Difference between revisions of "LaTeX/C2/Beamer/Sanskrit"
From Script | Spoken-Tutorial
(Created page with "{| border=1 |'''Time''' |'''Narration''' |- |00:00 |Latex अपि च Beamer इतीमे उपयुज्य निरूपिते Spoken Tutorials इत्यस...") |
NaveenBhat (Talk | contribs) |
||
| (3 intermediate revisions by 2 users not shown) | |||
| Line 5: | Line 5: | ||
|- | |- | ||
|00:00 | |00:00 | ||
| − | |Latex अपि च Beamer इतीमे उपयुज्य निरूपिते Spoken Tutorials इत्यस्य पाठे भवद्भ्यः स्वागतम्। | + | |'''Latex''' अपि च '''Beamer''' इतीमे उपयुज्य निरूपिते '''Spoken Tutorials''' इत्यस्य पाठे भवद्भ्यः स्वागतम्। |
|- | |- | ||
| Line 13: | Line 13: | ||
|- | |- | ||
|00:14 | |00:14 | ||
| − | |अत्र मूलसञ्चिका (source file) विद्यते। pdflatex इत्यादेशमुपयुज्य सङ्कलयामि। | + | |अत्र मूलसञ्चिका (source file) विद्यते। '''pdflatex''' इत्यादेशमुपयुज्य सङ्कलयामि। |
|- | |- | ||
| Line 25: | Line 25: | ||
|- | |- | ||
|00:33 | |00:33 | ||
| − | |वयं प्रथममिदं कुर्मः। अत्र विद्यमानं प्रथमं slide अस्मात् मूलात् आगतम् - begin frame, end frame, title page । | + | |वयं प्रथममिदं कुर्मः। अत्र विद्यमानं प्रथमं slide अस्मात् मूलात् आगतम् - '''begin frame, end frame, title page''' । |
|- | |- | ||
|00:45 | |00:45 | ||
| − | |अपि च शीर्षकपुटं, title, author''' तथा date इत्येभिः विवर्ण्यते। | + | |अपि च शीर्षकपुटं, '''title, author''' तथा '''date''' इत्येभिः विवर्ण्यते। |
|- | |- | ||
| Line 41: | Line 41: | ||
|- | |- | ||
|01:13 | |01:13 | ||
| − | |Begin frame अपि च end frame इति एकं slide विवृणोति। Frame title, outline इति अस्ति। इदमत्र आगच्छति। | + | |Begin frame अपि च '''end frame''' इति एकं slide विवृणोति। '''Frame title, outline''' इति अस्ति। इदमत्र आगच्छति। |
|- | |- | ||
| Line 101: | Line 101: | ||
|- | |- | ||
|03:23 | |03:23 | ||
| − | |वयमिदं योजयामः – '''beamer theme shadow । इदमहं निष्कासयामि। अत्र गत्वा लेपयामि। इदं सर्वं document इत्यादेशस्य उपरि गत्वा लेपयामि। | + | |वयमिदं योजयामः – '''beamer theme shadow''' । इदमहं निष्कासयामि। अत्र गत्वा लेपयामि। इदं सर्वं document इत्यादेशस्य उपरि गत्वा लेपयामि। |
|- | |- | ||
| Line 161: | Line 161: | ||
|- | |- | ||
|05:55 | |05:55 | ||
| − | |तदनुसारेण | + | |तदनुसारेण कट्-पेश्ट्-द्वारा इदं योजयामि। |
| − | + | ||
|- | |- | ||
|06:08 | |06:08 | ||
| Line 269: | Line 269: | ||
|- | |- | ||
|09:51 | |09:51 | ||
| − | |इदं सङ्कलयामः। अत्र चत्वारि पृष्ठानि सन्ति इति द्रष्टुं शक्यते। | + | |इदं सङ्कलयामः। अत्र चत्वारि पृष्ठानि सन्ति इति द्रष्टुं शक्यते। अत्रापि त्रीणि पृष्ठानि इत्येव वदति। मया इतोऽप्येकवारं सङ्कलिते सति, चत्वारि पृष्ठानि इति दृश्यते। |
|- | |- | ||
| Line 333: | Line 333: | ||
|- | |- | ||
|12:21 | |12:21 | ||
| − | |मया कृतम् एकमेव | + | |मया कृतम् एकमेव परिवर्तनमित्युक्ते begin enumerate अपि च end enumerate इत्यनयोः item plus minus alert इतीदं योजितवान्। |
|- | |- | ||
| Line 421: | Line 421: | ||
|- | |- | ||
|16:21 | |16:21 | ||
| − | | | + | |मया इदं प्राप्तं Hints for including figures इति। |
|- | |- | ||
| Line 497: | Line 497: | ||
|- | |- | ||
|19:35 | |19:35 | ||
| − | |विना रक्षणं यदि सङ्कलनं क्रियते तर्हि एषा समस्या भवति। अत्र दृश्यमानं pdf इति सञ्चिका अत्र | + | |विना रक्षणं यदि सङ्कलनं क्रियते तर्हि एषा समस्या भवति। अत्र दृश्यमानं pdf इति सञ्चिका अत्र अनगता। |
|- | |- | ||
| Line 529: | Line 529: | ||
|- | |- | ||
|21:22 | |21:22 | ||
| − | |यद्यपि अस्माभिः Latex कृते नोक्तम् | + | |यद्यपि अस्माभिः Latex कृते नोक्तम् तथापि तत् आकृतिं पश्चात् दर्शयति। प्रायशः इदम् अभ्युपगन्तव्यं स्यात्। |
|- | |- | ||
| Line 573: | Line 573: | ||
|- | |- | ||
|23:22 | |23:22 | ||
| − | |अस्तु। | + | |अस्तु। मार्गदर्शनानि कानि वर्तन्ते? इमानि figures इत्येतेभ्यः यथा आसन् तथैव सन्ति। |
|- | |- | ||
| Line 649: | Line 649: | ||
|- | |- | ||
|26:13 | |26:13 | ||
| − | |इदानीमत्र चित्रचालनं नास्ति। अहम् अग्रिमपृष्ठं गच्छामि, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, | + | |इदानीमत्र चित्रचालनं नास्ति। अहम् अग्रिमपृष्ठं गच्छामि, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, एवं... |
|- | |- | ||
| Line 725: | Line 725: | ||
|- | |- | ||
|29:08 | |29:08 | ||
| − | |तत् | + | |तत् मया त्र प्राप्तम्। किन्तु, तत् beamer class इत्यस्य लेखकस्य अस्मिन् beamer project इत्यस्य जालपुटात् अपि लभ्यते। |
|- | |- | ||
| Line 761: | Line 761: | ||
|- | |- | ||
|30:42 | |30:42 | ||
| − | |पश्चात्, begin proof, end proof अत्र आगच्छतः। proof इतीदं proof dot इति अपरमेकं window इतीदम् उद्घाटयति इति | + | |पश्चात्, begin proof, end proof अत्र आगच्छतः। proof इतीदं proof dot इति अपरमेकं window इतीदम् उद्घाटयति इति वदति। |
|- | |- | ||
| Line 833: | Line 833: | ||
|- | |- | ||
|33:53 | |33:53 | ||
| − | | | + | | इदं कण्णन् मौद्गल्य-महोदयेन कृतम् । |
भवताम् अभिप्रायम् अत्र प्रेषयन्तु - kannan@iitb.ac.in । | भवताम् अभिप्रायम् अत्र प्रेषयन्तु - kannan@iitb.ac.in । | ||
| − | अस्य पाठस्य अनुवादकः वासुदेवः | + | अस्य पाठस्य अनुवादकः वासुदेवः आहितालः, IIT Bombay, प्रवाचकश्च विद्वान् नवीनभट्टः उप्पिनपट्टणम्| धन्यवादः। |
Latest revision as of 17:32, 4 August 2020
| Time | Narration |
| 00:00 | Latex अपि च Beamer इतीमे उपयुज्य निरूपिते Spoken Tutorials इत्यस्य पाठे भवद्भ्यः स्वागतम्। |
| 00:08 | प्रथमतः, मम सविधे विद्यमानपटले दृश्यमानव्यवस्थां विवृणोमि। |
| 00:14 | अत्र मूलसञ्चिका (source file) विद्यते। pdflatex इत्यादेशमुपयुज्य सङ्कलयामि। |
| 00:21 | तथा, उपलभ्यमानफलितम् अस्मिन् कोणे दृश्यते। |
| 00:28 | प्रथममिदं पश्यामः। इदं प्रति शीघ्रमेव प्रत्यागच्छामि। |
| 00:33 | वयं प्रथममिदं कुर्मः। अत्र विद्यमानं प्रथमं slide अस्मात् मूलात् आगतम् - begin frame, end frame, title page । |
| 00:45 | अपि च शीर्षकपुटं, title, author तथा date इत्येभिः विवर्ण्यते। |
| 00:55 | मया उपयुज्यमानं document class, beamer इत्यस्ति। अस्माभिः अत्र लेखः आरब्धम्। |
| 01:01 | भवतु। इदं प्रथमं slide । वयं द्वितीयं प्रति गच्छामः। इदं outline अस्ति। इदं कथं सञ्जातम्? |
| 01:13 | Begin frame अपि च end frame इति एकं slide विवृणोति। Frame title, outline इति अस्ति। इदमत्र आगच्छति। |
| 01:20 | पश्चात् अहं सामान्यं itemize इत्यादेशस्य उपयोगं करोमि। वयं तृतीयं slide प्रति गच्छामः। |
| 01:28 | इदं slide, Latex इत्यस्य इतरान् Spoken Tutorials इत्यस्य पाठ्यांशान् दर्शयति। Latex इति विषयकाः अनेके Spoken Tutorials पाठ्यांशाः एतावता उपलभ्यन्ते। |
| 01:36 | Latex इत्यस्य उपयोगः भवद्भ्यः बहु रोचकः इत्युक्ते, भवद्भ्यः तत् द्रष्टुं प्रोत्साहनं दद्मः। |
| 01:43 | इमानि Latex इत्यस्य उपयोगः कथं करणीयः इति विवृण्वन्ति। इदं Latex इत्यस्य Windows मध्ये कथं प्रतिष्ठपनीयम् (install) अपि च कथं चालनीयमिति विवृणोति। |
| 01:50 | अपि च fosse dot in इत्यतः एतेभ्यः सर्वेभ्यः अधिकशाश्वतसङ्केतान् (links) दातुम् आशास्महे। |
| 01:58 | slide इत्येतस्य इदं मूलम् वर्तते। |
| 02:10 | वयमस्य लेखस्य अन्तिमभागम् आगतवन्तः इति द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 02:15 | इदानीं, beamer इतीदं कथं अनेकवैशिष्ट्यतः लेखस्य सौन्दर्यं वर्धयति इति दर्शयामि। |
| 02:22 | वयम् आदिमस्थलं गच्छामः। वयम् अस्याः सञ्चिकायाः आदौ गच्छामः। इदानीं यद्यत् परिवर्तनं सुधारणं च करोमि तत् सर्वमत्र भवति। |
| 02:31 | एकैकं योजयित्वा पश्चात् विवृणोमि। |
| 02:39 | मया beamer theme split इति आदेशे योजिते सति किं भवतीति पश्यामः। |
| 02:47 | इदमहं निष्कासयामि। अत्र प्रत्यागत्य इदं संरक्षामि। पश्चात् सङ्कलयामि – pdflatex beamer । |
| 03:02 | पश्चात् गत्वा इदं नुदामि। इदमत्र banner इतीदं banner इदीदं च रचयति इति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 03:12 | अत्रापि। भवतु। अत्र वयं एकं सम्पुटम् उपयुञ्ज्महे। |
| 03:23 | वयमिदं योजयामः – beamer theme shadow । इदमहं निष्कासयामि। अत्र गत्वा लेपयामि। इदं सर्वं document इत्यादेशस्य उपरि गत्वा लेपयामि। |
| 03:38 | इदं सङ्कलयामि। भवतु। मया नुदिते सति किं भवतीति पश्यामः। इदं बृहज्जातम्। |
| 03:49 | अत्र वर्णं परिवर्तितम् इति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। इदं beamer theme shadow इति आदेशात् कृतम्। |
| 04:00 | अत्र पर्याप्तसङ्ख्याकाः सम्पुटाः सन्ति। अहम् अनेकानि वैशिष्ट्यानि दर्शयामि। |
| 04:06 | अस्य परिचयस्य निमित्तं वयं कांश्चन निगमान् पश्चात् दद्मः। अत्र References for further reading इति वर्तते। |
| 04:17 | अस्याः चर्चायाः रूपरेखा एवं विद्यते। वयं title page, author name, color, logo इत्येतेभ्यः किञ्चित् समयं दद्मः। |
| 04:25 | "Minimal animation इदं भवन्तः चर्चानिरूपणार्थं उपयोक्तुं शक्नुवन्ति। Two column format, Figures and Tables, Equations, Verbatim इत्यादिकम्। |
| 04:36 | भवतु, वयम् आरम्भं प्रति गच्छामः। अग्रिमं logo । वयमितः logo इत्येतत् कर्तयित्वा लेपयामः। |
| 04:49 | इदमपि begin document इत्यादेशस्य उपरि एव लेपनीयम्। इदं logo कथं दृश्यते इति पश्यामः। |
| 04:59 | अहमिदं open iitb logo.pdf इत्यस्मात् पश्यामि। अत्र इदमेव नाम यच्छन् अस्मि। |
| 05:08 | मया उद्घाटिते सति, इदं चित्रसञ्चिकायाः (image file) विषये वदन् अस्मि इत्येतत् भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 05:15 | 1 cm. उन्नतं logo इति आदेशयोजनात् तत् अस्मिन् कोणे आगच्छति। |
| 05:24 | इदं कथं दृश्यते इति पश्यामः। इदं नुदामः। iitb logo आगतमिति द्रष्टुं शक्यते। |
| 05:35 | इतः पश्चात् इदं प्रतिपृष्ठस्योपरि आगच्छति। |
| 05:42 | पश्चात्, वयममुम् आदेशं योजयामः। निरूपणार्थं कदाचित् अक्षराणि स्थूलीकर्तुम् उपयोक्तुमिदम् उपयुज्यते। |
| 05:55 | तदनुसारेण कट्-पेश्ट्-द्वारा इदं योजयामि। |
| 06:08 | नैजरूपेण, इदं begin document इत्यादेशस्य पश्चात् योजनीयम्। |
| 06:15 | इदं रक्षित्वा सङ्कलयामि। भवतु, इदानीमिदं पश्यन्तु। मया नुदिते सति सर्वाणि अक्षराणि स्थूलीकृतानि। |
| 06:28 | स्थूलीकृतमिदं द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 06:37 | इदानीमहम् अत्र पाठ्यं सुष्ठु कुर्वन् अस्मि। |
| 06:43 | उदाहरणार्थम्, अत्र इदं बहून् अंशान् योजयितुं प्रयतते। title इतीदमत्र आगच्छति। अत्र author इति विषयकाः अंशाः आगच्छन्ति। अनेकाः अंशाः आगच्छन्ति। |
| 06:54 | कदाचित् मह्यमत्र लघुशीर्षकम् अपेक्षितं स्यात्। उदाहरणार्थम्, अयमवकाशः पर्याप्तरूपेण बृहन् न स्यात्। |
| 07:02 | तदा वयमिदमुपयुज्य समस्यामिमां परिहरामः। |
| 07:07 | उदाहरणार्थम्, इदम् अधुना विद्यमानं शीर्षकम्। |
| 07:13 | अहमिदं कर्तयामि। इदं title इत्यादेशादनन्तरम्, अर्थात् title इति आदेशः अपि च नैजशीर्षकस्य मध्ये आगच्छेत्। |
| 07:29 | अतः, इदमत्र लेपयामि। मया लेपितमिदं वर्गावरणयोः विद्यते इति द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 07:36 | इदं वयं रक्षित्वा सङ्कलयामः। |
| 07:46 | इदं नुदामः। मया नुदिते सति, अमुं भागं प्रति किं भवतीति पश्यन्तु। |
| 07:51 | शीर्षकमिदानीं परिवर्तितमिति द्रष्टुं शक्नुवन्ति। अहम् अधस्तनभागं केवलं स्थापितवान्। यतोऽहि, अहं वर्गावरणयोः मध्ये Presentation using LaTeX and Beamer इत्येतदेव दत्तवान्। |
| 08:03 | पश्चात्, अहं h-space 0.5 cm. इति करोमि। अत्र एकमवकाशं ददामि। पश्चात् अत्र पृष्ठसङ्ख्यां प्राप्तवान्। |
| 08:12 | अत्रेदं 1 X 3 इति कथ्यते। पश्चादत्र 2 X 3, अत्र 3 X 3, एवमग्रे... |
| 08:21 | insert frame number divided by insert total frame number इतीदमुपयुज्य तत्कृतम्। |
| 08:28 | इदानीम्, author इत्यस्मै अपि इदमेव करोमि। तदर्थमत्र आगच्छामः। |
| 08:37 | इदं कर्तयामः। अपि च इदं author इत्यस्मादनन्तरम् आगच्छति। |
| 08:49 | इदं रक्षित्वा सङ्कलयामि। इदं नुदन्तु। |
| 08:56 | "Kannan Moudgalya" इतीदमागतम् इति द्रष्टुं शक्नुवन्ति। वर्गावरणयोः अहमिदमेव दत्तवान्। इदनीं प्रतिपृष्ठमिदमागच्छति। |
| 09:05 | वयमग्रिमविषयं प्रति गच्छामः। इदं समीकरणानि अन्तर्भावयति। |
| 09:19 | इदं सर्वम् एकं frame इति रूपेण वर्तते। |
| 09:24 | अतः अहमिदं सर्वं कर्तयामि। |
| 09:30 | अत्र प्रत्यागच्छन्तु। document इत्येतस्य अधः गच्छन्तु। इदं रक्षन्तु। |
| 09:38 | अहमेकं नूतनं slide इतीदं रचितवान्। इदं कथं दृश्यते इति पश्यामः। |
| 09:45 | अत्र frame इतीदमारभ्यते। |
| 09:51 | इदं सङ्कलयामः। अत्र चत्वारि पृष्ठानि सन्ति इति द्रष्टुं शक्यते। अत्रापि त्रीणि पृष्ठानि इत्येव वदति। मया इतोऽप्येकवारं सङ्कलिते सति, चत्वारि पृष्ठानि इति दृश्यते। |
| 10:07 | इदं slide समीकरणानि अन्तर्भावयति। इमानि समीकरणानि कथं लेखनीयानि इति नाहं विवृणोमि। |
| 10:15 | एतावता creating equations इति विषये मया संरचिते पाठे (Spoken Tutorial) विवरणं वर्तते। |
| 10:21 | मया एतावदेव कृतम्। अहं Latex document इत्यत्र गत्वा तत् कर्तयित्वा अत्र लेपितवान्। |
| 10:28 | अपि च, समीकरणसङ्ख्याः निष्कासितवान्। slides इत्येतेषु समीकरणेभ्यः सङ्ख्याप्रदानं व्यर्थम्। |
| 10:36 | किन्तु कदाचित् वर्णमुल्लेखयितुं भवद्भ्यः उपयुक्तं भवेत्। |
| 10:44 | उदाहरणार्थं, यद्यहमिदं नीलवर्णेन परिवर्तयितुमिच्छामि तर्हि अहमेवं करोमि। अत्र आगच्छन्तु। |
| 10:54 | आदेशः एवमस्ति - color, blue - पश्चादहं इदं पिदधामि। |
| 11:05 | इदं रक्षित्वा सङ्कलयन्तु। इदं नुदन्तु। इदं नीलवर्णयुतं जातमिति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 11:16 | भवन्तः समीकरणेभ्यः सङ्ख्याः दातुं नोत्सहेयुः। किन्तु, नीलवर्णेन उल्लिखितं समीकरणं पश्यन्तु इति निरूपयेयुः। अथवा, mass balance equation इतीदं पश्यन्तु इति वक्तुं शक्नुवन्ति। एवम्... |
| 11:29 | निरूपणेषु, जनाः यथा स्मरेयुः तथा भवन्तः सूचयितुं शक्नुयुः। |
| 11:35 | पश्चादहं चित्रचालनं (animation) योजयामि। |
| 11:50 | इदं परिकल्पनद्वारा विषयान् निरूपयितुम् उपयुक्तं भवति। |
| 11:58 | अहमिदं कर्तयित्वा अत्र लेपयामि। इदं कथं दृश्यते इति पश्यामः। |
| 12:08 | प्रथमं वयम् इदं सङ्कलयामः। किं भवतीति पश्यामः। |
| 12:17 | इदं letter writing इति नामके पाठे वर्तते। इमे विचाराः अपि तत्र सन्ति। |
| 12:21 | मया कृतम् एकमेव परिवर्तनमित्युक्ते begin enumerate अपि च end enumerate इत्यनयोः item plus minus alert इतीदं योजितवान्। |
| 12:33 | इदं किं करोतीति पश्यामः। पश्यन्तु, अहमत्र pause इत्यादेशं दत्तवान्। मया अत्र स्थापिते सति तत् स्थगितं भवति। इदानीं begin enumerate इतीदमारभते। |
| 12:45 | अहं तथैव अग्रे गच्छामि। Page-down, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्। |
| 12:53 | यथा अहमधः गच्छामि, नूतनांशाः रक्तवर्णयुताः दृश्यन्ते इति भवन्तः पश्यन्ति। अन्यत् सर्वं पूर्वनिविष्टवर्णयुतम् (default color) अर्थात् कृष्णवर्णयुतं वर्तते। अहं document इत्येतस्य अन्तिमभागमागतवान्। |
| 13:05 | एकवारम् अल्पमेव अंशं निरूपयितुं चित्रचालनं निर्मातुम् इदं सुलभं विधानम्। |
| 13:18 | पश्चात्, alerted color इतीदं blue (नीलवर्णः) रूपेण परिवर्तयामि। उदाहरणार्थं, अत्र alerted color इतीदं रक्तवर्णयुतं वर्तते। इदं alerted color इति ब्रुवन्ति। |
| 13:32 | अहम् alerted color इतीदं blue इति वर्णं कर्तुमिच्छामि। तदा इदं मया चितवर्णेन सह मिलति। |
| 13:41 | भवतु, अत्र आगच्छामि। इदं कर्तयामि। |
| 13:52 | इदं लेखस्य आदौ भवेत्, begin document इत्यस्मात् प्राक्। |
| 14:00 | इदं सङ्कलयामि। मया नुदिते सति alerted color इतीदं नीलवर्णेन वर्णितं जातमित्येतद् भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 14:12 | इदं ‘set beamer color – alerted text’ इति आदेशात् सम्पादितम्। अत्र एकः अवकाशः वर्तते। foreground equals blue - 'fg equals blue' । |
| 14:24 | इदानीं, सम्पूर्णस्य लेखस्य वर्णपरिवर्तनं कथं सुलभसाध्यमिति दर्शयामि। |
| 14:33 | अहमत्र आगच्छामि, slash document class इत्यस्य पश्चात्, beamer frame इत्यस्य आरम्भात् प्राक्। अत्राहं brown इति लिखामि। |
| 14:46 | इदं रक्षित्वा सङ्कलयन्तु। |
| 14:52 | अधिकप्रयत्नेन विना इदं पिङ्गलवर्णेन (brown) वर्णितमिति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 15:03 | अहं पूर्वतनवर्णं प्रति प्रत्यावर्तयामि। |
| 15:09 | पूर्वनिविष्टवर्णः नीलः वर्तते। अतः मया नोदनं नापेक्षितम्। इदनीं पुनः वयं नीलवर्णे स्मः। |
| 15:21 | वयमत्र आगच्छामः। इदं निष्कासयामि। इदानीं आकृतीः योजयामि। |
| 15:30 | इदं कर्तयन्तु। अत्र आगच्छन्तु। अस्य अन्तं गच्छन्तु। |
| 15:41 | अन्तिमम्। इदं सङ्कलयामः। अग्रिमपृष्ठं गच्छामः। Figure इत्यस्य उदाहर्णमत्र दत्तम्। |
| 15:53 | भवतु। इदं स्थापयितुं किं मार्गदर्शनं वर्तते? तद्वयम् अग्रे पश्यामः। |
| 16:05 | इदं कर्तयित्वा लेपयामः। सङ्कलयामः। |
| 16:21 | मया इदं प्राप्तं Hints for including figures इति। |
| 16:28 | वयमस्य चित्रस्य निर्माणस्य मूलमागच्छामः। इदं चित्रमेवं निर्मितम्। अत्र मार्गदर्शनं किं वर्तते? |
| 16:37 | "Do not use floated environments in presentations"। उदाहरणार्थं, Latex documents इत्येतेषु अपेक्षितान् begin figure, end figure इत्यादीन् अत्र न वदन्तु। |
| 16:46 | यदि आकृतीः योजनविषये अधिकं ज्ञातव्यं तर्हि भवन्तः Tables and Figures इति नामकं पाठं प्रति गच्छन्तु। |
| 17:01 | इदं नोपयुञ्जन्ताम्। साक्षात् include graphics इतीदम् उपयुञ्जन्ताम्। |
| 17:08 | उदाहरणार्थं, include graphics इत्यादेशस्य उपयोगः कृतः। अपि च पाठ्यस्य सम्पूर्णविस्तारः line width इत्यनेन चितः। तथा iitb इति सञ्चिका, इति वदामि। |
| 17:19 | beamer इतीदम् अपेक्षितैः packages इत्येतैः सहैव आगच्छति। अतः, भवन्तः नूतनस्य सम्पुटस्य योजनं न कुर्वन्तु। यं कमपि सम्पुटम् उपयुञ्जताम्, तत् एतावता एव उपलभ्यते। |
| 17:30 | पश्चाद्वयं सर्वमपि center’ environment इत्यस्मिन् स्थापयामः। frame इतीदं समाप्तम्। |
| 17:40 | caption, आकृतिसङ्ख्या इत्यदिकं न योजयन्तु। |
| 17:44 | यतोऽहि, जनाः एतान् अंशान् न स्मरन्ति। |
| 17:51 | पूर्वं दर्शिताम् आकृतिं यदि उल्लेखयितुमिच्छन्ति, तर्हि तामेव पुनः दर्शयन्तु। |
| 17:56 | अपरमेकं slide निर्मातुम् अस्माभिः धनं न व्ययीकर्तव्यम्। अपि तु पूर्वं दर्शितात् slide इत्यस्मात् प्रतिकृतिं कृत्वा दर्शयन्तु। |
| 18:05 | भवतु। एतावता आकृतिः अपि च मार्गदर्शनम् इति विचारः समाप्तः। वयं document इत्येतस्य अन्तमागतवन्तः। |
| 18:12 | इदानीं, स्तम्भद्वयस्य परिसरः कथं योजनीयमिति जानीमः। |
| 18:24 | वयमत्र आगच्छामः। document इत्येतस्य अन्तं गच्छामः। इदं रक्षन्तु। |
| 18:32 | अहमिदं सुलभरूपेण प्रथमं निष्कासयामि। |
| 18:42 | अहं सूचनां दत्त्वा तस्याः एकं भागं दर्शयामि। इदं सङ्कलयन्तु। किं भवतीति पश्यामः। |
| 18:57 | द्वे स्तम्भे अत्र स्तः। |
| 19:28 | इदं न रक्षितम्। अतः इमे द्वे नक्षत्रे दृश्येते। प्रथममिदं रक्षन्तु। |
| 19:35 | विना रक्षणं यदि सङ्कलनं क्रियते तर्हि एषा समस्या भवति। अत्र दृश्यमानं pdf इति सञ्चिका अत्र अनगता। |
| 19:45 | वयमिदं सङ्कलयामः। अत्र आगच्छामः। इदानीं भवन्तः यत् पश्यन्तः सन्ति तत् अत्र सम्बद्धम्। |
| 19:58 | इदं center इति करोमि। frame title 'Two Columns अपि च mini page इत्यादेशौ उपयुञ्जमानः अस्मि। अपि च 45 % text width इतीदमुपयुञ्जानः अस्मि। |
| 20:15 | begin enumerate इत्यस्मात् इदं द्वयं पश्चात् end enumerate इति। पूर्वं यथा कृतं तथैव alert इति कुर्वन् अस्मि। |
| 20:25 | इदं द्वयं पश्यन्तु। इदं लेखस्य अन्तः वर्तते। इदानीं अहमागत्य अस्य अन्ते विद्यमानं योजयामि। |
| 20:37 | अत्र पूर्वतनं mini page इतीदं समाप्तम्। इदानीम् अपरमेकं mini page इतीदं रचयामि। अस्मिन् iitb इति आकृतिं योजयामि। इदमेतावता अस्माभिः दृष्टा आकृतिः वर्तते। |
| 20:52 | mini page इतीदमपि 45% परिमितम्। इदं सङ्कलयामः। ततः प्राक् रक्षामः। |
| 21:07 | इदानीमिदं नुदामि। इदमागतमिति भवन्तः पश्यन्तः सन्ति। किन्तु, अत्र एका समस्या वर्तते। अहं यदा इमं पृष्ठं गच्छामि तदा प्रथमेन अंशेन सह इयमाकृतिः च दृश्यते। |
| 21:22 | यद्यपि अस्माभिः Latex कृते नोक्तम् तथापि तत् आकृतिं पश्चात् दर्शयति। प्रायशः इदम् अभ्युपगन्तव्यं स्यात्। |
| 21:35 | उदाहरणार्थं, यदि भवद्भिः उच्यते यत् अयं विचारः अस्मिन् अंशे योजितः इति तदा इदं प्रथमं दर्शयतु, इदं पश्चात् च इति वदामः। |
| 21:44 | किन्तु अस्माभिः कुत्रापि नोक्तं यत् इदं पश्चात् आगच्छेत् इति। |
| 21:50 | ईदृशप्रदर्शनानां विषये अस्माभिः जागरूकैः भाव्यम्। इमां समस्यां परिहर्तुम् एकः उपायः इत्युक्ते ’pause’ इत्यस्य योजनम्। |
| 21:59 | इदं रक्षित्वा सङ्कलयामि। इदानीमिदं सम्यगस्ति। |
| 22:08 | इयं समस्या परिहृता। प्रथमं, द्वितीयं पश्चात् अपरम्। इदमेकवारं स्थगयति। अस्य परिहारं भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 22:24 | भवतु। वयमत्र आगच्छामः। अग्रिमं कोष्ठकं (table) विद्यते। |
| 22:39 | इदं वयं रक्षित्वा सङ्कलयामः। कोष्ठकमागतम् इति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 22:51 | कोष्ठकस्यास्य निर्माणविषये नाहं विवृणोमि। एतावतैव tables इति नामके Spoken Tutorial इत्यस्मिन् विवृणितम्। |
| 22:57 | मया एतावदेव कृतम्। इदं कर्तयित्वा लेपितम्। वयं frame इत्यस्य आदौ गच्छामः। |
| 23:12 | इदं कोष्ठकम् अस्माभिः पूर्वमेव उपयुक्तं वर्तते। अतः केवलमहं तत् कर्तयित्वा लेपितवान्। begin tabular अपि च end tabular इत्यादेशौ center environment इत्यस्य मध्ये आगतौ इति द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 23:22 | अस्तु। मार्गदर्शनानि कानि वर्तन्ते? इमानि figures इत्येतेभ्यः यथा आसन् तथैव सन्ति। |
| 23:28 | वयं तदपि पश्यामः। अत्र मार्गदर्शनानि सन्ति, पश्यन्तु। |
| 23:44 | सङ्कलयामि। इदं पश्यन्तु। अग्रे गच्छन्तु। |
| 23:51 | अपि च, निरूपणेषु floated environments इत्येतानि नोपयुञ्जन्ताम्। |
| 23:56 | tables इति विषयके Spoken Tutorial इत्यस्मिन् वयं tabular इतीदं table environment इत्यस्मिन् स्थापितवन्तः। |
| 24:02 | Table environment इतीदं floated इत्यस्ति अतः तत् अत्र न योजयन्तु। तत् साक्षात् योजयन्तु। |
| 24:11 | उदाहरणार्थं, वयं तत् साक्षात् center environment इत्यस्मिन् स्थापयामः। |
| 24:17 | उपशीर्षकं (caption), कोष्ठकसङ्ख्या इत्यादिकं न योजयन्तु। यद्यावश्यकं तर्हि तस्य प्रतिकृतिं कुर्वन्तु। |
| 24:25 | इदानीम्, अत्र चित्रचालनं कथं भवतीति उल्लेखनीयं मया। उदाहरणार्थम्, slide इत्यस्मिन् तत् भिन्नवर्णेन alert न करोति। |
| 24:40 | alert इति कर्तुम् अस्माभिः नीलवर्णः उपयुक्त इति स्मरन्तु। तत् किमर्थं भवति? |
| 24:46 | यतोऽहि, वयमत्र भिन्नविधानं - environment इतीदम् उपयुक्तवन्तः। |
| 24:52 | begin itemize अपि च end itemize इत्यनयोः मध्ये item plus minus इतीदम् उपयुक्तवन्तः। इतः पूर्वं वयं alert इति पदस्य उपयोगं कुर्वन्तः आस्म। |
| 25:01 | तत् स्मरन्तु। वयमितः परं तत् नोपयुञ्ज्महे। इदं चित्रचालनं योजयितुं सुलभविधानम्। |
| 25:12 | भवन्तः चयनं कर्तुं शक्नुवन्ति। अत्र मया एवं टङ्कितम् - Show different animations in the previous slide। |
| 25:22 | इदानीम्, इदं हस्तप्रतिरूपेण परिवर्तनीयम्। उदाहरणार्थं, भवन्तः अस्य मुद्रणं कर्तुमिच्छन्ति चेत्, |
| 25:28 | अत्र अस्माकं सविधे न किञ्चित् अपि अस्ति चेदपि अस्माकं 10 पुटानि अपि 24 पुटानि उत्पादयन्ति। |
| 25:40 | अत्र केवलं 10 विशिष्टानि पुटानि सन्ति। यदि भवन्तः मुद्रणं कर्तुमिच्छन्ति तर्हि 24 पुटनि उत्पादयति। |
| 25:49 | इदं परिहर्तुं विद्यमानमेकं विधानमित्युक्ते अत्र handout इति सरलस्य पिञ्जस्य उपयोगः। |
| 26:00 | मया यद्येवं क्रियते तर्हि, इदं सङ्कलयामि, इदानीम् अत्र केवलं 10 पुटानि सन्ति। इदं पुनः सङ्कलयामि। |
| 26:13 | इदानीमत्र चित्रचालनं नास्ति। अहम् अग्रिमपृष्ठं गच्छामि, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, अग्रिमपृष्ठम्, एवं... |
| 26:24 | यदि अहं वर्णं परिवर्तयितुमिच्छामि तर्हि? भवन्तः पुनः brown इति योजयन्तु। |
| 26:35 | तत् परिवर्तितमिति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। अल्पविरामचिह्नेन पृथक्कृतानि अत्र विद्यमानानि सर्वाणि parameters इत्येतानि योजयन्तु। |
| 26:42 | इदं पुनः अहं blue इति स्थापयामि। सङ्कलयन्तु। |
| 26:52 | कदाचित् भवन्तः किञ्चित् Verbatim environment इतीदं योजयितुमिच्छेयुः। |
| 27:06 | अहमिदमुदाहरणं स्वीकरोमि। |
| 27:13 | वयमत्र गच्छामः, अन्तं गच्छामः। अत्रैव verbatim इतीदम् आरभते। |
| 27:24 | Verbatim इतीदम् व्युत्पादितमिति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। |
| 27:30 | अत्राहम् इदं कैश्चित् 'SciLab' इति आदैशैः दर्शितवान्। वर्णमत्र नीलम्, अत्र नीलम्, इत्येवं परिवर्तितवान्। |
| 27:39 | भवद्भिः करणीयमेकमेव कार्यमित्युक्ते begin frame इत्यस्य वर्गावरणयोः fragile इति स्थापनम्। |
| 27:52 | यदि भवन्तः न कुर्वन्ति तर्हि अत्र समस्या भवति। भवतु, इदं पश्यन्तु। वयं पुनः इदं परीक्षामः। |
| 28:01 | इदं निष्कासयामि। इदं रक्षित्वा सङ्कलयन्तु। |
| 28:09 | इदमागत्य ’किञ्चित् सम्यक् नास्ति’ इति वदति। |
| 28:14 | fragile इति वयं पुनः स्थापयामः। इदं रक्षन्तु। इतः बहिरागच्छन्तु। |
| 28:21 | पुनः सङ्कलयन्तु। तदिदानीमागतम्। |
| 28:30 | Beamer class इतीदम् नैकान् विचारान् आधत्ते। अन्येषाम् विचाराणां विषये वयं कथं जानीमः? |
| 28:40 | अत्र मत्सविधे अल्पः विचारः विद्यते। वयम् अधः गच्छामः। |
| 28:48 | अधिकान् विचारान् कुतः प्राप्तव्यमिति अस्मिन् slide मध्ये विद्यते। |
| 28:54 | वयमिदं सङ्कलयित्वा पठामः। 'beamer user guide dot pdf' इयं सञ्चिका beamer इति विषयस्य अधिकृतं मूलं विद्यते। |
| 29:08 | तत् मया त्र प्राप्तम्। किन्तु, तत् beamer class इत्यस्य लेखकस्य अस्मिन् beamer project इत्यस्य जालपुटात् अपि लभ्यते। |
| 29:21 | अहमिदं विवृणोमि; अहमेतावतैव इदमवतारितवान्। मया पूर्वोक्ते जालपुटे इदं वर्तते। |
| 29:32 | उदाहरणार्थम्, इदं 224 पुटात्मकं document वर्तते। इदमेकं दीर्घं document अस्ति। |
| 29:39 | भवन्तः इतः साक्षात् विचारम् उपयोक्तुं शक्नुवन्ति इति दर्शनीयं वर्तते। |
| 29:45 | अतः वयमत्र आगच्छामः। प्रथमपृष्ठे एव लेखकाः सरलानि slides इत्येतानि कथं रचनीयानि इति विवृण्वन्ति। अपि च ते मूलम् (source) अपि दत्तवन्तः। |
| 29:57 | वयमिदं कर्तयामः। प्रतिकृतिं कुर्मः। इदं न्यूनीकुर्मः। document इत्यस्य अन्तं गच्छामः। |
| 30:09 | वयं तत् लेपयामः। रक्षित्वा सङ्कलयामः। अग्रिमपृष्ठं गच्छामः। |
| 30:21 | अस्माभिः तत्र दृष्टं सर्वमत्र आगतम् इति भवन्तः द्रष्टुं शक्नुवन्ति। अत्र लेखकाः theorem environment इतीदम् उपयुक्तवन्तः। |
| 30:33 | उदाहरणार्थं, begin theorem, end theorem इदमत्र आगच्छति। ते frame subtitle इतीदमपि दत्तवन्तः। तदत्र लघ्वक्षरेषु आगच्छति। |
| 30:42 | पश्चात्, begin proof, end proof अत्र आगच्छतः। proof इतीदं proof dot इति अपरमेकं window इतीदम् उद्घाटयति इति वदति। |
| 30:52 | environment इतीदम् एवं व्याख्यातम्। ते alert इति कर्तुं भिन्नां व्यवस्थाम् उपयुञ्जन्ते। |
| 31:01 | भवन्तः इदं द्रष्टुमिच्छन्ति चेत् भवन्तः प्रतिगत्य handout इतीदं निष्कासयन्तु। इदानीं वयं चित्रचालनं द्रष्टुं शक्नुमः। इदं सङ्कलयन्तु। |
| 31:21 | वयं पृष्ठसङ्ख्या 34 प्रति गच्छामः। |
| 31:31 | इदानीं, विपरीतरूपेण गच्छन्तः वयं चित्रचालनं पश्यामः। भवन्तः इदं पश्यन्तः सन्ति। |
| 31:37 | ते अत्र किं कुर्वन्ति इत्युक्ते, item इति अनयोः कृते एकम्, अपि च अन्येभ्यः द्वयं, त्रीणि इति सङ्ख्यां प्रयच्छन्ति। |
| 31:51 | अर्थात्, भवत्सविधे विद्यमानविषयाणां दर्शनक्रमेण भवदिष्टरूपेण सङ्ख्याः दातुं शक्याः। |
| 32:00 | अत्र अधिकान् अंशान् द्रष्टुम् अस्माकं सविधे समयः नास्ति। अस्य विषये अधिकान् अंशान् ज्ञातुम् अत्र उल्लेखान् (references) ददामि। |
| 32:10 | अयमुल्लेखः बहूनि वैशिष्ट्यानि आधत्ते। तेषु कानिचन भवन्तः प्रयोक्तुं शक्नुवन्ति। |
| 32:20 | भवतु। अहम् इदं पुनः handout इति रूपेण परिवर्तयामि। |
| 32:36 | वयमिदानीं handout इति अवस्थां गच्छामः। Presentation इति अवस्थायां समस्या इत्युक्ते |
| 32:42 | भवन्तः यस्यां Presentation इति अवस्थायां चित्रचालनं दर्शयन्ति तस्यां सङ्कलनार्थं अधिकः समयः उपयुज्यते। |
| 32:48 | सामान्यतः भवन्तः प्रयत्नपूर्वकं handout अवस्थायामेव कार्यं कर्तुं प्रयतन्ताम्। सम्यक् परिशीलयितुमिच्छन्ति चेत् कदाचिदेव presentation इति अवस्थां प्रयुञ्ज्महे। |
| 32:59 | यदा भवन्तः निरूपणं कुर्वन्ति तदा presentation इति अवस्थाम् उपयोक्तुं शक्नुवन्ति। |
| 33:06 | यदा मुद्रणं करणीयं तदा handout इति अवस्थाम् उपयुञ्जन्ताम्। इदानीं पाठस्यास्य अन्तमागतवन्तः। |
| 33:15 | इदानीं वयं कार्तज्ञं (acknowledge) समर्पयामः। अहं सर्वस्यास्य प्रतिकृतिं करोमि। अत्र आगच्छन्तु। |
| 33:31 | अत्र अहं सङ्कलयामि। भवतु। |
| 33:42 | Spoken Tutorials Project इतीदं ICT इति द्वारा राष्ट्रीयसाक्षरतामिशन् इत्यास्मात् अनुदानितं वर्तते। इदमस्य जालपुटं वर्तते। |
| 33:53 | इदं कण्णन् मौद्गल्य-महोदयेन कृतम् ।
भवताम् अभिप्रायम् अत्र प्रेषयन्तु - kannan@iitb.ac.in । अस्य पाठस्य अनुवादकः वासुदेवः आहितालः, IIT Bombay, प्रवाचकश्च विद्वान् नवीनभट्टः उप्पिनपट्टणम्| धन्यवादः। |
