ExpEYES/C2/Panel-connections-and-software-interface/Marathi

From Script | Spoken-Tutorial
Revision as of 17:29, 14 June 2016 by Ranjana (Talk | contribs)

Jump to: navigation, search
Time Narration
00:01 नमस्कार. Panel connections and Software interface वरील पाठात आपले स्वागत.
00:07 आपण शिकणार आहोत:
  • पॅनेलवरील विविध टर्मिनल्स
  • ऍक्सेसरी सेट आणि
  • सॉफ्टवेअर इंटरफेस.
00:17 तसेच आपण शिकणार आहोत:
  • ओहमचा नियम
  • सिरिज मधील परिणामी रोध
  • समांतर जोडणीतील परिणामी रोध
  • वरील प्रयोगांचे विद्युत मंडल दाखवणे.
00:33 ह्या पाठासाठी वापरणार आहोत,
  • ExpEYES वर्जन 3.1.0
  • उबंटु लिनक्स OS वर्जन 14.04
00:43 या पाठासाठी तुम्हाला ExpEYES Junior च्या इंटरफेसची ओळख असावी. नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.
00:55 ExpEYES Junior डिव्हाईसची उपयुक्तता जाणून घेऊ.
01:00 या डिव्हाईसचा उपयोग खालील अभ्यासक्रमासाठी प्रयोग करताना होऊ शकतो:
  • उच्च माध्यमिक
  • पदवीपूर्व
  • इलेक्ट्रिकल आणि
  • इलेक्ट्रॉनिक्स इंजिनियरिंग.
01:12 याचा उपयोग वीज, ध्वनि, चुंबकत्व, प्रकाश, डायोड, ट्रांजिस्टर्स आणि इतर क्षेत्रांत करता येऊ शकतो.
01:23 पॅनेलवरच्या बाजूच्या टर्मिनलपासून सुरूवात करू. पॅनेलमधे चार ग्राउंड (GND) टर्मिनल्स आहेत. या टर्मिनलचा विद्युतदाब शून्य व्होल्ट ( 0 V ) एवढा आहे.
01:35 इतर इनपुट टर्मिनल्सशी मोजला जाणारा विद्युतदाब हा ग्राउंड(GND) टर्मिनलच्या संदर्भात असतो.
01:42 A1 आणि A2 ही इनपुट टर्मिनल्स -5V ते +5V पर्यंतचा विद्युतदाब मोजू शकतात.
01:51 डाव्या बाजूला असलेली IN1 आणि IN2 ही टर्मिनल्स 0 ते 5V पर्यंतचा विद्युतदाब मोजू शकतात.
01:59 IN1 5000 pF(pico farads) पर्यंतचा कपॅसिटन्स देखील चांगल्या अचूकतेने मोजू शकते.
02:07 PVS म्हणजे Programmable voltage source. याचा उपयोग 0 ते 5V मधील, आणि 1.25 mV(मिली व्होल्ट्स) च्या पटीत विद्युतदाब आणि 5 mA (मिली ऍम्प्स) पर्यंत विद्युतधारा देण्यासाठी होतो.
02:25 SINE अंदाजे 4 volts एँप्लीट्युडने अंदाजे 150 Hz ची स्थिर वारंवारता प्रदान करते.
02:33 SEN चा उपयोग मुख्यतः
  • फोटो ट्रान्झिस्टर्स,
  • लाईट डिपेंडंट रेझिस्टर्स
  • थर्मीस्टर्स इत्यादी कनेक्टिव्ह सेन्सर एलिमेंटससाठी होतो.
02:45 हे विद्युतदाब मोजणारे टर्मिनल असून 5.1k च्या एका अंतर्गत रेझिस्टरने 5 volts ला जोडलेले असते.
02:52 SQR1 आणि SQR2 टर्मिनल्स 0.7 Hertz ते 100 Kilo Hertz पर्यंतच्या वारंवारतेसहित “0” ते “5V” पर्यंत स्क्वेअर वेव्ज तयार करू शकतात.
03:05 OD1 सॉफ्टवेअर कंट्रोलद्वारे 0V किंवा 5V डिजिटल आऊटपुट तयार करतात.
03:13 MIC बाह्य ध्वनी स्त्रोतातून ध्वनी ग्रहण करते.
03:18 CCS म्हणजे Constant Current Source.
03:22 हा 1 mA(एक मिली एँप) ची विद्युतधारा 3kΩ(किलो ओहम्स) च्या रेझिस्टरमधून पाठवू शकतो. विद्युतदाब 4 volts च्या खाली ठेवावा.
03:31 Inverting amplifier चा उपयोग बाह्य विद्युतदाब वाढवण्यासाठी होतो. याचा उपयोग बाह्य कंडेन्सर किंवा mic चे आऊटपुट वाढवण्यासाठी करता येतो.
03:42 डिव्हाईस सोबत काही ऍक्सेसरीज देण्यात आल्या आहेत.
03:47 ऍक्सेसरीजची सूची:
  • दोन Piezo इलेक्ट्रिक डिस्कस
  • दोन 3000 टर्न्स कॉईल्स
  • DC मोटर
03:56
  • स्क्रू ड्रायव्हर
  • परमनंट मॅग्नेटचे चार संच
  • वायरसहित चार क्रोकोडाईल क्लिप्स
  • ट्रान्झिस्टर्स
04:05 * दोन सिलिकॉन डायोडस
  • LDR आणि थर्मिस्टर
  • कपॅसिटर्स
04:12 * चार 5mm चे LEDs
  • चार वायर्स
  • रेझिस्टर्स.
04:19 हा ExpEYES Junior चा ग्राफिकल युजर इंटरफेस (GUI) आहे. हा GUI प्लॉट विंडो म्हणून ओळखला जातो.
04:28 प्लॉट विंडोच्या डाव्या बाजूला: A1, A2, IN1, IN2, SEN, SQ1 आणि SQ2 ही टर्मिनल्स आहेत.
04:40 ATR, WHI आणि इतर ट्रिगर सोर्सेस वेवफॉर्म स्थिर करण्यासाठी वापरले जातात.
04:48 आपण ATR, WHI आणि इतर ट्रिगर सोर्सेस बद्दल पुढील पाठांमधे जाणून घेऊ.
04:56 CH1, CH2, CH3, CH4 हे स्लायडर्स असलेले प्लॉटिंग चॅनेल्स आहेत.
05:04 उजवीकडे असलेल्या चॅनेल स्लायडर्सचा उपयोग प्लॉट विंडोवरील वेवफॉर्म हलवण्यासाठी होतो.
05:11 A1 वर क्लिक करा. ड्रॅग करून CH1 वर जा. खालील बॉक्समधे आपल्याला जोडणी संबंधित माहिती दिसेल.
05:21 A2 वर क्लिक करा. CH2 वर ड्रॅग करा. मागीलप्रमाणेच जोडणी संबंधित माहिती दिसेल.
05:29 CH2 चॅनेल FIT वर ड्रॅग करा. हे A2 चा विद्युतदाब आणि वारंवारता दाखवेल.
05:38 CH2 ला NML वर ड्रॅग करा. हे FIT द्वारे दाखवला जाणारा डिसप्ले काढून टाकेल.
05:44 msec/div हे टाईम ऍक्सेस दाखवते.
05:51 Volt/div हे व्होल्ट ऍक्सेस दाखवते.
05:56 Trig level हा ट्रिगर कंट्रोलर आहे.
06:00 CH2 वर क्लिक करा आणि DEL वर ड्रॅग करा. हे CH2 काढून टाकेल.
06:07 CH1 वर क्लिक करा आणि DEL वर ड्रॅग करा. हे CH1 चा डिसप्ले बंद करेल.
06:15 FTR वेवचा Fourier spectrum तयार करेल.
06:20 Setting Squarewaves खाली आपण अनेक इनपुट आणि चेकबॉक्सेस पाहू शकतो.
06:26 या इनपुट बॉक्समधे आपण Hertz मधे वेवची वारंवारता बदलू शकतो.
06:33 हे phase difference, dphi टक्केवारीत(%) बदलण्यासाठी आहे.
06:38 Set PVS= या इनपुट बॉक्समधे 0 ते 5V मधील अपेक्षित विद्युतदाब देऊ शकता. व्हॅल्यू सेट करण्यासाठी एंटर दाबा.
06:52 SQR1, SQR2 आणि BOTH या चेकबॉक्सचा उपयोग वारंवारता सक्रिय करण्यासाठी होतो. स्लायडरच्या सहाय्याने वारंवारता बदलता येऊ शकते.
07:04 Set State या चेकबॉक्सचा उपयोग OD1 आणि CCS नियंत्रित करण्यासाठी होतो.
07:11 Measure C on IN1 बटण कपॅसिटन्स मोजण्यासाठी वापरतात.
07:16 Measure R on SEN बटण रेझिस्टंस मोजण्यासाठी वापरतात.
07:21 या बटणाच्या खाली पायथन कोड टाईप करण्यासाठी कमांड विंडो दिलेली आहे. पायथन कोडबद्दल आपण पुढील पाठांत जाणून घेऊ.
07:31 Save Traces to बटण ट्रेसेस .txt फाईल्स म्हणून सेव्ह करते.
07:37 आपण पुढील पाठांमधे LOOP चेकबॉक्स बद्दल, SCAN आणि XMG या बटणांबद्दल जाणून घेऊ.
07:45 EXPERIMENTS हे बटण प्रयोगांची सूची दाखवेल. Quit बटण ही विंडो बंद करेल.
07:53 आता हे डिव्हाईस आणि इंटरफेस वापरून ओहम्स लॉ चा प्रयोग करणार आहोत.
07:59 या प्रयोगात रेझिस्टरच्या दोन्ही टोकांमधे विद्युतदाब मोजून ओहम्स लॉ पडताळून पाहणार आहोत.
08:09 हे डिव्हाईस सिस्टीमला जोडले आहे.
08:12 या प्रयोगात PVS हे IN1 ला 2.2 KΩ(किलो ओहम्स) रेझिस्टन्सच्या माध्यमातून जोडले आहे. IN1 हे ग्राउंड (GND) ला 1KΩ(किलो ओहम्स) च्या माध्यमातून जोडले आहे.
08:25 हे आपल्या जोडणीचे विद्युत मंडल आहे.
08:30 सॉफ्टवेअर इंटरफेस उघडा.
08:32 प्लॉट विंडोमधे विद्युतदाब मोजण्यासाठी IN1 वर क्लिक करा.
08:37 PVS=1 Volt साठी IN1 ची संबंधित व्हॅल्यू 0.309 Volt आहे.

PVS=2V साठी IN1 ची व्हॅल्यू 0.619V आहे. PVS=3V साठी IN1 ची व्हॅल्यू 0.928V आहे.

09:01 असाईनमेंट म्हणून-
  • PVS च्या व्हॅल्यूज 0 ते 5 व्होल्टपर्यंत बदला आणि
  • IN1 ची संबंधित व्हॅल्यू तपासा.
09:10 सिरिजमधील जोडणीचा परिणामी रोध तपासण्यासाठी एक प्रयोग करून पाहू.
09:16 या प्रयोगात रेझिस्टर्स सिरीजमधे लावलेले असताना विद्युतदाब बघणार आहोत.
09:23 या प्रयोगात,
  • IN1 हे CCS जोडले आहे.
  • CCS हे रेझिस्टरच्या माध्यमातून ग्राउंडला जोडले आहे.
09:33 प्लॉट विंडोवर CCS चा चेकबॉक्स निवडा. विद्युतदाब बघण्यासाठी IN1 वर क्लिक करा.
09:42 हे आपल्या जोडणीचे विद्युत मंडल आहे.
09:45 1 KΩ (किलो ओहम्स) चा रेझिस्टर CCS आणि GND ला जोडलेला असेल तेव्हा मोजलेला विद्युतदाब 0.979V आहे.
09:54 तसेच 560 Ω(ओहम्स)च्या रेझिस्टन्ससाठी मोजलेला विद्युतदाब 0.543V आहे.
10:02 1 KΩ (किलो ओहम्स) आणि 560Ω(ओहम्स) या रेझिस्टन्सच्या सिरिजमधील जोडणीसाठी मोजलेला विद्युतदाब 1.524V' आहे.
10:14 समांतर जोडणीचा परिणामी रोध तपासण्यासाठी एक प्रयोग करून पाहू.
10:21 या प्रयोगात रेझिस्टर्स समांतर पध्दतीने जोडलेले असताना विद्युतदाब बघणार आहोत.
10:28 या प्रयोगात IN1 हे CCS ला जोडलेले आहे. CCS हे ग्राउंड (GND) ला रेझिस्टर्सच्या माध्यमातून जोडले आहे.
10:38 हे आपल्या जोडणीचे विद्युत मंडल आहे.
10:40 प्लॉट विंडोवर CCS चा चेकबॉक्स निवडा. विद्युतदाब बघण्यासाठी IN1 वर क्लिक करा.
10:49 हा प्रयोग प्रथम 1000Ω(ओहम्स) चा रेझिस्टर घेऊन करू. नंतर दोन 1000 Ω(ओहम्स) रेझिस्टर्सची समांतर जोडणी घेऊन करू.
11:01 समांतर जोडणीतील 1000 Ω(ओहम) रेझिस्टन्सचे हे विद्युत मंडल आहे. IN1 ची व्हॅल्यू 0.952V.
11:11 दोन 1000 Ω(ओहम) रेझिस्टर्स असलेल्या समांतर जोडणीचे हे विद्युत मंडल आहे. IN1 ची व्हॅल्यू 0.474V आहे.
11:25 पुन्हा हाच प्रयोग प्रथम 2.2K Ω(किलो ओहम्स) चा एक रेझिस्टर घेऊन, नंतर 2.2 KΩ(किलो ओहम्स)चे दोन रेझिस्टर्सची समांतर जोडणी घेऊन करू.
11:38 हे विद्युत मंडल 2.2K Ω(किलो ओहम्स) रेझिस्टन्सचे आहे. IN1 ची व्हॅल्यू 2.132V आहे.
11:48 हे विद्युत मंडल दोन 2.2KΩ(किलो ओहम्स) रेझिस्टन्सच्या समांतर जोडणीचे आहे. IN1 ची व्हॅल्यू 1.063V आहे.
12:03 थोडक्यात,
12:05 या पाठात आपण शिकलो:
  • पॅनेलवरील विविध टर्मिनल्स
  • ऍक्सेसरी संच आणि
  • सॉफ्टवेअर इंटरफेस.
12:14 तसेच आपण शिकलो:
  • ओहमचा नियम
  • सिरिज मधील परिणामी रोध
  • रेझिस्टन्सच्या समांतर जोडणीचा परिणामी रोध
  • वरील प्रयोगांचे विद्युत मंडल दाखवणे.
12:29 असाईनमेंट म्हणून,

रेझिस्टर्सची सिरिजमधे आणि समांतर जोडणी करून परिणामी रोध मोजा.

12:37 या व्हिडिओमधे तुम्हाला स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. जर तुमच्याकडे चांगली बँडविड्थ नसेल व्हिडिओ डाऊनलोड करून बघा.
12:47 प्रॉजेक्ट टीम, Spoken Tutorials च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. अधिक माहितीसाठी कृपया आम्हाला लिहा.
12:55 स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
13:02 हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज .... यांनी दिला आहे. सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali, PoojaMoolya, Ranjana