Difference between revisions of "Linux-Old/C2/Ubuntu-Desktop-14.04/Khasi"

From Script | Spoken-Tutorial
Jump to: navigation, search
Line 501: Line 501:
 
| 12:12
 
| 12:12
 
|Ha kane ka jinghikai ngi la dep pule shaphang
 
|Ha kane ka jinghikai ngi la dep pule shaphang
 
+
Ka '''Ubuntu Desktop''',
* Ka '''Ubuntu Desktop''',
+
U '''launcher''' bad katto katne ki icons kiba ngi iohi ha u.
* U '''launcher''' bad katto katne ki icons kiba ngi iohi ha u.
+
katto katne ki applications kiba donkam kum ka '''Calculator, Text Editor, Terminal, Firefox Web Browser, Movie Player '''bad''' '''LibreOffice Suite components
* katto katne ki applications kiba donkam kum ka '''Calculator, Text Editor, Terminal, Firefox Web Browser, Movie Player '''bad''' '''LibreOffice Suite components
+
Ka '''Home''' folder bad ban pynkylla ia ka theme jong ka '''Desktop'''
* Ka '''Home''' folder bad ban pynkylla ia ka theme jong ka '''Desktop'''
+
  
 
|-
 
|-

Revision as of 15:05, 19 April 2017

Time Narration
00:01 Ngi pdiang sngewbha ia phi sha ka spoken tutorial halor ka Ubuntu Linux Desktop.
00:06 Ha kane ka tutorial ngin sa pule shaphang ka

Ubuntu Linux Desktop halor ka gnome environment Katto katne ki application ha ka Ubuntu Desktop Ban pynkylla ia ka theme jong ka desktop.

00:18 Ban record ia kane ka jinghikai, nga pyndonkam da ka Ubuntu Linux OS version 14.04
00:25 Ha ki katto katne ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ka desktop ka long kumne.
00:32 Phi lah ban iohi ia ki tab Applications, Places bad System kiba hajrong na kyndong shaphang kadiang jong ka screen.
00:40 Ha ki version kiba thymmai jong ka Ubuntu Linux, ka dur jong ka desktop ka long kumne.
00:46 Phin sa iohi ia u launcher ha ka liang kadiang jong ka screen. Lada u launcher u long rieh kumba la pyni hangne, te phi lah ban pynpaw biang ia u.
00:55 Ban leh ia kata, pynkynriah ia u mouse sha kadiang duh jong ka screen. U launcher yn sa paw.
01:02 Pynkynriah ia u mouse shawei pat bad u launcher un shah buhrieh biang sa shisien
01:07 Kumno ngi lah ban pynlong ia u launcher ba un paw beit? Click ha ka wheel icon ha kyndong kaba sha ka liang kamon duh jong ka desktop screen.
01:16 Mynta, click ha System Settings bad nangta ha ka Appearance.
01:22 Ha ka Appearance, click ha ka Behavior tab.
01:26 Hangne, pynkylla ia ka Auto-hide the Launcher sha ka OFF position. Mynta, u launcher un sa paw beit man ka por.
01:35 Khang noh ia kane ka window.
01:37 Phin iohi, ki la don lypa katto katne ki icon ha u launcher.
01:41 Phi lah ban iohi ia u Dash home icon hajrong jong u launcher.
01:45 Ban plie ia u Dash home, click ha jong u.
01:48 Hajrong eh, phin iohi ia ka jaka search bar .
01:52 Mynta, kumno ngin wad ia ka application? Ka long kaba suk!
01:58 To ngin pyrshang ban wad ia ka Calculator application.
02:02 Te, ha ka jaka search bar , type C a l c.
02:06 Peit hangne, baroh ar, ka LibreOffice Calc bad ka Calculator la pynmih.
02:11 Click ha ka Calculator icon. Ka Calculator application mynta ka plie ha ka screen.
02:19 Ha ka version kaba rim jong ka Ubuntu ngi hap ban click ha ka Applications -> Accessories -> Calculator.
02:27 Ka Calculator ka iarap ban khein ia ka jingkhein jong ka arithmetic, scientific lane financial.
02:33 To ngin pyrshang ia ki jingkhein kiba kham suk.
02:37 Type 5 asterix 8 bad nion ia u equal to sign.
02:42 Ha ka jaka ban nion ia u equal to sign, phi lah ruh ban nion ia u Enter key ha ka keyboard.
02:48 Ia ka jubab la pyni ha ka Calculator.
02:50 Kumjuh ruh ngi lah ban leh baroh ki jait jingkhein da kaba pyndonkam da ka Calculator application.
02:58 Mynta khang ia kane ka Calculator da kaba click ia u close button.
03:03 To ngin peit sa kiwei pat ki application kiba donkam jong ka Ubuntu Linux OS.
03:08 Na ka bynta kata, ngin leit biang sha u Dash home.
03:12 Da kawei pat ka rukom ban plie ia u Dash home ka dei da kaba nion ia u Windows key ha ka keyboard.
03:18 Nangta ha ka Search bar, type gedit. Ka Text Editor icon ka paw. Click ha ka.
03:25 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Application>>Accessories>>gedit.
03:33 Kaei kaba phi iohi mynta ha ka screen, ka dei ka gedit Text Editor window.
03:38 To ngan type khyndiat ki dak hangne. Type "Hello World".
03:43 Ban save ia ka file, nion ia u Ctrl bad u S key ha kajuh ka por na ka keyboard.
03:49 Da kawei pat ka rukom, leit ha ka File bad nangta click ha u Save.
03:54 Mynta, ka dialog box kaba kyrteng “Save as” ka plie. Ka pan ia ka filename bad ka jaka hangno dei ban save ia ka file.
04:03 To ngin type ia ka kyrteng kum "hello.txt".
04:09 Bad na ka bynta ka jaka to ngin jied Desktop bad click ha u Save button.
04:14 To ngin khang noh ia ka gedit window mynta bad sa check la ia ka file jong ngi la dep save ne em ha ka Desktop.
04:22 Mynta ha ka Desktop phin sa iohi ia ka file "hello.txt". Kane ka mut ia ka text file jong ngi la dep save.
04:30 To ngin plie ia kane ka file da kaba click arsien ha ka. Peit, ka text file jong ngi ka la plie ryngkat bad ka jingthoh kaba ngi lah dep type.
04:39 Ka internet ka don shibun ki jingtip halor ka gedit Text Editor. Ka don ruh ki spoken tutorial halor kane ka phang ha ka link kaba harum.
04:49 To ngin khang ia kane ka Text Editor bad to ngin peit ia kawei pat ka application, ka Terminal.
04:55 To ngin leit sha u Dash home da kaba nion ia u Windows key.
04:59 Mynta type terminal ha ka jaka ka search bar.
05:03 Click ha ka Terminal icon.
05:06 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Application >> Accessories >> Terminal.
05:13 Ka terminal window ka plie ha ka screen. Kynmaw ba ki shortcut key ban plie ia ka terminal ki dei Ctrl+Alt+T.
05:22 Terminal ki khot ia ka command line. Kane ka dei namarba phi lah ban command ia ka computer nangne.
05:29 Ha ka jingshisha ka kham khlain ban ia ka GUI.
05:33 To ngan phai biang sha ka Terminal window.
05:35 Mynta to ngin type ia i command iba suk ban sngewthuh ia ka terminal. Type ‘ls’ bad nion Enter.
05:44 Phi lah ban iohi ia ka list jong baroh ki file bad ki folder ha ka directory kaba ngi don mynta.
05:49 Hangne ka pyni lut ia ki file bad ki folder na ka Home folder. Ngin sa peit kham shiphang ha kane ka jinghikai kaei ka Home folder kadei.
05:59 Ngin ym pynlut por shuh shaphang ka terminal mynta.
06:02 Khang noh ia ka terminal.
06:05 La batai bniah bha shaphang ki terminal command ha ka Linux spoken tutorial series ha kane ka website.
06:12 Mynta, to ngin ia peit sha kawei pat ka application, katta ka dei ka Firefox Web Browser.
06:17 Sa shisien nion ia u Windows key ha ka keyboard, ban plie ia u Dash home. Type Firefox ha ka search bar.
06:25 Click ha u Firefox Web Browser icon.
06:29 Ha ki version kiba rim, ngi hap ban click ha ka Application -> Internet -> Firefox Web Browser.
06:35 U Firefox Web Browser la pyndonkam ban plie ia ka world wide web. Mynta ngi lah ban iohi ba u Firefox browser u la plie. 
06:45 To ngin leit sha ka spoken-tutorial site. Na ka bynta kata, leit sha u address bar lane nion ia u F6 ha ka keyboard.
06:52 Mynta nga nion ia u F6 bad ngi la don ha u address bar.
06:58 Nion ia u backspace ban pyndam ia kino kino ki text kiba paw ha u address bar.
07:03 Mynta to ngin type "http://spoken-tutorial.org".
07:13 Katba ngi type, u Firefox u lah ban ai jingmut ia ki katto katne ki address.
07:18 Phi lah ban jied kawei na kine lane type ia ka address kaba pura bad nion Enter.
07:24 U Firefox yn sa pyniasoh sha ka website ba la jied ne type.
07:27 Ka Spoken Tutorial Homepage ka plie ha u browser.
07:31 To ngin khang ia kane bad leit noh sha kawei pat ka application.
07:35 To ngin leit biang sha u Dash home bad type office ha ka search bar.
07:41 Phin sa iohi bunjait ki LibreOffice component kum ka Calc, Impress, Writer bad ka Draw.
07:48 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Application >> Office.
07:55 Ki tutorial kiba kham bniah na ka bynta baroh kine ki component ki don ha ka Spoken Tutorial website.
08:01 Mynta to ngin peit bniah ia ka option Video
08:04 Leit ha u Dash home bad type video.
08:07 Ha ka list kaba pyni, ngi don ia kawei ka application kaba donkam, ka Videos.
08:13 Ia ka Videos la pyndonkam ban plié ne tem ia ki video lane ki jingrwai. Da ka default, ka plie tang ia ki open format video files.
08:22 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Application >> Sound & Video.
08:28 Hangne ngi lah ban iohi bunjait ki application bad hangne kadei ka application Movie Player. Click ha ka.
08:36 To ngan plie ia ka sample file na u pendrive jong nga.
08:39 Mynta, nga phrung ia u pendrive ha ka usb slot ha ka machine jong nga. Ka pendrive folder ka la plie hi.
08:48 Lada kam plie hi, ngi lah ban plie ia ka na ka launcher.
08:54 Wad ia u pendrive icon sha trai jong u launcher.
08:58 Lada ngi click ha u, un pyni ia ki file bad ki folder kiba don ha u pendrive.
09:04 Mynta ngan jied ia ka movie file ban plie kata ka dei ka big-buck-bunny.ogv.
09:10 Hangne ka dei ka file jong nga bad ngan double click ia ka.
09:14 Kan plie ha ka Videos da ka default.
09:18 To ngin pynsangeh ne khang noh ia ka movie.
09:22 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, u pendrive un sa paw ha ka Desktop.
09:27 Ha ki version kiba thymmai, nion ia u Ctrl, Windows bad D keys ban leit beit beit sha ka Desktop.
09:35 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu, ki key ba donkam ban leit sha ka Desktop ki shait dei lehse Ctrl, Alt, D lane Windows keys bad D.
09:45 U nongpyndonkam u dei ban pynkhreh ban pyniaid ia kine ki jingkylla naka version sha ka version.
09:51 To mynta ngin nion ia u Ctrl, Windows bad u D key ban leit sha Desktop.
09:57 Mynta to ngin ia peit shuh shuh ia ki tiar kiba donkam ha kane ka Desktop.
10:01 Phin iohi ia ka folder icon kaba don ha u launcher.
10:04 To ngin click ha ka. Ka Home folder ka plie.
10:09 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban click ha ka Places >> Home Folder.
10:15 Uwei pa uwei u nongpyndonkam u don la ka jong ka Home folder ha ka Ubuntu Linux.
10:20 Ngi lah ban ong ba ka Home folder ka dei ka ing jong ngi ha kaba ngi lah ban buh ia ki file bad ki folder jong ngi.
10:27 Lymda ngi ai jingbit, kiwei kim lah ban iohi ia ki.
10:33 Khambun ki jingtip halor ki file permissions ki don ha ka Linux spoken tutorials.
10:39 To ngin phai biang shadien. Ha ka Home folder jong ngi, ngi lah ban iohi ia kiwei ki folders, kum ki…
10:45 Desktop, Documents, Downloads, bad kiwei kiwei.
10:50 Ha ka Linux, baroh ki dei ki file. To ngin plie ia ka Desktop folder da kaba double click ha ka.
10:57 Hangne ngi lah ban iohi ia kajuh ka "hello.txt" file kaba ngi la dep save na ka text editor. Te, kane ka folder bad ka Desktop ki dei ki juh
11:08 To ngan khang noh ia kane mynta.
11:10 Phim ia ngiah ban iohi ia ka juh shi ka juh ka theme ha ka Desktop. To ngi pynkylla ia ka.
11:15 Leit sha u Dash Home bad type system settings ha ka jaka ka search bar . Nangta sa click haka system settings icon.
11:24 Ha kawei pat ka rukom, click ha ka wheel icon ba shalor kamon jong ka desktop screen. Click ha ka system settings nangta ha ka Appearance
11:35 Ha ki version kiba rim jong ka Ubuntu Linux, ngi hap ban leit ha ka System ->Preferences ->Appearance.
11:42 Ka Appearance window ka plie.
11:44 Hangne hapoh ka Theme tab, ngi don bun ki theme kiba la dep install lypa.
11:50 Jied ia kine ki theme katkum ka jingkwah jong phi.
11:54 Hamar ba phi click halor jong ka, phi lah ban iohi ba ki jingkylla ki la long ha desktop jong phi.
12:00 Phi lah ban iohi khambha ia ka da kaba nion Ctrl+Windows+D keys ha ka juh ka por.
12:08 Tang kane na ka bynta kane ka jinghikai. To ngin batai kyllum.
12:12 Ha kane ka jinghikai ngi la dep pule shaphang

Ka Ubuntu Desktop, U launcher bad katto katne ki icons kiba ngi iohi ha u. katto katne ki applications kiba donkam kum ka Calculator, Text Editor, Terminal, Firefox Web Browser, Movie Player bad LibreOffice Suite components Ka Home folder bad ban pynkylla ia ka theme jong ka Desktop

12:36 Ki video ha ki link kiba harum ki batai kyllum ia ka Spoken Tutorial Project. Sngewbha peit ia ki.
12:42 Ka Spoken Tutorial Project team ka pynlong ia ki workshop bad ai certificate ruh ia kiba pass ha ki online test. Na ka bynta ki jingtip bniah, sngewbha thoh sha ngi.
12:53 Ia ka Spoken Tutorial Project la bei tyngka da ka NMEICT, MHRD, Sorkar jong ka India. Khambun ki jingtip halor kane ka mishon ki don ha ka link kaba harum.
13:04 Ia ka script jong kane ka jinghikai la pynkylla da manga hi bad
13:12 Nga dei I Frankie Nongrum, na Shillong. Khublei shibun

Contributors and Content Editors

Frankie.nongrum, Nancyvarkey, Pratik kamble