|
|
| Line 1: |
Line 1: |
| − |
| |
| − | {| border=1
| |
| − | || ''Time'''
| |
| − | || '''Narration'''
| |
| − | |-
| |
| − | | 00:02
| |
| − | | '''C''' અને '''C++''' માં રીલેશનલ ઓપરેટર્સ પરના સ્પોકન ટ્યુટોરીયલમાં તમારું સ્વાગત છે.
| |
| | | | |
| − | |-
| |
| − | |00:07
| |
| − | | આ ટ્યુટોરીયલમાં આપણે શીખીશું:
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00;09
| |
| − | | રીલેશનલ ઓપરેટર્સ જેવા કે,
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:12
| |
| − | |લેસ ધેન : ઉ.દા. a < b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:15
| |
| − | |ગ્રેટર ધેન : ઉ.દા. a > b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:18
| |
| − | |લેસ ધેન ઓર ઇકવલ ટુ : ઉ.દા. a <= b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:23
| |
| − | |ગ્રેટર ધેન ઓર ઇકવલ ટુ : ઉ.દા. a >= b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:28
| |
| − | |ઇકવલ ટુ : ઉ.દા. a == b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:31
| |
| − | |નોટ ઇકવલ ટુ : ઉ.દા. a != b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 00:38
| |
| − | | આ ટ્યુટોરીયલ રેકોર્ડ કરવા માટે, ઓપરેટિંગ સિસ્ટમ તરીકે હું ઉબુન્ટુ 11.10,
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:43
| |
| − | |ઉબુન્ટુમાં '''gcc''' અને '''g++''' કમ્પાઇલર આવૃત્તિ 4 .6.1 નો ઉપયોગ કરી રહ્યી છું.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:50
| |
| − | |ચાલો પરિચય સાથે શરૂ કરીએ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:53
| |
| − | |રીલેશનલ ઓપરેટરો ઈન્ટીજર અને ફ્લોટિંગ પોઇન્ટ નંબરોની તુલના કરવા માટે વપરાય છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |00:58
| |
| − | |એક્સપ્રેશન જે રીલેશનલ ઓપરેટરોનો ઉપયોગ કરે છે તે false માટે 0 અને true માટે 1 '''return''' કરે છે.
| |
| − |
| |
| − | '''Return''' વેલ્યુઝ:
| |
| − |
| |
| − | 0 જયારે '''False''' હોય,
| |
| − |
| |
| − | 1 જયારે ''' True''' હોય.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 01:04
| |
| − | |હવે હું એક C પ્રોગ્રામની મદદ સાથે રીલેશનલ ઓપરેટરોનું નિદર્શન કરીશ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 01:10
| |
| − | |મેં પહેલેથી જ પ્રોગ્રામ બનાવ્યો છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:11
| |
| − | |તો, હું એડિટર ખોલીશ અને કોડ સમજાવીશ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 01:16
| |
| − | |પ્રથમ આપણે બે વેરિયેબલો જાહેર કરીશું, '''a''' અને '''b'''.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:21
| |
| − | |આ '''printf''' સ્ટેટમેન્ટ યુઝરને a અને b ની વેલ્યુ દાખલ કરવા માટે પૂછે છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:27
| |
| − | |આ '''scanf''' સ્ટેટમેન્ટ વેરિયેબલો '''a''' અને '''b''' માટે ઇનપુટ લે છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 01:33
| |
| − | | હવે આપણી પાસે '''ગ્રેટર ધેન''' ઓપરેટર છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:35
| |
| − | |આ ઓપરેટર ઓપરેટરની બીજી બાજુ પરના બે ઓપેરેન્ડને સરખાવે છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:39
| |
| − | |તે ફોલ્સ રીટર્ન કરશે જો '''a''' એ '''b''' કરતાં મોટું છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 01:44
| |
| − | | ઉપરોક્ત કન્ડીશન સાચી હોય તો આ '''printf''' સ્ટેટમેન્ટ એક્ઝીક્યુટ થશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:48
| |
| − | |જો ઉપરોક્ત કન્ડીશન ખોટી છે તો તે છોડવામાં આવશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:51
| |
| − | |પછી કન્ટ્રોલ આગામી સ્ટેટમેન્ટ ઉપર જશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 01:54
| |
| − | | હવે આપણી પાસે '''લેસ ધેન''' ઓપરેટર છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:56
| |
| − | |આ પણ ઓપેરેન્દ્સ સરખાવે છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |01:58
| |
| − | |તે '''true''' રીટર્ન કરશે જયારે '''a''' એ '''b''' કરતા નાનું હોય.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:03
| |
| − | |ઉપરોક્ત કન્ડીશન સાચી હોય તો આ '''printf''' સ્ટેટમેન્ટ એક્ઝીક્યુટ થશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |02:07
| |
| − | |નહી તો છોડવામાં આવશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |02:09
| |
| − | | ચાલો અહીં સુધી કોડ એક્ઝીક્યુટ કરીએ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |02:13
| |
| − | |પ્રથમ નીચેનાને કમેન્ટ કરો. ટાઇપ કરો, /* */ ''' '''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:24
| |
| − | |'''Save''' ઉપર ક્લિક કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |02:26
| |
| − | |મેં ફાઈલને relational.c તરીકે સંગ્રહી છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:30
| |
| − | | '''Ctrl, Alt અને T ''' કી એકસાથે દબાવી ટર્મિનલ વિન્ડો ખોલો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:36
| |
| − | | કમ્પાઈલ કરવા માટે, ટર્મિનલ ઉપર આ કમાંડ ટાઇપ કરો '''gcc relational.c -o rel'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:50
| |
| − | | '''Enter''' ડબાઓ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:52
| |
| − | | એક્ઝીક્યુટ કરવા માટે ટાઇપ કરો, '''./rel''', '''Enter''' ડબાઓ.
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 02:58
| |
| − | | મેં '''a''' માટે 8 અને '''b ''' માટે 3 દાખલ કર્યું છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:02
| |
| − | | આઉટપુટ પ્રદર્શિત થયું છે:
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:04
| |
| − | | 8 is greater than 3.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:07
| |
| − | | તમે અલગ અલગ વેલ્યુઝ સાથે આ કોડ એક્ઝીક્યુટ કરી પ્રયાસ કરી શકો છો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |03:12
| |
| − | | કોડ ઉપર પાછા આવો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:14
| |
| − | | અહીંથી કમેન્ટ રદ કરો અને અહીં મૂકો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:24
| |
| − | |હવે આપણી પાસે '''લેસ ધેન ઇકવલ ટુ''' ઓપરેટર છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:29
| |
| − | | આ ઓપરેટર ઓપરેટરની બીજી બાજુ પરના બે ઓપેરેન્દ્સ સરખાવે છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:33
| |
| − | |તે true રીટર્ન કરશે જો '''a''' એ '''b''' કરતા નાનું અથવા બરાબર હોય.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |03:39
| |
| − | |ઉપરોક્ત કન્ડીશન સાચી હોય તો આ '''printf''' સ્ટેટમેન્ટ એક્ઝીક્યુટ થશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:43
| |
| − | | જો ઉપરોક્ત કન્ડીશન ખોટી હશે તો તે છોડવામાં આવશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:46
| |
| − | | કંટ્રોલ પછી આગળના સ્ટેટમેંટ પર થશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:50
| |
| − | | આગળ '''ગ્રેટર ધેન ઓર ઇકવલ ટુ''' ઓપરેટર છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 03:53
| |
| − | | તે '''a ''' અને '''b ''' સરખાવે છે અને true રીટર્ન કરે છે જો '''a''' એ '''b''' કરતાં મોટું અથવા બરાબર હોય.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:01
| |
| − | | જો કન્ડીશન true હોય તો આ printf સ્ટેટમેન્ટ એક્ઝીક્યુટ થશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:05
| |
| − | | હવે ચાલો કોડ અહીં સુધી એક્ઝીક્યુટ કરીએ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:08
| |
| − | | '''Save''' ઉપર ક્લિક કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:10
| |
| − | | ટર્મિનલ ઉપર ફરી જાઓ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:12
| |
| − | | પહેલા મુજબ કમ્પાઈલ અને એક્ઝીક્યુટ કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:17
| |
| − | | હું '''a''' માટે 8 અને '''b''' માટે 3 દાખલ કરીશ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:23
| |
| − | | આઉટપુટ પ્રદર્શિત થાય છે:
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:25
| |
| − | | 8 is greater than or equal to 3
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:30
| |
| − | |હવે બાકીના કોડ ઉપર પાછા આવો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:33
| |
| − | |અહીં અને અહીંથી મલ્ટી લાઈન કમેન્ટ રદ કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:43
| |
| − | |આપણી પાસે હવે '''ઇકવલ ટુ''' ઓપરેટર છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:47
| |
| − | | તે ડબલ '''ઇકવલ ટુ (==)''' ચિહ્નો દ્વારા સૂચિત થયેલ છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:50
| |
| − | | આ ઓપરેટર '''true''' રીટર્ન કરે છે જયારે બંને ઓપેરેન્દ્સ એક બીજા સાથે સમાન હોય.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 04:57
| |
| − | |આ '''printf''' સ્ટેટમેન્ટ એક્ઝીક્યુટ થશે જયારે '''a''' એ '''b''' સમાન હશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:01
| |
| − | |જો નહિં, તો કંટ્રોલ આગળના સ્ટેટમેન્ટ પર જશે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |05:06
| |
| − | |તેવી જ રીતે, આપણી પાસે '''નોટ ઇકવલ ટુ''' ઓપરેટર છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:09
| |
| − | |આ ઓપરેટર '''true''' રીટર્ન કરશે જયારે ઓપેરેન્દ્સ એક બીજા સાથે સમાન નથી.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |05:15
| |
| − | | આ '''printf''' સ્ટેટમેન્ટ એક્ઝીક્યુટ થશે જયારે '''a''' એ '''b''' સમાન નથી.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:21
| |
| − | |પ્રોગ્રામના અંતે આવીએ.
| |
| − |
| |
| − | '''Return 0;'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:24
| |
| − | | '''Save''' ઉપર ક્લિક કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |05:26
| |
| − | | ટર્મિનલ ઉપર ફરી જાઓ.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:28
| |
| − | | પેહલા મુજબ કમ્પાઈલ અને એક્ઝીક્યુટ કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:33
| |
| − | | '''a''' માટે 8 અને '''b''' માટે 3 દાખલ કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:39
| |
| − | |આઉટપુટ સ્ક્રીન પર દર્શાવવામાં આવે છે:
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:41
| |
| − | | 8 is not equal to 3
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:45
| |
| − | | તો, આપણે જોયું કે રીલેશનલ ઓપરેટરો કેવી રીતે કાર્ય કરે છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:48
| |
| − | | ઇનપુટ્સના અલગ સમૂહ સાથે આ કોડ એક્ઝીક્યુટ કરવાનો પ્રયાસ કરો.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:52
| |
| − | |હવે, C++ માં આ સમાન પ્રોગ્રામ લખવો સરળ છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 05:56
| |
| − | | સિન્ટેક્ષમાં થોડો તફાવત છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:00
| |
| − | | મેં પહેલેથી જ '''C++''' માં પ્રોગ્રામ લખ્યો છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |06:04
| |
| − | | રીલેશનલ ઓપરેટરો માટે '''C++''' માં કોડ છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |06:09
| |
| − | |નોંધ લો કે હેડર અલગ છે.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:12
| |
| − | | Also we have the '''using '''statement here.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:16
| |
| − | | The output statement in C++ is '''cout'''.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:19
| |
| − | | And the input statement in C++ is''' cin.'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:22
| |
| − | | So, apart from these differences, the two codes are very similar.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |06:27
| |
| − | | Click on save.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:29
| |
| − | | Please make sure the file is saved with the extension '''.cpp'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:33
| |
| − | | I have saved my file as '''relational.cpp'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:38
| |
| − | | Let's compile the code.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:40
| |
| − | | Open the terminal and type '''g++ relational.cpp -o rel1'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:51
| |
| − | | To execute Type '''./ rel1'', Press Enter.
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 06:57
| |
| − | | I enter '''a''' as 8 and '''b '''as 3.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:01
| |
| − | | The output is displayed:
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:03
| |
| − | | We see that the output is same as the one in '''C''' code.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:08
| |
| − | | Now let us see an error which we can come across.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:11
| |
| − | | Come back to the program
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:13
| |
| − | | Suppose here we replace the double equal to sign with the single equal to.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:20
| |
| − | | Click on '''Save.'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:21
| |
| − | | Come back to the terminal.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:24
| |
| − | | Compile and execute as before.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:34
| |
| − | | Here we see it is showing 3 is equal to 3.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07.38
| |
| − | | Come back to our program
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:40
| |
| − | | This is because here we have an assignment operator.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:44
| |
| − | | So value of b is assigned to a.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:47
| |
| − | |Now Let us fix this error.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:49
| |
| − | | Type an equal to sign.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:52
| |
| − | | Click on '''Save'''
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:55
| |
| − | | Switch back to the terminal
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 07:56
| |
| − | | compile and execute as before.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:04
| |
| − | | The output is now correct.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | |08:06
| |
| − | | Let's summarize the tutorial.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:09
| |
| − | | In this tutorial, we learnt
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:10
| |
| − | | Relational operators like
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:12
| |
| − | | Less than: eg. a <b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:15
| |
| − | | Greater than: eg. a>b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:18
| |
| − | | Less than or equal to: eg. a<=b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:23
| |
| − | | Greater than or equal to: eg. a>=b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:27
| |
| − | | Equal to: eg. a==b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:30
| |
| − | | Not equal to: eg. a!=b
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:34
| |
| − | | As an assignment
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:35
| |
| − | | Write a program that takes the marks of three students as input.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:40
| |
| − | | Compare the marks to see which student has scored the highest.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:44
| |
| − | | Check also if two or more students have scored equal marks.
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:49
| |
| − | | Watch the video available at the following link
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:51
| |
| − | | It summarises the Spoken Tutorial project
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:54
| |
| − | | If you do not have good bandwidth, you can download and watch it
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 08:58
| |
| − | | The Spoken Tutorial Project Team
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:00
| |
| − | | Conducts workshops using spoken tutorials
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:03
| |
| − | | Gives certificates for those who pass an online test
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:06
| |
| − | | For more details, please write to contact at spoken hyphen tutorial dot org
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:14
| |
| − | | Spoken Tutorial Project is a part of the Talk to a Teacher project
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:18
| |
| − | | It is supported by the National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:24
| |
| − | | More information on this Mission is available at
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:27
| |
| − | | spoken hyphen tutorial dot org slash NMEICT hyphen Intro
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − |
| |
| − | |-
| |
| − | | 09:35
| |
| − | | This is Ritwik Joshi from IIT Bombay.
| |
| − |
| |
| − | Thank you for joining.
| |
| − |
| |
| − | |}
| |
