BOSS-Linux/C2/File-System/Malayalam

Time	Narration
00:00	Linux-ലെ file സിസ്റ്റത്തെ കുറിച്ചുള്ള ഈ സ്പോക്കണ്‍ ടുട്ടോറിയലിലേക്ക് സ്വാഗതം.
00:04	ഞാന്‍ Linux operating system ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.
00:08	നിങ്ങള്‍ക്ക് Linux operating system എങ്ങനെ തുടങ്ങണമെന്നും commands-കളെപ്പറ്റി ചില അടിസ്ഥാനപരമായ ആശയം ഉണ്ടെന്നും കരുതുന്നു.
00:16	നിങ്ങള്‍ക്കു താല്പര്യം ഉണ്ടെങ്കില്‍, താഴെ കൊടുത്തിരിക്കുന്ന വെബ്‌ സൈറ്റില്‍ ഇത് മറ്റൊരു സ്പോകണ്‍ ടുടോരിയലിലൂടെ ലഭ്യമാണ്. http://spoken-tutorial.org
00:28	ശ്രദ്ധിക്കേണ്ട മറ്റൊരുകാര്യം linux case sensitive ആണെന്നതാണ്.
00:32	അല്ല എന്ന് സൂചിപ്പിക്കാത്ത പക്ഷം ഈ ടുടോരിയലില്‍ ഉപയോഗിച്ചിരിക്കുന്ന എല്ലാ commands- കളും lower case- ല്‍ ഉള്ളതാണ്.
00:41	Linux -ല്‍ മിക്കവാറും എല്ലാം ഒരു ഫയല്‍ ആണ്.
00:44	അപ്പോള്‍ എന്താണ് ഒരു ഫയല്‍? യഥാര്‍ത്ഥത്തില്‍ ഫയല്‍ എന്നത് നമുക്ക് നമ്മുടെ ഡോകുമെന്റുകളും പേപ്പറും സൂക്ഷിക്കാന്‍ പറ്റുന്ന ഇടമാണ്.
00:54	അതുപോലെ തന്നെ ഒരു Linux -ലെ ഒരു ഫയല്‍ എന്നത് information സൂക്ഷിക്കുന്നതിനുള്ള ഒരു container ആണ്.
01:00	അടുത്തതായി എന്താണ് ഒരു directory?
01:03	ഒരു directory എന്നത് ഫയലുകളുടെയും മറ്റു (sub)directory - കളുടെയും ഒരു ശേഖരം ആണ് എന്ന് മനസിലാക്കുക.
01:10	ചിട്ടയായ രീതിയില്‍ നമ്മുടെ ഫയലുകളെ ക്രമപ്പെടുത്താന്‍ ഒരു directory നമ്മളെ സഹായിക്കുന്നു.
01:16	നമ്മള്‍ Windows-ല്‍ folder-കള്‍ എന്ന് വിളിക്കുന്ന പോലെയാണ് ഇത്.
01:20	മറ്റുള്ളവര്‍ക്ക് ഉപയോഗിക്കുവാനോ ഭേദഗതി വരുത്തുവാനോ കഴിയാത്ത വിധത്തില്‍ വിവിധ user- കള്‍ക്ക് അവരുടെതായ directory-കള്‍ ഉണ്ടാക്കുവാന്‍ ഇത് സഹായിക്കുന്നു.
01:30	കൂടാതെ directory-കള്‍ ഇല്ലെങ്കില്‍, സിസ്റ്റത്തില്‍ ഉള്ള എല്ലാ ഫയലുകള്‍ക്കും സമാനതകളില്ലാത്ത പേരുകള്‍ നല്‍കേണ്ടിവരും, അതു നിലനിര്‍ത്താന്‍ പ്രയാസമാണ്.
01:41	എങ്കിലും ഫയലുകളെയും directory- കളെയും കുറിച്ചുള്ള ഇത്തരം നിര്‍വ്വചനങ്ങള്‍ പൂര്‍ണമായും ശരിയല്ലെങ്കില്‍ കൂടെ അവയെ കുറിച്ചുള്ള പൊതുവായ വിവരം ഉണ്ടാകുന്നതു നല്ലതാണ്.
01:51	ഒരു ഫയലില്‍ അതിന്റെ ഉള്ളടക്കതോടൊപ്പം, ഒരു പേരും കുറച്ചു properties അല്ലെങ്കില്‍ “administrative information”- ആയ ഉണ്ടാക്കിയ / ഭേദഗതി വരുത്തിയ തീയതി, ആര്ക്കെല്ലാം അനുവാദമുണ്ട് തുടങ്ങിയവ ഉണ്ടായിരിക്കും.
02:05	properties ഡാറ്റയുടെ ഒരു സുപ്രധാന ഭാഗമായ ഫയലിന്റെ inode-ലാണ് ശേഖരിച്ചു വച്ചിരിക്കുന്നത്. ഫയലിന്റെ length-ഉം എവിടെയാണ് ഇത് ശേഖരിച്ചു വച്ചിരിക്കുന്നത് എന്നതും ഉള്‍കൊള്ളുന്നു.
02:20	സിസ്റ്റം ഫയലുകള് inode-ന്റെ നമ്പരുകള്‍ ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്. വലിയ സംഖ്യകളെക്കാള്‍ പേരുകള്‍ ഓര്‍ക്കാന്‍ എളുപ്പമായതിനാല്‍, നമ്മുടെ പ്രയോജനത്തിനു വേണ്ടി directory structure ഫയലുകള്‍ക്ക് പേരുകള്‍ നല്കിയിരിക്കുന്നു എന്നേയുള്ളൂ.
02:35	ഇതിന്റെ ലഘുവായ വ്യാഖ്യാനത്തിനു വിപരീതമായി, ഒരു directory സത്യത്തില്‍ മറ്റു ഫയലുകളെ ശേഖരിച്ചു വയ്ക്കുന്നില്ല, ഇത് തന്നെ inode നമ്പരകളും മറ്റു ഫയലുകളുടെ പേരുകളും ഉള്ക്കൊള്ളുന്ന ഒരു ഫയല്‍ ആണ്.
02:49	യഥാര്ത്ഥത്തില്‍ Linux-ല്‍ മൂന്നു തരം ഫയലുകള്‍ ഉണ്ട്:
02:54	1 Regular ഫയലുകള്‍ അഥവാ Ordinary ഫയലുകള്‍ : characters-ന്റെ ഒരു കൂട്ടം പോലെ ഡാറ്റ മാത്രം അടങ്ങിയിരിക്കുന്നവ.
03:01	2 Directories: മുന്പുള്ള slide-കളില്‍ നമ്മള്‍ കണ്ടതുപോലെയുള്ളവ.
03:07	3 Device ഫയലുകല്‍ : Linux-ല്‍ എല്ലാ hardware device -കളും അനുബന്ധമായവയും ഫയലുകള്‍ ആയി ആണ് പ്രതിപാധിക്കുന്നത്.
03:14	ഒരു CD, ഒരു ഹാര്‍ഡ് ഡിസ്ക് അല്ലെങ്കില്‍ ഒരു usb stick പോലും Linux-ല്‍ ഒരു ഫയല്‍ ആണ്. എന്തുകൊണ്ടാണ് ഇത് ഇങ്ങനെ? ഓര്‍ഡിനറി ഫയലുകള്‍ക്കുള്ള അതെ മാര്‍ഗത്തിലുടെ തന്നെ ഈ device-കളില്‍ എഴുതുവാനും വായിക്കുവാനും ഇത് നമ്മളെ സഹായിക്കുന്നു.
03:32	Linux-ല്‍ എല്ലാ ഫയലുകളും ബന്ധപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു. ചുരുക്കത്തില്‍, നമ്മള്‍ ചെയ്യുന്നതുപോലെ ഒരു കുടുംബം രൂപീകരിക്കുന്നു.
03:39	ഒരു directory ഉള്‍കൊള്ളുന്ന ഫയലുകളും subdirectory-കളും തമ്മില് ഒരു parent – child ബന്ധം ഉണ്ടാവും. ഇത് ലിനക്സ് ഫയല്‍ സിസ്റ്റം ട്രീ ഉത്ഭവിക്കുവാന്‍ ഇടയാകും.
03:52	ഏറ്റവും മുകളില്‍ root: (frontslash / ഉപയോഗിച്ച് സൂചിപ്പിക്കുന്നു) ഇത് മറ്റുള്ള എല്ലാ ഫയലുകളെയും director-കളെയും ഉള്ക്കൊള്ളുന്നു.
04:04	നമുക്ക് ശരിയായുള്ള path അറിയാമെങ്കില്‍ ഇത് നമ്മളെ ഒരു ഫയലില്‍ നിന്നും മറ്റുള്ളവയിലേക്കു നയിക്കുന്നു.
04:12	Linux ഫയല്‍ സിസ്റ്റത്തിനൊപ്പം നമ്മള്‍ പ്രവര്ത്തിക്കുകയാണെങ്കില്‍ , ഈ ട്രീയോടൊപ്പം നമ്മള്‍ സഞ്ചരിക്കുന്നതായി തോന്നും.
04:18	ഒരു കമാണ്ട് കൊണ്ട് നിങ്ങളെ ഒരു സ്ഥലത്തുനിന്നും മറ്റൊരു സ്ഥലത്തേക്ക് മാറ്റും.
04:24	താല്പര്യം തോന്നുന്നില്ലേ. തീര്‍ച്ചയായും അങ്ങനെതന്നെ. നമുക്ക് നോക്കാം.
04:29	നമ്മള്‍ Linux സിസ്റ്റത്തില്‍ ലോഗിന്‍ ചെയ്യുമ്പോള്‍ default ആയി home directory-ല്‍ ആണ് എത്തുന്നത്‌.
04:36	അതിനുശേഷം terminal-ലിലേക്ക് മാറുക.
04:39	home directory കാണുന്നതിനായി command prompt-ല്‍ "echo space dollar ക്യാപിറ്റലില്‍ H-O-M-E" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
04:53	ഇത് നമ്മുടെ home directory -യുടെ path-name നല്‍കുന്നു.
04:57	നമുക്ക് ഒരു directory-യില്‍ നിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്കു പോകുവാന്‍ പറ്റും.
05:01	പക്ഷെ ഏതു സമയത്തും നമ്മള്‍ ഒരു directory-യില്‍ ആയിരിക്കും. ഈ directory അറിയപ്പെടുന്നത് current directory അഥവാ working directory.
05:09	current directory കാണുന്നതിനായി pwd command നമ്മളെ സഹായിക്കും. pwd എന്നാല്‍ present working directory.
05:18	കമാണ്ട് പ്രോംറ്റില്‍ "pwd" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക. ഇപ്പോള്‍ ഇതാണ് നമ്മുടെ present working directory.
05:28	നേരത്തെ പറഞ്ഞിരുന്നു നമുക്ക് ഒരു directory-യില്‍ നിന്നും മറ്റൊന്നിലേക്കു പോകാം എന്ന്.
05:32	പക്ഷെ നമ്മള്‍ അതു എങ്ങനെ ചെയ്യും? നമുക്ക് ഈ ആവശ്യത്തിനായി cd command ഉണ്ട്.
05:39	നിങ്ങള്‍ക്ക് പോകേണ്ടുന്ന directory-യുടെ pathname,cd command -ന്റെ ഒപ്പം ടൈപ്പ് ചെയ്യണം.
05:47	നമ്മുടെ current directory കാണുന്നതിനായി വീണ്ടും നമ്മള്‍ command prompt- ല്‍ pwd എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര് അമര്‍ത്തുക.
05:57	അങ്ങനെ നമ്മള്‍ ഈ directory-യില്‍ എത്തി.
06:01	ഇപ്പോള്‍ നമുക്ക് slash usr directory-യിലേക്ക് പോകണം എന്ന് പറയുകയാണെങ്കില്‍, "cd space slash usr" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്യുക. ഇവിടെ ഓര്‍ക്കേണ്ടത് linux-ല്‍ slash എന്നതുകൊണ്ട് ഉദേശിക്കുന്നത് front slash ആണ്. എന്നിട്ട് എന്റര് അമര്‍ത്തുക.
06:17	നമുക്ക് ഇപ്പോള്‍ നമ്മുടെ current directory കാണാം. pwd എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
06:24	അതെ, നമ്മള്‍ slash usr directory-യിലേക്ക് മാറി കഴിഞ്ഞു.
06:30	ഇവിടെ പ്രശ്നം pathnames ചിലപ്പോള്‍ വളരെ വലുതായിരിക്കും. എന്ത്കൊണ്ടെന്നാല്‍ ഇവ root directory-യില്‍ നിന്നും ആരംഭിച്ചിട്ടുള്ള എല്ലാ path-കളും ചേര്ക്കപ്പെട്ടിരിക്കുന്ന absolute Pathnames ആയതിനാലാണ്.
06:42	ഇതിനു പകരം current directory-യില്‍ നിന്നും ആരംഭിക്കുന്ന Relative pathnames നമുക്ക് ഉപയോഗിക്കാം.
06:48	ഇപ്പോള്‍ നമ്മള്‍ രണ്ടു പ്രത്യേക characters -നെ പറ്റി അറിഞ്ഞിരിക്കണം. dot ഇത് current directory -യെ പ്രതിനിധീകരിക്കുമ്പോള്‍dot dot current directory-യുടെ parent directory-യെ സൂചിപ്പിക്കുന്നു.
07:02	നമുക്ക് cd command-നെ പറ്റി ലഘുവായി പഠിക്കാം.
07:06	home directory-യിലേക്ക് മടങ്ങി പോകുന്നതിനു സംശയലേശമന്യേ cd command ഉപയോഗിക്കാം.
07:13	command prompt-ല്‍ "cd" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
07:19	ഇപ്പോള്‍ pwd command വച്ച് നമ്മുടെ current directory പരിശോധിക്കുക.
07:23	അങ്ങനെ നമ്മള്‍ നമ്മുടെ home directory-യില്‍ മടങ്ങി വന്നു. /home/gnuhata [വിവരണം- slash home slash gnuhata ]
07:30	ഇനി നമുക്ക് music directory-യിലേക്ക് പോകാം. command prompt-ല്‍ "cd space Music(M ക്യാപിറ്റലില്‍) slash" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
07:43	ഇപ്പോള്‍ നമ്മുടെ current directory pwd command ഉപയോഗിച്ച് പരിശോധിക്കുക. pwd എന്നിട്ട് എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക. നോക്കൂ, നമ്മള്‍ /home/gnuhata/Music-ലേക്ക് നീങ്ങിയിരിക്കുന്നു.
07:57	Music-ല്‍ നിന്ന് parent directory-യിലേക്ക് നമുക്ക് പോകാം. അതിനായി dot dot-ഓടു കൂടി cd command ഉപയോഗിക്കുക.
08:04	command prompt-ല്‍ cd space dot dot എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
08:11	ഇപ്പോള്‍ pwd ടൈപ്പ് ചെയ്തു നമ്മുടെ present directory പരിശോധിക്കുക. വീണ്ടും നമ്മള്‍ /home/gnuhata-ല്‍ ആണ്.
08:23	ഇപ്പോള്‍ നമുക്ക് dot ഉപയോഗിച്ച് current directory-യുടെ subdirectory-യിലേക്ക് പോകാം.
08:30	command prompt- ല്‍ "cd space dot slash Documents(D ക്യാപിറ്റലില്‍) slash" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്യുക. എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
08:42	pwd ടൈപ്പ് ചെയ്തു നമ്മുടെ current directory പരിശോധിക്കുക. നമ്മള്‍ /home/gnuhata/Documents-ല്‍ ആണ്.
08:53	ഞാന്‍ control L അമര്ത്തി സ്ക്രീന്‍ ക്ലിയര്‍ ചെയ്യട്ടെ. അങ്ങനെ നിങ്ങള്‍ക്ക് ക്ലിയര്‍ ആയി കാണാന്‍ സാധിക്കും.
08:58	cd command ഉപയോഗിച്ച് home directory-യിലേക്ക് മടങ്ങി പോകാം. cd എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
09:07	വീണ്ടും pwd command ഉപയോഗിച്ച് current directory പരിശോധിക്കുക. നമ്മള്‍ /home/gnuhata-ലേക്ക് മടങ്ങിയെത്തി.
09:17	relative path -ല്‍ നമ്മള്‍ക്ക് എത്ര .. [വിവരണം- dot dot] വേണമെകിലും / [വിവരണം- slash] ഉപയോഗിച്ചു വേര്‍തിരിച്ചു കൂട്ടിച്ചേര്‍ക്കാം.
09:23	ഈ slide-ല്‍ നമുക്ക് ഫയല്‍ സിസ്റ്റത്തിന്റെ hierarchy കാണാം. ഏറ്റവും മുകളില്‍ root അല്ലെങ്കില്‍ /. root-നു താഴെയുള്ള രണ്ടു sub-directory-കള്‍ ആണ് home-ഉം bin-ഉം. username, ഇവിടെ gnuhata എന്ന് പേരുള്ള ഡയറക്ടറി home-നു താഴെയുള്ള ഒരു sub-directory ആണ്.
09:43	അങ്ങനെ, ഇപ്പോള്‍ നമ്മള്‍ /home/gnuhata - ല്‍ ആണ്. ഇവിടെ നിന്ന് നമുക്ക് എങ്ങനെ bin directoryറി- യിലേക്ക് പോകാം?
09:51	command prompt-ല്‍ "cd space dot dot slash dot dot slash bin" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
10:03	pwd comman ഉപയോഗിച്ച് നമ്മുടെ current directory പരിശോധിക്കുക. നമ്മള് /bin[വിവരണം- slash bin] -ല്‍ ആണ് |- | 10:11 ആദ്യത്തെ . . [വിവരണം -dot dot]നമ്മളെ /home/gnuhata [വിവരണം- slash home slash gnuhata] - യില്‍ നിന്നും /home [വിവരണം - slash home] -ലേക്ക് കൊണ്ട് പോയി .
10:18	അടുത്തത് /home- ല്‍ നിന്നും root-ലേക്കും നമ്മളെ കൊണ്ടുപോയി.
10:24	ഇപ്പോള്‍ / അല്ലെങ്കില്‍ root-ല്‍ നിന്നും നമ്മള്‍ /bin directory -യിലേക്ക് പോകുന്നു.
10:30	cd command ഉപയോഗിച്ച് നമ്മുടെ home directory-യിലേക്ക് മടങ്ങി പോകാം.
10:34	ഒരു directory ഉണ്ടാക്കുവാനായി mkdir command ഉപയോഗിക്കുക.
10:40	command-നു ഒപ്പം ഉണ്ടാക്കേണ്ട directory യുടെപേര് ടൈപ്പ് ചെയ്യണം. ഉണ്ടാക്കുന്ന directory, current directory-യിലാണ് ഉണ്ടാവുന്നത്.
10:49	testdir എന്ന പേരിലുള്ള directory ഉണ്ടാക്കുവാനായി, "mkdir space testdir" എന്ന command ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
11:01	ഇത് വിജയകരമായി testdir directory ഉണ്ടാക്കും.
11:05	ശ്രദ്ധിക്കുക, വിജയകരമായ directory നിര്‍മിക്കുകയോ, നീക്കം ചെയ്യുകയോ ചെയ്യപെടുമ്പോള്‍ അതു അതുസംബന്ധിച്ച ഒരറിയിപ്പും ഉണ്ടാവില്ല.
11:13	error message-കള്‍ ഒന്നും നിങ്ങള്‍ക്ക് ലഭിച്ചില്ലെങ്കില്‍, അതു സൂചിപ്പിക്കുന്നത് വിജയകരമായി പൂര്ത്തിയാക്കി എന്നാണ്.
11:18	നമുക്ക് അനുവാദം നല്കപ്പെടുകയും അതെ പേരില്‍ directory നിലവില്‍ ഇല്ലാതിരിക്കുകയും ചെയ്താല്‍ relative അല്ലെങ്കില്‍ absolute pathname ഉപയോഗിച്ച് ട്രീയുടെ എവിടെ വേണമെങ്കിലും directory ഉണ്ടാക്കാം.
11:33	ഒന്നില്‍ കൂടുതല്‍ directory-കളോ അല്ലെങ്കില്‍ directory-കളുടെ ഒരു hierarchy തന്നെയോ ഉണ്ടാക്കുന്നതിനു ഈ പ്രക്രിയ ഉപയോഗിക്കാം.
11:39	"mkdir space test1 space test2" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക. ഇത് present directory -യുടെ താഴെ test1 എന്നും test2 എന്നും പേരുള്ള രണ്ടു directory-കള് ഉണ്ടാക്കും.
11:57	"mkdir space testtree space testtree slash test3" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്യുക.
12:11	ഇത് testtree എന്ന ഒരു directory-യും testtre-യുടെ താഴെ sub-directory ആയി test3 എന്ന മറ്റൊരു directory-യും ഉണ്ടാക്കും.
12:20	അങ്ങനെ നമ്മള്‍ current directory-യില്‍ testdir,test1,test2,testtree എന്ന പേരുകളുള്ള നാലു directory-കള്‍ ഉണ്ടാക്കി. ഇതില്‍ ആദ്യ മൂന്നെണ്ണം ശൂന്യവും അവസാനത്തെ ഒന്നില്‍ test3 എന്ന് പേരുള്ള ഒരു subdirectory -യും ഉണ്ട്.
12:40	ഒരു directory-യോ directory-കളോ നീക്കം ചെയ്യുന്നതിനായി mkdir-നോട് സാമ്യമുള്ള rmdir command ഉപയോഗിക്കുന്നു.
12:50	"rmdir space test1" കമാണ്ട് test1 directory വിജയകരമായി നീക്കം ചെയ്യുന്നു.
13:00	ഒരു directory നീക്കം ചെയ്യുവാന്‍, നിങ്ങള്‍ അതിന്റെ ഉടമസ്ഥനോ, നിങ്ങള്‍ നില്ക്കുന്ന directory ക്രമപ്രകാരം നീക്കം ചെയ്യേണ്ടുന്ന directory- യുടെ മുകളിലാനെങ്ങിലോ, കൂടാതെ ഈ directory ശൂന്യമാനെങ്കിലോ മാത്രമേ സാധിക്കുകയുള്ളൂ.
13:13	ഇപ്പോള്‍ command prompt-ല്‍ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക "cd space testtree slash test3"
13:25	അങ്ങനെ testtree-യുടെ subdirectory ആയ test3 directory-യിലാണ് ഇപ്പോള്‍ നമ്മള്‍.
13:33	"rmdir space testdir" കമാണ്ട് ടൈപ്പ് ചെയ്ത് testdir directory നീക്കം ചെയ്യുവാന്‍ നമുക്ക് ശ്രമിക്കാം. എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
13:46	അതു സാധ്യമായില്ല എന്ന് നമുക്ക് കാണാം. എന്തുകൊണ്ടെന്നാല്‍ ക്രമപ്രകാരം current directory നീക്കം ചെയ്യപ്പെടെണ്ടുന്ന directory-യുടെ മുകളിലല്ല.
13:54	അതുകൊണ്ട് ക്രമപ്രകാരം testdir directory-യുടെ മുകളിലുള്ള directory-യിലേക്ക് നമുക്ക് പോകാം.
14:00	"cd space dot dot" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്ത് എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
14:06	ഇപ്പോള്‍ "cd space dot dot" എന്ന command ടൈപ്പ് ചെയ്ത് നമ്മുടെ parent directory-യിലേക്ക് മടങ്ങിവന്നു.
14:13	ഇപ്പോള്‍, വീണ്ടും മുന്‍പിലത്തെ command ശ്രമിച്ചു നോക്കുക.
14:16	"rmdir space testdir" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തു എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
14:23	testdir directory വിജയകരമായി നീക്കം ചെയ്തത് ശ്രദ്ധിക്കുക. testdir directory ശൂന്യവും ആയിരുന്നു.
14:32	ഒന്നിലധികം directory-കളയോ അല്ലെങ്കില്‍ directory-യുടെ hierarchy- യോ ഒരുമിച്ചു നീക്കം ചെയ്യാന്‍ സാധിക്കും. testtree directory അതിന്റെ subdirectory ആയ test3- യോടൊപ്പം നീക്കം ചെയ്യാന്‍ ശ്രമിക്കുക.
14:43	command prompt-ല് ടൈപ്പ് ചെയ്യുക "rmdir space testtree space testtree slash test3 " എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
14:57	നോക്കുക, testtree ശൂന്യമല്ലാത്തതിനാല്‍ 'testree' directory നീക്കം ചെയ്യാന്‍ കഴിയില്ല എന്നുള്ള error message നല്കുന്നു.
15:07	പക്ഷെ ഒരു കാര്യം നിങ്ങള്‍ വിട്ടുപോയി, testtree/test3 ശൂന്യമാകയാല്‍ അതു നീക്കം ചെയ്തിരുന്നു.
15:16	ഇത് പരിശോധിക്കുന്നതിനായി command prompt-ല്‍ "cd space testtree" എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്ത് എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക.
15:25	ഇപ്പോള്‍ ls എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്തിട്ട് എന്റര്‍ അമര്‍ത്തുക. നോക്കുക directory- ഒന്നുമില്ല. അങ്ങനെ test3 നീക്കം ചെയ്യപ്പെട്ടു.
15:34	അങ്ങനെ ഈ Linux ടുടോരിയലില്‍ നമ്മള്‍ Linux ഫയലിനെയും, directory-യെയും കുറിച്ചും Linux Directories- മായി എങ്ങനെ പ്രവര്ത്തിക്കാം എന്നും പഠിച്ചു. അവയെ കാണുക, അവയ്ക്കിടയിലൂടെ നീങ്ങുക, അവ ഉണ്ടാക്കുക, അവ നീക്കം ചെയ്യുക.
15:48	ഇത് എന്നെ ഈ ടുടോരിയലിന്റെ അവസാനത്തില്‍ കൊണ്ട് എത്തിച്ചിരിക്കുന്നു. സ്പോകെന്‍ ടുട്ടോറിയലുകള്‍, ടോക്ക് ടൂ എ ടീച്ചര്‍ പ്രൊജക്റ്റിറ്റിന്റെ ഒരു ഭാഗമാണ്. ഇത് ICT യിലൂടെ നാഷണല്‍ മിഷന്‍ ഓണ്‍ എജുകേഷനാല്‍ സഹായം ചെയ്യപ്പെട്ടിരിക്കുന്നു.
16:02	ഇതിനെപ്പറ്റിയുള്ള കൂടുതല് വിവരങ്ങള് താഴെ പറയുന്ന ലിങ്കില്‍ ലഭ്യമാണ്.
16:08	ഈ സ്ക്രിപ്റ്റ് നല്കിയിരിക്കുന്നത് സൗമ്യ ആണ്. നന്ദി.

Contributors and Content Editors

Devisenan, Vijinair