ExpEYES/C3/Steady-state-response-of-circuits/Marathi

Time	Narration
00:01	नमस्कार. Steady State Response of Circuits वरील पाठात आपले स्वागत.
00:07	या पाठात आपण शिकणार आहोत: RC, RL आणि LCR सर्किटस मधील AC फेज शिफ्ट. फेज शिफ्टच्या व्हॅल्यूज काढणे प्रयोगांसाठी विद्युत मंडलाच्या आकृत्या दाखवणे.
00:24	ह्या पाठासाठी वापरणार आहोत: ExpEYES वर्जन 3.1.0 उबंटु लिनक्स OS वर्जन 14.10
00:34	या पाठासाठी तुम्हाला, ओळख असावी: मूलभूत भौतिकशास्त्र आणि ExpEYES Junior इंटरफेस. नसल्यास ExpEYES च्या संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.
00:50	प्रथम सर्किटच्या Steady state response ची व्याख्या करू.
00:55	Steady state response म्हणजे सर्किट स्थिर किंवा समतोल स्थितीत असताना केलेले निरीक्षण.
01:02	आता फेज शिफ्टची व्याख्या पाहू. फेज शिफ्ट म्हणजे तरंगाच्या फेजमधील तुलनात्मक बदल.
01:10	आता RC सर्किटमधील AC फेज शिफ्टबद्दल जाणून घेऊ.
01:14	या प्रयोगात सर्किटमधील विद्युतदाबातील बदल आणि फेज शिफ्ट मोजणार आहोत.
01:20	हा प्रयोग करण्यासाठी, A1 हे SINE ला जोडले आहे. 1uF(एक मायक्रो फॅराड)चा कपॅसिटर हा SINE आणि A2 च्या मधे जोडला आहे. 1K रेझिस्टर A2 आणि ग्राऊंड (GND) च्या मधे जोडला आहे.
01:36	ही विद्युतमंडलाची आकृती आहे.
01:40	प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.
01:44	प्लॉट विंडोवरील A1 वर क्लिक करून CH1 वर ड्रॅग करा. A1 हे CH1 ला प्रदान केले आहे.
01:54	A2 वर क्लिक करून CH2 वर ड्रॅग करा. A2 हे CH2 ला प्रदान केले आहे.
02:02	साईन वेव्ज मिळवण्यासाठी mSec/div चा स्लायडर हलवा.
02:08	EXPERIMENTS बटणावर क्लिक करून Study of AC circuits पर्याय निवडा.
02:14	Study of AC Circuits आणि स्किमॅटिक विंडो उघडतील.स्किमॅटिक विंडो विद्युतमंडलाची आकृती दाखवेल.
02:24	वेगळ्या विद्युतदाबाच्या तीन रेषा Study of AC Circuits विंडो दाखवत आहे.
02:30	काळी रेष A1 वरील लावलेला एकूण विद्युतदाब दाखवते.
02:35	लाल रेष रेझिस्टरच्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब दाखवते.
02:39	निळी रेष कपॅसिटरच्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब दाखवते.
02:44	विंडोच्या उजवीकडे फेजर प्लॉट पाहू शकतो.
02:49	प्लॉटवरील धन एक्स( X) अक्ष रेझिस्टरच्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब दाखवतो.
02:56	धन वाय (Y) अक्ष इंडक्टरच्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब दाखवतो.
03:02	ऋण Y अक्ष कपॅसिटरच्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब दाखवतो.
03:08	वेव्जची वारंवारता 149.4Hz आहे. A1 वरील एकूण विद्युतदाब 3.54V आहे. Rच्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब A2 ला 2.50V आहे. A1-A2 वरील विद्युतदाब 2.43V आहे. फेज शिफ्ट 43.1 डिग्री आहे.
03:34	Calculator वारंवारता, रेझिस्टन्स, कपॅसिटन्स आणि इंडक्टन्सच्या डिफॉल्ट व्हॅल्यू दाखवत आहे.
03:44	वारंवारतेची व्हॅल्यू बदलून 149.4Hz आणि इंडक्टरची व्हॅल्यू बदलून 0(zero) mH(मिली हेन्री) करा.
03:53	Calculate XL, XC and Angle वर क्लिक करा.
03:59	XC, XL आणि फेज अँगलच्या व्हॅल्यूज दाखवल्या जातील. XC आणि XL हे कपॅसिटन्स आणि इंडक्टन्सचे Impedences आहेत.
04:11	Dphi म्हणजे फेज शिफ्ट. 46.8 डिग्री ही फेज शिफ्टची व्हॅल्यू मिळाली आहे.
04:20	फेज शिफ्ट Φ = arctan(XC/XR) हे सूत्र वापरून व्हॅल्यू काढू. येथे XC=1/2πfC. f म्हणजे वारंवारता हर्टझमधे, C म्हणजे कपॅसिटन्स फॅराडसमधे. 46.81 डिग्री ही फेज शिफ्टची व्हॅल्यू मिळाली आहे.
04:48	RL सर्किटमधील AC फेज शिफ्टबद्दल जाणून घेऊ.
04:52	या प्रयोगात कपॅसिटरच्या जागी इंडक्टर वापरून फेज शिफ्ट मोजू.
04:59	हा प्रयोग करण्यासाठी, A1 हे SINE ला जोडले आहे. SINE आणि A2 मधे 3000 टर्नस् ची कॉईल जोडली आहे.
05:11	560 ओहमचा रेझिस्टर A2 आणि GND च्या मधे जोडलेला आहे. ही विद्युतमंडलाची आकृती आहे.
05:20	प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.
05:24	दोन साईन वेव्ज तयार झालेल्या दिसतील.
05:27	EXPERIMENTS वर क्लिक करा. Study of AC circuits पर्याय निवडा. Study of AC Circuits विंडो उघडेल.
05:38	विंडोच्या उजवीकडे फेजर प्लॉट पाहू शकतो.
05:43	फेज शिफ्टची -2.7 डिग्री(वजा 2.7 डिग्री) ही व्हॅल्यू बघू शकतो. वारंवारता आणि विद्युतदाबाच्या व्हॅल्यूजकडे लक्ष द्या.
05:53	पुढील व्हॅल्यू बदला: वारंवारता 149.4Hz(हर्टझ) रेझिस्टन्स 1360 ओहम कपॅसिटन्स 0 uF(मायक्रो फॅराड) आणि इंडक्टन्स 78 mH(मिली हेन्री).
06:11	व्हॅल्यूज बघण्यासाठी Calculate XL, XC and Angle बटणावर क्लिक करा. फेज शिफ्टची -3.1 डिग्री (वजा 3.1 डिग्री) ही व्हॅल्यू मिळेल.
06:23	सूत्राच्या सहाय्याने फेज शिफ्टची व्हॅल्यू काढू.
06:27	फेज शिफ्ट Φ = arctan(XL/XR), येथे XL=2πfL. येथे L म्हणजे इंडक्टन्स आहे.
06:41	बाह्य रेझिस्टन्सची व्हॅल्यू 560 ओहम आणि कॉईलचा रेझिस्टन्स 800 ओहम आहे. एकूण रेझिस्टन्स=( 560 ओहम + 800 ओहम)=1360 ओहम. फेज शिफ्टची काढलेली व्हॅल्यू 3.08 डिग्री आहे.
07:05	आता LCR सर्किटमधील AC फेज शिफ्टबद्दल जाणून घेऊ.
07:10	सर्किटमधे इंडक्टर आणि कपॅसिटर जोडल्यावर फेज शिफ्ट मोजू.
07:17	हा प्रयोग करण्यासाठी, SINE हे A1 ला जोडले आहे.
07:21	कॉईल आणि 1 uF(1 मायक्रो फॅराड) चा कपॅसिटर A1 आणि A2 च्या मधे जोडला आहे.
07:28	1K चा रेझिस्टर A2 आणि ग्राऊंड (GND) च्या मधे जोडला आहे. ही विद्युतमंडलाची आकृती आहे.
07:36	प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.
07:39	फेज शिफ्ट सहित दोन साईन वेव्ज तयार झालेल्या दिसतील.
07:43	EXPERIMENTS वर क्लिक करा Study of AC Circuits पर्याय निवडा.
07:50	Study of AC Circuits आणि स्किमॅटिक या दोन विंडो उघडतील.स्किमॅटिक विंडो विद्युत मंडलाची आकृती दाखवेल.
07:59	Study of AC Circuits विंडो तीन वेगळ्या विद्युतदाबांच्या तीन साईन वेव्ज दाखवेल.
08:06	विंडोच्या उजवीकडे फेजर प्लॉट पाहू शकतो.
08:11	वेव्जची वारंवारता 149.4Hz आहे, A1 वरील एकूण विद्युतदाब 3.53V आहे, R च्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब A2 ला 2.50V आहे, LC च्या दोन्ही टोकांमधील विद्युतदाब A1-A2 ला 2.42V आहे.
08:33	फेज शिफ्ट 43.1 डिग्री आहे.
08:37	पुढील व्हॅल्यू बदला: वारंवारता 149.4Hz आणि इंडक्टन्स 78mH(मिली हेन्री).
08:48	व्हॅल्यूज बघण्यासाठी Calculate XL, XC and Angle बटणावर क्लिक करा. फेज शिफ्टची आलेली व्हॅल्यू 44.8 डिग्री आहे.
09:00	सूत्राच्या सहाय्याने फेज शिफ्टची व्हॅल्यू काढू.
09:04	फेज शिफ्ट Φ =arctan(XC – XL/XR).
09:10	बाह्य रेझिस्टन्सची व्हॅल्यू 1000 ओहम आहे. सूत्राच्या सहाय्याने मिळालेली फेज शिफ्टची व्हॅल्यू 44.77 डिग्री आहे.
09:20	थोडक्यात,
09:22	या पाठात आपण शिकलो - RC, RL आणि LCR सर्किटमधील AC फेज शिफ्टबद्दल, फेज शिफ्टच्या व्हॅल्यूज काढणे.
09:33	असाईनमेंट म्हणून, रेझिस्टन्स आणि कपॅसिटन्सच्या वेगवेगळ्या व्हॅल्यूज वापरून RL आणि LCR सर्किटसच्या AC फेज शिफ्टचा अभ्यास करा.
09:44	या व्हिडिओमधे तुम्हाला स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. जर तुमच्याकडे चांगली बँडविड्थ नसेल व्हिडिओ डाऊनलोड करून बघा.
09:52	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, Spoken Tutorials च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. अधिक माहितीसाठी कृपया आम्हाला लिहा.
09:59	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
10:06	हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते. सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali, PoojaMoolya, Ranjana