LibreOffice-Suite-Base/C4/Database-Design-Primary-Key-and-Relationships/Marathi
From Script | Spoken-Tutorial
Revision as of 16:15, 20 April 2017 by PoojaMoolya (Talk | contribs)
Time | Narration |
00:00 | LibreOffice Base वरील ट्युटोरियलमध्ये आपले स्वागत. |
00:04 | Database Design वरील हे पुढचे ट्युटोरियल आहे. |
00:10 | आपण शिकणार आहोत, |
00:13 | 4. माहितीचा भाग columns मध्ये रूपांतरित करणे. |
00:17 | 5. primary keys नमूद करणे. |
00:20 | 6. table relationships प्रस्थापित करणे. |
00:23 | मागील पाठात Library application साठी database design ची प्रक्रिया सुरू केली होती. |
00:30 | Library databaseतयार करण्याचा उद्देश आपण समजून घेतला. |
00:36 | पुढे libraryसाठी आवश्यक माहिती शोधून तिची व्यवस्थित रचना केली. |
00:44 | सर्व माहिती Tables मध्ये विभागली. |
00:49 | आपण Library database मध्ये चार tables बनवली : Books, Authors, Publications आणि Members. |
01:00 | पुढील पायरीत आपण माहितीचा भाग columns मध्ये रूपांतरित करणार आहोत. |
01:07 | प्रत्येक टेबलमध्ये कोणती माहिती संचित करायची ते ठरवणार आहोत. |
01:13 | माहिती साठवण्यास निवडलेला प्रत्येक item एक फिल्ड बनतो व तो टेबलमधील column म्हणून दाखवला जातो. |
01:23 | स्क्रीनवर दाखवल्याप्रमाणे Books table ला 5 columns आहेत ज्याला fieldsअसेही म्हणतात. |
01:31 | ह्या columns मधील प्रत्येक row किंवा record मध्ये केवळ एकाच पुस्तकासंबंधीची माहिती आहे. |
01:40 | तसेच Authors table मधील प्रत्येक रेकॉर्डमध्ये केवळ एकाच लेखकाची माहिती आहे. |
01:49 | Publishers table मधील प्रत्येक रेकॉर्डमध्ये केवळ एकाच प्रकाशकाची माहिती आहे. |
01:58 | आवश्यकतेनुसार आपण columns मध्ये बदल करू शकतो. |
02:04 | उदाहरणार्थ Author name हे First Name आणि Last Nameमध्ये विभागू शकतो. columns द्वारे search किंवा sort करू शकतो . |
02:17 | calculations चे रिझल्टस ठेवण्यास टेबलमध्ये वेगळ्या columns ची गरज नाही. |
02:24 | रिझल्ट बघायचा असेल तेव्हा Base मध्ये calculations कधीही करता येऊ शकतात. |
02:31 | tables आणि columns बाबतीत आपल्याला सुस्पष्टता आली आहे. आता primary keys बद्दल जाणून घेऊ . |
02:41 | primary key म्हणजे काय? |
02:44 | प्रत्येक table मधील असा column किंवा त्याचा संच की ज्यामुळे संचित केलेली प्रत्येक row uniquely identified आहे. |
02:54 | हा column किंवा columns चा संच टेबलची primary keyअसतो. |
03:00 | हा बहुधा unique identification number असतो, उदाहरणार्थ Book Id किंवा Author Id . |
03:08 | primary key fields वापरून विविध टेबल्स मधील संबंधित डेटा आपण पटकन एकत्र आणू शकतो. |
03:21 | primary key मध्ये duplicate values असू शकत नाहीत . |
03:26 | उदाहरणार्थ माणसांची नावे primary key असू शकत नाही, कारण नावे unique नसतात. |
03:34 | एकाच table मध्ये सारखेच नाव असणा-या दोन व्यक्ती असू शकतात. |
03:40 | primary key ला नेहमी value असावीच लागते. |
03:45 | जर ती रिकामी किंवा Null असेल तर ते फिल्ड primary key ठरवता येणार नाही. |
03:52 | कॉलम AutoNumber म्हणून सेट केल्याने primary key columnमध्ये व्हॅल्यू असेलच याची खात्री देता येते. Base यातील व्हॅल्यू आपोआप generate करतो. |
04:09 | स्क्रीनवर दाखवल्याप्रमाणे tablesसाठी primary keys सेट करू शकतो. |
04:20 | Books tableसाठी BookId, |
04:24 | Authors tableसाठी AuthorId , |
04:28 | Publishers table साठी PublishersId |
04:33 | तसेच येथे दाखवले नसले तरी Members table साठी MemberId ही primary key असेल. |
04:42 | टेबलमध्ये primary key सेट केल्याने आपल्याला Entity Integrity मिळते. |
04:52 | Entity Integrity मुळे टेबलमधे duplicate records नसल्याची खात्री देता येते. |
05:00 | तसेच रेकॉर्ड identify करणारे फिल्ड unique आहे आणि रिकामे नाही याची खात्री देता येते. |
05:10 | तीन टेबल्समधील primary keys मुळे त्यांच्यामध्ये आपण संबंध प्रस्थापित करून ती एकत्र करू शकतो. |
05:20 | Base ह्या संकल्पनेवर आधारित असल्यामुळे Base ला Relational Database Management System, संक्षिप्त रूपात RDBMS म्हणतात. |
05:32 | relationships चे काही प्रकार पाहू. |
05:37 | प्रथम One-to-Many relationship पाहू. |
05:43 | येथे दाखवल्याप्रमाणे Books आणि Authors tables चा विचार करू. |
05:49 | पुस्तक केवळ एका लेखकाने लिहिलेले असते. |
05:55 | काही वेळा एकाच पुस्तकाचे दोन किंवा अधिक सहलेखक असतात. |
06:02 | आपल्या उदाहरणात मात्र प्रत्येक पुस्तकाचा एकच लेखक आहे असे मर्यादित ठेवणार आहोत. |
06:10 | आपल्या उदाहरणात पुढे एका लेखकाची अनेक पुस्तके असू शकतात. |
06:17 | Authors tableमध्ये दिसत असलेल्या एका लेखकाची अनेक पुस्तके, Books table दाखवलेली असू शकतात. |
06:28 | अशाप्रकारे ही one-to-many relationship आहे. |
06:32 | आणि हे Library database मध्ये दाखवण्यासाठी |
06:36 | Authors table मधील Author Id ही primary keyघेऊन ती Books table मध्ये समाविष्ट करू. |
06:46 | Books table मधील Author Id ला Foreign key म्हणतात. |
06:53 | Publishers table मधील Publisher Id ही primary key, Books table मध्ये समाविष्ट केल्यावर foreign key होईल. |
07:06 | column किंवा columnsचा संच share केल्यावर आपण database मध्ये one-to-many relationships दाखवू शकतो. |
07:17 | Foreign keysद्वारे table relationships प्रस्थापित करता येते. |
07:23 | relationship प्रस्थापित करण्यासाठी एका tableची primary key ही दुस-या tableची foreign key म्हणून दाखवता येऊ शकते. |
07:34 | याद्वारे आपल्याला Referential integrity ची खात्री देता येते. |
07:39 | म्हणजेच table मधील प्रत्येक foreign key ची value ही संबंधित tablesच्या primary keyशी जुळली पाहिजे. |
07:50 | आता Many-to-Many relationship पाहू. |
07:56 | त्यासाठी table design वर जाऊ. |
07:59 | अनेक प्रती उपलब्ध आहे असे समजून एक पुस्तक कितीही libraryच्या सदस्यांना देता येऊ शकते. |
08:09 | तसेच पुस्तकांच्या उपलब्धतेनुसार सदस्य कितीही पुस्तके घेऊ शकतात. |
08:17 | हे अनेक पुस्तके अनेक सदस्यांना दिल्याचे उदाहरण आहे. |
08:25 | हे Many-to-many relationship दाखवत आहे. |
08:29 | आपल्या database मध्ये many-to-many relationship दाखवण्यासाठी |
08:35 | BooksIssued table हे तिसरे table तयार केले आहे ज्याला Junction tableही म्हणता येईल. |
08:45 | येथे Books आणि Members ह्या प्रत्येक टेबलमधील primary keys, BooksIssued table मध्ये समाविष्ट करणार आहोत. |
08:57 | BooksIssued table सदस्याला दिल्या गेलेल्या प्रत्येक पुस्तकाची नोंद ठेवेल. |
09:05 | अशाप्रकारे तिसरे junction table बनवून many-to-many relationship दाखवू शकतो. |
09:13 | शेवटी One-to-one relationship पाहू. |
09:18 | कधीकधी काही attributes किंवा columns हे काही विशिष्ट डेटासाठीच भरले जातात, अन्यथा रिकामेच असतात. |
09:30 | समजा केवळ एकाच लेखकाचा website address आहे आणि इतरांचा नाही. |
09:38 | Authors table मधील नवा website column जवळजवळ रिकामा असल्यामुळे disk space वाया जाते. |
09:47 | हा column नव्या supplemental table मध्ये हलवू शकतो ज्याची Author Id हीचprimary key असेल. |
09:58 | supplemental table मधील प्रत्येक रेकॉर्ड हे मुख्य table मधील एकाच रेकॉर्डशी संबंधित असेल. |
10:06 | हे One-to-one relationship दाखवते. |
10:10 | आपण database मध्ये relationships प्रस्थापित करण्यास शिकलो. |
10:15 | Database Design च्या दुस-या भागाच्या अंतिम टप्प्यात आहोत. |
10:23 | आपण हे topics शिकलो. |
10:28 | 4. माहितीचा भाग columns मध्ये रूपांतरित करणे. |
10:32 | 5. primary keys नमूद करणे. |
10:34 | 6. table relationships प्रस्थापित करणे. |
10:38 | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. |
10:48 | ह्या प्रॉजेक्टचे संयोजन http://spoken-tutorial.org ने केले आहे. |
10:54 | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. |
10:58 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . सहभागासाठी धन्यवाद . |