Netbeans/C2/Netbeans-Debugger/Marathi

Time	Narration
00:01	नमस्कार,Netbeans Debugger(नेटबिन्स डिबगर) वरील पाठात स्वागत.
00:06	तुम्ही Netbeans(नेटबिन्स ) पहिल्यांदा वापरत असल्यास सुरूवातीचे पाठ स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाईटवर पहा.
00:14	ह्या पाठासाठी Linux ऑपरेटिंग सिस्टीम Ubuntu v12.04,
00:21	आणि Netbeans IDE v7.1.1 वापरू.
00:26	आपण जाणतो की प्रोग्रॅम डिबग करण्याचे काम काळजीपूर्वक करावे लागते.
00:31	debugging(डिबगिंग) टूल आणि त्याच्या फीचर्सची माहिती करून घेतल्यास महत्त्वाचा वेळ वाचू शकतो.
00:39	debugging(डिबगिंग) टूल उपयुक्त आणि प्रभावी ठरते,
00:42	विशेषतः मोठा कोड लिहिताना किंवा तपासताना.
00:46	या पाठात Netbeans Debugger(नेटबिन्स डिबगर) ने प्रदान केलेली काही फीचर्स जाणून घेऊ.
00:53	येथे पाहू,
00:55	debugging(डिबगिंग) विंडो,
00:58	breakpoints(ब्रेक पॉइण्ट्स ) निश्चित करणे,
01:00	समीकरणे तपासणे आणि watches(वॉचस ) सेट करणे,
01:04	तुमच्या कार्यान्वित प्रोग्रॅमचा वेध घेण्याचा पर्याय,
01:07	आणि debugger कॉनफिगर करण्याचे उपलब्ध पर्याय.
01:12	आता सुरूवात करू आणि हा सँपल कोड debug(डेबॉग) करू.
01:17	Netbeans IDE वर जाऊ.
01:20	आपण ह्या पाठासाठी आधीच IDE मधे sampleDebug(सॅम्पल डिबॉग) हे जावा ऍप्लिकेशन बनवले आहे.
01:27	a, b, आणि c ना प्राथमिक व्हॅल्यूज देण्याचा हा छोटा प्रोग्रॅम आहे .
01:35	हे 'Hello World!' आणि 'a' ची व्हॅल्यू प्रिंट करेल.
01:40	तसेच हे 'SampleClass'(सॅम्पल क्लास ) नावाचे क्लास ऑब्जेक्ट तयार करेल. त्याची व्हॅल्यू पूर्णांक प्रकारची आणि private असेल.
01:52	नंतर हे 'b' ची व्हॅल्यू काढेल,
01:55	आणि c ची व्हॅल्यू काढण्यासाठी फंक्शन कॉल करेल,
02:00	आणि 'b' व 'c' च्या व्हॅल्यूज प्रिंट करेल.
02:05	debugging(डिबगिंग) ची सुरूवात breakpoint( ब्रेकपॉइण्ट) सेट करण्याने करू.
02:09	त्यासाठी लाईन नंबरवर क्लिक करा.
02:13	Hello World! प्रिंट करणा-या ओळीवर सेट करू.
02:18	ब्रेकपॉईंट सेट केलेल्या ओळीचा रंग गुलाबी झाला आहे. आणि ओळीचा नंबर छोट्या चौकोनाने मार्क केला गेला आहे.
02:28	debugging(डिबगिंग) मोड मधे टूलबारवरील
02:31	Debug Project(डिबॉग प्रॉजेक्ट) बटण क्लिक करून प्रोग्रॅम कार्यान्वित केल्यावर,
02:35	breakpoint( ब्रेकपॉइण्ट) असलेल्या ओळीवर येऊन प्रोग्रॅम कार्यान्वित होणे थांबेल.
02:41	आत्तापर्यंत 'a' ची व्हॅल्यू सेट केलेली आहे.
02:45	व्हॅल्यू तपासण्यासाठी कर्सर 'a' वर न्या.
02:49	येथे 10 ही व्हॅल्यू दाखवत आहे .
02:52	वर्कस्पेस खाली आणखी एक विंडो उघडली आहे.
02:59	तिथे 'Variables'(वेरियबल्स) विंडो आहे जी व्हेरिएबल्स आणि त्यांच्या व्हॅल्यूजची सूची दाखवते.
03:07	आत्तापर्यंत केवळ 'a' व्हेरिएबलला प्राथमिक व्हॅल्यू दिली आहे.
03:11	sample debug(सॅम्पल डिबॉग ) चे आऊटपुट असलेली 'Output'(आउटपुट) विंडो देखील पाहू शकतो .
03:17	तिथे अजून आऊटपुट नाही.
03:19	तसेच 'Debugger Console'('डिबगर कॉन्सोल) दाखवत आहे की प्रोग्रॅम 29 व्या ओळीवरील ब्रेकपॉईंटला थांबला आहे.
03:28	तसेच 'Breakpoints' विंडो 29 व्या ओळीवर ब्रेकपॉईंट सेट केल्याचे दाखवत आहे.
03:36	पुढे जाण्यापूर्वी watch कसे समाविष्ट करायचे ते पाहू.
03:40	उदाहरणार्थ समजा 'aSample' ह्या पूर्णांक व्हॅल्यूवर watch हवा आहे.
03:48	वर्कस्पेसखालील 'Variables'(वेरियबल्स) विंडोमधे, Enter new Watch(एंटर न्यू वॉच) पर्यायावर डबल क्लिक करा आणि व्हेरिएबलला 'aSample.value' नाव द्या.
04:02	OK क्लिक करा .
04:06	अजून 'aSample' बनले नसल्यामुळे ते त्याची व्हॅल्यू माहित नसल्याचे दाखवत आहे.
04:12	एकदा ही ओळ कार्यान्वित झाली की ह्या व्हेरिएबलची व्हॅल्यू समजेल.
04:16	अशाच प्रकारे पदावली, वॉच करून त्यांचे मूल्यमापन देखील करू शकतो.
04:21	येथे b=a+10 साठी तपासू.
04:25	a-4 किती ,ते बघायचे असेल तर काय करता येईल?
04:29	त्यासाठी मेनूबारवरील Debug(डिबॉग) मेनूमधे जाऊन Evaluate expression(इवॅल्यूयेट एक्सप्रेशन) पर्याय सिलेक्ट करा.
04:37	workspace मधे 'Evaluate Code'(इवॅल्यूयेट कोड) विंडो उघडेल.
04:41	येथे 'a-4' ही पदावली लिहा.
04:45	Evaluate Expression(इवॅल्यूयेट एक्सप्रेशन) बटणावर क्लिक करा. Variable(वेरियबल) विंडो 'a-4' ची व्हॅल्यू 6 दाखवत आहे.
04:56	आता पुढे एका ओळीचा कोड कार्यान्वित करू.
05:00	त्यासाठी टूलबारवरील Step-Over(स्टेप-ओवर) बटण निवडा.
05:06	हे केवळ “Hello World” प्रिंट करणारा एका ओळीचा कोड कार्यान्वित करेल.
05:12	आऊटपुट बघण्यासाठी आऊटपुट विंडोवर जाऊन sampleDebug आऊटपुटवर जा.
05:17	Hello World! a is 10 हे आऊटपुट दिसेल.
05:22	आता प्रोग्रॅम SampleClass ऑब्जेक्ट बनवण्यासाठी त्या ओळीवर थांबला आहे.
05:28	आता SampleClass च्या कन्स्ट्रक्टर मधे जायचे आहे.
05:32	त्यासाठी टूलबारवरील Step Into(स्टेप इंटू) पर्याय निवडा.
05:41	नंतर Step Over(स्टेप-ओवर) सिलेक्ट करा. कन्स्ट्रक्टर कॉलमधे आलेली व्हॅल्यू आता 10 वर सेट झाली आहे.
05:51	तुम्ही व्हेरिएबलवर कर्सर नेऊन देखील तपासू शकता.
05:55	पुन्हा Step Over(स्टेप-ओवर) सिलेक्ट केल्यावर this.variable देखील 10 वर सेट झाले आहे.
06:03	ह्या फंक्शनमधून बाहेर पडण्यासाठी Continue(कंटिन्यू), Step Over(स्टेप-ओवर) किंवा Step Out(स्टेप आउट) पैकी काहीही निवडू शकतो.
06:11	मेथडमधून बाहेर येण्यासाठी Step-Out(स्टेप आउट) निवडू.
06:14	जेथून फंक्शन कॉल केले होते तेथे आपण परत आलो आहोत.
06:19	पुन्हा Step-Over(स्टेप-ओवर) केल्यावर aSample.value आता 10 वर सेट झाल्याचे दिसेल.
06:27	जी आपण वॉचसाठी निवडली होती.
06:30	Breakpoints(ब्रेकपॉइण्ट्स ) आणि StepOvers(स्टेपओवर्स ) व्यतिरिक्त ज्या ओळीवर कर्सर ठेवला आहे तिथे प्रोग्रॅमचे कार्यान्वित होणे थांबवू शकतो.
06:38	उदाहरणार्थ येथे फंक्शनमधे जाऊ. d=b-5 असे लिहिलेल्या ओळीवर कर्सर सेट करू .
06:49	टूलबारवरील Run To Cursor(रन टू कर्सर) पर्याय निवडा.
06:54	प्रोग्रॅम कार्यान्वित होण्यासाठी ह्या फंक्शनमधे जाईल आणि कर्सर जिथे आहे तिथे प्रोग्रॅम थांबल्याचे दिसेल.
07:05	प्रोग्रॅमने b ची व्हॅल्यू 20 अशी काढली आहे.
07:10	व्हेरिएबल विंडोमधे 'b' ची व्हॅल्यू 20 वर सेट झाली आहे.
07:14	पुन्हा Step Over(स्टेप ओवर) निवडू. d ची प्राथमिक व्हॅल्यू 15 अशी होईल.
07:23	आता return(रिटर्न) निवडू शकतो किंवा प्रोग्रॅम संपूर्ण कार्यान्वित करू शकतो.
07:29	Step Out(स्टेप आउट) निवडा आणि फंक्शन कॉलवर परत जा.
07:36	getC() फंक्शनवर कर्सर नेल्यावर फंक्शनने रिटर्न केलेली 15 ही व्हॅल्यू दिसेल.
07:43	व्हेरिएबल 'c' ला अजून व्हॅल्यू प्रदान केलेली नाही.
07:47	त्यामुळे Step Over(स्टेप ओवर) करून ही ओळ कार्यान्वित करू तेव्हा 'c' ला 15 ही व्हॅल्यू मिळेल.
07:55	व्हेरिएबल विंडोमधे जाऊन किंवा व्हेरिएबलवर कर्सर नेऊन 'c' ची व्हॅल्यू तपासू शकतो.
08:03	debugging(डिबगिंग) सेशन थांबवायचे असल्यास टूलबारवरील Finish Debugger Session(फिनिश डिबगर सेशन) पर्याय निवडू.
08:12	पुढील breakpoint(ब्रेकपॉइण्ट ) पर्यंत कार्य चालू ठेवायचे असेल तर Continue(कंटिन्यू) पर्याय निवडा.
08:19	हे पूर्ण झाले की उर्वरित प्रोग्रॅम पूर्ण कार्यान्वित करण्यासाठी Continue(कंटिन्यू) पर्याय निवडता येतो.
08:25	येथे Continue(कंटिन्यू) निवडा.
08:27	Output(आउटपुट) विंडोमधे: b is 20 आणि c is 15 हे आऊटपुट दिसत आहे.
08:34	आता netbeans(नेटबिन्स ) मधील debugging(डिबगिंग) पर्यायांचा आढावा घेऊ.
08:39	तुम्हाला ऍडव्हान्स फीचर्स सेट करायची असल्यास,
08:42	Tools(टूल्स) मेनूत Options(ऑप्षन्स) क्लिक करा. Miscellaneous(मिसलेनीयस) पर्यायावर जाऊन Java Debugger(जावा डिबगर) टॅबवर क्लिक करा.
08:53	येथे multi-threaded प्रोग्रॅमसाठी ब्रेकपॉईंट सेटींग पर्याय बदलता येतील.
08:59	किंवा कुठल्या मेथड मधे step in करायचे हे ठरवण्यासाठी फिल्टर्स देता येतील.
09:07	आता असाईनमेंट,
09:09	तुमचा कोणताही एक प्रोग्रॅम घ्या. त्यात आधीपासूनच एरर्स असतील तर अधिक चांगले.
09:16	नसल्यास लॉजिक किंवा अल्गोरिथम संबंधीच्या काही एरर्स समाविष्ट करा.
09:20	कोडमधे ब्रेकपॉईंट सेट करा. ज्या फंक्शनमधे एररची शक्यता आहे ते कॉल करण्याच्या ठिकाणी सहसा ब्रेक सेट करतात.
09:29	फंक्शनमधे जाण्यासाठी Step-Into(स्टेप-इंटू) वापरा.
09:32	ओळी कार्यान्वित करण्यासाठी Step-Overs(स्टेप-ओवर्स) वापरा आणि variable(वेरियबल) विंडोमधे त्याच्या व्हॅल्यूज तपासून खात्री करा.
09:41	एरर्स ओळखून दुरूस्त करतांना watches(वॉचस) समाविष्ट करा.
09:45	मेथडमधून Step-Out(स्टेप-आउट) करा.
09:48	पुढील breakpoint( ब्रेकपॉइण्ट ) पर्यंत जाण्यासाठी continue(कंटिन्यू) वापरा.
09:51	आणि शेवटी debugger(डिबगर) सेशन संपवून ऍप्लिकेशन कार्यान्वित करा.
09:57	या पाठात netbeans debugger(नेटबिन्स डिबगर) विषयी,
10:02	तसेच breakpoints(ब्रेकपॉइण्ट्स ) आणि watches(वॉचस) सेट करणे,
10:06	कोड कार्यान्वित होत असताना तपासावयाची पदावली समाविष्ट करणे,
10:11	प्रोग्रॅमचे कार्य ट्रेस करण्यासाठी Step-Into(स्टेप-इंटू), Step-Over(स्टेप-ओवर), Step-Out(स्टेप-आउट) आणि Run-to-Cursor(रन-टू-कर्सर) पर्यायांचा आढावा घेतला.
10:19	तसेच डिबगींगसाठी debugger(डिबगर) चे ऍडव्हान्स्ड पर्याय कॉनफिगर करायला शिकलो.
10:24	टेस्टिंग आणि डिबगींग करताना ह्या पाठामुळे तुमचा खूप वेळ वाचेल.
10:30	स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा.
10:33	ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल.
10:36	जर तुमच्याकडे चांगली बॅंडविड्त नसेल तर आपण व्हिडिओ डाउनलोड करूनही पाहू शकता.
10:41	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, स्पोकन ट्यूटोरियल च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते.
10:46	परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते.
10:49	अधिक माहितीसाठी कृपया contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा
10:55	"स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे.
10:59	यासाठी अर्थसहाय्य नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी. , एम .एच. आर. डि. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया यांच्याकडून मिळालेले आहे.
11:05	यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे.
11:14	ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते .
11:18	सहभागासाठी धन्यवाद .

Contributors and Content Editors

Kavita salve, PoojaMoolya, Pratik kamble, Ranjana