Difference between revisions of "Ruby/C2/Logical-and-other-Operators/Marathi"
From Script | Spoken-Tutorial
(Removal of incorrect upload) |
(Revised Upload) |
||
Line 1: | Line 1: | ||
+ | '''Title of script''':''' Logical-and-other-Operators''' | ||
+ | '''Author: Manali Ranade''' | ||
+ | |||
+ | '''Keywords: Ruby''' | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |||
+ | {| border=1 | ||
+ | !Time | ||
+ | !Narration | ||
+ | |||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.02 | ||
+ | | '''Logical आणि Other Operators वरील पाठात आपले स्वागत. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.06 | ||
+ | | या पाठात शिकणार आहोत, | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.09 | ||
+ | | '''लॉजिकल ऑपरेटर्स,''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.11 | ||
+ | | '''पॅरलल असाईनमेंट''' आणि | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.13 | ||
+ | | '''रेंज ऑपरेटर्स.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.15 | ||
+ | | ''येथे'' वापरणार आहोत. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.17 | ||
+ | | ''उबंटु लिनक्स वर्जन'''12.04''''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.20 | ||
+ | | '''''आणि रुबी ''1.9.3''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.23 | ||
+ | | या पाठासाठी तुम्हाला लिनक्स टर्मिनल आणि टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.29 | ||
+ | | तसेच '''irb चा परिचय असावा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.33 | ||
+ | | नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.38 | ||
+ | | लॉजिकल ऑपरेटर्सला '''Boolean ऑपरेटर्स असेही म्हणतात.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.42 | ||
+ | | कारण ते राशीतील भागांचे मूल्यमापन करून | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.45 | ||
+ | | '''true''' किंवा '''false''' व्हॅल्यू आपल्याला देतात. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.48 | ||
+ | | '''लॉजिकल ऑपरेटर्स अशाप्रकारे आहेत.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.51 | ||
+ | | '''दोन अँपरसँड (&&)''' म्हणजे '''(and)''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.54 | ||
+ | | '''डबल पाईप म्हणजे''' '''(or)''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 00.56 | ||
+ | | '''एक्स्लमेशन (!)''' म्हणजे '''(not)''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.00 | ||
+ | | दोन्ही राशी '''true असतील तरच &&(दोन अँपरसँड) आणि and आपल्याला true व्हॅल्यू देते .''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.07 | ||
+ | | पहिली राशी '''true असेल तरच दुस-याचे मूल्यमापन केले जाते. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.12 | ||
+ | | प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारांतील फरक आहे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.15 | ||
+ | | '''चिन्हरूपी and''' म्हणजे '''&&(दोन अँपरसँड)''' ला अधिक प्राधान्य असते. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.20 | ||
+ | | त्याची उदाहरणे पाहू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.22 | ||
+ | | त्यासाठी '''irb''' वापरू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.25 | ||
+ | | टर्मिनल उघडण्यासाठी '''Ctrl, Alt आणि T एकत्रितपणे दाबा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.31 | ||
+ | | '''इंटरऍक्टीव्ह रुबी उघडण्यासाठी irb टाईप करून एंटर दाबा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.36 | ||
+ | | टाईप करा '''3 greater than 2 space &&(दोन अँपरसँड) space 4 less than 5''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.47 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.49 | ||
+ | | '''trueहे '''आऊटपुट मिळाले'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.53 | ||
+ | | येथे पहिली '''राशी''' 3>2 ही '''true आहे'''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 01.59 | ||
+ | | '''दुसरी राशी '''<nowiki>4<5 </nowiki>ही सुध्दा '''true आहे.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.03 | ||
+ | | दोन्ही '''राशी trueअसल्याने true हे '''आऊटपुट मिळाले'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.08 | ||
+ | | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.12 | ||
+ | | '''दोन अँपरसँड''' चिन्हांच्या जागी '''and टाईप करा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.17 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.19 | ||
+ | | आपल्याला तोच रिझल्ट मिळेल. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.22 | ||
+ | | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.27 | ||
+ | | पहिल्या '''राशीत greater than''' बदलून ते '''less than''' करा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.32 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.35 | ||
+ | | '''false असे '''आऊटपुट मिळेल'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.38 | ||
+ | | '''कारण <nowiki>3<2</nowiki>''' हे '''false आहे.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.43 | ||
+ | | पहिली '''राशी''' '''falseअसल्यामुळे दुस-या''' '''राशीचे''' मूल्यमापन झाले नाही. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.49 | ||
+ | | '''आणि false हे '''आऊटपुट मिळाले'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.53 | ||
+ | | '''राशींपैकी एक जरी true असेल तर double pipe आणि or आपल्याला true व्हॅल्यू देते .''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 02.59 | ||
+ | | पहिली '''राशी''' '''false असेल तरच दुस-या राशीचे मूल्यमापन होते.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.04 | ||
+ | | '''प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.07 | ||
+ | | '''चिन्हरूपी or''' म्हणजे '''double pipeला सर्वाधिक प्राधान्य असते.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.11 | ||
+ | | त्याची उदाहरणे पाहू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.15 | ||
+ | | '''10 greater than 6 space double pipe space 12 less than 7''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.23 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.26 | ||
+ | | '''true हे '''आऊटपुट मिळेल'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.29 | ||
+ | | येथे पहिली '''राशी म्हणजे <nowiki>10<6</nowiki>''' '''true आहे'''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.35 | ||
+ | | पहिली '''राशी''' '''true''' असल्यामुळे दुस-या '''राशी'''चे मूल्यमापन होणार नाही. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.40 | ||
+ | | आणि '''true हे '''आऊटपुट '''मिळेल. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.42 | ||
+ | | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.46 | ||
+ | | पहिल्या '''राशीत''' '''greater than चिन्ह''' बदलून ते '''less than करा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.52 | ||
+ | | '''आणि pipe''' चिन्हाच्या जागी '''or टाईप करा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 03.57 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.00 | ||
+ | | '''येथे पहिली राशी म्हणजे'''<nowiki> 10<6 </nowiki>'''false आहे. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.05 | ||
+ | | '''दुसरी राशी '''<nowiki>12<7 </nowiki>सुध्दा '''false आहे. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.10 | ||
+ | | दोन्ही '''राशी''' '''falseअसल्यामुळे falseहे''' आऊटपुट मिळाले'''. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.15 | ||
+ | | '''! ( exclamation mark )''' आणि '''not''' ऑपरेटर्स दिलेल्या राशीच्या विरूध्द व्हॅल्यू परत करतात. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.20 | ||
+ | | '''जर राशी''' '''true असेल''', '''exclamation mark''' ऑपरेटर '''false''' व्हॅल्यू परत करेल. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.27 | ||
+ | | राशी '''false '''असल्यास''' true व्हॅल्यू परत करेल'''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.30 | ||
+ | | '''प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.33 | ||
+ | | चिन्हरूपी '''not म्हणजे (!)''' '''उद्गारचिन्हाला सर्वाधिक प्राधान्य असते.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.37 | ||
+ | | आता '''not''' ऑपरेटर वापरून बघू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.40 | ||
+ | | प्रथम टाईप करा '''10 double equal to 10''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.45 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.47 | ||
+ | | '''true हे '''आऊटपुट मिळेल'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.50 | ||
+ | | वरील राशीचा रिझल्ट उलटा करण्यासाठी | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.53 | ||
+ | | राशीच्या आधी '''not''' ऑपरेटर समाविष्ट करा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 04.57 | ||
+ | | टाईप करा '''Exclamation mark कंसात 10 double equal to 10 ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.04 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.06 | ||
+ | | '''false हे '''आऊटपुट मिळेल'''.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.10 | ||
+ | | '''Ctrl+L''' दाबा. '''irb''' कंसोल क्लियर करा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.15 | ||
+ | | आता '''parallel assignment बद्दल जाणून घेऊ. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.20 | ||
+ | | '''रूबीत पॅरलल असाइनमेंटद्वारे एका ओळीने अनेक व्हेरिएबल्सना प्राथमिक व्हॅल्यू देता येते.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.26 | ||
+ | | आता '''टर्मिनलवर जा.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.29 | ||
+ | | '''पॅरलल असाइनमेंटद्वारे''' '''a, b, c''' ही तीन व्हेरिएबल घोषित करू'''. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.36 | ||
+ | | टाईप करा '''a comma b comma c equal to 10 comma 20 comma 30 ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.45 | ||
+ | | आणि एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.47 | ||
+ | | येथे व्हेरिएबल '''a ला 10''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.52 | ||
+ | | '''b ला 20''' , | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.54 | ||
+ | | '''c ला 30''' ही व्हॅल्यू दिली जाईल. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 05.56 | ||
+ | | '''उजवी बाजू ऍरे सारखे कार्य करेल'''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.01 | ||
+ | | जर डाव्या बाजूस अनेक व्हेरिएबल्स लिहिले तर त्यांचा ऍरे अनपॅक करून त्यांना अनुक्रमाने व्हॅल्यू दिल्या जातात. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.10 | ||
+ | | '''ऍरेज बद्दल पुढील पाठांत सविस्तर जाणून घेऊ'''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.14 | ||
+ | | '''आता व्हॅल्यूज योग्य पध्दतीने प्रदान झाल्या आहेत का ते पाहू '''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.20 | ||
+ | | '''a '''टाईप करून एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.23 | ||
+ | | व्हेरिएबल '''a''' मधे '''10''' ही व्हॅल्यू संचित असल्याचे दिसेल . | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.28 | ||
+ | | '''b टाईप करून''' एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.31 | ||
+ | | आपल्याला 20 मिळेल. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.33 | ||
+ | | '''c '''टाईप करून एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.37 | ||
+ | | 30 दाखवले जाईल. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.40 | ||
+ | | '''दोन व्हेरिएबल्समधील व्हॅल्यूजची अदलाबदल करण्यासाठी पॅरलल असाइनमेंट''' उपयोगी आहे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.45 | ||
+ | | a आणि b च्या व्हॅल्यूजची अदलाबदल करू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 06.50 | ||
+ | | टाईप करा '''puts space डबल कोटसमधे a equal to hash महिरपी कंसात a comma डबल कोटसमधे b equal to hash महिरपी कंसात b''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.11 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.13 | ||
+ | | '''a=10 आणि''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.16 | ||
+ | | '''b=20 हे आऊटपुट मिळेल.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.20 | ||
+ | | आता a आणि b ची अदलाबदल करू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.23 | ||
+ | | त्यासाठी टाईप करा | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.25 | ||
+ | | '''a comma b equal to b comma a ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.31 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.33 | ||
+ | | '''puts''' कमांड मिळवण्यासाठी दोनदा अप ऍरो की दाबा आणि एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.39 | ||
+ | | आपल्याला, | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.41 | ||
+ | | '''a=20 ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.44 | ||
+ | | '''b=10 हे आऊटपुट मिळेल.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.47 | ||
+ | | आता रुबीमधील '''रेंजबद्दल जाणून घेऊ.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.50 | ||
+ | | रेंजमधील व्हॅल्यूज नंबर्स, कॅरॅक्टर्स, स्ट्रिंग्ज किंवा ऑब्जेक्टस असू शकतात. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 07.58 | ||
+ | | '''रेंजचा उपयोग अनुक्रम (Sequence) दाखवण्यासाठी करतात. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.02 | ||
+ | | '''Sequence रेंज ही '''व्हॅल्यूजची सलग रेंज तयार करण्यास वापरतात. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.06 | ||
+ | | त्यामधे सुरूवातीची व्हॅल्यू, व्हॅल्यूजची रेंज आणि शेवटची व्हॅल्यू दिली जाते. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.13 | ||
+ | | '''(..) two dot ऑपरेटर''' '''इनक्लुझिव्ह रेंज बनवते. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.16 | ||
+ | | '''(...) three dot ऑपरेटर''' '''एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवते. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.20 | ||
+ | | रेंजचा वापर एखादी व्हॅल्यू दिलेल्या रेंजमधे आहे की नाही हे तपासण्यासही होतो. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.26 | ||
+ | | आपण हे (===) '''equality''' ऑपरेटरद्वारे करतो. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.30 | ||
+ | | रेंजेसवरील उदाहरणे '''पाहू.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.33 | ||
+ | | '''टर्मिनलवर जा. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.36 | ||
+ | | टाईप करा '''कंसात 1 dot dot 10 then dot to underscore a ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.46 | ||
+ | | '''dot dot''' ऑपरेटर '''इनक्लुझिव्ह रेंज बनवतो.''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.50 | ||
+ | | '''इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर''' रेंजमधे सुरूवातीची किंवा शेवटची व्हॅल्यू समाविष्ट करतो. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 08.57 | ||
+ | | '''रेंज, सूचीमधे बदलण्यासाठी to_a''' ही मेथड वापरली आहे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.03 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.05 | ||
+ | | रेंजमधे 1 आणि 10 ह्या व्हॅल्यूज समाविष्ट झालेल्या दिसतील. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.11 | ||
+ | | '''आता एक्सक्लुझिव्ह रेंज''' ऑपरेटर पाहू. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.16 | ||
+ | | टाईप करा '''कंसात 1 dot dot dot 10 then dot to underscore a ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.27 | ||
+ | | '''dot dot dot''' ऑपरेटर '''एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवतो. ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.31 | ||
+ | | '''एक्सक्लुझिव्ह '''ऑपरेटर रेंजमधील शेवटची व्हॅल्यू वगळतो. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.37 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.39 | ||
+ | | येथे 10 ही व्हॅल्यू रेंजमधे समाविष्ट झालेली नाही. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.45 | ||
+ | | आता 1 ते 10च्या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू येते का ते तपासू . | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 09.50 | ||
+ | | टाईप करा '''कंसात 1 dot dot 10 तीन वेळा equal to आणि नंतर 5 ''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.00 | ||
+ | | एंटर दाबा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.02 | ||
+ | | '''रेंजमधे एखाद्या व्हॅल्यूचा समावेश होतो का ते तपासण्यासाठी Equality ऑपरेटर''' वापरतात. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.07 | ||
+ | | 1 ते 10 या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू समाविष्ट होत असल्यामुळे '''trueआऊटपुट मिळेल'''. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.14 | ||
+ | | आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात आहोत. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.17 | ||
+ | | या पाठात आपण शिकलो , | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.20 | ||
+ | | '''लॉजिकल ऑपरेटर''' म्हणजे '''दोन अँपरसँड, डबल पाईप आणि उद्गारचिन्ह हे ऑपरेटर्स''' | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.27 | ||
+ | | '''पॅरलल असाइनमेंट''' उदाहरणार्थ a,b,c=10,20,30 | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.34 | ||
+ | | '''रेंज ऑपरेटर, इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर '''(..) आणि '''एक्सक्लुझिव्ह''' ऑपरेटर(...) | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.39 | ||
+ | | आता असाईनमेंट. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.41 | ||
+ | | '''पॅरलल असाइनमेंट''' वापरून दोन व्हेरिएबल्स घोषित करा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.45 | ||
+ | | त्या दोन्हींची बेरीज 20 आणि 50 च्या मधे येते की नाही ते तपासा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.49 | ||
+ | | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.52 | ||
+ | | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 10.56 | ||
+ | | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.00 | ||
+ | | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.03 | ||
+ | | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.05 | ||
+ | | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.09 | ||
+ | | अधिक माहितीसाठी कृपया <nowiki>contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा</nowiki> | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.15 | ||
+ | | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.19 | ||
+ | | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.25 | ||
+ | | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.34 | ||
+ | | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी ------- आपला निरोप घेते . | ||
+ | |||
+ | |- | ||
+ | | 11.38 | ||
+ | | सहभागासाठी धन्यवाद. | ||
+ | |||
+ | |} |
Revision as of 09:13, 30 June 2014
Title of script: Logical-and-other-Operators
Author: Manali Ranade
Keywords: Ruby
Time | Narration
|
---|---|
00.02 | Logical आणि Other Operators वरील पाठात आपले स्वागत. |
00.06 | या पाठात शिकणार आहोत, |
00.09 | लॉजिकल ऑपरेटर्स, |
00.11 | पॅरलल असाईनमेंट आणि |
00.13 | रेंज ऑपरेटर्स. |
00.15 | येथे वापरणार आहोत. |
00.17 | उबंटु लिनक्स वर्जन12.04 |
00.20 | आणि रुबी 1.9.3 |
00.23 | या पाठासाठी तुम्हाला लिनक्स टर्मिनल आणि टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे. |
00.29 | तसेच irb चा परिचय असावा. |
00.33 | नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या. |
00.38 | लॉजिकल ऑपरेटर्सला Boolean ऑपरेटर्स असेही म्हणतात. |
00.42 | कारण ते राशीतील भागांचे मूल्यमापन करून |
00.45 | true किंवा false व्हॅल्यू आपल्याला देतात. |
00.48 | लॉजिकल ऑपरेटर्स अशाप्रकारे आहेत. |
00.51 | दोन अँपरसँड (&&) म्हणजे (and) |
00.54 | डबल पाईप म्हणजे (or) |
00.56 | एक्स्लमेशन (!) म्हणजे (not) |
01.00 | दोन्ही राशी true असतील तरच &&(दोन अँपरसँड) आणि and आपल्याला true व्हॅल्यू देते . |
01.07 | पहिली राशी true असेल तरच दुस-याचे मूल्यमापन केले जाते. |
01.12 | प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारांतील फरक आहे. |
01.15 | चिन्हरूपी and म्हणजे &&(दोन अँपरसँड) ला अधिक प्राधान्य असते. |
01.20 | त्याची उदाहरणे पाहू. |
01.22 | त्यासाठी irb वापरू. |
01.25 | टर्मिनल उघडण्यासाठी Ctrl, Alt आणि T एकत्रितपणे दाबा. |
01.31 | इंटरऍक्टीव्ह रुबी उघडण्यासाठी irb टाईप करून एंटर दाबा. |
01.36 | टाईप करा 3 greater than 2 space &&(दोन अँपरसँड) space 4 less than 5 |
01.47 | एंटर दाबा. |
01.49 | trueहे आऊटपुट मिळाले. |
01.53 | येथे पहिली राशी 3>2 ही true आहे. |
01.59 | दुसरी राशी 4<5 ही सुध्दा true आहे. |
02.03 | दोन्ही राशी trueअसल्याने true हे आऊटपुट मिळाले. |
02.08 | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो दाबा. |
02.12 | दोन अँपरसँड चिन्हांच्या जागी and टाईप करा. |
02.17 | एंटर दाबा. |
02.19 | आपल्याला तोच रिझल्ट मिळेल. |
02.22 | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो दाबा. |
02.27 | पहिल्या राशीत greater than बदलून ते less than करा. |
02.32 | एंटर दाबा. |
02.35 | false असे आऊटपुट मिळेल. |
02.38 | कारण 3<2 हे false आहे. |
02.43 | पहिली राशी falseअसल्यामुळे दुस-या राशीचे मूल्यमापन झाले नाही. |
02.49 | आणि false हे आऊटपुट मिळाले. |
02.53 | राशींपैकी एक जरी true असेल तर double pipe आणि or आपल्याला true व्हॅल्यू देते . |
02.59 | पहिली राशी false असेल तरच दुस-या राशीचे मूल्यमापन होते. |
03.04 | प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे. |
03.07 | चिन्हरूपी or म्हणजे double pipeला सर्वाधिक प्राधान्य असते. |
03.11 | त्याची उदाहरणे पाहू. |
03.15 | 10 greater than 6 space double pipe space 12 less than 7 |
03.23 | एंटर दाबा. |
03.26 | true हे आऊटपुट मिळेल. |
03.29 | येथे पहिली राशी म्हणजे 10<6 true आहे. |
03.35 | पहिली राशी true असल्यामुळे दुस-या राशीचे मूल्यमापन होणार नाही. |
03.40 | आणि true हे आऊटपुट मिळेल. |
03.42 | मागील कमांड पुन्हा मिळवण्यासाठी अप ऍरो दाबा. |
03.46 | पहिल्या राशीत greater than चिन्ह बदलून ते less than करा. |
03.52 | आणि pipe चिन्हाच्या जागी or टाईप करा. |
03.57 | एंटर दाबा. |
04.00 | येथे पहिली राशी म्हणजे 10<6 false आहे. |
04.05 | दुसरी राशी 12<7 सुध्दा false आहे. |
04.10 | दोन्ही राशी falseअसल्यामुळे falseहे आऊटपुट मिळाले. |
04.15 | ! ( exclamation mark ) आणि not ऑपरेटर्स दिलेल्या राशीच्या विरूध्द व्हॅल्यू परत करतात. |
04.20 | जर राशी true असेल, exclamation mark ऑपरेटर false व्हॅल्यू परत करेल. |
04.27 | राशी false असल्यास true व्हॅल्यू परत करेल. |
04.30 | प्राधान्यक्रम हा दोन्ही प्रकारातील फरक आहे. |
04.33 | चिन्हरूपी not म्हणजे (!) उद्गारचिन्हाला सर्वाधिक प्राधान्य असते. |
04.37 | आता not ऑपरेटर वापरून बघू. |
04.40 | प्रथम टाईप करा 10 double equal to 10 |
04.45 | एंटर दाबा. |
04.47 | true हे आऊटपुट मिळेल. |
04.50 | वरील राशीचा रिझल्ट उलटा करण्यासाठी |
04.53 | राशीच्या आधी not ऑपरेटर समाविष्ट करा. |
04.57 | टाईप करा Exclamation mark कंसात 10 double equal to 10 |
05.04 | एंटर दाबा. |
05.06 | false हे आऊटपुट मिळेल. |
05.10 | Ctrl+L दाबा. irb कंसोल क्लियर करा. |
05.15 | आता parallel assignment बद्दल जाणून घेऊ. |
05.20 | रूबीत पॅरलल असाइनमेंटद्वारे एका ओळीने अनेक व्हेरिएबल्सना प्राथमिक व्हॅल्यू देता येते. |
05.26 | आता टर्मिनलवर जा. |
05.29 | पॅरलल असाइनमेंटद्वारे a, b, c ही तीन व्हेरिएबल घोषित करू. |
05.36 | टाईप करा a comma b comma c equal to 10 comma 20 comma 30 |
05.45 | आणि एंटर दाबा. |
05.47 | येथे व्हेरिएबल a ला 10 |
05.52 | b ला 20 , |
05.54 | c ला 30 ही व्हॅल्यू दिली जाईल. |
05.56 | उजवी बाजू ऍरे सारखे कार्य करेल. |
06.01 | जर डाव्या बाजूस अनेक व्हेरिएबल्स लिहिले तर त्यांचा ऍरे अनपॅक करून त्यांना अनुक्रमाने व्हॅल्यू दिल्या जातात. |
06.10 | ऍरेज बद्दल पुढील पाठांत सविस्तर जाणून घेऊ. |
06.14 | आता व्हॅल्यूज योग्य पध्दतीने प्रदान झाल्या आहेत का ते पाहू . |
06.20 | a टाईप करून एंटर दाबा. |
06.23 | व्हेरिएबल a मधे 10 ही व्हॅल्यू संचित असल्याचे दिसेल . |
06.28 | b टाईप करून एंटर दाबा. |
06.31 | आपल्याला 20 मिळेल. |
06.33 | c टाईप करून एंटर दाबा. |
06.37 | 30 दाखवले जाईल. |
06.40 | दोन व्हेरिएबल्समधील व्हॅल्यूजची अदलाबदल करण्यासाठी पॅरलल असाइनमेंट उपयोगी आहे. |
06.45 | a आणि b च्या व्हॅल्यूजची अदलाबदल करू. |
06.50 | टाईप करा puts space डबल कोटसमधे a equal to hash महिरपी कंसात a comma डबल कोटसमधे b equal to hash महिरपी कंसात b |
07.11 | एंटर दाबा. |
07.13 | a=10 आणि |
07.16 | b=20 हे आऊटपुट मिळेल. |
07.20 | आता a आणि b ची अदलाबदल करू. |
07.23 | त्यासाठी टाईप करा |
07.25 | a comma b equal to b comma a |
07.31 | एंटर दाबा. |
07.33 | puts कमांड मिळवण्यासाठी दोनदा अप ऍरो की दाबा आणि एंटर दाबा. |
07.39 | आपल्याला, |
07.41 | a=20 |
07.44 | b=10 हे आऊटपुट मिळेल. |
07.47 | आता रुबीमधील रेंजबद्दल जाणून घेऊ. |
07.50 | रेंजमधील व्हॅल्यूज नंबर्स, कॅरॅक्टर्स, स्ट्रिंग्ज किंवा ऑब्जेक्टस असू शकतात. |
07.58 | रेंजचा उपयोग अनुक्रम (Sequence) दाखवण्यासाठी करतात. |
08.02 | Sequence रेंज ही व्हॅल्यूजची सलग रेंज तयार करण्यास वापरतात. |
08.06 | त्यामधे सुरूवातीची व्हॅल्यू, व्हॅल्यूजची रेंज आणि शेवटची व्हॅल्यू दिली जाते. |
08.13 | (..) two dot ऑपरेटर इनक्लुझिव्ह रेंज बनवते. |
08.16 | (...) three dot ऑपरेटर एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवते. |
08.20 | रेंजचा वापर एखादी व्हॅल्यू दिलेल्या रेंजमधे आहे की नाही हे तपासण्यासही होतो. |
08.26 | आपण हे (===) equality ऑपरेटरद्वारे करतो. |
08.30 | रेंजेसवरील उदाहरणे पाहू. |
08.33 | टर्मिनलवर जा. |
08.36 | टाईप करा कंसात 1 dot dot 10 then dot to underscore a |
08.46 | dot dot ऑपरेटर इनक्लुझिव्ह रेंज बनवतो. |
08.50 | इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर रेंजमधे सुरूवातीची किंवा शेवटची व्हॅल्यू समाविष्ट करतो. |
08.57 | रेंज, सूचीमधे बदलण्यासाठी to_a ही मेथड वापरली आहे. |
09.03 | एंटर दाबा. |
09.05 | रेंजमधे 1 आणि 10 ह्या व्हॅल्यूज समाविष्ट झालेल्या दिसतील. |
09.11 | आता एक्सक्लुझिव्ह रेंज ऑपरेटर पाहू. |
09.16 | टाईप करा कंसात 1 dot dot dot 10 then dot to underscore a |
09.27 | dot dot dot ऑपरेटर एक्सक्लुझिव्ह रेंज बनवतो. |
09.31 | एक्सक्लुझिव्ह ऑपरेटर रेंजमधील शेवटची व्हॅल्यू वगळतो. |
09.37 | एंटर दाबा. |
09.39 | येथे 10 ही व्हॅल्यू रेंजमधे समाविष्ट झालेली नाही. |
09.45 | आता 1 ते 10च्या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू येते का ते तपासू . |
09.50 | टाईप करा कंसात 1 dot dot 10 तीन वेळा equal to आणि नंतर 5 |
10.00 | एंटर दाबा. |
10.02 | रेंजमधे एखाद्या व्हॅल्यूचा समावेश होतो का ते तपासण्यासाठी Equality ऑपरेटर वापरतात. |
10.07 | 1 ते 10 या रेंजमधे 5 ही व्हॅल्यू समाविष्ट होत असल्यामुळे trueआऊटपुट मिळेल. |
10.14 | आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात आहोत. |
10.17 | या पाठात आपण शिकलो , |
10.20 | लॉजिकल ऑपरेटर म्हणजे दोन अँपरसँड, डबल पाईप आणि उद्गारचिन्ह हे ऑपरेटर्स |
10.27 | पॅरलल असाइनमेंट उदाहरणार्थ a,b,c=10,20,30 |
10.34 | रेंज ऑपरेटर, इनक्लुझिव्ह ऑपरेटर (..) आणि एक्सक्लुझिव्ह ऑपरेटर(...) |
10.39 | आता असाईनमेंट. |
10.41 | पॅरलल असाइनमेंट वापरून दोन व्हेरिएबल्स घोषित करा. |
10.45 | त्या दोन्हींची बेरीज 20 आणि 50 च्या मधे येते की नाही ते तपासा. |
10.49 | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. |
10.52 | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. |
10.56 | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. |
11.00 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, |
11.03 | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. |
11.05 | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. |
11.09 | अधिक माहितीसाठी कृपया contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा |
11.15 | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. |
11.19 | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. |
11.25 | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. |
11.34 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी ------- आपला निरोप घेते . |
11.38 | सहभागासाठी धन्यवाद. |