Linux/C2/The-Linux-Environment/Kannada
From Script | Spoken-Tutorial
Revision as of 10:55, 25 April 2014 by Vasudeva ahitanal (Talk | contribs)
Time | Narration |
---|---|
00:00 | ಲಿನಕ್ಸ್ ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ಮತ್ತು ಅದರ ಕುಶಲತಾಪೂರ್ವಕ ಬಳಕೆಯ ಬಗ್ಗೆ ಇರುವ ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ. |
00:07 | ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ಸಚಿತ್ರವಾಗಿ ತೋರಿಸಿರುವ ಉದಾಹರಣೆಗಳನ್ನು ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ಲಿನಕ್ಸ್ ಇರುವ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಮತ್ತು ಅದರಲ್ಲಿ ಉಬುಂಟು ಇರುವುದು ಅನಿವಾರ್ಯವಾಗಿದೆ. |
00:13 | ನೀವು ಲಿನಕ್ಸ್ ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ನ ಉಪಯೋಗವನ್ನು ತಿಳಿದಿರುವಿರಿ ಮತ್ತು ಕಮಾಂಡ್ ಗಳು, ಫೈಲ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಗಳು ಮತ್ತು ಶೆಲ್ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಮೂಲಭೂತಜ್ಞಾನವನ್ನು ಹೊಂದಿದ್ದೀರಿ ಎಂದು ನಾನು ಭಾವಿಸುತ್ತೇನೆ. |
00:22 | ನೀವು ಆಸಕ್ತರಿದ್ದಲ್ಲಿ, ಅಥವಾ ಇವುಗಳನ್ನು ಇನ್ನೂ ಸ್ಪಷ್ಟವಾಗಿ ತಿಳಿಯಬಯಸಿದಲ್ಲಿ ನಿಸ್ಸಂಕೋಚವಾಗಿ ಈ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಇನ್ನೊಂದು ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಅನ್ನು ವೀಕ್ಷಿಸಿ. |
00:32 | ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ, ಇಲ್ಲಿ ನಾನು ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನ ರೆಕಾರ್ಡ್ ಗಾಗಿ ಉಬಂಟು 10.10 ಅನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ. |
00:36 | ಹಾಗೂ, ಲಿನಕ್ಸ್ ಎನ್ನುವುದು ಕೇಸ್ ಸೆನ್ಸಿಟೀವ್ ಆಗಿದ್ದು ಇಲ್ಲಿ ಉಪಯೋಗಿಸುವ ಎಲ್ಲಾ ಕಮಾಂಡ್ ಗಳೂ ಲೋವರ್ ಕೇಸ್ ನಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತವೆ, ಇಲ್ಲದಿದ್ದಲ್ಲಿ ಅದನ್ನು ತಿಳಿಸಲಾಗಿದೆ. |
00:46 | ಲಿನಕ್ಸ್ ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ಎನ್ನುವುದು ಆಪರೇಟಿಂಗ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ನಿಮ್ಮ ಜೊತೆ ಹೇಗೆ ವ್ಯವಹರಿಸುತ್ತದೆ, ಅದು ನಿಮ್ಮ ಕಮಾಂಡ್ ಗಳಿಗೆ ಹೇಗೆ ಪ್ರತಿಕ್ರಿಯಿಸುತ್ತದೆ ಹಾಗೂ ನಿಮ್ಮ ಕಾರ್ಯಗಳನ್ನು ಹೇಗೆ ಇಂಟರ್ಪ್ರೆಟ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ ಮುಂತಾದವುಗಳನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸುತ್ತದೆ. |
00:55 | ಶೆಲ್ ನ ಸೆಟ್ಟಿಂಗ್ ಅನ್ನು ಬದಲಾಯಿಸುವುದರ ಮೂಲಕ ಲಿನಕ್ಸ್ ಅನ್ನು ಇನ್ನೂ ಹೆಚ್ಚು ಕಸ್ಟಮೈಸ್ ಮಾಡಬಹುದು. |
00:58 | ಈಗ ಇವೆಲ್ಲಾ ಹೇಗೆ ಆಗುತ್ತವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಯೋಣ. |
00:59 | ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ, ಶೆಲ್ ನ ನಡವಳಿಕೆಯು ಶೆಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ನ ಮೂಲಕ ನಿರ್ಧರಿಸಲ್ಪಡುತ್ತವೆ. |
01:04 | ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎರಡು ತರಹದ ಶೆಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳಿವೆ:
ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ಸ್ ಮತ್ತು ಲೋಕಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ಸ್ ಎಂದು. |
01:12 | ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ಸ್, ಹೆಸರಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಇವು ಬಳಕೆದಾರನ ಸಂಪೂರ್ಣ ಬಳಕೆಯ ಕ್ಷೇತ್ರದಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. |
01:19 | ಇವುಗಳು ಶೆಲ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಬ್ ಶೆಲ್ ಗಳಲ್ಲೂ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. ಶೆಲ್ ಸ್ಕ್ರಿಪ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಹೇಗೋ ಹಾಗೆ. |
01:24 | ಲೋಕಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ಸ್, ಹೆಸರಿಗೆ ತಕ್ಕಂತೆ ಇವು ತುಂಬಾ ನಿರ್ಬಂಧಿತವಾಗಿ ಹಾಗೂ ಸೀಮಿತವಾಗಿ ಲಭ್ಯವಾಗುತ್ತವೆ. |
01:31 | ಇವುಗಳು ಶೆಲ್ ಗಳ ಮೂಲಕ ರಚಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಸಬ್ ಶೆಲ್ ಗಳಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವುದಿಲ್ಲ. |
01:36 | ನಾವು ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ಮುಖ್ಯವಾಗಿ ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸುತ್ತಿರುವುದರಿಂದ, ನಾವು ಮೊದಲು ಶೆಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳ ವ್ಯಾಲ್ಯೂ ಹೇಗೆ ನೋಡುವುದೆಂದು ತಿಳಿಯೋಣ. |
01:48 | ಪ್ರಸ್ತುತ ಶೆಲ್ ನಲ್ಲಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳನ್ನು ನೋಡಲು ನಾವು ಕಮಾಂಡ್ ಸೆಟ್ ಅನ್ನು ಚಲಾಯಿಸೋಣ. |
01:53 | ಟರ್ಮಿನಲ್ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ,
"set space 'vertical-bar' more" ಮತ್ತು enter ಒತ್ತಿ. |
02:00 | ನಾವು ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರಸ್ತುತ ಶೆಲ್ ಗಳ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳನ್ನು ನೋಡಬಲ್ಲೆವು. |
02:04 | ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ: HOME ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಅನ್ನು ನೋಡಿ ಹಾಗೂ ಅದಕ್ಕೆ ಅಸೈನ್ ಆದ ವ್ಯಾಲ್ಯೂ ವನ್ನೂ ಕೂಡಾ ಗಮನಿಸಿ. |
02:15 | ಲಿಸ್ಟ್ ಗೆ ಹೋಗಲು Enter ಒತ್ತಿ ಹಾಗೂ ಅಲ್ಲಿಂದ ಹೊರಬರಲು q ಒತ್ತಿ. |
02:21 | ಇಲ್ಲಿ, ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಸೂಚಿಯ ಸುನಿಯೋಜಿತವಾದ ಮಲ್ಟಿಪೇಜ್ ಔಟ್ಪುಟ್ ಅನ್ನು ಇನ್ನೂ ಚೆನ್ನಾಗಿ ಪ್ರದರ್ಶಿಸಲು ಸೆಟ್ ನಲ್ಲಿ ಔಟ್ಪುಟ್ ಅನ್ನು ಕ್ರಮದಲ್ಲಿರಿಸಲಾಗಿದೆ. |
02:38 | ಕೇವಲ ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳನ್ನು ನೋಡಲು env ಕಮಾಂಡ್ ಅನ್ನು ಚಲಾಯಿಸಿ. |
02:45 | ಟರ್ಮಿನಲ್ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ,
"env space 'vertical-bar' more" ಹಾಗೂ enter ಒತ್ತಿ. |
02:52 | ಉದಾಹರಣೆಗಾಗಿ,
slash bin slash bash ಎಂಬ ವ್ಯಾಲ್ಯೂ ಹೊಂದಿರುವ ಶೆಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಅನ್ನು ಗಮನಿಸಿ. |
03:00 | ಪುನಃ, ಲಿಸ್ಟ್ ನಿಂದ ಹೊರಬರಲು q ಅನ್ನು ಒತ್ತಿ. |
03:07 | ಈಗ ನಾವು ಲಿನಕ್ಸ್ ನಲ್ಲಿನ ಕೆಲವು ಮುಖ್ಯವಾದ ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ಚರ್ಚಿಸೋಣ. |
03:11 | ನಾವಿಲ್ಲಿ ನಮ್ಮ ಎಲ್ಲಾ ಪ್ರದರ್ಶನಗಳಿಗಾಗಿ bash shell ಅನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದೇವೆ. |
03:15 | ಬೇರೆ ಬೇರೆ ಶೆಲ್ ಗಳು ಸ್ವಲ್ಪ ವಿಭಿನ್ನ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಕಸ್ಟಮೈಸ್ ಆಗಿರುತ್ತವೆ. |
03:19 | ವಾಸ್ತವವಾಗಿ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಗಳು ಏನನ್ನು ಶೇಖರಿಸಿಡುತ್ತವೆ ಎಂದು ನೋಡಲು ನಾವು echo ಕಮಾಂಡ್ ನ ಜೊತೆಗೆ ನಿರ್ದಿಷ್ಟ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಹೆಸರಿನ ಹಿಂದೆ ಡಾಲರ್ ಚಿಹ್ನೆಯನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕು. |
03:30 | ನಾವು ನೋಡುವ ಮೊದಲ ಎನ್ವಿರೋನ್ಮೆಂಟ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ಎಂದರೆ ಶೆಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್. |
03:35 | ಇದು ಪ್ರಸ್ತುತ ಶೆಲ್ ನ ಹೆಸರನ್ನು ಶೇಖರಿಸಿಡುತ್ತದೆ. |
03:37 | ಶೆಲ್ ವೇರಿಯೇಬಲ್ ನ ವ್ಯಾಲ್ಯೂ ಅನ್ನು ನೋಡಲು, ಟರ್ಮಿನಲ್ ನಲ್ಲಿ
"echo space dollar, S-H-E-L-L" ಎಂದು ದೊಡ್ಡ ಅಕ್ಷರದಲ್ಲಿ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ. |
03:55 | ಇಲ್ಲಿ slash bin slash bash ಎಂಬುದು ನಾವು ಪ್ರಸ್ತುತ ಕೆಲಸ ಮಾಡುತ್ತಿರುವ ಶೆಲ್ ಆಗಿದೆ. |
04:02 | ಮುಂದಿನ ವೇರಿಯೇಬಲ್ HOME ಆಗಿದೆ. |
04:05 | ನಾವು ಲಿನಕ್ಸ್ ಗೆ ಲಾಗ್-ಇನ್ ಆದಾಗ, ಅದು ನಮ್ಮನ್ನು ಸಾಮಾನ್ಯವಾಗಿ ಒಂದು ಡೈರಕ್ಟರಿಗೆ When we login into Linux, it normally places us in a directory named after our user name. |
04:11 | This directory is called the home directory and this is exactly what is available in HOME variable. |
04:17 | To see the value, type at the terminal "echo space dollar H-O-M-E in capital"and press enter |
04:29 | The next environment variable is PATH. |
04:32 | The PATH variable contains the absolute paths of the directories that the shell is supposed to search for locating any executable command. |
04:40 | Lets see the value of the path variable. |
04:43 | Again, type at the terminal "echo space dollar P-A-T-H " in capitals and press enter |
04:51 | On my computer it shows the directories
slash user slash local slash sbin slash user slash local slash bin slash user slash sbin slash user slash bin etc. |
05:04 | This may slightly vary from one system to other. |
05:07 | It is actually a list of directories separated by the :(colon) delimiter, that the shell would search in this order for finding an executable command. |
05:18 | We can also add our own directory to this list so that our directory is also searched by the shell. |
05:25 | In order to add our own directory type at the terminal |
5:29 | "P-A-T-H in capital 'equal-to' dollar P-A-T-H again in capital colon slash home slash the name of my own home directory and press enter. |
05:54 | Now if we echo the value of PATH, |
06:04 | our added directory will also be a part of the PATH variable. |
06:10 | See the directory is now present here. |
06:16 | Another interesting variable is the LOGNAME. |
06:20 | It stores the username of the currently active user. |
06:24 | In order to see the value type "echo space dollar LOGNAME" and press enter. |
06:35 | When we open the terminal we can see the dollar sign, which is the prompt at which we enter all our commands. |
06:42 | This is the primary prompt string represented by the environment variable PS1. |
06:47 | There is a secondary prompt string also |
06:50 | If our command is long and it spans for more than one line then from the second line onwards we can see a greater than sign “>” as the prompt |
07:00 | This is the secondary prompt string represented by the environment variable PS2. |
07:05 | To see the value of the secondary command prompt, type at the terminal "echo space dollar PS2 and press enter. |
07:20 | We may change our primary prompt string to say “at the rate” <@> at the prompt. |
07:28 | In order to get this done
Type "PS1 'equal-to' now within quotes 'at the rate' “ and press enter. |
07:41 | Now instead of the dollar sign we can see the at the rate sign as the prompt. |
07:50 | We may do something more interesting. Like we may display our username at the prompt. |
07:56 | Just type "PS1in capital 'equal-to' within quotes dollar LOGNAME " and press enter |
08:12 | Now my username is my prompt. |
08:16 | To revert back type "PS1 'equal-to' dollar within quotes and press enter." |
08:28 | We have assigned values to many of the environment variables. |
08:32 | But, remember one thing that these modifications are only applicable for the current session. |
08:37 | Like we had just added our directory to the PATH variable. |
08:40 | If we close the terminal and open it again or open a new terminal altogether and check the path variable by echoing its value |
09:00 | we will be surprised to see that our modifications are no longer present. |
09:05 | The way by which we can make these modifications permanent will be covered in some advanced tutorial. |
09:13 | Often we want to re-execute a command that we had executed in the recent past. What do we do? Do we have to type the entire command again? |
9:22 | No, there are a number of solutions. |
09:26 | First, normally if you press the up key on your keyboard then it will show the last command that you typed. |
09:33 | Keep pressing and it will keep scrolling through the previous commands. |
09:37 | To go back press the down key. |
09:42 | But when you have to scroll through many commands this becomes a little clumsy and tedious. A better way is to use the history command. |
09:52 | Type at the prompt "history" |
09:58 | and press enter, see a list of previously executed commands appears |
10:04 | If instead of the large list you want to see, only the last ten |
10:08 | Type "history space 10" and press enter |
10:20 | Notice, in this list, there is a number assigned to each of the previously executed commands. |
10:27 | In order to repeat a particular command. |
10:32 | Just type exclamation mark followed by the number of the command for example 442 in my case would execute echo space dollar path |
10:51 | If you need to re execute the last command simply type exclamation mark twice and press enter. |
11:03 | The next thing we would see is called tilde substitution
The tilde(~) character is a shorthand for the home directory. |
11:12 | So say you have a directory with name testtree in your home directory. You can move to it by typing "cd space 'tilde' slash testtree". |
11:25 | One may also toggle between the current working directory and the last directory used by giving the command
cd 'tilde' minus or only cd minus |
11:35 | Like now that we are in the testtree directory, the last directory we visited was the home directory. |
11:41 | So if we run "cd space minus" and press enter. It will go to the home directory. |
11:47 | Run it again and it will take us back to the testtree directory. |
11:55 | The last but quite important command we will see is the alias command. |
11:59 | It may happen that you have a large command that needs to be run again and again. |
12:04 | In this case we can give it a short alias name and use the alias name instead ,to invoke it. |
12:11 | Assuming that you have such a long directory hierarchy that you frequently visit for music, you may create an alias for it like this |
12:20 | Type " alias space cdMusic 'equal-to' within double quotes cd space slash home slash arc slash files slash entertainment slash music " and press enter |
12:47 | Now every time you need to switch to this directory simply write cdMusic and press enter. |
12:55 | See, we are in the music directory now. |
12:58 | Now, you may type "cd space minus" at the prompt to go back to the previous working directory. |
13:08 | To unset an alias simply write unalias space cdMusic and press enter |
13:20 | Now again if you fire cdMusic from the terminal, you will get an error stating that the command was not found. |
13:30 | Suppose we have two files, test1 and test2 in our present working directory |
13:38 | and if we fire rm test1, test1 is silently deleted. |
13:45 | We know that “hyphen i” option of the rm command makes the removal process interactive. |
13:52 | So we may set an alias like, alias rm equal-to, now within quotes “rm space hyphen i” |
14:03 | Now when we run “rm” ,” rm hyphen i” will actually be run. |
14:13 | So we saw that while test1 was silently deleted, system asked before deleting test2. |
14:20 | So, in this tutorial, you have learned about environment variables, history and aliasing. |
14:25 | This brings me to the end of this tutorial. |
14:28 | Spoken Tutorials are a part of the Talk to a Teacher project, supported by the National Mission on Education through ICT. |
14:36 | More information on the same is available from our website. |
14:39 | The Script for this tutorial was created by Anirban |
14:42 | This script has been contributed by ----------------------(name of the translator) and this is -----------------------(name of the recorder) from --------------------------(name of the place)signing off. |