Geogebra/C3/Mensuration/Marathi

Title of script: Mensuration

Author: Mohiniraj Sutavani

Keywords: Geogebra

Time	Narration
00:00	नमस्कार. Geogebra च्या Mensuration वरील ट्युटोरियमध्ये आपले स्वागत.
00:06	या ट्युटोरियलमध्ये आपण शिकणार आहोत,
00:09	समभुज चौकोनाचे क्षेत्रफळ आणि परिमिती काढणे.
00:12	गोल आणि शंकूचे पृष्ठफळ काढणे.
00:15	गोल आणि शंकूचे घनफळ काढणे.
00:20	मी असे गृहीत धरतो की आपल्याला Geogebraची प्राथमिक ओळख आहे.
00:24	Geogebraच्या संबंधित ट्युटोरियल्ससाठी
00:27	या संकेतस्थळावर जा.
00:31	या ट्युटोरियलासाठी आपण
00:33	Ubuntu Linux OS चे Version 11.10
00:38	आणि Geogebra चे Version 3.2.47.0 वापरणार आहोत.
00:42	यात खालील Geogebra टूल्सचा वापर करू.
00:46	Segment between two points
00:48	Circle with center and radius
00:51	Ellipse
00:52	Polygon
00:54	New point आणि
00:56	Insert text.
00:57	Geogebra ची नवी विंडो उघडू.
01:00	Dash home मधील Media Apps वर क्लिक करा. नंतर Type खालील, Education मधील Geogebra निवडा.
01:13	समभुज चौकोनाचे क्षेत्रफळ काढू.
01:15	त्यासाठी मागील पाठामधीलquadrilateral.ggb ही फाईल वापरू.
01:20	फाईल मेनूतील Open वर क्लिक करा. नंतर quadrilateral.ggb वर क्लिक करून
01:27	Open वर क्लिक करा.
01:29	समभुज चौकोनाचे क्षेत्रफळ =1/2 * दोन्ही कर्णांचा गुणाकार
01:34	हे करून बघू या.
01:36	Insert text या टूलवर क्लिक करा.
01:39	ड्रॉईंग पॅडवर क्लिक केल्यावर एक टेक्स्ट बॉक्स उघडेल.
01:44	दुहेरी अवतरण चिन्हात टाईप करा Area of the rhombus =दुहेरी अवतरण चिन्ह पूर्ण करा नंतर पुढील भाग जोडण्यासाठी '+' चे चिन्ह काढून नंतर कंसात ('1/2' space 'f' space 'g' )'f' आणि 'g' हे समभुज चौकोनाचे कर्ण आहेत.
02:09	Ok वर क्लिक करा.
02:11	ड्रॉईंग पॅडवर समभुज चौकोनाचे क्षेत्रफळ दिसेल.
02:14	आता परिमिती काढू.
02:17	“Insert text” टूलवर क्लिक करा.
02:19	ड्रॉईंग पॅडवर क्लिक केल्यावर एक टेक्स्ट बॉक्स उघडेल.
02:22	दुहेरी अवतरण चिन्हात टाईप करा टाईप कराPerimeter of the rhombus = दुहेरी अवतरण चिन्ह पूर्ण करा नंतर '+' टाईप करून ( '4' space 'a' ) 'a' ही समभुज चौकोनातील एक बाजू आहे.
02:44	Ok वर क्लिक करा.
02:46	ड्रॉईंग पॅडवर समभुज चौकोनाची परिमिती दिसेल.
02:50	फाईल सेव्ह करू या.
02:53	फाईल मेनूमधील "Save As" वर क्लिक करा.
02:55	फाईलला "rhombus-area-perimeter" असे नाव द्या.
03:12	सेव्हवर क्लिक करा.
03:17	असाईनमेंट म्हणून इष्टिकाचित्तीचे क्षेत्रफळ आणि परिमिती काढा.
03:22	त्यासाठी “cons-trapezium.ggb” ही फाईल वापरा.
03:27	'g' हे नाव बदलून 'b' करा.
03:30	क्षेत्रफळाचे सूत्र = समांतर बाजूंच्या लांबींची बेरीज /2 * उंची म्हणजेच (a+b)/2* h
03:40	परिमितीचे सूत्र = सर्व बाजूंची बेरीज म्हणजेच (a+b+c+d)
03:49	तुमची असाईनमेंट शेवटी अशी दिसली पाहिजे.
03:54	गोल काढण्यासाठी Geogebra ची नवी विंडो उघडा.
03:58	फाईल मेनूमधील “New” वर क्लिक करा.
04:01	टूलबारवरील “Circle with center and radius” या टूलवर क्लिक करा.
04:06	'A' बिंदू काढण्यासाठी ड्रॉईंगपॅडवर क्लिक करा. एक टेक्स्ट बॉक्स उघडेल.
04:11	त्रिज्येसाठी '2' टाईप करा.
04:13	OK वर क्लिक करा.
04:15	'A' हा मध्यबिंदू असलेले आणि '2cm' त्रिज्या असलेले वर्तुळ तयार होईल.
04:19	टूलबारवरील “New point” टूल सिलेक्ट करून वर्तुळाच्या परिघावर 'B' बिंदू मार्क करा.
04:26	“Segment between two points” हे टूल सिलेक्ट करा.
04:29	बिंदू 'A' आणि 'B' जोडून वर्तुळाची त्रिज्या काढा.
04:34	वर्तुळाच्या परिघाला स्पर्श करणारा आडवा “CDE” नामक लंबगोल काढू या.
04:42	“Ellipse” टूलवर क्लिक करा.
04:45	परिघावरील 'C' आणि 'D' हे परस्पर विरूध्द दिशेचे बिंदू मार्क करा आणि वर्तुळाताच्या आत 'E' हा तिसरा बिंदू घ्या.
04:56	अशा प्रकारे गोल तयार झाला आहे.
04:59	आता गोलाचे पृष्ठफळ काढू या.
05:03	“Insert text” टूलवर क्लिक करा.
05:05	ड्रॉईंग पॅडवर क्लिक केल्यावर एक टेक्स्ट बॉक्स उघडेल.
05:08	टेक्स्ट बॉक्सच्या ड्रॉप डाऊन सूचीतून π (pi) हे स्पेशल कॅरॅक्टर शोधण्यासाठी Scroll करा.
05:17	दुहेरी अवतारण चिन्हत टाईप करा Surface area of the sphere = दुहेरी अवतारण चिन्ह पूर्ण करा नंतर '+' टाईप करून ( '4' space मग सूचीतून 'π' सिलेक्ट करा. नंतर space 'a' आणि शेवटी सूचीतून 'square' निवडून ) पूर्ण करा.
05:45	OK वर क्लिक करा.
05:47	येथे गोलाचे पृष्ठफळ दिसेल.
05:52	यावर क्लिक करून ते खाली ड्रॅग करा.
05:56	आता घनफळ काढू या.
05:59	“Insert text” टूलवर क्लिक करा.
06:00	ड्रॉईंग पॅडवर क्लिक केल्यावर एक टेक्स्ट बॉक्स उघडेल.
06:03	दुहेरी अवतरण चिन्हात टाईप करा टाईप करा Volume of the sphere = दुहेरी अवतारण चिन्ह पूर्ण करा नंतर 'plus' चे चिन्ह काढून कंसात ('4/3' space नंतर सूचीतून 'π' सिलेक्ट करा. नंतर space 'a' सूचीतून 'cube' सिलेक्ट करून ) पूर्ण करा.
06:31	OK वर क्लिक करा.
06:34	येथे गोलाचे घनफळ दिसेल.
06:36	यावर क्लिक करून ते खाली ड्रॅग करा.
06:40	आता शंकू काढू या.
06:43	“Polygon” टूलवर क्लिक करा.
06:45	बिंदू 'C' आणि 'D' वर तसेच बाह्य बिंदू 'F' वर क्लिक करून पुन्हा बिंदू 'C' वर क्लिक करा.
06:53	“Segments between two points” टूल सिलेक्ट करून 'F' आणि 'A' हे बिंदू जोडा.
06:59	आपल्याला शंकूची उंची मिळेल.
07:03	शंकूची उंची दर्शवणा-या ऑब्जेक्ट 'b' चे नाव बदलून 'h' करू या.
07:08	ऑब्जेक्ट 'b' वर राईट क्लिक करा.
07:09	Rename वर क्लिक करा.
07:11	'b' च्या जागी 'h' टाईप करून OK वर क्लिक करा.
07:15	तसेच आपण शंकूची तिरकस उंची दाखवणारे 'c_1' चे नाव बदलून 's' करू या.
07:21	ऑब्जेक्ट 'c_1' वर राईट क्लिक करा.
07:23	Rename वर क्लिक करा.
07:24	'c_1' च्या जागी 's' टाईप करा.
07:26	OK वर क्लिक करा.
07:28	आता आपण शंकूचे पृष्ठफळ व घनफळ काढू या.
07:33	येथे टूलबारवरील Insert text हे टूल किंवा input bar वापरू शकतो. आपण “Input bar” वापरू.
07:40	“Input bar” ड्रॉप डाऊनमधून स्पेशल कॅरॅक्टर्स निवडता येतात.
07:44	“π” साठी Scroll करा.
07:48	Input bar मध्ये टाईप करा. Area = (π a s + π a²) Surfacearea = कंसात (सूचीतून 'π' हे कॅरॅक्टर निवडा नंतर space 'a' व space 's' plus पुन्हा 'π' सिलेक्ट करून space 'a' नंतर पुन्हा सूचीतून 'square' निवडून ) पूर्ण करा. आणि एंटर दाबा.
08:15	शंकूचे पृष्ठफळ आपल्याला Algebra view मध्ये दिसेल.
08:20	जेव्हा Input bar चा वापर करतो तेव्हा आपले उत्तर Algebra view मध्ये दिसते.
08:26	आता घनफळ काढू या.
08:29	त्यासाठी Volume =(1/3 π a² h) हे सूत्र आहे. Volume =कंसात ('1/3' space सूचीतून 'π' निवडा नंतर पुन्हा space 'a' आणि पुन्हा सूचीतून 'square' निवडून space 'h' असे टाईप करून) पूर्ण करा. आणि एंटर दाबा.
08:50	शंकूचे घनफळ आपल्याला येथे Algebra view मध्ये दिसेल.
08:55	फाईल सेव्ह करण्यासाठी "Save As" वर क्लिक करा. फाईलला "Sphere-cone" असे नाव द्या.
09:08	सेव्ह वर क्लिक करा.
09:10	आपण ट्युटोरियलच्या अंतिम टप्प्यात पोहोचलो आहोत.
09:14	थोडक्यात आपण
09:18	या गोष्टी समजून घेतल्या.
09:20	समभुज चौकोनाचे क्षेत्रफळ आणि परिमिती काढणे.
09:24	गोल आणि शंकूचे पृष्ठफळ काढणे.
09:27	गोल आणि शंकूचे घनफळ काढणे.
09:30	तसेच आपण गोल आणि शंकू काढायला शिकलो.
09:36	असाईनमेंट म्हणून तुम्ही दंडगोलाचे पृष्ठफळ आणि घनफळ काढा.
09:43	एकाखाली एक असे समान आकाराचे दोन लंबगोल काढा.
09:47	लंबगोलाच्या कडा एकमेकांना जोडा.
09:50	कुठल्याही एक लंबगोलाचा मध्य शोधण्यासाठी “center” टूलचा वापर करा.
09:54	मध्यबिंदू आणि कड एकमेकांना जोडा.
09:56	ऑब्जेक्ट 'b' च्या जागी 'h' आणि 'e' च्या जागी 'r' करा.
10:01	पृष्ठफळाचे सूत्र = 2 π r(r + h)
10:07	घनपळाचे सूत्र = π r^2h
10:13	शेवटी तुमची असाईनमेंट अशी दिसणे आवश्यक आहे.
10:19	*सदर प्रकल्पाची माहिती देणारा व्हिडीओ खालील लिंकवर उपलब्ध आहे.
10:23	*ज्यामध्ये तुम्हाला स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल.
10:26	*आपण तो download  करूनही पाहू शकता.
10:31	*स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम
10:33	Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते.
10:36	जे विद्यार्थी ऑनलाईन परीक्षा उतीर्ण होतात त्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते.
10:40	अधिक माहीतीसाठी contact@spoken-tutorial.org ला लिहा.
10:48	*"स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा एक भाग आहे.
10:52	यासाठी National Mission on Education through ICT, MHRD यांच्याकडून अर्थसहाय्य मिळालेले आहे.
10:59	*यासंबंधी माहिती या साईटवर उपलब्ध आहे.
11:06	*ह्या ट्युटोरियलचे मराठी भाषांतर मोहिनीराज सुतवणी यांनी केलेले असून आवाज .... यांनी दिलेला आहे. आपल्या सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Gaurav, Kavita salve, PoojaMoolya, Ranjana