Health-and-Nutrition/C2/Powder-recipes-for-6-to-24-months-old-children/Konkani

Time	Narration
00:01	6-24 म्हयन्याच्या भुरग्यांक “ पौष्टिक पिठांपासून रेसीपीस ” ह्या स्पोकन ट्युटोरियलांत तुमका येवकार.
00:09	ह्या ट्युटोरियलांत आमी शिकया पौष्टीक पिठांवापरून वेगवेगळ्यो रेसीपीस करपाक. हीं पिठां जावन आसात-
00:16	अमायलेज पिठ
00:17	वेगवेगळ्यां बिंयांचीं पिठां
00:19	नटस आनी बियो वापरून पिठां
00:21	कड्डणां वापरून केल्लें पिठ
00:23	करबिलाचो पावडर आनी
00:25	म्हसकाच्या पाल्याचो पावडर
00:27	कमीत कमी वेळांत आनी त्रास नासतना कितलीशीच पौष्टीकपिठां आमी घरा करपाक शकता.
00:34	तर शिकया हीं पिठां किंवा पावडर कशीं तयार करचीं तीं.
00:38	ह्या पिठांनी भुरग्याचे वाडीक जाय तीं सगळीं तत्वां आसतात.
00:45	हीं पिठां किंवा पावडर, भुरगें 6 म्हयन्याचें जाल्या उपरांत रोकडीच आहारात दिवचीं.
00:53	लक्षांत दवरात जेन्ना भुरग्याक नवें खाण दितात तेन्ना ते किमान 3-4 दीस फाटोफाट दिवचें.
01:01	3-4 दिसां उपरांत नवें खाण किंवा आहार दिवचो.
01:06	हीं दोनय खाणां मिक्स करून दिल्यार जाता पूण पयले फावटदिता तेन्ना मात तें वेग-वेगळें दिवचें.
01:12	तशेंच भुरग्याक ह्या खंयच्याच खाणाची एलर्जीचीं लक्षणां , खाज सुटप, तोंड वा आंग सुजप हीं आसूंक जायना.
01:20	जेन्ना भुरग्याक नवीं खाणां दिता जातूंत एलर्जनस आसता, उदाहरणार्थ भिकणां-
01:26	तेन्ना तीं सदांच सामक्या कमी प्रमाणात दिवची.
01:31	मागीर 10 मिनटां रावचें आनी हळू हळू खाण वाडोवन दिवचें.
01:36	भुरगें 1 वर्साचे जाय मेरेन, ताच्या खाणांत साखर, मीठ वा कसलोच मसालो घालचो न्हय.
01:44	आमची पयली रेसिपी जावन आसा अमायलेज पावडर - तर सुरवात करया-
01:50	ताचे पयलीं ह्या पिठाचे फायदे पळोवया-
01:54	Amylase हो एक एन्झाय्म आसा, जो जेवण पचोवपाक मदत करता.
01:59	पूण नव्या जल्मल्ल्या भुरग्या भितर अमायलेज खूप कमी प्रमाणात आसता
02:04	आमी तयार करतली त्या पिठात अमायलेज मेळटलें.तशेंच तातूंतल्यान पौष्टीक तत्वां चड प्रमाणात मेळटलीं तशेंच तांचें पचन बऱे तरेन जातलें.
02:12	तेच पासत चड प्रमाणांत अमायलेज आशिल्ले पीठ ल्हान भुरग्याक दिवचें.
02:19	तर आतां शिकया हें पीठ तयार करपाची पद्दत.
02:22	अमायलेज पीठ तयार करपाक हे जिनस लागतात.
02:26	अर्द कप गंव
02:27	अर्द कप मूग आनी
02:30	अर्द कप नाचणें
02:32	सगळ्यांत पयलीं हीं कड्डणां उदकांत 10 वरां वेग-वेगळीं भिजोवचीं.
02:39	भिजयिल्ल्या कारणान तीं मोव जातात.
02:43	धा वरां उपरांत हीं कड्डणां उदकांतल्यान भायर काडचीं.
02:46	आनी चाळणींत घालून उदक निस्तवपाक दवरचीं.
02:51	उपरांत एका नितळ सुक्या cotton कपड्यांन घालून हीं कड्डणां वेग-वेगळीं बांदचीं
02:56	कोंब ये पर्यंत ती कुशीक दवरचीं.
02:59	हे प्रक्रियेक जर्मिनेशन म्हणतात.
03:02	लक्षांत दवरात, कोंब येवपाक कांय जिनस चड वेळ तर कांय जिनस थोडो वेळ घेतले.
03:09	हांगा नाचणें कोंब येवपाक चड वेळ घेतलें.
03:14	कोंब आयल्या उपरांत हीं कड्डणां एक वा दोन दीस वतात सुकोवचीं.
03:19	सुकयल्या उपरांत , सगळीं कड्डणां मंद उज्यार भाजून घेवचीं.
03:26	लक्षांत दवरात, भाजतना तीं सतत चाळपाक जाय.
03:31	उपरांत, सगळ्या कड्डणाचीं हातान घांसून कल्लां वा सोलां काडपाक जाय.
03:37	कल्लां काडल्या उपरांत सगळीं कड्डणां मिक्स करचीं.
03:41	मागीर मिक्सरांत घालून तांचो पिठो करचो.
03:46	तर अमायलेज पावडर आतां तयार आसा.
03:49	घट्ट धांपण्याच्या डब्यांत हो पावडर घालून दवरचो.
03:53	1 धाकलो चमचो पावडर भुरग्याच्या जेवणांत शिजयतना घालचो.
04:00	किंवा ह्याच पिठाचें सत्व करून दिवचें.
04:04	हो 1 चमचो पिठ दिता 18 कॅलरीज आनी 600 मिलिग्राम प्रोटीन
04:11	हें 100 ग्राम पीठ 360 कॅलरीज आनी 12 ग्राम प्रोटीन दिता.
04:17	ह्या पिठांत जायत्यो खाशेले गूण आसात जाका लागून भुरग्याक तें सामकें फायदेशीर.
04:23	पयलीं म्हळ्यार हें पीठ पचपाक सामकें हलकें, कारण ताची दाटसाण कमी आसता.
04:29	भुरग्याक पचपाक हलकें जाल्ल्या कारणान , शक्ती(energy) चड प्रमाणात आसता.
04:34	आतां पळोवया, बिंयां पासून पीठ तयार करपाची पद्द्त.
04:39	ह्या पिठांत झिंक, फायबर, मग्नेजिएम आनी कॅल्सियम हीं त्तत्वां चड प्रमाणात आसतात.
04:45	हीं तत्वां हाडाची वाड आनी भुरग्याची घटसाण वाडयता.
04:50	तशेंच ह्या पिठांत बरे तरेचे फेट आसता जे भुरग्याचे बौध्दीक वाडीक भोव गरजेचे.
04:57	3 तरेच्यो बियो जाय आनी त्यो म्हळ्यार,
05:01	अर्द कप काळे तीळ
05:03	अर्द कप अळशीच्यो बियो (flax seeds)
05:05	अर्द कप दुदयाच्यो बियो
05:08	कृती- एक एक करून ह्यो बियो मंद उज्यार 4 ती 5 मिनटां भाजच्यो.
05:17	न्हिवल्या उपरांत तांचो पिठो करचो.
05:21	आनी घट्ट घांपण्याचे भरणेंत हो पिठो दवरचो.
05:24	भुरग्याच्या जेवणांत हो एक ल्हान चमचो पावडर घालचो.
05:30	हें पीठ 30 कॅलरीज आनी 2.7 ग्राम प्रोटीन दिता.
05:36	100 ग्राम पावडर दिता अंदाजे 600 ' कॅलरीज आनी 55 ग्राम प्रोटीन
05:44	आमची तिसरी रेसिपी आसा सुक्या नाल्लाची सोय, भिकणां आनी बियो वापरून केल्लें पीठ वा पावडर.
05:47	हो पावडर झिंक, मग्नेजिएम, आयरन आनी हेर खनिजां( Mineral) सांनी पोषक आसा.
05:53	हीं खनिजां (minerals) तांबड्यो रक्तपेशी तयार करपाक सामकीं फायदेशीर.
05:57	तशेंच ह्या पावडरांत बरे तरेचे फेट ( चरबी) आसात जे भुरग्याचे बौध्दीक वाडी खातीर गरजेचे.
06:04	हो पावडर करपाक जी सामग्री जाय ती म्हळ्यार-
06:09	अर्द कप भिकणां (शेंगदाणे)
06:10	अर्द किशिल्लो सुको नाल्ल
06:13	अर्द कप अळशी (flax seeds)
06:15	अर्द कप काळे तीळ
06:18	एक एक करून ही सगळी सामग्री मंद उज्यार 4-6 मिनटां भाजची.
06:27	उपरांत मिक्सरांत किंवा फातरीर ( दात्यार) वांटून पिठो करचो
06:33	आनी घट्ट धांपण्याचे भरणेंत दवरचो.
06:37	भुरग्याच्या जेवणांत हो एक ल्हान चमचो पावडर घालचो.
06:42	हो पावडर 28 कॅलरीज आनी 900 मिलिग्राम प्रोटीन दिता.
06:48	100 ग्राम पावडर अंदाजे 600 कॅलरीज आनी 19 ग्राम प्रोटीन दिता
06:56	आतां शिकया, कड्डणां पासून पीठ तयार करपाची पद्द्त.
07:00	हो पावडर पोटेशियम, प्रोटीन, फॉलेट , मॅगनेसियम आनी हेर तत्वांनी भरपूर पोषक आसता.
07:06	हीं पोषक तत्वां हाडांची वाड आनी भुरग्याक धश्ट-पुश्ट करतात.
07:12	तशेंच तीं रक्तांतल्यो तांबड्यो पेशी (RBC) तयार करपाकूय मदत करतात
07:17	हो पावडर तयार करपाक जी सामग्री जाय ती म्हळ्यार, अर्द कप मूग
07:22	अर्द कप पाचवें सुके चणे
07:25	अर्द कप छोले वा काबुली चणे
07:27	अर्द कप मटकी
07:30	सगळ्यांत पयलीं हीं कड्डणां उदकांत 10 वरां वेग-वेगळीं भिजोवचीं.
07:36	भिजयिल्ल्या कारणान तीं मोव जातात.
07:40	10 वरां उपरांत हीं कड्डणां उदकांतल्यान भायर काडचीं. -
07:43	आनी चाळणींत घालून उदक निस्तवपाक दवरचीं.
07:48	उपरांत एका नितळ सुक्या कॉटन कपड्यांन घालून हीं कड्डणां वेग-वेगळीं बांदचीं
07:53	कोंब ये पर्यंत ती कुशीक दवरचीं.
07:56	हे प्रक्रियेक जेर्मिनेशन म्हणतात.
07:59	लक्षांत दवरात, कोंब येवपाक कांय जिनस चड वेळ तर कांय जिनस थोडो वेळ घेता.
08:06	कोंब आयल्या उपरांत हीं कड्डणां एक वा दोन दीस वतात सुकोवचीं.
08:12	सुकल्या उपरांत , सगळीं कड्डणां मंद उज्यार भाजून घेवचीं.
08:17	लक्षांत दवरात, भाजतना तीं सतत चाळपाक जाय.
08:21	हाका लागून कड्डणां करपुचीं नात .
08:24	उपरांत, सगळ्या कड्डणाचीं हातान घांसून कल्लां वा सोलां काडपाक जाय.
08:30	मागीर मिक्सरांत घालून तांचो पिठो करचो..
08:35	आनी घट्ट धांपण्याच्या भरणेंत हो पिठो दवरचो.
08:38	भुरग्याच्या जेवणांत हो 2 ल्हान चमचे पावडर अन्न शिजयतना घालचो.
05:44	आमची तिसरी रेसिपी आसा सोय, भिकणां आनी बियो वापरून केल्लें पीठ वा पावडर.
08:43	हें 2 ल्हान चमचे पीठ 33 कॅलेरीज आनी 1.8 ग्राम प्रोटीन दिता.
08:50	100 grams पावडर दिता अंदाजे 250 कॅलेरीज आनी 15 ग्राम प्रोटीन
08:57	आतां शिकया, करबिलाचो पावडर तयार करपाची पद्द्त.
09:01	करबिलांत , फायबर, लोह, कॅलसियम आनी विटामीन c हीं जीवनसत्वां चड प्रमाणात आसतात.
09:06	हीं तत्वां अन्न पचोवपाक आनी दांतांची घटसाण वाडोवपाक मदत करता .
09:13	तशेंच ती भुरग्याची रोग प्रतिकार शक्त वाडयतात.
09:17	हो पावडर करपाक करबिलाचो पालो जाय.
09:20	करबिलाचो पालो नितळ उदकांत धुंवचो.
09:24	हो पालो सावळेंत सुकोवचो.
09:27	आतां त्या सुकिल्ल्या करबिलाच्या पाल्याचो पावडर करात.
09:30	आनी घट्ट धांपण्याच्या भरणेंत हो पावडर दवरचो.
09:33	भुरग्याच्या जेवणांत हो 1/4thल्हान चमचो पावडर ताका भरोवचे पयलीं घालचो.
09:39	हो पावडर दिता 9 मिलिग्राम कॅल्सियम.
09:43	हो 100 ग्राम पावडर 700 मिलिग्राम कॅल्सियम दिता.
09:48	आतां शिकया, म्हसकाच्या पाल्याचो पावडर तयार करपाची पद्द्त.
09:53	हो पावडर कॅल्सियम, लोह, विटामीन सी, , विटामीन A, प्रोटीन आनी सल्फर ह्या तत्वांनी पोशक आसा
10:01	ही तत्वां भुरग्याच्या माळीच्या ( हिरड्यांच्या) वाडीक आनी निरोगी दोळ्यांखातीर गरजेचीं आसात.
10:07	तशेंच तीं तत्वां इन्फेक्शन पासून (संसर्ग) भुरग्याक पयस दवरतात आनी ताका घटमूठ करतात.
10:13	हो पावडर तयार करपाक आमकां म्हसकाचो पालो जाय.
10:17	म्हसकाचो पालो नितळ उदकांत धुंवचो.
10:23	उपरांत हो पालो सावळेंत सुकोवचो.
10:26	आतां सुकिल्ल्या म्हसकाच्या पाल्याचो पावडर तयार करात.
10:31	आनी घट्ट धांपण्याच्या भरणेंत हो पावडर दवरचो.
10:34	भुरग्याच्या जेवणांत हो 1/4thल्हान चमचो पावडर घालचो.
10:40	हो पावडर दिता 5 मिलिग्राम कॅल्सियम.
10:44	हो 100 ग्राम पावडर 350 मिलिग्राम कॅल्सियम दिता.
10:50	सदांच लक्षांत दवरात
10:52	हीं पिठां करपा खातीर सदांच गांवठी आनी ऋतूप्रमाणे मेळील्ल्यो बियो आनी नट्स वापरात.
10:59	प्रत्येक आहारात वेग-वेगळीं पिठां आसचीं.
11:02	उदाहरण म्हळयार - एक चमचो नट्स किंवा बियांचो पावडर शिजयील्ल्या आहारात किंवा
11:08	1/4th ल्हान चमचो करबिलाचो वा म्हसगाचो पालो पालो भुरग्याच्या जेवणात घालपाक जाता
11:15	भूरग्याच्या जेवणांत 2 ल्हान चमचे बिन्सIचो पावडर अन्न शिजयतना घालचो.
11:21	लक्षांत दवरात , ह्या ट्युटोरियलांतल्यो रेसिपीस तयार करपाच्यो प्रक्रिया अश्यो आसात-
11:27	कड्डणां भिजोवप
11:28	भाजप
11:29	कोंब काडप
11:30	ह्यो सगळ्यो प्रक्रिया, जेवणांतल्या फायटीक असिडाचे प्रमाण कमी करता , फायटीक असिड मिनरलाचें अब्जोबशन कमी करता.
11:38	तशेंच कोंबायल्यान आनी हेर प्रक्रिया वापरील्ल्यान बाकीचीं तत्वां योग्य तरेन पचपाक हलकी जातात .
11:42	6-24 म्हयन्याच्या भुरग्यांक “ पौष्टिक पिठांपासून रेसिपीस ” हें ट्युटोरियल आतां सोंपत आयलां..
11:52	ह्या ट्युटोरियलांत शिकलीं पौष्टिक पिठां तयार करपाच्यो रिसिपीस , उदाहरणार्थ-
11:58	अमायलेज पिठ
11:59	वेगवेगळ्यां बिंयांचीं पिठां
12:00	नट्स आनी बियो वापरून पिठां
12:03	कड्डणां वापरून केल्लें पिठ
12:05	करबिलाचो पावडर आनी म्हसकाच्या पाल्याचो पावडर
12:09	ह्या ट्युटोरियलाक स्पोकन ट्युटोरयल संघ IIT Bombay हांचें योगदान आसा.
12:15	स्पोकन ट्युटोरियल प्रकल्पाक भारत सरकाराच्या NME, ICT, ,MHRD हांचेकडल्यान योगदान मेळिल्लें आसा.
12:21	ह्या मिशनाविशीं अदिक म्हायती -------- ह्या लिंकार उपलब्ध आसा.
12:25	ह्या ट्युटोरियलाक व्हील्स ग्लोबल फांऊडेशन हांचेकडल्यान कांय प्रमाणांत अनुदान मेळिल्लें आसा.
12:32	हें ट्युटोरियल “ माँ और शिशुपोषण “ ह्या प्रकल्पाचो भाग आसा.
12:37	ह्या ट्युटोरियलाचे कार्यक्षेत्र परिक्षक आसात, डॉ. रुपल दलाल, MD - बालरोग तज्ञ आनी दिपाली फरगडे आहारतज्ञ
12:46	हांव वर्षा नायक , अणकार करपी,आहारतज्ञ आनी असिस्टंट प्रोफेसर , ह्या स्पोकन ट्युटोरियल संघाचें सदस्य तुमच्या मोलादीक सहभागा खातीर तुमकां देव बरें करूं म्हण्टा.

Contributors and Content Editors

Varsha 18