Scilab/C2/Scripts-and-Functions/Nepali

Time	Narration
00:01	Scripts and Function with Scilab को स्पोकन ट्यूटोरियलमा स्वागत छ
00:06	साइल्याबमा फाईल फर्म्याटहरूको एक संक्षिप्त परिचय संगै सुरु गरौ
00:12	जब धेरै कमान्डहरू एक्जिक्युट गर्नुपर्ने हुन्छ, यी स्टेटमेन्टहरू साइल्याब एडिटरको एउटा फाईलमा लेख्न अझ सरल हुन सक्छ
00:21	यिनीहरूलाई स्क्रिप्ट फाईलहरू भनिन्छ
00:24	यस्तो स्क्रिप्ट फाइलमा लेखिएको कमान्डहरू एक्जिक्युट गर्न, exec फंक्सन सँगै स्क्रिप्ट फाइलको नाम प्रयोग गर्न सकिन्छ
00:34	यी फाइल सामान्यतया यिनीहरुको सामग्री अनुसार .sce वा .sci एक्सटेन्सनमा हुन्छन्
00:42	.sci एक्सटेन्सन भएको फाईलहरूमा साइल्याब फंक्सन र वा युजर डिफाइंन्ड फंक्सन समावेश हुन्छ
00:51	यी फाइलहरु एक्जिक्युट गरेमा यिनीहरु साइल्याब इनभ्यारोमेन्टमा लोड हुनेछन (तर यिनीहरुलाई एक्जिक्युट गर्दैन), जबकि
01:00	.sce एक्सटेन्सन भएको फाईलहरूमा साइल्याब फंक्सन र युजर डिफाइंन्ड फंक्सन समावेश हुन सक्छ
01:08	कृपया सम्झौ, .sce र .sci एक्सटेन्सन नामांकरणको शैली को नियमहरू होइन, तर साइल्याब समुदायमा प्रचलित शैली हो
01:21	कम्प्युटरमा साइल्याब कन्सोल विन्डो खोलौ
01:27	कमान्ड प्रम्प्टमा कमान्ड pwd टाइप गरेर प्रेजेन्ट वर्किंग डिरेक्टरी जाचौ
01:35	साइल्याब कन्सोल विन्डोको टास्क बारमा जाँऊ र साइल्याब एडिटर खोल्न एडिटर अप्सनमा क्लिक गरौ
01:49	मैले पहिले नै फाईलमा कमान्डहरू टाइप गरेको छु र यसलाई helloworld.sce को रुप सेभ गरेको छुँ त्यसैले म त्यो फाइल ओपन ए फाइल शर्टकट आइकन प्रयोग गरेर खोल्ने छुँ
02:03	helloworld.sce छानौ र ओपनमा क्लिक गरौ
02:10	तपाई नयाँ फाईलमा कमान्डहरू टाइप गर्न सक्नुहुन्छ र यो फाईल, फाइल मेनु प्रयोग गरि helloworld.sce को रुपमा करेन्ट वर्किंग डिरेक्टरीमा सेभ गर्नुहोस्
02:20	साइल्याब एडिटर्स मेनुबारको एक्जिक्युट बटनमा जानुहोस् र Load into Scilab विकल्प छानौ
02:29	यसले साइल्याब कन्सोलमा फाईल लोड गर्ने छ
02:34	कन्सोलमा फाईल लोड गरेपछि स्क्रीप्टले तपाईले देखे जस्तै आउटपुट देखाउँछ
02:43	यसमा सम्बन्धित कमान्डहरूको लागि दुवै कमान्डहरू र आउटपुट परिणाम रहेको छ
02:49	अब a को मान 1 मा बदलौं
02:55	एडिटरको फाईल मेनुमा जाँऊ र सेभ क्लिक गरौ
03:02	हामी सिधा साइल्याब इन्टरप्रेटरबाट exec कमान्ड प्रयोग गरि स्क्रिप्ट फाइलको पाथ दिएर स्क्रिप्ट एक्जिक्युट गर्न सक्छौं
03:12	exec ब्राकेटमा दोहोरो उद्धरणमा helloworld.sce, जुन फाइल नेम हो र इन्टर थिचौं
03:31	स्क्रिप्ट फाईलले exec फंक्सन प्रयोग गरेर उस्तै आउटपुट उत्पादन गर्छ
03:37	अब फंक्सनहरू बारे चर्चा गरौ
03:39	एउटा फंक्सन को परिभाषा function कीवर्डबाट सुरु हुन्छ र endfunction कीवर्डमा अन्त हुन्छ
03:46	मैले पहिले नै साइल्याब एडिटर प्रयोग गरी एउटा फंक्सन फाईल function.sci मा सेभ गरेको छु
03:57	म त्यो फाईल खोल्ने छु
04:03	तपाईले यहाँ फंक्सन परिभाषित गरिएको देख्नुहुन्छ
04:08	यिनीहरुमा, डिग्री आउटपुट प्यारामिटर हो र रेडियन इनपुट प्यारामिटर हो
04:21	फंक्सन नेम radians2degrees हो
04:26	म एक्जिक्युट मेनु विकल्प प्रयोग गरि यो फंक्सन साइल्याबमा लोड गर्ने छु
04:40	फंक्सन अब साइल्याब कन्सोलमा लोड भएको छ
04:44	यो exec कमान्ड प्रयोग गरेर पनि लोड गर्न सकिन्छ
04:47	एक पटक एउटा फंक्सन लोड भएपछि, यसलाई अन्य कुनै पनि साइल्याब फंक्सन जस्तै कुनै पनि तोकिएको आर्गुमेन्टहरू पठाएर कल गर्न सकिन्छ
04:56	प्रतिशत चिन्हको बारेमा याद गरौँ र यसको प्रयोगको कारण सम्झौं
05:02	अब radians2degrees को %pi/2 र (%pi/4) को मान पत्ता लगाउ
05:17	percent pi/2 र radians2degrees percent pi by 4 (%pi/4)
05:28	अब हामीले एक वा एक भन्दा बढि इनपुट र आउटपुट आर्गुमेन्टहरू सहितको फंक्सन हेर्नेछौ
05:33	यो फंक्सन इनपुट आर्गुमेन्टको रुपमा पोलार कोअर्डिनेट लिने छ र आउटपुट आर्गुमेन्टको रुपमा रेक्ट्यांनगुलर कोअर्डिनेट फिर्ता गर्छ
05:44	मैले पहिले नै टाइप गरेको फाईल खोल्ने छु
05:51	यहाँ तपाईले देख्न सक्नुहुन्छ, x र y आउटपुट प्यारामिटरहरू हुन् र r र ठिटा फंक्सन polar2rect को इनपुट प्यारामिटर हुन्
06:06	म exec विकल्प प्रयोग गरि यो फंक्सन साइल्याबमा लोड गर्ने छु
06:21	एक पटक फंक्सन लोड भएपछि, हामीले फंक्सन कल गर्न आवश्यक पर्छ, यो फंक्सनलाई दुई इनपुट आर्गुमेन्टहरू र दुई आउटपुट आर्गुमेन्टहरू आवश्यकता पर्छ
06:31	त्यसैले r = 2
06:37	theta = 45
06:44	र अब हामी यसलाई कल गर्नेछौं, x1 कमा y1 आउटपुट प्यारामिटर बराबर फंक्सनको नाम polar2rect ब्राकेटमा r कमा ठिटा र इन्टर थिचौं
07:25	तपाईले x1 र y1 को मान देख्नुहुनेछ
07:29	साइल्याबको रमाइला विशेषताहरु मध्येको यो एक हो कि तपाई एउटा .sci फाईलमा कुनै पनि संख्यामा फंक्सन परिभाषित गर्न सक्नुहुन्छ
07:38	यसो गर्दा कृपया सम्झौ कि डिफल्टमा फंक्सनमा परिभाषित सम्पूर्ण भेरिएबलहरू लोकल हुन्छन्, यी भेरिएबलहरू endfunction कीवर्ड सहित फंक्सनको परिभाषित गर्दा फंक्सनको अन्तमा प्रयोग गरिन्छ
07:55	यो सुबिधाको फाइदा हो कि हामी एकै भेरिएबलको नामहरु विभिन्न फंक्सनमा प्रयोग गर्न सक्छौ
08:05	यी भेरिएबलहरू हामीले ग्लोबल विकल्प प्रयोग नगरेसम्म मिश्रित हुने छैन
08:10	अझ ग्लोबल भेरिएबलहरू बारे बुझ्न हेल्प ग्लोबल टाइप गरौ
08:18	कृपया याद गरौँ, यदि कुनै भेरिएबललाई फंक्सन भित्र निगरानीमा राख्नुपर्छ भने disp आवश्यक हुन्छ
08:26	एउटा फंक्सन फाईल भित्र, तपाई आफै स्टेटमेन्टको अन्तमा सेमिकोलन( ; ) राखी यसको असर हेर्न सक्नुहुन्छ
08:34	यो disp स्टेटमेन्टको लागि पनि जाचौं
08:38	इनलाइन फंक्सनहरू: फंक्सनहरू कोडको खण्डहरू हुन् जसमा सहि तरिकाले परिभाषित गरिएको इनपुट र आउटपुटको साथै लोकल भेरिएबलहरु हुन्छन्
08:46	एउटा फंक्सन डिफाइन गर्ने सरल तरिका भनेको `deff' कमाण्ड प्रयोग गर्ने हो
08:53	साइल्याबले इन-लाइन फंक्सन सिर्जना गर्न दिन्छ र यो फंक्सन छोटो हुँदा बढि उपयोगी हुनेछ
09:02	यो deff() फंक्सनको मद्दतले गर्न सकिन्छ
09:07	यसले दुई स्ट्रिंग प्यारामिटर लिन्छ
09:10	पहिलो स्ट्रिंगले फंक्सनको इन्टरफेस परिभाषित गर्छ र दोस्रो स्ट्रिंगले फंक्सनको स्टेटमेन्टहरूको परिभाषा दिन्छ
09:19	deff कमान्डले साइल्याबमा फंक्सन परिभाषित गर्छ र यसलाई लोड पनि गर्छ
09:26	deff ले कमान्डले परिभाषित गरेको फंक्सन छुट्टै एक्जिक्युट मेनु प्रयोग गरि लोड गर्न आवश्यक छैन
09:34	यो अवधारणा स्पष्ट पार्न एउटा उदाहरण हेरौं
09:41	म inline.sci फाईल खोल्ने छु जहाँ मैले inline फंक्सन लेखेको छु
09:51	म एडिटर विन्डोलाई रिसाइज गर्ने छु
09:57	माथि उल्लेख गरे झैं, पहिलो स्ट्रिंगले फंक्सन घोषणाको परिभाषा दिन्छ र दोस्रो स्ट्रिंगले फंक्सन स्टेटमेन्टको परिभाषा दिन्छ
10:13	हामी साइल्याब एडिटरमा यो फंक्सनलाई लोड गर्ने छौ र यसलाई degrees2radians of 90 र degrees2radians of 45 को मानहरु पत्ता लगाउन प्रयोग गर्छौं
10:54	एउटा फंक्सनले आफु भित्रको अरु फंक्सनलाई मात्र होइन आफैलाई पनि कल गर्नुपर्छ
11:00	यो फंक्सनको "recursive" कलिंग हो
11:03	यो आवश्यक छ, उदाहरणको लागि, जब एउटा इन्टिजरको फ्याक्टोरियल गणना गर्न एउटा फंक्सन लेख्नुपर्छ
11:10	साइल्याबमा फाईल फर्म्याटहरुको थप चर्चा गरौँ
11:14	पहिले उल्लेख गरे झैं, साइल्याबले दुई प्रकारको फाईल फर्म्याटहरू प्रयोग गर्छ, SCE फाईल फर्म्याट र SCI फर्म्याट
11:23	.sce फाईल एक्सटेन्सन सहितको फाईलहरू स्क्रिप्ट फाईलहरू हुन् जसमा तपाईले अन्तरक्रियात्मक साइल्याब सत्रमा इन्टर गरेका साइल्याब कमान्डहरू छन्
11:35	र त्यहाँ डकुमेन्टमा उपयोगी हुने कन्टेन्ट लाइनहरु पनि हुन सक्छन र तिनीहरु स्क्रिप्ट एक्जिक्युट गर्न EXEC कमान्ड प्रयोग गर्न सक्छन
11:52	.sci फाईल एक्सटेन्सन सहितको फाईलहरू फंक्सन स्टेटमेन्टबाट सुरु हुने फंक्सन फाईलहरू हुन्
12:00	एउटा .sci फाईलमा धेरै फंक्सन घोषणाहरू हुन सक्छन् जसमा आफै कुनै पनि संख्यामा साइल्याब स्टेटमेन्टहरू हुन सक्छन् जसले फंक्सन आर्गुमेंटहरुमा वा मुल्यांकन पश्चात आउटपुट भेरिएबलहरुमा काम गर्छन्
12:20	यसरी हामी यो साइल्याबको Scripts and Functions स्पोकन ट्यूटोरियलको अन्त्यमा आएका छौं
12:25	साइल्याबमा अरु धेरै फंक्सनहरू छन् जुन अन्य स्पोकन ट्यूटोरियलहरुमा चर्चा गरिनेछ
12:31	साइल्याबका लिंकहरु हेर्दै गरौँ
12:33	यो स्पोकन ट्यूटोरियल Free and Open Source Software in Science and Engineering Education (FOSSEE) ले बनाएको हो
12:40	FOSSEE प्रोजेक्टको बारे थप जानकारी http://fossee.in वा http://scilab.in मा उपलब्ध छन्
12:50	यसलाई नेशनल मिसन अन एजुकेशन थ्रु ICT, MHRD, भारत सरकारको सहयोग रहेको छ
12:56	विस्तृत जानकारीको लागि http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro मा हेरौ
13:06	म मन्दिरा थापा बिदा हुदैछु,
13:10	सहभागी हुनुभएकोमा धन्यवाद, नमस्कार!!

Contributors and Content Editors

Mandira, PoojaMoolya, Pratik kamble