JChemPaint/C3/Properties-of-JChemPaint/Marathi
From Script | Spoken-Tutorial
Title Of Script: Properties of JChemPaint Author: Manali Ranade Keywords: Periodic trend, R-Group Query
Visual Cue | Narration |
00:00 | नमस्कार. Properties of JChemPaint. वरील पाठात आपले स्वागत. |
00:06 | आपण शिकणार आहोत, |
00:08 | * आवर्त सारणीतील ट्रेंडस |
00:10 | * रिऍक्शनचे रेखाटन करणे आणि |
00:12 | * R-Group query सेटअप करणे |
00:14 | ह्या पाठासाठी वापरणार आहोत, |
00:17 | * उबंटु लिनक्स OS वर्जन 12.04, |
00:21 | * JChemPaint वर्जन 3.3-1210 |
00:26 | * Java वर्जन 7 |
00:29 | ह्या पाठासाठी JChemPaint ह्या रासायनिक रचना करणा-या एडिटरची प्राथमिक ओळख असावी. |
00:36 | * नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या. |
00:41 | JChemPaint विंडोवर जाऊ. |
00:45 | या आधी आपण डेस्कटॉपवर .jar फाईल सेव्ह केली होती. |
00:50 | टर्मिनल उघडण्यासाठी CTRl+ALt आणि T ही बटणे एकत्रितपणे दाबा. |
00:55 | टाईप करा '“cd space Desktop” आणि एंटर दाबा.
|
01:02 | टाईप करा “java space -jar space ./jchempaint-3.3-1210.jar” आणि एंटर दाबा. |
01:14 | JChemPaint विंडो उघडेल.
|
01:17 | आवर्त सारणीतील ट्रेंडस पासून सुरूवात करू. |
01:21 | खालच्या बाजूला असलेल्या टूलबारवर काही महत्वाच्या मूलद्रव्यांची बटणे आहेत. |
01:27 | टूलबारवर उजव्या बाजूला आणखी दोन बटणे आहेत. |
01:32 | * Enter an element symbol via keyboard आणि |
01:35 | * Select new drawing symbol from periodic table. |
01:40 | Select new drawing symbol from periodic table वर क्लिक करा. |
01:45 | आवर्त सारणी असलेली Choose an element नामक विंडो उघडेल. |
01:49 | येथे Periodic Table of elements असे टेक्स्ट लिहिलेला बॉक्स पाहू शकतो. |
01:55 | हा माहिती देणारा बॉक्स आहे. |
01:57 | हा बॉक्स निवडलेल्या मूलद्रव्याची सविस्तर माहिती दाखवेल. |
02:02 | उदाहरणार्थ Oxygen वर कर्सर न्या. |
02:06 | ह्या बॉक्समधे ऑक्सिजन बद्दलचा तपशील दाखवला जाईल. |
02:10 | तसेच विविध मूलद्रव्यांचे तपशील येथे बघू शकतो. |
02:17 | विंडो बंद करण्यासाठी Close वर क्लिक करा. |
02:20 | Enter an element symbol via keyboard वर क्लिक करा. |
02:24 | Panel वर क्लिक करा. |
02:26 | Enter element नामक टेक्स्ट बॉक्स उघडेल. |
02:28 | टेक्स्ट बॉक्समधे मूलद्रव्याचे चिन्ह टाईप करू शकता. |
02:33 | उदाहरणार्थ: Xenon साठी Xe टाईप करू. |
02:37 | OK वर क्लिक करा. |
02:40 | पॅनेलवर Xenonचे चिन्ह म्हणजे (Xe) असे दाखवेल. |
02:44 | आता Xenondifluoride (XeF2) ची रचना काढू. |
02:47 | Edit मेनूतील Preferences वर क्लिक करा. |
02:54 | Preferences विंडो उघडेल. |
02:57 | Show Implicit hydrogens चा चेकबॉक्स चेक केलेला असल्यास अनचेक करा. |
03:02 | Preferences विंडो बंद करण्यासाठी OK क्लिक करा. |
03:06 | Fluorine(F) वर क्लिक करून नंतर Single bond वर क्लिक करा. |
03:12 | Xenon अणूवर कर्सर न्या. |
03:15 | येथे निळ्या रंगाचे छोटे वर्तुळ दिसेल. |
03:19 | माऊसच्या डाव्या बटणावर क्लिक करून ते तसेच दाबून धरा आणि |
03:22 | दोन Xenon-Fluoride बंध काढण्यासाठी ड्रॅग करा. |
03:27 | आता Xenon अणूच्या Popup मेनू बद्दल जाणून घेऊ. |
03:31 | माऊसचा कर्सर Xenon अणूवर नेऊन त्यावर राईट क्लिक करा. |
03:36 | Xenon अणूचा Popup मेनू उघडेल. |
03:40 | येथे Isotopes, Change Element आणि Properties हे पर्याय जाणून घेऊ. |
03:46 | प्रथम Isotopes वर जाऊ. |
03:49 | Isotopes of Xenon ची सूची असलेला सबमेनू उघडेल. |
03:54 | पुढे Change Element वर कर्सर नेऊ. |
03:58 | मूलद्रव्यांचे विविध प्रकार असलेला सबमेनू उघडेल. |
04:02 | आपण हे विविध प्रकार पाहू. |
04:06 | मी Alkali Earth Metals निवडत आहे. |
04:09 | Alkali Earth Metals ची सूची उघडेल. |
04:12 | सूचीतून Calcium(Ca) निवडा. |
04:15 | Xenon च्या जागी Calcium हे मूलद्रव्य दिसेल. |
04:19 | आता Molecular Properties पर्यायावर जाऊ. |
04:23 | Calcium वर राईट क्लिक करा. |
04:26 | Calcium अणूचा Popup मेनू उघडेल. |
04:29 | Molecular Properties वर क्लिक करा. |
04:33 | Properties हा टेक्स्ट बॉक्स उघडेल. |
04:36 | Calcium Fluoride असे संयुगाचे नाव टाईप करून OK वर क्लिक करा. |
04:43 | रचनेखाली संयुगाचे नाव दाखवले जाईल. |
04:47 | आता फाईल सेव्ह करू. |
04:49 | टूलबारवरील Save वर क्लिक करा. |
04:53 | Save हा डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
04:56 | फाईलला Calcium-fluoride असे नाव द्या. |
05:00 | Save वर क्लिक करा. |
05:03 | आता रिऍक्शन कशा बनवायच्या ते पाहू. |
05:06 | रिऍक्शन दाखवण्यासाठी आवश्यक त्या रचना काढणे गरजेचे असते. |
05:10 | मी आवश्यक रचना असलेली नवी विंडो उघडली आहे. |
05:14 | येथे Propene आणि Chlorine हे अभिकारक असून 1,2-dicholoropropane हे प्रॉडक्ट आहे. |
05:23 | डाव्या बाजूच्या टूलबार वरील Reaction arrow क्लिक करा. |
05:27 | अभिकारक आणि प्रॉडक्टस यांच्यामधे क्लिक करा. |
05:31 | अशाप्रकारे रिऍक्शन तयार झाली. |
05:33 | आता ही रचना एका ओळीत नीट मांडू. |
05:37 | वरच्या बाजूच्या टूलबारवरील Relayout the structures वर क्लिक करा. |
05:42 | आता R group query कशी सेटअप करायची ते पाहू. |
05:47 | R-group query म्हणजे काय? |
05:50 | * R-group query मधे Root structure आणि substituents चा समावेश असतो. |
05:55 | * यामधे त्याच root structure वर प्रतिष्ठापन होते. |
06:00 | * यात एक किंवा जास्त प्रकारचे भिन्न प्रतिष्ठापक असणारे डेरिव्हेटिव्ज असू शकतात. |
06:06 | नवी विंडो उघडण्यासाठी Create a new file च्या आयकॉनवर क्लिक करा. |
06:11 | Draw a chain वर क्लिक करा. |
06:14 | Carbon चे तीन अणू असलेली कार्बनची साखळी काढण्यासाठी पॅनेलवर क्लिक करा. |
06:20 | आता कार्बन साखळीला जोडता येईल असा प्रतिष्ठापक बनवू. |
06:24 | उदाहरणार्थ, Benzene. |
06:27 | उजव्या बाजूच्या टूलबारवरील Benzene रिंगवर क्लिक करा. |
06:30 | पॅनेलवर क्लिक करा. |
06:33 | कार्बन साखळीमधील टर्मिनलवरील कार्बन अणूला R1 असे नाव द्या. |
06:39 | टर्मिनलवरील कार्बन अणूवर राईट क्लिक करा. |
06:42 | Atom Pop menu उघडेल. |
06:45 | Pseudo Atoms पर्यायावर जा. |
06:48 | उघडलेल्या सबमेनूतून R1 पर्याय निवडा. |
06:52 | आता कार्बन साखळी root structure म्हणून घोषित करू. |
06:56 | Selection वर क्लिक करा. |
06:58 | Root structure वर ड्रॅग करून ते सिलेक्ट करा. |
07:02 | R-groups मेनूतील Define as Root Structure हा पर्याय निवडा. |
07:09 | सबस्टिट्युअंट स्ट्रक्चर हे Not in R-Group म्हणून समाविष्ट केले जाईल. |
07:14 | Selection वर क्लिक करा; |
07:17 | Substituent सिलेक्ट करा. |
07:19 | R-groups मेनूतील Define as Substituent हा पर्याय निवडा. |
07:26 | इनपुट बॉक्स उघडेल. |
07:27 | R-group नंबर म्हणून “1” टाईप करा. OK वर क्लिक करा. |
07:34 | सबस्टीट्युअंटला R1 हा नंबर दिला जाईल. |
07:38 | Root structure वर सबस्टीट्युअंट R1 हे ऍस्टेरिक (*) ने चिन्हांकित केले जाईल. |
07:44 | सबस्टीट्युअंट R1 चा संलग्न असलेला कार्बनचा अणू देखील ऍस्टेरिकने (*) चिन्हांकित केला जाईल. |
07:51 | Selection वर क्लिक करून Root Structure आणि substituent(R1) सिलेक्ट करा. |
07:58 | R-groups मेनूतील General Possible configurations(sdf) पर्याय निवडा. |
08:05 | Save डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
08:08 | फाईलला r-group असे नाव देऊन Desktop हे लोकेशन निवडा. |
08:14 | Save वर क्लिक करा. |
08:18 | टूलबारवरील Open वर क्लिक करा. |
08:21 | Open डायलॉग बॉक्स उघडेल. |
08:24 | “Files Type” मधे “All Files” पर्याय निवडा. |
08:28 | Desktop वर क्लिक करा. |
08:30 | Open वर क्लिक करून r-group नावाची फाईल निवडा. |
08:36 | “Open” वर क्लिक करा. |
08:39 | मेसेज pop up होईल. OK क्लिक करा. |
08:43 | r-group query ची रचना असलेली नवी फाईल उघडेल. |
08:48 | रचना व्यवस्थित दिसण्यासाठी टूलबारवरील Relayout the structure वर क्लिक करा. |
08:55 | दाखवलेली रचना ही R-group substituent Benzene जोडलेले root structure आहे. |
09:02 | थोडक्यात,
. |
09:03 | आपण शिकलो,
|
09:05 | * आवर्त सारणीतील ट्रेंडस |
09:07 | * रिऍक्शनचे रेखाटन करणे आणि |
09:08 | * R-Group query सेट करणे. |
09:11 | असाईनमेंट म्हणून, |
09:12 | * आवर्त सारणीतील विविध ट्रेंडस शोधणे आणि |
09:16 | * तुमच्या पसंतीची रासायनिक प्रक्रिया काढून बघणे. |
09:19 | लिंकवरील व्हिडिओ तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश देईल. |
09:23 | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. |
09:28 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते.प्रमाणपत्रही दिले जाते.
|
09:34 | अधिक माहितीसाठी कृपया contact@spoken-tutorial.org वर लिहा. |
09:37 | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. |
09:44 | यासंबंधी अधिक माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. |
09:49 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी ------- आपला निरोप घेते. सहभागासाठी धन्यवाद. |