Avogadro/C2/Build-molecules/Sanskrit

Time	Narration
00:01	Build Molecules इति स्पोकन् ट्युटोरियल् प्रति स्वागतम् ।
00:07	पाठेऽस्मिन् वयं डेटाबेस् तः अणूनाम् इम्पोर्ट्-करणम् ,
00:11	परिभ्रामणम्, ज़ूम् इन् तथा ज़ूम् औट् करणम्,
00:15	पेनल् इत्यस्योपरि अणूनां निर्माणम्,
00:17	फ़ोर्स् फ़ील्ड् इत्यस्य स्थापना तथा रेखागणितस्य ओप्टिमैसेशन् ,
00:21	बोण्ड् इत्यस्य दैर्घ्यं, कोणानां डैहैड्रल्-कोणानां च मापनम् ,
00:25	फ़्रेग्मेण्ट् लैब्ररी इत्यस्य प्रदर्शनम्,
00:27	डि.एन्.ए. अणूनाम् तथा पेप्टैड् इत्येतेषां निर्माणम् एतेषां विषये ज्ञानं प्राप्नुमः ।
00:31	अहमत्र Ubuntu Linux OS 14.04 आवृत्तिः, Avogadro 1.1.1 आवृत्तिः तथा अन्तर्जालसम्पर्कः इत्येतेषाम् उपयोगं करोमि ।
00:44	पाठस्यास्य अनुसरणाय भवन्तः रसायनशास्त्रं जानीयुः । Avogadro इतीदमवचेतुं कृपया sourceforge.net/projects/avogadro शृङ्खलायाः उपयोगं कुर्मः ।
00:53	अहं Avogadro इत्यस्य अवचयनं कृतवानस्मि ।
00:56	Avogadro इत्यस्योद्घाटनाय, Dash home इत्यस्योपरि नुदन्तु ।
01:00	सर्च् बार् मध्ये, avogadro इति टङ्कयन्तु ।
01:02	अप्लिकेशन् उद्घाटयितुम् , Avogadro ऐकान् नुदन्तु ।
01:08	वयमधुना केमिकल् स्ट्रक्चर् डेटाबेस् तः, एकं xylene अणोः इम्पोर्ट् करणेन सह प्रारभामहै ।
01:15	एकम् अणुम् इम्पोर्ट् कर्तुं , अस्माकं सक्रियान्तर्जालसम्पर्कः आवश्यकः ।
01:19	File मेन्यू उपरि नुत्वा, Import प्रति गच्छन्तु ।
01:23	एकं सब्-मेन्यू उद्घट्यते ।
01:25	Fetch by chemical name इतीदं चिन्वन्तु ।
01:28	Chemical name इति डैलाग् बोक्स् दृश्यते ।
01:30	विवरणार्थमहं सर्च्-बोक्स् मध्ये, xylene इति टङ्कयामि ।
01:36	OK बटन् उपरि नुदन्तु ।
01:38	अधुना पेनल् इत्यस्योपरि वयम्, xylene अणुं प्राप्तवन्तः ।
01:42	अधुना पेनल् मध्ये अणुं भ्रामयाम ।
01:45	टूल् बार् मध्ये, Navigation tool उपरि नुदन्तु ।
01:49	कर्सर् इतीदं अणोरुपरि स्थापयन्तु ।
01:52	मौस् इत्यस्य वामगण्डं नुदन्नेव कर्षयन्तु ।
01:56	दिक्सूचयन्तः बाणाः, कर्षणं सूचयन्तीति ज्ञायते ।
02:00	अणुं ट्रान्स्लेट् कर्तुं, मौस् इत्यस्य वामगण्डं नुदन्नेव कर्षयन्तु ।
02:06	स्ट्रक्चर् इतीदं ज़ूम् इन् तथा ज़ूम् औट् कर्तुं,मौस् इत्यस्य चक्रं सारणं कुर्वन्तु ।
02:10	अधुना एकस्य अणोः रचना कथमिति जानाम ।
02:14	एकम् अणुं रचयितुं टूल् बार् मध्ये Draw Tool ऐकान् नुदन्तु ।
02:19	Draw Settings मेन्यू मध्ये वयं Element तथा Bond Order इति ड्रोप्-डौन् बटन्स् तथा Adjust Hydrogens इति चेक् बोक्स् दृष्टुं शक्नुमः ।
02:30	भवद्भ्यः स्ट्रक्चर् मध्ये हैड्रोजन्स् नावश्यकानि चेत् Adjust Hydrogens इति चेक् बोक्स् अन्-चेक् कुर्वन्तु ।
02:37	Element ड्रोप्-डौन् लिस्ट्, एलिमेण्ट्स् इत्येतेषाम् आवलिं दर्शयति ।
02:42	पूर्णं Periodic table इतीदम् अन्यदेव गवाक्षे दृष्टुम्, Other इत्यस्योपरि नुदन्तु ।
02:48	गवाक्षस्य पिधानाय, Close (X चिह्नं) नुदन्तु ।
02:51	अधुना पेनल् इत्यस्योपरि, Aniline (एनिलिन्) स्ट्रक्चर् रचयाम ।
02:55	Element ड्रोप्-डौन् आवल्याम्, Carbon इतीदं नुदन्तु ।
02:59	Bond Order ड्रोप्-डौन् आवल्यां, Single इतीदं चिन्वन्तु ।
03:03	पेनल् इत्यस्योपरि नुदन्तु ।
03:05	षट् कार्बन्-परमाणूनां संवृत-शृङ्खलां रचयितुं ड्रेग् एण्ड् ड्रोप् कुर्वन्तु ।
03:10	डबल्-बोण्ड्स् दर्शयितुम्, Bond Order ड्रोप्-डौन् तः Double इतीदं चिन्वन्तु ।
03:16	बेंज़ीन् इत्यस्य स्ट्रक्चर् प्राप्तुम्, एकं हित्वा अन्यं बोण्ड् नुदन्तु ।
03:21	Aniline इत्यस्य स्ट्रक्चर् पूर्णं कुर्मः ।
03:24	Element ड्रोप् डौन् लिस्ट् मध्ये, Nitrogen इतीदं नुदन्तु ।
03:29	Bond Order ड्रोप्-डौन् मध्ये, Single इतीदं चिन्वन्तु ।
03:33	स्ट्रक्चर् मध्ये, यत्कमपि कोर्बन्-अणुं नुदन् कर्षयतु ।
03:39	Build मेन्यू गत्वा Add Hydrogens इतीदं चिन्वन्तु ।
03:45	वयं पेनल् मध्ये, Aniline इत्यस्य स्ट्रक्चर् प्राप्तवन्तः ।
03:49	स्टेबल् कन्फ़र्मेशन् प्राप्तुं, पेनल् मध्ये Aniline स्ट्रक्चर् इत्यस्य ओप्टिमैसेशन् करणीयम् ।
03:56	ओप्टिमैस् कर्तुं साधनपेटिकायाम् Auto Optimization Tool इत्यस्योपरि नुदन्तु ।
04:02	वामपार्श्वे, AutoOptimization Settings इति मेन्यू दृश्यते ।
04:06	Force Field इति ड्रोप्-डौन् लिस्ट् नुत्वा, MMFF94 इतीदं चिन्वन्तु ।
04:13	MMFF94 इतीदं सामान्यतः लघूनि ओर्गेनिक् अणूनि ओप्टिमैस् कर्तुं उपयुञ्ज्महे ।
04:20	Start गण्डस्योपरि नुदन्तु ।
04:23	ओप्टिमैसेशन् समापनाय केचन निमेषाः आवश्यकाः ।
04:28	Optimization Setting इतीदं पिधातुं , Stop इत्यस्योपरि नुदन्तु ।
04:33	अधुना 'अनिलिन्' इत्यस्य बोण्ड् इत्यस्य दैर्घ्यं, बोण्ड् इत्यस्य कोणं, डैहैड्रल् एङ्गल् इतीमानि मापयामः ।
04:40	साधनपेटिकायां Click to Measure ऐकान् चिन्वन्तु ।
04:44	अन्तरस्य मापनाय, कयोश्चिदपि कार्बन् अण्वोरुपरि नुदन्तु ।
04:49	कोणस्य मापनाय, केषाञ्चिदपि त्रयाणां कार्बन् अणूनामुपरि नुदन्तु ।
04:55	'डै हैड्रल् एङ्गल्' इत्येतेषां मापनाय, केषाञ्चिदपि चतुर्णां अनुक्रम-कार्बन्-अणूनामुपरि नुदन्तु ।
05:02	मापितानि मूल्यानि पेनल् इत्यस्याधः दृश्यन्ते ।
05:07	सञ्चिकां रक्षितुं, File , पश्चात् Save As च नुदन्तु ।
05:13	Save Molecule As इति डैलाग् बोक्स् दृश्यते ।
05:17	File Name इतीदं, Aniline.cml इति टङ्कयन्तु ।
05:21	लोकेशन् इतीदं Desktop इति चित्वा Save गण्डस्योपरि नुदन्तु ।
05:28	एकं नूतनं गवाक्षम् उद्घाटयितुं, New ऐकान् नुदन्तु ।
05:32	Avogadro सोफ़्ट्वेर्, fragment लैब्ररी उपयुज्य, संहताणून् रचयितुम् एकं विधानं प्राप्तवदस्ति ।
05:38	Build मेन्यू प्रति गच्छन्तु ।
05:40	पश्चात् Insert प्रति गत्वा, Fragment इतीदं चिन्वन्तु ।
05:45	Insert Fragment इति डैलाग्-बोक्स् उद्घट्यते ।
05:49	नाना केमिकल्-स्ट्रक्चर्स् इत्येतेषां, cml सञ्चिकाः यस्मिन् सञ्चये वर्तन्ते तेषाम् आवलिं वयं दृष्टुं शक्नुमः ।
05:55	उदाहरणार्थं वयम्, alkenes (आल्कीन्स्) फ़ोल्डर् उद्घाटयाम ।
06:00	फ़ोल्डर् मध्ये विद्यमानानि दृष्टुं तद्द्विवारं नोदयन्तु ।
06:04	2-methyl-buta-1,3-diene.cml इतीदं चिन्वन्तु ।
06:10	Insert गण्डं नुदन्तु ।
06:13	संवादपेटिकां पिधातुं , Close बटन् नुदन्तु ।
06:17	पेनल् मध्ये, 2-methyl-1,3-butadiene स्ट्रक्चर् दर्शितम् ।
06:22	सामान्यतः इदम् Isoprene (ऐसोप्रीन्) इति कथ्यते ।
06:26	वयं Isoprene (ऐसोप्रीन्) उपयुज्य स्वाभाविकोत्पन्नानि रचयितुं शक्नुमः ।
06:30	अयमणुः, सेलेक्ट् मोड् मध्ये अस्ति ।
06:33	डि-सेलेक्ट् कर्तुम्, CTRL, SHIFT तथा A कीलकानि युगपन्नुदन्तु ।
06:39	तद्यथा : अहम् Isoprene इतीदमुपयुज्य रचिते, Vitamin A तथा natural rubber च दर्शयामि ।
06:47	Vitamin A, natural rubber
06:51	अहम् Isoprene (ऐसोप्रीन्) इतीदम् एकस्मै कोणाय ट्रान्स्लेट् करोमि ।
06:56	क्रमेण Build >> Insert >> Fragment इत्यस्योपरि नुदन्तु ।
07:02	अधः स्क्रोल् कृत्वा, macrocycles सञ्चयं गच्छन्तु । तदुद्घाटयितुं द्विवारं नुदन्तु ।
07:08	porphin फ़्रेग्मेण्ट् इतीदं चिन्वन्तु तथा Insert इतीदं नुदन्तु ।
07:14	संवादपेटिकायाः पिधानं कुर्वन्तु ।
07:16	porphyrin फ़्रेग्मेण्ट्स् उपयुज्य वयं Chlorophyll (क्लोरोफ़िल्) तथा Vitamin B12 सदृशानि संहतरासयनिकानां स्ट्रक्चर् रचयितुं शक्नुमः ।
07:25	Chlorophyll (क्लोरोफ़िल्)
07:27	Vitamin B12 (वैटमिन् B12)
07:30	Avogadro इतीदमुपयुज्य, DNA तथा peptide सदृशानां संहताणूनां रचना साध्या ।
07:37	New ऐकान् उपयुज्य एकं नूतनं गवाक्षमुद्घाटयन्तु ।
07:41	एकं DNA अणुं योजयितुं क्रमेण Build मेन्यू पश्चात् Insert प्रति गत्वा सब् मेन्यू मध्ये DNA/RNA च नुदन्तु ।
07:51	Insert Nucleic Acids इति डैलाग् बोक्स् दृश्यते ।
07:55	DNA/RNA Builder ड्रोप्-डौन् मध्ये, DNA इतीदं चिन्वन्तु ।
08:00	चत्वारि 'न्यूक्लिक् एसिड् बेसस्' (nucleic acid bases) इतीमानि बटन्स् रूपेण दर्शितानि ।
08:05	Nucleic acid सीक्वेन्स् चेतुं बटन्स् उपरि नुदन्तु ।
08:10	भवदभीष्टं acids इत्येतेषां सीक्वेन्स् चेतुं शक्नुवन्ति भवन्तः ।
08:14	विवरणार्थमहं , A T G C A T G C इतीदं चिनोमि ।
08:26	Nucleic acid इत्येतेषां चयनक्रमः, Sequence इति टेक्स्ट् बोक्स् मध्ये दृश्यते ।
08:32	Bases Per Turn ड्रोप् डौन् मध्ये, A इतीदं चिनोतु । "5" इतीदं चिन्वन्तु । इदं प्रत्येकेषु Helix मध्ये विद्यमानस्य बेस्-पेर् सङ्ख्या वर्तते ।
08:41	Strands इतीदं Single इति चित्वा Insert गण्डस्योपरि नुदन्तु ।
08:47	डैलाग् बोक्स् इत्यस्य पिधानाय, Close इतीदं नुदन्तु ।
08:51	वयमधुना पेनल् मध्ये, एकस्यैव स्ट्रेण्ड् इत्यस्य DNA अणुं प्राप्तवन्तः ।
08:56	स्ट्रक्चर् इतीदं ज़ूम् औट् कुर्वन्तु । पेनल् इत्यस्य मध्यभागे तदानयन्तु ।
09:01	पेनल् मध्ये, DNA अणुं डीसेलेक्ट् कर्तुं, CTRL, Shift तथा A कीलकानि युगपन्नुदन्तु ।
09:09	Insert मेन्यू मध्ये Peptide विकल्पमुपयुज्य, वयं 'पेप्टैड्' इत्यस्य सीक्वेन्स् अपि रचयितुं शक्नुमः ।
09:16	पुनः एकं नूतनं गवाक्षमुद्घाटयितुं, New ऐकान् उपरि नुदन्तु ।
09:21	Build मेन्यू मध्ये अधः स्क्रोल् कृत्वा, Insert पश्चात् Peptide प्रति च गच्छन्तु ।
09:26	Insert Peptide डैलाग् बोक्स् उद्घट्यते ।
09:29	amino acids गण्डानां नोदनेन, Peptide सीक्वेन्स् इत्यस्मै, amino acid इतीमानि चिन्वन्तु ।
09:36	विवरणार्थमहं सीक्वेन्स् इतीदं Glycine(Gly) -Valine(Val) -Proline(Pro) and Cystine(Cys) इति चिनोमि ।
09:45	चयनस्य पद्धतिः, Sequence टेक्स्ट् बोक्स् मध्ये दृश्यते ।
09:50	Insert Peptide गण्डस्योपरि नुदन्तु ।
09:53	Insert Peptide संवादपेटिकायाः पिधानं कुर्वन्तु ।
09:57	पेनल् उपरि Peptide इत्यस्य शृङ्खला दृश्यते ।
10:00	पेनल् मध्ये Peptide इतीदं डीसेलेक्ट् कर्तुं, CTRL, Shift तथा A कीलकानि युगपन्नुदन्तु ।
10:07	भवन्तः भवदभीष्टं amino acid इतीमानि चित्वा पेप्टैड् इत्यस्य सीक्वेन्स् रचयितुमर्हन्ति ।
10:13	सङ्क्षेपेण ,
10:15	पाठेऽस्मिन् वयम्,
10:18	डेटाबेस् तः अणूनाम् इम्पोर्ट्-करणम्,
10:21	परिभ्रामणम्, ज़ूम्-इन् ज़ूम्-औट् च करणम् ,
10:24	पेनल् उपरि अणूनां रचना,
10:26	फ़ोर्स् फ़ील्ड् इत्यस्य सेट्-अप् करणम्, ज्यामित्याः ओप्टिमैसेशन्,
10:30	बोण्ड् इत्यस्य दैर्घ्यस्य, कोणानां, डैहैड्रल् कोणानां मापनम् ,
10:35	फ़्रेग्मेण्ट् लैब्ररी इत्यस्य प्रदर्शनम् ,
10:37	DNA अणूनां Peptide इत्येतेषां च रचना – इमान् विषयान् ज्ञातवन्तः ।
10:41	एकं पाठनियोजनम् - अधस्तन एमिनो एसिड् रेसिड्यू इतीमान्युपयुज्य, एकं प्रोटीन् सीक्वेन्स् रचयन्तु ।
10:49	UFF फ़ोर्स् फ़ील्ड् उपयुज्य ज्यामित्याः ओप्टिमैसेशन् कुर्वन्तु ।
10:53	इमेज् इतीदं .cml सञ्चिकारूपेण रक्षन्तु ।
10:58	Nucleic acids: AUGC उपयुज्य , RNA सीक्वेन्स् रचयन्तु ।
11:04	MMFF94 फ़ोर्स् फ़ील्ड् उपयुज्य, ज्यामित्याः ओप्टिमैसेशन् कुर्वन्तु ।
11:10	इमेज् इतीदं .cml सञ्चिकारूपेण रक्षन्तु ।
11:14	स्पोकन् ट्युटोरियल् विषये अधिकविवरणं प्राप्तुं लिङ्क् मध्यस्थं चलच्चित्रं पश्यन्तु ।
11:18	उत्तमं बेण्ड्-विड्त् नास्ति चेत् अवचित्यापि दृष्टुं शक्यते तत् ।
11:23	स्पोकन् ट्युटोरियल् प्रकल्पगणः कार्यशालां चालयति अपि च , अन्तर्जालीयपरीक्षायाम् उत्तीर्णेभ्यः प्रमाणपत्रं च यच्छति । अधिकविवरणं प्राप्तुं अधस्तन पर्चन्यै लिखन्तु ।
11:30	स्पोकन् ट्युटोरियल् प्रकल्पः, राष्ट्रिय साक्षरता मिशन्, ICT, MHRD द्वारा भारतसर्वकारस्य अनुदानं प्राप्तवानस्ति ।
11:36	पाठस्यास्य अनुवादकः प्रवाचकशच श्री नवीनभट्टः उप्पिनपट्टणम् । धन्यवादाः ।

Contributors and Content Editors

NaveenBhat