PHP-and-MySQL/C3/MySQL-Part-1/Khasi

Time	Narration
00:01	Khublei ia phi baroh.
00:03	Kane kadei ka jinghikai MySQL php
00:06	Ngan hikai ia phi ia ki jingdonkam jong ka ban connect , ban ioh ia ka data, ban peit bad khmih ia ki errors bad ban pynkylla ia ka data.
00:12	Te, katei kan pyndep ia katto katne ki SQL code bad katto katne ki SQL queries.
00:17	Te! To ngin sdang.
00:19	Hangne ngan pyni ia ka directory structure jong ka "MySQL"
00:23	Bad ngin shna ia ki katto katne ki files hangne.
00:29	Ngan shna ia ka file banyngkong bad khot ia ka "connect.php".
00:33	Ngan wan hangne, nion ha ka folder ba kyrteng "mysql" bad save ia kane kum "connect.php".
00:39	Mynta, hangne ngin shna ia kawei ka file bad kynthup ia man ka page ba ngi pyndonkam.
00:45	Kane ka kham suk ban connect sha ka database jong phi.
00:48	Kaba ngin leh kadei type ia ka "include" function jong ngi bad pynthikna ia ka file.
00:53	Ngan shna sa kawei pat ka file kaba dei ka "mysql" file ba kongsan jong nga.
00:57	Ryngkat bad u code uba ngan pyni ia phi baroh.
00:59	Biang, te nga la plie ia ka 'mysql dot php'.
01:03	Kane kadei ka php code bad ngi donkam ia ki php tags bad kajuh kan connect sha ka php.
01:10	Ngan batai ia kane ka "include" function ha ka shi minit.
01:16	Nyngkong , ngan hikai ia phi kumno ban connect sha ka database.
01:20	Lada phim tip haei phi lah buh ia ka ha ka web server jong phi, te nga ai jingmut ia phi ban check ia ka application ba kyrteng phpMyAdmin.
01:28	Kadei ka database interface php written program lane ha kawei ka jingong kadei ka script.
01:35	Hangne, ngin iapeit ha ka bynta ba shapoh jong ka database jong nga, ka service jong nga.
01:41	Ym ia ka sever jong nga, ka SQL server jong nga. Ka ai ia ka jingtip jong ka table jong ngi, ka jingtip jong ka database jong ngi bad ka jingtip jong ka server jong nga bad kiwei kiwei.
01:55	Wat la , ngim donkam ban tip shaphang jong ka, ka long ka jingsdang kaba biang sha ka program, lada phi dang shu sdang ban pyndonkam ia ka php mysql lane tang ka mysql kum ban ong noh.
02:06	Ka dei ka rukom ka biang ban sdang ia ka interface da ka database ha ka jaka ban pyndonkam ia ka command line ban leh ia ki kam.
02:13	Ka jingpyndonkam da ka command line ka lah ban kham eh na ka bynta kiba dang shu sdang.
02:18	Te, kiba ngi iohi hangne kidei ki databases jong ngi.
02:23	Nga lah don kawei kaba kyrteng ka "phpacademy" bad nga lah don kawei kaba kyrteng ka "phplogin" kaba nga la batai ha kawei ka jinghikai ba nga lah shna.
02:31	Kiwei ki shu long tang ki standard.
02:34	Ki shu long na ka bynta ban buh ia ki data.
02:36	Wat delete ia ki.
02:38	Baroh kaba phi donkam ban leh kadei ban shna ia ki databases bathymmai.
02:41	Ban leh ia kane, phi don ia ka box ba suk bha hangne.
02:45	Ngin shu ia shna ia ki databases.
02:47	Ngan treikam hapoh ka "phpacademy" database jong nga ia mynta.
02:51	Ka kham suk shibun.
02:53	Te ka lah shna ia ka database mynta.
02:55	Ka suk. Phi type ia ka kyrteng bad nion ha "Create".
02:58	Ka php jong nga ka la dep shna lypa hangne
03:01	Te ngan pyndonkam ia kane . Nion ha ka bad phi lah ban iohi ba don shibun ki tables hapoh.
03:08	Ia une lah kdew da u dak hangne haba pyndonkam "phpmyadmin".
03:15	Kane kadei ka guestbook na ka guestbook tutorial jong nga.
03:21	Mynta ngan shna ia ka table kaba thymmai ha kane ka database na ka bynta ki jingdonkam jong kane ka jinghikai bad ngan khot ia ka "people".
03:30	Ka Number of fields ka long kaba donkam bha.
03:33	Phim lah ban ieh thylli ia ka.
03:35	Ka number jong ki fields ha ka table jong phi kadei na ka bynta ban buh man kawei ka column jong ka data.
03:42	Kum ka nuksa, kaba nyngkong barabor haba phi treikam bad ki records, phi lah ban don ia ka ID uba dei u numerical value.
03:51	Te, udei u number uban sa increment man ka por.
03:56	Kan ailad ia phi ban reference ia ki records jong phi ba la buh uwei uwei da u unique number.
04:02	Bad barabor ka set ia kane sha uprimary key.
04:06	Lada phim pat nang bha bad ki databases, phi dei ban sdang ban peit na ka bynta ki phang kum primary key.
04:14	Ngan ym treikam bad ki secondary keys namar ka long ka rukom ba kham eh ban leh ia kane bad ka mysql database.
04:22	Shu pule halor ki databases, lada phi don ia ka Microsoft Access lane kano kano ka database.
04:29	Nga ai jingmut ban pule shaphang ki kynhun jong ki database.
04:34	Te ka number jong ki fields ka shong halor katno ka data phi kwah ban buh bad kino ki data phi kwah ban buh.
04:39	Barabor haba nga shna ia ki fields, ngan wanrah ia ka document ba thylli .
04:44	Bad ngan sdang da kaba type ia ki fields kiba nga kwah.
04:47	Kaba nyngkong barabor kadei ban dei id.
04:50	Une udei u value uba increment hi dalade, man ka por ba nga shna ia ka record kaba thymmai.
04:55	Te kan dei 1 na ka bynta ka record, 2,3,4 bad ka data yn sa buh hadien kane.
05:00	Kadei ka id kaba long iarap bha.
05:02	Namar ba ka table jong nga la khot "people", ngan buh katto katne ki data shaphang ki briew.
05:08	Te ngan type nyngkong ha ka firstname bad nangta ngan type ha ka lastname bad nangta ka age bad ka gender.
05:17	Ngi lah ban ieh ia ka hangtei ia mynta, ban pynlong suk ia ka.
05:20	Te hangne ngi lah ban iohi ba ngi don 5 tylli ki fields.
05:23	Ngan leit biang hangne bad type ha 5 bad nion Go.
05:28	Kan long ruh kaba biang bha ban iohi ia ka pop up hangne ha ka shi minit.
05:31	Em phin nym iohi namar ngi khlem shna ia ki field names jong ngi.
05:35	Te! Ngi don ia ka standard hangne.
05:38	Ki don shibun ki opshons na ka bynta kine.
05:40	Tangba , ka Field kadei ka kyrteng jong ka field.
05:42	Te, kaba nyngkong kan dei "id".
05:45	Ka Type kadei ka data type kaba phi kwah ban buh ia kane ka field.
05:49	Kaei kaei kaba rung hapoh jong ka dei ban pyndap hangne sha kane ka datatype.
05:54	"VARCHAR" kaba ieng na ka bynta ki variable characters ka long kaba paw. Ka dei kaba iarap bha bad ka donkam ia ka jingjrong.
06:00	Ngi lah ban don 25 characters hangne. 50 characters ka jingjrong.
06:02	Lane 100 characters ka jingjrong.
06:04	Lane 1 character ka jingjrong.
06:07	Ha ka jingshisha ngi shu buh ia ka type bad ka jingjrong jong ka data la buh.
06:14	Ka iarap ha ka jingbuh, kum ka nuksa, ka firstname jong phi.
06:17	Te ngin ong ba ka Field name jong ngi hangne kadei "firstname" bad nga don ia u "VARCHAR".
06:24	Kam myntoi ban type 500 characters namar ba ngin pyndonkam ia ka amount jong ka data kabym donkam.
06:32	Ka firstname kan nym palat ban ia ka 25 characters.
06:36	Wat lada kadei, kan nym palat ia ka 30 lane 35 characters.
06:41	Tangba ia mynta ngan buh ia ka "firstname" kum 20 haduh 25 characters ka jingjrong bad ngan buh 20 hangne.
06:48	U "id" jong ngi un dei u integer namar ba udei u number.
06:53	Kan sa increment hi dalade.
06:55	Kane kan dei 1,2,3,4
06:57	Ka amount jong ki records ba ngi pyndonkam.
07:00	Bad ngi don sa kiwei pat ki opshons hangne.
07:03	Kata kadei hangne u primary key.
07:05	Ngi ia jied ia ka bad ha Extra, ngi lah ban iohi ba ngi don ia ka auto underscore increment.
07:11	Kane kadei ka auto increment.
07:13	Kan ai ia ka kane kawei ka function.
07:16	Man ba phi pyndap ia ka record bathymmai, kane kan sa iaid hi shajrong.
07:21	Te hangne ngi don ia ka "firstname".
07:23	Ngi don "lastname" bad sa shisien ngan set ia kane kum 30.
07:27	Bad sa kaei pat ngi don???
07:29	Ngi don "age" bad khlem pep une udei u integer bad ngi don "gender".
07:34	Biang? Mynta hangne ha ka jaka jong "age", ngan shu ong "Date of birth" .
07:40	Te kane kadei ka Date of Birth (dob).
07:43	Ngan set ia kane kum DATE.
07:45	Hangne , nga pyrshang ban wad ia ka date data type bad ngan peit kumno kane ka treikam.
07:51	Te, ka Length jong ngi na ka bynta date kam donkam ban set hangne.
07:54	Ngi don ia ka standard format na ka bynta kane. Te, ngim donkam ban khuslai na ka bynta kata.
07:58	Mynta ngan set ia ka "gender" kum "VARCHAR" jong character 1.
08:05	Mynta ngi lah ban buh "M" na ka bynta male bad "F" na ka bynta female.
08:12	Te, lada ngi iaid lyngba hangne, ngi lah ban iohi ba don shibun ki opshons.
08:16	Phi lah ban comment ia kane da lade.
08:19	Phi lah ban pynkynmaw ialade kane ka field ka leh aiu.
08:22	Tangba barabor ai kyrteng bha ia ka field –name khnang ba phin tip ka jait data ba kumno phi save.
08:28	Te. Hangne ngan nion ha Save bad phi lah ban iohi ba people ka lah paw hangne.
08:35	Kane kan pan na phi ia ka query hangne.
08:38	Mynta haba nga kren shaphang ka command line hashwa, kane kadei kaba phi hap ban type ban shna ia katei.
08:46	Tangba , ngi lah pyndonkam da ka graphic user interface ban save ia ka jong ngi.
08:50	Ngi lah ban iohi hangne hapoh, ngi don ia ki fields jong ngi, ki jait bad ki collation attributes jong ngi, null data kum ka nuksa.
08:59	U default value lah buh kum... shu ong kum ka nuksa lada phi don ia ka field kaba ong "Has the user registered?"
09:07	Lane kano kano katkum ka jingkwah jong phi. Phi lah ban pyndonkam ia ka default ruh hangne.
09:11	Kum ka nuksa, lada nga kwah ban buh ia baroh, nga lah register hangne kum male da kaba long hi lane female da kaba long hi, nga lah ban type "M" lane "F" hangne.
09:21	Bad ngi don ia u auto increment hangne bad kumjuh ruh kiwei pat ki data kiba ngim donkam ban tip ha kane ka jinghikai.
09:28	Te, ngi lah dep shna ruh ia ka table jong ngi bad lada phi leit ha ka bynta II jong kane, ngan pyni ia phi kumno ban pynrung ia ki katto katne ki data bad kumno ban ioh ia kane ka data na ka database jong phi da kaba pyndonkam ia ka php.
09:40	Sa iasnoh bad nga ha ka bynta 2. Nga i Meboreen na Shillong nga dubbed na ka bynta ka Spoken Tutorial Project.

Contributors and Content Editors

Meboreen Mary