Difference between revisions of "Linux/C2/Working-with-Linux-Process/Nepali"

Latest revision as of 10:55, 26 April 2017

Time	Narration
00:00	वर्किंग विड्थ लिनक्स प्रोसेस स्पोकन ट्युटोरियलमा स्वागत छ
00:05	म उबुन्टु १०.०४ प्रयोग गर्दैछु
00:09	हामी मान्दछौं कि तपाइलाई लिनक्स अपरेटिंग सिस्टममा काम गर्ने र कमाण्डहरुको बारेमा आधारभूत ज्ञान छ
00:16	यदि तपाई इच्छुक हुनुहुन्छ भने तलको वेबसाइटमा अर्को स्पोकन ट्युटोरियलमा हेर्न सक्नुहुन्छ http://spoken-tutorial.org
00:28	यो पनि याद गर्नुहोस कि लिनक्स केस सेन्सिटिभ छ र यो ट्युटोरियलमा नभने सम्म सबै कमाण्डहरु लोअर केसमा हुन्छन्
00:38	एउटा प्रोसेस भनेको के हो बुझ्न म एउटा छोटो बर्णन गर्दैछु
00:42	लिनक्समा चल्ने कुनै पनि चिज एउटा प्रोसेस हो
00:46	चलिरहेको शेल र हाम्रो कमाण्ड लिनु पनि प्रोसेस हो
00:51	हामीले टर्मिनलमा टाइप गरेका कमाण्डहरु चलिरहेको समयमा प्रोसेस हुन्छन्
00:56	तपाईले यो ट्युटोरियल हेरिरहनुभएको भिडियो एउटा प्रोसेस हो
01:00	तपाइले स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाइट खोल्नुभएको ब्राउजर एउटा प्रोसेस हो
01:05	चलिरहेको शेल स्क्रिप्टहरु पनि प्रोसेस हुन् र आदि
01:11	प्रोसेसलाई एउटा एक्जिक्युट भइरहेको वा चलिरहेको प्रोग्राम भनि परिभाषित गर्न सकिन्छ
01:17	प्रोसेसहरु धेरै मात्रामा हामी जस्तै छन्,तिनीहरु जन्मिन्छन, मर्छन, तिनीहरुको अभिभावक र बच्चा पनि हुन्छन
01:28	पहिले शेल प्रोसेसको बारेमा जानौं
01:31	हामीले सिस्टममा लगिन गर्ने बित्तिकै लिनक्स कर्नेलले शेल प्रोसेस सुरु गर्छ
01:36	यो समयमा यो जान्नु पर्याप्त हुन्छ कि लिनक्स कर्नेल लिनक्स अपरेटिंग सिस्टमको मुख्य भाग हो
01:43	यसमा लिनक्सलाई रन गराउने अति आवश्यक तत्व हुन्छ,शेलले अन्य सबै युजर कमाण्डहरु बनाउछन वा जन्माउछन
01:53	एउटा टर्मिनल खोलौं
01:57	हामी एउटा डलर चिन्हको रुपमा कमाण्ड प्रम्प्ट देख्न सक्छौं
02:03	यो शेल प्रोसेसको काम हो
02:07	अब कुनै कमाण्ड टाइप गरौँ, मानौं “date” र इन्टर गरौँ
02:13	हामीले यो गर्ने बित्तिक्कै शेल प्रोसेसले एउटा डेट प्रोसेस बनाउनेछ
02:18	अब, शेल प्रोसेसले डेट प्रोसेसको जन्म दिएकोले हामी शेल प्रोसेसलाई डेट प्रोसेसको अभिभावक भन्न सक्छौं र डेट प्रोसेसलाई शेल प्रोसेसको बच्चा भन्न सकिन्छ
02:30	डेट प्रोसेसले सिस्टमको डेट र टाइम देखाएपछि यो मर्नेछ
02:40	एउटा शेलले अर्को शेल प्रोसेसलाई जन्म दिन सक्छ, कुनै प्रोसेस जन्म दिनु वा बनाउनुलाई एउटा प्रोसेसको स्पनिंग भनिन्छ
02:50	अर्को शेल प्रोसेस स्पन गर्न, टर्मिनलमा जानुहोस र “sh”टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
03:00	हामी टर्मिनलमा नयाँ प्रम्प्ट देख्न सक्छौं, अब हाम्रो मूल शेल मानौं शेल1ले एउटा बच्चा शेल वा सब शेल मानौं शेल 2 जन्माएको छ
03:13	अब, तपाइले नयाँ कमाण्ड प्रम्प्टमा एउटा कमाण्ड रन गर्न सक्नुहुन्छ, यो नयाँ कमाण्ड प्रम्प्टमा ls कमाण्ड रन गरौँ
03:20	अब, कमाण्ड प्रम्प्टमा “ls” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्, हामी फाइलहरु र डाइरेक्टरिहरुको एउटा सूची देख्न सक्छौं
03:32	अहिले एउटा नयाँ ls नामक प्रोसेस बनाईएको छ
03:35	यहाँ, शेल 2 ls को प्यारेन्ट हो भने शेल 1 ls को ग्र्याण्ड प्यारेन्ट हो र ls शेल2 को चाइल्ड हो भने शेल2 आफै शेल1को चाइल्ड हो
03:56	शेल2 हटाउन, खाली नयाँ प्रम्प्टमा “exit” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
04:04	यसले शेल2 हट्नेछ र हामी हाम्रो मूल कमाण्ड प्रम्प्टमा फर्किनेछौँ
04:12	हाम्रो र प्रोसेसहरुको समानता हेर्ने क्रममा अब, हामीलाई थाहा छ कि हरेकलाई चिनाउने केहि बिशेषताहरु छन् ती विशेषताहरु हाम्रो नाम, अभिभावकको नाम, जन्म मिति,प्यान कार्ड नं आदि हुनसक्छन
04:26	यसैगरी, प्रोसेसहरुको अन्य विशेषताहरु जस्तैPID(Process ID), PPID(Parent Process ID), Start time, आदि हुन्छन
04:38	एउटा प्रोसेस टेबलमा प्राय यी बिशेषताहरु कर्नेलले ब्यबस्थापन गरेको हुन्छ
04:43	हरेक प्रोसेस PID नामक एउटा यूनिक इन्टिजरले चिनिन्छ, कुनै प्रोसेसको जन्म भएपछि कर्नेलले PID दिन्छ
04:51	कुनै प्यारेन्ट प्रोसेस, जसले एउटा नयाँ मानौं PID P1 भएको प्रोसेस स्पन गरेको छ, त्यसलाई मानौं P1प्रोसेसको PPID भनिन्छ
05:00	करेन्ट शेलको PID हेर्न, प्रम्प्टमा टाइप गरौँ, “echo स्पेस डलर डलर” र इन्टर थिच्नुहोस्
05:11	एउटा नम्बर देखाइनेछ, यो करेन्ट शेलको PID हो
05:23	हामीले प्रोसेसको कुरा गर्दा एकदमै धेरै प्रयोग गर्ने एउटा कमाण्ड ps कमाण्ड हो
05:29	psवा प्रोसेस स्ट्याटस एउटा कमाण्ड हो जसले सिस्टममा रन भइरहेको प्रोसेस देखाउछ
05:34	यसलाई कुनै विकल्प बिना रन गरेमा के हुन्छ, हेरौं
05:40	अब, कमाण्ड प्रम्प्टमा “ps” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
05:47	यसरी साधारणतया हामी सिस्टममा रन भइरहेका युजरको प्रोसेसहरुको सूची देख्न सक्छौं
05:54	तपाई प्रोसेसको नाम CMD हेडिंग मूनि देख्न सक्नुहुन्छ
05:58	यो बाहेक तपाई PID, TTY वा प्रोसेस रन भइरहेको कन्सोल र TIME देख्न सक्नुहुन्छ
06:06	जुन प्रोसेस सुरु भएपछी लागेको जम्मा प्रोसेसर टाइम हो
06:12	मेरो मेसिनमा यसले दुई प्रोसेस देखाउछ
06:16	एउटा ब्याश, शेल प्रोसेस जुन हामीले प्रयोग गरिरहेका छौं, अर्को ps प्रोसेस आफै हो
06:25	यहाँ ध्यान दिनुपर्ने अर्को महत्वपुर्ण कुरा भनेको शेल प्रोसेसको PID त्यहि हो जुन इको स्पेस डलर डलर कमान्डमा थियो
06:35	यदि हामीले एउटा शेल स्पन गर्यौं भने के हुन्छ हेरौं, टर्मिनलमा “sh”टाइप गरौँ र इन्टर थिच्नुहोस्
06:42	अब, देखापर्ने नयाँ प्रम्प्टको न्यू लाइनमा “ps” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर थिच्नुहोस्
06:51	अब, हामी सूचीमा तीन प्रोसेस देख्न सक्छौं, sh प्रोसेस थपिएको छ
06:57	यहाँ फेरि सम्झिनुहोस कि ब्याश प्रोसेसको PID पहिलेको जस्तै छ
07:05	ps विभिन्न विकल्पहरु सहित आउछ जुन हामी अब हेर्नेछौं, हामीले हेर्ने पहिलो विकल्पले सूचीकृत प्रोसेसहरुको लागि थप विशेषताहरु देखाउनेछ
07:13	अब प्रम्प्टमा यसो टाइप गर्नुहोस्, “ps स्पेस माइनस f” र इन्टर थिच्नुहोस्,यसले फेरि पहिलो केसमा जस्तै तीन प्रोसेसहरु सुचिकृत गर्छ
07:28	Bash, sh रps -f
07:31	खाली भिन्नता भनेको अहिले धेरै बिशेषताहरु सुचिकृत छन
07:36	UID ले प्रोसेस सुरु गर्ने युजरको युजरनेम दिन्छ, यसले प्रोसेस बनाउने प्यारेन्ट प्रोसेसको PID मतलब PPID पनि देखाउछ
07:47	उदाहरणको लागि हेर्नुहोस् कि ब्याश प्रोसेस sh प्रोसेसको प्यारेन्ट हो, त्यसैले ब्याशको PID र sh प्रोसेसको PPID उहीँ हुन्
08:00	यसैगरी, sh प्रोसेसps प्रोसेसको प्यारेन्ट भएकोले sh प्रोसेसको PID र ps –f को PPID उहीँ छ
08:17	C ले प्रोसेसरको सदुपयोगिता जनाउछ, हाल यो, प्रोसेसको लाइफटाइममा प्रोसेसर प्रयोगको प्रतिशत इन्टिजरमा छ
08:26	यदि प्रयोग नगन्य छ भने यसलाई 0 देखाइनेछ
08:32	STIME फिल्डले हामीले प्रोसेस सुरु गरेको समय दिन्छ, बाकी हामीले पहिले नै ps रन गर्दा हेरेका थियौं
08:42	प्रोसेस दुई प्रकारका छन्, पहिलो युजर प्रोसेस जसलाई युजरले सुरु गर्छन्
08:49	उदाहरणको लागि 'ps' वा हामी प्राय कमाण्डहरु टर्मिनलमा रन गर्छौं
08:54	दोस्रो सिस्टम प्रोसेस हो, जुन सिस्टमले सिस्टम सुरु गर्दा वा युजर लगिन गर्दा सुरु हुने प्रोसेसहरु हुन्
09:05	सिस्टम प्रोसेसको उदाहरण ब्याश हुनसक्छ
09:09	कहिलेकाहीँ हामी दुबै प्रोसेसहरु, सिस्टम प्रोसेस र युजर प्रोसेस हेर्न चाहन्सक्छौँ
09:17	त्यसको लागि हामी माइनस e वा माइनस क्यापिटल A विकल्प प्रयोग गर्छौं
09:23	टर्मिनलमा जानुहोस् र प्रम्प्टमा “ps स्पेस माइनस e”टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
09:32	हामी प्रोसेसहरुको ठूलो सूची देख्न सक्छौं
09:35	एउटा मल्टिपेज डिस्प्ले पाउन, प्रम्प्टमा यस्तो टाइप गर्नुहोस्
09:40	“ps स्पेस माइनस e स्पेस भर्टिकल बार स्पेस more” र इन्टर गर्नुहोस्
09:52	पहिले हामीले हेरेजस्तै मोर ले एउटा विन्डोमा अट्न सक्ने जति प्रोसेसहरु सुचिकृत गर्नेछ
09:58	हामीले इन्टर थिचेपछि हामी प्रोसेसको सुचिमा स्क्रोल गर्नेछौं
10:03	यो सूचिको पहिलो प्रोसेस चाखलाग्दो छ, यसलाई इनिट प्रोसेस भनिन्छ
10:09	जहाँबाट प्राय सबैजसो अन्य प्रोसेस स्पन भएका छन्
10:12	यसको PID 1 छ
10:16	प्रम्प्टमा फर्किन q थिच्नुहोस्
10:24	ल, यो ट्युटोरियलमा हामीले प्रोसेस, शेल प्रोसेस, प्रोसेसको स्पनिंग, प्रोसेसको विशेषताहरु र बिभिन्न प्रकारका प्रोसेसहरुका बारेमा जान्यौं
10:37	हामीले ps कमान्डको प्रयोग पनि जान्यौं, यसले मलाई यो ट्युटोरियलको अन्त्यमा ल्याएको छ
10:45	स्पोकन ट्युटोरियल टक टू अ टिचर प्रोजेक्टको एक भाग हो, यसलाई नेशनल मिसन अन एजुकेसन थ्रु ICT, MHRD,भारत सरकारको सहयोग रहेको छ
10:55	यो सम्बन्धि थप जानकारी तलको लिंकमा उपलब्ध छ http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro.
11:07	यो ट्युटोरियलमा मन्दिरा थापाको योगदान रहेको छ सहभागिताको लागि धन्यवाद

Contributors and Content Editors

Gaurav, Mandira, PoojaMoolya, Udaya

Difference between revisions of "Linux/C2/Working-with-Linux-Process/Nepali"

Latest revision as of 10:55, 26 April 2017

Contributors and Content Editors

Navigation menu

Personal tools

Namespaces

Variants

Views

Actions

Search

Navigation

Tools

@@ Line 1: / Line 1: @@
 {| border=1
-|Time
+|'''Time'''
-||Narration
+|'''Narration'''
 |-
-|0:00
+|00:00
-|| jls{Ë ljb lngS;\ k|f];];x?sf] o; :kf]sg l6p6f]l/ondf :jfut 5 .
+|वर्किंग विड्थ लिनक्स प्रोसेस स्पोकन ट्युटोरियलमा स्वागत छ
 |-
-|0:05
+|00:05
-|| d pa'G6' =)$ k|of]u ub}{5" .
+|म उबुन्टु १०.०४ प्रयोग गर्दैछु
 |-
-|0:09
+|00:09
-|| xfdLnfO[ nfU5 ls tkfO{nfO{ lngS;\ ck/]l6Ë l;:6dsf] af/]df s]xL hfgsf/L 5 / sdfG8x?sf] af/]df klg yfxf 5 .
+|हामी मान्दछौं कि तपाइलाई लिनक्स अपरेटिंग सिस्टममा काम गर्ने र कमाण्डहरुको बारेमा आधारभूत ज्ञान छ
 |-
-|0:16
+|00:16
-|| olb tkfO{nfO{ OR5f ePdf http://spoken-tutorial.org/ j]a;fO6df ePsf] csf{] :kf]sg l6p6f]l/onaf6 l;Sg ;Sg'x'G5 .
+|यदि तपाई इच्छुक हुनुहुन्छ भने तलको वेबसाइटमा अर्को स्पोकन ट्युटोरियलमा हेर्न सक्नुहुन्छ http://spoken-tutorial.org
 |-
-|0:28
+|00:28
-|| of] ofb /fVg'xf];\ ls lngS;\ s]; ;]G;]l6j x'G5 . o; l6p6f]l/ondf k|of]u ul/Psf ;a} sdfG8x? eg]sf] a]nf afx]s ;w} nf]j/ s];df /x]sf 5g\ .
+|यो पनि याद गर्नुहोस कि लिनक्स केस सेन्सिटिभ छ र यो ट्युटोरियलमा नभने सम्म सबै कमाण्डहरु लोअर केसमा हुन्छन्
 |-
-|0:38
+|00:38
-|| k|f];]; s] xf] eg]/ a'emg\sf nflu d 5f]6f] JofVof u5'{ .
+|एउटा प्रोसेस भनेको के हो बुझ्न म एउटा छोटो बर्णन गर्दैछु
 |-
-|0:42
+|00:42
-|| lngS;\df rln/x]sf] ;a}s'/f k|f];]; x'g\ .
+|लिनक्समा चल्ने कुनै पनि चिज एउटा प्रोसेस हो
 |-
-|0:46
+|00:46
-|| ;]n h'g rln/x]sf] / sdfG8x? lnO/x]sf] x'G5, lt klg k|f];]; x'g\ .
+|चलिरहेको शेल र हाम्रो कमाण्ड लिनु पनि प्रोसेस हो
 |-
-|0:51
+|00:51
-|| xfdLn] 6ld{gndf 6fOk u/]sf] sdfG8x?klg rln/x]sf] a]nf k|f];];x? dlgG5g\ .
+|हामीले टर्मिनलमा टाइप गरेका कमाण्डहरु चलिरहेको समयमा प्रोसेस हुन्छन्
 |-
-|0:56
+|00:56
-|| tkfO{n] x]l//fv]sf] lel8of] hxf+ of] l6p6f]l/on klg k|f];]; xf] .
+| तपाईले यो ट्युटोरियल हेरिरहनुभएको भिडियो एउटा प्रोसेस हो
 |-
-|1:00
+|01:00
-|| tkfO{n] :kf]sg l6p6f]l/on j]a;fO6 rnfpg k|of]u ug'{ePsf] a|fph/ klg Pp6f k|f];]; xf] .
+|तपाइले स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाइट खोल्नुभएको ब्राउजर एउटा प्रोसेस हो
 |-
-|1:05
+|01:05
-|| rln/x]sf] ;]n l:qmK6x? klg k|f];]; x'g\ / cflb .
+|चलिरहेको शेल स्क्रिप्टहरु पनि प्रोसेस हुन् र आदि
 |-
-|1:11
+|01:11
-|| k|f];];nfO{ Pp6f rln/x]sf] k|f]u|fdsf] ?kdf JofVof ug{ ;lsG5 .
+|प्रोसेसलाई एउटा एक्जिक्युट भइरहेको वा चलिरहेको प्रोग्राम भनि परिभाषित गर्न सकिन्छ
 |-
-|1:17
+|01:17
-|| k|f];];x? xfdL h:t} x'G5g\ .  logLx?sf] hGd x'G5 , d[To' x'G5 .  logLx?sf] afa' cfdf / 5f]/f5f]/L klg x'G5g\ .
+|प्रोसेसहरु धेरै मात्रामा हामी जस्तै छन्,तिनीहरु जन्मिन्छन, मर्छन, तिनीहरुको अभिभावक र बच्चा पनि हुन्छन
 |-
-|1:28
+|01:28
-|| ca ;]n k|f];];sf] af/]df s]xL l;sf} .
+|पहिले शेल प्रोसेसको बारेमा जानौं
 |-
-|1:31
+|01:31
-|| xfdL l;:6d leq hfg] lalts} lngS;\ sg{nn] ;]n k|f];]; z'? ub{5 .
+| हामीले सिस्टममा लगिन गर्ने बित्तिकै लिनक्स कर्नेलले शेल प्रोसेस सुरु गर्छ
 |-
-|1:36
+|01:36
-|| clxn] xfdLn] olt hfg] x'G5 ls lngS;\ sg{n lngS; ck/]l6Ë l;:6dsf] d'Vo u'lb xf] .
+|यो समयमा यो जान्नु पर्याप्त हुन्छ कि लिनक्स कर्नेल लिनक्स अपरेटिंग सिस्टमको मुख्य भाग हो
 |-
-|1:43
+|01:43
-|| o;df lngS;\ rnfpgsf] nflu rlxg] ;a} tTjx? x'G5g\ . ;]nn] g} cGo ;a} o'h/ sdfG8 k\|f];];x?nfO{ agfp5 jf hGd lbG5 .
+|यसमा लिनक्सलाई रन गराउने अति आवश्यक तत्व हुन्छ,शेलले अन्य सबै युजर कमाण्डहरु बनाउछन वा जन्माउछन
 |-
-|1:53
+|01:53
-|| Pp6f 6ld{gn vf]Ng'xf];\ .
+|एउटा टर्मिनल खोलौं
 |-
-|1:57
+|01:57
-|| 6ld{gndf 8n/ ;fOgsf] ?kdf sdfG8 k|f]dK6nfO{ b]Vg ;lsG5 .
+|हामी एउटा डलर चिन्हको रुपमा कमाण्ड प्रम्प्ट देख्न सक्छौं
 |-
-|}
+|02:03
+|यो शेल प्रोसेसको काम हो
-{| border=1
-|2:03
-|| of] ;]n k|f];];n] ubf{ ePsf] xf] .
 |-
-|2:07
+|02:07
-|| ca xfdL s'g}klg Pp6f sdfG8 6fOk u/f}+ h:t] “date” / OG6/ lyRg'xf];\ .
+|अब कुनै कमाण्ड टाइप गरौँ, मानौं “date” र इन्टर गरौँ
 |-
-|2:13
+|02:13
-|| of] ugf{ ;fy ;]n k|f];];n] Pp6f 8]6 gfd u/]sf] 5'6} k|f];]; agfp5 .
+|हामीले यो गर्ने बित्तिक्कै शेल प्रोसेसले एउटा डेट प्रोसेस बनाउनेछ
 |-
-|2:18
+|02:18
-|| ;]n k|f];];n] 8]6 k|f];];nfO{ hGd lbg] x'gfn] xfdL ;]n k|f];];nfO{ 8]6 k|f];];sf] Kof/]G6 / 8]6 k|f];];nfO{ ;]n k|f];];sf] rfON8 eGg ;S5f} .
+|अब, शेल प्रोसेसले डेट प्रोसेसको जन्म दिएकोले हामी शेल प्रोसेसलाई डेट प्रोसेसको अभिभावक भन्न सक्छौं र डेट प्रोसेसलाई शेल प्रोसेसको बच्चा भन्न सकिन्छ
 |-
-|2:30
+|02:30
-|| 8]6 k|f];];n] l;:6dsf] tl/v / ;do b]vfPkl5 , of] d/]/ hfG5 .
+|डेट प्रोसेसले सिस्टमको डेट र टाइम देखाएपछि यो मर्नेछ
 |-
-|2:40
+|02:40
-|| Pp6f ;]nn] c? ;]n k|f];];nfO{ klg बर्थ lbG5 . of] k|f];];nfO{ hGd lbg] jf agfpg] प्रोसेस :kclgË klg elgG5 .
+|एउटा शेलले अर्को शेल प्रोसेसलाई जन्म दिन सक्छ, कुनै प्रोसेस जन्म दिनु वा बनाउनुलाई एउटा प्रोसेसको स्पनिंग भनिन्छ
 |-
-|2:50
+|02:50
-|| c? ;]n k|f];]; hGdfpgsf nflu 6ld{gndf uP/ “sh” 6fOk u/]/ OG6/ lyRg'xf];\ .
+|अर्को शेल प्रोसेस स्पन गर्न, टर्मिनलमा जानुहोस र “sh”टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
 |-
-|3:00
+|03:00
-|| xfdLn] gof+ k|DK6 6ld{gndf b]Vg ;S5f} . ca xfd|f] jf:tljs ;]nn] rfON8 ;]n jf ;a ;]nnfO{ hGd lbPsf] dfGg ;Sg' x'G5 .
+|हामी टर्मिनलमा नयाँ प्रम्प्ट देख्न सक्छौं, अब हाम्रो मूल शेल मानौं शेल1ले एउटा बच्चा शेल वा सब शेल मानौं शेल 2 जन्माएको छ
 |-
-|3:13
+|03:13
-|| ca xfdL gof+ sdfG8 k|f]DK6df km]l/ sdfG8 n]Vg ;S5f} . gof+ sdfG8 k|f]DK6df xfdL ls sdfG8 rnfcf}5f} .
+|अब, तपाइले नयाँ कमाण्ड प्रम्प्टमा एउटा कमाण्ड रन गर्न सक्नुहुन्छ, यो नयाँ कमाण्ड प्रम्प्टमा ls कमाण्ड रन गरौँ
 |-
-|3:20
+|03:20
-|| ca sdfG8 k|f]DK6df “ls” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];' . xfdL kmfOnx?sf] ;'lr / l8/]S6l/x? b]Vg ;S5f} .
+|अब, कमाण्ड प्रम्प्टमा “ls” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्, हामी फाइलहरु र डाइरेक्टरिहरुको एउटा सूची देख्न सक्छौं
 |-
-|3:32
+|03:32
-|| ca ls eGg] gof+ k|f];];sf] hGd eof] .
+|अहिले एउटा नयाँ ls नामक प्रोसेस बनाईएको छ
 |-
-|3:35
+|03:35
-|| यहाँ, सेल ls को पेरेन्ट हो भने सेल ls को ग्रन्दपेरेन्ट हो। ls सेलको बच्चा हो भने, सेल आफ्नै बच्चाको सेल हो।
+|यहाँ, शेल 2 ls को प्यारेन्ट हो भने शेल 1 ls को ग्र्याण्ड प्यारेन्ट हो र ls शेल2 को चाइल्ड हो भने शेल2 आफै शेल1को चाइल्ड हो
 |-
-|3:56
+|03:56
-|| ;]nnfO{ dfg{sf]nflu gof+ k|f]DK6df “exit” 6fOk ug'{xf];\ / OG6/ lyRg'xf];\ .
+|शेल2 हटाउन, खाली नयाँ प्रम्प्टमा “exit” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
 |-
-|4:04
+|04:04
-|| o;n] ;]nnfO{ dfl/ lbG5 / xfdL cfkm\gf] jfl:tja sdfG8 k\|f]DK6df lkmtf{[ hfG5f} .
+|यसले शेल2 हट्नेछ र हामी हाम्रो मूल कमाण्ड प्रम्प्टमा फर्किनेछौँ
 |-
-|4:12
+|04:12
-|| xfdL / प्रोसेसेजको] lardf bfhf]+ ub} hfbf+ xFdLnfO{ lrgfpg] 5'6\f5'6} k|s[lt h:t} xfd|f] gfd, afa' cfdfsf] gfd , hGd ldlt , Kofg sf8{ g+ cflb
+|हाम्रो र प्रोसेसहरुको समानता हेर्ने क्रममा अब, हामीलाई थाहा छ कि हरेकलाई चिनाउने केहि बिशेषताहरु छन् ती विशेषताहरु हाम्रो नाम, अभिभावकको नाम, जन्म मिति,प्यान कार्ड नं आदि हुनसक्छन
 |-
-|4:26
+|04:26
-|| ePh:t} k|f];]';x?sf] PID(प्रोसेस ID), PPID(Parent प्रेसेस ID), शुरुको समय cflb k|s[ltsf x'G5g\ .
+|यसैगरी, प्रोसेसहरुको अन्य विशेषताहरु जस्तैPID(Process ID), PPID(Parent Process ID), Start time, आदि हुन्छन
 |-
-|4:38
+|04:38
-|| oL dWo] w]/} k|s[ltx?nfO{ sg{nn] Pp6f k|f];]; 6]andf ldnfP/ /fv]sf] x'G5 .
+|एउटा प्रोसेस टेबलमा प्राय यी बिशेषताहरु कर्नेलले ब्यबस्थापन गरेको हुन्छ
 |-
-|4:43
+|04:43
-|| x/]s k|f];];nfO{ o"lgs OlG6h/ PID. PID n] o"lgsnL cfP8]lG6kmfO ub{5 . k|f];];sf] hGd x'bf sg{nn] PID. PID /flvlbPsf] x'G5 .
+|हरेक प्रोसेस PID नामक एउटा यूनिक इन्टिजरले चिनिन्छ, कुनै प्रोसेसको जन्म भएपछि कर्नेलले PID दिन्छ
 |-
-|}
+|04:51
+|कुनै प्यारेन्ट प्रोसेस, जसले एउटा नयाँ मानौं PID P1 भएको प्रोसेस स्पन गरेको छ, त्यसलाई मानौं P1प्रोसेसको PPID भनिन्छ
-{| border=1
-|4:51
-|| Kof/]G6 k|f];]; h;n] gof+ k|f];];{ h:t} P1 nfO hGd lbG5 , To;sf] PPID nfO{ P1 k|f];]; sf] PID elgG5 .
 |-
-|5:00
+|05:00
-|| xfnsf] ;]nsf] PID x]g{sf nflu k|f]DK6df “echo space dollar dollar” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];\ .
+|करेन्ट शेलको PID हेर्न, प्रम्प्टमा टाइप गरौँ, “echo स्पेस डलर डलर” र इन्टर थिच्नुहोस्
 |-
-|5:11
+|05:11
-|| Pp6f ;+Vof l:qmgdf b]lvG5 . o;nfO{ xfnsf] ;]nsf] PID elgG5 .
+|एउटा नम्बर देखाइनेछ, यो करेन्ट शेलको PID हो
 |-
-|5:23
+|05:23
-|| k|f];];sf] af/]df s'/f ubf{ xfdLn] w]/} k|of]u ug]{ Pp6f sdfG8 ps sdfG8 xf] .
+|हामीले प्रोसेसको कुरा गर्दा एकदमै धेरै प्रयोग गर्ने एउटा कमाण्ड ps कमाण्ड हो
 |-
-|5:29
+|05:29
-|| ps jf k|f];]; अवस्था sdfG8n] l:;6ddf rln/x]sf] k|f];];nfO{ b]vfp5 .
+|psवा प्रोसेस स्ट्याटस एउटा कमाण्ड हो जसले सिस्टममा रन भइरहेको प्रोसेस देखाउछ
 |-
-|5:34
+|05:34
-|| of] sdfG8nfO{ s'g} ljsNk g/flv rnfpbf s] x'G5 x]/f} .
+|यसलाई कुनै विकल्प बिना रन गरेमा के हुन्छ, हेरौं
 |-
-|5:40
+|05:40
-|| ca sdfG8 k|f]DK6df “ps” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];\ .
+|अब, कमाण्ड प्रम्प्टमा “ps” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
 |-
-|5:47
+|05:47
-|| of] tl/sfaf6 xfdLn] k|f]u|fd rnfO/fv]sf] k|of]ustf{sf] k|f];];x?sf] ;'lr b]Vg ;S5f} .
+|यसरी साधारणतया हामी सिस्टममा रन भइरहेका युजरको प्रोसेसहरुको सूची देख्न सक्छौं
 |-
-|5:54
+|05:54
-|| xfdL CMD lzif{sdf rln/x]sf] k|f];];sf] gfd x]g{ ;S5f} .
+|तपाई प्रोसेसको नाम CMD हेडिंग मूनि देख्न सक्नुहुन्छ
 |-
-|5:58
+|05:58
-|| of] afx]s xfdL PID, TTY jf k|f];]; rln/x]sf] sG;f]n, TIME b]Vg ;S5f} .
+|यो बाहेक तपाई PID, TTY वा प्रोसेस रन भइरहेको कन्सोल र TIME देख्न सक्नुहुन्छ
 |-
-|6:06
+|06:06
-|| Tof] eg]sf] k|f];]; z'? ePaf6sf] k|of]udf cfPsf] ;a} k|f];];/ ;do a'lemG5 .
+|जुन प्रोसेस सुरु भएपछी लागेको जम्मा प्रोसेसर टाइम हो
 |-
-|6:12
+|06:12
-|| d]/f] d]l;gdf b'O{j6f k|f];];x? b]vfp5 .
+|मेरो मेसिनमा यसले दुई प्रोसेस देखाउछ
 |-
-|6:16
+|06:16
-|| Pp6f bash xf], h'g xfdL k|[of]u ul//x]sf 5f} . csf]{ rflx+ ps k|f];]; xf] .
+|एउटा ब्याश, शेल प्रोसेस जुन हामीले प्रयोग गरिरहेका छौं, अर्को ps प्रोसेस आफै हो
 |-
-|6:25
+|06:25
-|| csf]{ ofb ug'{kg]{ s'/f s] xf] eg] PID ;]n k|f];];sf] echo :k]; 8n/ 8n/ sdfG8n] b]vfpg] ;+u ldNg] vfnsf] x'G5 .
+|यहाँ ध्यान दिनुपर्ने अर्को महत्वपुर्ण कुरा भनेको शेल प्रोसेसको PID  त्यहि हो जुन इको स्पेस डलर डलर कमान्डमा थियो
 |-
-|6:35
+|06:35
-|| xfdLn] Pp6f ;a;]n agfof} eg] s] x"G5 x]/f} . 6ld{gndf “sh” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];\ .
+|यदि हामीले एउटा शेल स्पन गर्यौं भने के हुन्छ हेरौं, टर्मिनलमा “sh”टाइप गरौँ र इन्टर थिच्नुहोस्
 |-
-|6:42
+|06:42
-|| ca gof+ nfOgdf ePsf] gof+ k|fDK6df “ps” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];\ .
+|अब, देखापर्ने नयाँ प्रम्प्टको न्यू लाइनमा “ps” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर थिच्नुहोस्
 |-
-|6:51
+|06:51
-|| ca xfdL ;'lrdf k|f];];x? b]Vg ;S5f} . sh k|f];]; ylkPsf] 5 .
+|अब, हामी सूचीमा तीन प्रोसेस देख्न सक्छौं, sh प्रोसेस थपिएको छ
 |-
-|6:57
+|06:57
-|| oxf+ ofb ug"{xf];\ ls PID k|f];];sf] bash klxnfs} x'G5 .
+|यहाँ फेरि सम्झिनुहोस कि ब्याश प्रोसेसको PID पहिलेको जस्तै छ
 |-
-|7:05
+|07:05
-|| csf]{ xfdL x]5f} ls ps df w]/} s'/f x'G5g\ . klxnf] cK;g s] xf] eg] ;'lr ul/Psf] k|f];];x?sf] c? k|s[lt xfdL x]g{ ;S5f} .
+|ps विभिन्न विकल्पहरु सहित आउछ जुन हामी अब हेर्नेछौं, हामीले हेर्ने पहिलो विकल्पले सूचीकृत प्रोसेसहरुको लागि थप विशेषताहरु देखाउनेछ
 |-
-|7:13
+|07:13
-|| ca k|f]DK6df “ps space minus f” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];\ .  o;n] km]/L klxnf h:t} tLgj6f k|f];];x? b]vfp5 .
+|अब प्रम्प्टमा यसो टाइप गर्नुहोस्, “ps स्पेस माइनस f” र इन्टर थिच्नुहोस्,यसले फेरि पहिलो केसमा जस्तै तीन प्रोसेसहरु सुचिकृत गर्छ
 |-
-|7:28
+|07:28
-||बास्, sh / ps -f.
+|Bash, sh रps -f
 |-
-|}
+|07:31
+|खाली भिन्नता भनेको अहिले धेरै बिशेषताहरु सुचिकृत छन
-{| border=1
-|7:31
-|| km/s olt x'G5 ls ca w]/} k|s[ltx? b]lvG5 .
 |-
-|7:36
+|07:36
-|| UID n] k|f];]; z'? ug]{ o'h/sf] gfd b]vfp5 . ;fy} o;n] PPID b]vfp5 h'g k|f];]; z'? ug]{ Kof/]G6 k|f];];sf] PID xf] .
+|UID ले प्रोसेस सुरु गर्ने युजरको युजरनेम दिन्छ, यसले प्रोसेस बनाउने प्यारेन्ट प्रोसेसको PID  मतलब  PPID  पनि देखाउछ
 |-
-|7:47
+|07:47
-|| pbxf/0fsf] nflu af; k|f];]; sh k|f];];sf] Kof/]G6 xf], To;}n] af;sf] PID / sh k|f];];sf] PPID Pp6} x'G5 .
+|उदाहरणको लागि हेर्नुहोस् कि ब्याश प्रोसेस sh प्रोसेसको प्यारेन्ट हो, त्यसैले ब्याशको PID र sh प्रोसेसको PPID उहीँ हुन्
 |-
-|8:00
+|08:00
-|| To;}ul/ sh k|f];]; lkP; k|f];];sf] Kof/]G6 ePsf] x'gfn] sh k|f];];sf] PID / PPID k|f];];sf] ps -f Pp6} x'G5 .
+|यसैगरी, sh प्रोसेसps प्रोसेसको प्यारेन्ट भएकोले sh प्रोसेसको PID  र ps –f को  PPID  उहीँ छ
 |-
-|8:17
+|08:17
-|| C eg]sf] k|f];]; jf k|of]ufTdstfnfO{ a'emfp5 . xfndf of] k|f];];/ k|of]u ePsf] ;dosf] k|fltzt dfly k|f];];sf] hLjg cjlwsf] OlG6h/ Eofn' xf] .
+|C ले प्रोसेसरको सदुपयोगिता जनाउछ, हाल यो, प्रोसेसको लाइफटाइममा प्रोसेसर प्रयोगको प्रतिशत इन्टिजरमा छ
 |-
-|8:26
+|08:26
-|| of] b]lvg] x'G5 lsgls of] s];df k|of]u ;do yf]/} dfq 5 .
+|यदि प्रयोग नगन्य छ भने यसलाई 0 देखाइनेछ
 |-
-|8:32
+|08:32
-|| k|f];]; slt a]nf z'? eof] elg STIME lkmN8n] b]vfp5 . afsL+ xfdLn] ps rnfpbf ;a} x]/L ;Sof} .
+| STIME फिल्डले हामीले प्रोसेस सुरु गरेको समय दिन्छ, बाकी हामीले पहिले नै ps रन गर्दा हेरेका थियौं
 |-
-|8:42
+|08:42
-|| k|f];];x? b'O{ k|sf/sf x'G5g\ . klxnf] o'h/ k|f];];x? x'g\ . logLx? o'h/x?n] z'? u/]sf x'G5g\ .
+|प्रोसेस दुई प्रकारका छन्, पहिलो युजर प्रोसेस जसलाई युजरले सुरु गर्छन्
 |-
-|8:49
+|08:49
-|| h:t} 'ps' jf xfdLn] 6ld{gndf rnfpg] w]/} h;f] sdfG8x? .
+|उदाहरणको लागि 'ps' वा हामी प्राय कमाण्डहरु टर्मिनलमा रन गर्छौं
 |-
-|8:54
+|08:54
-|| bf];|f] l;:6d k|f];];x? x'g\ . oL k|f];];x? l;:6dn] l;:6d v'Nbf jf o"h/ nu\Og ubf{ z'? u/]sf] x'G5 .
+|दोस्रो सिस्टम प्रोसेस हो, जुन सिस्टमले सिस्टम सुरु गर्दा वा युजर लगिन गर्दा सुरु हुने प्रोसेसहरु हुन्
 |-
-|9:05
+|09:05
-|| af; l;:6d k|f];];sf] pbxf/0f xf] .
+|सिस्टम प्रोसेसको उदाहरण ब्याश हुनसक्छ
 |-
-|9:09
+|09:09
-|| slxn]sfxL xfdLnfO प्रोसेसहरुमा b'j} l;:6d k|f];];x? / o'h/ k|f];];x? Ps} kN6 x]g{ dg nfUg ;S5 .
+|कहिलेकाहीँ हामी दुबै प्रोसेसहरु, सिस्टम प्रोसेस र युजर प्रोसेस हेर्न चाहन्सक्छौँ
 |-
-|9:17
+|09:17
-|| o:tf] a]nfdf xfdL dfOg; e jf dfOg; Soflk6n A /fVg ;S5f} .
+|त्यसको लागि हामी माइनस  e वा माइनस क्यापिटल A विकल्प प्रयोग गर्छौं
 |-
-|9:23
+|09:23
-|| 6ld{gndf uP/ k|f]DK6df “ps space minus e” 6fOk ul/ OG6/ lyRg'xf];\ .
+|टर्मिनलमा जानुहोस् र प्रम्प्टमा “ps स्पेस माइनस e”टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
 |-
-|9:32
+|09:32
-|| xfdLn] k|f];];x?sf] 7"nf] ;'lr x]g{ ;S5f} .
+|हामी प्रोसेसहरुको ठूलो सूची देख्न सक्छौं
 |-
-|9:35
+|09:35
-|| w]/} k]h Ps}kN6 x]g{sf nflu k|f]DK6df 6fOk ug'{xf];\
+|एउटा मल्टिपेज डिस्प्ले पाउन, प्रम्प्टमा यस्तो टाइप गर्नुहोस्
 |-
-|9:40
+|09:40
-|| “ps space minus e space vertical bar space more” / OG6/ lyRg'xf];\ .
+|“ps स्पेस माइनस e स्पेस भर्टिकल बार स्पेस more” र इन्टर गर्नुहोस्
 |-
-|9:52
+|09:52
-||  ca xfdL b]Vg ;S5f} ls Pp6f ljG8f]df c6fpg] ;a} k|f];];x? ;'lrs[t eP/ cfpg]5 .
+|पहिले हामीले हेरेजस्तै मोर ले एउटा विन्डोमा अट्न सक्ने जति प्रोसेसहरु सुचिकृत गर्नेछ
 |-
-|9:58
+|09:58
-|| xfdLn] OG6/ lyRb} hfbf+ k|f];];x?sf] ;'lrsf] tn klg x]g{ ;lsG5 .
+|हामीले इन्टर थिचेपछि हामी प्रोसेसको सुचिमा स्क्रोल गर्नेछौं
 |-
 |10:03
-|| ;'lrsf] z'?df ePsf] k|f];]; /dfOnf] 5 . o;nfO init k|f];]; elgG5 .
+|यो सूचिको पहिलो प्रोसेस चाखलाग्दो छ, यसलाई इनिट प्रोसेस भनिन्छ
 |-
-|}
-{| border=1
 |10:09
-|| of] Tof;tf] k|f];]; xf] h;af6 c? k|f];];x?sf] hGd x'G5 .
+|जहाँबाट प्राय सबैजसो अन्य प्रोसेस स्पन भएका छन्
 |-
 |10:12
-|| o;df Pp6f PID 5 .
+|यसको PID 1 छ
 |-
 |10:16
-|| k|f]DK6df lkmtf{ hfgsfnflu q lyRg'xf];\ .
+|प्रम्प्टमा फर्किन q थिच्नुहोस्
 |-
 |10:24
-|| o;/L o; l6p6f]l/ondf xfdLn] k|f];];, ;]n k|f];];, k|f];]; hGdg] tl/sf, k|f];];sf] k|s[lt, / ljleGg k|sf/sf k|f];];x?sf] af/]df hfgsf/L k|fKt u/\of} .
+|ल, यो ट्युटोरियलमा हामीले प्रोसेस, शेल प्रोसेस, प्रोसेसको स्पनिंग, प्रोसेसको विशेषताहरु र बिभिन्न प्रकारका प्रोसेसहरुका बारेमा जान्यौं
 |-
 |10:37
-|| xfdLn] ps sdfG8 k|of]u ug{klg l;Sof} .  o;/L o; tutorial ;dflKt x'G5 .
+|हामीले ps कमान्डको प्रयोग पनि जान्यौं, यसले मलाई यो ट्युटोरियलको अन्त्यमा ल्याएको छ
 |-
 |10:45
-|| g]zgn ld;g cg Ph's];g y'| cfOl;l6, PdPrcf/l8 , ef/t ;/sf/ 4f/f ;xof]u ul/Psf] :kf]sg l6p6f]l/on, 6s 6" P l6r/ k|f]h]S6sf] efu xf] .
+|स्पोकन ट्युटोरियल टक टू अ टिचर प्रोजेक्टको एक भाग हो, यसलाई नेशनल मिसन अन एजुकेसन थ्रु ICT, MHRD,भारत सरकारको सहयोग रहेको छ
 |-
-|
+|10:55
-|| ;f]xL ljifodf yk hfgsf/Lsf nflu lbOPsf lnGsdf hfg'xf];\ .
+|यो सम्बन्धि थप जानकारी तलको लिंकमा उपलब्ध छ http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro.
-|-
-|
-|| http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro.
 |-
 |11:07
-||of] l:qmK6 lbk]z hf]zL 4f/f of]ubfg ul/Psf] xf] / ======================= 4f/f ===================== 7fp+df l/s8{ ul/Psf] xf] .
+|यो ट्युटोरियलमा मन्दिरा थापाको योगदान रहेको छ सहभागिताको लागि धन्यवाद
- wGojfb .
-|-
 |}