LaTeX/C2/Tables-and-Figures/Sanskrit

Time	Narration
00:00	टेबल्स्, आकृतीनां च विषयके अस्मिन् प्रशिक्षणे भवतां स्वागतम् ।
00:05	अस्य प्रशिक्षणस्य उद्देश्यद्वयम् अस्ति ।
00:08	प्रथमं तावत् ट्याब्युलर् परिवेशम् उपयुज्य टेबल्स् कथं निर्मातव्यम् इति विवरणम् । द्वितीयं च टेबल् परिवेशम् उपयुज्य लेटेक् डाक्युमेण्ट् मध्ये टेबल्स् कथं योजनीयम् इति विवरणम् ।
00:22	आकृतीनां संयोजनाय अपि एतत् एव तन्त्रम् उपयोक्तुं शक्यते ।
00:27	शीर्षकपृष्टं (Title page) कथं निर्मातव्यम् इति अस्माभिः दृष्टम् ।
00:32	समीकरणविषयके प्रशिक्षणे यथा विवृतं, तथा इदमपि शीर्षकं, लेखकविषयिणी सूचना, क्रियेटिव् कामन्स्, Copy right चैभिः विषयैः अन्तर्गतम् अस्ति ।---
00:45	एतेन आदेशेन निर्मितः दिनाङ्कः अन्तिमे स्तम्भे (Column) दृश्यते ।
00:51	द्वितीयं पृष्टं गच्छाम ।
00:58	इदानीम् अहं टेबल् कथं निर्मातव्यम् इति क्रमेण विवृणोमि ।
01:05	एकेन स्वच्छपृष्टेन आरम्भं करवाम ।
01:08	अहम् एतम् आदेशं निष्कासयामि ।
01:19	अहम् एतत् सङ्कलय्य नूतनपृष्टे आरम्भं करोमि ।
01:29	begin tabular तथा end tabular आदेशम् उपयुज्य टेब्युलर् परिवेशः निर्मितः अस्ति ।
01:38	एतत् अत्र करोमि ।
02:03	बिगिन् टेब्युलर् पार्श्वे विद्यमानस्य braces अन्तः विद्यमाने ‘r r’ अक्षरे स्तम्भद्वयं, (कालम् -द्वयम्) तयोः दक्षिणभागे उपस्थितिं च सूचयतः ।
02:14	प्रथमपङ्क्तौ mango, mixed इति च लिखितम् अस्ति ।
02:20	रिवर्स् स्ल्याष् द्वयम् अग्रिमां पङ्क्तिं निर्दिशति ।
02:24	अहम् अग्रिमां पङ्क्तिम् लिखामि ।
02:28	Jackfruit
02:32	Kolli Hills
02:37	Banana.
02:40	Green.
02:42	एतं टेब्युलर्- परिवेशं समापयामि ।
02:47	सङ्कलनं करोमि ।
02:51	एतत् अत्र दृश्यते ।
02:56	इदानीं वयं 3 बै 2 टेबल् प्राप्नुमः । तत्र पङ्क्तित्रयं स्तम्भत्रयं च वर्तते ।
03:02	r r अक्षराभ्यां यथा सूचितं तथा स्तम्भद्वयं दक्षिणतः अलैन् जातम् अस्ति ।
03:09	द्वयोः स्तम्भयोः पृथक्करणाय वयं कालम् (column) अलैन्मेण्ट्अक्षराणां मध्ये काञ्चित् लम्ब-रेखां (Vertical line) परिचाययामः ।
03:20	अतः अहम् अत्र लम्बरेखां लिखामि ।
03:23	रक्षतु ।
03:24	सङ्कलयतु ।
03:28	पश्यन्तु, एका लम्बरेखा आगता अस्ति ।
03:31	अन्ते अपि लम्बस्तम्भाः यदि अपेक्ष्यन्ते, तर्हि तत् अत्र युक्ते स्थाने लिख्यताम् ।
03:42	इदानीम् अहम् एतत्सर्वम् अपि अत्र स्थापयामि । रक्षामि सङ्कलयामि च ।
03:48	अतः एतत्सर्वम् अधुना अत्र आगतम् ।
03:50	वस्तुतः वयम् अत्र इतोपि लम्बरेखाः रचयितुं शक्नुमः ।
03:54	अहं पुनरपि एकां लम्बरेखां आरम्भे लिखामि ।
04:02	इदानीं तत्र द्वितीया रेखा आगता अस्ति ।
04:07	पश्यन्तु, तत्र लम्बरेखाद्वयम् अस्ति ।
04:11	इदानीं वयम् अन्यप्रकारकम् अलैन्मेण्ट् कर्तुं प्रयतामहे ।
04:15	द्वितीय कालं, मध्ये आनयनाय (centre align कर्तुं ) वयम् अत्र ‘c’ इति लिखाम ।
04:27	इदानीम् एतत् मध्ये (सेण्टर् ) अलैन् जातम् अस्ति ।
04:30	इदानीं प्रथमस्तम्भं वामतः अलैन् करवाम ।
04:34	इदानीं यत् यत् दक्षिणतः अलैन् अस्ति, तत्सर्वमपि वामतः अलैन् करवाम ।
04:40	L,
04:41	रक्षतु ।
04:43	सङ्कलनं करोतु ।
04:46	इदानीम् एतत् वामतः अलैन् अभवत् ।
04:50	इदानीं वयं समतलरेखाद्वारा (Horizontal) पङ्क्तीः पृथक्कुर्मः ।
04:56	अत्र एकम् hline लिखाम ।
05:00	इदानीं किं भविष्यति इति पश्याम ।
05:04	एतत् उपरि ( टाप् लैन् ) रेखां निर्माति ।
05:07	अहम् अत्र अपरां hline लिखामि चेत्,
05:16	पश्यन्तु, अपरा रेखा आगता अस्ति ।
05:17	अहम् एतत् समापयामि ।
05:19	hline लिखामि ।
05:22	अत्र मया reverse slash-द्वयं, तेन सह break line, h-line च लेखनीयम् ।
05:30	वाक्यस्य आरम्भात् hline आरप्स्यते ।
05:36	इदानीम् अहं समतलरेखाः सम्पूर्णम् अकरवम् ।
05:42	इदानीं वयं स्तम्भत्रयं (कालं त्रयं), एकां पङ्क्तिं च योजयाम ।
05:49	इदानीमहं किं करोमि इत्युक्ते, अहम् अत्रागत्य, C , C, R.
06:01	अहं स्तम्भत्रयं योजितवान् अस्मि । तेषु आदिमं स्तम्भद्वयं मध्ये (सेण्टर्) अलैन् जातम् अस्ति । अन्तिमं च दक्षिणतः (रैट्) अलैन् जातम् अस्ति ।
06:08	एतदनन्तरम् अहम् अत्र वक्तुमिच्छामि :
06:15	Fruit
06:19	type
06:22	No of units.
06:26	cost/unit
06:30	cost rupees
06:38	h -line
06:41	mixed
06:43	20 (विंशतिः)
06:45	75 (पञ्चसप्ततिः )
06:47	1500 (पञ्चशताधिकं सहस्रम् )
06:51	Jackfruit
06:54	तेषु दश ।
06:57	50 Rs (पञ्चाशत् रूप्यकाणि )
06:59	500 (पञ्चशतं रूप्यकाणि )
07:01	Banana green.
07:05	दश डजन् ।
07:07	द्वादशानां विंशतिः रूप्यकाणि, आहत्य (संहत्य) द्विशतं रूप्यकाणि ।
07:12	इदानीं पश्याम, अस्य सङ्कलनं साध्यं किम् इति ।
07:20	अनेन एकं टेबल् निर्मितम् अस्ति ।
07:25	दक्षिणतः अलैन्मेण्ट् आवश्यकतां परिशीलयन्तु । एतेन एव एताः सङ्ख्याः योजयितुं शक्याः ।
07:34	स्तम्भः द्विधा विभक्तव्यः इति चिन्तयाम ।
07:39	यथा - अत्र स्तम्भद्वये फ्रूट्-विवरणम् अस्ति । त्रिषु स्तम्भेषु मूल्यगणना (कास्ट् क्याल्कुलेषन्) अस्ति ।
07:48	मल्टि कालं आदेशस्य साहाय्येन एतत् कार्यं साधितम् ।
07:55	एतत् एवं करोमि ।
07:59	multi colum (मल्टि कालम् )
08:04	2 (द्वयं स्वीकरोतु)
08:06	center aligned
08:10	fruit details
08:12	प्रथमौ द्वौ यदा पूर्णौ भवतः, तदनन्तरम् अहम् अग्रिमं स्तम्भं सूचयितुम् एकं tab स्थापयामि ।
08:19	अग्रिमं लैन् प्रति गत्वा,
08:24	multi column, three, centre aligned.
08:29	ब्रेसस् अन्तः Cost calculations (कास्ट् क्याल्क्युलेशन्स् )
08:37	स्ल्याष् - hline ।
08:44	परिणामं (फलितांशं) पश्यन्तु ।
08:46	आदिमयोः द्वयोः टैटल्-फ्रूट् डीटेल्स्, अग्रिमेषु त्रिषु टैटल्-कास्ट् क्याल्कुलेषन्स् च सन्ति ।
08:52	अत्र लम्बरेखाः न सन्ति, यतो हि मया latex प्रति सा सूचना न दत्ता । इदानीं तां सूचनां दद्मः ।
08:59	अत्र मह्यं लम्बरेखाद्वयम् आवश्यकम् । अत्र एका लम्बरेखा आवश्यकी ।
09:05	प्रथमतः एव अत्र एका रेखा अस्ति, अतः अत्र एतां स्थापयामि ।
09:11	किं भविष्यति इति पश्यन्तु ।
09:16	इदानीं लम्बरेखाः अपि आगताः सन्ति ।
09:24	यतः एतत् 2, 3 च सिङ्गल् क्यारेक्टर् आर्ग्युमेण्ट् इत्यतः एतयोः लेखनं ब्रेसस् विनापि शक्यते ।
09:40	अस्तु, एतदेव कार्यं करोति ।
09:42	कदाचित् केषाञ्चन स्तम्भानां मध्ये समतलरेखा करणीया भवति ।
09:52	अतः, वयम् एतत् एवं वदामः ।
09:54	एतत् म्याङ्गो (Mango) पृथक्करोमि । मिक्सेड् परतया मलगोवा (Malgoa) इति वदामि ।
10:05	ततः 18 kilogram.
10:13	50 kilogram.
10:17	एतत् निष्कासयामि ।
10:23	अस्तु ।
10:24	अत्र अहम् alphanso इति वदामि ।
10:33	2 डजन्
10:35	300 रूप्यकाणि डजन् कृते । आहत्य 1500.
10:44	एतत् यदा रक्ष्यते तदा किं भविष्यति इति पश्याम । सङ्कलयाम ।
10:50	एतत् मया प्राप्तम् । एषा रेखा अत्र आगता । अपि च एतद्द्वयं मह्यं न आवश्यकम् । एतस्य समीकरणीय समतलरेखा न आवश्यकी । अपि तु c -लैन् आवश्यकम् 2 तथा 3 स्तम्भयोः मध्ये ।
11:19	एतत् मया अत्र करणीयम् आसीत् ।
11:22	पुनः तत् अत्र प्रतिष्ठापयामि ।
11:27	अत्र hline.
11:30	c-line 2 तः 4.
11:40	भवतु, अत्र 2, 4 स्तम्भयोः मध्ये एका रेखा अस्ति ।
11:52	एषा मध्यस्था रेखा भारतस्य प्रसिद्धानाम् आम्राणां विभागद्वयम् अकरोत् ।
11:58	अन्तिमपङ्क्त्या (row) सह एतत् टेबल् योजयित्वा, एतत् उदाहरणं समापयामि ।
12:04	एवं सङ्कलयामि ।
12:11	multi-colum - चत्वारि ।
12:14	2 vertical lines, दक्षिणतः aligned.
12:20	वर्टिकल् सेपरेटर् ।
12:24	टोटल् कास्ट् (Total cost)
12:27	Rs
12:32	एतत् close करोतु ।
12:35	अग्रिमं tab.
12:38	2200
12:42	h-line.
12:48	भवन्तः अत्र सन्ति ।
12:50	अस्य प्रशिक्षणस्य आरम्भे अस्माभिः आरब्धं टेबल् एतत् ।
12:59	tabular परिवेशद्वारा अस्माभिः निर्मितैः टेबल्स्-द्वारा कथं कार्यं करणीयम् ?
13:04	latex अवगच्छति यत् टेब्युलर् परिवेषद्वारा निर्मितं टेबल् कश्चन पदार्थः इति ।
13:10	उदाहरणार्थं भवन्तः,
13:17	this is
13:24	an
13:27	example
13:39	this is an example table.
13:47	एतत् टेबल् एतयोः अन्तराले तिष्ठति । Example table-इत्यस्य एतत् उदाहरणम् ।
13:56	एतत् टेबल् वाक्यस्य मध्ये अस्ति ।
14:01	centre परिवेशद्वारा टेबल्स् योजयितुं शक्यते ।
14:05	अन्येन केनचित् सामान्यरूपेण टेबल्-परिवेशे एतत् योजयितुं शक्यते । इदानीं वयं दर्शयामः ।
14:18	begin
14:21	table
14:25	close करोतु ।
14:33	इदानीं किं भवति इत्युक्ते ‘this is an example table’.
14:36	एतत् वाक्यम् अन्यथा भवति, begin तथा च end टेबल्-द्वयोः मध्ये यत् दृश्यते तत् अन्यदेव टेबल्-रूपेण परिणमते ।
14:50	अथवा, टेबल् टेक्स्ट् यद्यपि मध्ये दृश्यते, तथापि तत् पृथक् स्थापितम् अस्ति ।
14:57	एतत् सेण्टर् न जातम् ।
14:59	मया किं कर्तुं शक्यम् इत्युक्ते ‘centering’ इति आदेशः दातुं शक्यः ।
15:08	डाक्युमेण्ट् मध्ये एतस्य स्थापनाय,
15:17	इदानीम् एकं caption सज्जीकरवाम ।
15:20	टेबल्-तः पूर्वं टेबल् क्याप्षन् स्थापनीयम् ।
15:23	अहम् अत्र एकं caption स्थापयामि ।
15:31	caption-cost of fruits in india.
15:42	caption आगतम् ।
15:44	एतत् अतीव समीपे अस्ति । अतः लघु space ददामि ।
15:47	vspace आदेशस्य 1ex द्वारा एतत् करोमि ।
15:57	एतत् space ‘x’ क्यारेक्टर् समम् अस्ति ।
16:01	एतत् वर्टिकल् space त्यक्तम् अस्ति ।
16:04	इदानीं सुष्ठु दृश्यते ।
16:06	उत्सर्गरूपेण लेटेक् पृष्टस्य आरम्भे टेबल्स् स्थापयति ।
16:11	एतत् प्लेस्मेण्ट् (Placement) सहजतया जातम् अस्ति ।
16:14	एतत् टेबल् अग्रे लप्स्यमानस्य स्लाट् (slot)-समीपे फ्लोट्(float) भवति ।
16:18	एतस्य विवरणाय अधोभागे विद्यमानं किञ्चित् टेक्स्ट् स्वीकृत्य copy, paste करोमि ।
16:25	एतत् निष्कासयामि ।
16:28	एतत् निष्कासयामि ।
16:38	अस्तु ।
16:43	अत्र फलानां विषये किञ्चित् विवरणम् अस्ति ।
16:49	अस्य ऊर्ध्वभागं गच्छाम ।
16:55	अत्र paste करवाम ।
16:58	सङ्कलयाम ।
17:01	पूर्ववत् टेबल् अस्य पृष्टस्य उपरिभागे आगतम् ।
17:06	इतोऽपि किञ्चित् text अहम् अत्र स्थापयामि ।
17:12	4 copies.
17:16	इदानीं किं जातम् इत्युक्ते,
17:26	एतत् टेबल् अग्रिमपृष्टं प्रति गतम् अस्ति ।
17:31	अत्र किमपि नास्ति । अतः एतत् पृष्टस्य मध्ये आगतम् अस्ति ।
17:35	अहम् अस्य अपरां प्रतिं(copy) स्थापयामि, पुनः किञ्चित् टेक्स्ट् ।
17:43	इदानीं किं जातम् इत्युक्ते
17:49	एतत् टैटल् पेज्, एतत् टेक्स्ट् पेज्, एतत् टेबल् पृष्ठस्य ऊर्ध्वभागे गतम् अस्ति ।
18:01	समीकरणे (ईक्वेषन्स्) यथा अस्ति, तद्वत् वयं टेबल्स् निर्मातुं शक्नुमः, तान् सन्दर्भानुसारम् उपयोक्तुं च शक्नुमः ।
18:06	उदाहरणार्थं
18:12	एतम् आदेशं क्याप्षन् आदेशस्य अधः ददातु ।
18:15	क्याप्षन् आदेशस्य अधः एव एषः आदेशः दातव्यः । यतः क्याप्षन् आदेशात् टेबल् सङ्ख्या जायते ।
18:21	उदाहरणार्थम् - एतस्मात् क्याप्षन् - आदेशात् टेबल् 1 स्वयम् एव सिद्धम् अभवत् ।
18:26	एतस्य पुरतः लेबल् स्थापयामश्चेत्, एतत् लेबल्-क्याप्षन् आदेशात् जातां सङ्ख्यां सूचयति ।
18:33	label
18:40	Fruits
18:43	अस्मात् पूर्वं गत्वा
18:48	अत्र अन्याम् अपि रेखां लिखामि ।
18:53	the cost of these fruits is shown in table reference अत्र भवद्भिः लेबल् दातव्यम् । एतदपि तद्वत् एव भवेत् ।
19:08	tab : fruits
19:12	सङ्कलयाम ।
19:16	फलितांशः आगतः अस्ति ।
19:17	आदौ यदा सङ्कलनं कृतं तदा variable सूचयितुं न शक्तम् ।
19:22	इदानीं पुनः सङ्कलयाम । फलितांशः लब्धः ।
19:28	टेबल् सूचीं स्वयं निर्मातुं शक्यते ।
19:33	वयम् इदानीं विवरणं कुर्मः ।
19:37	make title अनन्तरं list of tables आवश्यकता अस्ति चेत् एकेन पदेन आदेशः दातव्यः भवति ।
19:50	इदानीं किं जातम् इत्युक्ते ,
19:53	एतेन एका टेबल्-सूची (list) निर्मिता अस्ति ।
19:57	सहजतया द्विवारं सङ्कलनं करणीयं, टेबल्-सूची सम्यक् अस्ति वा इति ज्ञातुम् ।
20:03	एतत् अत्र आगच्छति, टेबल् एतस्याः सूच्याः अनुसारं द्वितीये पृष्टे अस्ति । किन्तु वयं जानीमः यत् एतत् तृतीये पृष्टे अस्ति इति ।
20:13	एतत् तृतीये पृष्टे अस्ति ।
20:15	पृष्टतः गच्छाम, पुनरेकवारं सङ्कलयाम च ।
20:20	भवन्तः पश्यन्तः सन्ति, एतत् तृतीयं पृष्टम् ।
20:26	एतत् पूर्ववत् एव विवृतम् अस्ति ।
20:29	अस्तु, यत्र अस्माभिः टेबल्स् विवृतं, तस्य भागस्य अन्ते एतत् आगच्छति ।
20:36	इदानीं वयं ‘include graphics’ आदेशम् उपयुज्य आकृतीनां निर्माणं कथम् इति विवृण्मः ।
20:48	एतस्य अत्र ‘graphicx’ इति प्याकेज् योजनस्य आवश्यकता अस्ति ।
21:00	अस्तु, यदि अहम् एतस्य अधोभागं गत्वा,
21:08	एवं वदामि, एते आदेशाः एवं सन्ति Begin, figure,
21:14	include graphics,
21:19	width equals.
21:29	iitb.pdf इति file मम समीपे अस्ति ।
21:36	अत्र पश्यन्तु ।
21:38	अहम् एतत् अत्र योजयामि । आकृतेः विड्त्, लैन् विड्त् (line width) समं स्यात् ।
21:51	अहम् एताम् आकृतिं समापयामि ।
21:55	सङ्कलयाम ।
22:01	भवन्तः पश्यन्तः सन्ति ।
22:04	एतत् पृष्टस्य आरम्भेऽपि स्थापितम् अस्ति ।
22:09	अस्तु, इदानीम् अहं किं करोमि इत्युक्ते, यदि अहं सम्पूर्णं लैन् विड्त् उपयोक्तुम् इच्छामि चेत्,
22:17	यदि अहं 0.5 उपयोगं करोमि, तर्हि तत् लैन् वैशाल्यस्य अर्धं,
22:26	पुनः एतत् लघ्वीकृतम् अस्ति ।
22:29	अपि च तत् वामतः अलैन् जातम् अस्ति इति पश्यन्तु ।
22:32	टेबल्-मध्ये यथा अस्ति, तद्वत् ‘centering’ इति वदामश्चेत्,
22:38	मध्यभागे तत् सेण्टर् करिष्यति ।
22:49	मया एकं caption कर्तुं शक्यते, आकृतेः योजनानन्तरं फिगर् क्याप्षन् सिद्धम् अभवत् ।
23:00	Golden jubilee logo of IIT Bombay
23:13	अस्तु, पूर्ववत् अहम् एकं टेबल् निर्मातुं शक्नोमि, ‘ref’ आदेशम् उपयुज्य तस्य सन्दर्भं सूचयितुं शक्यते ।
23:28	अहं टेबल्-सूच्या (list of tables) सह आकृतीनां सूचीम् (list of figures) अपि निर्मातुं शक्नोमि ।
23:36	अतः यदि मया आकृतीनां सूची (list of figures) अपि अपेक्षते,
23:45	सङ्कलयामि ।
23:48	अहं द्विवारम् एतत् सङ्कलयामि ।
23:51	अपि च भवन्तः पश्यन्तः सन्ति, आकृतीनां सूची अपि स्वयमेव आगच्छति ।
23:56	सर्वासाम् आकृतीनां क्याप्षन्स् अत्र दृश्यन्ते ।
24:08	मया भवद्भ्यः दर्शनीयः अन्तिमः विषयः कश्चन अस्ति ।
24:11	तत् किम् इत्युक्ते एतस्याः आकृतेः रोटेट् (Rotate) कथं करणीयम् इति ।
24:15	एतत् angle option द्वारा कृतम् ।
24:21	यदि angle 90 डिग्रीपर्यन्तं रोटेट् क्रियते,
24:25	अस्याः आकृतेः पर्यन्तं गन्तुं शक्यते ।
24:29	सङ्कलयाम ।
24:32	एतत् 90 डिग्रीपर्यन्तं रोटेट् जातम् अस्ति ।
24:37	एतत् - 90 डिग्री रोटेट् करोतु ।
24:42	अस्तु, आकृतीनां संयोजनाय एषः एव क्रमः ।
24:48	iitb.pdf लभ्यते इति अहं चिन्तयामि ।
24:53	इदानीं वयं प्रशिक्षणस्य अन्तिमघट्टं प्रति आगताः स्मः ।
24:55	ऐदम्प्राथम्येन ये लेटेक् अध्ययनं कुर्वन्ति, ते सोर्स् डाक्युमेण्ट् मध्ये लघु परिवर्तनं क्रियते चेदपि तस्य सङ्कलनं कुर्युः । अपि च यत् लिखितं (Enter कृतं), तत् शुद्धम् अस्ति उत न इति परिशीलनीयम् ।
25:05	अस्य पाठस्य अनुवादकी बेंगलूरुतः नागरत्ना हेगडे, प्रवाचकः ऐ ऐ टी बांबेतः वासुदेवः । धन्यवादाः ।

Contributors and Content Editors

NaveenBhat, Sandhya.np14, Vasudeva ahitanal