Drupal/C2/Overview-of-Drupal/Marathi

Time	Narration
00:01	स्पोकन ट्युटोरियलच्या ‘ओव्हरव्ह्यु ऑफ ड्रुपल’ वरील पाठात आपले स्वागत.
00:06	या पाठात आपण शिकणार आहोत, कंटेट मॅनेजमेंट सिस्टीम, ड्रुपल.
00:13	ड्रुपल ची महत्वाची वैशिष्ट्ये आणि ड्रुपल या मालिकेचा आढावा
00:19	प्रथम ड्रुपल म्हणजे काय ते पाहू. ड्रुपल ही मुक्त आणि ओपन सोर्स कंटेट मॅनेजमेंट सिस्टीम (CMS) आहे.
00:30	CMS म्हणजे काय? CMS म्हणजे पूर्वीसारख्या, सर्व्हरवर अपलोड केलेल्या अनेक html फाईल्स नव्हेत.
00:40	पारंपारिक पध्दतीने प्रत्येक वेबपेजला त्याची स्वतःची एक html फाईल असते.
00:47	आता हे खूप बदलले आहे. प्रत्येक पान हे विविध घटकांनी बनलेले असते.
00:55	प्रत्येक घटक हा भिन्न ठिकाणाहून येऊ शकतो.
01:00	ह्या घटकांची प्रोग्रॅमिंग लॉजिकद्वारा गतिमान पध्दतीने जुळणी केली जाते.
01:06	आपण मोबाईल किंवा डेस्कटॉपचा स्क्रीन बघत असू त्यानुसार ते बदलते.
01:14	आपले बघण्याचे ठिकाण कुठले आहे त्यावरही ते अवलंबून असते. आपण भारतातून बघणारे विद्यार्थी असल्यास,
01:23	किंवा तुम्ही सिंगापूर स्थित ग्राहक असाल, प्रत्येकाला ते पेज वेगळे दिसू शकेल.
01:32	CMS म्हणजे सादरीकरण करणा-या लॉजिकमागील प्रोग्रॅम.
01:37	ह्यात प्रोग्रॅमिंगची विविध तंत्रे वापरलेली असतात जसे की, PHP, Ajax, Javascript इत्यादी.
01:47	सर्व CMS डेटाबेसचा उपयोग करतात ज्यात विविध डेटा फॉरमॅटिंग शिवाय संचित केलेला असतो.
01:55	माहितीचे फॉरमॅटिंग स्वतंत्रपणे केले जाते.
02:00	CMS वापरून बिगर तांत्रिक युजर्सनाही वेबसाईटचे व्यवस्थापन सहज करता येते.
02:07	ड्रुपल ही या पध्दतीची एक ओपन सोर्स CMS आहे. म्हणजेच जिचा कोड मुक्तपणे उपलब्ध आहे.
02:15	कोणीही तो डाऊनलोड करून बदलू शकतो.
02:18	ड्रुपल ही Dries Buytaert याने 2000 साली विद्यार्थी असताना स्थापन केली.
02:24	ओपन सोर्स असल्याने हजारो लोकांचा ड्रुपलचा कोड सुधारण्यास हातभार लागला.
02:32	छोट्या सुधारणा करून नंतर ती कम्युनिटीला परत देण्यात आली.
02:37	ड्रुपल कम्युनिटी ही ओपन सोर्स चळवळीतील एक सर्वात मोठी कम्युनिटी आहे.
02:43	ह्या कम्युनिटीत डेव्हलपर्स, साईट बनवणारे, स्वयंसेवक आहेत ज्यांनी ड्रुपलला आजच्या स्वरूपात आणले आहे.
02:51	ड्रुपलमधे असे म्हटले जाते की तुम्ही कोड घेण्यास येता आणि कम्युनिटीचा भाग बनून राहता.
02:58	याच कारणासाठी तुम्ही सुध्दा या कम्युनिटीचा भाग बनाल.
03:02	आता मी तुम्हाला ड्रुपलची 10 मुख्य वैशिष्टये सांगते.
03:06	क्रमांक 1:ड्रुपल ही मुक्त आणि पूर्णपणे ओपन सोर्स आहे.
03:11	तिचा सोर्स कोड कोणीही डाऊनलोड करून बदलू शकतो.
03:15	आपण डेव्हलपर असाल तरी ड्रुपल ही अतिशय उपयोगी आहे.
03:20	क्रमांक 2:ड्रुपल ही लवचिक आहे.
03:24	आज उपलब्ध प्रणालींपैकी ड्रुपल ही बदल करून घेण्यास सर्वात योग्य प्रणाली आहे.
03:28	कस्टम डेटा स्ट्रक्चर्स वापरणा-या अत्याधुनिक वेबसाईटसवर ड्रुपल योग्य पध्दतीने चालते.
03:35	डेव्हलपर्स ड्रुपलचा वापर CMS तसेच विस्तारित web development platform म्हणूनही करतात.
03:42	क्रमांक 3:ड्रुपल ही मोबाईल रेडी आहे.
03:46	ड्रुपल साईटवरील प्रत्येक पान आपण कोणत्याही मोबाईल डिव्हाईसेसवर दाखवू किंवा पाहू शकतो.
03:54	क्रमांक 4:ड्रुपल ही मोठ्या प्रकल्पांसाठीही उत्तम आहे.
04:00	whitehouse.gov पासून weather.com पर्यंत आणि Dallas Cowboys सारखा कोणताही प्रकल्प ड्रुपल हाताळू शकते.
04:08	गुंतागुंतीच्या वेबसाईटसवर ड्रुपलची कामगिरी अधिकच चमकदार आहे.
04:12	उत्तम वैशिष्ट्ये असलेली वेबसाईट तयार करणा-या लोकांसाठी ड्रुपल हा एक चांगला पर्याय आहे.
04:19	आणि ती मोठ्या उद्योगांसाठी सुध्दा सोईस्कर आहे.
04:24	क्रमांक 5: ड्रुपल सोईस्कर, सामाजिक आणि शोधण्यास मैत्रीपूर्ण आहे.
04:29	ड्रुपल लोकांना my site आणि my content शोधायला मदत करते.
04:34	शिवाय, ड्रुपल साईट एडिटर्सना टॅग्ज, माहिती, कीवर्डस आणि human-friendly URLs समाविष्ट करण्यास परवानगी देते .
04:45	क्रमांक 6:ड्रुपल ही सुरक्षित आणि संरक्षित आहे.
04:50	hash passwords आणि नियमित सिक्युरिटी अपडेटसद्वारा ड्रुपल आपली साईट सुरक्षित ठेवते.
04:57	पर्मिशन्सच्या बदलाबरोबर session ID बदलले जातात.
05:01	युजर इनपुटवर निर्बंध घालणा-या टेक्स्ट फॉरमॅट परमिशन्स आणि यासारखे अनेक.
05:07	ड्रुपलमधे सुरक्षेला अतिशय महत्व आहे.
05:11	क्रमांक 7:उपलब्ध असलेली हजारो Modules वापरून आपल्या ड्रुपल साईट मधील वैशिष्ट्यांमधे भर घालू शकतो.
05:18	आपल्या मनातले ड्रुपलमधील एखादे वैशिष्टय कोणीतरी आधीच Module द्वारा विनामूल्य उपलब्ध करून दिलेले असू शकते.
05:27	एकाच साईटवर अनेक थीम्स किंवा एका थीमची अनेक वर्जन्स आपल्याला मिळू शकतात. याचबरोबर तुमच्या वेबसाईट डेटाच्या दृश्य सादरीकरणावर तुमचे पूर्ण नियंत्रण असते.
05:40	क्रमांक 8:मदत लागल्यास मदतीस उत्सुक ड्रुपल कम्युनिटी उपलब्ध असते आणि ती खूप मोठी आहे.
05:48	ड्रुपल वर कार्यक्रम जगभर होत असतात.
05:52	स्थानिक कार्यक्रमांना ड्रुपल कँपस म्हणतात.
05:55	आणि प्रत्येक वर्षी जगभर मोठ्या DrupalCons भरवल्या जातात.
06:01	याशिवाय ड्रुपल सपोर्टसाठी कार्यक्षम Forums, User Groups आणि IRC chats उपलब्ध असतात.
06:08	क्रमांक 9: ड्रुपलशी संबंधित काही खूप मोठ्या आणि अनुभवी कंपन्या आहेत.
06:15	या मालिकेसाठी भागीदार असलेली Acquia ही सर्वात मोठी ड्रुपल कंपनी आहे.
06:21	भारतात साठाहून जास्त ड्रुपल सेवा देणा-या कंपन्या आहेत. याशिवाय ड्रुपल जाणणारे शेकडो फ्रीलान्सर्स आहेत.
06:32	क्रमांक 10:ड्रुपल सर्वत्र आहे. हे रेकॉर्डिंग होत असताना ड्रुपलच्या 1.2 दशलक्ष वेबसाईटस आहेत.
06:40	जगातल्या सर्व वेबसाईटसपैकी 3% ड्रुपल वापरतात आणि सर्वात मोठ्या दहा हजार साईटसपैकी 15% साईटसवर ड्रुपल आहे.
06:50	ड्रुपल हे सरकार, शिक्षण, नॉन प्रॉफिट संस्था आणि मोठ्या उद्योगांमधे लोकप्रिय आहे.
06:58	या पाठांच्या मालिकेत आपण खालील गोष्टी शिकणार आहोत, ड्रुपल इन्स्टॉल कसे करावे?
07:04	ड्रुपल आणि त्याच्याशी संबंधित सॉफ्टवेअर कसे इन्स्टॉल करायचे ते पाहू.
07:10	जवळजवळ कुणालाही हे इन्स्टॉल करता येईल त्यासाठी लिनक्स किंवा विंडोजचे जाणकार असण्याची गरज नाही
07:18	content वर्कफ्लोची माहिती वेबसाईटमधील मूलभूत कंटेंटची व्यवस्था ड्रुपल मधे कशी करतात ते पाहू.
07:26	एक साधे वेबसाईट कंटेंट बनवू जसे की, वर्ड प्रोसेसरमध्ये आपण ते एडिट करत आहोत.
07:34	यानंतर आपण ड्रुपलची काही प्रभावी वैशिष्ट्ये पाहू ज्यामुळे ड्रुपल अद्वितीय आहे.
07:40	जसे की, कंटेटमधील संबंध, अनेक कंटेंट्समधील प्रोग्रॅमॅटिक फॉरमॅटेड डिस्प्ले इत्यादी.
07:49	ड्रुपलचा विस्तार करणे ड्रुपलचे दुसरे महत्वाचे वैशिष्ट्य म्हणजे Modules किंवा Extensions
07:56	आधी पाहिल्याप्रमाणे तुम्हाला हव्याशा वाटणा-या बहुतेक वैशिष्ट्यांसाठी ऍपप्रमाणे Modules आधीच उपलब्ध आहेत.
08:05	दहा हजारांच्यावर मॉड्युल्स उपलब्ध असल्यामुळे आम्ही तुमच्या उपयोगाची मॉड्युल्स कशी शोधायची ते सांगू
08:13	साईटचा लेआऊट तयार करणे एकदा मूलभूत कंटेंट आणि वैशिष्ट्ये तयार झाल्यावर त्यांचा आकर्षक डिस्प्ले बनवावा लागतो.
08:24	लेआऊट विभागात आपण पाहू की वेबसाईटची मांडणी आपण किती सहजपणे बदलू शकतो.
08:31	कम्युनिटीच्या योगदानातून मॉड्युल्सप्रमाणेच लेआऊटस किंवा थीम्सही वापरासाठी उपलब्ध आहेत.
08:38	लोकांचे व्यवस्थापन करणे.
08:40	ड्रुपल ही वर्डप्रेस सारख्या सिंगल युजर CMS पेक्षा वेगळी आहे. यात बहुतांश वेळी विविध युजर्स वेबसाईटची विविध कामे पहात असतात.
08:53	people व्यवस्थापन विभागात आपण विविध भूमिका आणि त्याद्वारे दिल्या जाणा-या पर्मिशन्स पाहू.
09:01	साईटचे योग्य व्यवस्थापन शेवटच्या भागात ड्रुपलच्या कोडचे व्यवस्थापन कसे करायचे ते पाहू.
09:11	ही साइट सुरक्षा आणि स्थैर्याच्या दृष्टीने अद्ययावत ठेवणे महत्वाचे आहे.
09:17	ही साइट अधिक मैत्रीपूर्ण करण्यासाठी त्यात नवीन वैशिष्ट्ये वाढवणेही उपयुक्त ठरते.
09:24	आपण या पाठाच्या अंतिम टप्प्यात आहोत.
09:28	थोडक्यात, आपण या पाठात शिकलो, ड्रुपलची ओळख, ड्रुपलची ठळक वैशिष्ट्ये आणि ड्रुपल या मालिकेचा आढावा.
09:41	हा व्हिडिओ Acquia आणि OSTraining ह्यावर आधारित असून आय आय टी बॉम्बेच्या स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टने संशोधित केला आहे.
09:51	या व्हिडिओमधे तुम्हाला स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. कृपया डाऊनलोड करून पहा.
09:59	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम Spoken Tutorials च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. ऑनलाईन परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. अधिक माहितीसाठी कृपया आम्हाला लिहा.
10:11	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD आणि NVLI, Ministry of Culture, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
10:24	हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरिप घेते. सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali, Ranjana