Difference between revisions of "Ruby/C2/Logical-and-other-Operators/Marathi"

Revision as of 17:10, 1 July 2014

Title of script: Logical-and-other-Operators

Author: Manali Ranade

Keywords: Ruby

Time	Narration
00:02	Logical आणि Other Operators वरील पाठात आपले स्वागत.
00:06	या पाठात शिकणार आहोत,
00:09	लॉजिकल ऑपरेटर्स,
00:11	पॅरलल असाईनमेंट आणि
00:13	रेंज ऑपरेटर्स.
00:15	येथे वापरणार आहोत.
00:17	उबंटु लिनक्स वर्जन12.04
00:20	आणि रुबी 1.9.3
00:23	या पाठासाठी तुम्हाला लिनक्स टर्मिनल आणि टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे.
00:29	तसेच irb चा परिचय असावा.
00:33	नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.
00:38	लॉजिकल ऑपरेटर्सला Boolean ऑपरेटर्स असेही म्हणतात.
00:42	कारण ते राशीतील भागांचे मूल्यमापन करून
00:45	true किंवा false व्हॅल्यू आपल्याला देतात.
00:48	लॉजिकल ऑपरेटर्स अशाप्रकारे आहेत.
00:51	दोन अँपरसँड (&&) म्हणजे (and)
00:54	डबल पाईप म्हणजे (or)
00:56	एक्स्लमेशन मार्क (!) म्हणजे (not)
01:00	दोन्ही राशी true असतील तरच &&(दोन अँपरसँड) आणि and आपल्याला true व्हॅल्यू देते .
01:07	पहिली राशी true असेल तरच दुस-याचे मूल्यमापन केले जाते.
01:12	प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारांतील फरक आहे.
01:15	चिन्हरूपी and म्हणजे &&(दोन अँपरसँड) ला अधिक प्राधान्य असते.
01:20	त्याची उदाहरणे पाहू.
01:22	त्यासाठी irb वापरू.
01:25	टर्मिनल उघडण्यासाठी Ctrl, Alt आणि T एकत्रितपणे दाबा.
01:31	इंटरऍक्टीव्ह रुबी उघडण्यासाठी irb टाईप करून एंटर दाबा.
01:36	टाईप करा 3 greater than 2 space &&(दोन अँपरसँड) space 4 less than 5
01:47	एंटर दाबा.
01:49	trueहे आऊटपुट मिळाले.
01:53	येथे पहिली राशी 3>2 ही true आहे.
01:59	दुसरी राशी 4<5 ही सुध्दा true आहे.
02:03	दोन्ही राशी trueअसल्याने true हे आऊटपुट मिळाले.
02:08	मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो की दाबा.
02:12	दोन अँपरसँड चिन्हांच्या जागी and टाईप करा.
02:17	एंटर दाबा.
02:19	आपल्याला तोच रिझल्ट मिळेल.
02:22	मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो की दाबा.
02:27	पहिल्या राशीत greater than बदलून ते less than करा.
02:32	एंटर दाबा.
02:35	false असे आऊटपुट मिळेल.
02:38	कारण 3<2 हे false आहे.
02:43	पहिली राशी falseअसल्यामुळे दुस-या राशीचे मूल्यमापन झाले नाही.
02:49	आणि false हे आऊटपुट मिळाले.
02:53	राशींपैकी एक जरी true असेल तर double pipe आणि or आपल्याला true व्हॅल्यू देते .
02:59	पहिली राशी false असेल तरच दुस-या राशीचे मूल्यमापन होते.
03:04	प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे.
03:07	चिन्हरूपी or म्हणजे double pipeला सर्वाधिक प्राधान्य असते.
03:11	त्याची उदाहरणे पाहू.
03:15	10 greater than 6 space double pipe space 12 less than 7
03:23	एंटर दाबा.
03:26	true हे आऊटपुट मिळेल.
03:29	येथे पहिली राशी म्हणजे 10>6 true आहे.
03:35	पहिली राशी true असल्यामुळे दुस-या राशीचे मूल्यमापन होणार नाही.
03:40	आणि true हे आऊटपुट मिळेल.
03:42	मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो की दाबा.
03:46	पहिल्या राशीत greater than चिन्ह बदलून ते less than करा.
03:52	आणि pipe चिन्हाच्या जागी or टाईप करा.
03:57	एंटर दाबा.
04:00	येथे पहिली राशी म्हणजे 10<6 false आहे.
04:05	दुसरी राशी 12<7 सुध्दा false आहे.
04:10	दोन्ही राशी falseअसल्यामुळे falseहे आऊटपुट मिळाले.
04:15	! ( exclamation mark ) आणि not ऑपरेटर्स दिलेल्या राशीच्या विरूध्द व्हॅल्यू परत करतात.
04:20	जर राशी true असेल, exclamation mark ऑपरेटर false व्हॅल्यू परत करेल.
04:27	राशी false असल्यास true व्हॅल्यू परत करेल.
04:30	प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे.
04:33	चिन्हरूपी not म्हणजे (!) उद्गारचिन्हाला सर्वाधिक प्राधान्य असते.
04:37	आता not ऑपरेटर वापरून बघू.
04:40	प्रथम टाईप करा 10 double equal to 10
04:45	एंटर दाबा.
04:47	true हे आऊटपुट मिळेल.
04:50	वरील राशीचा रिझल्ट उलटा करण्यासाठी
04:53	राशीच्या आधी not ऑपरेटर समाविष्ट करा.
04:57	टाईप करा Exclamation mark कंसात 10 double equal to 10
05:04	एंटर दाबा.
05:06	false हे आऊटपुट मिळेल.
05:10	Ctrl+L दाबा. irb कंसोल क्लियर करा.
05:15	आता parallel assignment बद्दल जाणून घेऊ.
05:20	रूबीत पॅरलल असाइनमेंटद्वारे एका ओळीने अनेक व्हेरिएबल्सना प्राथमिक व्हॅल्यू देता येते.
05:26	आता टर्मिनलवर जा.
05:29	पॅरलल असाइनमेंटद्वारे a, b, c ही तीन व्हेरिएबल घोषित करू.
05:36	टाईप करा a comma b comma c equal to 10 comma 20 comma 30
05:45	आणि एंटर दाबा.
05:47	येथे व्हेरिएबल a ला 10
05:52	b ला 20 ,
05:54	c ला 30 ही व्हॅल्यू दिली जाईल.
05:56	उजवी बाजू ऍरे सारखे कार्य करेल.
06:01	जर डाव्या बाजूस अनेक व्हेरिएबल्स लिहिले तर त्यांचा ऍरे अनपॅक करून त्यांना अनुक्रमाने व्हॅल्यू दिल्या जातात.
06:10	ऍरेज बद्दल पुढील पाठांत सविस्तर जाणून घेऊ.
06:14	आता व्हॅल्यूज योग्य पध्दतीने प्रदान झाल्या आहेत का ते पाहू .
06:20	a टाईप करून एंटर दाबा.
06:23	व्हेरिएबल a मधे 10 ही व्हॅल्यू संचित असल्याचे दिसेल .
06:28	b टाईप करून एंटर दाबा.
06:31	आपल्याला 20 मिळेल.
06:33	c टाईप करून एंटर दाबा.
06:37	30 दाखवले जाईल.
06:40	दोन व्हेरिएबल्समधील व्हॅल्यूजची अदलाबदल करण्यासाठी पॅरलल असाइनमेंट उपयोगी आहे.
06:45	a आणि b च्या व्हॅल्यूजची अदलाबदल करू.
06:50	टाईप करा puts space डबल कोटसमधे a equal to hash महिरपी कंसात a comma डबल कोटसमधे b equal to hash महिरपी कंसात b
07:11	एंटर दाबा.
07:13	a=10 आणि
07:16	b=20 हे आऊटपुट मिळेल.
07:20	आता a आणि b ची अदलाबदल करू.
07:23	त्यासाठी टाईप करा
07:25	a comma b equal to b comma a
07:31	एंटर दाबा.
07:33	puts कमांड मिळवण्यासाठी दोनदा अप ऍरो की दाबा आणि एंटर दाबा.
07:39	आपल्याला,
07:41	a=20
07:44	b=10 हे आऊटपुट मिळेल.
07:47	आता रुबीमधील रेंजबद्दल जाणून घेऊ.
07:50	रेंजमधील व्हॅल्यूज नंबर्स, कॅरॅक्टर्स, स्ट्रिंग्ज किंवा ऑब्जेक्टस असू शकतात.
07:58	रेंजचा उपयोग अनुक्रम (Sequence) दाखवण्यासाठी करतात.
08:02	Sequence रेंज ही व्हॅल्यूजची सलग रेंज तयार करण्यास वापरतात.
08:06	त्यामधे सुरूवातीची व्हॅल्यू, व्हॅल्यूजची रेंज आणि शेवटची व्हॅल्यू दिली जाते.
08:13	(..) two dot ऑपरेटर इनक्लुझिव्ह रेंज बनवते.
08:16	(...) three dot ऑपरेटर एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवते.
08:20	रेंजचा वापर एखादी व्हॅल्यू दिलेल्या रेंजमधे आहे की नाही हे तपासण्यासाठी होतो.
08:26	आपण हे (===) equality ऑपरेटरद्वारे करतो.
08:30	रेंजेसवरील उदाहरणे पाहू.
08:33	टर्मिनलवर जा.
08:36	टाईप करा कंसात 1 two dots 10 then dot to underscore a
08:46	Two dot ऑपरेटर इनक्लुझिव्ह रेंज बनवतो.
08:50	इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर रेंजमधे सुरूवातीची किंवा शेवटची व्हॅल्यू समाविष्ट करतो.
08:57	रेंज, सूचीमधे बदलण्यासाठी to_a ही मेथड वापरली आहे.
09:03	एंटर दाबा.
09:05	रेंजमधे 1 आणि 10 ह्या व्हॅल्यूज समाविष्ट झालेल्या दिसतील.
09:11	आता एक्सक्लुझिव्ह रेंज ऑपरेटर पाहू.
09:16	टाईप करा कंसात 1 three dots 10 then dot to underscore a
09:27	Three dot ऑपरेटर एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवतो.
09:31	एक्सक्लुझिव्ह ऑपरेटर रेंजमधील शेवटची व्हॅल्यू वगळतो.
09:37	एंटर दाबा.
09:39	येथे 10 ही व्हॅल्यू रेंजमधे समाविष्ट झालेली नाही.
09:45	आता 1 ते 10च्या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू येते का ते तपासू .
09:50	टाईप करा कंसात 1 two dots 10 तीन वेळा equal to आणि नंतर 5
10:00	एंटर दाबा.
10:02	रेंजमधे एखाद्या व्हॅल्यूचा समावेश होतो का ते तपासण्यासाठी Equality ऑपरेटर वापरतात.
10:07	1 ते 10 या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू समाविष्ट होत असल्यामुळे trueआऊटपुट मिळेल.
10:14	आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात आहोत.
10:17	या पाठात आपण शिकलो ,
10:20	लॉजिकल ऑपरेटर म्हणजे दोन अँपरसँड, डबल पाईप आणि उद्गारचिन्ह हे ऑपरेटर्स
10:27	पॅरलल असाइनमेंट उदाहरणार्थ a,b,c=10,20,30
10:34	रेंज ऑपरेटर, इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर (..) आणि एक्सक्लुझिव्ह ऑपरेटर(...)
10:39	आता असाईनमेंट.
10:41	पॅरलल असाइनमेंट वापरून दोन व्हेरिएबल्स घोषित करा.
10:45	त्या दोन्हींची बेरीज 20 आणि 50 च्या मधे येते की नाही ते तपासा.
10:49	स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा.
10:52	ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल.
10:56	जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता.
11:00	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम,
11:03	Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते.
11:05	परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते.
11:09	अधिक माहितीसाठी कृपया contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा
11:15	"स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे.
11:19	यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
11:25	यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे.
11:34	ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते .
11:38	सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali, Ranjana

Difference between revisions of "Ruby/C2/Logical-and-other-Operators/Marathi"

Revision as of 17:10, 1 July 2014

Contributors and Content Editors

Navigation menu

Personal tools

Namespaces

Variants

Views

Actions

Search

Navigation

Tools

@@ Line 13: / Line 13: @@
 |-
-| 00.02
+| 00:02
 | '''Logical आणि Other Operators वरील पाठात आपले स्वागत. '''
 |-
-| 00.06
+| 00:06
 | या पाठात शिकणार आहोत,
 |-
-| 00.09
+| 00:09
 | '''लॉजिकल ऑपरेटर्स,'''
 |-
-| 00.11
+| 00:11
 | '''पॅरलल असाईनमेंट''' आणि
 |-
-| 00.13
+| 00:13
 | '''रेंज ऑपरेटर्स.'''
 |-
-| 00.15
+| 00:15
 | ''येथे'' वापरणार आहोत.
 |-
-| 00.17
+| 00:17
 | ''उबंटु लिनक्स वर्जन'''12.04'''''
 |-
-| 00.20
+| 00:20
 | '''''आणि रुबी ''1.9.3'''
 |-
-| 00.23
+| 00:23
 | या पाठासाठी तुम्हाला लिनक्स टर्मिनल आणि टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे.
 |-
-| 00.29
+| 00:29
 | तसेच '''irb चा परिचय असावा.'''
 |-
-| 00.33
+| 00:33
 | नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.
 |-
-| 00.38
+| 00:38
 | लॉजिकल ऑपरेटर्सला '''Boolean ऑपरेटर्स असेही म्हणतात.'''
 |-
-| 00.42
+| 00:42
 | कारण ते राशीतील भागांचे मूल्यमापन करून
 |-
-| 00.45
+| 00:45
 | '''true''' किंवा '''false''' व्हॅल्यू आपल्याला देतात.
 |-
-| 00.48
+| 00:48
 | '''लॉजिकल ऑपरेटर्स अशाप्रकारे आहेत.'''
 |-
-| 00.51
+| 00:51
 | '''दोन अँपरसँड (&&)''' म्हणजे '''(and)'''
 |-
-| 00.54
+| 00:54
 | '''डबल पाईप म्हणजे''' '''(or)'''
 |-
-| 00.56
+| 00:56
 | '''एक्स्लमेशन मार्क (!)''' म्हणजे '''(not)'''
 |-
-| 01.00
+| 01:00
 | दोन्ही राशी '''true असतील तरच &&(दोन अँपरसँड) आणि and आपल्याला true व्हॅल्यू देते .'''
 |-
-| 01.07
+| 01:07
 | पहिली राशी '''true असेल तरच दुस-याचे मूल्यमापन केले जाते. '''
 |-
-| 01.12
+| 01:12
 | प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारांतील फरक आहे.
 |-
-| 01.15
+| 01:15
 | '''चिन्हरूपी and''' म्हणजे '''&&(दोन अँपरसँड)''' ला अधिक प्राधान्य असते.
 |-
-| 01.20
+| 01:20
 | त्याची उदाहरणे पाहू.
 |-
-| 01.22
+| 01:22
 | त्यासाठी '''irb''' वापरू.
 |-
-| 01.25
+| 01:25
 | टर्मिनल उघडण्यासाठी '''Ctrl, Alt आणि T एकत्रितपणे दाबा.'''
 |-
-| 01.31
+| 01:31
 | '''इंटरऍक्टीव्ह रुबी उघडण्यासाठी irb टाईप करून एंटर दाबा.'''
 |-
-| 01.36
+| 01:36
 | टाईप करा '''3 greater than 2 space &&(दोन अँपरसँड) space 4 less than 5'''
 |-
-| 01.47
+| 01:47
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 01.49
+| 01:49
 | '''trueहे '''आऊटपुट मिळाले'''.'''
 |-
-| 01.53
+| 01:53
 | येथे पहिली '''राशी''' 3>2 ही '''true आहे'''.
 |-
-| 01.59
+| 01:59
 | '''दुसरी राशी '''<nowiki>4<5 </nowiki>ही सुध्दा '''true आहे.'''
 |-
-| 02.03
+| 02:03
 | दोन्ही '''राशी trueअसल्याने true हे '''आऊटपुट मिळाले'''.'''
 |-
-| 02.08
+| 02:08
 | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो की दाबा.
 |-
-| 02.12
+| 02:12
 | '''दोन अँपरसँड''' चिन्हांच्या जागी '''and टाईप करा.'''
 |-
-| 02.17
+| 02:17
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 02.19
+| 02:19
 | आपल्याला तोच रिझल्ट मिळेल.
 |-
-| 02.22
+| 02:22
 | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो की दाबा.
 |-
-| 02.27
+| 02:27
 | पहिल्या '''राशीत greater than''' बदलून ते '''less than''' करा.
 |-
-| 02.32
+| 02:32
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 02.35
+| 02:35
 | '''false असे '''आऊटपुट मिळेल'''.'''
 |-
-| 02.38
+| 02:38
 | '''कारण <nowiki>3<2</nowiki>''' हे '''false आहे.'''
 |-
-| 02.43
+| 02:43
 | पहिली '''राशी''' '''falseअसल्यामुळे दुस-या''' '''राशीचे''' मूल्यमापन झाले नाही.
 |-
-| 02.49
+| 02:49
 | '''आणि false हे '''आऊटपुट मिळाले'''.'''
 |-
-| 02.53
+| 02:53
 | '''राशींपैकी एक जरी true असेल तर double pipe आणि or आपल्याला true व्हॅल्यू देते .'''
 |-
-| 02.59
+| 02:59
 | पहिली '''राशी''' '''false असेल तरच दुस-या राशीचे मूल्यमापन होते.'''
 |-
-| 03.04
+| 03:04
 | '''प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे.'''
 |-
-| 03.07
+| 03:07
 | '''चिन्हरूपी or''' म्हणजे '''double pipeला सर्वाधिक प्राधान्य असते.'''
 |-
-| 03.11
+| 03:11
 | त्याची उदाहरणे पाहू.
 |-
-| 03.15
+| 03:15
 | '''10 greater than 6 space double pipe space 12 less than 7'''
 |-
-| 03.23
+| 03:23
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 03.26
+| 03:26
 | '''true हे '''आऊटपुट मिळेल'''.'''
 |-
-| 03.29
+| 03:29
 | येथे पहिली '''राशी म्हणजे <nowiki>10>6</nowiki>''' '''true आहे'''.
 |-
-| 03.35
+| 03:35
 | पहिली '''राशी''' '''true''' असल्यामुळे दुस-या '''राशी'''चे मूल्यमापन होणार नाही.
 |-
-| 03.40
+| 03:40
 | आणि '''true हे '''आऊटपुट '''मिळेल. '''
 |-
-| 03.42
+| 03:42
 | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो की दाबा.
 |-
-| 03.46
+| 03:46
 | पहिल्या '''राशीत''' '''greater than चिन्ह''' बदलून ते '''less than करा.'''
 |-
-| 03.52
+| 03:52
 | '''आणि pipe''' चिन्हाच्या जागी '''or टाईप करा.'''
 |-
-| 03.57
+| 03:57
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 04.00
+| 04:00
 | '''येथे पहिली राशी म्हणजे'''<nowiki> 10<6 </nowiki>'''false आहे. '''
 |-
-| 04.05
+| 04:05
 | '''दुसरी राशी '''<nowiki>12<7 </nowiki>सुध्दा '''false आहे. '''
 |-
-| 04.10
+| 04:10
 | दोन्ही '''राशी''' '''falseअसल्यामुळे falseहे''' आऊटपुट मिळाले'''. '''
 |-
-| 04.15
+| 04:15
 | '''! ( exclamation mark )''' आणि '''not''' ऑपरेटर्स दिलेल्या राशीच्या विरूध्द व्हॅल्यू परत करतात.
 |-
-| 04.20
+| 04:20
 | '''जर राशी''' '''true असेल''', '''exclamation mark''' ऑपरेटर '''false''' व्हॅल्यू परत करेल.
 |-
-| 04.27
+| 04:27
 | राशी '''false '''असल्यास''' true व्हॅल्यू परत करेल'''.
 |-
-| 04.30
+| 04:30
 | '''प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे.'''
 |-
-| 04.33
+| 04:33
 | चिन्हरूपी '''not म्हणजे (!)''' '''उद्गारचिन्हाला सर्वाधिक प्राधान्य असते.'''
 |-
-| 04.37
+| 04:37
 | आता '''not''' ऑपरेटर वापरून बघू.
 |-
-| 04.40
+| 04:40
 | प्रथम टाईप करा '''10 double equal to 10'''
 |-
-| 04.45
+| 04:45
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 04.47
+| 04:47
 | '''true हे '''आऊटपुट मिळेल'''.'''
 |-
-| 04.50
+| 04:50
 | वरील राशीचा रिझल्ट उलटा करण्यासाठी
 |-
-| 04.53
+| 04:53
 | राशीच्या आधी '''not''' ऑपरेटर समाविष्ट करा.
 |-
-| 04.57
+| 04:57
 | टाईप करा '''Exclamation mark कंसात 10 double equal to 10 '''
 |-
-| 05.04
+| 05:04
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 05.06
+| 05:06
 | '''false हे '''आऊटपुट मिळेल'''.'''
 |-
-| 05.10
+| 05:10
 | '''Ctrl+L''' दाबा. '''irb''' कंसोल क्लियर करा.
 |-
-| 05.15
+| 05:15
 | आता '''parallel assignment बद्दल जाणून घेऊ. '''
 |-
-| 05.20
+| 05:20
 | '''रूबीत पॅरलल असाइनमेंटद्वारे एका ओळीने अनेक व्हेरिएबल्सना प्राथमिक व्हॅल्यू देता येते.'''
 |-
-| 05.26
+| 05:26
 | आता '''टर्मिनलवर जा.'''
 |-
-| 05.29
+| 05:29
 | '''पॅरलल असाइनमेंटद्वारे''' '''a, b, c''' ही तीन व्हेरिएबल घोषित करू'''. '''
 |-
-| 05.36
+| 05:36
 | टाईप करा '''a comma b comma c equal to 10 comma 20 comma 30 '''
 |-
-| 05.45
+| 05:45
 | आणि एंटर दाबा.
 |-
-| 05.47
+| 05:47
 | येथे व्हेरिएबल '''a ला 10'''
 |-
-| 05.52
+| 05:52
 | '''b ला 20''' ,
 |-
-| 05.54
+| 05:54
 | '''c ला 30''' ही व्हॅल्यू दिली जाईल.
 |-
-| 05.56
+| 05:56
 | '''उजवी बाजू ऍरे सारखे कार्य करेल'''.
 |-
-| 06.01
+| 06:01
 | जर डाव्या बाजूस अनेक व्हेरिएबल्स लिहिले तर त्यांचा ऍरे अनपॅक करून त्यांना अनुक्रमाने व्हॅल्यू दिल्या जातात.
 |-
-| 06.10
+| 06:10
 | '''ऍरेज बद्दल पुढील पाठांत सविस्तर जाणून घेऊ'''.
 |-
-| 06.14
+| 06:14
 | '''आता व्हॅल्यूज योग्य पध्दतीने प्रदान झाल्या आहेत का ते पाहू '''.
 |-
-| 06.20
+| 06:20
 | '''a '''टाईप करून एंटर दाबा.
 |-
-| 06.23
+| 06:23
 | व्हेरिएबल '''a''' मधे '''10''' ही व्हॅल्यू संचित असल्याचे दिसेल .
 |-
-| 06.28
+| 06:28
 | '''b टाईप करून''' एंटर दाबा.
 |-
-| 06.31
+| 06:31
 | आपल्याला 20 मिळेल.
 |-
-| 06.33
+| 06:33
 | '''c '''टाईप करून एंटर दाबा.
 |-
-| 06.37
+| 06:37
 | 30 दाखवले जाईल.
 |-
-| 06.40
+| 06:40
 | '''दोन व्हेरिएबल्समधील व्हॅल्यूजची अदलाबदल करण्यासाठी पॅरलल असाइनमेंट''' उपयोगी आहे.
 |-
-| 06.45
+| 06:45
 | a आणि b च्या व्हॅल्यूजची अदलाबदल करू.
 |-
-| 06.50
+| 06:50
 | टाईप करा '''puts space डबल कोटसमधे a equal to hash महिरपी कंसात a comma डबल कोटसमधे b equal to hash महिरपी कंसात b'''
 |-
-| 07.11
+| 07:11
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 07.13
+| 07:13
 | '''a=10 आणि'''
 |-
-| 07.16
+| 07:16
 | '''b=20 हे आऊटपुट मिळेल.'''
 |-
-| 07.20
+| 07:20
 | आता a आणि b ची अदलाबदल करू.
 |-
-| 07.23
+| 07:23
 | त्यासाठी टाईप करा
 |-
-| 07.25
+| 07:25
 | '''a comma b equal to b comma a '''
 |-
-| 07.31
+| 07:31
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 07.33
+| 07:33
 | '''puts''' कमांड मिळवण्यासाठी दोनदा अप ऍरो की दाबा आणि एंटर दाबा.
 |-
-| 07.39
+| 07:39
 | आपल्याला,
 |-
-| 07.41
+| 07:41
 | '''a=20 '''
 |-
-| 07.44
+| 07:44
 | '''b=10 हे आऊटपुट मिळेल.'''
 |-
-| 07.47
+| 07:47
 | आता रुबीमधील '''रेंजबद्दल जाणून घेऊ.'''
 |-
-| 07.50
+| 07:50
 | रेंजमधील व्हॅल्यूज नंबर्स, कॅरॅक्टर्स, स्ट्रिंग्ज किंवा ऑब्जेक्टस असू शकतात.
 |-
-| 07.58
+| 07:58
 | '''रेंजचा उपयोग अनुक्रम (Sequence) दाखवण्यासाठी करतात. '''
 |-
-| 08.02
+| 08:02
 | '''Sequence रेंज ही '''व्हॅल्यूजची सलग रेंज तयार करण्यास वापरतात.
 |-
-| 08.06
+| 08:06
 | त्यामधे सुरूवातीची व्हॅल्यू, व्हॅल्यूजची रेंज आणि शेवटची व्हॅल्यू दिली जाते.
 |-
-| 08.13
+| 08:13
 | '''(..) two dot ऑपरेटर''' '''इनक्लुझिव्ह रेंज बनवते. '''
 |-
-| 08.16
+| 08:16
 | '''(...) three dot ऑपरेटर''' '''एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवते. '''
 |-
-| 08.20
+| 08:20
 | रेंजचा वापर एखादी व्हॅल्यू दिलेल्या रेंजमधे आहे की नाही हे तपासण्यासाठी होतो.
 |-
-| 08.26
+| 08:26
 | आपण हे (===) '''equality''' ऑपरेटरद्वारे करतो.
 |-
-| 08.30
+| 08:30
 | रेंजेसवरील उदाहरणे '''पाहू.'''
 |-
-| 08.33
+| 08:33
 | '''टर्मिनलवर जा. '''
 |-
-| 08.36
+| 08:36
 | टाईप करा '''कंसात 1 two dots 10 then dot to underscore a '''
 |-
-| 08.46
+| 08:46
 | '''Two dot''' ऑपरेटर '''इनक्लुझिव्ह रेंज बनवतो.'''
 |-
-| 08.50
+| 08:50
 | '''इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर''' रेंजमधे सुरूवातीची किंवा शेवटची व्हॅल्यू समाविष्ट करतो.
 |-
-| 08.57
+| 08:57
 | '''रेंज, सूचीमधे बदलण्यासाठी to_a''' ही मेथड वापरली आहे.
 |-
-| 09.03
+| 09:03
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 09.05
+| 09:05
 | रेंजमधे 1 आणि 10 ह्या व्हॅल्यूज समाविष्ट झालेल्या दिसतील.
 |-
-| 09.11
+| 09:11
 | '''आता एक्सक्लुझिव्ह रेंज''' ऑपरेटर पाहू.
 |-
-| 09.16
+| 09:16
 | टाईप करा '''कंसात 1 three dots 10 then dot to underscore a '''
 |-
-| 09.27
+| 09:27
 | '''Three dot''' ऑपरेटर '''एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवतो. '''
 |-
-| 09.31
+| 09:31
 | '''एक्सक्लुझिव्ह '''ऑपरेटर रेंजमधील शेवटची व्हॅल्यू वगळतो.
 |-
-| 09.37
+| 09:37
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 09.39
+| 09:39
 | येथे 10 ही व्हॅल्यू रेंजमधे समाविष्ट झालेली नाही.
 |-
-| 09.45
+| 09:45
 | आता 1 ते 10च्या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू येते का ते तपासू .
 |-
-| 09.50
+| 09:50
 | टाईप करा '''कंसात 1 two dots 10 तीन वेळा equal to आणि नंतर 5 '''
 |-
-| 10.00
+| 10:00
 | एंटर दाबा.
 |-
-| 10.02
+| 10:02
 | '''रेंजमधे एखाद्या व्हॅल्यूचा समावेश होतो का ते तपासण्यासाठी Equality ऑपरेटर''' वापरतात.
 |-
-| 10.07
+| 10:07
 | 1 ते 10 या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू समाविष्ट होत असल्यामुळे '''trueआऊटपुट मिळेल'''.
 |-
-| 10.14
+| 10:14
 | आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात आहोत.
 |-
-| 10.17
+| 10:17
 | या पाठात आपण शिकलो ,
 |-
-| 10.20
+| 10:20
 | '''लॉजिकल ऑपरेटर''' म्हणजे '''दोन अँपरसँड, डबल पाईप आणि उद्गारचिन्ह हे ऑपरेटर्स'''
 |-
-| 10.27
+| 10:27
 | '''पॅरलल असाइनमेंट''' उदाहरणार्थ a,b,c=10,20,30
 |-
-| 10.34
+| 10:34
 | '''रेंज ऑपरेटर, इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर '''(..) आणि '''एक्सक्लुझिव्ह''' ऑपरेटर(...)
 |-
-| 10.39
+| 10:39
 | आता असाईनमेंट.
 |-
-| 10.41
+| 10:41
 | '''पॅरलल असाइनमेंट''' वापरून दोन व्हेरिएबल्स घोषित करा.
 |-
-| 10.45
+| 10:45
 | त्या दोन्हींची बेरीज 20 आणि 50 च्या मधे येते की नाही ते तपासा.
 |-
-| 10.49
+| 10:49
 | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा.
 |-
-| 10.52
+| 10:52
 | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल.
 |-
-| 10.56
+| 10:56
 | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता.
 |-
-| 11.00
+| 11:00
 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम,
 |-
-| 11.03
+| 11:03
 | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते.
 |-
-| 11.05
+| 11:05
 | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते.
 |-
-| 11.09
+| 11:09
 | अधिक माहितीसाठी कृपया <nowiki>contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा</nowiki>
 |-
-| 11.15
+| 11:15
 | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे.
 |-
-| 11.19
+| 11:19
 | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
 |-
-| 11.25
+| 11:25
 | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे.
 |-
-| 11.34
+| 11:34
 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते&nbsp;.
 |-
-| 11.38
+| 11:38
 | सहभागासाठी धन्यवाद.
 |}