Moodle-Learning-Management-System/C2/Installing-Moodle-on-Local-Server/Sanskrit
| Time | Narration |
| 00:01 | Installing Moodle on Local Server इति विषयकस्य स्पोकन् ट्युटोरियल् प्रति भवद्भ्यः स्वागतम् । |
| 00:07 | पाठेऽस्मिन् वयं , Moodle इत्यस्य डौन्लोड् करणं इन्स्टाल् करणञ्च ज्ञास्यामः । |
| 00:15 | Moodle इत्यस्य इन्स्टाल् करणाय भवद्भिः तस्य समर्थनयोग्या व्यवस्था प्राप्ता स्यात् :
Apache 2.x (तदधिका वा आवृत्तिः), |
| 00:23 | MariaDB 5.5.30 (तदधिका वा आवृत्तिः) अपि च PHP 5.4.4 + (तदधिका वा आवृत्तिः) च। |
| 00:36 | पाठस्यास्य ध्वन्यङ्कनायाहम् :
Ubuntu Linux OS 16.04, |
| 00:44 | XAMPP 5.6.30 द्वारा प्राप्तानि Apache, MariaDB तथा PHP, |
| 00:53 | Moodle 3.3 अपि च Firefox वेब्-ब्रौसर् इतीमान्युपयुञ्जे । |
| 00:59 | भवदभीष्टं यत्किमपि वेब्-ब्रौसर् उपयोक्तुमर्हन्ति भवन्तः । |
| 01:03 | परन्तु, Internet Explorer इत्यस्योपयोगः मास्तु । तत् सम्यग् डिस्प्ले न करोति । |
| 01:11 | आदौ, इण्टर्नेट् सम्पर्कः प्राप्तः इति दृढीकुर्वन्तु । |
| 01:16 | अस्मिन् ततौ पूर्वतन पाठान्यप्यवलोकयन्तु ।
पूर्वोक्ताः सन्ति, डेटाबेस् सम्यग् सेट्-अप् जातमिति च दृढीकुर्वन्तु । |
| 01:27 | अस्माकं XAMPP रन् जायमानं स्यात् अपि च अस्माभिः username moodle-st इत्यनेन सह डेटाबेस् सेट्-अप् कृतं स्यात् । |
| 01:37 | आदौ, वेब्-ब्रौसर् गत्वा XAMPP इत्यस्यारम्भं करोमि । |
| 01:42 | अड्रेस्-बार् मध्ये एवं टङ्कयन्तु : http colon double slash 127 dot 0 dot 0 dot 1 तथा Enter नुदन्तु च । |
| 01:56 | स्क्रीन् इत्यस्योपरि दक्षिणे मेन्यू मध्ये , PHPinfo इत्यस्योपरि नुदन्तु । |
| 02:02 | अधुना Ctrl + F कीलके नुत्वा DOCUMENT underscore ROOT इतीदम् अन्विषन्तु । |
| 02:10 | इदं Apache Environment टेबल् मध्ये वर्तते । |
| 02:14 | DOCUMENT underscore ROOT इत्यस्य मूल्यं , slash opt slash lampp slash htdocs अथवा slash var slash www वर्तते । |
| 02:30 | मम यन्त्रे तत् slash opt slash lampp slash htdocs वर्तते । |
| 02:37 | इदं पाथ् स्मरणे स्थापयन्तु । वयं 'मूडल्' इतीदमत्र इन्स्टाल् करिषामः । |
| 02:43 | अधुना 'मूडल्' इत्यस्य डौन्लोड् प्रारभामहे ।
'मूडल्' इत्यस्य अधिकृतजालपुटं moodle.org इतीदं गच्छन्तु । |
| 02:53 | उपरितन मेन्यू-मध्ये, Downloads लिङ्क् नुदन्तु ।
पश्चात्, सद्यःकालीन आवृत्तिः MOODLE 3.3+ गण्डं नुदन्तु । |
| 03:04 | ट्युटोरियल् रेकोर्ड् करणकाले, 'मूडक्'इत्यस्य सद्यःकालीनावृत्तिः 3.3 आसीत् ।
भवतां प्रयत्नकाले तदन्यं भवेत् । |
| 03:15 | Download zip गण्डस्योपरि नुदन्तु । इदमस्माकं यन्त्रे, 'मूडल्' इत्यस्य डौन्लोड् कर्तुं प्रारम्भं करोति । |
| 03:22 | अहं पूर्वमेव इमां सञ्चिकां डौन्लोड् कृतवानस्मि । इदं मम Downloads सञ्चये वर्तते । अतः अहं इमं स्तरं परित्यजामि । |
| 03:30 | Ctrl + Alt + T कीलकानि युगपन्नोदनेन टर्मिनल् उद्घाटयन्तु । |
| 03:36 | टर्मिनल् मध्ये, डिरेक्टरी इतीदं Downloads इति परिवर्तयामि । |
| 03:40 | इदं कर्तुमेवं कमाण्ड् टङ्कयन्तु : cd space Downloads अपि च Enter नुदन्तु । |
| 03:48 | भवतां व्यवस्थायां , भवन्तः मूडल् इत्यस्य डौन्लोड् कृतं 'पाथ्' टङ्कयन्तु । |
| 03:53 | भवन्तः तस्मिन् डिरेक्टरी प्रति गते सति, तत्रस्थाः सञ्चिकाः लिस्ट् कर्तुं ls इति टङ्कयित्वा Enter नुदन्तु । |
| 04:01 | मम Moodle इन्स्टालेशन् सञ्चिका अत्रास्ति । अस्य नाम moodle hyphen latest hyphen 33 dot zip इत्यस्ति । |
| 04:11 | डौन्लोड् करणकाले, भवन्तः तस्मै अन्यनाम दत्तवन्तश्चेत् (rename), तां सञ्चिकां भवतः सञ्चये अन्विषन्तु । |
| 04:19 | पश्चात्, अस्यां 'ज़िप्' सञ्चिकायां विद्यमानं, moodle सञ्चये extract करणीयम् । |
| 04:26 | 'कमाण्ड् प्रोम्प्ट्' मध्ये एवं टङ्कयन्तु । sudo space unzip space moodle hyphen latest hyphen 33 dot zip space hyphen d space slash opt slash lampp slash htdocs slash. Enter नुदन्तु च । |
| 04:51 | Ctrl + L नुत्वा टर्मिनल् रिक्तं कुर्मः । |
| 04:56 | अधुना एवं टङ्कयन्तु : cd space slash opt slash lampp slash htdocs तथा Enter नुदन्तु । |
| 05:06 | अस्मिन् डिरेक्टरी मध्ये सञ्चिकाः लिस्ट् कर्तुं, ls इति टङ्कयित्वा Enter नुदन्तु । |
| 05:12 | moodle इति नूतनसञ्चयः रचितः दृश्यते । |
| 05:18 | moodle सञ्चयस्य owner इत्यस्मै group members इत्येतेभ्यश्च read, write तथा execute पर्मिशन् दास्यामः । |
| 05:27 | तदर्थमेवं टङ्कयन्तु : sudo space chmod space 777 space moodle slash तथा Enter नुदन्तु च । |
| 05:39 | पृष्टश्चेत्, administrative पास्वर्ड् दत्वा Enter नुदन्तु । |
| 05:45 | ब्रौसर् गत्वा एवं टङ्कयन्तु : http colon double slash 127.0.0.1 slash moodle अथवा http colon double slash localhost slash moodle |
| 06:06 | अत्र मम localhost IP इतीदं टङ्कयामि । |
| 06:10 | इदम् IP, moodle इत्यस्य इन्स्टाल् कृतस्य यन्त्रस्य IP भवेत् ।
अवलोक्यताम् - पूर्वं, moodle फ़ोल्डर् मध्ये एव वयं extract कृतवन्तः स्मः । |
| 06:23 | Enter नुदन्तु । Moodle इन्स्टालेशन् पेज् दृश्यते । |
| 06:29 | उत्सर्गतया, वयं पूर्वतनस्तरे Configuration मध्ये स्मः ।
अवलोक्यतां: Moodle इतीदं बहुषु भाषासु इन्स्टाल् कर्तुं शक्नुमः । |
| 06:40 | परन्तु वयं आङ्ग्लभाषायै सीमिताः स्मः ।
अतोऽत्र English चिन्वन्तु । Language ड्रोपडौन् इत्यस्याधः, Next गण्डं नुदन्तु । |
| 06:52 | पश्चात् Paths इति पृष्टः अस्ति ।
अत्र Web address, Moodle directory तथा Data directory इतीमानि विवृतानि । |
| 07:02 | Web addressयदस्ति तत्- Moodle इत्यस्य इन्स्टालेशन् जाते सति तस्य एक्सेस् कर्तुं URL वर्तते । |
| 07:08 | इदं, अस्माभिः उपरि दत्तं URL वर्तते तथा तदेव दर्शितम् । |
| 07:14 | Moodle directory सञ्चये, सर्वाणि Moodle कोड्स् सन्ति । |
| 07:20 | अवलोक्यताम् - Web address तथा Moodle directory इतीमे फ़ील्ड्स् एडिट् कर्तुं परिवर्तयितुम् वा अशक्ये । |
| 07:31 | पश्चात् Data directory वर्तते ।
अध्यापकैः छात्रैश्च अप्लोड् कृतासु सञ्चिकासु विद्यमानानि सर्वाण्यपि सञ्चये रक्ष्यन्ते । |
| 07:42 | अयं सञ्चयः, read तथा write अनुमतियुतः भवेत् । अतः सञ्चिकाः अत्र स्टोर् कर्तुं शक्नुमः । |
| 07:50 | तथापि, संरक्षणकारणाय, इदं वेब् मध्ये डैरेक्ट् एक्सेस् न भवेत् । |
| 07:57 | अतः, तत् इन्स्टालेशन्-फ़ोल्डर् इत्यस्य बहिः स्थापनीयं भवति । |
| 08:03 | lampp सञ्चयस्यान्तः moodledata, डीफ़ोल्ट् Data directory वर्तते । इदं installer रचयितुं प्रयत्नं करोति । |
| 08:11 | तथापि, अत्र फ़ोल्डर् रचनायै अनुमतिर्नास्ति । अतः, इमं सञ्चयं वयमेव रचयित्वा, आवश्यकानि पर्मिशन्स् अस्माभिरेव दातव्यानि । |
| 08:23 | टर्मिनल् गवाक्षं गत्वा,
प्रोम्प्ट् मध्ये एवं टङ्कयन्तु : sudo space mkdir space slash opt slash lampp slash moodledata अपि च Enter नुदन्तु । |
| 08:41 | अधुना एवं टङ्कयन्तु : sudo space chmod space 777 space slash opt slash lampp slash moodledata अपि च Enter नुदन्तु। |
| 08:57 | ब्रौसर् प्रति गत्वा Next गण्डं नुदन्तु । |
| 09:02 | पश्चात्, database configuration पृष्टं प्रति गच्छन्तु ।
ड्रोप्-डौन् तः MariaDB इतीदं चित्वा Next गण्डं नुदन्तु । |
| 09:13 | Database Host नाम localhost इति ददामि । |
| 09:18 | अस्माभिधुना, Database name, username तथा password च दातव्यम् ।
इमानि पूर्वमेव phpMyAdmin मध्ये रचितवन्तः स्मः । |
| 09:30 | अहं database name इतीदं moodle-st इति, |
| 09:36 | database user-name इतीदं moodle-st इति, |
| 09:41 | अपि च मम database password इतीदं moodle-st इति ददामि । |
| 09:46 | Table Prefix अपि च नाना फ़ील्ड्स् इतीमानि तथैव स्थापयन्तु । Next नुदन्तु । |
| 09:54 | वयं terms and conditions पृष्टं पश्यामः । |
| 09:59 | भवन्तः अत्र लैसेन्स् एग्रिमेण्ट् पठन्तु । तत् अङ्गीकर्तव्यमेव ।
टेक्स्ट् पठित्वा Continue नुदन्तु । |
| 10:10 | पश्चात् Server Checks पृष्टं पश्यामः ।
Your server environment meets all minimum requirements इति मेसेज् दृष्टुं अधः स्क्रोल् कुर्वन्तु । |
| 10:23 | अत्र यथा दर्शितं तथा भवद्भिः एरर् प्राप्तः स्यात् :
उत्तराणि प्राप्तुं, पाठस्यास्य Additional reading material लिङ्क् पश्यन्तु । |
| 10:33 | Continue उपरि नुदन्तु । |
| 10:36 | भवताम् अन्तर्जालवेगानुसारं कश्चन समयः स्वीक्रियते ।
रीफ़्रेश् कुर्वन्ति चेत् भवद्भ्यः Site is being upgraded, please retry later इति एरर् मेसेज् प्राप्यते । |
| 10:50 | एवमस्ति चेत्, कृपया कतिचन समयादनन्तरं रीफ़्रेश् कुर्वन्तु । |
| 10:54 | इन्स्टालेशन् इत्यस्य समाप्तिसन्देशे प्राप्ते सति, Continue नुदन्तु । |
| 11:00 | अग्रिमपृष्टः administrator configuration इत्यस्यार्थं वर्तते । |
| 11:05 | Moodle Administrative पृष्टाय, भवदभीष्टं username यच्छन्तु ।
अहं username इतीदं admin इति ददामि । |
| 11:15 | अधुना Moodle Administrator इत्यस्यार्थं पास्वर्ड् यच्छन्तु ।
अत्रदर्शितानां पास्वर्ड्-नियमानाम् अनुसरणं भवेदेव । |
| 11:26 | पास्वर्ड् दातुं , Click to enter text पर्चनीं नुदन्तु । |
| 11:32 | अहं Spokentutorial1@ इतीदं, मम admin password इति यच्छामि । पास्वर्ड् दर्शयितुं Unmask ऐकान् नुदन्तु । |
| 11:43 | पश्चात् उपयोहार्थं, भवतां 'यूसर् नेम्' तथा पास्वर्ड् च स्मरणे भवेताम् । |
| 11:49 | Email address एकम् अनिवार्यं फ़ील्ड् वर्तते ।
अत्राहं priyankaspokentutorial@gmail.com इति ददामि । |
| 11:59 | Select a country ड्रोप्-डौन् मध्ये, India इति चिनोतु ।
timezone इतीदं Asia/Kolkata इति चिन्वन्तु । |
| 12:08 | वयम् अन्यानि फ़ील्ड्स् इतीमानि तेषां औत्सर्गिकमूल्याय स्थापयामः । |
| 12:13 | अधः स्क्रोल् कृत्वा Update Profile गण्डं नुदन्तु । |
| 12:18 | 'मूडल्' इतीदं, सम्पन्मूलम् उपयुज्यमानं सोफ़्ट्वेर् वर्तते । प्रतिस्तरः समाप्त्यै कालमपेक्षते । |
| 12:27 | अग्रिमपृष्टं लोड् भवितुं निरीक्ष्यताम् । पृष्टस्य पिधानं रिफ़्रेश् करणं वा मास्तु । |
| 12:34 | अग्रिमं स्क्रीन् Front page settings इत्यस्यार्थं वर्तते ।
जनाः अस्माकं ‘मूडल् सैट्’ प्रति यदा आगच्छन्ति तदा पृष्टमिमं पश्यन्ति । |
| 12:45 | Full Site Name मध्ये Digital India LMS इति ददातु । |
| 12:50 | Short name for site मध्ये, पुनः Digital India LMS इति ददातु ।
नेविगेशन् बार् मध्ये, इदं 'मूडल् सैट्' इत्यस्य नाम भूत्वा दृश्यते । |
| 13:03 | Front Page Summary इतीदं सद्यः रिक्तं त्यजाम ।
timezone इतीदं Asia/Kolkata इति चिनोतु । |
| 13:11 | अग्रिमं ड्रोप्-डौन् Self Registration वर्तते ।
इदं सक्रियं कुर्मः चेत् नूतनोपयोक्ता स्वस्य नामाङ्कनं कर्तुं शक्नोति । |
| 13:23 | ड्रोप्-डौन् तः, Disable इतीदं चिन्वन्तु ।
पश्चात् no-reply address टेक्स्ट्-बोक्स् वर्तते । |
| 13:31 | अस्मिन् फ़ील्ड् मध्ये औत्सर्गिकमूल्यं noreply@localhost वर्तते ।
इदं सम्यक् ईमेल् ऐ डि नास्ति । अतः इदं noreply@localhost.com इत्यस्मै परिवर्तयन्तु । |
| 13:46 | 'मूडल्' इत्यस्मै दर्शयितुं यत्किमपि ईमेल् ID यदा न भविष्यति, तदा इदम् ईमेल् ID इतीदं From सङ्केतेन दर्श्यते । |
| 13:55 | उदाहरणार्थं, मम सङ्केतं private इति स्थापयितुं सूच्यते चेत्, मदर्थं प्रेषितानि सर्वाणि मेल्स्, इदं ID युतं भविष्यति ।
अन्ते, Save Changes गण्डं नुदन्तु । |
| 14:10 | वयमधुना Moodle इत्यस्य विनियोगाय सिद्धाः स्मः ।
भवन्तः अत्र नूतन-जालपुटस्य अग्रिमपृष्टं दृष्टुं शक्नुवन्ति । |
| 14:17 | अनेन वयं पाठस्यान्तमागतवन्तः । सङ्क्षेपेण, |
| 14:23 | पाठेऽस्मिन् वयम् :
Moodle इतीदं, moodle.org इत्यस्मात् डौन्लोड् कर्तुं तथा लोकल्-सर्वर् उपरि तस्य इन्स्टाल् करणञ्च ज्ञातवन्तः । |
| 14:33 | स्पोकन् ट्युटोरियल् विषये अधिकविवरणं प्राप्तुं लिङ्क् मध्यस्थं चलच्चित्रं पश्यन्तु ।
उत्तमं बेण्ड्-विड्त् नास्ति चेत् अवचित्यापि दृष्टुं शक्यते तत् । |
| 14:41 | स्पोकन् ट्युटोरियल् प्रकल्पगणः कार्यशालां चालयति अपि च , अन्तर्जालीयपरीक्षायाम् उत्तीर्णेभ्यः प्रमाणपत्रं च यच्छति । अधिकविवरणार्थम् अस्मभ्यं लिखन्तु । |
| 14:51 | अस्मिन् 'स्पोकन् ट्युटोरियल्' मध्ये प्रश्नाः सन्ति वा? कृपया जालपुटमिदं पश्यन्तु : |
| 15:00 | भवतां प्रश्नस्य मिनिट् सेकेण्ड् च चिन्वन्तु ।
भवतां प्रश्नान् सङ्क्षेपेण विवृण्वन्तु । अस्माकं गणेषु यः कोऽपि उत्तरं यच्छति । |
| 15:10 | स्पोकन् ट्युटोरियल् फ़ोरम्, पाठसम्बद्धाय प्रश्नाय वर्तते । |
| 15:15 | कृपया अस्मबद्धप्रश्नान् न पृच्छन्तु । |
| 15:21 | अनेन भ्रान्तिः सङ्कीर्णता च न जायते । अनेन चर्चा अर्थपूर्णाभूत्वा ज्ञानाय सुलभः भविष्यति । |
| 15:31 | स्पोकन् ट्युटोरियल् प्रकल्पः, NMEICT, MHRD द्वारा भारतसर्वकारस्य अनुदानं प्राप्तवानस्ति । अधिकविवरणार्थं अधस्तनपर्चनीं पश्यन्तु । |
| 15:45 | लेखोऽयं प्रियाङ्का-महाभागायाः योगदानमस्ति ।
पाठस्यास्य अनुवादकः प्रवाचकश्च श्री नवीनभट्टः उप्पिनपट्टणम् । धन्यवादाः । |
