Python/C2/Using-the-plot-command-interactively/Punjabi

Timing	Narration
Timing	Visual Cue
0:00	ਨਮਸਤੇ ਦੋਸਤੋਂ,ਆਈਪਾਈਥੋਨ (iPython) ਦੀ ਵਰਤੋੰ ਨਾਲ ਸਧਾਰਨ ਪਲਾਟਸ ਬਨਾਉਨ ਦੇ ਇਸ ਟਿਊਟੋਰੀਅਲ ਵਿੱਚ ਆਪ ਦਾ ਸਵਾਗਤ ਹੈ ।
0:06	ਮੈਂ ਉੱਮੀਦ ਕਰਦਾ ਹਾਂ ਕਿ ਆਪ ਦੇ ਕੰਪਿਊਟਰ ਵਿੱਚ ਆਈਪਾਈਥੋਨ ਪਹਿਲੇ ਹੀ ਮੌਜੂਦ ਹੈ ।
0:10	ਇਸ ਟਿਊਟੋਰੀਅਲ ਦੇ ਅੰਤ ਵਿੱਚ ਤੁਸੀਂ, 1. ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਫ਼ੰਕਸ਼ਨਸ (mathematical functions)ਦੇ ਸਧਾਰਨ ਪਲਾਟਸ ਦੀ ਰਚਨਾ ਕਰ ਸਕੋਂਗੇ 2. ਪਲਾਟਸ ਦਾ ਫਿਗਰ ਵਿੰਡੋ (Figure window) ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਕਰਦੇ ਹੋਏ ਜਿਆਦਾ ਅੱਛਾ ਅਧਿਅਨ ਕਰ ਸਕੋਂ ਗੇ
0:20	ਆਓ ਆਈਪਾਈਥੋਨ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਕਰੀਏ।
0:22	ਟਰਮਿਨਲ ਨੂੰ ਖੋਲ੍ਹੋ ਅਤੇ ਆਈਪਾਈਥੋਨ – ਪਾਈਲੈਬ (pylab) ਟਾਇਪ ਕਰੋ, ਅਤੇ ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
0:35	ਪਾਈਲੈਬ ਇੱਕ ਪਾਈਥਨ ਲਾਇਬਰੇਰੀ ਹੈ ਜੋ ਪਲਾਟ ਬਣਾਉਨ ਦੀ ਸਮਰੱਥਤ ਦੇਂਦੀ ਹੈ।
0:39	ਇਹ ਕਈ ਹੋਰ ਜ਼ਰੂਰੀ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ (mathematical) ਅਤੇ ਸਾਇੰਟਿਫਿਕ (scientific) ਫੰਕਸ਼ਨ (function) ਮੁਹੱਈਆ ਕਰਾਉਂਦੀ ਹੈ।
0:43	ਸ਼ੈੱਲ(shell) ਵਿੱਚ ਆਈਪਾਈਥੋਨ - ਪਾਈਲੈਬ ਚਲਾਉਣ ਤੋਂ ਬਾਅਦ, ਤੁਸੀਂ ਆਈਪਾਥੋਨ ਅਤੇ ਪਾਈਲੈਬ ਬਾਰੇ ਕੁਝ ਜਾਣਕਾਰੀ ਵੇਖੋਗੇ, ਜਿਸਦੇ ਬਾਅਦ ਇਨ[1] (In[1]) ਪ੍ਰੋਮਪਟ ਆਵੇਗਾ।
0:55	ਪਰ ਜੇਤੁਸੀਂ ਐਰਰ (error) ਵੇਖੋ, ਜਿਵੇਂ ‘ERROR: ਮੈਟਪਲੋਟਲਿਬ ਕੁੱਡ ਨਾਟ ਬੀ ਇੰਪੋਰਟਿਡ! ਸਟਾਰਟਿੰਗ ਨਾਰਮਲ ਆਈਪਾਈਥੋਨ (`ERROR: matplotlib could NOT be imported! Starting normal IPython.)
1:02	ਤਾਂ ਤੁਹਾਨੂੰ ਮੈਟਪਲੋਟਿਬ ਇਨਸਟੌਲ (install , ਸਥਾਪਿਤ) ਕਰਨਾ ਪਵੇਗਾ ਅਤੇ ਓਹ ਕਮਾਂਡ ਫੇਰ ਚਲਾਉਣੀ ਪਵੇਗੀ।
1:08	ਹੁਣ ਆਪਣੇ ਆਈਪਾਈਥੋਨ ਸ਼ੈੱਲ (shell) ਵਿੱਚ ਲਿਨਸਪੇਸ ('linspace') ਅਤੇ ਬਾਅਦ ਵਿੱਚ ਇਕ’?’ ਟਾਇਪ ਕਰੋ।
1:19	ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਡੌਕਯੂਮੈਂਟੇਸ਼ਨ (documentation) ਦਸ ਰਹੀ ਹੈ, ਲਿਨਸਪੇਸ, ਸਟਾਰਟ ਅਤੇ ਸਟੌਪ ਇੰਟਰਵਲ ਦੇ ਅੰਤਰ ਵਿੱਚ ਇਕੁਈਸਪੇਸਡ(equispaced, ਜਿਨਹਾ ਸਬ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਅੰਤਰ ਹੁੰਦਾ ਹੈ) ਨਮ (num) ਸੈਂਪਲਸ (spaced) ਵਾਪਿਸ ਕਰਦਾ ਹੈ ।
1:29	ਇਸ ਨੂੰ ਦਰਸ਼ਾਉਣ ਲਈ ਆਉ 100 ਪੁਆਇਂਟਸ ਨੂੰ ਜੇਨਰੇਟ ਕਰਿਏ ।
1:33	ਲਿਨਸਪੇਸ (1,100,100) ਟਾਇਪ ਕਰੋ ਅਤੇ ਐਂਟਰ ਦਬਾਓ।
1:47	ਜਿਵੇਂ ਕਿ ਤੁਸੀਂ ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹੋ ਅੰਕ 1 ਤੋਂ 100 ਤੱਕ ਦਾ ਇੱਕ ਸੀਕੁਏਨ੍ਸ ਬਨ ਗਇਆ ਹੈ ।
1:52	ਆਓ ਹੁਣ 0 ਤੋਂ ਲੈ ਕੇ 1 ਵਿੱਚ 200 ਪੁਆਇੰਟਸ ਜੇਨਰੇਟ ਕਰਿਏ, ਇਸ ਲਈ ਟਾਇਪ ਕਰੋ ਲਿਨਸਪੇਸ (0,1,200) ।
2:11	ਇੱਥੇ, 0 ਸ਼ੁਰੂਆਤ ਹੈ, 1 ਅੰਤ ਹੈ, ਅਤੇ 200 ਪੁਆਇੰਟਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਹੈ।
2:18	ਲਿਨਸਪੇਸ ਵਿੱਚ ਸਟਾਰ੍ਟ (start) ਅਤੇ ਸਟੌਪ (stop) ਪੁਆਇੰਟਸ ਦੀ ਵੈਲੂ(value), ਇਨਟੀਜਰ (integer), ਡੈਸੀਮਲ (decimal) ਜਾਂ ਕੋਨਸਟੈਂਟ੍ਸ(constant) ਹੋ ਸਕਦੀ ਹੈ ।
2:24	ਆਓ -pi ਤੋਂ pi ਵਿੱਚ 100 ਪੁਆਇੰਟਸ ਕਰਿਏਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਦੇ ਹਾਂ ।
2:30	ਇੱਥੇ ‘pi’ ਪਾਈਲੋਬ ਦੁਆਰਾ ਪਰਿਭਾਸ਼ਿਤ ਇੱਕ ਕੋਨਸਟੈਂਟ ਹੈ।
2:34	ਇਸਨੂੰ ਇਕ ਵੈਰੀਏਬਲ, p ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕਰੋ।
2:52	ਜੇ ਅਸੀਂ ਲੈਨ (p) ਟਾਇਪ ਕਰਾਂ ਗੇ, ਤਾਂ ਸਾਨ੍ਹੁ ਪੁਆਇੰਟਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਪ੍ਰਾਪਤ ਹੋਵੇਗੀ ।
3:05	ਲੈਨ ਫੰਕਸ਼ਨ, ਇੱਕ ਸੀਕੁਏਨ੍ਸ ਦੇ ਐਲਿਮੈਂਟਸ ਦੀ ਗਿਣਤੀ ਦਸਦਾ ਹੈ।
3:11	ਆਓ -pi ਅਤੇ pi ਵਿੱਚ ਇਕ ਕੋਸਾਈਨ ਕਰਵ ਪਲਾਟ ਕਰਨ ਦੀ ਕੋਸ਼ਿਸ਼ ਕਰਿਏ। ਇਸ ਲਈ ਅਸੀਂ ਪਲਾਟ ਕਮਾਂਡ ਵਰਤਾਂਗੇ। ਇੱਥੇ ਕੌਸ(p), ਸੀਕੁਏਨ੍ਸਵਾਰ, ਹਰ ਪੁਆਇੰਟ p ਦੀ ਕੋਸਾਇਨ ਵੈਲੂ(value) ਦੇਂਦਾ ਹੈ।
3:50	ਅਸੀਂ ਕੌਸ (p) ਨੂੰ ਕੋਸਾਇਨ ਵੇਰਿਏਬਲ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਲਾਟ ਫ਼ੰਕਸ਼ਨ ਨਾਲ ਪਲਾਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ
3:57	ਹੁਣ ਪਲਾਟ ਨੂੰ clf () ਫ਼ੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋਂ ਨਾਲ ਕਲੀਅਰ ਕਰਦੇ ਹਾਂ
4:19	ਇਹ ਇਸ ਲਈ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ਕਿ ਨਵਾਂ ਪਲਾਟ ਪਿਛਲੇ ਪਲਾਟ ਦੇ ਉੱਤੇ ਹੀ ਨਾਂ ਬਣ ਜਾਵੇ ।
4:25	ਕਿਉਂ ਕਿ ਅਸੀਂ ਨਹੀ ਚਾਹੁੰਦੇ ਕਿ ਪਲਾਟ ਏਰਿਆ ਵਿੱਚ ਇਕ ਦੇ ਉੱਪਰ ਦੂੱਜਾ ਪਲਾਟ ਚੜ੍ਹਨ ਨਾਲ ਖਿਲਾਰ ਜਿਹਾ ਪੈ ਜਾਵੇ, ਅਸੀਂ ਇਸਨੂੰ clf() ਨਾਲ ਕਲਿਏਰ ਕਰ ਦੇਵਾਂਗੇ ।
4.34	ਆਓ ਹੁਣ ਸਾਇਨ ਪਲਾਟ ਬਣਾਉਂਦੇ ਹਾ ।
5:04	ਅਸੀਂ ਪਲਾਟ ਵਿੰਡੋ ਵਿੱਚ ਉਪਲਬਧ ਵਖ-ਵਖ ਔਪਸ਼ਨਜ਼ ਦੀ ਮਦਦ ਨਾਲ ਪਲਾਟ ਦਾ ਬੇਹਤਰ ਅਧਿਅੱਨ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
5:11	ਆਓ ਇਨ੍ਹਾਂ ਓਪਸ਼ਨਸ ਉੱਤੇ ਇੱਕ ਨਜ਼ਰ ਮਾਰੀਏ ।
5:14	ਪਲਾਟ ਦੇ ਨਾਲ-ਨਾਲ ਮਾਉਸ ਨੂੰ ਚਲਾਉਨ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਪੁਆਇੰਟਸ ਦੀ ਲੋਕੇਸ਼ਨ (location) ਵੇਖ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
5:26	ਵਿੰਡੋ ਦੇ ਹੇਠਾਂ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ, ਕੁਝ ਬਟਨ ਹਨ ।
5:30	ਇਨਾਂ ਵਿੱਚੋਂ ਸਭ ਤੋਂ ਸੱਜੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲਾ ਬਟਨ ਫਾਇਲ ਨੂੰ ਸੇਵ ਕਰਨ ਲਈ ਹੈ ।
5:35	ਇਸ ਬਟਨ ਉੱਤੇ ਕਲਿੱਕ ਕਰੋ ਅਤੇ ਫਾਇਲ ਨੇਮ ਟਾਇਪ ਕਰੋ ।
5:48	ਅਸੀਂ ਪਲਾਟ ਨੂੰ ਪੀ ਡੀ ਐਫ ਫੌਰਮੈਟ ਵਿੱਚ ਸਾਇਨ_ਕਰਵ(sin_curve ) ਦੇ ਨਾਂ ਹੇਠ ਸੇਵ ਕਰਾਂ ਗੇ ।
6:00	ਡ੍ਰਾਪਡਾਉਨ ਤੋਂ ਅਸੀ ਫਾਇਲ ਦੇ ਫਾਰਮੇਟ ਦਾ ਚੋਣ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
6:05	ਕਈ ਫਾਰਮੇਟ ਜਿਵੇਂ png ,eps ,pdf, ps ਉਪਲਬਧ ਹਨ ।
6:17	ਸੇਵ ਬਟਨ ਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਸਲਾਇਡਰ(slider) ਬਟਨ ਹੈ ਜਿਸ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਮਾਰਜਨਸ(margins) ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
6:25	ਇਸਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਜ਼ੂਮ (zoom) ਬਟਨ ਹੈ ਜਿਸ ਦੇ ਨਾਲ ਅਸੀਂ ਪਲਾਟ ਨੂੰ ਵੱਡਾ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ ।
6:30	ਸਿਰ੍ਫ਼ ਜ਼ੂਮ ਕਰਨ ਵਾਲ਼ੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ ਨਿਸ਼ਚਿਤ ਕਰੋ ।
6:40	ਉਸਦੇ ਖੱਬੇ ਪਾਸੇ ਵਾਲੇ ਬਟਨ, ਪਲਾਟ ਦੇ ਐਕਸੀਸ ਨੂੰ ਅੱਗੇ ਜਾਂ ਪਿੱਛੇ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
6:50	ਖੱਬੇ ਅਤੇ ਸੱਜੇ ਐਰੋ ਆਈਕੋਨ ਵਾਲੇ ਅਗਲੇ ਦੋ ਬਟਨ ਪਲਾਟ ਦੀ ਸਥਿੱਤੀ ਨੂੰ ਬਦਲਦੇ ਹਨ ਅਤੇ ਇਸਨੂੰ ਪਿੱਛਲੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲੈ ਜਾਂਦੇ ਹਨ ।
7:00	ਇਹ ਤਕਰੀਬਨ ਬ੍ਰਾਉਜ਼ਰ(browser) ਦੇ ਬੈਕ(back) ਅਤੇ ਫਾਰਵਰਡ(forward) ਬਟਨ ਦੇ ਵਾਂਗ ਕੰਮ ਕਰਦੇ ਹਨ ।
7:06	ਆਖਰੀ ਬਟਨ ਹੈ ਹੋਮ, ਜੋ ਪਲਾਟ ਨੂੰ ਸ਼ੁਰੂ ਦੀ ਸਥਿਤੀ ਵਿੱਚ ਲਿਹਾਉਂਦਾ ਹੈ।
7:13	ਵੀਡਿਓ ਨੂੰ ਇੱਥੇ ਪੌਜ਼(pause) ਕਰੋ, ਅੱਗੇ ਦਿੱਤੇ ਹੋਏ ਅਭਿਆਸ ਨੂੰ ਕਰੋ ਅਤੇ ਵੀਡਿਓ ਨੂੰ ਰਿਜ਼ਿਊਮ(resume) ਕਰੋ।
7:20	ਪਲਾਟ (sin(x)*sin(x))/x.
7:26	ਪਹਿਲਾ, ਪਲਾਟ ਨੂੰ ਸਾਇਨਸਕੁਏਰਬਾਏਐਕਸ ਢਾਟ ਪੀ ਡੀ ਐਫ(sinsquarebyx.pdf) ਨਾਮ ਹੇਠ ਪੀ ਡੀ ਐਫ (pdf) ਫਾਰਮੇਟ ਵਿੱਚ ਸੇਵ ਕਰੋ।
7:33	ਦੂਜਾ। ਜ਼ੂਮ ਕਰੋ ਅਤੇ ਮੈਕਸਿਮਾ ਨੂੰ ਲੱਭੋ।
7:37	ਤੀਜਾ, ਇਸ ਨੂੰ ਇਨੀਸ਼ਿਅਲ ਪੁਜ਼ੀਸ਼ਨ ’ਤੇ ਵਾਪਸ ਲਿਆਓ।
7:44	ਆਓ ਜੋ ਸਿੱਖਿਆ ਹੈ ਉਸ ਨੂੰ ਦੁਹਰਾਈਏ।
7:49	1 ਪਾਈਲੈਬ ਦੇ ਨਾਲ ਆਈਪਾਈਥੋਨ ਦਾ ਅਧਿਅਨ ਕਰਨਾ।
7:52	2. ਲਿਨਸਪੇਸ ਫ਼ੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਾਲ ਇੱਕ ਰੀਜਨ ਵਿੱਚ ਬਰਾਬਰ ਦੀ ਦੂਰੀ ਉੱਤੇ ਨਮ (num ) ਬਿੰਦੂਆਂ ਨੂੰ ਕਰੀਏਟ(create )ਕਰਨਾ।
7:57	3. ਲੈਨ ਫ਼ੰਕਸ਼ਨ ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਾਲ ਕਿਸੀ ਸੀਕੁਏਂਸ (sequence) ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਦਾ ਪਤਾ ਕਰਨਾ।
8:01	4. ਪਲਾਟ ਕਮਾਂਡ ਵਰਤਦੇ ਹੋਏ ਮੈਥੇਮੈਟਿਕਲ ਫ਼ੰਕਸ਼ਨਸ ਨੂੰ ਪਲਾਟ ਕਰਨਾ।
8:05	ਡਰਾਇੰਗ ਵਾਲੇ ਖੇਤਰ ਨੂੰ clf ਦੀ ਵਰਤੋ ਨਾਲ ਕਲੀਅਰ ਕਰਨਾ।
8:08	ਪਲਾਟ ਦਾ ਬੇਹਤਰ ਅਧਿਅਨ ਕਰਨ ਲਈ ਪਲਾਟ ਦੀ UI ਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਅਤੇ ਸੇਵ, ਜੂਮ ਵਰਗੀਆਂ ਫੰਕਸ਼ਨੈਲਿਟੀ ਨੂੰ ਵਰਤਣਾ ਅਤੇ ਪਲਾਟਸ ਨੂੰ x ਅਤੇ y ਐਕਸਿਸ਼ ਉੱਤੇ ਮੂਵ ਕਰਨਾ।
8:23	ਹੁਣ -pi/2 ਅਤੇ pi/2 ਦੇ ਵਿੱਚ 100 ਬਰਾਬਰ ਦੂਰੀ ਵਾਲੇ ਪੁਆਇੰਟਸ ਕਰਿਏਟ(create) ਕਰੋ?
8:31	ਦੂਜਾ ਹੈ । ਆਈਪਾਈਥੋਨ ਵਿੱਚ ਇੱਕ ਫਿਗਰ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਕਲੀਅਰ ਕੀਤਾ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ।
8:36	ਤੀਜਾ ਹੈ ਇੱਕ ਸੀਕੁਏਨ੍ਸ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਨੂੰ ਕਿਸ ਤਰ੍ਹਾਂ ਜਾਨਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ ?
8:43	ਅਤੇ ਉੱਤਰ ਹਨ,
8:45	1. ਅਸੀਂ ਕਮਾਂਡ ਲਿਨਸਪੇਸ(-pi/2, pi/2,100) ਵਰਤ ਕੇ -pi/2 ਤੋਂ pi/2 ਦੇ ਵਿੱਚ 100 ਬਰਾਬਰ ਦੂਰੀ ਵਾਲੇ ਪੁਆਇੰਟਸ ਨੂੰ ਕਰਿਏਟ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
9:03	ਦੂਜਾ, ਅਸੀਂ clf() ਫੰਕਸ਼ਨ ਵਰਤ ਕੇ ਫਿਗਰ ਨੂੰ ਕਲੀਅਰ ਕਰ ਸਕਦੇ ਹਾਂ।
9:11	ਤੀਜਾ। len(sequence_name) ਇੱਕ ਫੰਕਸ਼ਨ ਹੈ ਜੋ ਕਿ ਕਿਸ ਸੀਕੁਏਨ੍ਸ ਦੀ ਲੰਬਾਈ ਨੂੰ ਪਤਾ ਕਰਨ ਲਈ ਵਰਤਿਆ ਜਾਂਦਾ ਹੈ।
9:20	ਉੱਮੀਦ ਹੈ ਕਿ ਇਹ ਟਯੂਟੋਰਿਅਲ ਆਪ ਨੂ ਆਨੰਦ ਦਾਇਕ ਅਤੇ ਲਾਭ ਦਾਇਕ ਲਗਿਆ ਹੋਵੇਗਾ।
9:24	ਸਾੱਡੇ ਨਾਲ ਜੁੜਨ ਲੀ ਧੰਨਵਾਦ!

Contributors and Content Editors

Gagan, Khoslak, Pratik kamble