GChemPaint/C3/Analysis-of-compounds/Kannada

Time	Narration
00:01	ನಮಸ್ಕಾರ. GChemPaint (ಜಿ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್) ನಲ್ಲಿಯ Analysis of Compounds (ಅನಾಲಿಸಿಸ್ ಆಫ್ ಕಂಪೌಂಡ್ಸ್) ಎನ್ನುವ ‘ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ಗೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ.
00:07	ಈ ‘ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ನಲ್ಲಿ ನಾವು,
00:10	* ಅಣುಗಳ ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಮೆನ್ಯು (ಮೊಲೆಕ್ಯುಲರ್ ಕಾಂಟೆಕ್ಸ್ಚುಅಲ್ ಮೆನ್ಯು)
00:12	* ಅಣುವನ್ನು '.mol' ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸೇವ್ ಮಾಡುವುದು
00:15	* ಒಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡುವುದು
00:18	* ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ‘ಆರೋ’ದ ಮೇಲೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ಪರಿಸ್ಥಿತಿಗಳು ಮತ್ತು ಕಾರಕಗಳನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು
00:22	* ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ಅಣುಗಳನ್ನು 3D ಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಕಲಿಯುವೆವು.
00:26	ಈ ‘ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ಗಾಗಿ ನಾನು,
00:28	Ubuntu Linux OS (ಉಬಂಟು ಲಿನಕ್ಸ್ ಒ-ಎಸ್) ವರ್ಷನ್ 12.04 (ಹನ್ನೆರಡು ಪಾಯಿಂಟ್ ಸೊನ್ನೆ ನಾಲ್ಕು) ಹಾಗೂ
00:32	GChemPaint (ಜೀ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್) ವರ್ಷನ್ 0.12.10 (ಸೊನ್ನೆ ಪಾಯಿಂಟ್ ಒಂದು ಎರಡು ಪಾಯಿಂಟ್ ಒಂದು ಸೊನ್ನೆ) ಗಳನ್ನು ಬಳಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.
00:37	ನಿಮಗೆ ‘ಇಂಟರ್ನೆಟ್ ಕನೆಕ್ಟಿವಿಟೀ’ ಸಹ ಅಗತ್ಯವಿದೆ.
00:41	ಈ ‘ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ಅನ್ನು ಅನುಸರಿಸಲು, ನೀವು 'GChemPaint' (‘ಜೀ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್’) ಅನ್ನು ತಿಳಿದಿರಬೇಕು.
00:46	ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, ಸಂಬಂಧಿತ ‘ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ಗಳಿಗಾಗಿ ದಯವಿಟ್ಟು ನಮ್ಮ ವೆಬ್‌ಸೈಟ್ ಗೆ ಹೋಗಿ. http://spoken-tutorial.org
00:52	ನಾನು ಹೊಸ GChemPaint ವಿಂಡೋ ಅನ್ನು ತೆರೆದಿದ್ದೇನೆ.
00:55	Use or manage templates ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
00:59	ಕೆಳಗೆ Templates ಟೂಲ್ ಪ್ರಾಪರ್ಟೀ ಪೇಜ್ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
01:02	Templates (ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್ಸ್) ನ ಡ್ರಾಪ್-ಡೌನ್ ಬಟನ್ ನ ಮೇಲೆ Amino Acids (ಅಮೈನೋ ಆಸಿಡ್ಸ್) ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
01:07	ಲಿಸ್ಟ್ ನಿಂದ Alanine (ಅಲನೈನ್) ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ.
01:11	‘ಅಲನೈನ್’ನ ರಚನೆಯು ‘ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್ಸ್’ನ ಪ್ರಾಪರ್ಟೀ ಪೇಜ್ ನ ಮೇಲೆ ಲೋಡ್ ಆಗಿದೆ.
01:16	ರಚನೆಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಲೋಡ್ ಮಾಡಲು ‘ಡಿಸ್ಪ್ಲೇ ಏರಿಯಾ’ದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
01:21	‘ಅಲನೈನ್’ ಅಣುವಿನ ಸಂದರ್ಭೋಚಿತ ಮೆನ್ಯುವಿನ (ಕಾಂಟೆಕ್ಸ್ಚುಅಲ್ ಮೆನ್ಯು) ಬಗ್ಗೆ ನಾನು ವಿವರಿಸುವೆನು.
01:26	ಅಣುವಿನ ಮೇಲೆ ರೈಟ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
01:29	ಒಂದು ಸಬ್-ಮೆನ್ಯು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
01:31	Molecule ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ, ಜೊತೆಯಲ್ಲಿ ಒಂದು ‘ಕಾಂಟೆಕ್ಸ್ಚುಅಲ್ ಮೆನ್ಯು’ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
01:36	‘ಕಾಂಟೆಕ್ಸ್ಚುಅಲ್ ಮೆನ್ಯು’ ವಿಭಿನ್ನ ಮೆನ್ಯು ಐಟಂಗಳನ್ನು ಒಳಗೊಂಡಿದೆ. ಅವುಗಳಲ್ಲಿ ನಾನು,
01:43	* NIST WebBook page for this molecule (ಎನ್-ಐ-ಎಸ್-ಟಿ ವೆಬ್‌ಬುಕ್ ಪೇಜ್ ಫಾರ್ ಧಿಸ್ ಮೊಲೆಕ್ಯುಲ್)
01:46	* PubChem page for this molecule (ಪಬ್-ಕೆಮ್ ಪೇಜ್ ಫಾರ್ ಧಿಸ್ ಮೊಲೆಕ್ಯುಲ್)
01:48	* Open in Calculator ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುವೆನು.
01:51	NIST Web page for this molecule ಎನ್ನುವುದರ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
01:55	‘ಅಲನೈನ್’ನ NIST (ಎನ್-ಐ-ಎಸ್-ಟಿ) ವೆಬ್ ಪೇಜ್ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
01:59	ವೆಬ್-ಪೇಜ್, ‘ಅಲನೈನ್’ನ ಬಗ್ಗೆ ಎಲ್ಲ ವಿವರಗಳನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
02:03	GChemPaint (ಜಿ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್) ಎಡಿಟರ್ ಗೆ ಹಿಂತಿರುಗಿ.
02:06	PubChem page for this molecule (ಪಬ್-ಕೆಮ್ ಪೇಜ್ ಫಾರ್ ಧಿಸ್ ಮೊಲೆಕ್ಯುಲ್) ಅನ್ನು ಓಪನ್ ಮಾಡಲು Alanine ನ ಮೇಲೆ ರೈಟ್-ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
02:12	ಈ ವೆಬ್-ಪೇಜ್ ಮೇಲಿನ Alanine ನ ರಚನೆಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
02:16	2D Structure ಹಾಗೂ 3D Conformer ಎನ್ನುವ ಟ್ಯಾಬ್ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಒಂದು ಹೊಸ ವೆಬ್-ಪೇಜ್ ಕಾಣಿಸುತ್ತದೆ.
02:22	‘ಅಲನೈನ್’ಅನ್ನು 3 ಡೈಮೆನ್ಶನ್ ಗಳಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಲು, 3D Conformer ಟ್ಯಾಬ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
02:28	ತೋರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ 3D ರಚನೆಯ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
02:31	ಮೇಲ್ಭಾಗದಲ್ಲಿ ಮತ್ತು ಎಡಗಡೆಗೆ ಕೆಲವು ಕಂಟ್ರೋಲ್ ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ ಬೇರೊಂದು ವಿಂಡೋನಲ್ಲಿ ಇದು ರಚನೆಯನ್ನು ತೆರೆಯುತ್ತದೆ.
02:37	ರಚನೆಯನ್ನು ಹಲವು ದಿಕ್ಕುಗಳಲ್ಲಿ ತಿರುಗಿಸಲು Rotation ಐಕಾನ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
02:43	‘ಹೈಡ್ರೋಜನ್’ಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು, ಅದೇ ಪೇಜ್ ನಲ್ಲಿ 'H' ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
02:48	ಇವು ‘ಹೈಡ್ರೋಜನ್’ಗಳಾಗಿವೆ.
02:51	ಮತ್ತೆ ನಾವು GChemPaint (ಜಿ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್) ವಿಂಡೋ ಗೆ ಬದಲಾಯಿಸೋಣ.
02:53	Alanine ನ ಮೇಲೆ ರೈಟ್-ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ; Open in Calculator ಎನ್ನುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
03:00	Chemical calculator ಎನ್ನುವ ವಿಂಡೋ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
03:03	ಇಲ್ಲದಿದ್ದರೆ, Overview ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ಮಾಡಿದಂತೆ Synaptic Package Manager (ಸಿನಾಪ್ಟಿಕ್ ಪ್ಯಾಕೇಜ್ ಮ್ಯಾನೇಜರ್) ಅನ್ನು ಬಳಸಿ ದಯವಿಟ್ಟು ಅದನ್ನು ಇನ್ಟಾಲ್ ಮಾಡಿ.
03:10	ಈ ವಿಂಡೋ, ಅಡಿಯಲ್ಲಿ Composition (ಕಂಪೋಜಿಶನ್) ಮತ್ತುIsotopic Pattern (ಐಸೋಟೋಪಿಕ್ ಪ್ಯಾಟರ್ನ್) ಎನ್ನುವ ಎರಡು ಟ್ಯಾಬ್ ಗಳನ್ನು ಹೊಂದಿದೆ.
03:16	‘ಕಂಪೋಜಿಶನ್’ ಟ್ಯಾಬ್, ಈ ಕೆಳಗಿನ ಘಟಕಗಳನ್ನು ಹೂಂದಿದೆ.
03:19	* Formula (ಫಾರ್ಮುಲಾ)
03:21	* Raw formula (ರಾ ಫಾರ್ಮುಲಾ )
03:23	* Molecular weight in g.mol-1 (ಮೊಲೆಕ್ಯುಲರ್ ವೇಟ್ ಇನ್ ಗ್ರಾಂ ಮೋಲ್ ಇನ್ವರ್ಸ್)
03:26	* ಸಂಯುಕ್ತದ elemental mass percentage(%) (ಎಲಿಮೆಂಟಲ್ ಮಾಸ್ ಪರ್ಸೆಂಟೇಜ್) ಅನಾಲಿಸಿಸ್.
03:32	Isotopic Pattern ಟ್ಯಾಬ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
03:35	ಅದು, ಸಂಯುಕ್ತದ (compound) ‘ಮೊಲೆಕ್ಯುಲರ್ ವೇಟ್’ ಇರುವಲ್ಲಿ ಪೀಕ್ ಅನ್ನು ಹೊಂದಿರುವ, ‘ಮಾಸ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್’ನ ಒಂದು ಗ್ರಾಫನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
03:42	ಒಂದು ಅಸೈನ್ಮೆಂಟ್ ಎಂದು,
03:43	1. ‘ಟೆಂಪ್ಲೇಟ್ಸ್’ ಲಿಸ್ಟ್ ನಿಂದ ಇತರ ‘ಅಮೈನೋ ಆಸಿಡ್’ಗಳನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ.
03:46	2. ಅವುಗಳ ‘ಕಂಪೋಜಿಶನ್’ ಮತ್ತು ‘ಐಸೋಟೋಪಿಕ್ ಪ್ಯಾಟರ್ನ್’ಗಳನ್ನು ಪಡೆದುಕೊಳ್ಳಿ.
03:51	ನಾನು ಹೊಸ GChemPaint (ಜಿ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್) ವಿಂಡೋ ಅನ್ನು ಓಪನ್ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ.
03:54	ನಾವು 1,3-butadiene (1,3-ಬ್ಯೂಟಾಡಾಈನ್) ರಚನೆಯನ್ನು ಡ್ರಾ ಮಾಡೋಣ.
03:58	Add a chain ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
04:01	ಚೈನ್ ಅನ್ನು ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, 4 ಕಾರ್ಬನ್ ಗಳೆಡೆಗೆ ಎಳೆಯಿರಿ.
04:04	Add a bond ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ‘ಡಬಲ್ ಬಾಂಡ್’ಗಳನ್ನು ರೂಪಿಸಲು, ಮೊದಲನೆಯ ಹಾಗೂ ಮೂರನೆಯ ‘ಬಾಂಡ್’ಗಳ ಸ್ಥಾನಗಳ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
04:13	ಪರಮಾಣುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಪ್ರತಿಯೊಂದು ಸ್ಥಾನದ ಮೇಲೆ ರೈಟ್-ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
04:17	Atom ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಆಮೇಲೆ Display symbol ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
04:22	‘1,3-ಬ್ಯೂಟಾಡಾಈನ್’ನ 2D ರಚನೆಯನ್ನು 3D ರಚನೆಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಲು, ಟೂಲ್ ಬಾರ್ ಮೇಲಿನ Save ಐಕಾನ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
04:30	Save as ಡೈಲಾಗ್ ಬಾಕ್ಸ್ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
04:33	File type ಫೀಲ್ಡ್ ನಲ್ಲಿ, MDL Molfile Format ( ಎಮ್-ಡಿ-ಎಲ್ ಮೋಲ್ ಫೈಲ್ ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್) ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ.
04:39	ಫೈಲ್ ನ ಹೆಸರನ್ನು 1,3-butadiene ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
04:42	ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಮೇಲೆ ಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಸೇವ್ ಮಾಡಲು Desktop ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ.
04:47	ಆಮೇಲೆ Save ಬಟನ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
04:50	ಪರ್ಯಾಯವಾಗಿ, ನೀವು ಫೈಲ್ ಅನ್ನು '.mol' ಅಥವಾ '.mdl' ಎಕ್ಸ್ಟೆನ್ಶನ್ ನೊಂದಿಗೆ ಸಹ ನೇರವಾಗಿ ಸೇವ್ ಮಾಡಬಹುದು.
04:56	ಉದಾಹರಣೆಗೆ, ಫೈಲ್ ನ ಹೆಸರನ್ನು 1,3butadiene.mol ಅಥವಾ '.mdl' ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
05:06	Save ಬಟನ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
05:09	ರಚನೆಯನ್ನು 3D ಯಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಲು, ಅಣುವಿನ ಮೇಲೆ ರೈಟ್-ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
05:12	Open With Molecules viewer ಎನ್ನುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
05:17	ಇದು 3D ಯಲ್ಲಿ, '1,3 ಬ್ಯೂಟಾಡಾಈನ್' ಆಗಿದೆ.
05:20	ನಾವು ರಚನೆಯಲ್ಲಿ ಬದಲಾವಣೆಗಳನ್ನು ಮಾಡಲು ಸಾಧ್ಯವಿಲ್ಲ ಎಂದು ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ.
05:23	ರಚನೆಯನ್ನು ತಿರುಗಿಸಲು, ಕರ್ಸರನ್ನು ಅದರ ಮೇಲೆ ಇರಿಸಿ, ಮೌಸನ್ನು ಹಿಡಿದು ಎಳೆಯಿರಿ.
05:31	ಒಂದು ಅಸೈನ್ಮೆಂಟ್ ಎಂದು, ‘ಬೆಂಜೀನ್’ನ ರಚನೆಯನ್ನು 2D ಯಿಂದ 3D ಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸಿ.
05:36	ಈಗ, ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ಕಂಡಿಶನ್ ಗಳನ್ನು ‘ಡ್ರಾ’ ಮಾಡಲು ನಾವು ಕಲಿಯೋಣ.
05:41	ಇದು, ‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’, ‘ಅಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ ಮತ್ತು ‘ಅಕ್ವೆಯಸ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ ಗಳೊಂದಿಗೆ ಕ್ರಮವಾಗಿ ‘ಇಥೀನ್’ ಹಾಗೂ ‘ಇಥೆನಾಲ್’ಗಳನ್ನು ಉತ್ಪಾದಿಸುವ ಒಂದು ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯಾಗಿದೆ.
05:52	ನಾನು ಹೊಸ GChemPaint (ಜಿ-ಕೆಮ್-ಪೇಂಟ್) ವಿಂಡೋ ಅನ್ನು ಓಪನ್ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ.
05:55	ಮೊದಲು, ನಾವು ‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ ರಚನೆಯನ್ನು ‘ಡ್ರಾ’ ಮಾಡೋಣ.
05:59	Add a chain ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:01	‘ಡಿಸ್ಪ್ಲೇ ಏರಿಯಾ’ದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:04	ಮೊದಲನೆಯ ಹಾಗೂ ಎರಡನೆಯ ‘ಬಾಂಡ್’ನ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಪರಮಾಣುಗಳನ್ನು ತೋರಿಸಲು, ಚೈನ್ ನ ಮೇಲೆ ರೈಟ್-ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:10	Current element ನ ‘ಡ್ರಾಪ್-ಡೌನ್ ಆರೋ ಬಟನ್’ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:13	ಟೇಬಲ್ ನಿಂದ ‘Cl’ ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ.
06:16	Add or modify an atom ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:20	ಮೂರನೆಯ ‘ಬಾಂಡ್’ನ ಸ್ಥಾನದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:23	‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ನ ರಚನೆಯು ‘ಡ್ರಾ’ ಮಾಡಲ್ಪಟ್ಟಿದೆ.
06:26	Add or modify a group of atoms ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:31	‘ಡಿಸ್ಪ್ಲೇ ಏರಿಯಾ’ದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. Alc.KOH (ಎ-ಎಲ್-ಸಿ ಡಾಟ್ ಕೆ-ಒ-ಎಚ್) ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
06:37	ಇನ್ನೊಮ್ಮೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು Aq.KOH (ಎ-q- ಡಾಟ್ ಕೆ-ಒ-ಎಚ್) ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
06:42	Add an arrow for an irreversible reaction ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:47	ಇಲ್ಲಿಯ ಸ್ಕ್ರೋಲರ್ ಅನ್ನು ಬಳಸಿ ನೀವು Arrow length ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸಬಹುದು.
06:51	ನಾನು Arrow length ಅನ್ನು 280 ಕ್ಕೆ (ಇನ್ನೂರೆಂಭತ್ತು) ಹೆಚ್ಚಿಸುವೆನು.
06:54	Ethyl Chloride ನ ಬದಿಯಲ್ಲಿ, ‘ಡಿಸ್ಪ್ಲೇ ಏರಿಯಾ’ದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
06:58	‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ನ ಕೆಳಗೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
07:01	ಕೆಳಮುಖವಾಗಿ ತೋರಿಸಲು ಮೌಸನ್ನು ಹಿಡಿದುಕೊಂಡು ‘ಆರೋ’ವನ್ನು ತಿರುಗಿಸಿ.
07:05	Selection ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
07:08	‘ಅಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ (Alc.KOH) ಅನ್ನು ಮೊದಲನೆಯ ‘ಆರೋ’ದ ಮೇಲ್ಗಡೆ ಇರಿಸಿ.
07:13	‘ಅಕ್ವೆಯಸ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ (Aq.KOH) ಅನ್ನು ಎರಡನೆಯ ‘ಆರೋ’ದ ಹತ್ತಿರದಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿ.
07:18	‘ಅಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ (Alc.KOH) ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ.
07:22	‘ಆರೋ’ದ ಮೇಲೆ ರೈಟ್-ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ. ಒಂದು ಸಬ್-ಮೆನ್ಯು ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
07:25	Arrow ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ ಮತ್ತು Attach selection to arrow ದ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
07:29	Arrow associated ಎನ್ನುವ ತಲೆಬರಹವಿರುವ ಡೈಲಾಗ್ ಬಾಕ್ಸ್ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
07:34	Role ನ ಡ್ರಾಪ್-ಡೌನ್ ಲಿಸ್ಟ್ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
07:37	ಲಿಸ್ಟ್ ನಿಂದ Catalyst ಅನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಿ. Close ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
07:42	‘ಅಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ (Alc.KOH), ‘ಕ್ಯಾಟಾಲಿಸ್ಟ್’ನ ಹಾಗೆ ‘ಆರೋ’ಗೆ ಜೋಡಿಸಿಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ ಎಂದು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ,‘ಆರೋ’ವನ್ನು ಎಳೆಯಿರಿ.
07:49	‘ಅಕ್ವೆಯಸ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ (Aq.KOH) ಗಾಗಿ ನಾವು ಈ ಪ್ರಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಪುನಃ ಮಾಡೋಣ.
07:58	ಜೋಡಣೆಯನ್ನು ‘ಕ್ಯಾಟಾಲಿಸ್ಟ್’ನ ಹಾಗೆ ನೋಡಲು ಎಳೆಯಿರಿ.
08:02	‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ ರಚನೆಯನ್ನು ಆಯ್ಕೆಮಾಡಲು Selection ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
08:06	ಕಾಪಿ ಮಾಡಲು Ctrl +C ಒತ್ತಿ ಹಾಗೂ ರಚನೆಗಳನ್ನು ಪೇಸ್ಟ್ ಮಾಡಲು Ctrl +V ಯನ್ನು ಎರಡು ಸಲ ಒತ್ತಿ.
08:11	ರಚನೆಗಳನ್ನು ಎಳೆದು ಸರಿಯಾದ ಸ್ಥಾನಗಳಲ್ಲಿ ಇರಿಸಿ.
08:15	ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಗಳಲ್ಲಿ, ‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್, ‘ಇಥೀನ್’ಅನ್ನು ಕೊಡಲು ‘ಅಲ್ಕೋಹಾಲಿಕ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ ನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
08:21	‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’, ‘ಇಥೆನಾಲ್’ಅನ್ನು ಕೊಡಲು ‘ಅಕ್ವೆಯಸ್ ಪೊಟ್ಯಾಶಿಯಂ ಹೈಡ್ರೊಕ್ಸೈಡ್’ ನೊಂದಿಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
08:27	‘ಇಥೀನ್’ಅನ್ನು ಪಡೆಯಲು, Eraser ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ನ ‘Cl’ ‘ಬಾಂಡ್’ಅನ್ನು ತೆಗೆದುಹಾಕಿ.
08:34	‘ಇಥೇನ್’ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.
08:37	ಟೂಲ್ ಬಾಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿ, Current element ‘ಕಾರ್ಬನ್’ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ಖಚಿತಪಡಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
08:42	Add a bond ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ‘ಡಬಲ್ ಬಾಂಡ್’ಅನ್ನು ಪಡೆಯಲು ‘ಬಾಂಡ್’ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
08:48	‘ಇಥೀನ್’ ರೂಪುಗೊಂಡಿದೆ.
08:50	‘ಇಥೆನಾಲ್’ಅನ್ನು ಪಡೆಯಲು, ಕೀಬೋರ್ಡ್ ಮೇಲಿನ ‘O’ ಒತ್ತಿ.
08:54	Add or modify an atom ಎನ್ನುವ ಟೂಲ್ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
08:58	ಆಮೇಲೆ ‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ನ, ‘Cl’ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
09:02	ಈಗ ನಾವು ಕಾರಕಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಉತ್ಪನ್ನಗಳನ್ನು 2D ಯಿಂದ 3D ಗೆ ಪರಿವರ್ತಿಸೋಣ.
09:07	ಒಂದು ಹೊಸ ಫೈಲ್ ಅನ್ನು ಓಪನ್ ಮಾಡಿ. ‘ಇಥೈಲ್ ಕ್ಲೋರೈಡ್’ಅನ್ನು ‘ಕಾಪಿ’ ಮಾಡಿ ಮತ್ತು ಅದನ್ನು ಹೊಸ ಫೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ಪೇಸ್ಟ್ ಮಾಡಿ.
09:15	Save ಬಟನ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
09:17	Save as ಡೈಲಾಗ್ ಬಾಕ್ಸ್ ತೆರೆದುಕೊಳ್ಳುತ್ತದೆ.
09:20	ಫೈಲ್ ನ ಹೆಸರನ್ನು ethylchloride.mol ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
09:24	ನಿಮ್ಮ ಫೈಲ್ ಅನ್ನು ನಿಮ್ಮ ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್ ಮೇಲೆ ಸೇವ್ ಮಾಡಲು, Desktop ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
09:28	Save ಬಟನ್ ನ ಮೇಲೆ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ.
09:31	ಹೀಗೆಯೇ, ‘ಇಥೀನ್’ಅನ್ನು ಒಂದು ಹೊಸ ಫೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ‘ಕಾಪಿ’ ಮಾಡಿ.
09:34	Ethene.mol ಎಂದು ಸೇವ್ ಮಾಡಿ.
09:37	‘ಇಥೆನಾಲ್’ಅನ್ನು ಒಂದು ಹೊಸ ಫೈಲ್ ನಲ್ಲಿ ‘ಕಾಪಿ’ ಮಾಡಿ.
09:39	Ethanol.mol ಎಂದು ಸೇವ್ ಮಾಡಿ.
09:42	ನಾನು ಫೈಲ್ ಗಳನ್ನು ಆಗಲೇ ನನ್ನ ‘ಡೆಸ್ಕ್ಟಾಪ್’ ಮೇಲೆ ಸೇವ್ ಮಾಡಿದ್ದೆ.
09:46	ನಾನು ಈಗಿನ ವಿಂಡೋ ಅನ್ನು ಚಿಕ್ಕದಾಗಿಸುತ್ತೇನೆ.
09:49	ಮತ್ತು ನಾನು ನನ್ನ ಫೈಲ್ ಗಳನ್ನು ಸೇವ್ ಮಾಡಿದ Desktop ಫೋಲ್ಡರ್ ಗೆ ಹೋಗುವೆನು.
09:54	ಸಂಯುಕ್ತವನ್ನು 3D ಯಲ್ಲಿ ವೀಕ್ಷಿಸಲು, ಫೈಲ್ ನ ಮೇಲೆ ರೈಟ್ ಕ್ಲಿಕ್ ಮಾಡಿ, Open with Molecules viewer ಎನ್ನುವ ಆಯ್ಕೆಯನ್ನು ಆರಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
10:02	ಹೀಗೆಯೇ, ನಾನು ಎಲ್ಲ ಫೈಲ್ ಗಳನ್ನು Molecules viewer ನಲ್ಲಿ ಓಪನ್ ಮಾಡುವೆನು.
10:07	ಸಂಯುಕ್ತಗಳನ್ನು 3D ಯಲ್ಲಿ ಗಮನಿಸಿ.
10:11	ನಾವು ಕಲಿತಿರುವುದನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸೋಣ.
10:14	ಈ ‘ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ನಲ್ಲಿ ನಾವು,
10:16	* NIST WebBook page for the molecule (ಎನ್-ಐ-ಎಸ್-ಟಿ ವೆಬ್‌ಬುಕ್ ಪೇಜ್ ಫಾರ್ ದ ಮೊಲೆಕ್ಯುಲ್)
10:19	* PubChem page for the molecule (ಪಬ್-ಕೆಮ್ ಪೇಜ್ ಫಾರ್ ದ ಮೊಲೆಕ್ಯುಲ್)
10:22	* ‘ಕೆಮಿಕಲ್ ಕ್ಯಾಲ್ಕ್ಯುಲೇಟರ್’ಅನ್ನು ಬಳಸಿ ಸಂಯುಕ್ತದ ಅಣುತೂಕವನ್ನು (molecular weight) ಕಂಡುಹಿಡಿಯುವುದು.
10:25	* ಅಣುವಿನ ‘ಮಾಸ್ ಸ್ಪೆಕ್ಟ್ರಮ್’ನ ಗ್ರಾಫನ್ನು ಪಡೆಯುವುದು
10:29	* ಅಣುವನ್ನು '.mol' ಫಾರ್ಮ್ಯಾಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸೇವ್ ಮಾಡುವುದು
10:32	* ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ‘ಕಂಡಿಶನ್’ಗಳನ್ನು ಹಾಗೂ ಕಾರಕಗಳನ್ನು (reagents) ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ‘ಆರೋ’ದ ಮೇಲೆ ಸೇರಿಸುವುದು
10:36	* ಒಂದು ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ಸೇರಿಸುವುದು ಹಾಗೂ ಎಡಿಟ್ ಮಾಡುವುದು
10:39	* ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯ ಅಣುಗಳನ್ನು 3D ರಚನೆಗಳನ್ನಾಗಿ ಪರಿವರ್ತಿಸುವುದು ಇತ್ಯಾದಿಗಳನ್ನು ಕಲಿತಿದ್ದೇವೆ.
10:42	ಒಂದು ಅಸೈನ್ಮೆಂಟ್ ಎಂದು,
10:44	ಕೆಳಗಿನವುಗಳ ರಾಸಾಯನಿಕ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯೆಯನ್ನು ‘ಡ್ರಾ’ ಮಾಡಿ: 1) 'ಕಾರ್ಬನ್ ಟೆಟ್ರಾ ಕ್ಲೋರೈಡ್' (CCl4) ಅನ್ನು ‘ಕ್ಯಾಟಾಲಿಸ್ಟ್' ಆಗಿ ಹೊಂದಿರುವ 'ಪ್ರೊಪೀನ್' (C3H6) ಮತ್ತು 'ಬ್ರೋಮಿನ್'(Br-Br) ಅಣುಗಳು.
10:51	'ಅನ್-ಹೈಡ್ರಸ್ ಅಲ್ಯೂಮಿನಿಯಂ ಕ್ಲೋರೈಡ್' (AlCl3) ಅನ್ನು ‘ಕ್ಯಾಟಾಲಿಸ್ಟ್' ಆಗಿ ಹೊಂದಿರುವ ‘ಬೆಂಜೀನ್’(C6H6) ಮತ್ತು ‘ಕ್ಲೋರಿನ್’ (Cl-Cl) ಅಣುಗಳು.
10:57	ಪೂರ್ಣಗೊಂಡ ನಿಮ್ಮ ಅಸೈನ್ಮೆಂಟ್ ಹೀಗೆ ಕಾಣಿಸಬೇಕು.
11:01	ಈ ಕೆಳಗಿನ URL ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿರುವ ವೀಡಿಯೋವನ್ನು ನೋಡಿ. http://spoken-tutorial.org/What_is_a_Spoken_Tutorial
11:05	ಇದು ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಪ್ರಕಲ್ಪವನ್ನು ಸಾರಾಂಶಗೊಳಿಸುತ್ತದೆ.
11:08	ಒಳ್ಳೆಯ ‘ಬ್ಯಾಂಡ್‌ವಿಡ್ಥ್’ ಸಿಗದಿದ್ದರೆ ನೀವು ಇದನ್ನು ಡೌನ್ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ ನೋಡಬಹುದು.
11:12	ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಪ್ರಕಲ್ಪದ ತಂಡವು: ‘ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ಗಳನ್ನು ಬಳಸಿ ಕಾರ್ಯಶಾಲೆಗಳನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ.
11:17	ಆನ್-ಲೈನ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಪಾಸಾದವರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನು ಕೊಡುತ್ತದೆ.
11:20	ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ, ದಯವಿಟ್ಟು ಈ ಲಿಂಕ್ ಗೆ ಬರೆಯಿರಿ. contact@spoken-tutorial.org
11:27	‘ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್’ ಪ್ರಕಲ್ಪವು ‘ಟಾಕ್ ಟು ಎ ಟೀಚರ್’ ಪ್ರಕಲ್ಪದ ಒಂದು ಭಾಗವಾಗಿದೆ.
11:31	ಇದು ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರದ ICT, MHRD ಮೂಲಕ ‘ರಾಷ್ಟ್ರೀಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಶನ್’ನ ಆಧಾರವನ್ನು ಪಡೆದಿದೆ.
11:36	ಈ ಮಿಶನ್ ನ ಬಗ್ಗೆ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಯು ಕೆಳಗೆ ತೋರಿಸಿದ ಲಿಂಕ್ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ. http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro
11:41	IIT Bombay ಯಿಂದ, ‘ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್’ನ ಅನುವಾದಕಿ ಸಂಧ್ಯಾ ಪುಣೇಕರ್ ಹಾಗೂ ಪ್ರವಾಚಕ ………….. . ವಂದನೆಗಳು.

Contributors and Content Editors

Pratik kamble, Sandhya.np14