Scilab/C4/Linear-equations-Iterative-Methods/Punjabi

“Time”	“Narration”
00:01	ਸਤਿ ਸ੍ਰੀ ਅਕਾਲ ਦੋਸਤੋ!
00:02	‘Iterative Methods’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ‘ਤੇ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਤੁਹਾਡਾ ਸਾਰਿਆ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ ।
00:10	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਦੇ ਅਖੀਰ ਤੱਕ ਤੁਸੀਂ ਸਿੱਖੋਂਗੇ ਕਿ:
00:14	‘iterative’ ਮੈਥਡਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਨੂੰ ਕਿਵੇਂ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਨ
00:18	‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਲਈ ‘Scilab’ ਕੋਡ ਕਿਵੇਂ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਨ ।
00:22	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਨੂੰ ਰਿਕਾਰਡ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਵਰਤੋਂ ਕਰ ਰਹੇ ਹਾਂ
00:25	‘ਉਬੰਟੁ 12.04’ ਓਪਰੇਟਿੰਗ ਸਿਸਟਮ ਅਤੇ ‘Scilab 5.3.3’ ਵਰਜ਼ਨ
00:33	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਦਾ ਅਭਿਆਸ ਕਰਨ ਤੋਂ ਪਹਿਲਾਂ, ਤੁਹਾਨੂੰ Scilab ਅਤੇ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਦੀ ਮੁੱਢਲੀ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੋਣੀ ਚਾਹੀਦੀ ਹੈ ।
00:42	‘Scilab’ ਦੇ ਲਈ, ‘ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ’ਵੈੱਬਸਾਈਟ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਸੰਬੰਧਿਤ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲਸ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ।
00:50	ਪਹਿਲਾ ‘iterative method’ ਹੈ ਜਿਸ ਦੀ ਅਸੀਂ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਾਂਗੇ ਉਹ ‘Jacobi method’ ਹੈ ।
00:56	‘n ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਅਤੇ n ਅਨਨੌਸ’ ਦੇ ਨਾਲ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਿਸਟਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ।
01:02	ਅਸੀਂ ਇਕਵੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਦੁਬਾਰਾ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ ਜਿਵੇਂ ਕਿ ‘x of i k + 1 ਇਜ ਇਕਵਲ ਟੂ b ਮਾਈਨਸ ਸਮੇਸ਼ਨ ਆਫ a i j x j k j ਇਕਵਲ ਟੂ 1 ਟੂ n ਡਿਵਾਇਡੇਡ ਬਾਏ a i i’ ਜਿੱਥੇ ‘i 1’ ਤੋਂ ‘n’ ਤੱਕ ਹੈ ।
01:24	ਅਸੀਂ ਹਰੇਕ ‘x of i’ ਦੇ ਲਈ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਮੰਨਦੇ ਹਾਂ ।
01:27	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਪਹਿਲਾਂ ਵਾਲੇ ਸਟੈਪ ਵਿੱਚ ਮਿਲੀ ਹੋਈ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਵਿੱਚ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਨੂੰ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ।
01:34	ਅਸੀਂ ਇਟਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਉਸ ਸਮੇਂ ਤੱਕ ਜਾਰੀ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ਜਦੋਂ ਤੱਕ ਸਲਿਊਸ਼ਨ ਕਨਵਰਜ ਅਰਥ ਕਿ ਇੱਕਠਾ ਨਾ ਕਰ ਲਵੇਂ ।
01:39	ਹੁਣ ‘Jacobi Method’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
01:44	ਹੁਣ ‘Jacobi Method’ ਲਈ ਕੋਡ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ।
01:48	‘Scilab’ ਕੰਸੋਲ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਏ ਹੋਏ ਜਵਾਬ ਦੇ ਫਾਰਮੈਟ ਨੂੰ ਸਪੱਸ਼ਟ ਕਰਨ ਲਈ ਅਸੀਂ ਫਾਰਮੈਟ ਮੈਥਡ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
01:56	ਇੱਥੇ ‘e’ ਦਿਖਾਉਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਜਵਾਬ ‘ਸਾਇੰਟੀਫਿਕ ਨੋਟੇਸ਼ਨ’ ਵਿੱਚ ਹੋਣਾ ਚਾਹੀਦਾ ਹੈ ।
02:01	ਅਤੇ ‘20’ ਦਿਖਾਈ ਦੇਣ ਵਾਲੀ ਡਿਜਿਟਸ ਨੂੰ ਦਰਸਾਉਂਦਾ ਹੈ ।
02:06	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਮੈਟਰਾਸਿਸ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ‘ਇਨਪੁਟ ਫੰਕਸ਼ਨ’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
02:10	‘coefficient ਮੈਟਰਿਕਸ’
02:12	‘right hand side ਮੈਟਰਿਕਸ’,
02:14	‘initial values ਮੈਟਰਿਕਸ’,
02:17	‘maximum number of iteration’ ਅਤੇ
02:19	‘convergence tolerance’
02:22	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਹ ਚੈੱਕ ਕਰਨ ਲਈ ‘size’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ A ਮੈਟਰਿਕਸ ਸਕਵਾਇਰ ਮੈਟਰਿਕਸ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
02:29	ਜੇ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਐਰਰ ਵਿਖਾਉਣ ਲਈ ‘ਐਰਰ’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
02:34	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ‘diagonally dominant’ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
02:40	ਪਹਿਲਾ ਅੱਧਾ ਭਾਗ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਦੀ ਹਰੇਕ ਰੋ ਦੇ ਜੋੜ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
02:45	ਫਿਰ ਇਹ ਚੈੱਕ ਕਰਦਾ ਹੈ ਕਿ ‘ਡਾਇਗਨਲ ਐਲੀਮੈਂਟਸ’ ਦੇ ਗੁਣਾ ਦਾ ਦੁੱਗਣਾ, ਉਸ ਰੋ ਦੇ ਐਲੀਮੈਂਟਸ ਦੇ ਜੋੜ ਤੋਂ ਵੱਡਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
02:54	ਜੇ ਨਹੀਂ, ਤਾਂ ‘error’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਐਰਰ ਦਿਖਾਈ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
03:01	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਨਪੁਟ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟਸ ਦੇ ਨਾਲ ‘Jacobi Iteration’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:07	‘A, b, x zero’,
03:09	‘maximum iteration’ ਅਤੇ ‘tolerance level’
03:14	ਇੱਥੇ ‘x ਜ਼ੀਰੋ’ ਇਨੀਸ਼ਿਅਲ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਮੈਟਰਿਕਸ ਹੈ ।
03:19	ਅਸੀਂ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘A ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਅਤੇ ‘ਇਨੀਸ਼ਿਅਲ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਇੱਕ ਦੂਜੇ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
03:28	ਅਸੀਂ ‘x k p one’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਫਿਰ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘relative error’ ‘tolerance level’ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
03:38	ਜੇ ਇਹ ‘tolerance level’ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਟਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ‘ਬ੍ਰੇਕ’ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਸਾਲਿਊਸ਼ਨ ਰਿਟਰਨ ਹੁੰਦਾ ਹੈ ।
03:45	ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:48	ਹੁਣ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:51	‘Scilab ਕੰਸੋਲ’ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ।
03:54	ਹੁਣ ਹਰੇਕ ਪ੍ਰੌਮਪਟ ਦੇ ਲਈ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਦਰਜ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
03:57	ਕੋਫਿਸ਼ੀਐਂਟ ਮੈਟਰਿਕਸ A ਹੈ ‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ 2 ਸਪੇਸ 1 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 5 ਸਪੇਸ 7 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
04:08	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
04:10	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਟਾਈਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਵਿੱਚ 11 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 13 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
04:17	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
04:20	‘initial ਵੈਲਿਊਜ਼ ਮੈਟਰਿਕਸ ਹੈ ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ 1 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 1 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’ ।
04:28	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
04:30	ਇਟਰੇਸ਼ਨਸ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋਂ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ 25 ਹੈ ।
04:34	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
04:36	ਮੰਨ ਲਓ ‘convergence tolerance ਲੇਵਲ 0.00001 ਹੈ’
04:44	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
04:46	ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
04:48	‘Jacobi Iteration ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ A ਕੋਮਾਂ b ਕੋਮਾਂ x ਜ਼ੀਰੋ ਕੋਮਾਂ M a x I t e r ਕੋਮਾਂ t o l ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
05:04	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
05:06	‘x1’ ਅਤੇ ‘x2’ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਕੰਸੋਲ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ।
05:11	ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਵੀ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ।
05:14	ਹੁਣ ‘Gauss Seidel ਮੈਥਡ’ ਦੀ ਪੜ੍ਹਾਈ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
05:19	‘n ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਅਤੇ ‘n ਅਨਨੋਨ’ ਦੇ ਨਾਲ ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨ ਦਾ ਸਿਸਟਮ ਦਿੱਤਾ ਗਿਆ ਹੈ ।
05:26	ਅਸੀਂ ਹਰੇਕ ਅਨਨੋਨ ਲਈ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਨੂੰ ਹੋਰ ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਅਤੇ ਉਨ੍ਹਾਂ ਦੇ ਕੋਫਿਸ਼ੀਐਂਟਸ ਨਾਲ ਸੰਬੰਧਿਤ ਸੱਜੇ ਹੱਥ ਵਾਲੇ ਐਲੀਮੈਂਟਸ ਵਿੱਚੋਂ ਘਟਾਕੇ ਦੁਬਾਰਾ ਲਿਖਦੇ ਹਾਂ ।
05:37	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਉਸ ਵੈਰੀਏਬਲ ਲਈ ਅਨਨੋਨ ਵੈਰੀਏਬਲ ਦੇ ਕੋਫਿਸ਼ੀਐਂਟ a i i ਨਾਲ ਡਿਵਾਇਡ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
05:45	ਇਹ ਹਰੇਕ ਦਿੱਤੀ ਗਈ ਇਕਵੇਸ਼ਨ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
05:49	‘Jacobi method’ ਵਿੱਚ, ‘x of i k + 1’ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦੇ ਲਈ, ‘x of i k + 1’ ਦੇ ਬਿਨ੍ਹਾਂ ‘x of i k’ ਦੇ ਹਰੇਕ ਐਲੀਮੈਂਟ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕੀਤੀ ਜਾਂਦੀ ਹੈ ।
06:03	‘Gauss Seidel ਮੈਥਡ’ ਵਿੱਚ, ਅਸੀਂ ‘x of i k’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ‘x of i k + 1’ ਨਾਲ ਓਵਰ ਰਾਈਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
06:12	ਹੁਣ ਇਸ ਉਦਾਹਰਣ ਨੂੰ ‘Gauss Seidel ਮੈਥਡ’ ਨਾਲ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
06:17	ਹੁਣ ‘Gauss Seidel ਮੈਥਡ’ ਲਈ ਕੋਡ ਵੇਖਦੇ ਹਾਂ ।
06:21	ਪਹਿਲੀ ਲਾਈਨ ਫਾਰਮੈਟ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਕੰਸੋਲ ‘ਤੇ ਦਿਖਾਈ ਦੇ ਰਹੇ ਜਵਾਬ ਦੇ ਫਾਰਮੈਟ ਨੂੰ ਦਿਖਾਉਂਦੀ ਹੈ ।
06:29	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਇਨਪੁਟ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
06:32	‘coefficient ਮੈਟਰਿਕਸ’,
06:34	‘right hand side ਮੈਟਰਿਕਸ’,
06:36	‘ਵੈਰੀਏਬਲਸ ਦੀ initial ਵੈਲਿਊਜ਼ ਮੈਟਰਿਕਸ’
06:38	‘maximum number of iterations’ ਅਤੇ
06:40	‘tolerance level’
06:43	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ‘ਇਨਪੁਟ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟਸ A ਕੋਮਾਂ b ਕੋਮਾਂ x ਜ਼ੀਰੋ ਕੋਮਾਂ max ਇਟਰੇਸ਼ਨਸ’ ਅਤੇ ‘tolerance ਲੇਵਲ’ ਅਤੇ ਆਉਟਪੁਟ ਆਰਗਿਉਮੈਂਟ ਸਾਲਿਊਸ਼ਨ ਦੇ ਨਾਲ ‘Gauss Seidel’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
06:58	ਅਸੀਂ ‘size’ ਅਤੇ ‘length’ ਫੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਹ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ਸਕਵਾਇਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ਅਤੇ ‘ਇਨੀਸ਼ਿਅਲ ਵੈਕਟਰ’ ਅਤੇ ‘ਮੈਟਰਿਕਸ A’ ਬਰਾਬਰ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
07:10	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਟਰੇਸ਼ਨਸ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
07:13	ਅਸੀਂ ‘ਇਨੀਸ਼ਿਅਲ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਵੈਕਟਰ x 0 ਨੂੰ x k’ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ।
07:19	ਅਸੀਂ ‘x k’ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਸਾਈਜ਼ ਦੀ ‘ਜ਼ੀਰੋਜ਼ ਦੀ ਮੈਟਰਿਕਸ’ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸ ਨੂੰ ‘x k p 1’ ਕਹਿੰਦੇ ਹਾਂ ।
07:28	ਅਸੀਂ ‘x k p 1’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਉਸ ਇਕਵੇਸ਼ਨ ਦੇ ‘ਅਨਨੋਨ ਵੈਰੀਏਬਲ’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਪ੍ਰਾਪਤ ਕਰਨ ਲਈ ਹਰੇਕ ਇਕਵੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
07:38	ਹਰੇਕ ਇਟਰੇਸ਼ਨ ‘ਤੇ, ‘x k p 1’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਅਪਡੇਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
07:44	ਅਸੀਂ ਇਹ ਵੀ ਚੈੱਕ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ਕਿ ‘relative ਐਰਰ’ ਦਿੱਤੇ ਗਏ ‘tolerance ਲੇਵਲ’ ਤੋਂ ਛੋਟਾ ਹੈ ਜਾਂ ਨਹੀਂ ।
07:50	ਜੇ ਹੈ ਤਾਂ ਅਸੀਂ ਇਟਰੇਸ਼ਨ ਨੂੰ ‘ਬ੍ਰੇਕ’ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
07:54	ਫਿਰ ‘x k p1’ ਨੂੰ ਵੈਰੀਏਬਲ ਸਾਲਿਊਸ਼ਨ ਦੇ ਬਰਾਬਰ ਰੱਖਦੇ ਹਾਂ ।
07:59	ਅਖੀਰ ਵਿਚ, ਅਸੀਂ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਖ਼ਤਮ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:02	ਹੁਣ ਅਸੀਂ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਸੇਵ ਅਤੇ ਐਗਜ਼ੀਕਿਊਟ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:06	‘Scilab ਕੰਸੋਲ’ ਖੋਲ੍ਹਦੇ ਹਾਂ ।
08:09	ਪਹਿਲਾਂ ਪ੍ਰੌਮਪਟ ਦੇ ਲਈ, ਅਸੀਂ ਟਾਈਪ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ‘matrix A’
08:12	ਟਾਈਪ ਕਰੋ ‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਵਿੱਚ 2 ਸਪੇਸ 1 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 5 ਸਪੇਸ 7 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
08:21	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
08:22	ਅਗਲੇ ਪ੍ਰੌਮਪਟ ਦੇ ਲਈ,
08:24	ਟਾਈਪ ਕਰੋ ‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਵਿੱਚ 11 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 13 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
08:31	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
08:33	ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ‘ਇਨੀਸ਼ਿਅਲ ਵੈਲਿਊ ਵੈਕਟਰ’ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਦਿੰਦੇ ਹਾਂ
08:38	‘ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ 1 ਸੈਮੀਕੋਲਨ 1 ਸਕਵਾਇਰ ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
08:43	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
08:45	ਫਿਰ ਅਸੀਂ ਇਟਰੇਸ਼ਨਸ ਦੀ ਵੱਧ ਤੋ ਵੱਧ ਗਿਣਤੀ ਨੂੰ 25 ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:50	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
08:52	ਹੁਣ ‘tolerance ਲੇਵਲ’ ਨੂੰ 0.00001 ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
08:58	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
09:01	ਅਖੀਰ ਵਿਚ ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਟਾਈਪ ਕਰਕੇ ਫੰਕਸ਼ਨ ਨੂੰ ਕਾਲ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
09:04	‘G a u s s S e i d e l ਬਰੈਕੇਟ ਖੋਲੋ A ਕੋਮਾਂ b ਕੋਮਾਂ x ਜ਼ੀਰੋ ਕੋਮਾਂ M a x I t e r ਕੋਮਾਂ t o l ਬਰੈਕੇਟ ਬੰਦ ਕਰੋ’
09:24	ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
09:26	‘x1’ ਅਤੇ ‘x2’ ਦੀ ਵੈਲਿਊਜ਼ ਦਿਖਾਈ ਦਿੰਦੀ ਹੈ ।
09:30	ਇੱਕੋ ਪ੍ਰਾਬਲਮ ਨੂੰ ਹੱਲ ਕਰਨ ਵਾਲੀ ਇਟਰੇਸ਼ਨਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ‘Jacobi ਮੈਥਡ’ ਤੋਂ ਘੱਟ ਹੁੰਦੀ ਹੈ ।
09:37	‘Jacobi’ ਅਤੇ ‘Gauss Seidel methods’ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਇਸ ਪ੍ਰਾਬਲਮ ਨੂੰ ਆਪਣੇ ਆਪ ਹੱਲ ਕਰੋ ।
09:43	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਵਿੱਚ ਅਸੀਂ ਹੇਠ ਦਿੱਤੇ ਨੂੰ ਕਰਨਾ ਸਿੱਖਿਆ:
09:47	ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਲਈ ‘Scilab ਕੋਡ’ ਬਣਾਉਣਾ ।
09:52	‘ਲੀਨੀਅਰ ਇਕਵੇਸ਼ਨਸ’ ਦੇ ਸਿਸਟਮ ਦੇ ‘ਅਨਨੋਨ ਵੈਰੀਏਬਲਸ’ ਦੀ ਵੈਲਿਊ ਨੂੰ ਜਾਣਨਾ ।
09:58	ਹੇਠਾਂ ਦਿਖਾਏ ਗਏ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਵੀਡਿਓ ਨੂੰ ਵੇਖੋ ।
10:01	ਇਹ ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਦਾ ਸੰਖੇਪ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
10:04	ਚੰਗੀ ਬੈਂਡਵਿਡਥ ਨਾ ਮਿਲਣ ‘ਤੇ ਤੁਸੀਂ ਇਸਨੂੰ ਡਾਊਂਨਲੋਡ ਕਰਕੇ ਵੀ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ।
10:09	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਟੀਮ
10:11	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲਸ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਕੇ ਵਰਕਸ਼ਾਪਾਂ ਚਲਾਉਂਦੀ ਹੈ ।
10:15	ਆਨਲਾਇਨ ਟੈਸਟ ਪਾਸ ਕਰਨ ਵਾਲਿਆ ਨੂੰ ਪ੍ਰਮਾਣ ਪੱਤਰ ਵੀ ਦਿੰਦੇ ਹਨ ।
10:18	ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਦੇ ਲਈ, ਕ੍ਰਿਪਾ ਕਰਕੇ conatct@spoken-tutorial.org ‘ਤੇ ਲਿਖੋ ।
10:25	ਸਪੋਕਨ ਟਿਊਟੋਰਿਅਲ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਟਾਕ ਟੂ ਅ ਟੀਚਰ ਪ੍ਰੋਜੇਕਟ ਦਾ ਹਿੱਸਾ ਹੈ ।
10:30	ਇਹ ਭਾਰਤ ਸਰਕਾਰ ਦੇ ਐਮਐਚਆਰਡੀ ਦੇ “ਆਈਸੀਟੀ ਵਲੋਂ ਰਾਸ਼ਟਰੀ ਸਾਖਰਤਾ ਮਿਸ਼ਨ” ਦੁਆਰਾ ਪ੍ਰਮਾਣਿਤ ਹੈ ।
10:37	ਇਸ ‘ਤੇ ਜ਼ਿਆਦਾ ਜਾਣਕਾਰੀ ਹੇਠਾਂ ਦਿੱਤੇ ਲਿੰਕ ‘ਤੇ ਉਪਲੱਬਧ ਹੈ । http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro
10:49	ਆਈ.ਆਈ.ਟੀ.ਬੰਬੇ ਤੋਂ ਹੁਣ ਨਵਦੀਪ ਨੂੰ ਇਜਾਜ਼ਤ ਦਿਓ ।
10:51	ਸਾਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜਣ ਲਈ ਧੰਨਵਾਦ ।	}

Contributors and Content Editors

Navdeep.dav