PhET/C2/Graphing-Lines/Marathi

Time	Narration
00:01	ग्राफिक लाईन्स सिम्युलेशनवरील पाठात आपले स्वागत.
00:05	या पाठात, Graphing Lines हे इंटरऍक्टिव्ह PhET सिम्युलेशन वापरायला शिकणार आहोत.
00:12	हा पाठ समजण्यासाठी, माध्यमिक शाळेतील गणिताचे प्राथमिक ज्ञान असावे.
00:20	या पाठासाठी मी: उबंटु लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वर्जन 14.04, जावा वर्जन 1.7, फायरफॉक्स वेब ब्राउजर वर्जन 53.02.2 वापरत आहे.
00:35	हे सिम्युलेशन वापरून आपण शिकणार आहोत: 1. कार्टेशियन कोऑर्डिनेट सिस्टीमविषयी माहिती. 2. आलेख रेषेच्या slope ची गणना कशी करावी. 3. आलेख रेषा save करणे.
00:48	4. रेषेचा slope आणि intercept बदलणे. 5. linear समीकरणात, variable च्या बदलण्याचा रेषेवर होणारा परिणाम.
00:58	y=mx+b हे x आणि y या दोन व्हेरिएबल्सचे रेषीय समीकरण आहे. येथे, m हा रेषेचा slope आणि b हा intercept आहे.
01:12	x ची किंमत बदलली असता y च्या किंमतीतील बदल स्लोप दर्शवतो. x = 0 असताना y च्या मूल्यास y-intercept म्हणतात.
01:26	आपण प्रात्यक्षिक सुरू करूया.
01:29	दिलेली लिंक वापरून सिम्युलेशन डाऊनलोड करू.
01:33	मी Downloads फोल्डरमधे Graphing Lines simulation आधीच डाऊनलोड करून घेतले आहे.
01:39	सिम्युलेशन उघडण्यासाठी graphing-lines_en.html या फाईलवर राईट क्लिक करा. Open With Firefox Web Browser पर्याय निवडा. फाईल ब्राऊजरमधे उघडेल.
01:53	हा Graphing Lines सिम्युलेशनचा इंटरफेस आहे.
01:57	या इंटरफेसवर चार स्क्रीन्स आहेत- Slope, Slope-Intercept, Point-Slope आणि Line Game.
02:06	Slope स्क्रीनवर क्लिक करा.
02:10	स्क्रीनवर x आणि y अक्षांसह कार्टेशियन कोऑर्डिनेट सिस्टीम आहे.
02:16	उजवीकडील फॉर्म्युला बॉक्स रेषेचा slope काढण्याचे सूत्र दर्शविते.
02:23	slope मोजण्यासाठी आपण y2, y1 आणि x2, x1 या व्हॅल्यूज इनपुट म्हणून वापरतो.
02:31	y2, y1 च्या डीफॉल्ट व्हॅल्यूज 4 आणि 2, आणि x2, x1 च्या 3 आणि 1 आहेत.
02:41	डीफॉल्ट मूल्यांचा वापर करून आलेख काढला आहे. येथे आपण स्लोप 1 आहे हे पाहू शकतो.
02:49	अप आणि डाऊन अ‍ॅरो बटण वापरून आपण y2, y1 आणि x2, x1 च्या व्हॅल्यूज बदलू शकतो.
02:57	Save Line बटण वापरून आलेख रेषा सेव्ह करता येते.
03:02	लाल वजा चिन्हावर क्लिक करून फॉर्म्युला बॉक्स स्क्रीनवरून काढू शकतो आणि हिरव्या अधिक बटणावर क्लिक करून दाखवू शकतो.
03:11	फॉर्म्युला बॉक्सच्याखाली Slope, Hide lines आणि Hide grid हे चेक बॉक्सेस आहेत.
03:19	Hide lines आणि Hide grid या चेक बॉक्सेसवर क्लिक केल्यास graph आणि grid दिसणार नाहीत. Slope चेकबॉक्स आपोआप नाहीसा होईल.
03:32	Slope चेकबॉक्स दिसण्यासाठी Hide lines आणि Hide grid चेक बॉक्सेस अनचेक करूया.
03:40	लक्षात घ्या की आलेख slope ची किंमत दाखवतो. जांभळे आणि पिवळे बिंदू हलवून x1, y1 आणि x2, y2 चे मूल्य बदलता येते हे पहा.
03:54	जसजसे आपण पॉइण्टस हलवितो, रेषांचा slope बदलत जातो. x आणि y च्या मूल्यांमधील बदल फॉर्म्युला बॉक्समधे पहा.
04:04	स्क्रीनच्या तळाशी, पॉईंटचे कोऑर्डिनेट दाखवण्यासाठी असलेल्या राखाडी रंगाच्या बॉक्सला Point टूल्स म्हणतात.
04:14	कोऑर्डिनेट्स पाहण्यासाठी जांभळ्या आणि पिवळ्या बिंदूंवर Point टूल्स ड्रॅग करून ठेवा.
04:20	Point टूल्स परत तळाशी ड्रॅग करा.
04:24	(0, 0) या आरंभबिंदूशी जुळण्यासाठी जांभळा बिंदू ड्रॅग करा टूलपैकी एक ड्रॅग करा आणि आरंभबिंदूवर ठेवा.
04:33	(5,5) या बिंदूशी जुळण्यासाठी पिवळा बिंदू ड्रॅग करा. रेषेचा स्लोप 1 असल्याचे दिसेल.
04:42	फॉर्म्युला बॉक्समधील Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
04:49	पिवळा बिंदू (2,8) पर्यंत ड्रॅग करा. point टूल ड्रॅग करून पिवळ्या बिंदूवर ठेवा. पिवळा बिंदू (2,8) वर असल्याची खात्री होईल.
05:02	आता स्लोप 4 आहे.
05:05	फॉर्म्युला बॉक्समधील Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
05:11	पिवळा बिंदू (-5,5) पर्यंत ड्रॅग करा. point टूल ड्रॅग करून पिवळ्या बिंदूवर ठेवा.
05:19	आता स्लोप -1 आहे.
05:22	फॉर्म्युला बॉक्समधील Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
05:28	point टूल पुन्हा आपल्या जागेवर ड्रॅग करा. पिवळा बिंदू (-2,8) पर्यंत ड्रॅग करा.
05:36	आता स्लोप -4 आहे.
05:39	Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
05:44	आपण वेगवेगळ्या स्लोप्सच्या 4 रेषा काढल्या आहेत. लक्षात घ्या की रेषेच्या चढ/उताराचा संबंध स्लोपशी आहे.
05:53	असाईनमेंट म्हणून: 1. स्लोप कधी शून्य आहे आणि केव्हा अगणित आहे ते शोधा. 2. स्पष्टीकरण द्या.
06:04	इंटरफेसच्या खालील Slope-Intercept स्क्रीन पाहूया.
06:10	Slope-Intercept वर क्लिक करा. y= 2/3x+1 (2 by 3 x plus 1) रेषा असलेला स्क्रीन दिसेल.
06:21	येथे इंटरसेप्टची व्हॅल्यू 1 आहे.
06:25	या स्क्रीनमध्ये आपण 'm' आणि 'b' च्या व्हॅल्यूज बदलू शकतो.
06:30	जांभळा बिंदू y अक्षावर ड्रॅग करा. लक्षात घ्या हा बिंदू इंटरसेप्ट दर्शवितो. जेव्हा आपण जांभळा बिंदू हलवितो तेव्हा रेषेचा इंटरसेप्ट बदलतो.
06:44	निळा बिंदू आलेखावर फिरण्यासाठी मुक्त आहे. जेव्हा आपण निळा बिंदू हलवितो, तेव्हा रेषेचा स्लोप बदलतो.
06:53	सिम्युलेशन रीसेट करण्यासाठी Reset बटणावर क्लिक करा. Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
07:02	फॉर्म्युला बॉक्समधे m च्या सूत्रातील अंशाचे मूल्य 2 चे 3 करा. लक्षात घ्या की स्लोप 1 आहे तर इंटरसेप्ट अजूनही 1 आहे.
07:14	आता पुन्हा m ची किंमत 2/3 करून घ्या आणि b ची व्हॅल्यू 4 करा. लक्षात घ्या की नवीन रेष पहिल्या रेषेला समांतर आहे परंतु ती y अक्षाला 4 वर इंटरसेप्ट करते.
07:31	Save Line बटणावर क्लिक करा. रेष सेव्ह झाली आहे.
07:35	b ची व्हॅल्यू -2 करा, Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
07:43	आपल्याकडे 3 समांतर रेषा आहेत ज्या y अक्षावर 3 वेगवेगळ्या बिंदूंवर इंटरसेप्ट करतात.
07:50	सिम्युलेशन रीसेट करण्यासाठी Reset बटणावर क्लिक करा.
07:55	b ची व्हॅल्यू शून्य करू. लक्षात घ्या, जांभळा बिंदू आरंभबिंदू आहे.
08:03	रेषा आता आरंभबिंदूतून जाते.
08:06	स्लोपच्या खालील चेकबॉक्सेस y=x आणि y=-x वर क्लिक करा. लक्षात घ्या आपल्याकडे आरंभबिंदूतून जाणाऱ्या तीन रेषा आहेत.
08:19	आता Point-Slope स्क्रीनवर जाऊ.
08:23	इंटरफेसच्या तळाशी असलेल्या Point-Slope वर क्लिक करा.
08:28	Point-Slope स्क्रीनवर (x, y) मूल्यांचा संच समीकरणात भरला जातो . या पद्धतीत x आणि y व्हॅल्यूज निश्चित असतात.
08:41	(x, y) च्या दिलेल्या मूल्यासाठी, y-y1 = m(x-x1) या सूत्राचा उपयोग करून m मोजता येऊ शकतो.
08:53	जेनेरिक पॉईंट (x1, y1) जांभळ्या बिंदूद्वारे दर्शविला आहे.
08:59	कोऑर्डिनेट्स पाहण्यासाठी Point टूल जांभळ्या बिंदूवर ड्रॅग करा.
09:04	Point टूल पुन्हा त्याच्या जागी नेऊन ठेवा.
09:07	रेषेचे समीकरण बदलण्यासाठी जांभळा आणि निळा हे दोन्ही बिंदू आलेखावर मुक्तपणे ड्रॅग करा. जांभळा बिंदू (5,0) वर ड्रॅग करा आणि ठेवा.
09:20	नंतर निळा बिंदू (5,5) वर ड्रॅग करा.
09:24	लक्षात घ्या की रेषा y-अक्षाला समांतर आहे आणि स्लोप अगणित आहे.
09:31	Save Line बटणावर क्लिक करा. रेषा सेव्ह झाली आहे.
09:35	x अक्षावर जांभळा बिंदू ड्रॅग करा. लक्षात घ्या की x अक्षावर सर्वत्र स्लोप अगणित आहे.
09:45	आता लाइन गेम स्क्रीन वर जाऊ.
09:49	Line Game स्क्रीनवर क्लिक करा.
09:52	Line Game स्क्रीनमध्ये खेळण्यासाठी 6 विविध काठिण्य पातळ्या आहेत. हे गेम या सिम्युलेशनचा वापर करून मिळवलेल्या ज्ञानाची चाचणी घेतील.
10:02	या खेळात स्क्रीनच्या तळाशी Timer आणि Sound बटणे आहेत.
10:08	प्रत्येक गेमवर क्लिक करा आणि खेळ खेळून बघा.
10:20	थोडक्यात,
10:22	या पाठात आपण Graphing Lines हे इंटरऍक्टिव्ह PhET सिम्युलेशन वापरायला शिकलो.
10:29	सिम्युलेशनच्या सहाय्याने आपण शिकलोः 1. कार्टेशियन कोऑर्डिनेट सिस्टीमविषयी माहिती 2. आलेख रेषेच्या slope ची गणना कशी करावी 3. आलेख रेषा save करणे
10:43	4. रेषेचा slope आणि intercept बदलणे
10:47	5. linear समीकरणात variable च्या बदलण्याचा रेषेवर होणारा परिणाम
10:53	असाईनमेंट म्हणून: 1. Slope-Intercept स्क्रीन वापरुन, स्लोपचे मूल्य 1 केव्हा असेल ते शोधा. 2. Point-Slope स्क्रीन वापरून कोणत्या क्वाड्रंट्समधे स्लोप धन आहे ते शोधा.
11:09	दिलेल्या लिंकवरील व्हिडिओमधे स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश मिळेल. हा व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता.
11:17	स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियलच्या सहाय्याने कार्यशाळा चालवते. ऑनलाईन परीक्षा उतीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र देते. अधिक माहितीसाठी कृपया येथे लिहा.
11:29	कृपया या फोरममध्ये आपल्या टाईम क्वेरीज पोस्ट करा.
11:32	या प्रकल्पाला पंडित मदन मोहन मालवीय नॅशनल मिशन ऑन टीचर्स अँड टिचिंग यांनी अंशतः अनुदान दिले आहे.
11:41	या प्रोजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. अधिक माहिती या लिंकवर उपलब्ध आहे.
11:53	ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज --- यांचा आहे. सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali, PoojaMoolya