LibreOffice-Writer-on-BOSS-Linux/C4/Headers-Footers-and-Notes/Punjabi

VISUAL CUE	NARRATION
00:00	ਲਿਬਰੇ ਆਫਿਸ ਰਾਈਟਰ ਵਿੱਚ ਹੈਡਰਸ, ਫੂਟਰਸ ਅਤੇ ਐੰਡਨੋਟਸ ਉੱਤੇ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ।
00:07	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਅਸੀ ਸਿਖਾਂਗੇ ਕਿ:
00:09	*ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੈਡਰਸ ਕਿਵੇਂ ਇਨਸਰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।
00:12	*ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਫੂਟਰਸ ਕਿਵੇਂ ਇਨਸਰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।
00:15	*ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ ਉੱਤੋਂ ਹੈਡਰਸ ਕਿਵੇਂ ਹਟਾਉਂਦੇ ਹਨ।
00:19	*ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਫੂਟਨੋਟ ਅਤੇ ਐੰਡਨੋਟ ਕਿਵੇਂ ਇਨਸਰਟ ਕਰਦੇ ਹਨ।
00:24	ਇੱਥੇ ਅਸੀ ਆਪਣੇ ਆਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ GNU/ਲਿਨਕਸ ਅਤੇ ਲਿਬਰੇ ਆਫਿਸ ਸੂਟ ਵਰਜਨ 3.3.4 ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ ।
00:33	ਲਿਬਰੇਆਫਿਸ ਤੁਹਾਨੂੰ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਪੇਜ ਨੰਬਰਸ ਸ਼ਾਮਿਲ ਕਰਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
00:38	ਅਸੀ ਆਪਣੀ resume.odt ਫਾਇਲ ਖੋਲ੍ਹਾਂਗੇ।
00:42	ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਪੇਜ ਨੰਬਰਸ ਇਨਸਰਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ, ਅਸੀ ਪਹਿਲਾਂ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਾਂਗੇ, ਜਿੱਥੇ ਅਸੀ ਫੂਟਰ ਇਨਸਰਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ ।
00:49	ਸੋ, ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
00:51	ਹੁਣ ਮੈਨਿਊ ਬਾਰ ਵਿੱਚ “Insert” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “Footer” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
00:58	ਹੁਣ, “Default” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
01:01	ਅਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਫੂਟਰ ਪੇਜ ਦੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਲੇ ਭਾਗ ਵਿੱਚ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ ।
01:06	ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਦਿਖਾਉਣ ਦੇ ਲਈ, ਅਸੀ ਪਹਿਲਾਂ “Insert” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਾਂਗੇ ।
01:12	ਫਿਰ “Fields” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਾਂਗੇ।
01:15	ਤੁਸੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇੱਥੇ ਕਈ ਫੂਟਰ ਆਪਸ਼ੰਸ ਦਿਖਾਏ ਹੋਏ ਹਨ।
01:19	ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਇਨਸਰਟ ਕਰਨ ਲਈ “Page Number” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
01:24	ਤੁਰੰਤ ਹੀ, ਅਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਨੰਬਰ “1” ਦਿਖਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
01:29	ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਨੂੰ ਵੱਖ-ਵੱਖ ਸਟਾਈਲ ਦੇਣ ਦੇ ਲਈ, page number ਉੱਤੇ ਡਬਲ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
01:35	ਅਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ਸਕਰੀਨ ਉੱਤੇ “Edit Fields: Document” ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
01:41	“Format” ਆਪਸ਼ਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ, ਤੁਸੀ ਕਈ ਫਾਰਮੈਟਸ ਵੇਖੋਗੇ ਜਿਵੇਂ “A B C ਵੱਡੇ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ”, “a b c ਛੋਟੇ ਅੱਖਰਾਂ ਵਿੱਚ” , ”Arabic 1 2 3” ਅਤੇ ਕਈ ਹੋਰ।
01:53	ਇੱਥੇ ਤੁਸੀ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ਦਾ ਸਟਾਈਲ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ, ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀ ਪਸੰਦ ਕਰਦੇ ਹੋ।
01:58	ਅਸੀ “Roman i , ii , iii “ ਆਪਸ਼ਨ ਚੁਨਾਂਗੇ ਅਤੇ ਫਿਰ “OK” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਾਂਗੇ।
02:05	ਤੁਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਨੰਬਰ ਦਾ ਫਾਰਮੈਟ ਬਦਲਦਾ ਹੈ ।
02:09	ਉਸੀ ਤਰ੍ਹਾਂ, ਅਸੀ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੈਡਰ ਇਨਸਰਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
02:13	ਪਹਿਲਾਂ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ, ਜਿੱਥੇ ਹੈਡਰ ਇਨਸਰਟ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ।
02:17	“Insert” ਮੈਨਿਊ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “Header” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
02:23	“Default” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
02:26	ਤੁਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਹੈਡਰ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਇਨਸਰਟ ਹੋ ਗਿਆ ਹੈ।
02:30	ਹੈਡਰ ਵਿੱਚ ਤਾਰੀਖ ਇਨਸਰਟ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ, “Insert” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “Fields” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋl
02:37	ਸਾਈਡ ਮੈਨਿਊ ਵਿੱਚ, ਜੋ ਦਿਖਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ, “Date” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
02:42	ਤਾਰੀਖ ਹੈਡਰ ਵਿੱਚ ਦਿਖਾਈ ਹੋਈ ਹੈ।
02:45	date ਉੱਤੇ ਡਬਲ-ਕਲਿਕ ਕਰਕੇ ਸਾਰੇ ਸੰਭਵ ਫਾਰਮੈਟਸ ਦਿਖਦੇ ਹਨ, ਜਿਨ੍ਹਾਂ ਵਿੱਚ ਤਾਰੀਖ ਦਿਖਾਈ ਹੋਈ ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ।
02:51	ਇੱਥੇ ਅਸੀ 31 Dec, 1999 ਚੁਣਾਗੇ ਅਤੇ OK ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਾਂਗੇ ।
02:58	ਹੁਣ, ਮੈਨਿਊ ਬਾਰ ਵਿੱਚ “File” ਮੈਨਿਊ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “Page preview” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
03:05	ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਨੂੰ “50 % ” ਤੱਕ ਜੂਮ ਕਰੋ।
03:09	ਤਾਂ ਅਸੀ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤੇ “Date” ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਪੇਜ ਨੰਬਰ ।
03:15	ਇਹ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੇਜਾਂ ਉੱਤੇ ਦੁਹਰਾਇਆ ਜਾਵੇਗਾ ।
03:19	ਮੂਲ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਵਾਪਸ ਜਾਣ ਦੇ ਲਈ, “Close Preview” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
03:25	ਤੁਸੀ ਹੈਡਰ ਜਾਂ ਫੂਟਰ ਢਾਂਚੇ ਨਾਲ ਸਬੰਧਤ ਟੈਕਸਟ ਦੇ ਸਪੇਸ ਨੂੰ ਵਿਵਸਥਿਤ ਵੀ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
03:30	ਜਾਂ ਹੈਡਰ ਜਾਂ ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਬਾਰਡਰ ਲਾਗੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
03:34	ਮੈਨਿਊ ਬਾਰ ਵਿੱਚ “Format” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “Page” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
03:40	ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ “Footer” ਟੈਬ ਚੁਣੋ।
03:43	ਸਪੇਸਿੰਗ ਆਪਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੈਟ ਕਰੋ, ਜਿਸਦੀ ਵਰਤੋ ਤੁਸੀ “Left margin” ਦੀ ਵੈਲਿਊ 1.00cm ਤੱਕ ਸੈੱਟ ਕਰਕੇ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ।
03:52	ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਬਾਰਡਰ ਜਾਂ ਸ਼ੈਡੋ ਜੋੜਨ ਦੇ ਲਈ, ਪਹਿਲਾਂ “More” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ ਆਪਸ਼ੰਸ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਸੈੱਟ ਕਰੋ, ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀ ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਰੱਖਣਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ।
04:03	ਉਦਾਹਰਣ ਦੇ ਲਈ, ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਸ਼ੈਡੋ ਸਟਾਈਲ ਪਾਉਣ ਦੇ ਲਈ, ਅਸੀ “Cast Shadow to Top Right” ਆਇਕਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ।
04:10	“Shadow style” ਆਪਸ਼ਨ ਦੇ “Position” ਟੈਬ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਕਈ ਉਪਲੱਬਧ ਆਇਕੰਸ ਵਿਚੋਂ, ਇਹ ਇੱਥੇ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
04:18	ਤੁਸੀ ਹੈਡਰ ਦਾ ਕਲਰ ਅਤੇ ਸ਼ੈਡੋ ਵੀ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
04:23	ਹਰ ਇੱਕ ਉਪਲੱਬਧ ਆਪਸ਼ੰਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਨ ਲਈ ਇਸ ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਐਕਸਪਲੋਰ ਕਰੋ।
04:28	ਹੁਣ “OK” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
04:30	ਫਿਰ OK ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਅਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ ਪ੍ਰਭਾਵ ਜੁੜ ਗਿਆ ਹੈ।
04:36	ਅਗਲੀ ਪ੍ਰਕਿਰਿਆ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ ਆਪਣੇ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੋਰ ਪੇਜ ਜੋੜੋ।
04:41	ਇਹ Insert > > Manual Break ਕਲਿਕ ਕਰਕੇ ਅਤੇ Page break ਆਪਸ਼ਨ ਚੁਣਕੇ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
04:47	ਫਿਰ “OK” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
04:50	ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਕਿ ਪੇਜ ਨੰਬਰ “2” ਦਿਖਾਇਆ ਹੋਇਆ ਹੈ।
04:54	ਜੇਕਰ ਤੁਸੀ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਫੂਟਰ ਨਹੀਂ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ, ਤਾਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਕਰਸਰ ਰੱਖੋ।
05:01	ਫਿਰ ਮੈਨਿਊ ਬਾਰ ਵਿੱਚ “Format” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ “Styles and Formatting” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
05:08	ਹੁਣ ਵਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੇ ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ, ਸਭ ਤੋਂ ਉੱਤੇ ਚੌਥੇ ਆਇਕਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ, ਜੋ ਕਿ “Page Styles” ਹੈ।
05:16	ਫਿਰ “First Page” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਰਾਇਟ-ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
05:20	“New” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “Organiser” ਟੈਬ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
05:25	“Name” ਫੀਲਡ ਵਿੱਚ, ਅਸੀ ਨਵੇਂ ਸਟਾਈਲ ਦਾ ਨਾਮ ਟਾਈਪ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ, ਜਿਸਨੂੰ ਅਸੀ ਇਨਸਰਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹਾਂ।
04:30	ਸੋ ਇੱਥੇ, ਅਸੀ “new first page” ਨਾਮ ਟਾਈਪ ਕਰਾਂਗੇ।
05:35	“Next Style” “Default” ਦੇ ਰੂਪ ਵਿੱਚ ਸੈੱਟ ਕਰੋ।
05:38	ਹੁਣ ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਵਿੱਚ “Footer” ਟੈਬ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
05:42	“Footer on” ਚੈੱਕਬਾਕਸ ਨੂੰ ਅਣਚੈੱਕ ਕਰੋ, ਜੇਕਰ ਇਹ ਡਿਫਾਲਟ ਰੂਪ ਵਜੋਂ ਅਣਚੈੱਕ ਨਹੀਂ ਹੁੰਦਾ ਹੈ।
05:48	ਅਖੀਰ ਵਿੱਚ, “OK” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
05:51	ਅਸੀ ਵਾਪਸ ਸਟਾਈਲਸ ਅਤੇ ਫਾਰਮੈਟਿੰਗ ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਉੱਤੇ ਆ ਗਏ ਹਾਂ ।
05:55	ਧਿਆਨ ਦਿਓ ਕਿ “new first page” ਸਟਾਈਲ “Page Styles” ਆਪਸ਼ਨ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
06:01	ਹੁਣ“new first page” ਉੱਤੇ ਡਬਲ-ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
06:04	ਤੁਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਇੱਥੇ ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ ਨੂੰ ਛੱਡਕੇ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਸਾਰੇ ਪੇਜਾਂ ਉੱਤੇ ਫੂਟਰ ਹੈ।
06:11	ਉਸੇ ਤਰ੍ਹਾਂ ਹੀ, ਤੁਸੀ ਸਾਰੇ ਉਪਲੱਬਧ ਡਿਫਾਲਟ ਸਟਾਈਲਸ ਉੱਤੇ ਬਦਲਾਵ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਇਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਹਰ ਇੱਕ ਪੇਜ ਉੱਤੇ ਲਾਗੂ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
06:19	ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਨੂੰ ਬੰਦ ਕਰੋ।
06:22	ਹੁਣ, ਲਿਬਰੇਆਫਿਸ ਵਿੱਚ ਫੂਟਨੋਟਸ ਅਤੇ ਐੰਡਨੋਟਸ ਦੇ ਬਾਰੇ ਵਿੱਚ ਸਿਖਦੇ ਹਾਂ।
06:27	ਫੂਟਨੋਟਸ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦੇ ਹਨ, ਜਿਸ ਵਿੱਚ ਉਹ ਉੱਲੀਖਿਤ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
06:31	ਜਦੋਂ ਕਿ ਐੰਡਨੋਟਸ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਇਕੱਠੇ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
06:35	ਨੋਟ ਲਈ ਐਂਕਰ ਕਰਸਰ ਦੇ ਮੌਜੂਦਾ ਸਥਾਨ ਇਨਸਰਟ ਹੁੰਦੇ ਹਨ।
06:40	ਤੁਸੀ automatic numbering ਜਾਂ a custom symbol ਦੇ ਵਿਚੋਂ ਚੁਣ ਸਕਦੇ ਹੋ।
06:45	ਇਸ ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਜਾਣ ਦੇ ਲਈ, ਪਹਿਲਾਂ ਮੈਨਿਊ ਬਾਰ ਵਿੱਚ “Insert” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
06:51	ਫਿਰ “Footnote/Endnote” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
06:55	ਤੁਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ “Numbering” ਅਤੇ “Type” ਨਾਮਕ ਹੈਡਿੰਗਸ ਦੇ ਨਾਲ ਸਕਰੀਨ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ।
07:02	ਇੱਥੇ, ”Automatic”, “Character”, “Footnote” ਅਤੇ “Endnote” ਨਾਮਕ ਚੈਕ-ਬਾਕਸਸ ਹਨ ।
07:08	“Numbering” ਤੁਹਾਨੂੰ ਨੰਬਰ ਦੇ ਪ੍ਰਕਾਰ ਨੂੰ ਚੁਣਨ ਦੀ ਆਗਿਆ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀ ਫੂਟਨੋਟਸ ਅਤੇ ਐੰਡਨੋਟਸ ਲਈ ਇਸਤੇਮਾਲ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ।
07:15	“Automatic” ਆਪਸ਼ਨ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੀ ਫੂਟਨੋਟਸ ਜਾਂ ਐੰਡਨੋਟਸ ਵਿੱਚ ਕਰਮਾਨੁਗਤ ਨੰਬਰਸ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਦਾ ਹੈ ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀ ਇਨਸਰਟ ਕਰਦੇ ਹੋ।
07:24	ਡਾਇਲਾਗ ਬਾਕਸ ਬੰਦ ਕਰੋ।
07:26	ਆਪਣੇ ਆਪ ਨੰਬਰਿੰਗ ਲਈ ਸੈਟਿੰਗ ਬਦਲਨ ਦੇ ਲਈ, ਮੈਨਿਊ ਬਾਰ ਵਿੱਚ “Tools” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
07:33	ਅਤੇ ਫਿਰ “Footnotes/Endnotes” ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
07:37	ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ AutoNumbering ਅਤੇ Styles ਲਈ ਸਵੈਚਲਿਤ ਵਿਕਲਪ ਸੈਟਿੰਗ ਹੈ।
07:42	ਆਪਣੀ ਲੋੜ ਦੇ ਅਨੁਸਾਰ ਇਹਨਾਂ ਆਪਸ਼ੰਸ ਵਿੱਚੋਂ ਚੁਣੋ ਅਤੇ “OK” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
07:49	Insert ਅਤੇ Footnote/Endnote ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਵਾਪਸ ਜਾਓ।
07:54	“Character” ਆਪਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋ ਵਰਤਮਾਨ ਫੂਟਨੋਟ ਲਈ ਅੱਖਰ ਜਾਂ ਚਿੰਨ੍ਹ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
08:00	ਇਹ ਅੱਖਰ ਜਾਂ ਤਾਂ ਨੰਬਰ ਹੋ ਸਕਦਾ ਹੈ।
08:03	ਇੱਕ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੱਖਰ ਨਿਰਧਾਰਤ ਕਰਨ ਦੇ ਲਈ, character ਫੀਲਡ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਦੇ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
08:09	ਹੁਣ ਕਿਸੇ ਵੀ ਵਿਸ਼ੇਸ਼ ਅੱਖਰ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ, ਜਿਸਨੂੰ ਤੁਸੀ ਇਨਸਰਟ ਕਰਨਾ ਚਾਹੁੰਦੇ ਹੋ ਅਤੇ ਫਿਰ “OK” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ।
08:17	ਆਪਣੀ ਪਸੰਦ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ “Type” ਹੈਡਿੰਗ ਦੇ ਹੇਠਾਂ “Footnote” ਜਾਂ ਤਾਂ “Endnote” ਆਪਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
08:24	ਸੋ ਅਸੀ “Numbering” ਦੇ ਹੇਠਾਂ “Automatic” ਅਤੇ “Type” ਦੇ ਹੇਠਾਂ Footnote” ਚੁਣਾਗੇ।
08:29	ਹੁਣ, “OK” ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿਕ ਕਰੋ ।
08:32	ਤੁਸੀ ਵੇਖਦੇ ਹੋ ਕਿ ਫੂਟਨੋਟ ਫੀਲਡ ਡਿਫਾਲਟ ਰੂਪ ਵਲੋਂ ਸੰਖਿਆਤਮਕ ਵੈਲਿਊ ਦੇ ਨਾਲ ਪੇਜ ਵਿੱਚ ਸਭ ਤੋਂ ਹੇਠਾਂ ਵਿਖਾਈ ਦਿੰਦਾ ਹੈ ।
08:39	ਤੁਸੀ ਫੂਟਨੋਟ ਫੀਲਡ ਵਿੱਚ “This is the end of first page” ਟੈਕਸਟ ਲਿਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
08:45	ਅਤੇ ਫਿਰ ਕੀਬੋਰਡ ਉੱਤੇ “Enter” ਬਟਨ ਦਬਾਓ।
08:48	ਤੁਸੀ ਪੇਜ ਦੇ ਤਲ ਉੱਤੇ ਟੈਕਸਟ ਦੇ ਨਾਲ ਜ਼ਰੂਰੀ ਫੂਟਨੋਟ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ।
08:55	ਨਹੀਂ ਤਾਂ, ਤੁਸੀ ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਤਲ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਐੰਡਨੋਟ ਇਨਸਰਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹੋ।
09:00	ਹੁਣ ਅਸੀ ਲਿਬਰੇਆਫਿਸ ਰਾਈਟਰ ਉੱਤੇ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਆ ਗਏ ਹਾਂ।
09:04	ਸੰਖੇਪ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ਸਿੱਖਿਆ..
09:06	*ਡਾਕਿਊਮੈਂਟਸ ਵਿੱਚ ਹੈਡਰਸ ਕਿਵੇਂ ਇਨਸਰਟ ਕਰੋ ।
09:09	*ਡਾਕਿਊਮੈਂਟਸ ਵਿੱਚ ਫੂਟਰਸ ਕਿਵੇਂ ਇਨਸਰਟ ਕਰੋ ।
09:12	*ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ ਵਿਚੋਂ ਹੈਡਰਸ ਕਿਵੇਂ ਹਟਾਓ।
09:15	*ਡਾਕਿਊਮੈਂਟਸ ਵਿੱਚ ਫੂਟਨੋਟ ਅਤੇ ਐੰਡਨੋਟ ਕਿਵੇਂ ਇਨਸਰਟ ਕਰੋ।
09:19	ਵਿਆਪਕ ਅਸਾਈਨਮੈਂਟ।
09:22	“practice.odt” ਫਾਇਲ ਖੋਲੋ।
09:25	ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਵਿੱਚ ਹੈਡਰ ਅਤੇ ਫੂਟਰ ਜੋੜੋ।
09:28	ਹੈਡਰ ਵਿੱਚ “author” ਨਾਮ ਇਨਸਰਟ ਕਰੋ ।
09:31	ਫੂਟਰ ਵਿੱਚ “Page Count” ਇਨਸਰਟ ਕਰੋ ।
09:35	ਇੱਕ ਐੰਡਨੋਟ ਜੋੜੋ, ਜਿੱਥੇ ਪੇਜ ਖ਼ਤਮ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
09:39	ਡਾਕਿਊਮੈਂਟ ਦੇ ਪਹਿਲੇ ਪੇਜ ਵਿਚੋਂ ਹੈਡਰ ਹਟਾਓ।
09:43	ਹੇਠਾਂ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਵਿਡੀਓ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ।
09:46	ਇਹ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਸਾਰ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
09:49	ਜੇਕਰ ਤੁਹਾਡੇ ਕੋਲ ਚੰਗੀ ਬੈਂਡਵਿਡਥ ਨਹੀਂ ਹੈ ਤਾਂ ਤੁਸੀ ਇਸਨੂੰ ਡਾਉਨਲੋਡ ਕਰਕੇ ਵੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ।
09:54	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਟੀਮ,
09:56	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋ ਕਰਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਲਗਾਉਂਦੀ ਹੈ।
10:00	ਉਨ੍ਹਾਂ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣ-ਪੱਤਰ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ਜੋ ਆਨਲਾਇਨ ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਦੇ ਹਨ।
10:04	ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਲਈ ਕਿਰਪਾ ਕਰਕੇ contact at spoken hyphen tutorial dot org ਉੱਤੇ ਲਿਖੋ।
10:10	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਟਾਕ-ਟੂ-ਅ-ਟੀਚਰ ਪ੍ਰੋਜੈਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ।
10:15	ਇਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ MHRD ਦੇ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਖਰਤਾ ਮਿਸ਼ਨ ਥਰੂ ICT ਰਾਹੀਂ ਸੁਪੋਰਟ ਕੀਤਾ ਗਿਆ ਹੈ।
10:22	ਇਸ ਮਿਸ਼ਨ ਉੱਤੇ ਜਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਇਸ ਲਿੰਕ ਉੱਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ ।
10:25	* spoken hyphen tutorial dot org slash NMEICT hyphen Intro
10:33	ਇਹ ਸਕਰਿਪਟ ਹਰਪ੍ਰੀਤ ਸਿੰਘ ਦੁਆਰਾ ਅਨੁਵਾਦਿਤ ਹੈ, ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ ਬਾੰਬੇ ਵਲੋਂ ਮੈਂ ਹੁਣ ਤੁਹਾਡੇ ਤੋਂ ਵਿਦਾ ਲੈਂਦਾ ਹਾਂ। ਧੰਨਵਾਦ।

Contributors and Content Editors

Harmeet