LibreOffice-Suite-Calc-6.3/C2/Basic-Data-manipulation-in-Calc/Marathi

TIME	NARRATION
00:01	स्पोकन ट्युटोरियलच्या Calc मधील Basic Data Manipulation वरील पाठात आपले स्वागत.
00:07	या पाठात शिकणार आहोतः
00:11	Calc मधे काही मूलभूत फॉर्म्युलांचा वापर करणे.
00:15	columns सॉर्ट करणे आणि data फिल्टर करणे.
00:20	या पाठासाठी वापरत आहे- Ubuntu Linux OS वर्जन 18.04 आणि LibreOffice Suite वर्जन 6.3.5
00:34	formula म्हणजे काय?
00:36	formula म्हणजे उत्तर मिळवण्यासाठी numbers आणि variables वापरून लिहिलेले समीकरण.
00:43	variables ही cell locations आहेत ज्यामधे equation साठीचा आवश्यक डेटा असतो.
00:50	मूलभूत गणिती क्रिया- प्रथम Calc मधे काही मूलभूत arithmetic गणन क्रिया कशा करायच्या हे जाणून घेऊ.
01:00	म्हणजेच Addition, subtraction, multiplication आणि division.
01:07	Personal-Finance-Tracker.ods ही फाईल उघडा.
01:12	Cost हेडिंग खाली नमूद केलेल्या सर्व खर्चांच्या रकमेची बेरीज करू.
01:19	Miscellaneous च्या लगेच खालच्या cell वर Sum Total असे टाईप करा.
01:25	नंतर cell A8 वर क्लिक करा आणि 7 हा अनुक्रमांक टाईप करा.
01:33	आता cell C8 वर क्लिक करा जिथे costs ची बेरीज दाखवायची आहे.
01:42	is equal to SUM आणि पुढे ज्या columns ची बेरीज करायची आहे त्यांची रेंज braces मधे टाईप करा. म्हणजेच C3 colon C7.
01:55	आता Enter दाबा.
01:58	Cost खालील सर्व रकमेची बेरीज होऊन ती बेरीज cell C8 मधे दर्शवली गेली असल्याचे दिसेल.
02:07	आता Calc मधील subtraction बद्दल जाणून घेऊ.
02:12	समजा House Rent मधून Electricity Bill वजा करायचे आहे.
02:19	आपण ती cell C10 मधे दाखवणार आहोत.
02:23	cell C10 वर क्लिक करून, “is equal to C3 minus C4” असे टाईप करा.
02:33	Enter दाबा. cell C10 मधील व्हॅल्यूचे निरीक्षण करा.
02:39	ही C3 आणि C4 च्या व्हॅल्यूजची वजाबाकी दाखवेल.
02:45	अशाचप्रकारे वेगवेगळ्या cells मधील data आपण divide आणि multiply करू शकतो.
02:52	cell C11 वर क्लिक करा आणि “is equal to C5 asterix C6” असे टाईप करून Enter दाबा.
03:04	cell C11 मधे multiplication चे उत्तर दाखवले जाईल.
03:10	cell C12 वर क्लिक करा आणि “is equal to C3 forward slash C6 असे टाईप करून Enter दाबा.
03:22	cell C12 मधे भागाकाराचे उत्तर दाखवले जाईल.
03:27	division, multiplication आणि subtraction करून केलेले बदल आपण undo करू.
03:35	त्यासाठी Ctrl+Z ही बटणे एकत्रितपणे तीनवेळा दाबा.
03:41	spreadsheet मधील आणखी एक मूलभूत क्रिया म्हणजे संख्यांची सरासरी काढणे. हे कसे करायचे ते बघू.
03:50	cell B9 मधे Average हे heading टाईप करा.
03:56	येथे एकूण cost ची सरासरी काढायची आहे.
04:01	आता cell C9 वर क्लिक करा.
04:05	टाईप करा is equal to Average आणि कंसात C3 colon C7. Enter दाबा.
04:16	Cost column ची सरासरी cell मधे दाखवली जाईल.
04:23	हे बदल undo करण्यासाठी Ctrl+Z कीज दाबा.
04:29	याचप्रकारे आडव्या row मधील घटकांचा average सुध्दा आपण काढू शकतो.
04:36	या पाठांच्या मालिकेत इतर formulae आणि operators बद्दल नंतर जाणून घेणार आहोत.
04:43	आता Calc spreadsheet मधील data कसा sort करायचा ते जाणून घेऊ.
04:48	सॉर्टिंग द्वारे spreadsheet मधील rows आणि columns अर्थपूर्ण क्रमाने आयोजित केले जातात.
04:55	सॉर्टिंगमुळे data चे विश्लेषण अधिक प्रभावीपणे करता येते आणि तो समजून घेता येतो.
05:02	संपूर्ण sheet मधून एखादा घटक शोधणे किंवा मिळवणे सोपे होते.
05:09	आपण एका पाठोपाठ एक लागू करून तीन निकषांपर्यंत data चे सॉर्टिंग करू शकतो.
05:17	संपूर्ण sheet वर किंवा cells च्या रेंजवर सॉर्टिंगचे फीचर लागू करता येते.
05:23	सामान्यतः Data वास्तविक व्हॅल्यूजवर सॉर्ट केला जातो. उदाहरणार्थ: चढता किंवा उतरता क्रम, वर्णमालेनुसार, डावीकडून उजवीकडे, कालक्रमानुसार जुने ते नवीन, इत्यादी.
05:39	Costs या heading खालील data आपण चढत्या क्रमाने सॉर्ट करणार आहोत.
05:45	आता माऊसचे डावे बटण दाबून ठेवून C1 ते C7 पर्यंतच्या cells सिलेक्ट करा.
05:52	हे cells ची रेंज सिलेक्ट करेल जी आपल्याला सॉर्ट करायची आहे.
05:57	Standard toolbar वर जा. येथे sorting चे तीन वेगळे आयकॉन्स दिसतील.
06:04	Sort Ascending आयकॉनवर क्लिक करा.
06:07	Sort range चा डायलॉग बॉक्स उघडेल.
06:11	Current selection बटणावर क्लिक करा.
06:14	निवडलेल्या cells मधील संख्या आता चढत्या क्रमानुसार लावल्या गेल्या आहेत हे पहा.
06:21	Sort Descending आयकॉनवर क्लिक करा.
06:24	Sort range च्या डायलॉग बॉक्समधे Current selection बटण क्लिक करा.
06:30	आता निवडलेल्या cells मधील संख्या उतरत्या क्रमाने लावलेल्या दिसतील.
06:37	हे बदल Undo करण्यासाठी Ctrl+Z कीज दोन वेळा दाबा.
06:43	सर्व संख्या त्यांच्या मूळ cells मधे परत आल्या आहेत.
06:48	data सॉर्टिंग क्रियेवर अधिक नियंत्रण ठेवण्यासाठी Sort आयकॉनवर क्लिक करा.
06:54	किंवा menu bar वर जाऊन Data वर क्लिक करा. नंतर Sort या सब मेनूवर क्लिक करा.
07:05	Sort Range डायलॉग बॉक्समधे पुन्हा एकदा Current selection बटण क्लिक करा.
07:11	यावेळी Sort चा दुसरा डायलॉग बॉक्स उघडेल. यात Sort criteria आणि Options असे दोन टॅब्ज आहेत.
07:19	डिफॉल्ट रूपात Sort criteria हा टॅब निवडलेला आहे. त्याखाली तीन Sort keys दिसतील.
07:27	Sort key 1 ड्रॉपडाऊनवर क्लिक करून Cost पर्याय निवडा.
07:32	नंतर त्याच्या शेजारील Ascending पर्यायावर क्लिक करा.
07:37	उतरता क्रम लावण्यासाठी Descending पर्यायावर क्लिक करा. आपण Ascending पर्याय निवडणार आहोत.
07:46	आता उजव्या कोपऱ्यात खाली OK बटण क्लिक करा.
07:51	Cost हा column चढत्या क्रमाने सॉर्ट झाला आहे.
07:57	हे बदल undo करण्यासाठी Ctrl+Z कीज दाबा.
08:02	एकावेळी अनेक columns देखील सॉर्ट करता येऊ शकतात.
08:07	त्यासाठी प्रथम अनेक columns सिलेक्ट करा. नंतर sort पर्याय लागू करा. आपण त्याचे प्रात्यक्षिक पाहू.
08:16	समजा आपल्याला Serial numbers, Items तसेच Cost हे अनुक्रमे लावायचे आहे.
08:23	त्यासाठी येथे दाखवल्याप्रमाणे प्रथम SN, Items आणि Cost हे तीनही columns सिलेक्ट करा.
08:31	आता menu bar वर जाऊन Data वर क्लिक करा. सेबमेनूमधे Sort वर क्लिक करा.
08:40	Sort चा डायलॉग बॉक्स उघडेल.
08:43	Sort criteria टॅबखाली Sort key 1 च्या ड्रॉपडाऊनमधे Cost पर्याय निवडा.
08:50	Sort key 2 च्या ड्रॉपडाऊन मधून SN पर्याय निवडा.
08:55	Sort key 3 च्या ड्रॉपडाऊन मधून Items पर्याय निवडा.
09:00	पहिल्या दोन sort च्या पर्यायांमधे Descending वर क्लिक करा.
09:05	sort च्या तिसऱ्या पर्यायासाठी Ascending वर क्लिक करा.
09:09	नंतर OK वर क्लिक करा.
09:13	बदलांकडे लक्ष द्या. आपण निवडलेल्या क्रमानुसार सर्व columns सॉर्ट झालेले दिसतील.
09:22	हे बदल undo करू.
09:26	Calc मधे data filter कसा करायचा हे जाणून घेऊ.
09:31	प्रत्येक एंट्री स्क्रीनवर दाखवली जाण्यासाठी ती ज्या अटी पूर्ण करते त्यांची सूची म्हणजे filter.
09:39	या फीचरचे प्रात्यक्षिक बघूया.
09:43	filter लागू करण्यासाठी कुठल्याही cell वर क्लिक करा. उदाहरणार्थ Items नावाच्या cell वर क्लिक करा.
09:52	Standard toolbar मधील Auto Filter आयकॉनवर क्लिक करा.
09:57	किंवा menu bar वर जाऊन Data वर क्लिक करा. नंतर सेबमेनूमधून Auto Filter वर क्लिक करा.
10:08	आपल्याला Items हेडिंगवर ड्रॉपडाऊन ऍरो आलेला दिसेल.
10:15	या ड्रॉपडाऊन ऍरोवर क्लिक करा.
10:18	Filter चा पॉपअप बॉक्स उघडेल.
10:21	समजा आपल्याला फक्त Electricity Bill data बघायचा आहे.
10:27	प्रथम All हा पर्याय अनचेक करा.
10:32	नंतर Electricity Bill हा पर्याय चेक करा आणि Ok बटण क्लिक करा.
10:39	sheet मधील फक्त Electricity Bill शी संबंधित data दिसेल. उर्वरित घटक काढून टाकले जातील.
10:49	सर्व डेटा पुन्हा बघण्यासाठी Items या cell वरील ड्रॉपडाऊन ऍरोवर क्लिक करा.
10:57	All पर्यायावर क्लिक करा.
11:00	सर्व हेडिंग्ज चेक केल्याची खात्री करा आणि Ok क्लिक करा.
11:05	sheet मधे असलेला सर्व data आता आपण बघू शकतो.
11:12	Calc मधील इतर filters बद्दल या मालिकेतील पुढील पाठात जाणून घेणार आहोत.
11:19	आता फाईल सेव्ह करून बंद करा.
11:22	आपण ट्युटोरियलच्या अंतिम टप्प्यात पोहोचलो आहोत. थोडक्यात,
11:27	या पाठात आपण शिकलोः Calc मधे काही मूलभूत Formula वापर, columns सॉर्ट करणे आणि data फिल्टर करणे.
11:38	असाईनमेंट म्हणून:
11:40	“spreadsheet-practice.ods” फाईल उघडा.
11:45	Salary column हा Ascending ऑर्डरमधे सॉर्ट करा.
11:49	Name column फिल्टर करून Rahul चा डेटा दाखवा.
11:54	केलेले बदल Undo करा.
11:57	दिलेल्या लिंकवरील व्हिडिओमधे स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश मिळेल. हा व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता.
12:05	स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्ट टीम कार्यशाळा चालवते आणि विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र देते. अधिक माहितीसाठी कृपया येथे लिहा.
12:15	कृपया या फोरममध्ये आपल्या टाईम क्वेरीज पोस्ट करा.
12:19	स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टसाठी अर्थसहाय्य MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
12:25	ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज --- यांचा आहे. सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali