Difference between revisions of "JChemPaint/C2/Introduction-to-JChemPaint/Marathi"
From Script | Spoken-Tutorial
(First Upload) |
|||
Line 125: | Line 125: | ||
|- | |- | ||
| 01:53 | | 01:53 | ||
− | | उबंटुवर '''JChemPaint''' इन्स्टॉल करण्यासाठी ऍड्रेसबारवर ही URL टाईप करा http://jchempaint.github.io/ | + | | उबंटुवर '''JChemPaint''' इन्स्टॉल करण्यासाठी ऍड्रेसबारवर ही URL टाईप करा |
+ | |||
+ | http://jchempaint.github.io/. | ||
|- | |- | ||
Line 248: | Line 250: | ||
|- | |- | ||
| 04:39 | | 04:39 | ||
− | | विंडोजवर '''JChemPaint''' इन्स्टॉल करण्यासाठी ऍड्रेसबारमधे ही URL टाईप करा '''http://jchempaint.github.io/ '''. | + | | विंडोजवर '''JChemPaint''' इन्स्टॉल करण्यासाठी ऍड्रेसबारमधे ही URL टाईप करा |
+ | |||
+ | '''http://jchempaint.github.io/ '''. | ||
|- | |- | ||
Line 441: | Line 445: | ||
| 08:29 | | 08:29 | ||
| '''Edit''' मेनूवर जाऊन '''Preferences''' पर्यायावर क्लिक करा. | | '''Edit''' मेनूवर जाऊन '''Preferences''' पर्यायावर क्लिक करा. | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 462: | Line 465: | ||
| 08:52 | | 08:52 | ||
| आता काही चेकबॉक्सवर क्लिक करून ते कसे उपयुक्त आहेत ते पाहू. | | आता काही चेकबॉक्सवर क्लिक करून ते कसे उपयुक्त आहेत ते पाहू. | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 594: | Line 596: | ||
| 11:10 | | 11:10 | ||
| * उबंटु OS 12.04 वर '''JChemPaint''' इन्स्टॉल करणे | | * उबंटु OS 12.04 वर '''JChemPaint''' इन्स्टॉल करणे | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 627: | Line 628: | ||
| 11:33 | | 11:33 | ||
| स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 642: | Line 642: | ||
| 11:46 | | 11:46 | ||
| अधिक माहितीसाठी कृपया contact@spoken-tutorial.org वर लिहा. | | अधिक माहितीसाठी कृपया contact@spoken-tutorial.org वर लिहा. | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 651: | Line 650: | ||
| 11:57 | | 11:57 | ||
| यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. | | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. | ||
− | |||
|- | |- | ||
| 12:04 | | 12:04 | ||
|यासंबंधी अधिक माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. | |यासंबंधी अधिक माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. | ||
− | + | ||
+ | '''http://spoken-tutorial.org\NMEICT-Intro''' | ||
|- | |- |
Revision as of 15:36, 12 March 2015
Title of the tutorial: Introduction-to-JchemPaint Author: Manali Ranade Key words: JChemPaint
Visual Cue | Narration |
00:00 | नमस्कार. Introduction to JChemPaint वरील पाठात आपले स्वागत. |
00:06 | आपण शिकणार आहोत: |
00:08 | * JChemPaint ची ओळख |
00:10 | * विंडोज OS वर JChemPaint इन्स्टॉल करणे |
00:13 | * उबंटु OS 12.04 वर JChemPaint इन्स्टॉल करणे. |
00:17 | तसेच, |
00:18 | * JChemPaint च्या इंटरफेसवर मेनूबार, टूलबार्स आणि पॅनेल |
00:23 | *Preferences विंडो |
00:25 | * टूल्सच्या सहाय्याने रचना काढणे आणि |
00:27 | * .mol एक्सटेन्शनच्या सहाय्याने रचना सेव्ह करणे. |
00:31 | ह्या पाठासाठी वापरणार आहोत, उबंटु लिनक्स OS वर्जन 12.04 |
00:37 | *विंडोज वर्जन 7 |
00:39 | *JChemPaint वर्जन 3.3-1210 |
00:44 | *फायरफॉक्स ब्राऊजर 31.0 |
00:47 | *Java वर्जन 7 |
00:49 | ह्या पाठासाठी, |
00:51 | * इंटरनेट कनेक्शन |
00:53 | * आणि सिस्टीमवर सिनॅप्टीक पॅकेज मॅनेजर इन्स्टॉल केलेले असावे. |
00:57 | * उबंटुवरील टर्मिनलचे तसेच, |
01:00 | * विंडोजवरील कमांड प्रॉम्प्टचे ज्ञान तुम्हाला असावे. |
01:03 | JChemPaint सुरू करण्यासाठी तुमच्या सिस्टीमवर Java इन्स्टॉल केलेले असावे. |
01:08 | उबंटुवर सिनॅप्टीक मॅनेजरच्या सहाय्याने Java इन्स्टॉल करता येऊ शकते. |
01:14 | उदाहरणार्थ: openjdk-7-jre |
01:19 | आता JChemPaint बद्दल जाणून घेऊ. |
01:21 | * JChemPaint हा 2D केमिकल स्ट्रक्चर्सचा एडिटर आणि व्ह्यूअर आहे. |
01:26 | *हे ऍप्लिकेशन मुक्त आणि विनामूल्य असून Java प्लॅटफॉर्म वापरून तयार केलेले आहे. |
01:32 | *साध्या टेक्स्ट फॉरमॅटमधील SMILES, Molfile, CML आणि InChi keys मधील स्ट्रक्चर डेटा यात इंपोर्ट आणि एक्सपोर्ट करता येतो. |
01:44 | उबंटु 12.04 वर JChemPaint इन्स्टॉल करू. |
01:51 | फायरफॉक्स वेब ब्राऊजर उघडा. |
01:53 | उबंटुवर JChemPaint इन्स्टॉल करण्यासाठी ऍड्रेसबारवर ही URL टाईप करा |
02:05 | JChemPaint च्या डाऊनलोड पेजवर जाऊ. |
02:09 | वेबपेजवरील “download a recent jar file from github (current is 3.3-1210):” शोधा. |
02:19 | '" the desktop application (6.8 MB) वर क्लिक करा. |
02:25 | सेव्ह डायलॉग बॉक्स उघडेल. Save File क्लिक करा. |
02:31 | सेव्ह केलेली फाईल डाऊनलोड्स फोल्डरवरून डेस्कटॉपवर हलवा. |
02:35 | सेव्ह केलेल्या फाईलवर राईट क्लिक करून Move to Desktop पर्याय निवडा. |
02:42 | JChemPaint ची नवी विंडो उघडण्यासाठी टर्मिनलची गरज आहे. |
02:46 | टर्मिनल उघडण्यासाठी CTRl+ALt आणि T एकत्रितपणे दाबा. |
02:52 | टाईप करा “cd space Desktop” आणि एंटर दाबा. |
02:58 | टाईप करा java space -jar space ./jchempaint-3.3-1210.jar आणि एंटर दाबा. |
03:14 | JChemPaint विंडो उघडेल. |
03:17 | JChemPaint केवळ टर्मिनलद्वारे उघडता येऊ शकते हे लक्षात घ्या. |
03:22 | आता विंडोजवर इन्स्टॉल करण्याची पध्दत पाहू. |
03:26 | विंडोज OS वर Java इन्स्टॉल करू. |
03:29 | तुमच्या विंडोज OS असलेल्या मशीनवर फायरफॉक्स वेब ब्राऊजर उघडा. |
03:33 | ऍड्रेसबारमधे टाईप करा jre-7-downloads आणि एंटर दाबा. |
03:41 | नवे वेब पेज उघडेल. |
03:44 | Java SE Runtime Environment 7 Downloads-Oracle ह्या लिंकवर क्लिक करा. |
03:52 | डाऊनलोडचे पेज उघडेल. |
03:56 | वेबपेजवरील License agreement पर्याय निवडा. |
03:59 | jre-7-windows-i586.exe ही लिंक निवडा. |
04:07 | Save file डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
04:10 | Save File बटण क्लिक करा. |
04:12 | फाईल Downloads फोल्डरमधे डाऊनलोड होईल. |
04:16 | डाऊनलोड केलेल्या फाईलवर क्लिक करा. |
04:19 | Java इन्स्टॉल करण्यासाठी दिलेल्या प्रक्रियेचे पालन करा. |
04:27 | Close क्लिक करा. |
04:29 | Jre-7 तुमच्या मशीनवर इन्स्टॉल केले जाईल. |
04:33 | आता JChemPaint इन्स्टॉल करू. |
04:35 | तुमच्या विंडोज मशीनवर फायरफॉक्स वेबब्राऊजर उघडा. |
04:39 | विंडोजवर JChemPaint इन्स्टॉल करण्यासाठी ऍड्रेसबारमधे ही URL टाईप करा |
04:50 | हे आपल्याला JChemPaint च्या डाऊनलोड पेजवर घेऊन जाईल. |
04:55 | वेबपेजवर, |
04:57 | “download a recent jar file from github (current is 3.3-1210):” शोधा. |
05:04 | "the desktop application (6.8 MB) " वर क्लिक करा. |
05:09 | Save file डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
05:12 | Save File बटण क्लिक करा. |
05:15 | .jar फाईल Downloads फोल्डरमधे डाऊनलोड होईल. |
05:19 | Downloads फोल्डर उघडून jchempaint-3.3-1210.jar फाईल सिलेक्ट करा. |
05:28 | तुम्ही उपलब्ध असलेले नवे वर्जन देखील डाऊनलोड करू शकता. |
05:32 | एक्झीक्युटेबल फाईलवर राईट क्लिक करा. |
05:35 | JChemPaint उघडण्यासाठी Open पर्याय निवडा. |
05:38 | किंवा तुम्ही कमांड प्रॉम्प्टच्या सहाय्याने देखील JChemPaint उघडू शकता. |
05:43 | कमांड प्रॉम्प्ट उघडण्यासाठी कीबोर्डवरील Windows आणि R ही बटणे एकत्रित दाबा. |
05:50 | Run prompt चा बॉक्स उघडेल. |
05:53 | Open box मधे टाईप करा “cmd” आणि OK क्लिक करा. |
05:58 | कमांड प्रॉम्प्ट उघडेल. |
06:00 | आपण डाऊनलोड केलेली .jar फाईल असलेल्या Downloads फोल्डरवर जाऊ. |
06:07 | prompt वर cd space Downloads” असे टाईप करून एंटर दाबा. |
06:14 | java space -jar space jchempaint-3.3-1210.jar असे टाईप करून एंटर दाबा. |
06:27 | JChemPaint ची विंडो उघडेल. |
06:30 | कमांड प्रॉम्प्टवर एरर मिळाल्यास, |
06:34 | * Program files वर जा. java फोल्डर शोधून त्यावर क्लिक करा. |
06:39 | * bin फोल्डरवर जाऊन त्यावर राईट क्लिक करा. |
06:43 | * Properties पर्यायावर जा. |
06:44 | * C:\Program Files कंसात (x86)\Java\jre7 हा ऍड्रेस कॉपी करा. |
06:55 | पाथ सेट करण्यासाठी पुढे दिल्याप्रमाणे करा. |
06:58 | * My Computer वर राईट क्लिक करून Properties पर्याय निवडा. |
07:02 | * Advanced System settings वर क्लिक करून नंतर Environment Variables वर क्लिक करा. |
07:08 | * System Variables मधे Path व्हेरिएबल शोधा. |
07:12 | * Edit वर क्लिक करा. |
07:13 | *Edit system Variable डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
07:17 | * C:\Program Files कंसात (x86)\Java\jre7 हा ऍड्रेस पेस्ट करा. |
07:27 | *OK क्लिक करून सर्व विंडो बंद करा. |
07:30 | JChemPaint विंडो अशी दिसेल. |
07:33 | हा मेनूबार आहे. |
07:34 | मेनूबारमधे: File, Edit, View, Atom, Bond, Tools, R-groups, Templates आणि Help असे मेनू आयटम आहेत. |
07:49 | JChemPaint वर काम करण्यासाठी आवश्यक असलेली सर्व टूल्स, टूलबार्समधे उपलब्ध आहेत. |
07:55 | JChempaint विंडोमधे, |
07:56 | *वरच्या बाजूला Formatting टूल्स, |
08:00 | *डावीकडे Bond टूल्स, |
08:03 | *उजवीकडे Ring टूल्स आणि |
08:06 | *खालच्या बाजूला Element टूल्स आहेत.
|
08:10 | काढलेल्या रचना Panel मधे दाखवल्या जातात. |
08:13 | आता JChemPaint Preferences विंडोसाठी, |
08:16 | Draw a chain टूलवर क्लिक करा. |
08:18 | Panel वर क्लिक करून 6 Carbon atoms पर्यंत साखळी ड्रॅग करा. |
08:24 | लक्षात घ्या कार्बन साखळीत कुठलेही अणू समाविष्ट नाहीत. |
08:29 | Edit मेनूवर जाऊन Preferences पर्यायावर क्लिक करा. |
08:35 | Preferences विंडो उघडेल. |
08:38 | Preferences विंडोमधे Display Preferences आणि Other Preferences हे दोन टॅब आहेत. |
08:44 | डिफॉल्ट रूपात Display Preferences टॅब सिलेक्ट केलेला असतो. |
08:48 | येथे कुठलाही चेकबॉक्स निवडलेला नाही हे लक्षात घ्या. |
08:52 | आता काही चेकबॉक्सवर क्लिक करून ते कसे उपयुक्त आहेत ते पाहू. |
08:57 | साखळीवर Methyl ग्रुप दाखवण्यासाठी Show explicit methyl groups वर क्लिक करा. |
09:03 | हायड्रोजन्स दाखवण्यासाठी Show implicit hydrogens वर क्लिक करा. |
09:08 | केलेले बदल लागू करण्यासाठी Apply आणि OK वर क्लिक करा. |
09:12 | उदाहरण म्हणून Phosphoric acid(H3PO4) ची रचना काढू. |
09:18 | रचना काढण्यासाठी Phosphrous(P) टूलवर क्लिक करून नंतर Panel वर क्लिक करा. |
09:23 | Phosphine(PH3) दाखवले जाईल. |
09:26 | Oxygen(O) टूलवर क्लिक करून Single bond टूलवर क्लिक करा. |
09:31 | P वर कर्सर न्या. त्यावर छोटे निळ्या रंगाचे वर्तुळ आलेले दिसेल. |
09:37 | P वर क्लिक करा आणि चार Hydroxy bonds काढण्यासाठी ड्रॅग करा. |
09:43 | Phosphrous atomच्या खाली लाल रंगाची रेघ दिसेल. |
09:47 | ह्याचा अर्थ valency पूर्ण झालेली नाही. |
09:51 | ती valency पूर्ण करण्यासाठी वरचा Phosphrous-hydroxy bond हा double bond करू. |
09:57 | double bond tool वर क्लिक करा. |
10:00 | वरच्या बाजूच्या Phosphrous-hydroxy bond वर क्लिक करा. |
10:05 | Phosphoric acid ही रचना मिळेल. |
10:09 | रचनेतील सर्व अणू काळ्या रंगात दिसत आहेत. |
10:14 | मूलद्रव्यांचे Rasmol रंग दाखवण्यासाठी, |
10:17 | Edit मेनूतील Preferences वर जा. |
10:21 | विंडोमधील Color atoms by element ह्या चेकबॉक्सवर क्लिक करा. |
10:26 | हे मूलद्रव्यांचे Rasmol रंग दाखवेल. |
10:29 | केलेले बदल लागू करण्यासाठी Apply आणि OK वर क्लिक करा. |
10:34 | मूलद्रव्ये त्यांच्या Rasmol रंगात दिसत आहेत. |
10:39 | फाईल सेव्ह करू. |
10:41 | File menu मधील Save as.... वर क्लिक करा. |
10:45 | Save as चा डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
10:48 | फाईल सेव्ह करण्यासाठी Desktop फोल्डर निवडा. |
10:52 | फाईलला Phosphoric acid नाव देऊन Save वर क्लिक करा. |
10:56 | ही फाईल .mol ह्या एक्सटेन्शनने सेव्ह केली जाईल. |
11:01 | थोडक्यात, |
11:03 | आपण शिकलो, |
11:05 | * JChemPaint ची ओळख |
11:07 | * विंडोज OS वर JChemPaint इन्स्टॉल करणे |
11:10 | * उबंटु OS 12.04 वर JChemPaint इन्स्टॉल करणे |
11:14 | *JChemPaint च्या इंटरफेसवरील Menu bar, Tool bars आणि Panel |
11:19 | * Preferences विंडो |
11:20 | * टूल्सच्या सहाय्याने रचना काढणे आणि |
11:23 | * .mol ह्या एक्सटेन्शनच्या सहाय्याने रचना सेव्ह करणे. |
11:27 | असाईनमेंट म्हणून, |
11:28 | * JChemPaint इन्स्टॉल करा. |
11:30 | * विविध मेनू आयटम वापरून बघा. |
11:33 | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. |
11:37 | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. |
11:41 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. |
11:43 | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. |
11:46 | अधिक माहितीसाठी कृपया contact@spoken-tutorial.org वर लिहा. |
11:53 | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. |
11:57 | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. |
12:04 | यासंबंधी अधिक माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. |
12:09 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी ------- आपला निरोप घेते. सहभागासाठी धन्यवाद. |