Difference between revisions of "Xfig/C2/Feedback-diagram-with-Maths/Punjabi"
From Script | Spoken-Tutorial
(Created page with '{| Border=1 !Timing !Narration |- | 0:00 | ਗਣਿਤ (mathematics) ਨੂੰ Xfig ਦੇ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ (embed) ਕਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਪੋਕਨ ਟਯ…') |
PoojaMoolya (Talk | contribs) |
||
| Line 1: | Line 1: | ||
{| Border=1 | {| Border=1 | ||
| − | ! | + | !Time |
!Narration | !Narration | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:00 |
| ਗਣਿਤ (mathematics) ਨੂੰ Xfig ਦੇ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ (embed) ਕਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਪੋਕਨ ਟਯੋਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ । | | ਗਣਿਤ (mathematics) ਨੂੰ Xfig ਦੇ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ (embed) ਕਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਪੋਕਨ ਟਯੋਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:05 |
| ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਅਸੀ ਇਸ ਫ਼ੀਗਰ ਨੂ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿੱਖਾ ਗੇ । | | ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਅਸੀ ਇਸ ਫ਼ੀਗਰ ਨੂ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿੱਖਾ ਗੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:11 |
| ਦੂੱਸਰੇ ਬਲਾਕ (block) ਵਿਚ ਦਿੱਤੇ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਏਕਸ੍ਪ੍ਰੈਸ਼ਨ (ਗਣਿਤ ਦੀ ਉਕਤਿ, mathematical expression) ਨੂੰ ਵੇੱਖੋ । | | ਦੂੱਸਰੇ ਬਲਾਕ (block) ਵਿਚ ਦਿੱਤੇ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਏਕਸ੍ਪ੍ਰੈਸ਼ਨ (ਗਣਿਤ ਦੀ ਉਕਤਿ, mathematical expression) ਨੂੰ ਵੇੱਖੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:16 |
| ਇਹ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਸਿੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀ ਕੋਇ ਵੀ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (mathematical expression) ਸਮਿਲਿਤ(embed) ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ । | | ਇਹ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਸਿੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀ ਕੋਇ ਵੀ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (mathematical expression) ਸਮਿਲਿਤ(embed) ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:23 |
| ਅਸੀ ਪਿਛਲੀ ਸਲਾਇਡ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਾਈ ਫ਼ੀਗਰ (ਖਾਕਾ, figure) ਬਣਾਵਾ ਗੇ । ਅਸੀ ਸ਼ੁਰੁ ਕਰਦੇ ਹਾ ਉਸ ਫ਼ੀਗਰ ਤੋ, ਜੋ ਅਸੀ ਪਿੱਛਲੇ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ “Feedback Diagrams through Xfig” ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਸੀ । | | ਅਸੀ ਪਿਛਲੀ ਸਲਾਇਡ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਾਈ ਫ਼ੀਗਰ (ਖਾਕਾ, figure) ਬਣਾਵਾ ਗੇ । ਅਸੀ ਸ਼ੁਰੁ ਕਰਦੇ ਹਾ ਉਸ ਫ਼ੀਗਰ ਤੋ, ਜੋ ਅਸੀ ਪਿੱਛਲੇ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ “Feedback Diagrams through Xfig” ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਸੀ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:36 |
| ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਲੇ ਪਿੱਛਲਾ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਸਿੱਖੋ । | | ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਲੇ ਪਿੱਛਲਾ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਸਿੱਖੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:42 |
| ਹੁਣ ਦੱਸਾੰ ਗੇ, ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਸੌਫਟਵੇਯਰ ਚਾਹੀ ਦੇ ਨੇ । | | ਹੁਣ ਦੱਸਾੰ ਗੇ, ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਸੌਫਟਵੇਯਰ ਚਾਹੀ ਦੇ ਨੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:48 |
| ਅਸੀ Xfig ਵਰਜ਼ਨ 3.2, ਪੈੱਚ ਲੈਵਲ 5 ਵਰਤਾੰ ਗੇ । | | ਅਸੀ Xfig ਵਰਜ਼ਨ 3.2, ਪੈੱਚ ਲੈਵਲ 5 ਵਰਤਾੰ ਗੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:52 |
| ਲੇਟਕ੍ਸ (LaTeX) ਇਨਸਟਾਲ (install) ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਆਉਣਾ ਭੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । | | ਲੇਟਕ੍ਸ (LaTeX) ਇਨਸਟਾਲ (install) ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਆਉਣਾ ਭੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 00:56 |
| ਸਾੱਨੂ ਇਮੇਜ ਕਰੌੱਪਿਂਗ (image cropping) ਸੌਫਟਵੇਯਰ (software) ਵੀ ਚਾਹੀ ਦੀ ਹੈ। | | ਸਾੱਨੂ ਇਮੇਜ ਕਰੌੱਪਿਂਗ (image cropping) ਸੌਫਟਵੇਯਰ (software) ਵੀ ਚਾਹੀ ਦੀ ਹੈ। | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:01 |
| ਪੀਡੀਐਫ ਕਰੌਪ ਵਰਕਸ (pdfcrop works), ਲਿਨ੍ਕਮ (Linux) ਅਤੇ MAC OS X ਤੇ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਤਨ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਦੱਸਾੰ ਗੇ । | | ਪੀਡੀਐਫ ਕਰੌਪ ਵਰਕਸ (pdfcrop works), ਲਿਨ੍ਕਮ (Linux) ਅਤੇ MAC OS X ਤੇ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਤਨ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਦੱਸਾੰ ਗੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:09 |
| ਬ੍ਰਿਸ (Briss) ਵਿਂਡੋਜ਼ ਉੱਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੈ । | | ਬ੍ਰਿਸ (Briss) ਵਿਂਡੋਜ਼ ਉੱਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:15 |
| ਚਲੋ Xfig ਤੇ ਚੱਲਿਏ । | | ਚਲੋ Xfig ਤੇ ਚੱਲਿਏ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:19 |
| ਪਹਲੇ ਫ਼ਾਇਲ , ਤੇ ਫੇਰ ਓਪਨ ਚੁਣੇ । | | ਪਹਲੇ ਫ਼ਾਇਲ , ਤੇ ਫੇਰ ਓਪਨ ਚੁਣੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:26 |
| ਲਿਸਟ (list) ਸਕਰੌਲ (scroll) ਕਰਕੇ ਆਪ ਨੂੰ “feedback.fig” ਫ਼ਾਇਲ ਦਿੱਸੇ ਗੀ, ਜਿਹੜੀ ਕੀ “Feedback Diagrams through Xfig” ਵਾਲ਼ੇ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਸੀ । ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੇ । | | ਲਿਸਟ (list) ਸਕਰੌਲ (scroll) ਕਰਕੇ ਆਪ ਨੂੰ “feedback.fig” ਫ਼ਾਇਲ ਦਿੱਸੇ ਗੀ, ਜਿਹੜੀ ਕੀ “Feedback Diagrams through Xfig” ਵਾਲ਼ੇ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਸੀ । ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:42 |
| ਇਸ ਬਾਕ੍ਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ੀਗਰ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾੰ । | | ਇਸ ਬਾਕ੍ਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ੀਗਰ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾੰ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:45 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰੋ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 01:53 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਅਂਦਰ ਲਿਆਹੋ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਅਂਦਰ ਲਿਆਹੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:01 |
| ਇਸ ਨੂੰ zoom (ਜ਼ੂਮ) ਕਰੋ । | | ਇਸ ਨੂੰ zoom (ਜ਼ੂਮ) ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:05 |
| “save as” ਆਪਸ਼ਨ ਵਰਤ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ maths ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੇਵ ਕਰਾੰ ਗੇ । | | “save as” ਆਪਸ਼ਨ ਵਰਤ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ maths ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੇਵ ਕਰਾੰ ਗੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:20 |
| ਸੇਵ ਕਰਦੇ ਹਾ । | | ਸੇਵ ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:24 |
| ਹੁਣ ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ maths.fig ਫ਼ਾਇਲ ਹੈ । | | ਹੁਣ ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ maths.fig ਫ਼ਾਇਲ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:27 |
| “Edit” ਸਿਲੇਕਟ ਕਰੋ, ਅਤੇ “Plant” ਟੈੱਕਸਟ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । | | “Edit” ਸਿਲੇਕਟ ਕਰੋ, ਅਤੇ “Plant” ਟੈੱਕਸਟ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:34 |
| ਇੱਥੇ ਮਾਉਸ ਲਿਆਹੋ । ਇਸ ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ (delete) ਕਰਕੇ ਐਂਟਰ ਕਰੋ - | | ਇੱਥੇ ਮਾਉਸ ਲਿਆਹੋ । ਇਸ ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ (delete) ਕਰਕੇ ਐਂਟਰ ਕਰੋ - | ||
$G(z) = \frac z{z-1}$ | $G(z) = \frac z{z-1}$ | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:50 |
| ਟਾਇਪ ਕਰਦੇ ਵਕਤ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ । | | ਟਾਇਪ ਕਰਦੇ ਵਕਤ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 02:56 |
| “Flag” ਦੀ ਡਿਫ਼ਾਲਟ ਵੈਲੂ (default value) “normal” ਹੈ – ਇਸ ਨੂੰ ਸਪੈਸ਼ਲ (special) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । | | “Flag” ਦੀ ਡਿਫ਼ਾਲਟ ਵੈਲੂ (default value) “normal” ਹੈ – ਇਸ ਨੂੰ ਸਪੈਸ਼ਲ (special) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:01 |
| “done” ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । | | “done” ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:07 |
| ਟੈੱਕਸਟ ਲੰਬਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਦੂਸਰੀ ਐੰਟ੍ਰੀਜ਼ (entries) ਉੱਤੇ ਚੱੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । | | ਟੈੱਕਸਟ ਲੰਬਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਦੂਸਰੀ ਐੰਟ੍ਰੀਜ਼ (entries) ਉੱਤੇ ਚੱੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:12 |
| ਟੈੱਕਸਟ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਰਕੇ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਹਾ । | | ਟੈੱਕਸਟ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਰਕੇ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:23 |
| ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । | | ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:26 |
| ਗ੍ਰਿੱਡ ਮੋਡ (grid mode) ਚੁਣਦੇ ਹਾ । | | ਗ੍ਰਿੱਡ ਮੋਡ (grid mode) ਚੁਣਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:31 |
| ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਾਵ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਵਾਪਸ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾ । | | ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਾਵ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਵਾਪਸ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:39 |
| ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । | | ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:44 |
| “combined pdf and LaTeX” ਫ਼ਾਇਲ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ export ਕਰਦੇ ਹਾ । | | “combined pdf and LaTeX” ਫ਼ਾਇਲ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ export ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 03:51 |
| ਇਸ ਲਈ, File. Export. Combined pdf and LaTeX ਚੁਣੋ, ਤੇ export ਕਰੋ । | | ਇਸ ਲਈ, File. Export. Combined pdf and LaTeX ਚੁਣੋ, ਤੇ export ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:03 |
| ਇਕ ਐਰਰ ਮੈਸੇਜ (error message) ਦਿਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ । | | ਇਕ ਐਰਰ ਮੈਸੇਜ (error message) ਦਿਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:11 |
| ਚਲੋ ਹੁਣ ਟਰਮਿਨਲ (terminal) ਵਿੰਡੋ ਤੇ ਜਾਓ । | | ਚਲੋ ਹੁਣ ਟਰਮਿਨਲ (terminal) ਵਿੰਡੋ ਤੇ ਜਾਓ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:13 |
| ਅਤੇ ਟਾਇਪ ਕਰੋ “ls -lrt” | | ਅਤੇ ਟਾਇਪ ਕਰੋ “ls -lrt” | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:21 |
| ਫ਼ਾਇਲ ਲਿਸਟ (file list) ਦਿਸਦੀ ਹੈ । ਤਰਤੀਬ ਵਿੱਚ ਆਖਿਰੀ ਫ਼ਾਇਲ ਸੱਬ ਤੋ ਨਵੀਣ (recent) ਹੈ । | | ਫ਼ਾਇਲ ਲਿਸਟ (file list) ਦਿਸਦੀ ਹੈ । ਤਰਤੀਬ ਵਿੱਚ ਆਖਿਰੀ ਫ਼ਾਇਲ ਸੱਬ ਤੋ ਨਵੀਣ (recent) ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:26 |
| ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (Maths.pdf_t) ਅਤੇ ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ (maths.pdf) ਆਖਿਰੀ ਦੋ ਫਾਇਲਾਂ ਹੱਨ । | | ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (Maths.pdf_t) ਅਤੇ ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ (maths.pdf) ਆਖਿਰੀ ਦੋ ਫਾਇਲਾਂ ਹੱਨ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:33 |
| ਕਮਾੰਡ (command) “open maths.pdf” ਟਾਇਪ ਕਰੋ । | | ਕਮਾੰਡ (command) “open maths.pdf” ਟਾਇਪ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:42 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਆਓ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਆਓ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:45 |
| ਬਲਾਕ ਡਾਐਗ੍ਰਾਮ ਖਾੱਲੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਗਣਿਤ ਦਾ ਸਮੀਕਰਨ (equation) ਨਹੀ ਹੈ । | | ਬਲਾਕ ਡਾਐਗ੍ਰਾਮ ਖਾੱਲੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਗਣਿਤ ਦਾ ਸਮੀਕਰਨ (equation) ਨਹੀ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:50 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 04:52 |
| ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (Maths.pdf_t) ਨੂੰ ਈਮੈਕਸ ਐਡਿਟਰ (emacs editor) ਵਿੱਚ ਵੇਖਦੇ ਹਾ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਮੈ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਖੋਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । | | ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (Maths.pdf_t) ਨੂੰ ਈਮੈਕਸ ਐਡਿਟਰ (emacs editor) ਵਿੱਚ ਵੇਖਦੇ ਹਾ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਮੈ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਖੋਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:01 |
| ਈਮੈਕਸ (emacs) ਐਡਿਟਰ ਇੱਥੇ ਹੈ । ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰੋ । | | ਈਮੈਕਸ (emacs) ਐਡਿਟਰ ਇੱਥੇ ਹੈ । ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:14 |
| ਇੱਸ ਕੱਮ ਲਈ emacs ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀ ਹੈ । | | ਇੱਸ ਕੱਮ ਲਈ emacs ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:17 |
| ਤੁਸੀ ਓਸ ਐਡਿਟਰ (editor) ਦਾ ਇਮਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਆਪ ਨੂੰ ਸੌੱਖਾ ਲਗਦਾ ਹੈ । | | ਤੁਸੀ ਓਸ ਐਡਿਟਰ (editor) ਦਾ ਇਮਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਆਪ ਨੂੰ ਸੌੱਖਾ ਲਗਦਾ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:22 |
| ਅਸੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾ ਕਿ ਪਿਕਚਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ (“picture environment”) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । | | ਅਸੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾ ਕਿ ਪਿਕਚਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ (“picture environment”) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:26 |
| ਇੱਥੇ “includegraphics” (ਇੰਕਲੂਡ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ) ਅਤੇ “color” packages (ਕਲਰ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ ) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਇਹਨਾ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ (packages) ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸਾੱਨੂ ਲੇਟੈਕਸ (LaTeX) ਨੂੰ ਜਾਨਕਾਰੀ ਦੇਨੀ ਹੋਵੇ ਗੀ । | | ਇੱਥੇ “includegraphics” (ਇੰਕਲੂਡ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ) ਅਤੇ “color” packages (ਕਲਰ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ ) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਇਹਨਾ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ (packages) ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸਾੱਨੂ ਲੇਟੈਕਸ (LaTeX) ਨੂੰ ਜਾਨਕਾਰੀ ਦੇਨੀ ਹੋਵੇ ਗੀ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:41 |
| ਮੈਥਜ਼-ਪੀਡੀਏਫ.ਟੇਕ੍ਸ (maths-bp.tex), ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪੇਨ ਕਰਦੇ ਹਾ ਜਿਹੜੀ ਕੀ ਮੈ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਲਈ ਬਣਾਈ ਹੈ । | | ਮੈਥਜ਼-ਪੀਡੀਏਫ.ਟੇਕ੍ਸ (maths-bp.tex), ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪੇਨ ਕਰਦੇ ਹਾ ਜਿਹੜੀ ਕੀ ਮੈ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਲਈ ਬਣਾਈ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 05:59 |
| ਮੈ ਆਰਟਿਕਲ ਕਲਾਸ (article class) ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀੱਤਾ ਹੈ । | | ਮੈ ਆਰਟਿਕਲ ਕਲਾਸ (article class) ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀੱਤਾ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:02 |
| मै ਕਲਰ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ (graphic packages) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀੱਤਾ ਹੈ ਜਿਹਨਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (pdf_t) ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਸੀ ਪਹਿਲੇ ਵੇਖ ਚੁੱਕੇ ਹਾ। | | मै ਕਲਰ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ (graphic packages) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀੱਤਾ ਹੈ ਜਿਹਨਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (pdf_t) ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਸੀ ਪਹਿਲੇ ਵੇਖ ਚੁੱਕੇ ਹਾ। | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:15 |
| ਮੈਨੂੰ “empty” ਪੇਜ ਸਟਾਇਲ (page style) ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ, ਕਿਉ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਨਹੀ, ਚਾਹੀ ਦੇ । | | ਮੈਨੂੰ “empty” ਪੇਜ ਸਟਾਇਲ (page style) ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ, ਕਿਉ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਨਹੀ, ਚਾਹੀ ਦੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:20 |
| ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਐਫ_ਟੀ (maths.pdf_t), ਫ਼ਾਇਲ ਦਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ (include) ਕਰਾੰ ਗੇ । | | ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਐਫ_ਟੀ (maths.pdf_t), ਫ਼ਾਇਲ ਦਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ (include) ਕਰਾੰ ਗੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:27 |
| ਹੁਣ ਟਰਮਿਨਲ ਉੱਤੇ ਪੀਡੀਐਫਲੇਟੇਕ੍ਸ ਮੈਥਜ਼-ਬੀਪੀ (“pdflatex maths-bp”) ਕਮਾਂਡ ਦਵੋ । | | ਹੁਣ ਟਰਮਿਨਲ ਉੱਤੇ ਪੀਡੀਐਫਲੇਟੇਕ੍ਸ ਮੈਥਜ਼-ਬੀਪੀ (“pdflatex maths-bp”) ਕਮਾਂਡ ਦਵੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:42 |
| ਅਸੀ ਮੈਸੇਜ ਵੇੱਖਾਂ ਗੇ. ਮੈਥਜ਼-ਬੀਪੀ.ਪੀਡੀਐਫ (maths-bp.pdf) ਫ਼ਾਇਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ । | | ਅਸੀ ਮੈਸੇਜ ਵੇੱਖਾਂ ਗੇ. ਮੈਥਜ਼-ਬੀਪੀ.ਪੀਡੀਐਫ (maths-bp.pdf) ਫ਼ਾਇਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:48 |
| ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂਂ “open maths-bp.pdf” ਕਮਾੰਡ ਨਾਲ ਓਪੇਨ ਕਰਦੇ ਹਾ । | | ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂਂ “open maths-bp.pdf” ਕਮਾੰਡ ਨਾਲ ਓਪੇਨ ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 06:58 |
| ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ ਹੁਣ ਓਹ ਫ਼ਾਇਲ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹੀ ਦੀ ਸੀ । ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ੂਮ (zoom) ਕਰਦੇ ਹਾ । | | ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ ਹੁਣ ਓਹ ਫ਼ਾਇਲ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹੀ ਦੀ ਸੀ । ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ੂਮ (zoom) ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:07 |
| ਅਸੀ ਵੇਖਿਆ ਕੀ ਗਣਿਤ ਦੇ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (ਉਕਤਿ, expression) ਦਾ ਲਿਖਨਾ ਕਿਸ ਤਰਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਚਲੋ ਅਸੀ ਟੇਕਸਟ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਇਏ । | | ਅਸੀ ਵੇਖਿਆ ਕੀ ਗਣਿਤ ਦੇ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (ਉਕਤਿ, expression) ਦਾ ਲਿਖਨਾ ਕਿਸ ਤਰਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਚਲੋ ਅਸੀ ਟੇਕਸਟ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਇਏ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:30 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਸੇਵ (save), ਤੇ ਫੇਰ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰੇਂ । ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਲੁੜੀਂਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੈ । ਹੁਣ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰੇਂ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਸੇਵ (save), ਤੇ ਫੇਰ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰੇਂ । ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਲੁੜੀਂਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੈ । ਹੁਣ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰੇਂ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:38 |
| ਇਸ ਚੇਤਾਵਨੀ ਨੂੰ ਰੱਦ (dismiss) ਕਰੋ । | | ਇਸ ਚੇਤਾਵਨੀ ਨੂੰ ਰੱਦ (dismiss) ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:41 |
| ਮੈ ਇਸਨੂ ਫੇਰ ਕਮਪਾਇਲ (compile) ਕਰਦੀ ਹਾ । | | ਮੈ ਇਸਨੂ ਫੇਰ ਕਮਪਾਇਲ (compile) ਕਰਦੀ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:44 |
| ਪੀਡੀਐਫ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾ ਜਿੱਥੇ ਫ਼ਾਇਲ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ । | | ਪੀਡੀਐਫ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾ ਜਿੱਥੇ ਫ਼ਾਇਲ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:49 |
| ਹੁਣ ਗਣਿਤ ਦੇ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (ਉਕਤਿ, expression) ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ । | | ਹੁਣ ਗਣਿਤ ਦੇ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (ਉਕਤਿ, expression) ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 07:56 |
| ਹੁਣ ਵੇਖਦੇ ਹਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਅਸੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (special flag) ਨਾ ਚੁਣਿਆ ਹੋਵੇ । | | ਹੁਣ ਵੇਖਦੇ ਹਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਅਸੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (special flag) ਨਾ ਚੁਣਿਆ ਹੋਵੇ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 08:01 |
| ਚਲੋ ਅਸੀ ਇੱਥੇ ਆਉੰਦੇ ਹਾ । | | ਚਲੋ ਅਸੀ ਇੱਥੇ ਆਉੰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 08:04 |
| ਟੇਕਸਟ ਨੂੰ ਐਡਿਟ ਕਰਦੇ ਹਾ । ਸਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (“Special Flag”) ਨੂ ਨਾਰਮਲ (“normal”) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । ਇਹ ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । | | ਟੇਕਸਟ ਨੂੰ ਐਡਿਟ ਕਰਦੇ ਹਾ । ਸਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (“Special Flag”) ਨੂ ਨਾਰਮਲ (“normal”) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । ਇਹ ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 08:25 |
| ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । ਇਸਨੂੰ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰਦੇ ਹਾ । | | ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । ਇਸਨੂੰ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 08:37 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਕਮਪਾਇਲ (compile) ਕਰਣ ਲਈ ਅਸੀ ਇੱਥੇ ਆੰਦੇ ਹਾ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਕਮਪਾਇਲ (compile) ਕਰਣ ਲਈ ਅਸੀ ਇੱਥੇ ਆੰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 08:41 |
| ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾੱਨੂ ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ । | | ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾੱਨੂ ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 08:46 |
| ਮਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (“Special Flag”) ਨੂੰ ਵਾਪੱਸ ਨਾਰਮਲ (“normal”). ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । | | ਮਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (“Special Flag”) ਨੂੰ ਵਾਪੱਸ ਨਾਰਮਲ (“normal”). ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:03 |
| ਇਸ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹੁਣ ਐਕ੍ਸਪੋਰਟ ਕਰੋ । | | ਇਸ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹੁਣ ਐਕ੍ਸਪੋਰਟ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:12 |
| ਹੁਣ ਰੀਕਮਪਾਇਲ (recompile) ਕਰੋ । ਵੇਖੋ ਕੀ ਫ਼ਾਇਲ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਸਾੱਨੂ ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ । | | ਹੁਣ ਰੀਕਮਪਾਇਲ (recompile) ਕਰੋ । ਵੇਖੋ ਕੀ ਫ਼ਾਇਲ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਸਾੱਨੂ ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:18 |
| ਚਲੋ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਦਿਖਾਵਟ ਨੂ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹਾ । | | ਚਲੋ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਦਿਖਾਵਟ ਨੂ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:22 |
| ਇਸ ਉਦਾਹਰਨ ਵਿੱਚ ਡੀਫ਼ਰੈਕ (dfrac) ਫ੍ਰੈਕ੍ਸ਼ਨ (fraction) ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਦਰਸ਼ਾਉਨ ਵਿੱਚ ਸਾੱਡੀ ਮੱਦਦ ਕਰੇ ਗਾ । | | ਇਸ ਉਦਾਹਰਨ ਵਿੱਚ ਡੀਫ਼ਰੈਕ (dfrac) ਫ੍ਰੈਕ੍ਸ਼ਨ (fraction) ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਦਰਸ਼ਾਉਨ ਵਿੱਚ ਸਾੱਡੀ ਮੱਦਦ ਕਰੇ ਗਾ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:28 |
| ਇਸ ਕਰਕੇ ਚਲੋ ਫ਼ਰੈਕ (frac) ਨੂੰ ਡੀਫ਼ਰੈਕ (dfrac) ਵਿੱਚ ਬਦਲੋ । | | ਇਸ ਕਰਕੇ ਚਲੋ ਫ਼ਰੈਕ (frac) ਨੂੰ ਡੀਫ਼ਰੈਕ (dfrac) ਵਿੱਚ ਬਦਲੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:38 |
| ਮੈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੀ ਹਾ । ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ । | | ਮੈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੀ ਹਾ । ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:43 |
| ਇੱਥੇ ਡੀ (d) ਲਿੱਖੋ । ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । ਮੇਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਐਕ੍ਸਪੋਰਟ ਕਰੋ । | | ਇੱਥੇ ਡੀ (d) ਲਿੱਖੋ । ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । ਮੇਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਐਕ੍ਸਪੋਰਟ ਕਰੋ । | ||
|- | |- | ||
| − | | | + | | 09:52 |
| ਹੁਣ ਪੀਡੀਐਫਲੇਟੇਕ੍ਸ (pdflatex) ਕਮਾੰਡ (command) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਫੇਰ ਰੀਕਮਪਾਇਲ (recompile) ਕਰਦੇ ਹਾ । | | ਹੁਣ ਪੀਡੀਐਫਲੇਟੇਕ੍ਸ (pdflatex) ਕਮਾੰਡ (command) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਫੇਰ ਰੀਕਮਪਾਇਲ (recompile) ਕਰਦੇ ਹਾ । | ||
|- | |- | ||
Latest revision as of 17:38, 10 April 2017
| Time | Narration |
|---|---|
| 00:00 | ਗਣਿਤ (mathematics) ਨੂੰ Xfig ਦੇ ਵਿਚ ਸਥਾਪਿਤ (embed) ਕਰਣ ਦੇ ਲਈ ਸਪੋਕਨ ਟਯੋਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ । |
| 00:05 | ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਅਸੀ ਇਸ ਫ਼ੀਗਰ ਨੂ ਬਣਾਉਣਾ ਸਿੱਖਾ ਗੇ । |
| 00:11 | ਦੂੱਸਰੇ ਬਲਾਕ (block) ਵਿਚ ਦਿੱਤੇ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਏਕਸ੍ਪ੍ਰੈਸ਼ਨ (ਗਣਿਤ ਦੀ ਉਕਤਿ, mathematical expression) ਨੂੰ ਵੇੱਖੋ । |
| 00:16 | ਇਹ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਸਿੱਖ ਕੇ ਤੁਸੀ ਕੋਇ ਵੀ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (mathematical expression) ਸਮਿਲਿਤ(embed) ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ । |
| 00:23 | ਅਸੀ ਪਿਛਲੀ ਸਲਾਇਡ ਵਿੱਚ ਦਰਸ਼ਾਈ ਫ਼ੀਗਰ (ਖਾਕਾ, figure) ਬਣਾਵਾ ਗੇ । ਅਸੀ ਸ਼ੁਰੁ ਕਰਦੇ ਹਾ ਉਸ ਫ਼ੀਗਰ ਤੋ, ਜੋ ਅਸੀ ਪਿੱਛਲੇ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ “Feedback Diagrams through Xfig” ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਸੀ । |
| 00:36 | ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਲੇ ਪਿੱਛਲਾ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਸਿੱਖੋ । |
| 00:42 | ਹੁਣ ਦੱਸਾੰ ਗੇ, ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਨ ਤੋ ਪਹਲੋ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਕਿਹੜੇ ਸੌਫਟਵੇਯਰ ਚਾਹੀ ਦੇ ਨੇ । |
| 00:48 | ਅਸੀ Xfig ਵਰਜ਼ਨ 3.2, ਪੈੱਚ ਲੈਵਲ 5 ਵਰਤਾੰ ਗੇ । |
| 00:52 | ਲੇਟਕ੍ਸ (LaTeX) ਇਨਸਟਾਲ (install) ਹੋਵੇ, ਅਤੇ ਉਸ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਆਉਣਾ ਭੀ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । |
| 00:56 | ਸਾੱਨੂ ਇਮੇਜ ਕਰੌੱਪਿਂਗ (image cropping) ਸੌਫਟਵੇਯਰ (software) ਵੀ ਚਾਹੀ ਦੀ ਹੈ। |
| 01:01 | ਪੀਡੀਐਫ ਕਰੌਪ ਵਰਕਸ (pdfcrop works), ਲਿਨ੍ਕਮ (Linux) ਅਤੇ MAC OS X ਤੇ ਚੱਲਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਦਾ ਵਰਤਨ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਦੱਸਾੰ ਗੇ । |
| 01:09 | ਬ੍ਰਿਸ (Briss) ਵਿਂਡੋਜ਼ ਉੱਤੇ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੈ । |
| 01:15 | ਚਲੋ Xfig ਤੇ ਚੱਲਿਏ । |
| 01:19 | ਪਹਲੇ ਫ਼ਾਇਲ , ਤੇ ਫੇਰ ਓਪਨ ਚੁਣੇ । |
| 01:26 | ਲਿਸਟ (list) ਸਕਰੌਲ (scroll) ਕਰਕੇ ਆਪ ਨੂੰ “feedback.fig” ਫ਼ਾਇਲ ਦਿੱਸੇ ਗੀ, ਜਿਹੜੀ ਕੀ “Feedback Diagrams through Xfig” ਵਾਲ਼ੇ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਈ ਸੀ । ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੇ । |
| 01:42 | ਇਸ ਬਾਕ੍ਸ ਵਿੱਚ ਫ਼ੀਗਰ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾੰ । |
| 01:45 | ਇਸ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰੋ । |
| 01:53 | ਇਸ ਨੂੰ ਅਂਦਰ ਲਿਆਹੋ । |
| 02:01 | ਇਸ ਨੂੰ zoom (ਜ਼ੂਮ) ਕਰੋ । |
| 02:05 | “save as” ਆਪਸ਼ਨ ਵਰਤ ਕੇ ਇਸ ਨੂੰ maths ਨਾਮ ਹੇਠ ਸੇਵ ਕਰਾੰ ਗੇ । |
| 02:20 | ਸੇਵ ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 02:24 | ਹੁਣ ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ maths.fig ਫ਼ਾਇਲ ਹੈ । |
| 02:27 | “Edit” ਸਿਲੇਕਟ ਕਰੋ, ਅਤੇ “Plant” ਟੈੱਕਸਟ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । |
| 02:34 | ਇੱਥੇ ਮਾਉਸ ਲਿਆਹੋ । ਇਸ ਨੂੰ ਡਿਲੀਟ (delete) ਕਰਕੇ ਐਂਟਰ ਕਰੋ -
$G(z) = \frac z{z-1}$ |
| 02:50 | ਟਾਇਪ ਕਰਦੇ ਵਕਤ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ । |
| 02:56 | “Flag” ਦੀ ਡਿਫ਼ਾਲਟ ਵੈਲੂ (default value) “normal” ਹੈ – ਇਸ ਨੂੰ ਸਪੈਸ਼ਲ (special) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । |
| 03:01 | “done” ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । |
| 03:07 | ਟੈੱਕਸਟ ਲੰਬਾ ਹੋਣ ਕਰਕੇ ਦੂਸਰੀ ਐੰਟ੍ਰੀਜ਼ (entries) ਉੱਤੇ ਚੱੜਿਆ ਹੋਇਆ ਹੈ । |
| 03:12 | ਟੈੱਕਸਟ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਬਾਹਰ ਕਰਕੇ ਠੀਕ ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 03:23 | ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । |
| 03:26 | ਗ੍ਰਿੱਡ ਮੋਡ (grid mode) ਚੁਣਦੇ ਹਾ । |
| 03:31 | ਜ਼ਰੂਰਤ ਅਨੁਸਾਰ ਬਦਲਾਵ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਵਾਪਸ ਰੱਖ ਸਕਦੇ ਹਾ । |
| 03:39 | ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । |
| 03:44 | “combined pdf and LaTeX” ਫ਼ਾਇਲ ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਇਸ ਨੂੰ export ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 03:51 | ਇਸ ਲਈ, File. Export. Combined pdf and LaTeX ਚੁਣੋ, ਤੇ export ਕਰੋ । |
| 04:03 | ਇਕ ਐਰਰ ਮੈਸੇਜ (error message) ਦਿਖਦਾ ਹੈ, ਜਿਸ ਬਾਰੇ ਇੱਥੇ ਕੋਈ ਚਿੰਤਾ ਨਾ ਕਰੋ । |
| 04:11 | ਚਲੋ ਹੁਣ ਟਰਮਿਨਲ (terminal) ਵਿੰਡੋ ਤੇ ਜਾਓ । |
| 04:13 | ਅਤੇ ਟਾਇਪ ਕਰੋ “ls -lrt” |
| 04:21 | ਫ਼ਾਇਲ ਲਿਸਟ (file list) ਦਿਸਦੀ ਹੈ । ਤਰਤੀਬ ਵਿੱਚ ਆਖਿਰੀ ਫ਼ਾਇਲ ਸੱਬ ਤੋ ਨਵੀਣ (recent) ਹੈ । |
| 04:26 | ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (Maths.pdf_t) ਅਤੇ ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ (maths.pdf) ਆਖਿਰੀ ਦੋ ਫਾਇਲਾਂ ਹੱਨ । |
| 04:33 | ਕਮਾੰਡ (command) “open maths.pdf” ਟਾਇਪ ਕਰੋ । |
| 04:42 | ਇਸ ਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਆਓ । |
| 04:45 | ਬਲਾਕ ਡਾਐਗ੍ਰਾਮ ਖਾੱਲੀ ਹੈ, ਅਤੇ ਅੰਦਰ ਕੋਈ ਗਣਿਤ ਦਾ ਸਮੀਕਰਨ (equation) ਨਹੀ ਹੈ । |
| 04:50 | ਇਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ । |
| 04:52 | ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (Maths.pdf_t) ਨੂੰ ਈਮੈਕਸ ਐਡਿਟਰ (emacs editor) ਵਿੱਚ ਵੇਖਦੇ ਹਾ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਮੈ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਖੋਲਿਆ ਹੋਇਆ ਸੀ । |
| 05:01 | ਈਮੈਕਸ (emacs) ਐਡਿਟਰ ਇੱਥੇ ਹੈ । ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪਨ ਕਰੋ । |
| 05:14 | ਇੱਸ ਕੱਮ ਲਈ emacs ਜ਼ਰੂਰੀ ਨਹੀ ਹੈ । |
| 05:17 | ਤੁਸੀ ਓਸ ਐਡਿਟਰ (editor) ਦਾ ਇਮਤੇਮਾਲ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਆਪ ਨੂੰ ਸੌੱਖਾ ਲਗਦਾ ਹੈ । |
| 05:22 | ਅਸੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾ ਕਿ ਪਿਕਚਰ ਪ੍ਰਵੇਸ਼ (“picture environment”) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । |
| 05:26 | ਇੱਥੇ “includegraphics” (ਇੰਕਲੂਡ ਗ੍ਰਾਫਿਕਸ ) ਅਤੇ “color” packages (ਕਲਰ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ ) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੋਇਆ ਹੈ । ਇਹਨਾ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ (packages) ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਦੇ ਬਾਰੇ ਸਾੱਨੂ ਲੇਟੈਕਸ (LaTeX) ਨੂੰ ਜਾਨਕਾਰੀ ਦੇਨੀ ਹੋਵੇ ਗੀ । |
| 05:41 | ਮੈਥਜ਼-ਪੀਡੀਏਫ.ਟੇਕ੍ਸ (maths-bp.tex), ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਓਪੇਨ ਕਰਦੇ ਹਾ ਜਿਹੜੀ ਕੀ ਮੈ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਲਈ ਬਣਾਈ ਹੈ । |
| 05:59 | ਮੈ ਆਰਟਿਕਲ ਕਲਾਸ (article class) ਦਾ ਉਪਯੋਗ ਕੀੱਤਾ ਹੈ । |
| 06:02 | मै ਕਲਰ ਅਤੇ ਗ੍ਰਾਫਿਕ ਪੈਕੇਜਿਜ਼ (graphic packages) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕੀੱਤਾ ਹੈ ਜਿਹਨਾ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਪੀਡੀਏਫ_ਟੀ (pdf_t) ਵਿੱਚ ਹੈ, ਜੋ ਕਿ ਅਸੀ ਪਹਿਲੇ ਵੇਖ ਚੁੱਕੇ ਹਾ। |
| 06:15 | ਮੈਨੂੰ “empty” ਪੇਜ ਸਟਾਇਲ (page style) ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ, ਕਿਉ ਕਿ ਮੈਨੂੰ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਨਹੀ, ਚਾਹੀ ਦੇ । |
| 06:20 | ਅੰਤ ਵਿੱਚ, ਮੈਥਜ਼.ਪੀਡੀਐਫ_ਟੀ (maths.pdf_t), ਫ਼ਾਇਲ ਦਾ ਸਮਾਵੇਸ਼ (include) ਕਰਾੰ ਗੇ । |
| 06:27 | ਹੁਣ ਟਰਮਿਨਲ ਉੱਤੇ ਪੀਡੀਐਫਲੇਟੇਕ੍ਸ ਮੈਥਜ਼-ਬੀਪੀ (“pdflatex maths-bp”) ਕਮਾਂਡ ਦਵੋ । |
| 06:42 | ਅਸੀ ਮੈਸੇਜ ਵੇੱਖਾਂ ਗੇ. ਮੈਥਜ਼-ਬੀਪੀ.ਪੀਡੀਐਫ (maths-bp.pdf) ਫ਼ਾਇਲ ਬਣ ਗਈ ਹੈ । |
| 06:48 | ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂਂ “open maths-bp.pdf” ਕਮਾੰਡ ਨਾਲ ਓਪੇਨ ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 06:58 | ਸਾੱਡੇ ਕੋਲ ਹੁਣ ਓਹ ਫ਼ਾਇਲ ਹੈ ਜੋ ਚਾਹੀ ਦੀ ਸੀ । ਇਸ ਨੂੰ ਜ਼ੂਮ (zoom) ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 07:07 | ਅਸੀ ਵੇਖਿਆ ਕੀ ਗਣਿਤ ਦੇ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (ਉਕਤਿ, expression) ਦਾ ਲਿਖਨਾ ਕਿਸ ਤਰਹ ਹੁੰਦਾ ਹੈ । ਚਲੋ ਅਸੀ ਟੇਕਸਟ ਨੂੰ ਬਲਾਕ ਦੇ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਜਾਇਏ । |
| 07:30 | ਇਸ ਨੂੰ ਪਹਿਲੇ ਸੇਵ (save), ਤੇ ਫੇਰ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰੇਂ । ਇਹ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਲੁੜੀਂਦੀ ਭਾਸ਼ਾ ਵਿੱਚ ਹੈ । ਹੁਣ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰੇਂ । |
| 07:38 | ਇਸ ਚੇਤਾਵਨੀ ਨੂੰ ਰੱਦ (dismiss) ਕਰੋ । |
| 07:41 | ਮੈ ਇਸਨੂ ਫੇਰ ਕਮਪਾਇਲ (compile) ਕਰਦੀ ਹਾ । |
| 07:44 | ਪੀਡੀਐਫ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ ਨੂੰ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾ ਜਿੱਥੇ ਫ਼ਾਇਲ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ । |
| 07:49 | ਹੁਣ ਗਣਿਤ ਦੇ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (ਉਕਤਿ, expression) ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਜੋ ਚਾਹੁੰਦੇ ਸੀ । |
| 07:56 | ਹੁਣ ਵੇਖਦੇ ਹਾ ਕੀ ਹੁੰਦਾ ਹੈ, ਜੇ ਅਸੀ ਸਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (special flag) ਨਾ ਚੁਣਿਆ ਹੋਵੇ । |
| 08:01 | ਚਲੋ ਅਸੀ ਇੱਥੇ ਆਉੰਦੇ ਹਾ । |
| 08:04 | ਟੇਕਸਟ ਨੂੰ ਐਡਿਟ ਕਰਦੇ ਹਾ । ਸਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (“Special Flag”) ਨੂ ਨਾਰਮਲ (“normal”) ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । ਇਹ ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । |
| 08:25 | ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । ਇਸਨੂੰ ਐਕਸਪੋਰਟ (export) ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 08:37 | ਇਸ ਨੂੰ ਕਮਪਾਇਲ (compile) ਕਰਣ ਲਈ ਅਸੀ ਇੱਥੇ ਆੰਦੇ ਹਾ । |
| 08:41 | ਫ਼ਾਰਮੂਲਾ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੈ ਜੋ ਸਾੱਨੂ ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ । |
| 08:46 | ਮਪੈਸ਼ਲ ਫਲੈਗ (“Special Flag”) ਨੂੰ ਵਾਪੱਸ ਨਾਰਮਲ (“normal”). ਵਿੱਚ ਤਬਦੀਲ ਕਰੋ । ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । |
| 09:03 | ਇਸ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਹੁਣ ਐਕ੍ਸਪੋਰਟ ਕਰੋ । |
| 09:12 | ਹੁਣ ਰੀਕਮਪਾਇਲ (recompile) ਕਰੋ । ਵੇਖੋ ਕੀ ਫ਼ਾਇਲ ਓਸ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਹੈ ਜੋ ਸਾੱਨੂ ਚਾਹੀ ਦਾ ਹੈ । |
| 09:18 | ਚਲੋ ਫਾਰਮੂਲੇ ਦੀ ਦਿਖਾਵਟ ਨੂ ਸੁਧਾਰਦੇ ਹਾ । |
| 09:22 | ਇਸ ਉਦਾਹਰਨ ਵਿੱਚ ਡੀਫ਼ਰੈਕ (dfrac) ਫ੍ਰੈਕ੍ਸ਼ਨ (fraction) ਨੂੰ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਦਰਸ਼ਾਉਨ ਵਿੱਚ ਸਾੱਡੀ ਮੱਦਦ ਕਰੇ ਗਾ । |
| 09:28 | ਇਸ ਕਰਕੇ ਚਲੋ ਫ਼ਰੈਕ (frac) ਨੂੰ ਡੀਫ਼ਰੈਕ (dfrac) ਵਿੱਚ ਬਦਲੋ । |
| 09:38 | ਮੈ ਇੱਥੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰਦੀ ਹਾ । ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਬਾਕਸ ਦੇ ਅੰਦਰ ਰੱਖਦੇ ਹੋਏ । |
| 09:43 | ਇੱਥੇ ਡੀ (d) ਲਿੱਖੋ । ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । ਮੇਵ ਕਰੋ ਅਤੇ ਐਕ੍ਸਪੋਰਟ ਕਰੋ । |
| 09:52 | ਹੁਣ ਪੀਡੀਐਫਲੇਟੇਕ੍ਸ (pdflatex) ਕਮਾੰਡ (command) ਦਾ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਕੇ ਫੇਰ ਰੀਕਮਪਾਇਲ (recompile) ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 10:03 | “Undefined control sequence” \dfrac, ਇਹ ਐਰਰ ਮੈੱਸੇਜ (error message) ਮਿਲਦਾ ਹੈ । |
| 10:11 | ਇਹ ਐਰਰ ਮੈੱਸੇਜ ਲੇਟੈਕਸ ਨੇ ਦਿੱਤਾ ਹੈ, ਕਿਉ ਕੀ \dfrac “Amsmath” ਪੈਕੇਜ ਵਿੱਚ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੈ, ਜਿਹੜਾ ਕਿ ਅਸੀ ਦਰਜ (include) ਨਹੀ ਕੀੱਤਾ ਹੈ । |
| 10:21 | ਇਸ ਨੂੰ ਫ਼ਾਇਲ ਮੈਥ-ਬੀਪੀ.ਟੈਕਸ (maths-bp.tex) ਵਿੱਚ ਦਰਜ ਕਰਣ ਦੀ ਜ਼ਰੂਰਤ ਹੈ । |
| 10:27 | ਦਰਜ ਕਰਦੇ ਹਾ । ਚਲੋ emacs ਖੋਲੋ । |
| 10:35 | ਲਿੱਖੋ “\usepackage{amsmath}”. |
| 10:41 | ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰੋ । ਚਲੋ ਫੇਰ ਰੀਕਮਪਾਇਲ ਕਰਦੇ ਹਾ । ਪਹਲੇ exit ਕਰੋ । |
| 10:49 | ਹੁਣ ਰੀਕਮਪਾਇਲ ਕਰੋ । ਕਮਪਾਇਲ ਹੋਈ ਹੈ । ਇਸ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ । |
| 10:59 | ਅਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹਾ ਕੀ ਫ੍ਰੈਕਸ਼ਨ ਚੰਗੀ ਤਰਹ ਬਣ ਕੇ ਆਇਆ ਹੈ । |
| 11:03 | ਗਣਿਤ ਐਕ੍ਸਪ੍ਰੈੱਸ਼ਨ (mathematical expressions) ਨੂੰ Xfig ਵਿੱਚ ਸਥਾਪਿੱਤ ਕਰਣ ਨੂੰ ਸਿੱਖਣ ਦਾ ਉਦੇਸ਼ ਹੁਣ ਪੂਰਾ ਹੋ ਗਇਆ ਹੈ । |
| 11:11 | ਇਹ ਧਿਆਨ ਰੱਖੋ ਕੀ ਲੇਟੇਕ੍ਸ Xfig ਦੀ ਕਮਾੰਡ ਨੂੰ ਨਹੀ ਸਮਝਦਾ ਹੈ । |
| 11:16 | ਪੀਡੀਐਫ ਲੇਟੇਕ (pdflatex) ਕਮਾੰਡ ਹੀ ਇਹਨਾ ਨੂੰ ਸਮਝ ਸਕਦਾ ਹੈ । |
| 11:20 | ਕਮਪਾਇਲ ਕਰਣ ਲਈ ਲੇਟੇਕ੍ਸ ਕਮਾੰਡ ਦਾ ਸਹੀ ਤੇ ਅਨੁਕੂਲ ਹੋਣਾ ਜ਼ਰੂਰੀ ਹੈ । |
| 11:25 | ਹੁਣ ਫ਼ੀਗਰ ਦੇ ਆਸ ਪਾਸ ਦੀ ਖਾਲੀ ਜਗਹ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰਹ ਨਿਕਾਲਨਾ ਹੈ, ਇਹ ਸਮਝਾਉੰਦੇ ਹਾ । |
| 11:31 | ਟਰਮਿਨਲ ਤੇ ਜਾੰਦੇ ਹਾ । |
| 11:33 | “pdfcrop maths-bp.pdf” ਕਮਾੰਡ ਟਾਇਪ ਕਰੋ । ਇਸ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਅਸੀ “maths-out.pdf” ਵਿੱਚ ਬਣਾਉਆ ਸੀ । |
| 11:53 | ਪੀਡੀਐਫ ਕਰੈਪ (pdfcrop) ਸੰਦੇਸ਼ ਦਿੰਦਾ ਹੈ, “one page written on this file” (ਫ਼ਾਇਲ ਵਿੱਚ ਇਕ ਸਫਾ ਲਿਖਿਆ ਗਇਆ ਹੈ । |
| 11:57 | ਪੀਡੀਐਫ ਕਰੈਪ (pdfcrop) ਇਕ ਇਨਪੁਟ (input) ਫ਼ਾਇਲ ਲੈਂਦਾ ਹੈ, ਫ਼ੀਗਰ ਦੇ ਆਸ-ਪਾਸ਼ ਦੀ ਖ਼ਾਲੀ ਜਗਹ ਕੱਢ ਕੇ ਕਰੌਪ੍ਡ (cropped) ਫ਼ਾਇਲ ਨੂ ਆਉਟਪੁਟ (output) ਫ਼ਾਇਲ ਵਿੱਚ ਬਦਲ ਦੇਂਦਾ ਹੈ । |
| 12:09 | ਪੀਡੀਐਫ ਕਰੈਪ (pdfcrop) ਮੇਰੇ ਕਮਪਯੂਟਰ ਵਿੱਚ ਪਹਲੇ ਹੀ ਮੋਜੂਦ ਹੈ । |
| 12:12 | ਅਗਰ ਇਹ ਕਮਪਯੂਟਰ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਹੋਵੇ, ਤੇ ਪਹਲੇ ਇਸ ਨੂੰ ਸਥਾਪਿਤ (install) ਕਰੋ । |
| 12:15 | ਓਪਨ ਮੈਥਸ-ਆਉਟ.ਪੀਡੀਐਫ (“Open Maths-out.pdf”) ਕਮਾੰਡ ਦੇ ਨਾਲ ਇਸ ਆਉਟਪੁਟ ਫ਼ਾਇਲ ਨੂੰ ਵੇੱਖੋ । |
| 12:29 | ਮੈ ਇਸਨੂੰ ਅੰਦਰ ਲੈ ਕੇ ਆਉਂ ਗੀ । |
| 12:31 | ਫ਼ੀਗਰ ਹੁਣ ਜਿਆਦਾ ਗੱਠੀ ਹੋਇ ਬਣ ਗਈ ਹੈ । |
| 12:34 | ਖਾਲੀ ਜਗਹ (White space) ਪੂਰੀ ਤਰਹ ਹਟਾ ਦਿਤੀ ਗਈ ਹੈ । |
| 12:38 | ਅਸੀ ਇਸ ਨੂੰ ਡਾਕਯੂਮੈੰਟ ਵਿੱਚ ਸਮਿਲਿਤ (insert) ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾ । |
| 12:42 | ਇਸਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ । ਇਸਨੂੰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਵੀ ਬੰਦ ਕਰੋ । |
| 12:52 | ਸਲਾਇਡਸ ਉੱਤੇ ਵਾਪਸ ਆਉਂਦੇ ਹਾ । |
| 12:57 | Briss ਸਾਫਟਵੇਯਰ (software) ਭੀ ਖਾੱਲੀ ਜਗਹ ਨੂ ਕੱਟਣ ਲ਼ਈ (crop) ਇਸਤੇਮਾਲ ਹੁੰਦੀ ਹੈ । |
| 13:01 | ਇਹ ਸਾਫਟਵੇਯਰ Linux, Mac OS ਅਤੇ ਵਿੰਡੋਜ਼ ਵਿੱਚ ਚੱਲਦੀ ਹੈ । |
| 13:08 | ਮੈ ਇਸਦਾ ਵਰਤਨ Mac OS ਤੇ ਭੀ ਕੀਤਾ ਹੈ, ਪਰ ਓਹ ਇੱਥੇ ਦਰਸ਼ਾਇਆ ਨਹੀ ਗਇਆ ਹੈ । |
| 13:17 | ਹੁਣ ਅਸੀ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਾ । |
| 13:20 | ਅਤੇ ਆਪ ਦੇ ਲਈ ਇਕ ਨਿਯਤ ਕਾਰਜ (assignment) ਹੈ । |
| 13:27 | ਵੱਖ-ਵੱਖ ਗਣਿਤ ਦੇ ਸਮੀਕਰਣ ਬਣਾਓ । ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਬਨਾਏ ਚਿੱਤਰ (diagram) ਨੂੰ ਹੋਰ ਖੂਬਸੂਰਤ ਤੇ ਸਮਰੂਪੀ (symmetrical) ਬਣਾਓ । |
| 13:30 | “Flip” ਅਤੇ “rotate” ਆਪਸ਼ਨ (option) ਵਰਤੋ, ਜੋ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਨਹੀ ਦੱਸੇ ਗਏ ਹਨ । |
| 13:36 | ਵੱਖ-ਵੱਖ ਚਿੱਤਰ ਬਨਾਓ । ਲਾਇਬਰੇਰੀ (library) ਦੀ ਹੋਰ ਪੜਤਾਲ (explore) ਕਰੇ । |
| 13:41 | ਇੰਟਰਨੇਟ ਉੱਤੇ Xfig ਦੇ ਬਾਰੇ ਹੋਰ ਚੀਜ਼ਾਂ ਲੱਭੋ । |
| 13:47 | ਹੋਰ ਉਪਯੋਗੀ ਜਾਨਕਾਰੀ ਭੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ । ਇਸ ਜਗਹ ਵੇੱਖੋ । |
| 14:02 | ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਦੀ ਮੰਕਲਪਨਾ (concept)"What is a Spoken Tutorial" ਦੇ ਹੇਠ ਦੱਸੀ ਗਈ ਹੈ । |
| 14:09 | ਆਪ ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਦੇ ਦੂਆਰਾ ਲੇਟੇਕ੍ ਭੀ ਸਿੱਖ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜੋ ਮੈ ਇਸ ਟੈਬ (tab) ਹੇਠ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕੀਤੀ ਹੈ । |
| 14:19 | Mathematical Typesetting ਤੇ ਜੋ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਹੈ, ਓਹ ਦਸਦਾ ਹੈ, ਕਿ ਲੇਟੇਕ੍ਸ ਵਿੱਚ ਗਣਿਤ ਕਿਸ ਤਰਹ ਲਿਖਿਆ ਜਾੰਦਾ ਹੈ । |
| 14:29 | Tables and Figures ਉੱਤੇ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਦਸਦਾ ਹੈ ਕੀ ਫ਼ੀਗਰਸ ਜੋ ਕੀ ਤੁਸੀ ਇਸ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਬਣਾਏ ਹਣ, ਡਾਕਯੂਮੈੰਟਸ ਵਿੱਚ ਕਿਸ ਤਰਹ ਸਥਾਪਿਤ ਕਰੋ । |
| 14:38 | ਇਸ ਵੇਬਸਾਇਟ ਉੱਤੇ ਕਾਫੀ ਉਪਯੋਗੀ ਜਾਨਕਾਰੀ ਹੈ ਜਿਸ ਵਿੱਚ Xfig ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਸ਼ਾਮਲ ਹਨ । |
| 14:53 | ਸਪੋਕਨ ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ “Talk to a Teacher” ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ ਦਾ ਇਕ ਹਿੱਸਾ ਹੈ । ਇਹ ਪ੍ਰੌਜੈਕਟ ‘The National Mission on Education” ICT, MHRD, ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ, ਦਵਾਰਾ ਸਮਰਥਿਤ ਹੈ । |
| 15:03 | ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਦਾ ਵੇਰਵਾ ਅਤੇ ਸੂਚਨਾ “spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro” ਉੱਤੇ ਮੌਜੂਦ ਹੈ । |
| 15:12 | ਅਸੀ ਆਪ ਦੇ ਸਹਜੋਗ ਲਈ ਸ਼ੁਕਰਗੁਜ਼ਾਰ ਹਾ, ਅਤੇ ਆਪ ਦੀ ਪ੍ਰਤਿਕ੍ਰਿਆ (feedback) ਦਾ ਸੁਆਗਤ ਕਰਦੇ ਹਾ । |
| 15:16 | ਆਇ ਆਇ ਟੀ ਬਾਮ੍ਬੇ ਵੱਲੋ ਮੈ ਕਿਰਣ ਆਪ ਤੋ ਵਿਦਾ ਲੈੱਨੀ ਹਾ । ਟਯੂਟੋਰਿਯਲ ਵਿੱਚ ਸ਼ਾਮਲ ਹੋਣ ਲਈ ਆਪ ਦਾ ਬਹੁਤ ਸ਼ੁਕਰਿਆ। |
