Health-and-Nutrition/C2/Breastfeeding-latching/Gujarati
From Script | Spoken-Tutorial
|
|
00:02 | ધાવણ ક્રિયા પરનાં સ્પોકન ટ્યુટોરીયલમાં તમારું સ્વાગત છે. |
00:07 | આ ટ્યુટોરીયલમાં આપણે, બાળકનું છાતી સાથે ઊંડાણપૂર્વક જોડાણ થાય એ માટે યોગ્ય ધાવણ પ્રક્રિયા તથા વારંવાર ધાવણના ક્રમ વિશે શીખીશું. |
00:20 | આપણે શરુ કરીએ એ પહેલા, કૃપા કરી નોંધ લો કે- અસરકારક ધાવણ માટે, યોગ્ય રીતે ધાવવું અત્યંત મહત્વપૂર્ણ છે. |
00:29 | છાતીથી બાળકનાં મોંઢાનું નબળું જોડાણ થવાથી ફક્ત ડીંટડીથી ધાવણ થાય છે. |
00:36 | આનાથી બાળકને ખુબ ઓછા પ્રમાણમાં દૂધ મળશે. |
00:40 | જ્યારે કે છાતી પર એરીઓલાનાં નીચેનાં ભાગ સાથે બાળકનું ઊંડાણપૂર્વક જોડાણ થવાથી, બાળકને પૂરતા પ્રમાણમાં દૂધ મળશે. |
00:50 | કૃપા કરી નોધ લો- એરીઓલા ડીંટડી ફરતે આવેલ ઘટ્ટ ભાગ છે. |
00:56 | હવે, ચાલો શરુ કરીએ. શરૂઆતમાં, માતાએ તેનાં બાળકને યોગ્ય ધાવણની પકડમાં પકડવું જોઈએ. |
01:05 | આ પકડ વિશે વિસ્તારમાં સમાન શ્રેણીનાં અન્ય વિડીઓમાં સમજાવવામાં આવ્યું છે. |
01:11 | આ ટ્યુટોરીયલને ક્રોસ ક્રેડલ પકડનો ઉપયોગ કરીને સમજાવવામાં આવશે. |
01:16 | યાદ રાખો, સફળ ધાવણ પ્રક્રિયા માટે બાળકને યોગ્ય રીતે ગોઠવવું ખુબ જરૂરી છે. |
01:24 | આ ચિત્રમાં, માતા બાળકને ક્રોસ ક્રેડલ પકડમાં યોગ્ય રીતે પકડી રહ્યી છે. |
01:31 | અને બાળક ધાવણ માટે તૈયાર છે. |
01:35 | ધવડાવવા પહેલા- બાળકનું મોઢું બગાસું લેવાની સ્થિતી પ્રમાણે મોટેથી ખુલવું ખુબ મહત્વનું છે. |
01:42 | કેમ? ચાલો આ સમજીએ, એક બેન વયસ્કને વડા પાવ કે બર્ગર ખાતા જોઈએ . |
01:49 | વડા પાવ કે બર્ગરનું મોટુ બચકું ભરવા માટે આપણે આપણું મોઢું પહોળું કરીએ છીએ. |
01:56 | એજ પ્રમાણે- પહોળું મોઢું ખોલવાથી બાળકને છાતીના મોટા ભાગને મોઢામાં લેવામાં મદદ મળશે. |
02:04 | બાળકને તેનું મોઢું પહોળી રીતે ખોલવામાં પ્રોત્સાહિત કરવા માટે- માતાએ બાળકનાં ઉપરના હોંઠ વડે તેની ડીંટડીને હળવેથી ઘસવી જોઈએ જ્યાં સુધી કે બાળક તેનું મોઢું મોટેથી ન ખોલે. |
02:16 | ધૈર્ય રાખો. કેટલીક વાર, બાળકને તેનું મોઢું મોટેથી ખોલવા માટે અમુક સેકંડથી 2 મિનીટ જેટલો સમય લાગી શકે છે. |
02:25 | યાદ રાખો, ધાવણની કોઈપણ સ્થિતી માટે- છાતીને પકડી રાખતી, માતાની આંગળીઓ અને અંગુઠો, હમેશા બાળકના હોઠનાં સમાંતર રહેવા જોઈએ. |
02:36 | બાળક જ્યારે તેનું મોઢું મોટેથી ખોલે છે ત્યારે, તેનો નીચેનો હોઠ એરોઓલાનાં નીચેના ભાગ પર હોવો જોઈએ. |
02:43 | અને ડીંટડી તેનાં તાળવે જવી જોઈએ ન કે તેનાં મોઢાનાં વચ્ચેનાં ભાગમાં. |
02:50 | હવે, માતાએ તેની છાતી બાળકનાં મોઢામાં તરત મુકવી જોઈએ. |
02:55 | બાળકનાં માથાને હળવેથી બહાર નમાવીને પહેલા માતાએ છાતીમાં બાળકની દાઢીને દબાવવી જોઈએ. |
03:02 | તેણે તેની પીઠ નમાવવી ન જોઈએ અથવા તેની છાતીને બાળકના મોઢા સુધી ન લઇ જવી જોઈએ. |
03:08 | બાળકનાં ખભા પાછળથી હળવેથી ધક્કો આપીને બાળકને છાતીની નજીક લાવવું જોઈએ. |
03:15 | ધવડાવવાનો મહત્વનો પોઈન્ટ એ છે કે માતાની એરીઓલાનો નીચેનો ભાગ બાળકનાં મોઢામાં હોવો જોઈએ. |
03:25 | આનાથી બાળકનાં મોઢામાં એરીઓલાનો મોટો ભાગ ડીંટડીનો મોટો ભાગ પહોંચવામાં મદદ મળશે. |
03:31 | બાળકે નીચેના હોઠ પાસે આવેલ એરીઓલાના ભાગને જીભ વડે દબાવવું જોઈએ. |
03:37 | આનાથી મોટી દૂધની નસો દબાશે અને વધુ પ્રમાણમાં દૂધ બહાર આવશે. |
03:42 | આગળના પગલામાં એ તપાસવું કે બાળક છાતીથી ઊંડાણપૂર્વક જોડાયું છે કે નહી. |
03:48 | ઊંડાણપૂર્વક જોડાણની ખાતરી કરવા માટે, માતાએ આપેલ સંકેતો બદ્દલ જોવું જોઈએ: |
03:54 | બાળકનું મોઢું પહોળી રીતે ખૂલેલું છે કે નહી |
03:57 | બાળકનાં ઉપરના હોઠ પાસે આવેલ એરીઓલાનો ભાગ નીચેનાં હોઠ પાસે આવેલ ભાગથી વધારે દેખાવો જોઈએ. |
04:06 | બાળકની દાઢી પૂર્ણપણે માતાની છાતીમાં જડાયેલી હોવી જોઈએ. |
04:11 | દૂધ ગળતી વખતે બાળકનું જડબું સ્પષ્ટ પણે હલનચલન કરવું જોઈએ. |
04:16 | અને બાળકનો નીચેનો હોઠ બહારની દિશામાં વળેલો હોવો જોઈએ. |
04:22 | જો કે, સારી રીતે ઊંડાણપૂર્વક જોડાયેલ બાળક મોટે ભાગે છાતીમાં છુપાયેલ હોય છે. |
04:28 | આવા કિસ્સામાં, બાળકનાં નીચેનાં હોઠ પાસે આવેલ છાતીને હળવેથી દબાવો. અને તપાસ કરો કે બાળકનો નીચેનો હોઠ બહારની દિશામાં વળેલો છે કે નહી. |
04:41 | આગળ, બાળકના નાકને જુઓ. બાળકનું નાક જો માતાની છાતીએ દબાયેલું હોય, તો- |
04:49 | માતા બાળકનું માથું હળવેથી બહારની તરફ વાળી શકે છે જેથી કરીને બાળકની દાઢી છાતીમાં અંદર ધકેલાય, |
04:58 | અને બાળકનું નાક અને કપાળ છાતીથી દુર થાય. |
05:04 | આવું કરવાથી, બાળકનું જોડાણ છાતીથી ઊંડાણપૂર્વક થશે. |
05:09 | બાળકના સંપૂર્ણ ચહેરાને છાતીથી દુર ન કરો. |
05:13 | આનાથી ડીંટડી દ્વારા ધાવણ થઇ શકે છે. |
05:16 | યાદ રાખો- ધવડાવવું માતા માટે આરામદાયક હોવું જોઈએ. |
05:21 | તેને તેની ડીંટડી પર ચીમટી ભરાવાનો, ખેંચાણનો, કે ઘર્ષણનો અનુભવ થવો ન જોઈએ. |
05:27 | ધવડાવવું જો માતા માટે પીડાદાયક હોય, તો બાળક કદાચિત સારી રીતે જોડાયેલું નથી. |
05:35 | ચાલો નબળા જોડાણનું એકાદ સામાન્ય કારણ જોઈએ. |
05:40 | ઘણી માતાઓ પોતાની એરીઓલાને ચીમટી ભરી ફક્ત ડીંટડીને બાળકનાં મોઢાના મધ્યમાં નાખતી હોય છે. |
05:48 | અહીં, બાળકનું મોઢું પહોળી રીતે ખૂલેલું નથી. |
05:52 | બાળકનું જોડાણ ફક્ત ડીંટડીથી થાય છે. |
05:56 | અહીં, એરીઓલાનો સમાન ભાગ બાળકના ઉપરના હોઠ અને નીચેના હોઠ પાસે દેખાય છે. |
06:04 | બાળકની દાઢી છાતીથી દુર છે. |
06:07 | બાળક ઝડપથી ચૂસે છે . |
06:14 | ચૂસતી વખતે, બાળકનાં ગાલમાં ખંજન પડે છે |
06:17 | દૂધ ગળતી વખતે તેનું જડબું સ્પષ્ટ પણે હલનચલન કરતુ નથી |
06:23 | અને બાળકનાં ઉપરના જડબાના સખત ભાગ વડે ડીંટડી ચીમટાઈ જાય છે. |
06:31 | આ માતા માટે પીડાદાયક છે અને ડીંટડીને કદાચ ઈજા પહોંચી શકે છે. |
06:37 | તે ઉપરાંત, ડીંટડી દ્વારા ધવડાવતી વખતે, બાળક એરીઓલાની નીચે આવેલી વિશાળ દૂધની નસોમાંથી દૂધ મેળવી શકતું નથી. |
06:45 | તેથી, બાળકને પુરતું દૂધ મળતું નથી. |
06:50 | બાળક જો ફક્ત ડીંટડી થી ધાવે તો |
06:54 | માતાએ બાળકનાં મોઢાનાં ખૂણામાં જડબા વચ્ચે સાફ આંગળી મુકીને, |
06:59 | બાળકનું તેની ડીંટડી પર ખેંચાણ હળવું કરીને છાતીથી અલગ કરવું જોઈએ. |
07:04 | ત્યારબાદ સારા ધાવણની ખાતરી માટે તેણે બાળકનું તેજ છાતી પર ફરીથી જોડાણ કરવું જોઈએ. |
07:11 | યોગ્ય ધવડાવવા પછી- માતાએ એ વાતની ખાતરી કરી લેવી જોઈએ કે બાળકને પહેલાનું અને પછીનું દૂધ બંને પર્યાપ્ત રૂપે મળે. |
07:19 | પહેલાનું દૂધ એ પાણી જેવું દૂધ હોય છે જે છાતીનાં આગળનાં ભાગમાં સંગ્રહાયેલું હોય છે. |
07:25 | જે પાણી અને પ્રોટીનથી બનેલું હોય છે. |
07:29 | તે બાળકની વૃદ્ધિ માટે અને બાળકને મજબૂત બનાવવા માટે જરૂરી છે. |
07:36 | પછીનું દૂધ એ ઘટ્ટ દૂધ હોય છે જે છાતીનાં પાછલા ભાગમાં સંગ્રહાયેલું હોય છે. |
07:42 | જે મુખ્યત્વે ચરબીયુક્ત હોય છે. |
07:46 | તે બાળકની બુદ્ધિનાં વિકાસ માટે અને વજન વધારા માટે જરૂરી છે. |
07:53 | બાળકને પહેલા અને પછીનું દૂધ મળી રહે એની ખાતરી માટે- માતાએ બીજી છાતીથી ધવડાવવા પહેલા બાળકને પહેલી છાતીથી પૂર્ણપણે ધવડાવવું જોઈએ. |
08:05 | તેણે એક છાતીથી બાળકને પૂર્ણપણે ધવડાવ્યું છે કે નહી એની ખાતરી કરવા માટે- માતાએ તે છાતીમાંથી પોતાના હાથ વડે દબાવી દૂધ કાઢવું જોઈએ. |
08:15 | છાતીમાંથી જો પાતળું પાણીદાર દૂધ આવે તો, |
08:19 | અથવા જો દબાવવાથી પાછળથી ઘટ્ટ દૂધનો સારો પ્રવાહ આવે. |
08:24 | તો, માતાએ તેનાં બાળકનું એજ છાતીથી ફરી જોડાણ કરવું જોઈએ. |
08:29 | જ્યારે હાથ વડે દબાવવાથી ઘટ્ટ દૂધનો પ્રવાહ પ્રમાણમાં ઓછું ટીપે ટીપે આવે તો, |
08:35 | તેનો અર્થ એ છે કે માતાએ તે છાતીથી બાળકને પૂર્ણપણે ધવડાવી દીધું છે. |
08:41 | પરંતુ, બીજી છાતીથી ધવડાવવા પહેલા, માતાએ બાળકને ઓડકાર લેવા પ્રોતસાહિત કરવું જોઈએ જે માટે- બાળકને તેનાં ખોળામાં બેસાડવું જોઈએ ત્યારબાદ, હળવેથી બાળકનાં ધડને આગળની તરફ નમાવવું જોઈએ અને તેનાં હાથ વડે બાળકનાં જડબાને દબાવવું જોઈએ. |
09:00 | બાળકે ૨ થી ૩ મિનીટમાં ઓડકાર લેવું જોઈએ. |
09:04 | જો આગળ ૫ મિનીટ સુધી ઓડકાર ન આવે તો, |
09:08 | તેનો અર્થ એ થાય છે કે બાળકનું છાતી સાથે જોડાણ ખુબ સરસ હતું. |
09:14 | ધવડાવતી વખતે બાળકે વધારાની હવા તેનાં પેટમાં લીધી નથી. |
09:21 | હવે, માતાએ તેની બીજી છાતી વડે બાળકને ધવડાવવું જોઈએ. |
09:26 | બાળકનું પેટ જો ભરેલું હોય તો, તે કદાચિત બીજી છાતીથી ધાવશે નહી. |
09:32 | પરંતુ માતાએ બાળકને ધવડાવવા માટે હમેશા બીજી છાતી પણ આપવી જોઈએ. |
09:39 | અંતિમ નિર્ણય તેણે બાળક પર છોડવો જોઈએ. |
09:45 | ધાવતી વખતે બાળક જો સુઈ જાય તો, માતાએ બાળકને જગાડવું જોઈએ તે માટે- બાળકનાં પગનાં તળિયે નરમાશથી ટપોરવું જોઈએ. |
09:55 | અથવા બાળકની પીઠ પર હળવેથી ગલીપચી કરવી જોઈએ |
09:59 | અથવા ઓડકાર માટે દર્શાવેલ સ્થિતીમાં બાળકને બેસાડવું જોઈએ. |
10:04 | યોગ્ય પ્રક્રિયા સાથે સાથે, વારે વારે ધવડાવવાનો ક્રમ પણ મહત્વનો છે. |
10:12 | માતાએ તેનાં બાળકને ૨૪ કલાકમાં આશરે ૧૨ વખત ધવડાવવું જોઈએ. |
10:17 | તે જેમાંથી તેણે લગભગ ૨ થી ૩ વખત રાત્રી દરમ્યાન ધવડાવવું જોઈએ. |
10:24 | બાળકને ધવડાવતા પહેલા, માતાએ બાળકની ભૂખનાં સંકેતો બદ્દલ જોવું જોઈએ જેમ કે- હલનચલન કરવું |
10:32 | મોઢું ખોલવું
માથું નમાવવું તેનાં હાથને મોઢા સુધી લઇ જવો |
10:37 | આંગળીઓ ચુસવી અને શરીરનું આળસ લેવું. |
10:42 | બાળક જો ધાવવા માટે રડવા લાગે, તો એનો અર્થ એ છે કે ખુબ મોડું થઇ ગયું છે. |
10:49 | કૃપા કરી નોંધ લો- ૨ અઠવાડિયા, ૬ અઠવાડિયા અને ૩ મહિનાની ઉમર દરમ્યાન બાળકના વિકાસમાં ઝડપી વધારો થાય છે. |
10:59 | અને બાળકને વધુ દૂધની જરૂર રહેશે. |
11:05 | સાથે જ, બાળક જો વારંવાર દૂધ પીતું હોય તો માતાનાં દૂધનું ઉત્પાદન વધશે. |
11:12 | તેથી, માતાએ આવા ઝડપી વિકાસ ગાળામાં વધુ વખત ધવડાવવું જોઈએ. |
11:19 | યાદ રાખો- જીવનનાં પ્રથમ ૬ મહિના સુધી બાળક માટે છાતીનું દૂધ ઉત્તમ પોષણ છે. |
11:30 | અને સારું જોડાણ એ સફળ ધાવણનો મુખ્ય ભાગ છે. |
11:36 | અહીં આ ટ્યુટોરીયલનો અંત થાય છે. |
11:38 | IIT Bombay તરફથી ભાષાંતર અને રેકોર્ડીંગ કરનાર હું, જ્યોતિ સોલંકી વિદાય લઉં છું.
જોડાવાબદ્દલ આભાર. |