Difference between revisions of "Scilab/C4/Integration/Marathi"
From Script | Spoken-Tutorial
(First Upload) |
|||
Line 6: | Line 6: | ||
| 00:01 | | 00:01 | ||
| नमस्कार. '''Composite Numerical Integration''' वरील पाठात आपले स्वागत. | | नमस्कार. '''Composite Numerical Integration''' वरील पाठात आपले स्वागत. | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 53: | Line 52: | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 00:47 | | 00:47 | ||
− | |||
| '''Scilab''' साठी स्पोकन ट्युटोरियलच्या वेबसाईटवरील संबंधित पाठ बघा. | | '''Scilab''' साठी स्पोकन ट्युटोरियलच्या वेबसाईटवरील संबंधित पाठ बघा. | ||
Line 75: | Line 72: | ||
|- | |- | ||
− | |||
|01:15 | |01:15 | ||
− | |||
|आता '''Composite Trapezoidal ''' नियमाबद्दल जाणून घेऊ. | |आता '''Composite Trapezoidal ''' नियमाबद्दल जाणून घेऊ. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|01:18 | |01:18 | ||
− | |||
|हा '''trapezoidal ''' नियमाचा विस्तारित नियम आहे. | |हा '''trapezoidal ''' नियमाचा विस्तारित नियम आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 01:22 | | 01:22 | ||
− | + | | आपण '''a comma b ''' ह्या इंटरव्हलचे '''n''' समान भाग म्हणजेच इंटरव्हल्स करू. | |
|- | |- | ||
− | |||
| 01:29 | | 01:29 | ||
− | |||
| h बरोबर b वजा a भागिले n ही प्रत्येक इंटरव्हलची लांबी आहे. | | h बरोबर b वजा a भागिले n ही प्रत्येक इंटरव्हलची लांबी आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|01:36 | |01:36 | ||
− | |||
| '''composite trapezoidal ''' नियम असा आहे: | | '''composite trapezoidal ''' नियम असा आहे: | ||
|- | |- | ||
− | |||
|01:41 | |01:41 | ||
− | |||
|F of x या फंक्शनचा a ते b या इंटरव्हलमधील इंटिग्रल हा जवळपास h गुणिले फंक्शनच्या x zero ते x n येथील व्हॅल्यूंच्या बेरजेएवढा असतो. | |F of x या फंक्शनचा a ते b या इंटरव्हलमधील इंटिग्रल हा जवळपास h गुणिले फंक्शनच्या x zero ते x n येथील व्हॅल्यूंच्या बेरजेएवढा असतो. | ||
− | |||
|- | |- | ||
− | |||
|01:57 | |01:57 | ||
− | + | | '''composite trapezoidal ''' नियमाच्या सहाय्याने एक उदाहरण सोडवू. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
|02:02 | |02:02 | ||
− | |||
| इंटरव्हल्सची संख्या n ही 10 मानू. म्हणजेच (n=10). | | इंटरव्हल्सची संख्या n ही 10 मानू. म्हणजेच (n=10). | ||
Line 135: | Line 116: | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 02:25 | | 02:25 | ||
− | + | | '''a''' ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, | |
|- | |- | ||
− | |||
|02:28 | |02:28 | ||
− | + | |''' b''' ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
|02:31 | |02:31 | ||
− | |||
| '''n''' ही इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. | | '''n''' ही इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|02:34 | |02:34 | ||
− | |||
| 0 ते 1 चे 10 समान इंटरव्हल्स करण्यासाठी '''linspace''' हे फंक्शन वापरू. | | 0 ते 1 चे 10 समान इंटरव्हल्स करण्यासाठी '''linspace''' हे फंक्शन वापरू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 02:42 | | 02:42 | ||
− | + | | आपण इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढू आणि ती ''' I one''' मधे संचित करू. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
Line 175: | Line 147: | ||
| 03:05 | | 03:05 | ||
| d e f f कंसात एकेरी अवतरण चिन्हात चौकटी कंसात y चौकटी कंस पूर्ण बरोबर f of x एकेरी अवतरण चिन्ह पूर्ण comma अवतरण चिन्हात y बरोबर 1 भागिले कंसात 2 asterisk x plus 1 कंस पूर्ण अवतरण चिन्ह पूर्ण कंस पूर्ण. | | d e f f कंसात एकेरी अवतरण चिन्हात चौकटी कंसात y चौकटी कंस पूर्ण बरोबर f of x एकेरी अवतरण चिन्ह पूर्ण comma अवतरण चिन्हात y बरोबर 1 भागिले कंसात 2 asterisk x plus 1 कंस पूर्ण अवतरण चिन्ह पूर्ण कंस पूर्ण. | ||
− | |||
|- | |- | ||
Line 194: | Line 165: | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 03:51 | | 03:51 | ||
− | |||
| या नियमात, आपण ''' a comma b''' इंटरव्हल, सारख्या लांबीच्या '''n greater than 1''' सब-इंटरव्हल्समधे विभागतो. | | या नियमात, आपण ''' a comma b''' इंटरव्हल, सारख्या लांबीच्या '''n greater than 1''' सब-इंटरव्हल्समधे विभागतो. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 04:03 | | 04:03 | ||
− | + | | प्रत्येक इंटरव्हलला '''Simpson's rule''' लागू करतो. | |
|- | |- | ||
− | |||
| 04:06 | | 04:06 | ||
− | |||
| आपल्याला अशाप्रकारे इंटिग्रलची व्हॅल्यू मिळते: | | आपल्याला अशाप्रकारे इंटिग्रलची व्हॅल्यू मिळते: | ||
|- | |- | ||
− | |||
|04:10 | |04:10 | ||
− | |||
| '''h by three multiplied by the sum of f zero, four into f one , two into f two to f n'''. | | '''h by three multiplied by the sum of f zero, four into f one , two into f two to f n'''. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|04:19 | |04:19 | ||
− | + | |हे उदाहरण '''Composite Simpson's ''' नियमाच्या सहाय्याने सोडवू. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 04:24 | | 04:24 | ||
− | |||
|आपल्याला '''one by one plus x cube d x’’’ हे फंक्शन 1 ते 2 या इंटरव्हलसाठी दिलेले आहे. | |आपल्याला '''one by one plus x cube d x’’’ हे फंक्शन 1 ते 2 या इंटरव्हलसाठी दिलेले आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 04:32 | | 04:32 | ||
− | |||
| इंटरव्हल्सची संख्या 20 घेऊ. | | इंटरव्हल्सची संख्या 20 घेऊ. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|04:37 | |04:37 | ||
− | + | |'''Composite Simpson's Rule''' चा कोड पाहू. | |
− | | '''Composite Simpson's Rule''' चा कोड पाहू. | + | |
|- | |- | ||
Line 245: | Line 201: | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 04:49 | | 04:49 | ||
− | |||
| '''f ''' हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे. | | '''f ''' हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|04:52 | |04:52 | ||
− | + | |'''a''' ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
|04:56 | |04:56 | ||
− | |||
| ''' b''' ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. | | ''' b''' ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 04:58 | | 04:58 | ||
− | |||
| '''n''' हे इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. | | '''n''' हे इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:02 | | 05:02 | ||
− | |||
|आपण पॉईंटसचे दोन सेट काढू. | |आपण पॉईंटसचे दोन सेट काढू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:04 | | 05:04 | ||
− | |||
| एक सेट वापरून आपण फंक्शनची व्हॅल्यू काढू व त्याला 2 ने गुणू. | | एक सेट वापरून आपण फंक्शनची व्हॅल्यू काढू व त्याला 2 ने गुणू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:10 | | 05:10 | ||
− | |||
| दुस-या सेटमधे व्हॅल्यू काढून त्याला 4 ने गुणू. | | दुस-या सेटमधे व्हॅल्यू काढून त्याला 4 ने गुणू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:16 | | 05:16 | ||
− | + | |या व्हॅल्यूजची बेरीज करून त्याला आपण h भागिले 3 ने गुणू आणि उत्तर I मधे संचित करू. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:24 | | 05:24 | ||
− | + | | कोड कार्यान्वित करू. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:28 | | 05:28 | ||
− | + | | '''Simp underscore composite dot s c i''' ही फाईल सेव्ह करून कार्यान्वित करू. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:39 | | 05:39 | ||
− | |||
| प्रथम स्क्रीन क्लियर करू. | | प्रथम स्क्रीन क्लियर करू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 05:42 | | 05:42 | ||
− | |||
| उदाहरणात दिलेले फंक्शन घोषित करण्यासाठी टाईप करा: | | उदाहरणात दिलेले फंक्शन घोषित करण्यासाठी टाईप करा: | ||
|- | |- | ||
− | |||
|05:45 | |05:45 | ||
− | |||
|'''d e f f open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket is equal to f of x close quote comma open quote y is equal to one divided by open parenthesis one plus x cube close parenthesis close quote close parenthesis''' | |'''d e f f open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket is equal to f of x close quote comma open quote y is equal to one divided by open parenthesis one plus x cube close parenthesis close quote close parenthesis''' | ||
|- | |- | ||
− | |||
|06:12 | |06:12 | ||
− | |||
| एंटर दाबा. | | एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 06:14 | | 06:14 | ||
− | |||
| टाईप करा '''Simp underscore composite open parenthesis f comma one comma two comma twenty close parenthesis''' | | टाईप करा '''Simp underscore composite open parenthesis f comma one comma two comma twenty close parenthesis''' | ||
|- | |- | ||
− | |||
|06:24 | |06:24 | ||
− | + | |एंटर दाबा. | |
|- | |- | ||
− | |||
| 06:26 | | 06:26 | ||
− | |||
| कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. | | कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 06:31 | | 06:31 | ||
− | |||
| आता '''Composite Midpoint ''' नियम पाहू. | | आता '''Composite Midpoint ''' नियम पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 06:35 | | 06:35 | ||
− | |||
| या द्वारे 1 किंवा कमी डिग्रीच्या पॉलिनॉमियलचे इंटिग्रल काढता येतात, | | या द्वारे 1 किंवा कमी डिग्रीच्या पॉलिनॉमियलचे इंटिग्रल काढता येतात, | ||
|- | |- | ||
− | |||
|06:40 | |06:40 | ||
− | |||
| यात '''a comma b''' इंटरव्हल, सारख्या रुंदीच्या सब-इंटरव्हल्समधे विभागतात. | | यात '''a comma b''' इंटरव्हल, सारख्या रुंदीच्या सब-इंटरव्हल्समधे विभागतात. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|06:49 | |06:49 | ||
− | |||
| प्रत्येक इंटरव्हलचा मध्य '''x i ''' हा काढला जातो. | | प्रत्येक इंटरव्हलचा मध्य '''x i ''' हा काढला जातो. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|06:54 | |06:54 | ||
− | |||
| प्रत्येक मध्याशी इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढून त्यांची बेरीज केली जाते. | | प्रत्येक मध्याशी इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढून त्यांची बेरीज केली जाते. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:00 | |07:00 | ||
− | + | |'''Composite Midpoint ''' नियम वापरून हा प्रॉब्लेम सोडवू. | |
− | | '''Composite Midpoint ''' नियम वापरून हा प्रॉब्लेम सोडवू. | + | |
|- | |- | ||
− | |||
|07:05 | |07:05 | ||
− | |||
| आपल्याला '''one minus x square d x''' हे फंक्शन 0 ते 1.5 या इंटरव्हलसाठी दिले आहे. | | आपल्याला '''one minus x square d x''' हे फंक्शन 0 ते 1.5 या इंटरव्हलसाठी दिले आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:15 | |07:15 | ||
− | + | |'''n''' ची व्हॅल्यू 20 मानू. | |
− | | '''n''' ची व्हॅल्यू 20 मानू. | + | |
|- | |- | ||
− | |||
|07:18 | |07:18 | ||
− | |||
| '''Composite Midpoint ''' नियमाचा कोड पाहू. | | '''Composite Midpoint ''' नियमाचा कोड पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:24 | |07:24 | ||
− | |||
| प्रथम आपण '''f , a , b , n''' हे पॅरामीटर्स असणारे फंक्शन घोषित करणार आहोत. | | प्रथम आपण '''f , a , b , n''' हे पॅरामीटर्स असणारे फंक्शन घोषित करणार आहोत. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:30 | |07:30 | ||
− | |||
| '''f ''' हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे | | '''f ''' हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:33 | |07:33 | ||
− | |||
| '''a''' ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, | | '''a''' ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:36 | |07:36 | ||
− | |||
| ''' b''' ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. | | ''' b''' ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:39 | |07:39 | ||
− | |||
| '''n''' ही इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. | | '''n''' ही इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:41 | |07:41 | ||
− | |||
| आपण प्रत्येक इंटरव्हलचा मध्य काढू. | | आपण प्रत्येक इंटरव्हलचा मध्य काढू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:45 | |07:45 | ||
− | |||
| प्रत्येक मध्याशी इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढून त्यांची बेरीज करू आणि ती '''I''' मधे संचित करू. | | प्रत्येक मध्याशी इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढून त्यांची बेरीज करू आणि ती '''I''' मधे संचित करू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:53 | |07:53 | ||
− | |||
| आता हे उदाहरण सोडवू. | | आता हे उदाहरण सोडवू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|07:55 | |07:55 | ||
− | + | | '''mid underscore composite dot s c i''' ही फाईल सेव्ह करून कार्यान्वित करू. | |
− | | | + | |
|- | |- | ||
− | |||
|08:04 | |08:04 | ||
− | |||
| स्क्रीन क्लियर करू. | | स्क्रीन क्लियर करू. | ||
Line 467: | Line 352: | ||
|- | |- | ||
− | |||
|08:13 | |08:13 | ||
− | |||
| '''d e f f open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket is equal to f of x close quote comma open quote y is equal to one minus x square close quote close parenthesis''' | | '''d e f f open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket is equal to f of x close quote comma open quote y is equal to one minus x square close quote close parenthesis''' | ||
|- | |- | ||
− | |||
|08:37 | |08:37 | ||
− | |||
| एंटर दाबा. | | एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|08:39 | |08:39 | ||
− | |||
| नंतर टाईप करा '''mid underscore composite open parenthesis f comma zero comma one point five comma twenty close parenthesis''' | | नंतर टाईप करा '''mid underscore composite open parenthesis f comma zero comma one point five comma twenty close parenthesis''' | ||
|- | |- | ||
− | |||
|08:53 | |08:53 | ||
− | |||
|एंटर दाबा. कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. | |एंटर दाबा. कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|08:59 | |08:59 | ||
− | |||
| या पाठाचा सारांश पाहू. | | या पाठाचा सारांश पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | |||
|09:02 | |09:02 | ||
− | |||
| या पाठात आपण: | | या पाठात आपण: | ||
|- | |- | ||
− | |||
|09:04 | |09:04 | ||
− | |||
| न्युमरिकल इंटिग्रेशनसाठी '''Scilab''' कोड तयार करणे, | | न्युमरिकल इंटिग्रेशनसाठी '''Scilab''' कोड तयार करणे, | ||
|- | |- | ||
− | |||
|09:08 | |09:08 | ||
− | |||
| इंटिग्रलची व्हॅल्यू मिळवणे ह्याबद्दल जाणून घेतले. | | इंटिग्रलची व्हॅल्यू मिळवणे ह्याबद्दल जाणून घेतले. | ||
|- | |- | ||
|09:11 | |09:11 | ||
− | |||
| खाली दिलेल्या लिंकवर आपण व्हिडिओ पाहू शकता. | | खाली दिलेल्या लिंकवर आपण व्हिडिओ पाहू शकता. | ||
− | |||
|- | |- | ||
− | |||
| 09:15 | | 09:15 | ||
− | |||
| हा स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश देतो. | | हा स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश देतो. | ||
− | |||
|- | |- | ||
− | |||
|09:18 | |09:18 | ||
− | + | | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता. | |
− | + | ||
− | + | ||
|- | |- | ||
Line 539: | Line 400: | ||
|09:23 | |09:23 | ||
− | + | |स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम: | |
|- | |- | ||
− | |||
|09:25 | |09:25 | ||
− | + | | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
|09:29 | |09:29 | ||
− | + | | ऑनलाईन परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. | |
− | + | ||
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
|09:32 | |09:32 | ||
− | + | | अधिक माहितीसाठी कृपया contact@spoken-tutorial.org वर लिहा. | |
− | + | ||
|- | |- | ||
− | |||
|09:40 | |09:40 | ||
− | |||
| स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट हे टॉक टू टीचर या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट हे टॉक टू टीचर या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 09:45 | | 09:45 | ||
− | |||
| यासाठी नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी., एम .एच. आर. डी. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया कडून अर्थसहाय्य मिळाले आहे. | | यासाठी नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी., एम .एच. आर. डी. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया कडून अर्थसहाय्य मिळाले आहे. | ||
|- | |- | ||
− | |||
| 09:52 | | 09:52 | ||
− | |||
|अधिक माहितीसाठी http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro ला भेट द्या. | |अधिक माहितीसाठी http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro ला भेट द्या. | ||
− | |||
|- | |- | ||
− | |||
| 10:03 | | 10:03 | ||
− | |||
| हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज .... यांनी दिला आहे. सहभागाबद्दल धन्यवाद. | | हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज .... यांनी दिला आहे. सहभागाबद्दल धन्यवाद. |
Revision as of 18:33, 18 August 2017
Time | Narration |
00:01 | नमस्कार. Composite Numerical Integration वरील पाठात आपले स्वागत. |
00:07 | पाठाच्या शेवटी तुम्ही शिकणार आहात: |
00:11 | वेगवेगळ्या कंपोझिट न्युमरिकल इंटिग्रेशन अल्गोरिदमसाठी Scilab कोड तयार करणे. |
00:17 | इंटिग्रल समान भागांमधे विभागणे. |
00:21 | प्रत्येक भागाला अल्गोरिदम लागू करणे आणि |
00:24 | इंटिग्रलची कंपोझिट व्हॅल्यूची गणना करणे. |
00:28 | या पाठासाठी मी, |
00:30 | उबंटु 12.04 ही ऑपरेटिंग सिस्टीम |
00:34 | आणि Scilab 5.3.3 व्हर्जन वापरणार आहे. |
00:38 | पाठाचा सराव करण्यासाठी आपल्याला, |
00:42 | Scilab आणि |
00:44 | न्युमरिकल मेथडसच्या सहाय्याने इंटिग्रेशन करण्याचे प्राथमिक ज्ञान असावे. |
00:47 | Scilab साठी स्पोकन ट्युटोरियलच्या वेबसाईटवरील संबंधित पाठ बघा. |
00:55 | न्युमरिकल इंटिग्रेशन म्हणजे, |
00:58 | इंटिग्रलची संख्यात्मक म्हणजेच न्युमरिकल किंमत कशी काढता येईल याचा अभ्यास. |
01:03 | इंटिग्रलची अचूक गणिती किंमत उपलब्ध नसल्यास ही पध्दत वापरतात. |
01:08 | ही integrand च्या किंमतीवरून काढलेली definite integral ची जवळात जवळची किंमत असते. |
01:15 | आता Composite Trapezoidal नियमाबद्दल जाणून घेऊ. |
01:18 | हा trapezoidal नियमाचा विस्तारित नियम आहे. |
01:22 | आपण a comma b ह्या इंटरव्हलचे n समान भाग म्हणजेच इंटरव्हल्स करू. |
01:29 | h बरोबर b वजा a भागिले n ही प्रत्येक इंटरव्हलची लांबी आहे. |
01:36 | composite trapezoidal नियम असा आहे: |
01:41 | F of x या फंक्शनचा a ते b या इंटरव्हलमधील इंटिग्रल हा जवळपास h गुणिले फंक्शनच्या x zero ते x n येथील व्हॅल्यूंच्या बेरजेएवढा असतो. |
01:57 | composite trapezoidal नियमाच्या सहाय्याने एक उदाहरण सोडवू. |
02:02 | इंटरव्हल्सची संख्या n ही 10 मानू. म्हणजेच (n=10). |
02:09 | आता Composite Trapezoidal नियमाचा कोड Scilab एडिटरवर पाहू. |
02:16 | प्रथम आपण f , a , b , n हे पॅरामीटर्स असणारे फंक्शन घोषित करणार आहोत. |
02:22 | f हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे. |
02:25 | a ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, |
02:28 | b ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. |
02:31 | n ही इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. |
02:34 | 0 ते 1 चे 10 समान इंटरव्हल्स करण्यासाठी linspace हे फंक्शन वापरू. |
02:42 | आपण इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढू आणि ती I one मधे संचित करू. |
02:49 | कोड कार्यान्वित करण्यासाठी Scilab एडिटरवरील Execute वर क्लिक करून Save and execute
पर्याय निवडा. |
03:02 | फंक्शन घोषित करण्यासाठी टाईप करा: |
03:05 | d e f f कंसात एकेरी अवतरण चिन्हात चौकटी कंसात y चौकटी कंस पूर्ण बरोबर f of x एकेरी अवतरण चिन्ह पूर्ण comma अवतरण चिन्हात y बरोबर 1 भागिले कंसात 2 asterisk x plus 1 कंस पूर्ण अवतरण चिन्ह पूर्ण कंस पूर्ण. |
03:30 | एंटर दाबा. टाईप कराः Trap underscore composite open parenthesis f comma zero comma one comma ten close parenthesis |
03:41 | एंटर दाबा. |
03:43 | कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. |
03:47 | पुढे आपण Composite Simpson's rule बद्दल जाणून घेऊ. |
03:51 | या नियमात, आपण a comma b इंटरव्हल, सारख्या लांबीच्या n greater than 1 सब-इंटरव्हल्समधे विभागतो. |
04:03 | प्रत्येक इंटरव्हलला Simpson's rule लागू करतो. |
04:06 | आपल्याला अशाप्रकारे इंटिग्रलची व्हॅल्यू मिळते: |
04:10 | h by three multiplied by the sum of f zero, four into f one , two into f two to f n. |
04:19 | हे उदाहरण Composite Simpson's नियमाच्या सहाय्याने सोडवू. |
04:24 | आपल्याला one by one plus x cube d x’’’ हे फंक्शन 1 ते 2 या इंटरव्हलसाठी दिलेले आहे. |
04:32 | इंटरव्हल्सची संख्या 20 घेऊ. |
04:37 | Composite Simpson's Rule चा कोड पाहू. |
04:42 | प्रथम आपण f , a , b , n हे पॅरामीटर्स असणारे फंक्शन घोषित करणार आहोत. |
04:49 | f हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे. |
04:52 | a ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, |
04:56 | b ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. |
04:58 | n हे इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. |
05:02 | आपण पॉईंटसचे दोन सेट काढू. |
05:04 | एक सेट वापरून आपण फंक्शनची व्हॅल्यू काढू व त्याला 2 ने गुणू. |
05:10 | दुस-या सेटमधे व्हॅल्यू काढून त्याला 4 ने गुणू. |
05:16 | या व्हॅल्यूजची बेरीज करून त्याला आपण h भागिले 3 ने गुणू आणि उत्तर I मधे संचित करू. |
05:24 | कोड कार्यान्वित करू. |
05:28 | Simp underscore composite dot s c i ही फाईल सेव्ह करून कार्यान्वित करू. |
05:39 | प्रथम स्क्रीन क्लियर करू. |
05:42 | उदाहरणात दिलेले फंक्शन घोषित करण्यासाठी टाईप करा: |
05:45 | d e f f open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket is equal to f of x close quote comma open quote y is equal to one divided by open parenthesis one plus x cube close parenthesis close quote close parenthesis |
06:12 | एंटर दाबा. |
06:14 | टाईप करा Simp underscore composite open parenthesis f comma one comma two comma twenty close parenthesis |
06:24 | एंटर दाबा. |
06:26 | कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. |
06:31 | आता Composite Midpoint नियम पाहू. |
06:35 | या द्वारे 1 किंवा कमी डिग्रीच्या पॉलिनॉमियलचे इंटिग्रल काढता येतात, |
06:40 | यात a comma b इंटरव्हल, सारख्या रुंदीच्या सब-इंटरव्हल्समधे विभागतात. |
06:49 | प्रत्येक इंटरव्हलचा मध्य x i हा काढला जातो. |
06:54 | प्रत्येक मध्याशी इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढून त्यांची बेरीज केली जाते. |
07:00 | Composite Midpoint नियम वापरून हा प्रॉब्लेम सोडवू. |
07:05 | आपल्याला one minus x square d x हे फंक्शन 0 ते 1.5 या इंटरव्हलसाठी दिले आहे. |
07:15 | n ची व्हॅल्यू 20 मानू. |
07:18 | Composite Midpoint नियमाचा कोड पाहू. |
07:24 | प्रथम आपण f , a , b , n हे पॅरामीटर्स असणारे फंक्शन घोषित करणार आहोत. |
07:30 | f हे फंक्शन आहे जे आपल्याला सोडवायचे आहे |
07:33 | a ही इंटिग्रलची लोअर लिमिट आहे, |
07:36 | b ही इंटिग्रलची अप्पर लिमिट आहे. |
07:39 | n ही इंटरव्हल्सची संख्या दाखवते. |
07:41 | आपण प्रत्येक इंटरव्हलचा मध्य काढू. |
07:45 | प्रत्येक मध्याशी इंटिग्रलची व्हॅल्यू काढून त्यांची बेरीज करू आणि ती I मधे संचित करू. |
07:53 | आता हे उदाहरण सोडवू. |
07:55 | mid underscore composite dot s c i ही फाईल सेव्ह करून कार्यान्वित करू. |
08:04 | स्क्रीन क्लियर करू. |
08:08 | उदाहरणात दिलेले फंक्शन घोषित करण्यासाठी टाईप करा: |
08:13 | d e f f open parenthesis open single quote open square bracket y close square bracket is equal to f of x close quote comma open quote y is equal to one minus x square close quote close parenthesis |
08:37 | एंटर दाबा. |
08:39 | नंतर टाईप करा mid underscore composite open parenthesis f comma zero comma one point five comma twenty close parenthesis |
08:53 | एंटर दाबा. कंसोलवर उत्तर दाखवले जाईल. |
08:59 | या पाठाचा सारांश पाहू.
|
09:02 | या पाठात आपण: |
09:04 | न्युमरिकल इंटिग्रेशनसाठी Scilab कोड तयार करणे, |
09:08 | इंटिग्रलची व्हॅल्यू मिळवणे ह्याबद्दल जाणून घेतले. |
09:11 | खाली दिलेल्या लिंकवर आपण व्हिडिओ पाहू शकता. |
09:15 | हा स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश देतो. |
09:18 | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता. |
09:23 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम: |
09:25 | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते.
|
09:29 | ऑनलाईन परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. |
09:32 | अधिक माहितीसाठी कृपया contact@spoken-tutorial.org वर लिहा. |
09:40 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट हे टॉक टू टीचर या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. |
09:45 | यासाठी नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी., एम .एच. आर. डी. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया कडून अर्थसहाय्य मिळाले आहे. |
09:52 | अधिक माहितीसाठी http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro ला भेट द्या. |
10:03 | हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज .... यांनी दिला आहे. सहभागाबद्दल धन्यवाद. |