Linux/C2/Basics-of-System-Administration/Gujarati

From Script | Spoken-Tutorial
Revision as of 17:28, 29 November 2012 by Chandrika (Talk | contribs)

(diff) ← Older revision | Latest revision (diff) | Newer revision → (diff)
Jump to: navigation, search
Visual Cue Narration
0:00 Linux માં રેગ્યુલર ફાઈલો સાથે કામ કરવા માટેના મૌખિક ટ્યુટોરીયલમાં તમારું સ્વાગત છે.
0:07 ફાઈલો અને ડિરેક્ટરીઓ સાથે મળી Linux ફાઈલ સિસ્ટમ બનાવે છે.
0:13 પહેલાંના ટ્યુટોરીયલમાં આપણે પહેલેથી જ જોયું છે કે ડિરેક્ટરીઓ સાથે કેવી રીતે કામ કરવું. તમે આ વેબસાઈટ પર ટ્યુટોરીયલ શોધી શકો છો.
0:25 આ ટ્યુટોરીયલ માં આપણે જોશું કે રેગ્યુલર ફાઈલો કેવી રીતે નિયંત્રિત કરવું.
0:31 આપણે પહેલાથી જ બીજા ટ્યુટોરીયલ માં જોયું હતું કે Cat આદેશની મદદ થી ફાઈલ કેવી રીતે બનાવી શકાય છે. વિગતો માટે આ વેબસાઇટ જુઓ.
0:46 ચાલો જોઈએ કે કેવી રીતે ફાઈલ ને એક સ્થળ થી બીજા સ્થળ ઉપર કોપી કરવું. તે માટે આપણી પાસે cp આદેશ છે.
0:55 ચાલો જોઈએ કે કેવી રીતે આદેશ વાપરવામાં આવે છે.
1:00 એક ફાઈલ કોપી કરવા માટે લખો
cp space એક અથવા વધુ [વિકલ્પ] ...space SOURCE ફાઈલનું નામ space DEST ફાઈલનું નામ.
1:15 એક જ સમયે ઘણી ફાઈલો ને કોપી કરવા માટે.
આપણે લખીશું cp space એક અથવા વધુ [વિકલ્પ]... SOURCE ફાઈલો કે જે આપણે કોપી કરવા ઈચ્છીએ છીએ તેના નામ...અને અંતિમ ડિરેક્ટરી કે જેમાં આ ફાઈલો કોપી કરવામાં આવશે.
1:34 ચાલો હવે આપણે ઉદાહરણ જોઈએ. પ્રથમ આપણે ટર્મિનલ ખોલીશું.
1:42 આપણી પાસે પહેલેથી test1 નામની ફાઈલ /home/anirban/arc/ માં છે
1:49 test1 માં શું છે તે જોવા માટે આપણે લખીશું
$ cat test1 અને Enter દબાવો.
2:00 આપણે જોઈ શકીએ છીએ test1 ના કન્ટેન્ટ બતાવવામાં આવેલ છે, હવે જો આપણે તેને બીજી ફાઇલ માં કોપી કરવું છે જેનું નામ છે test2 તો આપણે લખીશું

$ Cp test1 test2 અને Enter દબાવો.

2:22 હવે ફાઈલ કોપી કરવામાં આવી છે.
2:25 જો test2 અસ્તિત્વમાં ન હોય તો પ્રથમ તે બનાવશે અને પછી test1 ના સમાવિષ્ટો તેમાં કોપી કરશે.
2:35 જો તે પહેલાથી જ અસ્તિત્વમાં હોય તો પછી તે ફરીથી લખશે એટલે કે ઓવર રાઇત થશે. કોપી થયેલું જોવા માટે લખો

$ cat test2 અને Enter દબાવો.

2:52 તમે વિવિધ directories માં અથવા વિવિધ directories થી ફાઈલો કોપી કરી શકો છો.ઉદહરણ તરીકે


લખો

$ cp /home/anirban/arc/demo1 /home/anirban/demo2 અને Enter ડબાઓ.

3:31 આ શું કરશે, તે સ્ત્રોત ડીરેકટરી /home/anirban/arc/ માં આવેલ ફાઈલ demo1 ને અંતિમ ડિરેક્ટરી /home/anirban માં કોપી કરશે. તે ફાઈલ નામ demo1 થી કોપી કરશે.
3:51 demo2 ત્યાં છે એ જોવા માટે, લખો

ls space /home/anirban અને Enter ડબાઓ.

4:13 આપણે ઉપર ખસાડીશું તો તમે અહીં જોઈ શકશો demo2 છે.
4:19 હેડ ખસેડતા પહેલાં ચાલો સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
4:25 જો તમે ઈચ્છતા હોઉં કે અંતિમ ડિરેક્ટરીમાં ફાઇલ નું નામ સમાન હોય, તમે કદાચ ફાઈલ નામ ઉલ્લેખ ન કર્યો હોય. ઉદાહરણ તરીકે
4:35 લખો $ cp /home/anirban/arc/demo1 /home/anirban/ અને Enter ડબાઓ.
5:03 આ ફરીથી ફાઈલ demo1 જે /home/anirban/arc/ ડિરેક્ટરી થી /home/anirban ડિરેક્ટરી માં ફાઈલ નામ demo1 સાથે કોપી થશે.
5:20 પહેલાંની જેમ demo1 જોવા માટે, લખો

ls/home/anirban અને Enter ડબાઓ.

5:33 અહીં ફરીથી આપણે ઉપર સ્ક્રોલ કરીશું અને તમે જોઈ શકો છો demo1 ફાઈલ અહીં છે.
5:40 ફરીથી હેડ ખસેડતા પેહલા ચાલો સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
5:48 અન્ય ઉદાહરણ જેમાં આપણે ડેસ્ટીનેશન ફાઈલ નામ આપવાની જરૂર નથી જ્યારે આપણે ઘણી ફાઈલોની કોપી કરવા ઈચ્છતા હોઈએ.
5:56 આપણે ધારીશું કે આપણી પાસે હોમ ડિરેક્ટરીમાં ત્રણ ફાઈલો છે જેના નામ છે test1 test2 test3.
6:04 હવે આપણે લખીશું $ cp test1 test2 test3 /home/anirban/testdir અને Enter દબાવો.
6:27 આ બધી ત્રણ ફાઈલો test1,test2 and test3 ને /home/anirban/testdir ડિરેક્ટરીમાં તેમના નામ બદલ્યા વિના કોપી કરશે.
6:41 તમે જોશો કે આ ફાઈલો વાસ્તવમાં કોપી થયેલ છે. આપણે ls /home/anirban/testdir લખીશું અને Enter દબાવીશું.
7:03 જેમ તમે જોઈ શકો છો test1, test2 અને test3 આ ડિરેક્ટરી માં હાજર છે.
7:10 ઘણા વિકલ્પો છે કે cp સાથે આવે છે. અહીં આપણે માત્ર સૌથી મહત્વપૂર્ણ જોઈશું.
7:18 ચાલો પ્રથમ પાછા સ્લાઇડ્સ ઉપર જઈએ.
7:23 બધા વિકલ્પોમાં -R એક વધુ મહત્વનું છે. તે સમગ્ર ડિરેક્ટરી સંરચનાને રીકરસીવ કોપી કરે છે.
7:33 ચાલો એક ઉદાહરણ જોઈએ
7:38 ચાલો testdir ડિરેક્ટરીના તમામ સમાવિષ્ટોને test કહેવાતી ડિરેક્ટરીમાં કોપી કરવાનો પ્રયાસ કરીએ.
7:48 તે માટે આપણે cp testdir/ test લખીશું અને Enter દબાવીશું.
8:02 જેમ તમે આઉટપુટ સંદેશ દ્વારા જોઈ શકો છો.
8:06 સામાન્ય રીતે આપણે cp આદેશ દ્વારા કેટલાક સમાવિષ્ટો સીધા કોપી ન કરી શકીએ.
8:14 પરંતુ-R વિકલ્પ ની મદદથી આપણે આ કરી શકીએ છીએ.
8:19 હવે આપણે લખીશું cp -R testdir/ test અને Enter દબાવો.
8:36 આ ફાઈલો હવે એ જોવા માટે કોપી થઇ ગઈ છે કે શ્રેષ્ઠ ડિરેક્ટરી વાસ્તવમાં અસ્તિત્વમાં છે. તે માટે લખો, ls અને Enter ડબાઓ.
8:47 તમે જોઈ શકો છો ટેસ્ટ ડિરેક્ટરી અસ્તિત્વમાં છે. ચાલો સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
8:57 test અંદરના સમાવિષ્ટો જોવા માટે લખો ls test અને Enter દબાવો.
9:08 તમે test ડિરેક્ટરીના સમાવિષ્ટો જોઈ શકો છો.
9:13 હવે આપણે સ્લાઇડ્સ પર પાછા જઈએ.
9:16 આપણે જોયું કે જો ફાઈલ પહેલાથી જ હાજર બીજી ફાઇલ માં કોપી થાય તો પેહલા થી હાજર ફાઈલ ઓવરરાઈત થાય છે.
9:25 હવે શું થાય જો આપણે અજાણતામાં મહત્વપૂર્ણ ફાઈલ ઓવરરાઈત કરીએ?
9:30 આવું થતું અટકાવવા માટે, આપણી પાસે -b વિકલ્પ છે.
9:36 આ દરેક પેહલા થી હાજર ડેસ્ટીનેશન ફાઇલ નું બેકઅપ બનાવે છે.
9:41 આપણે -i (ઇન્ટરેક્ટિવ) વિકલ્પ નો પણ ઉપયોગ કરી શકીએ છીએ, આ આપણને દરેક ડેસ્ટીનેશન ફાઈલ ને ઓવરરાઇટ કરતા પેહલા હંમેશા ચેતવે છે.
9:54 હવે ચાલો જોઈએ mv આદેશ કેવી રીતે કામ કરે છે.
9:59 આ ફાઈલો નું સ્થાન બદલવા માટે વપરાય છે. હવે આ કેવી રીતે ઉપયોગી છે?
10:04 તે બે મુખ્ય ઉપયોગો છે.
10:07 તે ફાઈલ અથવા ડિરેક્ટરી નું નામ બદલવા માટે વપરાય છે.
10:11 તે એક અલગ ડિરેક્ટરીમાં ફાઈલોના જૂથને પણ ખસેડી શકે છે.
10:17 mv cp સમાન જ છે જે આપણે પહેલેથી જ જોયું છે. તેથી ચાલો જોઈએ mv કેવી રીતે વાપરી શકાય.
10:29 આપણે ટર્મિનલ ખોલીશું અને લખો $ mv test1 test2 અને Enter દબાવો.
10:43 આ test1 નામવાળી ફાઈલ જે પહેલાથી જ હોમ ડિરેક્ટરી માં હાજર છે તેને test2 નામ સાથે બદલશે.
10:52 જો test2 પહેલાથી જ અસ્તિત્વમાં છે તો તે ઓવરરાઈટ થઇ જશે.
11:00 જો ફાઈલ ઓવરરાઇટ કરતા પેહલા આપણે ચેતવણી ઈચ્છીએ છીએ .
11:05 તો આપણે mv આદેશ સાથે-i વિકલ્પ વાપરી શકીએ છીએ.
11:10 ધારો કે આપણી પાસે બીજી ફાઇલ છે જેનું નામ છે anirban. આ ફાઈલને આપણે test2 ના નામે રીન્યુ કરવા ઈચ્છીએ છીએ
11:20 આપણે લખીશું mv -i anirban test2 અને Enter ડબાઓ.
11:32 જેમ તમે જોઈ શકો છો કે ચેતવણી આપવામાં આવેલ છે જે પૂછે છે test2 ઓવરરાઇટ કરવું છે કે નહિ.
11:41 જો આપણે y દબાવીએ અને પછી Enter દબાવીએ, તો ફાઈલ ખરેખર ઓવરરાઇટ થઇ જશે.
11:49 Cp ની જેમ આપણે mv સાથે પણ ઘણી ફાઈલો ઉપયોગમાં લઇ શકીએ છીએ પરંતુ તે કિસ્સામાં ડેસ્ટીનેશન ડિરેક્ટરી હોવી જોઈએ.
11:58 આગળ વધવા પેહલા ચાલો સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
12:03 ધારો કે આપણી પાસે ૩ ફાઈલો આપણી હોમ ડિરેક્ટરીમાં છે abc.txt , pop.txt, અને push.txt.
12:14 તેની હાજરી જોવા માટે ls લખો અને Enter કળ દબાવો.
12:21 અહીં ફાઈલો છે pop.txt, push.txt અને abc.txt . ચાલો સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
12:36 હવે આપણે આ ત્રણ ફાઈલોને testdir કહેવાતી ડિરેક્ટરીમાં ખસેડવા ઇચ્છીએ છીએ.
12:46 આપણે શું કરવાની જરૂર છે mv abc.txt pop.txt push.txt અને પછી ડેસ્ટીનેશન ફોલ્ડર નું નામ જે testdir છે અને Enter દબાવો.
13:14 તેમને જોવા માટે ls testdir લખો અને Enter દબાવો.
13:20 તમે ફાઈલો abc, pop અને push.txt જોઈ શકો છો.
13:27 હવે ચાલો અમુક વિકલ્પો કે જે mv સાથે આવે છે તે જોઈએ. ચાલો પ્રથમ સ્લાઇડ્સ પર પાછા જઈએ.
13:37 પછી mv આદેશ સાથે -b અથવા -backup વિકલ્પ આવશે. તે ઓવરરાઇટ કરવા પેહલા બધી ફાઈલો નું ડેસ્ટીનેશન માં બેકઅપ લેશે.
13:48
13:58 આગળ આપણે rm આદેશ જોઈશું. આ આદેશ નો ઉપયોગ ફાઈલો રદ કરવા માટે થાય છે.
14:06 ટર્મિનલ ઉપર ફરીથી જાઓ અને ls testdir લખો.
14:15 આપણે જોઈ શકીએ છીએ ફાઈલ નામ faq.txt હાજર છે. આપણે આ રદ કરવા ઈચ્છીએ છીએ.
14:23 તે માટે આપણે લખીશું

$ Rm testdir / faq.txt અને Enter દબાવો.

14:37 આ આદેશ / testdir ડિરેક્ટરી માંથી ફાઈલ faq.txt ને રદ કરશે.
14:46 ફાઈલ વાસ્તવમાં ફાઈલ રદ થઈ છે કે નહિ તે જોવા માટે ચાલો ફરીથી ls testdir લખીએ અને Enter દબાવીએ.
15:00 આપણે ફાઈલ faq.txt જોઈ નથી શકતા.
15:05 આપણે ઘણી ફાઈલો સાથે rm આદેશ વાપરી શકીએ છીએ.
15:10 testdir ડિરેક્ટરી બે ફાઈલો abc1 અને abc2 સમાવે છે.
15:17 testdir ડિરેક્ટરી બે ફાઈલો abc1 અને abc2 સમાવે છે.
15:23 તે માટે આપણે લખીશું rm testdir/abc1 testdir/abc2 અને Enter કળ દબાવો.
15:45 આ testdir ડિરેક્ટરીમાંથી abc1 અને abc2 ફાઈલો રદ કરે છે.
15:53 તેઓ રદ થઇ ગયા છે તે જોવા માટે ફરીથી લખો ls testdir. તમે abc1 abc2 જોઈ નથી શકતા.
16:07 ચાલો આગળ જતાં પહેલાં સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
16:14 હવે ચાલો પાછા સ્લાઇડ્સ પર જઈએ.
16:18 ચાલો જોઈએ આપણે શું કહ્યું?
16:20 એક ફાઈલ રદ કરવા માટે આપણે લખ્યું, rm અને પછી ફાઈલનું નામ.
16:27 ઘણી ફાઈલો રદ કરવા માટે આપણે લખીશું rm અને ઘણી ફાઈલો ના નામ જેને આપણે રદ કરવા ઈચ્છીએ છીએ.
16:34 હવે ચાલો rm આદેશ ના કેટલાક વિકલ્પો જોઈએ.
16:40 ક્યારેક ફાઈલ રાઇટ પ્રોટેક્ટેડ હોય છે, તો પછી rm આદેશની મદદથી ફાઈલ રદ ન થઇ શકે. આ કિસ્સામાં આપણી પાસે -f વિકલ્પ છે જે ફાઈલને દબાણપૂર્વક રદ કરે છે.
16:57 અન્ય સામાન્ય વિકલ્પ -r વિકલ્પ છે. ચાલો જોઈએ આ વિકલ્પો ક્યાં ઉપયોગી છે?
17:07 ચાલો ટર્મિનલ પર જઈએ.
17:12 rm આદેશ સામાન્ય રીતે ડિરેક્ટરીઓ રદ કરવા માટે ઉપયોગમાં નથી આવતું, જે માટે આપણી પાસે rmdir આદેશ છે.
17:21 પરંતુ સામાન્ય રીતે rmdir આદેશ ડિરેક્ટરી ખાલી હોય ત્યારે જ તે રદ કરે છે.
17:27 જો આપણે એ ડિરેક્ટરી રદ કરવા ઈચ્છતા હોય કે જેની અંદર ઘણી સંખ્યા માં ફાઈલો અને સબડિરેક્ટરીઓ છે, તો શું?
17:35 ચાલો આ કરવા માટે rm આદેશ નો પ્રયાસ કરીએ.
17:38 ચાલો લખીએ rm અને ડિરેક્ટરી જે આપણે રદ કરવા ઈચ્છીએ છીએ, જે છે testdir અને Enter દબાવો.
17:47 આઉટપુટ સંદેશ પરથી આપણે જોઇ શકીએ કે આપણે testdir રદ કરવા માટે rm નો ઉપયોગ ન કરી શકીએ.
17:55 પરંતુ જો આપણે-r અને-f વિકલ્પ ભેગા કરીએ તો આપણે આ કરી શકીએ છીએ.
18:03 rm-rf testdir લખો અને પછી Enter દબાવો.
18:16 હવે testdir ડિરેક્ટરી સફળતાપૂર્વક રદ થઇ છે.
18:22 ચાલો હવે સ્લાઇડ્સ પર આગામી આદેશ શીખવા માટે પાછા જઈએ.
18:27 cmp આદેશ.
18:29 ક્યારેક આપણે એ ચકાસવું જરૂરી હોય છે કે બે ફાઈલો સમાન છે. જો તેઓ સમાન હોય તો આપણે તેમાંથી એક ને રદ કરી શકીએ છીએ.
18:37 આપણે એ પણ જોવા ઈચ્છતા હોઈએ કે શું ફાઈલ છેલ્લી આવૃત્તિ પછી બદયાલેય છે કે નહી.
18:44 આ અને બીજા ઘણા હેતુઓ માટે આપણે cmp આદેશ વાપરી શકીએ છીએ.
18:49 તે બે ફાઈલો ને બાઈટ દ્વારા બાઇટ સરખાવે છે.
18:54 file1 અને file2 સરખાવવા માટે આપણે cmp file1 file2 લખીશું.
19:03 જો બે ફાઈલો સમાન સમાવિષ્ટ ધરાવતા હોય તો પછી કોઈ સંદેશો પ્રદર્શિત ન થશે.
19:11 માત્ર પ્રોમ્પ્ટ છાપવામાં આવશે.
19:14 જો તેમના સમાવિષ્ટો માં તફાવતો હશે તો પછી પ્રથમ મિસમેચનું સ્થાન ટર્મિનલ પર છાપવામાં આવશે.
19:25 ચાલો જોઈએ કેવી રીતે cmp કાર્ય કરે છે. આપણી પાસે આપણી હોમ ડિરેક્ટરીમાં બે ફાઈલો છે જેના નામ છે sample1 અને sample2.
19:35 ચાલો જોઈએ તેઓ શું સમાવે છે?
19:38 લખો cat sampe1 અને Enter કળ દબાવો. તે

“This is a Linux file to test the cmp command” ટેક્સ્ટ સમાવે છે.

19:50 અન્ય ફાઈલ sample2 ટેક્સ્ટ સમાવે છે અને તે જોવા માટે આપણે લખીશું cat sample2 અને Enter દબાવો.
20:00 તે “This is a Unix file to test the cmp command.” લખાણ સમાવે છે.
20:06 હવે આપણે આ બે ફાઈલો પર cmp આદેશ લાગુ પાડી શકીએ છીએ.
20:11 આપણે લખીશું cmp sample1 sample2 અને Enter કળ દબાવો.
20:23 આપણે જોઈ શકીએ છીએ કે બે ફાઈલો sample1 અને sample2 વચ્ચે પ્રથમ તફાવત બતાવ્યો છે.
20:32 ચાલો આગામી આદેશ ઉપર જતાં પહેલાં સ્ક્રીન સાફ કરીએ.
20:38 આગામી આદેશ આપણે wc આદેશ જોઈશું.
20:43 આ આદેશ ફાઈલ માં અક્ષરો, શબ્દો, અને લીટીઓની સંખ્યા ગણતરી કરવા માટે ઉપયોગી છે.
20:50 આપણી હોમ ડિરેક્ટરીમાં sample3 નામવાળી ફાઈલ છે.
20:56 ચાલો તેના કન્ટેન્ટ જોઈએ, તે માટે આપણે લખીશું cat sample3 અને Enter દબાવો.
21:05 આ sample3 ના કન્ટેન્ટ છે.
21:10 હવે ચાલો આ ફાઈલ પર wc આદેશ વાપરીએ.
21:14 તે માટે આપણે લખીશું wc sample3 અને Enter કળ દબાવો.
21:25 આદેશ નિર્દેશ કરે છે કે ફાઇલને 6 લીટીઓ, 67 શબ્દો અને 385 અક્ષરો છે.
21:38 આ અમુક આદેશો હતા જે આપણને ફાઈલો સાથે કામ કરવા માટે મદદ કરે છે.
21:43 બીજા ઘણા આદેશો છે. વધુમાં દરેક આદેશ જે આપણે જોયા તેના અન્ય ઘણા વિકલ્પો છે.
21:51 તેમના વિશે વધુ જાણવા man આદેશની મદદ લો.
22:00 અહીં આ ટ્યુટોરીયલ સમાપ્ત થાય છે.
22:04 સ્પોકન ટ્યુટોરીયલ પ્રોજેક્ટ એ ટોક ટુ અ ટીચર પ્રોજેક્ટ નો એક ભાગ છે, જે આઇસીટી, એમએચઆરડી, ભારત સરકાર દ્વારા શિક્ષણ પર નેશનલ મિશન દ્વારા આધારભૂત છે.
22:17 આ વિશે વધુ માહિતી "http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro" લીંક ઉપર ઉપલબ્ધ છે.
22:34 IIT Bombay તરફથી ભાષાંતર કરનાર હું કૃપાલી પરમાર વિદાય લઉં છું. જોડાવા બદલ આભાર.

Contributors and Content Editors

Chandrika, Jyotisolanki, PoojaMoolya