Spoken-Tutorial-Technology/C2/Dubbing-a-spoken-tutorial-using-Audacity-and-ffmpeg/Marathi
Border=1 !Timing !Narration |- | 00:00 |नमस्कार मित्रांनो. या स्पोकन ट्यूटोरियल मध्ये आपले स्वागत आहे. आपण पाहू कि लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टम मध्ये एका भाषेतून दुसऱ्या भाषेत कसे डब करावे. |- |00:10 |यासाठी तुम्हाला फक्त एक ऑडीओ इनपुट सहित हेडसेट किंवा माइक आणि स्पीकर्सची आवश्यकता आहे ज्यास कम्प्युटरशी जोडता येईल. |- |00:19 |ऑड्यासिटी ध्वनि रेकॉर्ड आणि एडिट (संपादन) करण्याकरिता एक फ्री आणि ओपन सोर्स सॉफ्टवेअर आहे. |- |00:24 |ते Mac OS X, Microsoft Windows, GNU/Linux, आणि अन्य ऑपरेटिंग सिस्टम साठी उपलब्ध आहे. |- |00:32 |आपण निःशुल्क या साइट वरून डाउनलोड करू शकता audacity.sourceforge.net/download link |- |00:39 |मी उबंटू 10.04 वर्जन ऑपरेटिंग सिस्टमचा वापर करीत आहे. |- |00:44 | मी आधीच Audacity 1.3 वर्जन डाउनलोड केले आहे आणि ते Synaptic Package Manager द्वारा माझ्या पीसी मध्ये स्थापित केले आहे. |- |00:52 |सॉफ्टवेअर उबंटू लीनक्स मध्ये इंस्टाल कसे करावे यासाठी, |- |00:57 |कृपया या वेबसाइटवर उपलब्ध उबंटू वरील स्पोकन ट्यूटोरियल्स पहा. |- |01:02 |सर्वप्रथम तुम्हाला जे करणे आवश्यक आहे ते हे कि मूळ म्हणजे ओरिजिनल विडिओ एकणे. |- |01:09 |त्यानंतर स्क्रिप्ट याप्रकारे अनुवाद करा कि प्रत्येक वाक्याचे नरेशन टाइम तोच असावा किंवा त्यापेक्षा कमी, जो मूळ स्क्रिप्टमध्ये त्या वाक्यासाठी आहे. |- |01:18 |हे प्रत्येक वाक्याच्या सुरुवातीला टिप्पणी काढल्याने करता येऊ शकते. |- |01:23 |जर तुम्ही हे प्रत्येक वाक्यासाठी करू शकत नाही, तर तुम्ही हे दोन वाकये जोडण्यासाठी वापरू शकता. |- |01:29 |म्हणजे, जरी पहिल्या वाक्याच्या शेवटी काही ताळमेळ नसला, तरी तो सिंक, दुसरे वाक्य पूर्ण होताना बरोबर व्हावा. |- |01:37 |काही शब्द किंवा वाक्य ओरिजिनल मधून स्कीप होणे संभव आहे. |- |01:42 |परंतु त्याचा अर्थ बदलणार नाही याची खात्री करून घ्या. |- |01:48 |आता आपण Audacityओपन करू, Applications वर क्लिक करा, |-1:54 |Sound&Video, आणि Audacity निवडून रन करा. |01:58 |हे आपल्या स्क्रीनवर एक एम्प्टी प्रोजेक्ट ओपन करेल. मेनू बार वर तुम्ही विविध विकल्प पाहू शकता जसे file (फाइल), edit (एडिट) , view (व्यू), transport (ट्रांसपोर्ट), tracks (ट्रैक्स) आणि इत्यादी. |- |02:11 |आपण यातील काहिंबाबत शिकणार आहोत. मेन मेनूमध्ये, तुम्ही VCR कंट्रोल्स पाहू शकता – Pause (पॉज़), Play (प्ले) , Stop (स्टॉप) , Rewind (रिवाइंड) , Forward (फॉरवर्ड), आणि Record (रेकॉर्ड) |- |02:25 |यापुढे, Audio tools toolbar ऑडिओ टूल्स टूलबार आहे. |- | 02:30 |यात selection (सिलेक्शन) टूल आणि Time shift (टाइम शिफ्ट) टूल आहे ज्यांचा आपण या ट्यूटोरियल मध्ये उपयोग करणार आहोत. |- |02:36 |व्डिफॉल्ट द्वारेselection tool सक्रिय आहे. |- |02:40 |आता एक डबिंग करू. मी Scilab वरील एक ट्यूटोरियल सुरु करेन , मैट्रिक्स ऑपरेशन जी इंग्रजीत आहे. |- |03:03 |आणि मला Audacity वापरून ते मराठीत डब करायचे आहे. मी आधीच त्याचे भाषांतर केले आहे आणि वेळ, वर उल्लेख केल्याप्रमाणे नोट केली आहे. |- |03:14 |आता मी येथे रेकॉर्ड करणार आहे. रेकॉर्डींगसाठी, Record बटनवर क्लिक करा आणि नरेशन सुरु करा. |- |03:22 |( Scilab वापरल्याने मैट्रिक्स ऑपरेशनच्या या ट्यूटोरियल मध्ये आपले स्वागत आहे. या ट्यूटोरियलच्या अभ्यासासाठी तुमच्या सिस्टम मध्ये Scilab स्थापित करणे आवश्यक आहे.) |- |03:32 |रेकॉर्डिंग थांबवण्यासाठी Stop बटन वर क्लिक करा. तुम्हाला दिसेल Audio timeline वर दोन स्टीरियो ट्रयाक्स आहेत जेथे नरेशन दिसते. |- |03:43 |स्पाइक वेवफॉर्म्स आहेत. स्टीरियो ट्रयाक्स मध्ये डावीकडे एक सिंगल लेबल एरिआ आहे तसेच दोन वेवफॉर्म्स उजवीकडे आहे. |- |03:50 |जे दोन इनपुट चॅनेल आहेत - लेफ्ट चॅनेल आणि राईट चॅनेल. |- |03:56 |पूर्णपणे, एकाच वेळेत रेकॉर्ड करावे त्यामुळे तुम्हाला एक सिंगल ऑडियो ट्रॅक मिळेल. लक्षात ठेवा कि या केस मध्ये वाक्यांमध्ये एक सेकंद थांबावे. |- |04:08 |आता प्रत्येक वाक्याच्या सुरुवातीच्या क्लिपला छोट्या क्लिप्स मध्ये विभाजित करा . ऑडियो ट्रयाक्सना क्लिप्स मध्ये विभाजित करण्यासाठी CTRL+I शोर्टकट आहे. |- |04:19 | मी येथे ऑडियो स्प्लिट करेन. क्लिप ट्रैक वर स्लाइड करा, वाक्याची टाइमिंग मॅच करण्यासाठी जो आपण पूर्वी नोट केला आहे. |- |04:27 | time shift tool निवडा. पहा कि कर्सर आता द्विदिशी dvidishi बाण असलेला आहे. |- |04:33 |मी या टाइम वर क्लिप घेते. लक्षात असू द्या, कि आपल्याला विरुद्ध दिशेला जायचे आहे म्हणजे शेवटची क्लिपने सुरुवात करून पहिली वर यायचे आहे. |- |04:42 |हे यासाठी, कारण जोपर्यंत आपण जागा बनवत नाही तोपर्यंत आधीची क्लिप स्वतःच्या जागेवरून निघत नाही. |- |04:49 |पुढील नरेशन करण्यासाठी, टाइमलाइनच्या कुठल्याही एका चैनल वर क्लिक करा. |- |05:01 |आता सुरू करण्यासाठी Record बटन वर क्लिक करा. आता बंद करण्यासाठी Stop बटन वर क्लिक करा. |- |05:12 हे दुसरे नरेशन दुसऱ्या स्टीरिओ ट्रैक मध्ये येईल. त्याप्रमाणे तुम्ही विविध नरेशन रेकॉर्ड करू शकता जो विविध ट्रैक्स मध्ये दिसेल. |- |05:22 |आता आपण पाहू कि हि सर्व नरेशंस कशी जोडावी म्हणजे मर्ज करावी किंवा त्यांना एका ट्रैक वर कसे आणावे. time shift tool निवडा. |- |05:32 |ऑडियो क्लिप वर राइट क्लिक करून निवडा आणि त्यास पहिल्या ऑडियो ट्रैकच्या शेवटी ड्रैग आणि ड्रॉप करा. असे सर्व क्लिप्ससाठी करा. |- |05:43 |आपण लेबल एरिया मध्ये X बटन वर क्लिक करून एक ऑडियो ट्रैक काढू शकतो. मी दुसरा ऑडियो ट्रैक काढून टाकते जो रिकामी आहे. |- |05:51 क्लिप्सना पहल्या ट्रैक वर स्लाइड करताना, वेळे कडे लक्ष द्या कि क्लिपचा प्रारंभ वेळ त्याच वाक्याच्या प्रारंभ वेळ सोबत मैच व्हावा, जसे नोट केले आहे. |- |06:01 एकदा आपण वाक्याच्या सुरुवातीच्या वेळे प्रमाणे समन्वय samanvayसाधला कि आपण आपला प्रोजेक्ट सेव करू शकतो. यासाठी, file menu मध्ये जा आणि save project as वर क्लिक करा. |- |06:15 |एक डाइअलॉग बॉक्स ओपन होईल. ok वर क्लिक करा. आता तो एक फाइल नेमसाठी विचारेल. मी हे फाइल नाव देत आहे.hindi _matrix_operation. |- |06:29 |पुढे ते स्थानासाठी विचारेल जेथे ते सेव करायचे आहे. मी Desktop निवडेल आणि Save वर क्लिक करेन. हा प्रोजेक्टला .aup ( डॉट aup) म्हणून सेव करेल. |- |06:41 |शेवटी, जो ऑडियो फॉर्मेट आवश्यक आहे त्यात फ़ाइनल प्रोजेक्ट एक्सपोर्ट करा जसे कि wav, mp3 आणि अन्य. |- |06:49 |असे करण्यासाठी मेनू बार वर जा, File वर क्लिक करा. Export ऑप्शन निवडा, त्यावर क्लिक करा. |- |06:58 |ते एका फाइल नेम साठी विचारेल. मी येथे हे नाव देईन scilab_ hindi_matrix_operation. |- |07:06 त्याबरोबर ही जेथे सेव करायची आहे ते स्थान दया. |- |07:12 |पुढे सेव करण्यासाठी फॉर्मेट निवडा. मी ogg फॉर्मेट वर क्लिक करेन , आणि मग सेव वर क्लिक करेन . |- |07:21 |पुढे तुम्हाला Edit Metadata नावाचा एक बॉक्स मिळेल. येथे तुम्ही आर्टिस्टचे नाव देऊ शकता आणि आवशक्यता असल्यास अन्य माहीतीही. |- |07:29 |Ok वर क्लिक करा. हे तुमची फ़ाइनल ऑडियो फाइल बनवेल. |- |07:35 ffmpeg एक ओपन सोर्स ऑडियो आणि विडियो कनवर्टर आहे जो बऱ्याच प्रमाणित कोडेक्सचे समर्थन करतो. तो सहज आणि सोप्या रीतीने एका फाइल फॉर्मेट मधून दूसऱ्या मध्ये बदलू शकतो. |- |07:48 |।http://ffmpeg.org/ http ffmpeg dot orgमधून ffmpeg साठी सोर्स कोड डाउनलोड करू शकता. |- |07:56 |डाउनलोड वर क्लिक करा. खाली स्क्रोल करा आणि उपयुक्त असेल तो निवडा. |- |08:09 |लीनक्स मध्ये प्याकेज इंस्टाल कसे करावे हे शिकण्यासाठी, कृपया या वेबसाइट वर उपलब्ध उबंटूवरील स्पोकन ट्यूटोरियल्स पहा. जेव्हा तुम्ही ffmpeg डाउनलोड आणि इंस्टाल कराल तेव्हा, |- |08:21 |तुम्ही सरळ कमांड्स द्वारे विडियो किंवा ऑडियोला एका मीडिया फाइलशी वेगळे करू शकता किंवा ऑडियो आणि विडियोना दोन वेगळ्या मीडिया फाइल्सना एका फाइलशी जोडू शकता. |- |08:37 चला टर्मिनल विंडो वर जाऊ. |- |08:41 मी pwd “present working directory”टाइप करून Enter प्रेस करते. हि माझी प्रेसेंट वर्किंग डाइरेक्टरी दाखवते. ls कमांड प्रेसेंट डाइरेक्टरी मधील सर्व फाइल्स आणि फोल्डर्स दाखवते. |- |08:56 | मी तिला डेस्कटॉप डाइरेक्टरी (Desktop directory) मध्ये बदलते आणि टेस्ट(Test) करते. CTRL+L टर्मिनल स्क्रीन क्लिअर करण्यासाठी आहे. ls हि कमांड डाइरेक्टरी मधील फाइल्स दाखवण्यासाठी आहे. |- |09:15 |आता मी येथे कमांड टाइप करते ffmpeg -i compiling.wmv TEST0.ogv |- |09:30 |-i स्विच ffmpeg ला सांगतो कि यानंतर त्वरित जी फाइल आहे ती इनपुट फाइल आहे. येथे compiling.wmv इनपुट फाइल आहे. |- |09:42 |जर -i ऑप्शन सोडला तर ffmpeg त्या फाइलला ओवरराइट करते जेव्हा ती आउटपुट फाइल बनवण्याचा प्रयत्न करते. |- |09:50 |ffmpeg आउटपुट फाइलच्या एक्सटेंशनच्या प्रयोगाने वापरण्यासाठी फॉर्मेट किंवा कोडेक ठरवते. पण असे आपण कमांड लाइन परैमीटर्स वापरुन सुद्धा करू शकतो. |- |10:03 |आपण यातील काही पाहू. हि कमांड विडियोला एका फॉर्मेट मधून दूसऱ्या मध्ये बदलण्यासाठी उपयोगी आहे. |- |10:12 |हि कमांड कार्यान्वित करण्यासाठी Enter दाबा. पण मी हे स्कीप करते आणि पुढे जाते. |- |10:18 |टर्मिनल विंडो मध्ये ffmpeg कमांड वापरून मूळ स्पोकन ट्यूटोरियल मधून विडियो घटक वेगळे करू शकता. |- |10:26 |असे करण्यासाठी, टर्मिनल विंडो मध्ये हि कमांड टाइप करा - ffmpeg -i functions.ogv -an -vcodec copy TEST1.ogv |- |10:45 | '-an' स्विच स्वयंचलितपणे आउटपुट मधून ऑडियो काढतो आणि फक्त विडियो कॉम्पोनेन्ट ठेवतो. TEST1.ogv आउटपुट फाइल आहे. |- |10:59 |Enterदाबा. आता आम्ही विडियो कॉम्पोनेन्ट vegala केला आहे म्हणजे विडियो मध्ये आता ओरिजिनल ऑडियो नाही. |- |11:09 |चला Test फोल्डर उघडू. Test1.ogv येथे आहे. मी हि फाइल प्ले करते. < 5-6 सेकंदा साठी प्ले करा,> |- |11:25 |आता मी टर्मिनल विंडो पुन्हा क्लिअर करते. आता कमांड टाइप करु - ffmpeg -i functions_hindi.ogv minus -vn -acodec copy TEST2.ogg |- |11:54 |-vn स्विच आउटपुट मधून विडियो टाकतो आणि फक्त ऑडियो कॉम्पोनेन्ट ठेवतो. हि कमांड कार्यान्वित करण्यासाठी Enters दाबा. |- |12:04 |आता आपण ऑडियो vegala केला आहे म्हणजे आउटपुट मध्ये आता ओरिजिनल विडियो उप्लबद्ध नाही. |- |12:12 |आता ते चेक करु. Test directory पुन्हा ओपन करू. येथे TEST2.ogg आहे. आता हे प्ले करू. ठीक आहे. |- |12:26 |मी हे बंद करतो. टर्मिनल विंडो वर पुन्हा जाऊ. CTRL+L प्रेस करून स्क्रीन क्लिअर करूया. |- |12:35 |आता पाहू कशा प्रकारे ओरिजिनल ट्यूटोरियलच्या विडिओ सोबत सेव केलेला ऑडियो मर्ज करता येईल. |- |12:42 |टर्मिनल मध्ये आपण टाइप करत आहोत - ffmpeg -i TEST1.ogv -i TEST2.ogg -acodec libvorbis -vcodec copy FINAL.ogv Enter दाबा. |- |13:20 |ते आता एनकोड करत आहे. आता मी टर्मिनल क्लिअर करते मी Test directory ओपन करते . येथे FINAL.ogv आहे जी आपण सेव केली होती. |- |13:34 |आता हि फाईल प्ले करू. <5-6 secs चालू ठेवा> सोपे आहे, नाही का ? |- |13:46 आता, ओरिजिनल स्पोकन ट्यूटोरियलच्या उपलब्ध ऑडिओ एवजी डब केलेल्या ऑडिओला एडिटिंग प्याकेजच्या सहाय्याने वापरू शकता जसे KdenLive, Kino, LiVES आणि अन्य. |- |13:59 |आमच्या डबिंग सहयोगींसाठी काम सुलभ व्हावे म्हणून, आम्ही Python मध्ये एक GUI एप्लीकेशन बनवण्याच्या प्रक्रियेत आहोत, |- |14:06 |जी वर दिलेल्या साऱ्या ffmpeg कमांड्सना कार्यान्वित करते. त्या आहेत Extract Audio, Extract Video आणि Merge. |- |14:15 |यासाठी एप्लीकेशन आणि स्पोकन ट्यूटोरियल लवकरच या वेबसाइट वर उपलब्ध होईल. |- |14:22 |आतासाठी एवढे पुरे. चला ह्या ट्यूटोरियलचा सारांश पाहू. Synaptic Package Manager द्वारे Audacity इंस्टाल करा. |- |14:30 |ओरिजिनल ट्यूटोरियल ऐका आणि प्रत्येक वाक्याची सुरुवातीची वेळ नोट करा. ऑड्यासिटी ओपन करा. नरेशन सुरू करा आणि लक्ष द्या कि वाक्यांमध्ये उपयुक्त पॉज़ असेल. आदर्शपणे, सलग रेकॉर्ड करा. |- |14:44 |ऑडिओ वाक्यांमध्ये स्प्लिट करा. शेवटून सुरुवात करत नोट केलेल्या टाइमिंगला मैच करण्यासाठी क्लिप्सना स्लाइड करा. |- |14:52 |जेव्हा हे होईल, तेव्हा ऑडियो ogg फॉर्मेट मध्ये सेव करा. ffmpeg कमांड्स वापरून ओरिजिनल ट्यूटोरियलने विडिओ वेगळा करा. |- |15:04 |डब केलेला ऑडियो आणि पृथक विडिओ मर्ज करा याने डब्बड ट्यूटोरियल तयार होईल. |- |15:11 |स्पोकन टुटोरिअल प्रोजेक्ट हा talk to teacher प्रोजेक्टचा भाग आहे जो www.spoken-tutorial.org द्वारा समन्वित आहे आणि आई आई टि बॉम्बे द्वारा विकसित केला आहे. |- |15:25 |यासाठी अर्थसहाय्य the National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India कडून मिळाले आहे. |- |15:34 |या बद्दल अधिक माहिती http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro ] या लिंकवर उपलब्ध आहे. |- |15:47 |या टुटोरिअलचे भाषांतर सचिन राणे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते सहभागासाठी धन्यवाद. |- |}
