Xfig/C2/Simple-block-diagram/Punjabi

Time	Narration
00:00	Xfig (ਐਕਸ-ਫਿਗ) ਦੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਨਾਲ Block Diagram Creation ਦੇ Spoken Tutorial ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ ।
00:07	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਯਲ (tutorial) ਵਿਚ ਬਲਾਕ ਡਾਇਆਗ੍ਰੈਮ (block diagram) ਦੇ ਬਾਰੇ ਜਾਨਾੰ ਗੇ ।
00:17	ਇਸਦੇ ਲਈ ਜ਼ਰੂਰੀ ਟੂਲ ।
00:19	ਅਸੀ Xfig ਵਰਤਾਂ ਗੇ, ਜੋ ਇਕ ਬਲਾਕ ਡਾਇਆਗ੍ਰੈਮ ਬਨਾਉਣ ਦਾ ਟੂਲ ਹੈ ।
00:24	ਵਰਜ਼ਨ(version) 3.2 ਅਤੇ ਪੈਚ ਲੈਵਲ (patch level) 5 ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਾੰ ਗੇ ।
00:29	ਟਰਮਿਨਲ (terminal)ਅਤੇ ਪੀ. ਡੀ. ਐਫ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ (PDF browser)ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਾੰ ਗੈ ।
00:37	ਇਹ tutorial Mac OS X ਨਾਲ ਬਨਾਇਆ ਗਇਆ ਹੈ ।
00:41	Xfig ਲਿਨਿਕਸ (Linux) ਅਤੇ ਵਿਨਡੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਕੰਮ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
00:45	ਲਿਨਿਕਸ(Linux) ਵਿੱਚ ਇੰਸਟਾਲ (install) ਕਰਣਾ ਸਬਤੋਂ ਸਰਲ ਹੈ ।
00:50	ਤਿੱਨਾਂ OS ਵਿੱਚ Xfig ਨੂ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਣ ਦਾ ਇੱਕੋ ਤਰੀਕਾ ਹੈ ।
00:56	Xfig ਲਇ ਤਿੱਨ ਬਟਨ ਮਾਉਸ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ, ਲੇਕਿਨ ਇਕ ਅਤੇ ਦੋ ਬਟਨ ਮਾਉਸ ਵੀ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾ
01:07	Xfig ਦੇ ਲਇ ਯੂਜ਼ਰ ਮੈਨੁਅਲ (user manual) ਵੇਬ ਸਾਇਟ (web site) ਤੇ ਹੈ ।
01:16	ਇਸ ਪੰਨੇ ਤੇ ਵੇਖਦੇ ਹਾੰ, Xfig ਦੀ ਭੂਮਿਕਾ ।
01:23	ਐਥੇ ਮੈਨੁਅਲ (manual)ਦਾ ਵੇਰਵਾ (Table of Contents) ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾ ।
01:28	ਇਸਨੂ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
01:31	ਅਸੀ ਉਹਨਾ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾ, ਜਿਨਹਾ ਨੇ Xfig ਨੂ ਬਨਾਇਆ ਹੈ ।
01:36	ਇਸ ਪੇਜ ਨੂ ਵੇੱਖੋ ।
01:40	ਹੁਨ tutorial ਦੇ ਸਕ੍ਰੀਨ ਕਨਫਿਗ੍ਰੇਸ਼ਨ (Screen Configuration) ਨੂ ਸਮਝਦੇ ਹਾ ।
01:46	ਇਸਦੇ ਵਿਚ ਸਲਾਇਡਜ਼ - Xfig, Internet Browser-Firefox, ਅਤੇ terminal ਹੱਨ ।
01:58	Mac ਉੱਤੇ Xfig ਨੂ ਸ਼ੁਰੁ ਕਰਣ ਲਇ ਇਸ ਕਮਾਂਡ ਦਾ ਪ੍ਰਯੋਗ ਕੀਤਾ ਗਇਆ ਹੈ ।
02:04	ਇਹ overlapping ਤਰੀਕੇ ਨਾਲ ਆਯੋਜਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹੱਨ ਤਾੰ ਕਿ ਇੱਕ ਨੂ ਦੂਸਰੇ ਵਿਚ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਬਦਲ ਸਕੋ ।
02:10	ਸੁਨਣੇ ਵਾਲਾ ਇਸ ਬਦਲਾਵ ਨੂੰ ਆਸਾਨੀ ਨਾਲ ਵੇਖ ਅਤੇ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
02:17	Xfig ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
02:20	ਡ੍ਰੌਇਂਗ ਮੋਡ ਪੇਨਲ (drawing mode panel) Xfig work sheet ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਮੇ ਹੈ ।
02:26	ਵਖ-ਵਖ ਚੀਜਾੰ ਬਨਾਉਣ ਲਇ ਪੈਨਲ ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਦੇ ਬਟਨਾੰ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀਤਾ ਜਾੰਦਾ ਹੈ ।
02:33	ਨੀਚੇ ਵਾਲੇ ਬਟਨ ਉਹਨਾ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦੇ ਹੱਨ ।
02:39	ਉੱਪਰ ਵਾਲੇ ਬਟਨਾ ਨਾਲ ਫਾਇਲ (file) ਅਤੇ ਐਡਿਟ ਆਪਰੇਸ਼ਨ (edit option) ਹੁੰਦੇ ਨੇ ।
02:46	ਸੈਂਟਰ (centre) ਦੀ ਜਗਹ ਨੂ ਕੈਨਵਸ (canvas) ਕਹਿਂਦੇ ਨੇ ।
02:50	ਇੱਥੇ ਫੀਗਰ (figure) ਬਣਾਈ ਜਾਏਗੀ ।
02:53	ਹੁਂਣ ਅਸੀ ਡ੍ਰਆਇਂਗ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
02:55	ਸਬ ਤੋ ਪਹਿਲੇ ਗ੍ਰਿਡਸ (grids ) ਨੂ ਕੈਨਵਸ ਤੇ ਬਨਾਵਾੰ ਗੇ ।
03:01	ਅਸੀ grid mode ਬਟਨ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾੰ, ਜਿਹੜਾ ਕੀ ਨੀਚੇ ਹੈ ।
03:05	ਵੱਖ- ਵੱਖ grid Size ਦਾ ਚੌਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾ । ਅਸੀ ਵਿੱਚਲੇ ਸਾਇਜ਼ ਦਾ ਚੌਨ ਕੀਤਾ ਹੈ ।
03:11	ਗਰਿੱਡ ਵੱਖ-ਵੱਖ objects ਨੂੰ align ਕਰਣ ਵਿੱਚ ਮੱਦਦ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
03:16	ਇਸ ਟਯੋਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਕਲਿੱਕ ਦਾ ਅਰਥ, ਮਾਉਸ ਦੇ ਖੱਬੇ ਬਟਨ ਨੂੰ ਦਬਾ ਕੇ ਛੱਡ ਦੇਣਾ ਹੈ ।
03:21	ਅਤੇ, ਬਟਨ ਦੇ ਚੋਣ ਕਰਣ ਦਾ ਅਰਥ ਹੈ, ਕਿ ਮਾਉਸ ਦੇ ਖੱਬੇ ਬਟਨ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
03:29	ਹੋਰ ਦੂੱਜੇ ਐਕਸ਼ਨ (action) ਸਾਫ-ਸਾਫ ਦੱਸੇ ਜਾਣ ਗੇ ।
03:34	ਕਿਉਕਿ ਸਾਡੇ diagram (ਰੇਖਾ-ਚਿੱਤਰ) ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਬਾਕਸ ਹੈ, ਖੱਬੇ ਦਿੱਤੀ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚੋ sharp corner ਵਾਲੇ ਬਾਕਸ symbol ਦਾ ਚੋਣ ਕਰੋ ।
03:43	ਜਿਸ ਜਗਹ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਰਖਨਾ ਹੈ, ਉੱਥੇ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਲੈ ਕਰ ਜਾਓ ।
03:50	ਇਸ ਜਗਹ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
03:53	ਇਹ ਬਾਕਸ ਦੇ north-west ਕੋਨੇ ਦਾ ਚੋਣ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
03:57	ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਸਾਮਣੇ ਵਾਲ਼ੇ ਕੋਣੇ ਵੱਲ ਚਲਾਓ, ਜਦੋਂ ਤਕ ਕੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ size ਨਾਂ ਹੋ ਜਾਵੇ ।
04:12	ਬਾਕਸ ਦਾ size ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾੰ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
04:16	ਬਾਕਸ ਬੱਣ ਗਇਆ ਹੈ ।
04:18	ਹੁਣ Xfig ਦਾ edit ਫੀਚਰ ਦੱਸਾੰ ਗੇ । Edit ਫੀਚਰ ਦੇ ਇਮਤੇਮਾਲ ਨਾਲ ਬਾਕਸ ਦੀ ਲਾਇਣ ਮੋੱਟੀ ਕਰਾੰ ਗੇ ।
04:26	ਖੱਬੇ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ Edit button ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
04:31	ਤੁਸੀ ਬਾਕਸ ਦੇ ਸਾਰੇ ਖ਼ਾਸ ਪੌਇਂਟਸ (points) ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ।
04:36	ਇਹਨਾ ਵਿੱਚੋਂ ਕਿਸੇ ਵੀ ਪੌਇਂਟ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
04:41	ਡਾਇਲੌਗ ਬਾਕਸ ਖੂੱਲ਼ਦਾ ਹੈ ।
04:43	ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਵਿਡਥ (Width) ਬਾਕਸ ਤੇ ਰੱਖੋ ।
04:47	ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ, ਮਾਉਸ ਪਔਇੰਟਰ (pointer) ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਹੋਵੇ ।
04:51	Default value “1” ਨੂੰ delete ਕਰੋ ।
04:55	ਜੇ ਮਾਉਸ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਨਾ ਹੋਵੇ ਤਾ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਬਦਲਿਆ ਨਹੀ ਜਾ ਸਕਦਾ ।
05:01	ਜੇ ਮਾਉਸ ਬਾਕਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਚਲਾ ਗਇਆ ਹੋਵੇ ਤਾਂ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲਿਆਉ ਅਤੇ ਟਾਇਪ ਕਰੋ ।
05:07	ਹੁੱਣ ‘2’ ਐਂਟਰ ਕਰੋ ।
05:13	ਅਤੇ done ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । ਮੈਂ ਤੁਹਾਨੂ ਇਹ ਵਿਖਾਨੀ ਹਾ ।
05:17	Done ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਤੇ ਡਾਯਲੌਗ ਬਾਕਸ ਛੱਡ ਦਵੋ ।
05:20	ਦੇੱਖੋ ਕਿ ਬਾਕਸ ਦੀ ਮੋਟਾਈ ਵੱਧ ਗਈ ਹੈ ।
05:24	ਹੁਨ ਇਕ ਐਰੋ (arrow) ਵਾਲੀ ਲਾਇਨ ਨੂੰ ਐਂਟਰ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
05:28	ਖੱਬੀ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚੋ “polyline button” (ਪੌਲਿਲਾਇਨ ਬਟਨ) ਨੂੰ ਚੁਣੋ ।
05:34	ਥੱਲੇ ਵਾਲੀ ਪੈਨਲ “attributes” (ਐਟਰਿਬਯੂਟਸ) ਪੈਨਲ ਹੈ ।
05:40	Attributes ਪੈਨਲ ਦੇ ਬਟਨਾੰ ਨਾਲ ਹਰ ਚੀਜ਼ ਦਾ ਮਾਪਦੰਡ ਜਾੰ ਪੈਰਾਮੀਟਰਸ (parameters) ਬਦਲ ਸਰਦੇ ਹਾ ।
05:45	ਹਰ ਚੋਣਵੀ ਵਸਤੂ (object) ਨਾਲ ਬਟਨਾੰ ਦੀ ਤਾਦਾਦ ਵੀ ਵੱਖਰੀ ਹੁਂਦੀ ਹੈ ।
05:52	ਚਲੋ attributes ਪੈਨਲ ਵਿੱਚੋ “arrow mode” (ਐਰੋ ਮੋਡ) ਬਟਨ ਨੂੰ ਚੁਨਿਏ ।
05:57	ਡਾਇਲਔਗ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚੋ ਦੂੱਜੇ ਆਪਸ਼ਨ ਨੂੰ ਚੁਣੋ, ਇਹ ਸਾੱਨੂ ਐਂਡ ਪਾਇਂਟ (end point) ਐਰੋ ਦੇਵੇ ਗਾ ।
06:04	“Arrow type” ਐਰੋ ਟਾਇਪ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
06:08	ਜਿਹੜੀ ਵਿੰਡੋ ਖੂੱਲੀ ਹੈ, ਉਸ ਵਿੱਚ ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਦਾ ਐਰੋ ਚੁਣੋ ।
06:14	ਹੁੱਣ ਉੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ, ਜਿਥੋ ਤੁਸੀ ਲਾਇਨ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋਂ ।
06:23	ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਉਸ ਜਗਹ ਲੈ ਕੇ ਜਾਉ ਜਿੱਥੇ ਲਾਇਨ ਖਤਮ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ ।
06:31	ਇੱਥੇ, ਮਾਉਸ ਦੇ ਵਿਚ ਵਾਲੇ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
06:36	ਵੇੱਖੋ ਕਿ ਇਕ ਐਰੋ ਵਾਲੀ ਲਾਇਨ ਬਣੀ ਹੈ ।
06:39	ਯਾਦ ਰੱਖੋ, ਲਾਇਨ ਦੇ ਬਣਾਉਨ ਦੀ ਪ੍ਰਕ੍ਰਿਯਾ ਨੂੰ ਖਤਮ ਕਰਣ ਲਈ ਮਾਉਸ ਦਾ ਵਿੱਚ ਵਾਲ਼ਾ ਬਟਨ ਦਬਾਉਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ ।
06:43	ਸੱਜਾ ਜਾੰ ਖੱਬਾ ਬਟਨ ਨਹੀਂ ।
06:45	ਜੇ ਕੁੱਛ ਗਲ਼ਤ ਹੋ ਜਾਵੇ ਤਾੰ ਪਹਿਲੇ “edit” ਉਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਕੇ, “undo” (ਅਨਡੂ) ਨੂੰ ਪ੍ਰੈਸ ਕਰੋ ।
06:52	ਬਾਕਸ ਦੇ ਆਉਟਪੁੱਟ ਤੇ ਕਾਪੀ (copy) ਕਰੱਕੇ ਇਕ ਹੋਰ ਲਾਇਨ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾ ।
06:59	ਖੱਬੇ ਪਾੱਸੇ ਦੀ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚੋਂ ਕਾਪੀ ਬਟਨ ਨੂੰ ਚੁਣੋ ।
07:05	ਲਾਇਨ ਨੂੰ ਚੁਣੋ । ਜਿੱਥੇ ਲਾਇਨ ਕਾਪੀ ਕਰਨੀ ਹੋਵੇ, ਉੱਥੇ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । ਲਾਇਨ ਕਾਪੀ ਹੋਵੇ ਗੀ ।
07:18	ਚਲੋ ਹੁਣ ਕੁਛ ਟੈੱਕਸਟ ਲਿਖਿਏ ।
07:21	ਖੱਬੇ ਪਾੱਸੇ ਦੀ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ ਟੈੱਕਸਟ ਬਾਕਸ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾੰ ਜੋ ਕਿ “T” ਨਾਲ਼ ਦਰਸ਼ਾਇਆ ਗਇਆ ਹੈ ।
07:29	ਟੈਕਸਟ ਦਾ ਫਾੰਟ ਸਾਇਜ਼ ਚੁਣਦੇ ਹਾ ।
07:35	Attributes ਪੈਨਲ ਵਿੱਚੋ “Text Size” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । ਇਕ ਡਾਇਲੌਗ ਵਿਂਡੋ ਖੁੱਲੇ ਗੀ ।
07:41	ਮਾਉਮ ਨੂੰ ਵੈਲੂ ਬਾਕਸ (value box) ਉੱਤੇ ਲਿਆਹ ਕੇ ਛਡ ਦੋ ।
07:46	ਡਿਫਾਲਟ ਵੈਲੂ (default value) 12 ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ ਕਰਕੇ 16 ਨੂੰ ਐਂਟਰ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
07:52	“Set” (ਸੈੱਟ) ਬਟਨ ਦਾ ਚੋਣ ਕਰੋ ।
07:56	ਡਾਇਲੌਗ ਬਾਕਸ ਬੰਦ ਹੋਵੇ ਗਾ ਅਤੇ attributes ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ ਟੈਕਸਟ ਸਾਇਜ਼ (Text Size) 16 ਦਿੱਸੇ ਗਾ ।
08:05	ਟੈਕਸਟ ਨੂੰ ਸੈਂਟਰ (ਮੱਧ, center) ਵਿੱਚ ਐਲਾਇਨ (align) ਕਰਿਏ ।
08:08	Attributes ਪੈਨਲ ਵਿੱਚੋ “Text Just” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ, ਇੱਕ ਡਾਇਲਔਗ ਬਾਕਸ ਖੁੱਲੇ ਗਾ ।
08:15	ਸੈਂਟਰ ਐਲਾਇਨਮੈਂਟ (center alignment) ਲਈ ਵਿੱਚ ਵਾਲ਼ਾ ਚੁਣਦੇ ਹਾੰ ।
08:21	ਅਤੇ ਬਾਕਸ ਦੇ ਠੀਕ ਮੱਧ ਵਿੱਚ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
08:29	“plant” ਟਾਇਪ ਕਰਕੇ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ।
08:36	ਵੇੱਖੋ, ਟੈੱਕਮਟ ਬਨ ਚੁੱਕਾ ਹੈ ।
08:38	ਜੇ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੋਵੇ ਤੇ, ਖੱਬੀ ਪੈਨਲ ਵਿੱਚ “Move” ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਟੈਕਸਟ ਨੂੰ ਇੱਧਰ ਉੱਧਰ ਕੀਤਾ ਜਾ ਸਕਦਾ ਹੈ ।
08:50	ਹੁਣ ਫਿਗਰ ਸੇਵ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
08:52	Xfig ਦੇ ਉਪਰਲੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ “file button” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਕੇ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਹੋਲਡ ਕਰੋ ਤੇ “save” ਤਕ ਡ੍ਰੈਗ ਕਰਕੇ ਛੱਡ ਦਵੋ ।
09:04	ਕਿਉ ਕਿ ਇਹ ਪਹਿਲੀ ਵਾਰ ਹੈ, Xfig ਨਾਮ ਪੁੱਛਦਾ ਹੈ ।
09:09	ਪਹਿਲੇ directory (ਡਾਇਰੈਕਟਰੀ) ਅਤੇ ਫੇਰ file name (ਫਾਇਲਨੇਮ) ਚੁਣੋ ।
09:12	ਅਸੀ “block” ਨਾਮ ਟਾਇਪ ਕਰਦੇ ਹਾ ਅਤੇ “save” ਦਾ ਚੋਣ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
09:27	ਫਾਇਲ block.fig ਦੇ ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੇਵ ਹੋ ਜਾਵੇ ਗੀ ।
09:30	ਤੁਸੀ ਨਾਮ ਨੂੰ ਉਪਰਲੇ ਹਿੱਸੇ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋਂ ।
09:34	ਹੁਣ ਫਾਇਲ ਨੂੰ “export” (ਐਕਸਪੋਰਟ) ਕਰਦੇ ਹਾ ।
09:36	“file” ਬਟਨ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ, “export” ਕਰਣੇ ਲਈ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਪਕੜ ਕੇ export ਤਕ ਡ੍ਰੈਗ ਕਰੋ ।
09:47	“language” ਦੇ ਨਾਲ ਦਿੱਤੇ ਬਾਕਸ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ, ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਪਕੜ ਕੇ PDF ਤਕ ਡ੍ਰੈਗ ਕਰਕੇ ਛੱਡ ਦਵੋ । “PDF Format” ਦਾ ਚੋਣ ਹੋਵੇ ਗਾ ।
09:59	ਹੁਣ “export” (ਐਕਸਪੋਰਟ) ਬਟਨ ਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । “block.pdf” ਫਾਇਲ ਸੇਵ ਹੋਵੇ ਗੀ ।
10:05	ਚਲੋ ਟਰਮਿਨਲ (terminal) ਤੋ “open block.pdf” ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਇਸ ਫਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰਦੇ ਹਾ ।
10:18	ਹੁਣ ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ ਬਲਾਕ ਡਾਇਗ੍ਰਾਮ ਯਾਨਿ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਸੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ ।
10:21	ਅਸੀ ਆਪਣਾ ਉਦੇਸ਼ ਪੂਰਾ ਕਰ ਲਇਆ ਹੈ। ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਉਹ ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਹੈ, ਜੋ ਸਾਨੂੰ ਚਾਹਿ ਦੀ ਸੀ ।
10:30	ਤੁਹਾੱਡੇ ਲਈ ਇਕ ਨਿਯਤ ਕਾਰਜ (assignment) ਹੈ ।
10:36	ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚੀਜਾਂ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ । “polyline” ਦੀ ਮੱਦਦ ਨਾਲ ਇਕ ਸਮਕੋਣ, ਯਾਨਿ “rectangle” ਬਨਾਓ । ਆਕ੍ਰਿਤੀ ਵਿੱਚ ਐਰੋ ਦਾ ਸਾਇਜ਼ ਅਤੇ ਦਿਸ਼ਾ ਬਦਲੋ ।
10:43	ਟੈਕਸਟ, ਲਾਇਨ ਅਤੇ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਜਗਹ ਤੇ ਲੈ ਕੇ ਜਾਓ ।
10:48	ਫਾਇਲ ਨੂੰ EPS ਫੌਰਮੈਟ(format) ਵਿੱਚ ਐਕਸਪੋਰਟ(export) ਕਰੋ ਤੇ ਵਿਉ (view) ਕਰੋ ।
10:51	block.fig ਫਾਇਲ ਨੂੰ ਐਡਿਟਰ (editor) ਵਿੱਚ ਖੋੱਲੋ ਤੇ ਉਸਦੇ ਵੱਖਰੇ ਘਟਕਾਂ (components) ਨੂੰ ਪਹਚਾਣੋ ।
10:58	ਨਵੇਂ ਤੇ ਵੱਖ ਤਰਹ ਦੇ ਬਲਾਕ ਡਾਇਗ੍ਰਾਮ ਬਨਾਉ ।
11:02	ਹੁਣ ਅਸੀ ਟਿਊਟੋਰਿਯਲ ਦੇ ਅੰਤ ਤੇ ਆ ਗਏ ਹਾ ।
11:06	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਯਲ ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ “Talk to a Teacher” ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ । ਇਹ ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ ‘The National Mission on Education” ICT, MHRD, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ, ਦਵਾਰਾ ਸਮਰਥਿਤ ਹੈ । ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਹੋਰ ਵੇਰਵਾ “spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro” ਉੱਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ।
11:28	ਮੈ ਤੁਹਾਡੇ ਵਾਸਤੇ ਕੁਛ ਹੋਰ ਪੇਜ ਵੀ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕੀੱਤੇ ਹਨ ।
11:38	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਯਲ ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ ਦੀ ਵੇਬਸਾਇਟ http://spoken-tutorial.org. ਹੈ ।
11:48	ਇਸ ਵੈਬਸਾਇਟ ਤੇ ਲਿਂਕ ਹੈ (“What is a Spoken Tutorial”) ਜਿੱਥੇ ਕਿ ਤੁਸੀ, ਇਸ ਪ੍ਰਾਜੈਕਟ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋਂ ।
11:57	spoken-tutorial.org/wiki ਉੱਤੇ ਓਹ ਸਾਰੇ “FOSS tools” ਟੂਲਸ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਹੈ ਜੋ ਇਹ ਪਾੱਜੈਕਟ support ਕਰਦਾ ਹੈ ।
12:12	ਚਲੋ Xfig ਲਈ ਜਿਹੜਾ ਪੇਜ ਹੈ ਉਸਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਾ ।
12:27	ਅਸੀ ਤੁਹਾੱਡੇ ਸਹਜੋਗ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜਾਰ ਹਾ ਅਤੇ ਤੁਹਾਡੀ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਿਆ (feedback) ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਕਰਦੇ ਹਾ । ਆਇ ਆਇ ਟੀ ਬਾਮਬੇ ਵੱਲੋ ਮੈ ਕਿਰਣ ਆਪ ਤੋ ਵਿਦਾ ਲੈਂਦੀ ਹਾ । ਟਿਊਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਤੁਹਾੱਡਾ ਸ਼ੁਕਰਿਆ।

Contributors and Content Editors

PoojaMoolya, Sneha