Scilab/C4/Linear-equations-Gaussian-Methods/Punjabi

“Time”	“Narration”
00:01	ਸਤਿ ਸ਼੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਦੋਸਤੋ,
00:02	‘Gauss Elimination ਅਤੇ Gauss - Jordan ਮੈਥਡਸ’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਰਿਆ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ ।
00:12	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਖੋਂਗੇ ਕਿ:
00:15	‘Scilab’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
00:20	ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ‘Scilab’ ਕੋਡ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
00:25	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ
00:27	‘Scilab 5.3.3’ ਵਰਜ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ‘ਉਬੰਟੁ 12.04’ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ
00:36	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਦੇ ਅਭਿਆਸ ਲਈ ਤੁਹਾਨੂੰ ‘Scilab’ ਦੀ ਮੁਢੱਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਅਤੇ
00:40	ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ ਪਤਾ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
00:45	‘Scilab’ ਸਿੱਖਣ ਦੇ ਲਈ, ‘ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ’ ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਸੰਬੰਧਿਤ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲਸ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ।
00:52	‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਦਾ ਸਿਸਟਮ, ‘ਵੈਰੀਏਬਲਸ’ ਦੇ ਸਮਾਨ ਸੈੱਟ ਦੀ ‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਦੀ ਸੀਮਿਤ ਗਿਣਤੀ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
01:00	ਹੁਣ Gauss elimination ਮੈਥਡ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
01:04	ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦਾ ਸਿਸਟਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ
01:06	‘m’ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਅਤੇ ‘n’ ਅਨੋਨੌਨਸ ਦੇ ਨਾਲ ‘A x is equal to b’
01:12	ਅਸੀਂ ‘augmented (ਸੁਧਾਰ) ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਨਾਂ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮੈਟਰਿਕਸ ਵਿੱਚ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਕੰਸਟੇਂਟਸ b1 ਤੋਂ b m ਦੇ ਨਾਲ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ‘a1’ ਤੋਂ ‘a n’ ਤੱਕ ਕੌਫੀਸ਼ੀਅੰਟ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ ।
01:27	ਅਸੀਂ ਉਸ augmented matrix ਨੂੰ ਅਪਰ ਟਰਾਈਐਂਗੂਲਰ ਫ਼ਾਰਮ ਮੈਟਰਿਕਸ ਵਿੱਚ ਕਿਵੇਂ ਬਦਲਦੇ ਹਾਂ ?
01:33	ਅਸੀਂ ਅਜਿਹਾ ਮੈਟਰਿਕਸ ਦੀ ਰੋ (ਕਤਾਰ) ਵਿੱਚ ਬਦਲਾਅ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
01:40	ਹੁਣ ਅਸੀਂ ‘Gaussian elimination ਮੈਥਡ’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਇਸ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
01:45	ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਅਸੀਂ ‘Gaussian elimination ਮੈਥਡ’ ਲਈ ਕੋਡ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ।
01:52	ਕੋਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਾਈਨ ‘format e ਕੋਮਾਂ 20’ ਹੈ ।
01:58	ਇਹ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਬ ਵਿੱਚ ਕਿੰਨੇ ਡੀਜ਼ੀਟਸ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣੇ ਚਾਹੀਦੇ ਹਨ ।
02:04	ਸਿੰਗਲ ਕੋਟਸ ਵਿੱਚ ਅੱਖਰ ‘e’ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਬ ‘ਸਾਇੰਟੀਫਿਕ ਨੋਟੇਸ਼ਨ’ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
02:12	ਨੰਬਰ ‘20’ ਡੀਜ਼ੀਟਸ ਦੀ ਉਹ ਗਿਣਤੀ ਹੈ ਜੋ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
02:17	ਕਮਾਂਡ ‘funcprot’, ‘Scilab’ ਨੂੰ ਇਹ ਦੱਸਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਦੁਬਾਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਕੀ ਕਰਨਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ
02:26	ਆਰਗਿਉਮੈਂਟ ‘ਜ਼ੀਰੋ’ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਦੋਂ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਦੁਬਾਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ‘Scilab’ ਨੂੰ ਕੁੱਝ ਕਰਨ ਦੀ ਲੋੜ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
02:33	ਜੇ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਦੁਬਾਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ਤਾਂ ਹੋਰ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟ ਚੇਤਾਵਨੀਆਂ ਜਾਂ ਗਲਤੀਆਂ ਨੂੰ ਵਿਖਾਉਣ ਵਿੱਚ ਵਰਤੇ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
02:40	ਅੱਗੇ ਅਸੀਂ ‘ਇਨਪੁਟ’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
02:43	ਇਹ ਯੂਜ਼ਰ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਦਿਖਾਵੇਗਾ ਅਤੇ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰੇਗਾ ।
02:51	ਮੈਸੇਜ ਡਬਲ ਕੋਟਸ ਵਿੱਚ ਦਿੱਸਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
02:55	ਮੈਟਰਾਸਿਸ ਜੋ ਯੂਜ਼ਰ ਦਰਜ ਕਰਦਾ ਹੈ, ਵੈਰੀਏਬਲਸ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਵਿੱਚ ਇੱਕਠਾ ਕੀਤਾ ਜਾਵੇਗਾ ।
03:02	ਇੱਥੇ ‘A’ ‘ਕੌਫੀਸ਼ੀਅੰਟ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਹੈ ਅਤੇ ‘b’ ਰਾਈਟ ਹੈਂਡ ਸਾਈਡ ਅਰਥ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੀ ਮੈਟਰਿਕਸ ਜਾਂ ‘ਕੰਸਟੇਂਟ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਹੈ ।
03:11	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਫੰਕਸ਼ਨ ‘naive gaussian elimination’ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:15	ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ‘naive gaussian elimination’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੇ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟਸ ਹਨ ।
03:22	ਅਸੀਂ ਵੈਰੀਏਬਲ x ਵਿੱਚ ਆਉਟਪੁਟ ਇੱਕਠੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:27	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘size’ ਕਮਾਂਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਦਾ ਸਾਈਜ਼ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ।
03:34	ਕਿਉਂਕਿ ਇਹ ਟੂ ਡਾਇਮੈਂਸ਼ਨਲ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ਹਨ, ਅਸੀਂ ਮੈਟਰਿਕਸ ‘A’ ਦੇ ਸਾਈਜ਼ ਨੂੰ ਇੱਕਠਾ ਕਰਨ ਲਈ ‘n’ ਅਤੇ ‘n 1’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:42	ਇਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਮੈਟਰਿਕਸ ‘b’ ਲਈ ‘m 1’ ਅਤੇ ‘p’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:48	ਫਿਰ ਸਾਨੂੰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨਾ ਹੈ ਕਿ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਸਮਾਨ ਹਨ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਅਤੇ
03:53	‘A’ ‘ਸਕਵਾਇਰ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
03:57	ਜੇ ‘n’ ਅਤੇ ‘n 1’ ਬਰਾਬਰ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘Matrix A must be square’
04:05	ਜੇ ‘n’ ਅਤੇ ‘m one’ ਬਰਾਬਰ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇੱਕ ਮੈਸੇਜ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਕਿ
04:10	’incompatible dimension of A and b’
04:15	ਜੇ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ਸਮਾਨ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਨੂੰ ਇੱਕ ਮੈਟਰਿਕਸ ‘C’ ਵਿੱਚ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ।
04:23	ਇਸ ਮੈਟਰਿਕਸ ‘C’ ਨੂੰ ‘augmented ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਕਹਿੰਦੇ ਹਨ ।
04:28	ਕੋਡ ਦਾ ਅਗਲਾ ਬਲਾਕ ‘forward elimination’ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
04:32	ਇਹ ਕੋਡ ‘augmented ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਨੂੰ ‘ਅਪਰ ਟਰਾਈਐਂਗੂਲਰ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਦੀ ਫ਼ਾਰਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ।
04:39	ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ‘back substitution’ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
04:42	ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ‘ਅਪਰ ਟਰਾਈਐਂਗੂਲਰ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਆਖਰੀ ਰੋ (row) ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਉਸ ਰੋ ਵਿੱਚ ਵੈਰੀਏਬਲ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ਜਾਣਦੇ ਹਾਂ ।
04:52	ਫਿਰ ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਇੱਕ ਵੈਰੀਏਬਲ ਹੱਲ ਹੋ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਹੋਰ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ਇਸ ਵੈਰੀਏਬਲ ਨੂੰ ਲੈਂਦੇ ਹਾਂ ।
04:59	ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ ‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਦਾ ਸਿਸਟਮ ਹੱਲ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
05:03	ਹੁਣ ਫਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
05:06	ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ‘Scilab’ ਕੰਸੋਲ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ।
05:10	ਕੰਸੋਲ ‘ਤੇ ‘ਕੌਫੀਸ਼ੀਅੰਟ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ਦਰਜ ਕਰਨ ਲਈ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਪ੍ਰੌਮਪਟ ਹੈ ।
05:17	ਇਸ ਲਈ: ਅਸੀਂ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਦਰਜ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
05:20	ਟਾਈਪ ਕਰੋ: ‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ 3.41 ਸਪੇਸ 1.23 ਸਪੇਸ -1.09 ਸੈਮੀਕੋਲਨ’
05:33	‘2.71 ਸਪੇਸ 2.14 ਸਪੇਸ 1.29 ਸੈਮੀਕੋਲਨ’
05:41	‘1.89 ਸਪੇਸ - 1.91 ਸਪੇਸ - 1.89 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’ ।
05:53	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ ।
05:54	ਅਗਲਾ ਪ੍ਰੌਮਪਟ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ b’ ਲਈ ਹੈ ।
05:57	ਇਸ ਲਈ: ਟਾਈਪ ਕਰੋ
05:58	ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ 4.72 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 3.1 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 2.91 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
06:10	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
06:13	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
06:16	‘naive gaussian elimination ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ A ਕੋਮਾਂ b ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
06:24	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
06:26	ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦਾ ਹੱਲ ‘Scilab ਕੰਸੋਲ’ ‘ਤੇ ਦਿਸਦਾ ਹੈ ।
06:32	ਅੱਗੇ ਅਸੀਂ ‘Gauss - Jordan ਮੈਥਡ’ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਾਂਗੇ ।
06:36	‘Gauss - Jordan ਮੈਥਡ’ ਵਿੱਚ,
06:38	ਪਹਿਲਾ ਸਟੈਪ ‘augmented ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਬਣਾਉਂਦਾ ਹੈ ।
06:42	ਇਸ ਨੂੰ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ, ਕੌਫੀਸ਼ੀਅੰਟ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੀ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ b’ ਨੂੰ ਇੱਕਠੇ ਇੱਕ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਵਿੱਚ ਰੱਖੋ ।
06:50	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ਨੂੰ ਡਾਈਅਗਨਲ ਫ਼ਾਰਮ ਵਿੱਚ ਬਦਲਣ ਲਈ ‘ਰੋ ਓਪਰੇਸ਼ਨਸ’ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
06:56	ਡਾਈਅਗਨਲ ਫ਼ਾਰਮ ਵਿੱਚ, ਕੇਵਲ ਐਲੀਮੈਂਟਸ ‘a i i’ ਨਾਨ-ਜ਼ੀਰੋ ਹੁੰਦੇ ਹਨ । ਬਾਕੀ ਦੇ ਐਲੀਮੈਂਟਸ ਜ਼ੀਰੋ ਹੁੰਦੇ ਹਨ ।
07:05	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਡਾਈਅਗਨਲ ਐਲੀਮੈਂਟ ਨਾਲ, ਡਾਈਅਗਨਲ ਐਲੀਮੈਂਟ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਦੇ ਸੰਬੰਧਿਤ ਐਲੀਮੈਂਟ ਨੂੰ ਡਿਵਾਇਡ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
07:14	ਅਸੀਂ ‘ਡਾਈਅਗਨਲ ਐਲੀਮੈਂਟਸ’ ਨੂੰ 1 ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਕਰਨ ਲਈ ਇਹ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
07:19	ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੀ ਮੈਟਰਿਕਸ ਦੀ ਹਰੇਕ ਰੋ (row) ਦੇ ਐਲੀਮੈਂਟਸ ਦੇ ਨਤੀਜੇ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਹਰੇਕ ਵੈਰੀਏਬਲ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ।
07:27	ਹੁਣ ਇਸ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ‘Gauss – Jordan’ ਮੈਥਡ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
07:33	ਹੁਣ ਪਹਿਲਾਂ ਕੋਡ ਨੂੰ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ।
07:36	ਕੋਡ ਦੀ ਪਹਿਲੀ ਲਾਈਨ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਉੱਤਰਾਂ ਦੇ ਫਾਰਮੈਟ ਨੂੰ ਦੱਸਣ ਲਈ ਫਾਰਮੈਟ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੀ ਹੈ ।
07:44	ਪੈਰਾਮੀਟਰ ‘e’ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਬ ‘ਸਾਇੰਟੀਫਿਕ ਨੋਟੇਸ਼ਨ’ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
07:49	‘20’ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਕੇਵਲ ‘20 ਡਿਜ਼ੀਟਸ’ ਹੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀਆਂ ਹਨ ।
07:55	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘ਇਨਪੁਟ ਫੰਕਸ਼ਨ’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਮੈਟਰਿਕਸ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:00	ਅਸੀਂ ਇਨਪੁਟ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟਸ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਅਤੇ ਆਉਟਪੁਟ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟ ‘x’ ਦੇ ਨਾਲ ‘Gauss Jordan Elimination’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:11	ਸਾਨੂੰ ਮੈਟਰਿਕਸ ‘A’ ਦਾ ਸਾਈਜ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ‘m’ ਅਤੇ ‘n’ ਵਿੱਚ ਇੱਕਠਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:17	ਇਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਨਾਲ, ਸਾਨੂੰ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ b’ ਦਾ ਸਾਈਜ਼ ਮਿਲਦਾ ਹੈ ਅਤੇ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ‘r’ ਅਤੇ ‘s’ ਵਿੱਚ ਇੱਕਠਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:23	ਜੇ ‘A’ ਅਤੇ ‘b’ ਦੇ ਸਾਈਜ਼ ਸਮਾਨ ਨਹੀਂ ਹਨ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ‘ਐਰਰ ਫੰਕਸ਼ਨ’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ‘ਕੰਸੋਲ’ ‘ਤੇ ਇੱਕ ਐਰਰ ਦਿਖਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ।
08:33	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਦਾ ਡਾਈਅਗਨਲ ਫ਼ਾਰਮ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਰੋ ਓਪਰੇਸ਼ਨਸ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:38	ਇੱਥੇ ‘pivot’ ‘ਕਾਲਮ’ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਨਾਨ-ਜ਼ੀਰੋ ਐਲੀਮੈਂਟ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ।
08:45	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘m’ ਰੋਜ਼ ਅਤੇ ‘s’ ਕਾਲਮਸ ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ੀਰੋ ਦੀ ‘x’ ਨਾਂ ਵਾਲੀ ਇੱਕ ਮੈਟਰਿਕਸ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ।
08:52	ਇੱਕ ਵਾਰ ਜਦੋਂ ਸਾਡੇ ਕੋਲ ਡਾਈਅਗਨਲ ਫ਼ਾਰਮ ਹੁੰਦੀ ਹੈ,
08:54	ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਹਰੇਕ ਵੈਰੀਏਬਲ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ‘augmented matrix’ ਦੇ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੇ ਭਾਗ ਨੂੰ ਸੰਬੰਧਿਤ ‘ਡਾਈਅਗਨਲ ਐਲੀਮੈਂਟ’ ਨਾਲ ਡਿਵਾਇਡ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
09:04	ਅਸੀਂ ਹਰੇਕ ਵੈਰੀਏਬਲ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ‘x’ ਵਿੱਚ ਇੱਕਠਾ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
09:08	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘x’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ਰਿਟਰਨ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
09:11	ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
09:13	ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
09:18	ਪ੍ਰੌਮਪਟ ਸਾਨੂੰ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਦਰਜ ਕਰਨ ਲਈ ਕਹਿੰਦਾ ਹੈ ।
09:22	ਇਸ ਲਈ: ਅਸੀਂ ਟਾਈਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
09:23	‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਵਿੱਚ 0.7 ਕੋਮਾਂ 1725 ਸੈਮੀਕੋਲਨ’
09:31	‘0.4352 ਕੋਮਾਂ- 5.433 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰਕਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
09:41	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
09:43	ਅਗਲਾ ਪ੍ਰੌਮਪਟ ‘ਵੈਕਟਰ b’ ਲਈ ਹੈ ।
09:45	ਇਸ ਲਈ: ਅਸੀਂ ਟਾਈਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ: ‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਵਿੱਚ 1739 ਸੈਮੀਕੋਲਨ’
09:51	‘3.271 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
09:55	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
09:58	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
10:01	‘Gauss Jordan Elimination ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ A ਕੋਮਾਂ b ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
10:08	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
10:10	‘x one’ ਅਤੇ ‘x two’ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਕੰਸੋਲ ‘ਤੇ ਦਿੱਸਦੀ ਹੈ ।
10:15	ਹੁਣ ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
10:18	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਿਆ:
10:21	‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ‘Scilab’ ਕੋਡ ਬਣਾਉਣਾ ।
10:25	‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਅਣਜਾਣ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ਪਤਾ ਕਰਨਾ ।
10:32	ਹੇਠਾਂ ਦਿਖਾਏ ਗਏ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਵੀਡਿਓ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ।
10:35	ਇਹ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
10:38	ਚੰਗੀ ਬੈਂਡਵਿਡਥ ਨਾ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਡਾਊਂਨਲੋਡ ਕਰਕੇ ਵੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ।
10:43	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਟੀਮ:
10:45	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ।
10:48	ਆਨਲਾਇਨ ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।
10:52	ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਲਈ, ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ conatct@spoken-tutorial.org ‘ਤੇ ਲਿਖੋ ।
10:59	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਟਾਕ ਟੂ ਅ ਟੀਚਰ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ।
11:03	ਇਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਐਮਐਚਆਰਡੀ ਦੇ “ਆਈਸੀਟੀ ਵਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਖਰਤਾ ਮਿਸ਼ਨ” ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ ।
11:10	ਇਸ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ । http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro
11:21	ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ.ਬੰਬੇ ਤੋਂ ਹੁਣ ਨਵਦੀਪ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿਓ ।
11:23	ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜਣ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ।	}

Contributors and Content Editors

Navdeep.dav