Difference between revisions of "PhET/C2/States-of-Matter/Marathi"
From Script | Spoken-Tutorial
m |
m |
||
| Line 18: | Line 18: | ||
उबंटु लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वर्जन 14.04 | उबंटु लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वर्जन 14.04 | ||
| − | जावा वर्जन 1.7 | + | जावा वर्जन 1.7.0 |
फायरफॉक्स वेब ब्राउजर वर्जन 53.02.2 वापरत आहे. | फायरफॉक्स वेब ब्राउजर वर्जन 53.02.2 वापरत आहे. | ||
| Line 218: | Line 218: | ||
|- | |- | ||
|| 07:54 | || 07:54 | ||
| − | || हा स्क्रीन | + | || हा स्क्रीन Potential energy व Distance Between Atoms यांच्यांतील संबंधांचा आलेख दाखवतो. |
|- | |- | ||
|| 08:01 | || 08:01 | ||
| Line 229: | Line 229: | ||
|- | |- | ||
|| 08:17 | || 08:17 | ||
| − | || अणू जवळ येत असताना | + | || अणू जवळ येत असताना Potential Energy चा आलेख पहा. |
अणूंमधली आकर्षण आणि प्रतिकर्षण शक्ती बदलल्यास स्थितिज उर्जा बदलते. | अणूंमधली आकर्षण आणि प्रतिकर्षण शक्ती बदलल्यास स्थितिज उर्जा बदलते. | ||
Latest revision as of 21:43, 5 November 2019
| Time | Narration |
| 00:01 | नमस्कार. स्पोकन ट्युटोरियलच्या स्टेटस् ऑफ मॅटर सिम्युलेशन या पाठात आपले स्वागत. |
| 00:06 | या पाठात शिकणार आहोत: पदार्थांच्या अवस्था, इंटरऍक्टिव्ह PhET सिम्युलेशन. |
| 00:13 | हा पाठ समजण्यासाठी, माध्यमिक शाळेतील विज्ञान विषयाचे प्राथमिक ज्ञान असावे. |
| 00:20 | या पाठासाठी मी:
उबंटु लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वर्जन 14.04 जावा वर्जन 1.7.0 फायरफॉक्स वेब ब्राउजर वर्जन 53.02.2 वापरत आहे. |
| 00:37 | हे सिम्युलेशन वापरून विद्यार्थी पुढील गोष्टी करू शकतील-
2. तापमान व दाब यांच्यातील बदलांमुळे कणांच्या हालचालीतील परिवर्तनाचे भाकीत. 3. विविध पदार्थांच्या विलय बिंदु, गोठणांक, उत्कलनांक यांचा अभ्यास. |
| 00:58 | 4. कणांच्या तीन वेगवेगळ्या फेजेसची तुलना. |
| 01:02 | 5. पदार्थाच्या स्थायू, द्रव आणि वायू अवस्थेतील कणांमधील आंतरक्रियेची तुलना. |
| 01:09 | 6. तापमान आणि रेणूंची गतिज उर्जा यांच्यातील संबंधांचा अभ्यास. |
| 01:15 | आपल्या आजूबाजूला असलेले पदार्थ स्थायू, द्रव, वायू या अवस्थांमधे असतात. |
| 01:22 | पदार्थाच्या या अवस्था कणांमधील इंटरमॉलिक्युलर फोर्सेसमुळे निर्माण होतात.
अवस्थांतर क्रिया पदार्थाला दिलेल्या उष्णता आणि दाबामुळे होते. |
| 01:34 | आता आपण सिम्युलेशन सुरू करू. |
| 01:37 | सिम्युलेशन डाउनलोड करण्यासाठी ही लिंक वापरा. |
| 01:42 | मी डाउनलोड फोल्डरमधे आधीच स्टेटस् ऑफ मॅटर सिम्युलेशन डाउनलोड केले आहे. |
| 01:49 | सिम्युलेशन उघडण्यासाठी States-of-Matter html फाईलवर राईट क्लिक करा.
Open With Firefox Web Browser हा पर्याय निवडा. |
| 02:00 | फाईल ब्राउजरमधे उघडेल. |
| 02:03 | सिम्युलेशन 3 स्क्रीन्समधे उघडेल-
स्टेटस्, फेज चेंजेस आणि इंटरऍक्शन. |
| 02:13 | स्टेटस् स्क्रीनवर क्लिक करा. |
| 02:16 | डीफॉल्ट स्वरूपातील स्क्रीन निऑन अणूंनी भरलेला कंटेनर आहे. |
| 02:22 | कंटेनरला थर्मामीटर सुध्दा जोडलेला आहे.
हा केल्विन स्केलमधील तापमान दर्शवतो. सेल्सियसमधे तापमान पाहण्यासाठी काळ्या बाणावर क्लिक करा. |
| 02:36 | कंटेनरच्या खाली, सिस्टीमला गरम किंवा थंड करण्यासाठी हीट रेग्युलेटर आहे. |
| 02:43 | कंटेनर गरम करण्यासाठी स्लाइडर वरच्या बाजूला ड्रॅग करून होल्ड करा.
कंटेनर थंड करण्यासाठी स्लाइडर खालच्या बाजूला ड्रॅग करून होल्ड करा. |
| 02:53 | स्क्रीनच्या उजव्या बाजूला अणू आणि रेणूंची यादी आहे. |
| 02:59 | या यादीच्या खाली सॉलिड, लिक्विड आणि गॅससाठी बटणे आहेत. |
| 03:07 | सिम्युलेशनच्या तळाशी-डाव्या कोपर्यात दोन बटणे आहेत.
सिम्युलेशन चालू आणि पॉज करण्यासाठी मोठे बटण आहे. |
| 03:16 | लहान बटण सिम्युलेशन पायरीपायरीने पुढे नेण्यासाठी आहे.
रिसेट बटण तळाशी-उजव्या कोपर्यात आहे. |
| 03:25 | येथे फेजमधील बदल पाहण्यासाठी आपण अणू किंवा रेणू गरम किंवा थंड करू शकतो. |
| 03:32 | कंटेनरमध्ये निऑन अणू आहेत. Solid बटणावर क्लिक करा. |
| 03:38 | स्क्रीनवर पहा. सॉलिडमध्ये, निऑन कण घट्ट बांधलेले आहेत. |
| 03:43 | अणूंची हालचाल मर्यादित आहे. कंपने किमान आहेत. |
| 03:50 | हीट रेग्युलेटरवरील स्लायडर वर नेऊन तापमान वाढवा. |
| 03:56 | तापमान 27 K पर्यंत वाढवा. आपण अणूंमध्ये होणारी हालचाल पाहू शकतो. |
| 04:04 | हे निऑन द्रव स्थितीत असल्याचे सूचित करते. तापमान आणखी वाढवा. अणू कंटेनरमध्ये मुक्तपणे फिरत आहेत. |
| 04:15 | निऑन गॅस फेजमधे आहे. |
| 04:18 | गॅस फेजमधे अणू उच्च वेगाने यादृच्छिकपणे(रँडमली) हालचाल करतात. |
| 04:24 | या यादृच्छिक गतीमुळे, अणू एकमेकांवर तसेच कंटेनरच्या भिंतींवर आदळतात. |
| 04:30 | रिसेट बटणावर क्लिक करून सिम्युलेशन रिसेट करा. |
| 04:35 | सूचीमधून पाण्याचे रेणू निवडा. सॉलिड बटणावर क्लिक करा. |
| 04:41 | कंटेनरमधील रेणूंचे तापमान आणि हालचाल पहा. पुन्हा लिक्विड बटणावर क्लिक करून कंटेनरमधील रेणूंचे निरीक्षण करा. |
| 04:53 | तसेच गॅस बटणावर क्लिक करा.
रिसेट बटणावर क्लिक करून सिम्युलेशन रिसेट करा. |
| 05:01 | आता इंटरफेसच्या तळाशी फेज चेंजेस स्क्रीनवर क्लिक करा. |
| 05:08 | सिस्टीम गरम वा थंड होताना, आकुंचित होताना किंवा त्यात अधिक अणू समाविष्ट होत असताना अणू किंवा रेणूंचे वर्तन, हा स्क्रीन वापरुन तपासता येईल. |
| 05:20 | या स्क्रीनमधील कंटेनरला प्रेशर गेज जोडलेला आहे. |
| 05:25 | गॅसचे अणू किंवा रेणू, आत ढकलण्यासाठी कंटेनरला पंप जोडलेला आहे. |
| 05:32 | स्क्रीनच्या उजव्या बाजूला आपण पाहू शकतो.
1.इंटरऍक्शन पोटेन्शियल कर्व्ह किंवा लेनार्ड जोन्स पोटेन्शियल कर्व्ह 2. फेज डायग्राम कर्व्ह. |
| 05:44 | प्रयोग सुरू करण्यापूर्वी, प्रेशर गेजवरील प्रारंभिक दाब पाहून घ्या. |
| 05:51 | थर्मामीटरवरील तापमान पहा. फेज डायग्रामवरील लाल ठिपका निऑन स्थायू अवस्थेत असल्याचे दाखवतो. |
| 06:02 | हळूहळू बोट खाली दाबून दाब वाढवा. फिंगरवर क्लिक करा. माउस सावकाश खाली ड्रॅग करा. |
| 06:13 | झाकणाचा रेणूंना स्पर्श होताच तापमान आणि दाबाचे निरीक्षण करा. |
| 06:19 | जसजसा दाब वाढतो, रेणूंची गतिज उर्जा वाढते. फेज डायग्रामवर लाल ठिपका पहा. |
| 06:28 | पंप दाबून कंटेनरमध्ये निऑन अणू वाढवा. |
| 06:43 | कणांमधील टकरा वाढत असताना तापमान आणि दाब वाढतो.फेज डायग्रामचे निरीक्षण करा, निऑन आता गॅस फेजमधे आहे. |
| 06:55 | या क्षणी, दाब वाढविल्यास झाकण उडते.यामुळे काही अणू कंटेनरमधून बाहेर पडू शकतात. |
| 07:06 | झाकण परत बसवण्यासाठी पिवळ्या रिटर्न लिड बटणावर क्लिक करा. |
| 07:11 | तापमानाचा रेग्युलेटर कुलिंग अवस्थेत आणण्यासाठी खाली ड्रॅग करा. |
| 07:16 | कंटेनरचे तापमान आता कमी होत आहे. निऑन आता द्रव स्थितीत आहे. प्रेशर गेजचे निरीक्षण करा, दाब देखील कमी होत आहे. |
| 07:28 | फेज स्थायूरूप होईपर्यंत कंटेनर थंड करा.
फेज डायग्रामवरील लाल बिंदुकडे लक्ष ठेवा. |
| 07:39 | त्याचप्रमाणे यादीतील इतर अणू आणि रेणूंसाठी फेजमधील बदल पहा. |
| 07:49 | इंटरफेसच्या तळाशी असलेल्या इंटरऍक्शन स्क्रीनवर क्लिक करा. |
| 07:54 | हा स्क्रीन Potential energy व Distance Between Atoms यांच्यांतील संबंधांचा आलेख दाखवतो. |
| 08:01 | या स्क्रीनचा वापर करून, बाँडिंग अंतर आणि स्थैर्य यांच्यातील संबंध आपण पाहू शकतो. |
| 08:08 | अणू वेगळे करण्यासाठी क्लिक करून ड्रॅग करा.
चलनक्षम अणूला पिन केलेल्या अणूपासून दूर ड्रॅग करा. |
| 08:17 | अणू जवळ येत असताना Potential Energy चा आलेख पहा.
अणूंमधली आकर्षण आणि प्रतिकर्षण शक्ती बदलल्यास स्थितिज उर्जा बदलते. |
| 08:29 | असाईनमेंट म्हणून, |
| 08:31 | फेज चेंजेस स्क्रीनमधे अणू आणि रेणूंच्या यादीमधून Adjustable Attraction सिलेक्ट करा. |
| 08:38 | इंटरऍक्शन स्ट्रेंथ weak ते strong अशी बदलण्यासाठी स्लायडरचा उपयोग करा.
आणि तापमान व दाब यांचा या रेणूंवर काय परिणाम होतो त्याचा अभ्यास करा. |
| 08:50 | फेज चेंजेस स्क्रीन वापरून, कुठल्या पदार्थाच्या अणू वा रेणूंमधील बल सर्वाधिक आहे ते शोधा. |
| 08:59 | या पाठात स्टेट्स ऑफ मॅटर इंटरऍक्टिव्ह PhET सिम्युलेशन वापरायला शिकलो. |
| 09:07 | सिम्युलेशन वापरून आपण शिकलो,
1. पदार्थाच्या अवस्थांची वैशिष्ट्ये |
| 09:14 | 2. तापमान किंवा दाबातील बदलामुळे कणांच्या हालचालीतील होणारा फरक. |
| 09:21 | दिलेल्या लिंकवरील व्हिडिओमधे स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश मिळेल. हा व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता. |
| 09:30 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियलच्या सहाय्याने कार्यशाळा चालवते. ऑनलाईन परीक्षा उतीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना सर्टिफिकेटस देते.
अधिक माहितीसाठी कृपया येथे लिहा: |
| 09:45 | कृपया या फोरममध्ये आपल्या टाईम क्वेरीज पोस्ट करा. |
| 09:51 | या प्रकल्पाला पंडित मदन मोहन मालवीय नॅशनल मिशन ऑन टीचर्स अँड टिचिंग यांनी अंशतः अनुदान दिले आहे. |
| 10:00 | या प्रोजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. अधिक माहिती या लिंकवर उपलब्ध आहे. |
| 10:14 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज --- यांचा आहे.
सहभागासाठी धन्यवाद. |
