Difference between revisions of "C-and-Cpp/C2/Tokens/Sanskrit"
From Script | Spoken-Tutorial
PoojaMoolya (Talk | contribs) |
|||
| Line 451: | Line 451: | ||
|- | |- | ||
|12:15 | |12:15 | ||
| − | |पाठस्यास्य सारांशः - | + | |पाठस्यास्य सारांशः - अस्मिन् पाठे वयं - |
| − | + | ||
| − | + | ||
| − | + | ||
|- | |- | ||
|12:18 | |12:18 | ||
Latest revision as of 17:40, 28 March 2017
| Time | Narration |
| 00:01 | C अपि च C++ मध्ये टोकन्स् विषयकेऽस्मिन् पाठे भवद्भ्यः स्वागतम्। |
| 00:06 | अस्मिन् पाठे वयं, टोकन् इत्येतेषां विवरणं तेषाम् उपयोगः च कथं इति ज्ञास्यामः। |
| 00:12 | इदं वयं किञ्चन उदाहरणसहितं ज्ञास्यामः। |
| 00:15 | कतिचन दोषाः तेषां निवारणविधानं च पश्यामः। |
| 00:20 | पाठस्यास्य रचनासमये अहं उबंटु 11.10 इति आपरेटिंग् सिस्टम् मध्ये gcc अपि च g++ कंपैलर् 4.6.1 इत्यस्य उपयोगं कृतवान् अस्मि। |
| 00:33 | पाठमिमं प्रास्ताविकेन आरभामहे। |
| 00:36 | टोकन् इतीदं Data types, Variables, Constants अपि च Identifiers इत्येतेषां कृते उपयुज्यमानं सामान्यं पदम्। |
| 00:46 | अस्माकं प्रोग्राम् इत्यनेन आरभामहे। |
| 00:49 | अहम् एतावता एव सम्पादके (Editor) कोड् टङ्कितवान् अस्मि। |
| 00:53 | तत् उद्घाटयामि। |
| 00:56 | अस्माकं सञ्चिकायाः नाम Tokens डाट् c. |
| 01:04 | अस्मिन् प्रोग्राम् मध्ये वेरियेबल् कृते आरम्भिकमौल्यं दत्वा तत्मौल्यं प्रिंट् कर्तुं शक्नुमः। |
| 01:09 | अधुना, इदं कोड् विवृणोमि। |
| 01:12 | एषा अस्माकं हेडर् सञ्चिका। |
| 01:16 | एतत् अस्माकं मैन् फंक्षन्। |
| 01:20 | अत्र, int (इंट्) इति कीवर्ड अस्ति। |
| 01:22 | कीवर्ड इत्येतेषाम् अर्थं कंपैलर् जानाति। |
| 01:26 | a इति इंटिजर् वेरियेबल्। |
| 01:28 | वयम् अस्य कृते द्वे इति मौल्यं दत्तवन्तः स्मः। |
| 01:32 | अस्मै इनिशियलैजेशन् (initialization) इति वदामः। |
| 01:35 | यदि मौल्यं न ददाति तर्हि तस्य कृते डिक्लेरेशन् (declaration) इति वदामः। |
| 01:43 | अत्र, b इति कान्स्टण्ट (constant) अस्ति। |
| 01:46 | वयं b इत्यस्य कृते चत्वारि इति मौल्यं दत्वा इनिशियलैज् (initialize) कृतवन्तः स्मः। |
| 01:53 | रीड् ओन्लि वेरियेबल् इति आरचयितुं कान्स्ट् (const) इति कीवर्ड् उपयुञ्ज्महे। |
| 01:58 | कीवर्ड् अपि च कान्स्टण्ट् इत्यनयोः विषये इतोऽप्यधिकं ज्ञातुम् अस्माकं स्लैड् प्रति गच्छामः। |
| 02:06 | कीवर्ड् कृते ये अर्थाः सन्ति ते परिवर्तयितुं न शक्यन्ते। |
| 02:11 | कीवर्ड् इत्येतानि वेरियेबल्-नाम इव उपयोक्तुं न शक्यन्ते। |
| 02:15 | C मध्ये द्वात्रिंशत् कीवर्ड सन्ति। |
| 02:18 | तेषु कतिचन, auto, break, case, क्यार्(char), ईनम्(enum), एक्स्टर्न्(extern) |
| 02:28 | कान्स्टंट् : एतानि स्थिरमौल्यानि। |
| 02:33 | यदा प्रोग्राम् एक्सिक्यूट् भवति तदा एतानि न परिवर्त्यन्ते। |
| 02:38 | कान्स्टंट् मध्ये विधद्वयं, न्यूमरिक् (Numeric) constants अपि च क्यारक्टर् (Character) constants इति। |
| 02:45 | अधुना अस्माकं प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 02:47 | अत्र C इत्यस्य दत्तांशप्रकारः (डाटाटैप्) फ्लोट् अस्ति। |
| 02:52 | वयं अस्मै 1.5 इति मौल्यं दत्तवन्तः स्मः। |
| 02:56 | डटाटैप् इति कैश्चित् नियमैः संहतं किञ्चन सीमितं सेट् अस्ति। |
| 03:04 | अत्र d इति किञ्चन वेरियेबल् अस्ति। |
| 03:07 | क्यार् (char) अपि च सिंगल् कोट् इत्येतयोः यदि उपयोगं कुर्मः तर्हि character इत्यस्य उपयोगं कुर्वन्तः स्मः इत्यर्थः। |
| 03:12 | अतः, d इति किञ्चन क्यारक्तर् वेरियेबल् अस्ति यस्मिन् ‘A’ वर्तते। |
| 03:20 | एतेन, int, double, float अपि च char इत्येतानि दत्तांशप्रकाराः इति ज्ञायन्ते। |
| 03:30 | a, c अपि च d इत्येतानि वेरियेबल्स् सन्ति। |
| 03:35 | अधुना अस्माकं स्लैड् प्रति गच्छामः। |
| 03:37 | दत्तांशप्रकारः (डाटाटैप्) अपि च वेरियेबल् इत्येतयोः विषये इतोऽप्यधिकं ज्ञास्यामः। |
| 03:48 | दतांशप्रकारः (डाटाटैप्) : इंटिजर् दत्तांशप्रकारात् आरभामहै। |
| 03:50 | इदं int रूपेण डिक्लेर् भवति। |
| 03:53 | इंटिजर् डाटाटप् इत्यस्य मुद्रणार्थम् अस्माभिः पर्संट् d (%d) इति फार्म्यट् स्पेसिफ़ैयर् उपयोक्तव्यम्। |
| 04:01 | एवमेव, फ्लोट् अपि च %f इति floating pointnumber इत्येतेषां कृते उपयुज्यते। |
| 04:09 | character दत्तांशप्रकारेभ्यः क्यार् (char) अपि च %c इत्यस्य उपयोगं कुर्मः। |
| 04:15 | अपि च डबल्-दत्तांशप्रकारेभ्यः डबल् अपि च %lf इति फार्म्याट् स्पेसिफैयर् उपयुञ्ज्महे। |
| 04:24 | वयमधुना दत्तांशप्रकाराणां व्याप्तिं (रेंज्) पश्यामः। |
| 04:29 | एषा इंटिजर् दत्तांशप्रकारस्य व्याप्तिः। |
| 04:34 | एषा फ्लोटिंग् पायिंट् इत्यस्य व्याप्तिः। |
| 04:39 | एषा क्यारेक्टर् इत्यस्य व्याप्तिः। |
| 04:42 | अपि च एषा डबल् इत्यस्य व्याप्ति। |
| 04:47 | वेरियेबल् कृते यत् मौल्यं दत्तमस्ति तत् अस्याः व्याप्तेः अपेक्षया अधिकं न्यूनं वा न भवेत्। |
| 04:56 | अधुना वेरियेबल् विषये इतोऽप्यधिकं ज्ञास्यामः। |
| 05:00 | वेरियेबल् इति किञ्चन दत्तांशनाम (डाटानेम्) अस्ति। |
| 05:02 | इदं दत्तांशमौल्यसङ्ग्रहणाय उपय्क्तुं शक्यते। |
| 05:06 | प्रोग्राम् यदा चाल्यते तदा तदा एतस्य मौल्यं परिवर्तयितुं शक्यते। |
| 05:10 | वेरियेबल् इत्यस्य उपयोगात् प्राक् तत् डिक्लेर् करणीयम्। |
| 05:14 | वेरियेबल् कृते अर्थपूर्णानि नामानि दातव्यम्। |
| 05:18 | उदाहरणार्थम्, जान, मार्क्स्, सम् इत्यादीनि। |
| 05:24 | अधुना अस्माकं प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 05:27 | अत्र, प्रिंट् एफ् (printf) इति नियोगस्य (फंक्षन्) ऐडेंटिफ़ैयर् इत्यस्य नाम अस्ति। |
| 05:32 | अस्माकं स्लैड् प्रति गच्छामः। |
| 05:35 | अधुना ऐडेंटिफ़ैयर् विषये ज्ञास्यामः। |
| 05:38 | ऐडेंटिफ़ैयर् इत्येतानि उपयोक्त्रा निर्धारितानि नामानि सन्ति। |
| 05:41 | ऐडेंटिफ़ैयर् मध्ये वर्णाः सङ्ख्याः वा भवितुमर्हन्ति। |
| 05:46 | बृहदक्षराणि लघ्वक्षराणि वा उपयुक्तं भवेत्। |
| 05:51 | प्रथमाक्षरं वर्णः अथवा अंडर्स्कोर् भवेत्। |
| 05:55 | अधुना अस्माकं प्रोग्रम् प्रति गच्छामः। |
| 05:58 | अत्र वयं वेरियेबल् अपि च कान्स्टंट् इत्येते इनिशियलैस् कृतवन्तः स्मः। |
| 06:02 | अत्र वयं तानि प्रिंट् कुर्मः। |
| 06:05 | अपि च एतत् अस्माकं रिटर्न् स्टेट्मेंट्। |
| 06:08 | अधुना save नुदन्तु। |
| 06:10 | अधुना प्रोग्राम् इतीदं एक्सिक्यूट् कुर्मः। |
| 06:12 | भवतां कीलफलके Ctrl, Alt अपि च T कीलानि एकधा एव नुत्वा टर्मिनल् विंडो उद्घाटयन्तु। |
| 06:21 | कंपैल् कर्तुं, “gcc” स्पेस् tokens डाट् c स्पेस् हैफन् (-) ओ (O) स्पेस् “tok” इति टङ्कयित्वा Enter नुदन्तु। |
| 06:30 | एक्सिक्यूट् कर्तुं डाट् स्ल्याश् “tok” इति टङ्कयन्तु। |
| 06:35 | फलितं दृश्यते। |
| 06:39 | अत्र, दशमांशबिन्दोः अनन्तरं षड्मौल्यानि सन्ति। |
| 06:44 | अपि च अत्र मौल्यद्वयमस्ति। |
| 06:48 | अधुना, अस्य कारणम् अन्विषामः। अस्माकं प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 06:54 | यतोहि अत्र पर्सेंट् पायिंट 2f इति अस्ति। |
| 06:59 | वयं दशमांशबिन्दोः अनन्तरं सङ्ख्याद्वयमेव प्रिंट् कर्तुं शक्नुमः। |
| 07:04 | यदि अत्र मह्यं फलितं सङ्ख्यात्रयात्मकं भवेत् तर्हि, |
| 07:09 | % point 2f इत्येत् % point 3f इति परिवर्तनीयम्। |
| 07:16 | Save नुदन्तु। |
| 07:19 | टर्मिनल् प्रति गच्छन्तु। |
| 07:22 | पूर्ववत् कंपैल् कृत्वा एक्सिक्यूट् कुर्वन्तु। |
| 07:28 | अत्र दशमांशबिन्दोः अनन्तरं सङ्ख्यात्रयं दृष्टुं शक्नुमः। |
| 07:33 | अधुना प्रोग्राम् इतीदं c++ मध्ये एक्सिक्यूट् कुर्मः। |
| 07:36 | प्रोग्राम् प्रति गच्छन्तु। |
| 07:40 | अहमत्र किञ्चित् परिवर्तनं करोमि। |
| 07:42 | प्रथमं भवतां कीलफलके shift, ctrl अपि च s कीलानि एकधा एव नुदन्तु। |
| 07:50 | अधुना सञ्चिकां डाट् सि पि पि (.cpp) इति एक्स्टेन्शन् इत्यनेन सह रक्षन्तु। |
| 07:58 | हेडर् सञ्चिकां ऐ ओ स्ट्रीम् (iostream) इति परिवर्तयामः। |
| 08:03 | using स्टेट्मेंट् योजयन्तु। |
| 08:08 | अपि च रक्षन्तु। |
| 08:11 | C++ मध्ये, पङ्क्तिं मुद्रापयितुं cout फंक्षन् इत्यस्य उपयोगः भवति इत्यतः अत्र, printf स्टेट्मेंट् इत्यस्य स्थाने cout स्टेट्मेंट् लिखन्तु। |
| 08:21 | Search for and replacetext इति विकल्पस्योपरि नुदन्तु। |
| 08:27 | अत्र, printf ओपनिंग् ब्रैकेट् इति टङ्कयन्तु। |
| 08:33 | अपि च, कालम् मध्ये cout अपि च द्वे ओपनिंग् आंगल् ब्रैकेट् इत्येते टङ्कयन्तु। |
| 08:40 | अधुना, Replace All पिञ्जं नुत्वा अनन्तरं क्लोस् इत्यत्र नुदन्तु। |
| 08:45 | अस्मभ्यं format specifier अपि च स्ल्याश् n इत्येतयोः आवश्यकता नास्ति। |
| 08:50 | ते निष्कासयामः। |
| 08:52 | अधुना, comma इत्यस्यापेक्षया, द्वे ओपनिंग् ब्रैकेट् टङ्कयन्तु। |
| 09:01 | Save नुदन्तु। क्लोसिंग् ब्रैकट् निष्कायन्तु। |
| 09:04 | अनन्तरं, द्वे ओपनिंग् आंगल् ब्रैकेट् टङ्कयन्तु। |
| 09:09 | अपि च डबल् कोट्स् इत्यस्यान्तः स्ल्याश् एन् इति टङ्कयन्तु। |
| 09:16 | अधुना Save नुदन्तु। |
| 09:20 | प्रोग्राम् एक्सिक्यूट् कुर्मः। टर्मिनल् प्रति गच्छामः। |
| 09:24 | कंप्लैल् कर्तुं g++ स्पेस् tokens डाट् cpp स्पेस् हैफन् ओ स्पेस् टि ओ के वन् इति टङ्कयन्तु। |
| 09:35 | अत्र, tokens.c इति सञ्चिकायाः output parametertok इति सञ्चिका ओवर् रैट् न भवतु इति धिया tok1 इति टङ्कितवन्तः स्मः। |
| 09:46 | अधुना Enter नुदन्तु। |
| 09:48 | एक्सिक्यूट् कर्तुं डाट् स्ल्याश् tok1 इति टङ्कयन्तु। |
| 09:55 | फलितं दृश्यते। |
| 09:59 | अधुना वयं कतीनाञ्चन दोषानां विषये पश्यामः। |
| 10:03 | अस्माकं प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 10:05 | अत्र, b इत्यस्य कृते पुनः अष्ट इति मौल्यं ददामि। |
| 10:12 | Save नुदन्तु। अधुना किं भवति इति पश्यामः। |
| 10:15 | टर्मिनल् प्रति गच्छामः। |
| 10:17 | प्राम्प्ट् इति रिक्तं करोमि। |
| 10:22 | पूर्ववत् कंपैल् कुर्वन्तु। |
| 10:26 | अत्र tokens.cpp इति सञ्चिकायां सप्तमपङ्क्त्यां दोषः दृष्टुं शक्यः। |
| 10:32 | Assignment of read only variable b. |
| 10:36 | अस्माकं प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 10:39 | यतोहि, b कान्स्टंट वर्तते। कान्स्टंट् इत्येतानि स्थिरमौल्यानि सन्ति। |
| 10:45 | यदा प्रोग्राम् एक्सिक्यूट् भावन्ति तदा तानि न परिवर्तन्ते। |
| 10:49 | अतः दोषः दृश्यते। दोषमिमं परिहरामः। |
| 10:54 | एतत् नाशयित्वा Save नुदन्तु। |
| 10:57 | पुनः एक्सिक्यूट् कुर्मः। टर्मिनल् प्रति गच्छामः। |
| 11:01 | पूर्ववत् कम्पैल् कुर्वन्तु। |
| 11:03 | पूर्ववत् एक्सिक्यूट् कुर्वन्तु। पश्यन्तु, अधुना कार्यं करोति। |
| 11:09 | अधुना वयम् अपरं सामान्यदोषं पश्यामः। |
| 11:12 | प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 11:15 | अत्र सिंगल् कोट् इति त्यजामि इति चिन्तयन्तु। Save नुदन्तु। |
| 11:21 | एक्सिक्यूट् कुर्मः। टर्मिनल् प्रति गच्छामः। |
| 11:25 | पूर्ववत् कम्पैल् कुर्मः। |
| 11:28 | अस्माकं tokens डाट् cpp इति सञ्चिकायां नवमपङ्क्तौ दोषः दृश्यते। |
| 11:34 | A was not declared in the scope. अस्माकं प्रोग्राम् प्रति गच्छामः। |
| 11:40 | यतो हि, सिंगल् कोट् इत्यस्यान्तरे विद्यमानं यत्किञ्चिदपि वर्णः इति परिगण्यते। |
| 11:47 | अपि च अत्र वयं d इत्येतत् character वेरियेबल् इव ड्क्लेर् कृतवन्तः स्मः। |
| 11:53 | अधुना दोषमिमं परिहरामः। अत्र सिंगल् कोट् टङ्कयन्तु। |
| 11:59 | Save नुदन्तु। एक्सिक्यूट् कुर्वन्तु। |
| 12:02 | टर्मिनल् प्रति गच्छामः। |
| 12:04 | पूर्ववत् कम्पैल् कुर्मः। |
| 12:06 | पूर्वावत् एक्सिक्यूट् कुर्मः। पश्यन्तु, एतत् कार्यं करोति। |
| 12:13 | अधुना स्लैड् प्रति गच्छामः। |
| 12:15 | पाठस्यास्य सारांशः - अस्मिन् पाठे वयं - |
| 12:18 | डाटा टैप् – उदाहरणार्थम्, int, double, float इत्यादीनि। |
| 12:24 | वेरियेबल् – उदाहरणार्थम्, int=2; इत्यादीनि। |
| 12:29 | ऐडेंटिफैयर् – उदाहरणार्थम्, printf अपि च |
| 12:34 | कान्स्टंट् – उदाहरणार्थम्, double const b=4; इत्यादिविषयान् ज्ञातवन्तः। |
| 12:40 | अभ्यासार्थम्, simple interest प्राप्तुं किञ्चन प्रोग्राम् लिखन्तु। |
| 12:45 | सङ्केतः : principal * rate * time अपान् (upon) 100 |
| 12:50 | स्पोकन ट्युटोरियल् प्रोजेक्ट् विषये इतोप्यधिकं ज्ञातुं अधो निर्दिष्टलिंक् मध्ये विद्यमानं चलच्चित्रं पश्यन्तु। |
| 12:56 | यदि भवतां समीपे उत्तमं bandwidth नास्ति तर्हि एतत् अवचित्य पश्यतु। |
| 13:01 | spoken tutorial team पाठमिममुपयुज्य कार्यशालां चालयति। |
| 13:07 | ये online परीक्षायाम् उत्तीर्णतां यान्ति तेभ्य प्रमाणपत्रमपि ददाति। |
| 13:10 | अधिकविवरणार्थं contact @spoken-tutorial.org इति अणुसङ्केते सम्पृच्यताम्। |
| 13:19 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्ट Talk to a Teacher इति परियोजनायाः भागः अस्ति। |
| 13:24 | इमं प्रकल्पं राष्ट्रियसाक्षरतामिषन् इति संस्था ICT, MHRD भारतसर्वकारः इत्यस्य माध्यमेन समर्थितवती अस्ति। |
| 13:30 | अधिकविवरणार्थं अधो विद्यमानं लिंक् पश्यन्तु |
| 13:35 | अस्य पाठस्य अनुवादकः ऐ ऐ टी बांबेतः राकेशः प्रवाचकश्च ऐ ऐ टी बांबेतः वासुदेवः, धन्यवादः। |
