ExpEYES/C3/Characteristics-of-Sound-Waves/Marathi

Time	Narration
00:01	नमस्कार. Characteristics of Sound Waves वरील पाठात आपले स्वागत.
00:08	या पाठात आपण शिकणार आहोत: ध्वनि लहरी तयार करणे ध्वनि स्त्रोतांचा फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स ध्वनीचा वेग मोजणे ध्वनि लहरींचा इंटरफिअरन्स आणि बीटस ध्वनि स्त्रोताचे बलपूर्वक आंदोलन.
00:29	तसेच: Xmgrace प्लॉटस फोरियर ट्रान्सफॉर्म्स आणि आपल्या प्रयोगाच्या विद्युत मंडलाची आकृती बघणे.
00:38	ह्या पाठासाठी वापरणार आहोत: ExpEYES वर्जन 3.1.0 उबंटु लिनक्स OS वर्जन 14.10
00:49	या पाठासाठी तुम्हाला ExpEYES Junior च्या इंटरफेसची ओळख असावी. नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.
01:01	प्रथम ध्वनिच्या व्याख्येपासून सुरूवात करू. ध्वनि म्हणजे दाब आणि विस्थापनाची ऐकू येतील अशी पसरणारी यांत्रिक कंपने.
01:13	याच्या प्रसारासाठी माध्यमाची गरज असते. हे माध्यम हवा, पाणी किंवा कोणत्याही धातूचा पृष्ठभाग असू शकतो.
01:22	या पाठात ध्वनि लहरींचे गुणधर्म दाखवणारे अनेक प्रयोग आपण करणार आहोत.
01:30	ध्वनि लहरींची वारंवारता दाखवणारा प्रयोग करू.
01:35	या प्रयोगात ग्राऊंड (GND) हे Piezo buzzer(PIEZO) ला जोडले आहे. Piezo buzzer(PIEZO) हा SQR1 ला जोडला आहे.
01:44	मायक्रोफोन (MIC) हा A1 ला जोडला आहे. येथे Piezo buzzer(PIEZO) हा ध्वनीचा स्त्रोत आहे. ही विद्युत मंडलाची आकृती आहे.
01:55	प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.
01:59	प्लॉट विंडोवर Setting Square waves खाली 3500Hz एवढी वारंवारता सेट करा.
02:07	SQR1 च्या चेकबॉक्सवर क्लिक करा. SQR1 ची वारंवारता 3500Hz वर सेट केली आहे. डिजीटाईज्ड ध्वनितरंग तयार होईल.
02:20	वेवफॉर्म बदलण्यासाठी वारंवारतेचा स्लायडर हलवा.
02:27	SQ1 वर क्लिक करून CH2 वर ड्रॅग करा. SQ1 चा इनपुट डेटा CH2 ला प्रदान केला आहे. स्क्वेअर वेव तयार होईल.
02:40	आकुंचन आणि प्रसरण सेट करण्यासाठी mSec/div हा स्लायडर ड्रॅग करा.
02:48	CH2 वर क्लिक करून FIT वर ड्रॅग करा. SQ1 चा विद्युतदाब आणि वारंवारता उजव्या बाजूला दाखवली जाईल.
02:59	ध्वनि लहरी सेट करण्यासाठी वारंवारतेचा स्लायडर हलवा.
03:04	Piezo buzzer द्वारे निर्माण झालेल्या ध्वनि लहरी काळ्या रंगाने दाखवल्या आहेत.
03:10	Piezo buzzer पासून MIC जवळ किंवा दूर नेल्यास तरंगांची एँप्लीट्युड अनुक्रमे जास्त किंवा कमी होईल.
03:19	आता Piezo buzzer चा फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स पाहू.
03:24	प्लॉट विंडोवरील EXPERIMENTS वर क्लिक करा. सिलेक्ट एक्सप्रिमेंटची सूची उघडेल. सूचीमधील Frequency Response वर क्लिक करा.
03:39	ऑडियो फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स कर्व्ह आणि स्किमॅटिक या विंडो उघडतील. स्किमॅटिक विंडो या प्रयोगाच्या विद्युत मंडलाची आकृती दाखवेल.
03:52	ऑडियो फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स कर्व्ह या विंडोवरील START वर क्लिक करा.
03:59	Piezo buzzer चा फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स सेट केला आहे. 3700Hz वर सर्वाधिक एँप्लीट्युडचा फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स आहे.
04:11	त्याच विंडोवरील ग्रेस बटणावर क्लिक करा. फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स कर्व्ह दाखणारी ग्रेस विंडो उघडेल.
04:22	आता ध्वनीच्या स्त्रोताचा वेग मोजू.
04:27	प्लॉट विंडोवरील EXPERIMENTS वर क्लिक करा. सिलेक्ट एक्सप्रिमेंटची सूची उघडेल. सूचीमधील Velocity of Sound वर क्लिक करा.
04:41	EYES Junior: Velocity of Sound आणि स्किमॅटिक या दोन विंडो उघडतील. स्किमॅटिक विंडो या प्रयोगाच्या विद्युत मंडलाची आकृती दाखवेल.
04:55	EYES Junior: Velocity of Sound या विंडोवरील Measure Phase वर क्लिक करा.
05:02	MIC आणि Piezo buzzer मधील अंतर बदलून वेगवेगळ्या फेज व्हॅल्यूज मिळवू शकतो.
05:11	वेगवेगळ्या फेज व्हॅल्यूज मिळवण्यासाठी Measure Phase वर क्लिक करा.
05:16	वेगवेगळ्या फेज व्हॅल्यूज मधून ध्वनीचा वेग मोजण्यासाठी 178deg आणि 106deg चा वापर करू.
05:28	या व्हॅल्यूज Piezo हे MIC च्या जवळ आणि 2 सेमी लांब ठेवून मिळवू शकतो.
05:37	अचूक परिणाम मिळवण्यासाठी MIC आणि Piezo buzzer एकाच अक्षावर ठेवल्याची खात्री करा.
05:45	ध्वनीचा वेग मोजण्यासाठी आपल्याकडे हे सूत्र आहे. प्रयोगाद्वारे 350m/sec हा ध्वनीचा वेग मिळवला आहे.
05:59	असाईनमेंट म्हणून ध्वनीची वेवलेंथ काढा. λ= v/f हे सूत्र वापरा.
06:09	आता आपण बघू: इंटरफिअरन्स बीटस् Xmgrace प्लॉट आणि दोन ध्वनि स्त्रोतांचा फोरियर ट्रान्सफॉर्म.
06:20	या प्रयोगात ग्रेस प्लॉटस दाखवण्यासाठी,
06:23	तुमच्या सिस्टीमवर: python-imaging-tk grace scipy आणि python-pygrace इन्स्टॉल केल्याची खात्री करा.
06:34	या प्रयोगात ध्वनीचे स्त्रोत म्हणून दोन Piezo buzzers वापरले आहेत.
06:41	या प्रयोगात Piezo 1 हे SQR1 आणि ग्राऊंड (GND) ला जोडले आहे. Piezo 2 हे SQR2 आणि ग्राऊंड (GND) ला जोडले आहे. ही विद्युत मंडलाची आकृती आहे.
06:56	प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.
07:00	प्लॉट विंडोवर 3500Hz एवढी वारंवारता सेट करा.
07:06	SQR1 आणि SQR2 च्या चेकबॉक्सेसवर क्लिक करा. SQR1 आणि SQR2 ची वारंवारता “3500Hz” वर सेट केली आहे.
07:20	डिजिटाईज्ड ध्वनि लहरी तयार होईल.
07:24	वेवफॉर्म बदलण्यासाठी वारंवारतेचा स्लायडर हलवा.
07:29	EXPERIMENTS वर क्लिक करा. Interference of Sound पर्याय निवडा. EYES: Interference of Sound ही विंडो उघडेल.
07:39	विंडोमधे खालच्या बाजूला NS म्हणजेच, नंबर ऑफ सँपल्सची व्हॅल्यू बदलून 1000 करा.
07:48	SQR1 आणि SQR2 च्या चेकबॉक्सेस वर क्लिक करा. START वर क्लिक करा. Interference पॅटर्न दिसेल.
08:00	आता Xmgrace वर क्लिक करा. ग्रेस पॅटर्न दाखवणारी नवी विंडो उघडेल.
08:08	आता Beats पॅटर्न पाहू.
08:11	EXPERIMENTS वर क्लिक करा Interference of Sound पर्याय निवडा. EYES: Interference of Sound ही विंडो उघडेल.
08:20	विंडोच्या खालच्या भागातील SQR1 आणि SQR2 च्या चेकबॉक्सेसवर क्लिक करा.
08:28	START वर क्लिक करा. Beats पॅटर्न तयार झालेला दिसेल.
08:33	आता Xmgrace वर क्लिक करा. ग्रेस पॅटर्न दाखवणारी नवी विंडो उघडेल.
08:42	FFT वर क्लिक करा. Fourier Transform दाखवणारी नवी विंडो उघडेल.
08:49	Fourier Transform बद्दल अधिक जाणून घेण्यासाठी कृपया या वेबपेजला भेट द्या. https://en.wikipedia.org/wiki/Fourier_transform.
08:55	कमी वारंवारतेच्या ध्वनि लहरी दाखवण्यासाठी हा प्रयोग करू. ही विद्युत मंडलाची आकृती आहे.
09:03	EXPERIMENTS वर क्लिक करा. Interference of Sound पर्याय निवडा. EYES: Interference of Sound ही विंडो उघडेल.
09:13	विंडोच्या खालच्या भागात SQR1 ची व्हॅल्यू 100 वर सेट करून त्याच्या चेकबॉक्सवर क्लिक करा.
09:21	START वर क्लिक करा. कमी एँप्लीट्युडची वेव दाखवली जाईल.
09:29	Fourier Transform चा ग्रेस प्लॉट मिळवण्यासाठी FFT वर क्लिक करा.
09:34	थोडक्यात,
09:36	या पाठात आपण शिकलो: ध्वनि लहरी तयार करणे ध्वनि स्त्रोतांचा फ्रिक्वेन्सी रिस्पॉन्स ध्वनीचा वेग मोजणे ध्वनि लहरींचा इंटरफिअरन्स आणि बीटस ध्वनि स्त्रोताचे बलपूर्वक आंदोलन.
09:56	तसेच आपण पाहिले: Xmgrace प्लॉटस फोरियर ट्रान्सफॉर्म्स आणि आपल्या प्रयोगाच्या विद्युत मंडलाची आकृती.
10:04	असाईनमेंट म्हणून - आवाजाचा धमाका ग्रहण करणे सूचना: घंटा किंवा टाळी ध्वनीचा स्त्रोत म्हणून वापरा. ही विद्युत मंडलाची आकृती आहे.
10:15	या व्हिडिओमधे तुम्हाला स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. जर तुमच्याकडे चांगली बँडविड्थ नसेल व्हिडिओ डाऊनलोड करून बघा.
10:24	प्रॉजेक्ट टीम, Spoken Tutorials च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. अधिक माहितीसाठी कृपया आम्हाला लिहा.
10:32	स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
10:40	हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज .... यांनी दिला आहे. सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

Manali, PoojaMoolya