LaTeX-Old-Version/C2/Mathematical-Typesetting/Marathi

From Script | Spoken-Tutorial
Revision as of 11:51, 23 September 2014 by PoojaMoolya (Talk | contribs)

Jump to: navigation, search
Time Narration
00:01 लेटेक वापरन मूलभूत गिणती अकर जुळणी करणयाचया पिशकणात आपले सवागत.
00:07 तीन चौकटी तुमही पाहू शकता. मॅॅथस डॉट टेक ही मूळ फाईल आहे. दुसरी चौकट ही फाईल संकिलत

करणयासाठी वापरली जाते.

00:18 िनिमरत फाईल ही पीडीएफ वाचकात िदसते. हा वाचक पीडीएफ फाईल ची नवीनतम आवृती दाखवतो.
00:27 आपण गिणतात वापरलया जाणाऱया गीक िचनहापासून सुरवात कर.
00:33 आपलयाला डॉलर िचनह वापरन लेटेक ला आपण गिणती भाषा वापरत आहोत हे सागावे लागेल.
00:40 उदा. आपण डॉलर अलफा वापरन अलफा दाखवू शकतो. संकिलत कर.
00:55 तुमहाला अलफा िदसेल. याच पमाणे आपण बीटा, गमा डेलटा आिण इतर िचनहे दाखवू शकतो. आपण हे संकिलत करन काय होते ते पाहू.
01:19 आशा सवर िचनहाची यादी तुमहाला लेटेक वरील पुसतकात िकवा इंटरनेटवर िमळू शकेल.
01:27 यानंतर आपण गिणती संकलपनामधील िरकामया जागाबदल समजावून घेऊ.
01:35 तयापूवी आपण हे खोडून टाकू. संकिलत कर. आपण अलफा ए आणणयासाठी काय करावे.
01:58 अलफा ए किरता पयत कर. महणजेच अलफा गुिणले ए.
02:14 अलफा ए देऊन पाहू. लेटेक तकार करते की अलफा ए हा न समजणारा अनुकम आहे. ते महणते की ही आजा समजत नाही.
02:30 ही समसया सोडवणयासाठी मूळ फाईल मधे िरकामया जागाना परवानगी देणे आिण िनिमरत फाईलमधे तयाचया कडे दुलरक करणे आवशयक आहे.
02:41 आधी यातून बाहेर पडू. पुनहा संकिलत कर.


02:55 अलफा आिण ए याचा गुणाकार अलफा ए असा िदसतो.
03:00 अशा पकारे आपण पािहले की मूळ फाईल मधे िरकाणया जागा आजाना एकमेकापासून वेगळे ठेवतात.
03:07 या िरकामया जागा िनिमरतीत िदसत नाहीत.
03:12 आपलयाला िनिमरतीत िरकामया जागा िदसावयात महणून काय करावे.
03:18 आपलयाला लेटेक ला तसे सपष सागावे लागेल.
03:21 उदाहरणाथर अलफा ितरपी रेघ िरकामी जागा ए. संकिलत कर, इथे िरकामी जागा िदसली.
03:42 आपण िविवध लाबीची िरकामी जागा सोडू शकतो. उदाहरणासाठी पुढील ओळ पाहू.
03:57 कयू यू ए डी ए मुळे िरकामी जागा िमळते.
04:15 अलफा कयू कयू ए डी ए मोठी िरकामी जागा देत. या दोनही आजा एकितत कर.
04:45 हे पहा मोठे झाले.
04:48 आपण एच सपेस ही आजादेखील वापर शकतो, तयामुळे याहून अिधक जागा िमळेल.
05:17 आपली इथली पिहली ओळ कशासाठी आहे? पिरचछेदाची सुरवात इथे आहे महणून.
05:23 ही इथे हलवू. ठीक आहे. आता मी तुमहाला छोटी मोकळी जागा कशी सोडायची ते दाखवणार आहे.
05:37 हे ितरकी रेघ-सवलपिवराम-ए याने साधय होते. इथे पहा.
05:51 ितरकी रेघ- सवलपिवराम वापरन तयार झालेली छोटी जागा इथे अखेरीस िदसते.
06:14 आता सामानय लेखन व गिणती लेखनामधील अकरपकारामधील बदल आपण पाह ु .
06:20 हे इथे वयविसथत िदसू शकते आहे. लकात घया की आपलयाकडे इथे ए आहे आिण इथे िनिमरतीमधयेही ए आहे.
06:29 तुमही इथे पािहलेत तर लकात येईल की या ए चा अकरपकार या ए पेका वेगळा आहे.
06:36 वेगवेगळया चलाचा अकरपकार वेगळा ठेवणे ही चूक नवयाने ले टेक वापरणा-याची सामानय चूक

आहे.

06:42 याचया दुरसतीसाठी आपण हा ए डॉलर िचनहात ठेव. आता पहा,
06:59 हा आिण तो अकरपकार एकसारखा झाला. या उणे िचनहासाठी सुधदा आपलयाला डॉलर िचनह वापरणे गरजेचे आहे.
07:12 या साठी आपण हे काढून टाकू. आिण संकिलत कर.
07:32 समजा आपण अलफा ए ऐवजी उणे अलफा ए िलिहले.
07:39 हे पहा संकिलत कर. हे पहा की उणे िचनह एका छोटया आडवया रेघेसारखे िदसत

आहे.

08:02 हे नीट करणयासाठी आपण हे िचनह डॉलर िचनहाचया आत घेऊ. नाहीतर आपण असे कर.
08:12 तुलना करता यावी महणून हे इथेच ठेवू आिण तयाची पत उणे िचनहासह इथे ठेव.
08:35 हे उणे िचनह डॉलर िचनहात आहे.
08:50 ले टेक िशकणाऱयाची ही चूक नेहमी होते.गिणती संकेतासाठी हे आवशयक आहे. ही आडवी रेघ पुनहा वापरली जात नाही.
09:05 आता आपण फॅक ही आजा वापर.
09:18 फॅक ही आजा अपुणाकािकरता वापरली जाते.
09:18 ही फॅक ए बी. यामुळे ए भािगले बी िदसू लागेल.
09:39 इथलया आिण ए भािगले बी मधलया ए आिण बी चा आकार पहा.
09:44 फॅक ही आजा िरकामया जागेने संपते, हा आजेत दोन िवधाने लागतात.
09:52 ए हे पिहले िवधान अंश महणून घेतले जाते तर बी हे दूसरे िवधान छेद महणून वापरले जाते.
10:15 आपण हे फॅक ए बी असे सािगतले तरी तयाला कळते, आपण मधे िरकामी जागा न सोडलयास तयाने योगय उतर िदले.
10:39 ए आिण बी मधील िरकामया जागेने काही फरक पडला नाही.
10:52 आपलयाला जर ए बी भािगले सी डी हवे असेल तर? लेटेक मधे यासाठी अशी िवधाने

चौकटी कसात देतात.

11:00 उदाहरणाथर आपण िलहू डॉलर फॅक एबी बाय सी डी हे पहा एबी भािगले सीडी इथे िदसू लागले.
11:24 या चौकटी कसातील सवर काही एक िवधान महणून घेतले जाते.
11:28 तयामुळे चौकटी कसात आपण अनेक जिटल िवधाने देउ शकतो.
11:32 उदाहरणाथर एक अिधक फॅक एबी मग इथे फॅक सीडी बाय ए एफ हे बंद कर. आता इथे पहा.
12:06 आपण इथे अिधक गुंतागुंतीचे िवधान बनवले आहे- एबी भािगले एक अिधक सीडी भािगल इएफ ही आजा सागते की पिहलेिवधान एबी हे अंशसथानी आले पाहजे .
12:21 एक अिधक सी डी भािगले इ एफ हे िवधान छेद महणून वापरणे आहे.
12:25 हे वैिशषटय वापरन अितशय जिटल अशा िवधानाची अकरजुळणी करणे सोपे होते.
12:32 आता आपण सबिसकपट आिण सुपरिसकपट हे पाहू,
12:36 ए, हे खोडून टाकू.
12:45 एकस अंडरसकोअर ए मुळे एकस ऑफ ए बनते.
12:57 ए चा आकार गरजेपमाणे आपोआप लहान होतो.
13:02 ए अंडरसकोअर एबी, डॉलर िचनह. आपलयाला एकस सब एबी हवे असेल तर आपली िनराशा होईल,

आपलयाला केवळ एकस सब ए बी िमळेल.

13:29 कारण सबिसकपट ही आजा एकच िवधान पहाते. ए हे िवधान ओळखले जाते . आपलयाला एबी हे संपूणर सबिसकपट हवे असेल तर आपण ते कसात देणे गरजेचे आहे.
13:44 उदाहरणाथर आपण हे सवर कसात घेऊ. हे पहा हे असे झाले.
14:03 सुपरिसकपट हे कॅरट िकवा वरची िदशा दाखवणारा बाण दाखवून बनते.
14:08 उदाहरणाथर तुमहाला जर ए चा ितसरा घात दाखवायचा असेल तर िलहा एकस वरचा बाण तीन.
14:18 सामानय संपादकामधये हे असे िदसेल, एकस वरचा बाण तीन. आपण डॉलर िचनह देऊ आिण संकिलत

कर.

14:35 आपलयाला एकस चा ितसरा घात िदसेल .
14:40 पुनहा एकदा आपण कसाचा वापर करन सुपरिसकपट व सबिसकपट असलेली जिटल िवधाने बनवू शकतो.
14:47 उदाहरणाथर एकसचा ितसरा घात, तयाचा ए वा घात आिण तयाचा दोन पूणाक पाच दशाशावा घात.
15:05 यामुळे एकस चा या सवर संखयाइतका घात िदसेल.
15:20 आता आपलयाला हा तीन नको आहे महणून तो इथून काढून टाकू.
15:42 आता आपलयाला िदसेल एकस चा ए वा घात.
15:42 आपण यातच सबिसकपट , बीटा, को सबिसकपट सी ई, हे सबिसकपट सबिसकपट संपवू.
15:57 पुढली पायरी, डॉलर िचनह हे इथे असे िदसेल. एकस टू द पॉवर ए टू द पॉवर टू पॉइट फाइवह,

सबिसकपट ही देऊ शकतो.

16:12 सबिसकपट बीटा, को सी.ई. आता आपण सामानय िचनहाकडे वळू. संकिलत करा.
16:26 आपण कोऱया पाटीपासून सुरवात कर. ए बरोबर बी, ए व बी समान नाहीत.
16:41 हे पहा बी समान नाही. पुढचया ओळीवर जाऊ. ए बी पेका मोठा . ए बी पेका मोठा िकवा समान , ए गेटर दॅन बी . संकिलत करा.
17:07 ए गेटर दॅन बी, ए गेटर दॅन ऑर इकवल टू बी, बी पेका बराच मोठा. तसेच तयापेका लहान िचनहासाठी.
17:18 बी पेका लहान, ए बी पेका लहान िकवा समान , ए बी पेका बराच लहान. हे पहा, लेस दॅन ऑर

इकवल टू, मच लेस दॅन बी.

17:39 ए उजवा बाण बी , ए डावा बाण बी, ए डावा -उजवा बाण बी. उजवा बाण डावा बाण, डावा व उजवा बाण.

आपण अजून काही घालू.

18:05 ए बी वेळा. आता काय होते ते पाह.
18:14 इथे ए बी वेळा िमळाले. ए अिधक सी डॉटस अिधक बी.
18:36 ए सवलपिवराम एल डॉटस सवलपिवराम बी.
18:41 ठीक आहे. सी डॉटस महणजे डॉटस् मधयभागी येतात. एल डॉटस मुळे डॉटस् खाली येतात.
18:55 अशाच पकारे वही डॉटस् आिण डी डॉटस् बनवणे शकय आहे. आपण आय एन एफ टी वाय ही आजा वापरन अनंत हे िचनह बनवू शकतो. हे पहा ते िचनह.
19:19 बेरजेसाठी सम ही आजा तयार करता येते. ही सम आजा पहा. समेशन िचनह. आपण यातही सुपरिसकपट आिण सबिसकपट वापर शकतो. आय बरोबर एक, वरचा बाण शंभर यामुळे सुपरिसकपट िमळेल.
19:48 हे पहा आय ईकवलस वन थू हंडेड.
19:54 असाच तुमही गुणाकारही दाखवू शकता.
20:09 हे पाय चे िचनह पहा. आपण इंटीगल बनवू शकतो.
20:17 आिण सबिसकपट वापरन बीटाचा दुसरा वगर.
20:28 इंिटगल, सबिसकपट ए, सुपरिसकपट बीटा वगर.
20:36 आता आपण मॅिटकस कडे वळूयात. आधी हे सवर काढून टाकू. हे संकिलत कर आिण पुनहा नवीन सुरवात कर.
20:54 सवरपथम यासाठी आपलयाला यूज पॅकेज ए एम एस मॅथस ही आजा वापरावी लागेल.
21:05 आपण वापरणार असलेलया काही अिधक आजा या पॅकेजमुळे िनिशत होतात.
21:12 अॅॅमपरसँड महणजेच अँड चे िचनह या आजा अलग करणयासाठी वापरतात. आपण आता मॅिटकस बनवूया.
21:21 सुरवात कर. मॅिटकस, ए, बी, मॅिटकस संपवू. इथे डॉलर िचनह देऊ.
21:44 तुमहाला ए बी िदसेल.
21:48 आता समजा आपलयाला यात दुसरी ओळ हवी आहे. ही दोन ितरकया रेघा वापरन तयार करता येईल.
21:56 दोन ओळी या दोन ितरकया रेघानी एकमेकापासून वेगळया होतात. आपण आता महणू सी,डी ई.
22:05 दुसऱया ओळीत तीन गोषी असतील हे पहा सी, डी ई. हे अशा पदतीने िलिहणे ही शकय आहे. पिहली ओळ, दुसरी ओळ, ितसरी ओळ, पिरणाम तोच राहील.
22:32 समजा आपण इथे पी मॅिटकस िलिहले , तर हे िमळेल. बी मॅिटकस िलहून पाहू. हे पहा.
22:57 अिधक जिटल मॅिटकस खालील पकारे बनवता येतात. हे काढून टाकू. माझयाकडे पूवरिनिमरत आजा आहे.
23:15 ही इथे कॉपी पेसट कर. हे अगोदरचया संकलनात िदसले नाही कारण हे एंड डॉकयुमेट या आजेनतर होते. एंड डॉकयुमेट आजेनतरचया गोषी िवचारात घेतलया जात नाहीत.
23:33 आपण आता अिधक जिटल बनवले . इथे चार ओळी आहे. पिहली ओळ ए बी अशी झेड पयरत

आहे.

23:39 दुसऱया ओळीत ए वगर, बी वगर असे झेड वगर पयरत आहे. ितसऱया ओळीत फकत वही डॉट िदसत आहे. चौथया ओळीत हे आहे.
23:48 सामानयतः लेटेक आजा या केस सेनसेिटवह असतात. महणजे समजा मी हा बी कॅिपटल केला तर काय होईल ते पाहू.
24:10 सामानयपणे लेटेक मधलया सवर आजा लोअर केस मधे असतात, आिण तया अपर केस मधे चालत नाहीत.
24:16 िवंडोज ऑपरेिटंग िसिसटम मधे लेटेक वापरणाऱयानी हे लकात ठेवणे गरजेचे आहे.
24:23 याच बरोबर आपले हे पिशकण संपले. लेटेक नवयाने वापरणाऱया लोकानी पतयेक बदलानंतर संकलन करन तो बदल सवीकाराहर आहे की नाही हे तपासणे आवशयक आहे.
24:35 हे पिशकण पािहलयाबदल धनयवाद. मी चैताली आपली रजा घेते.

Contributors and Content Editors

Nancyvarkey, PoojaMoolya, Ranjana, Sneha