Difference between revisions of "PERL/C2/Data-Structures/Marathi"
From Script | Spoken-Tutorial
(Created page with ''''Title of script''': '''Data Structures''' '''Author: Manali Ranade''' '''Keywords: Perl''' {| border=1 | '''Visual Cue''' | '''Narration''' |- | 00.00 | पर्…') |
|||
Line 12: | Line 12: | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:00 |
| पर्लमधील '''Data Structures''' या पाठात स्वागत. | | पर्लमधील '''Data Structures''' या पाठात स्वागत. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:05 |
| या पाठात पर्लमधील डेटा स्ट्रक्चरबद्दल जाणून घेऊ. | | या पाठात पर्लमधील डेटा स्ट्रक्चरबद्दल जाणून घेऊ. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:11 |
| मी उबंटु लिनक्स'''12.04''' ही ऑपरेटिंग सिस्टीम आणि पर्ल '''5.14.2''' वापरणार आहे. | | मी उबंटु लिनक्स'''12.04''' ही ऑपरेटिंग सिस्टीम आणि पर्ल '''5.14.2''' वापरणार आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:18 |
| मी '''gedit''' हा टेक्स्ट एडिटर वापरणार आहे. | | मी '''gedit''' हा टेक्स्ट एडिटर वापरणार आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:22 |
| तुम्ही तुमच्या आवडीचा टेक्स्ट एडिटर वापरू शकता. | | तुम्ही तुमच्या आवडीचा टेक्स्ट एडिटर वापरू शकता. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:25 |
| तुम्हाला पर्लमधील व्हेरिएबल्सचे प्राथमिक ज्ञान असावे. | | तुम्हाला पर्लमधील व्हेरिएबल्सचे प्राथमिक ज्ञान असावे. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:29 |
| कॉमेंटस, लूप्स आणि कंडिशनल स्टेटमेंटसचे ज्ञान अधिक फायद्याचे ठरेल. | | कॉमेंटस, लूप्स आणि कंडिशनल स्टेटमेंटसचे ज्ञान अधिक फायद्याचे ठरेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:36 |
| संबंधित पाठांसाठी स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाईटला भेट द्या. | | संबंधित पाठांसाठी स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाईटला भेट द्या. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:41 |
| पर्लमधे डेटा स्ट्रक्चरचे तीन प्रकार आहेत. | | पर्लमधे डेटा स्ट्रक्चरचे तीन प्रकार आहेत. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:44 |
| '''स्केलर''' | | '''स्केलर''' | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:45 |
| ऍरे | | ऍरे | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:46 |
| आणि हॅश. यालाच '''असोसिएटीव्ह ऍरे''' म्हणतात. | | आणि हॅश. यालाच '''असोसिएटीव्ह ऍरे''' म्हणतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:50 |
| '''स्केलर:''' ह्या टाईपचे '''डेटा स्ट्रक्चर कुठल्याही डेटा टाईपची व्हॅल्यू संचित करते. | | '''स्केलर:''' ह्या टाईपचे '''डेटा स्ट्रक्चर कुठल्याही डेटा टाईपची व्हॅल्यू संचित करते. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:56 |
| डेटा टाईप स्ट्रिंग, नंबर, डबल इत्यादी असू शकतो. | | डेटा टाईप स्ट्रिंग, नंबर, डबल इत्यादी असू शकतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:01 |
| हा ऍरे किंवा हॅशचा संदर्भ साठवू शकतो. | | हा ऍरे किंवा हॅशचा संदर्भ साठवू शकतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:06 |
| पर्लमधील रेफरन्स बद्दल पुढील पाठांत जाणून घेऊ. | | पर्लमधील रेफरन्स बद्दल पुढील पाठांत जाणून घेऊ. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:11 |
| '''स्केलर''' टाईपचे डेटा स्ट्रक्चर व्हेरिएबल घोषित करण्याएवढे सोपे आहे. | | '''स्केलर''' टाईपचे डेटा स्ट्रक्चर व्हेरिएबल घोषित करण्याएवढे सोपे आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:16 |
| '''$count = 12''' सेमीकोलन | | '''$count = 12''' सेमीकोलन | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:20 |
| '''$string''' = सिंगल कोटसमधे ''''I am scalar of type string''' सेमीकोलन. | | '''$string''' = सिंगल कोटसमधे ''''I am scalar of type string''' सेमीकोलन. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:26 |
| आपण '''स्केलर वर पुढील क्रिया करू शकतो. | | आपण '''स्केलर वर पुढील क्रिया करू शकतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:30 |
| त्याला व्हॅल्यू देणे, | | त्याला व्हॅल्यू देणे, | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:32 |
| एका स्केलरची व्हॅल्यू''' दुस-याला देणे. | | एका स्केलरची व्हॅल्यू''' दुस-याला देणे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:35 |
| '''नंबर''' टाईप असलेल्या स्केलर्सवर बेरीज, वजाबाकी इत्यादी गणिती क्रिया करणे. | | '''नंबर''' टाईप असलेल्या स्केलर्सवर बेरीज, वजाबाकी इत्यादी गणिती क्रिया करणे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:41 |
| स्ट्रिंग स्केलरवर '''concatenation, substr'''(subisteir) इत्यादी स्ट्रिंग क्रिया करणे. | | स्ट्रिंग स्केलरवर '''concatenation, substr'''(subisteir) इत्यादी स्ट्रिंग क्रिया करणे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:48 |
| आता स्केलर डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. | | आता स्केलर डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:52 |
| टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा '''gedit scalars dot pl''' space '''आणि एंटर दाबा. | | टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा '''gedit scalars dot pl''' space '''आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:01 |
| हे '''scalars dot pl''' ही फाईल gedit मधे उघडेल. | | हे '''scalars dot pl''' ही फाईल gedit मधे उघडेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:05 |
| स्क्रीनवर दिसत असलेला कोड टाईप करा. | | स्क्रीनवर दिसत असलेला कोड टाईप करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:09 |
| येथे स्केलर घोषित करून त्याला व्हॅल्यू दिलेली आह. | | येथे स्केलर घोषित करून त्याला व्हॅल्यू दिलेली आह. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:13 |
| ह्या काही गणिती क्रिया आहेत ज्या नंबर टाईपच्या स्केलरवर करता येऊ शकतात. | | ह्या काही गणिती क्रिया आहेत ज्या नंबर टाईपच्या स्केलरवर करता येऊ शकतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:19 |
| ही स्ट्रिंग ऑपरेशन्स आहेत जी स्ट्रिंग टाईपच्या स्केलरवर करता येतात. | | ही स्ट्रिंग ऑपरेशन्स आहेत जी स्ट्रिंग टाईपच्या स्केलरवर करता येतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:25 |
| '''substr''' हे '''PERL''' फंक्शन स्ट्रिंगचा भाग आऊटपुट म्हणून देते. | | '''substr''' हे '''PERL''' फंक्शन स्ट्रिंगचा भाग आऊटपुट म्हणून देते. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:30 |
| येथे '''index 0''' स्ट्रिंगची सुरूवात दाखवतो. म्हणजेच कुठल्याच अक्षरापासून स्ट्रिंग extract करावयाचा ते सांगतो. | | येथे '''index 0''' स्ट्रिंगची सुरूवात दाखवतो. म्हणजेच कुठल्याच अक्षरापासून स्ट्रिंग extract करावयाचा ते सांगतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:39 |
| आणि 11 '''offset''' दर्शवते म्हणजेच आऊटपुटमधे कुठपर्यंत स्ट्रिंगची व्हॅल्यू हवी आहे. | | आणि 11 '''offset''' दर्शवते म्हणजेच आऊटपुटमधे कुठपर्यंत स्ट्रिंगची व्हॅल्यू हवी आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:46 |
| '''Ctrl + S दाबा.''' फाईल सेव्ह करा. | | '''Ctrl + S दाबा.''' फाईल सेव्ह करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:50 |
| टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करा. | | टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:55 |
| '''perl scalars dot pl''' आणि एंटर दाबा. | | '''perl scalars dot pl''' आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:00 |
| टर्मिनलवर हायलाईट केल्याप्रमाणे आऊटपुट दाखवले जाईल. | | टर्मिनलवर हायलाईट केल्याप्रमाणे आऊटपुट दाखवले जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:05 |
| आता पर्लमधील ऍरे डेटा स्ट्रक्चर पाहू. | | आता पर्लमधील ऍरे डेटा स्ट्रक्चर पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:09 |
| ऍरे म्हणजे एलिमेंटसची सूची . | | ऍरे म्हणजे एलिमेंटसची सूची . | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:12 |
| हे एलिमेंटस स्ट्रिंग, नंबर इत्यादी असू शकतात. | | हे एलिमेंटस स्ट्रिंग, नंबर इत्यादी असू शकतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:16 |
| ह्याला एक '''index असतो,''' जो '''ऍरेवर '''विविध क्रिया करताना वापरला जातो. | | ह्याला एक '''index असतो,''' जो '''ऍरेवर '''विविध क्रिया करताना वापरला जातो. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:22 |
| '''Index''' शून्याने सुरू होतो. | | '''Index''' शून्याने सुरू होतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:25 |
| इतर प्रोग्रॅमिंग लँग्वेजेस प्रमाणे पर्लमधे ऍरेचा आकार किंवा लांबी आधी घोषित करण्याची गरज नसते. | | इतर प्रोग्रॅमिंग लँग्वेजेस प्रमाणे पर्लमधे ऍरेचा आकार किंवा लांबी आधी घोषित करण्याची गरज नसते. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:33 |
| '''पर्लमधील ऍरे''', त्यातील घटक कमी केले किंवा वाढवले की लहान मोठा होतो. | | '''पर्लमधील ऍरे''', त्यातील घटक कमी केले किंवा वाढवले की लहान मोठा होतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:39 |
| ऍरेचा सिन्टॅक्स असा आहे. | | ऍरेचा सिन्टॅक्स असा आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:41 |
| '''at the rate variableName space equal to '''space कंसात कॉमाने वेगळी केलेली ऍरेच्या घटकांची यादी कंस पूर्ण semicolon | | '''at the rate variableName space equal to '''space कंसात कॉमाने वेगळी केलेली ऍरेच्या घटकांची यादी कंस पूर्ण semicolon | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:54 |
| आता '''ऍरे''' डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. | | आता '''ऍरे''' डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:57 |
| टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा '''gedit perlArray dot pl''' space '''&''' आणि एंटर दाबा. | | टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा '''gedit perlArray dot pl''' space '''&''' आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:08 |
| हे '''gedit''' मधे '''perlArray dot pl''' ही फाईल उघडेल. | | हे '''gedit''' मधे '''perlArray dot pl''' ही फाईल उघडेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:12 |
| स्क्रीनवर दिसत असलेला कोड टाईप करा. | | स्क्रीनवर दिसत असलेला कोड टाईप करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:18 |
| हा नंबर टाईपचे घटक असलेला '''नंबर ऍरे आहे. | | हा नंबर टाईपचे घटक असलेला '''नंबर ऍरे आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:23 |
| हा स्ट्रिंग टाईपचे घटक असलेला string ऍरे आहे. | | हा स्ट्रिंग टाईपचे घटक असलेला string ऍरे आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:29 |
| ह्या ऍरे मधे नंबर आणि स्ट्रिंग ह्या दोन्ही टाईपचे '''घटक '''आहेत. | | ह्या ऍरे मधे नंबर आणि स्ट्रिंग ह्या दोन्ही टाईपचे '''घटक '''आहेत. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:34 |
| हे उदाहरण पर्लमधील विविध प्रकारचे ऍरे दाखवते. | | हे उदाहरण पर्लमधील विविध प्रकारचे ऍरे दाखवते. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:39 |
| पर्लमधे अशाप्रकारे '''ऍरे''' प्रिंट केले जातात. | | पर्लमधे अशाप्रकारे '''ऍरे''' प्रिंट केले जातात. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:43 |
| '''Ctrl + S दाबा.''' फाईल सेव्ह करा. | | '''Ctrl + S दाबा.''' फाईल सेव्ह करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:47 |
| टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करण्यासाठी टाईप करा | | टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करण्यासाठी टाईप करा | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:52 |
| '''perl perlArray dot pl''' आणि एंटर दाबा. | | '''perl perlArray dot pl''' आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:59 |
| टर्मिनलवर असे आऊटपुट दिसेल. | | टर्मिनलवर असे आऊटपुट दिसेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:04 |
| आता पर्लमधील हॅश डेटा स्ट्रक्चर पाहू. | | आता पर्लमधील हॅश डेटा स्ट्रक्चर पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:08 |
| हॅशला '''असोसिएटिव्ह ऍरेही''' म्हणतात. | | हॅशला '''असोसिएटिव्ह ऍरेही''' म्हणतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:12 |
| हे एक Key Value pair data structure आहे | | हे एक Key Value pair data structure आहे | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:15 |
| '''hash''' मधील की ('''Key''') ही एकमेव असते. | | '''hash''' मधील की ('''Key''') ही एकमेव असते. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:18 |
| तीच की परत दिली असता त्या कीसाठी आधी दिलेली व्हॅल्यू नव्या व्हॅल्यूने लिहिली जाते. | | तीच की परत दिली असता त्या कीसाठी आधी दिलेली व्हॅल्यू नव्या व्हॅल्यूने लिहिली जाते. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:28 |
| एक व्हॅल्यू अनेक वेळा येऊ शकते. | | एक व्हॅल्यू अनेक वेळा येऊ शकते. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:30 |
| की कुठल्याही डेटा प्रकारची व्हॅल्यू साठवू शकते. | | की कुठल्याही डेटा प्रकारची व्हॅल्यू साठवू शकते. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:34 |
| हॅशचा सिन्टॅक्स असा आहे. | | हॅशचा सिन्टॅक्स असा आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:36 |
| '''percentage variable name space equal to space''' कंस सुरू | | '''percentage variable name space equal to space''' कंस सुरू | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:41 |
| एंटर दाबा. | | एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:42 |
| '''single quote key Name single quote space equal to greater than sign space Value comma''' | | '''single quote key Name single quote space equal to greater than sign space Value comma''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:50 |
| एंटर दाबा. | | एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:52 |
| '''single quote key Name single quote space equal to greater than sign space Value ''' | | '''single quote key Name single quote space equal to greater than sign space Value ''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:58 |
| एंटर दाबा. | | एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:00 |
| कंस पूर्णsemicolon | | कंस पूर्णsemicolon | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:03 |
| आता हॅश डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. | | आता हॅश डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:07 |
| टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा. | | टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:10 |
| '''gedit perlHash dot pl''' space '''&''' आणि एंटर दाबा'''. | | '''gedit perlHash dot pl''' space '''&''' आणि एंटर दाबा'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:18 |
| हे '''gedit मधे perlHash dot pl''' ही फाईल उघडेल. | | हे '''gedit मधे perlHash dot pl''' ही फाईल उघडेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:22 |
| स्क्रीनवर दिसणारा कोड टाईप करा. | | स्क्रीनवर दिसणारा कोड टाईप करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:27 |
| हा हॅश एका विषयामधे मिळालेले मार्क दर्शवतो. | | हा हॅश एका विषयामधे मिळालेले मार्क दर्शवतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:31 |
| हे उदाहरण '''हॅशचा उपयोग दाखवते. | | हे उदाहरण '''हॅशचा उपयोग दाखवते. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:35 |
| आता हॅश प्रिंट कसे करायचे ते पाहू. | | आता हॅश प्रिंट कसे करायचे ते पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:38 |
| आत्तापुरते मी हॅश कसा प्रिंट करते ते पहा. | | आत्तापुरते मी हॅश कसा प्रिंट करते ते पहा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:42 |
| सविस्तर माहिती पुढील पाठात पाहू. | | सविस्तर माहिती पुढील पाठात पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:47 |
| '''Ctrl + S दाबा. '''फाईल सेव्ह करा. | | '''Ctrl + S दाबा. '''फाईल सेव्ह करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:50 |
| टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करण्यासाठी टाईप करा | | टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करण्यासाठी टाईप करा | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:55 |
| '''perl perlHash dot pl''' आणि एंटर दाबा. | | '''perl perlHash dot pl''' आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:01 |
| टर्मिनलवर असे आऊटपुट दिसेल. | | टर्मिनलवर असे आऊटपुट दिसेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:05 |
| थोडक्यात, | | थोडक्यात, | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:06 |
| या पाठात आपण सँपल प्रोग्रॅमद्वार' , | | या पाठात आपण सँपल प्रोग्रॅमद्वार' , | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:09 |
| '''पर्लमधील स्केलर,''' | | '''पर्लमधील स्केलर,''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:10 |
| '''ऍरे''' आणि | | '''ऍरे''' आणि | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:11 |
| '''हॅश डेटा स्ट्रक्चर''' | | '''हॅश डेटा स्ट्रक्चर''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:13 |
| शिकलो. | | शिकलो. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:15 |
| असाईनमेंट करू. | | असाईनमेंट करू. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:17 |
| स्केलर व्हेरिएबल घोषित करा. | | स्केलर व्हेरिएबल घोषित करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:19 |
| त्याला फ्लोट टाईपची व्हॅल्यू देऊन ती प्रिंट करा. | | त्याला फ्लोट टाईपची व्हॅल्यू देऊन ती प्रिंट करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:23 |
| 'Red', 'Yellow' आणि 'Green' रंगाचा ऍरे घोषित करून तो प्रिंट करा. | | 'Red', 'Yellow' आणि 'Green' रंगाचा ऍरे घोषित करून तो प्रिंट करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:28 |
| एम्प्लॉयी आणि त्याच्या डिपार्टमेंटसाठी '''हॅश ही व्हॅल्यू देऊन प्रिंट करा. | | एम्प्लॉयी आणि त्याच्या डिपार्टमेंटसाठी '''हॅश ही व्हॅल्यू देऊन प्रिंट करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:33 |
| टीप: ''''Employee' =>(equal to greater than sign) 'John'''' कॉमा | | टीप: ''''Employee' =>(equal to greater than sign) 'John'''' कॉमा | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:38 |
| ''''Department' =>(equal to greater than sign) 'Engineering' ''' | | ''''Department' =>(equal to greater than sign) 'Engineering' ''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:42 |
| स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. | | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:46 |
| ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:49 |
| जर तुमच्याकडे चांगली बॅंडविड्त नसेल तर आपण व्हिडिओ डाउनलोड करूनही पाहू शकता. | | जर तुमच्याकडे चांगली बॅंडविड्त नसेल तर आपण व्हिडिओ डाउनलोड करूनही पाहू शकता. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:53 |
| स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियल च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. | | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियल च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:59 |
| परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. | | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:03 |
| अधिक माहितीसाठी कृपया <nowiki>contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा</nowiki> | | अधिक माहितीसाठी कृपया <nowiki>contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा</nowiki> | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:10 |
| "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:15 |
| यासाठी अर्थसहाय्य नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी. , एम .एच. आर. डि. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया यांच्याकडून मिळालेले आहे. | | यासाठी अर्थसहाय्य नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी. , एम .एच. आर. डि. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया यांच्याकडून मिळालेले आहे. | ||
Line 456: | Line 456: | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:33 |
| हा पर्लवरील पाठ तुम्हाला आवडला असेल अशी आशा करते. | | हा पर्लवरील पाठ तुम्हाला आवडला असेल अशी आशा करते. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:35 |
| ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . | | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:38 |
| सहभागासाठी धन्यवाद. | | सहभागासाठी धन्यवाद. | ||
|} | |} |
Revision as of 16:16, 1 July 2014
Title of script: Data Structures
Author: Manali Ranade
Keywords: Perl
Visual Cue | Narration |
00:00 | पर्लमधील Data Structures या पाठात स्वागत. |
00:05 | या पाठात पर्लमधील डेटा स्ट्रक्चरबद्दल जाणून घेऊ. |
00:11 | मी उबंटु लिनक्स12.04 ही ऑपरेटिंग सिस्टीम आणि पर्ल 5.14.2 वापरणार आहे. |
00:18 | मी gedit हा टेक्स्ट एडिटर वापरणार आहे. |
00:22 | तुम्ही तुमच्या आवडीचा टेक्स्ट एडिटर वापरू शकता. |
00:25 | तुम्हाला पर्लमधील व्हेरिएबल्सचे प्राथमिक ज्ञान असावे. |
00:29 | कॉमेंटस, लूप्स आणि कंडिशनल स्टेटमेंटसचे ज्ञान अधिक फायद्याचे ठरेल. |
00:36 | संबंधित पाठांसाठी स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाईटला भेट द्या. |
00:41 | पर्लमधे डेटा स्ट्रक्चरचे तीन प्रकार आहेत. |
00:44 | स्केलर |
00:45 | ऍरे |
00:46 | आणि हॅश. यालाच असोसिएटीव्ह ऍरे म्हणतात. |
00:50 | स्केलर: ह्या टाईपचे डेटा स्ट्रक्चर कुठल्याही डेटा टाईपची व्हॅल्यू संचित करते. |
00:56 | डेटा टाईप स्ट्रिंग, नंबर, डबल इत्यादी असू शकतो. |
01:01 | हा ऍरे किंवा हॅशचा संदर्भ साठवू शकतो. |
01:06 | पर्लमधील रेफरन्स बद्दल पुढील पाठांत जाणून घेऊ. |
01:11 | स्केलर टाईपचे डेटा स्ट्रक्चर व्हेरिएबल घोषित करण्याएवढे सोपे आहे. |
01:16 | $count = 12 सेमीकोलन |
01:20 | $string = सिंगल कोटसमधे 'I am scalar of type string सेमीकोलन. |
01:26 | आपण स्केलर वर पुढील क्रिया करू शकतो. |
01:30 | त्याला व्हॅल्यू देणे, |
01:32 | एका स्केलरची व्हॅल्यू दुस-याला देणे. |
01:35 | नंबर टाईप असलेल्या स्केलर्सवर बेरीज, वजाबाकी इत्यादी गणिती क्रिया करणे. |
01:41 | स्ट्रिंग स्केलरवर concatenation, substr(subisteir) इत्यादी स्ट्रिंग क्रिया करणे. |
01:48 | आता स्केलर डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. |
01:52 | टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा gedit scalars dot pl space आणि एंटर दाबा. |
02:01 | हे scalars dot pl ही फाईल gedit मधे उघडेल. |
02:05 | स्क्रीनवर दिसत असलेला कोड टाईप करा. |
02:09 | येथे स्केलर घोषित करून त्याला व्हॅल्यू दिलेली आह. |
02:13 | ह्या काही गणिती क्रिया आहेत ज्या नंबर टाईपच्या स्केलरवर करता येऊ शकतात. |
02:19 | ही स्ट्रिंग ऑपरेशन्स आहेत जी स्ट्रिंग टाईपच्या स्केलरवर करता येतात. |
02:25 | substr हे PERL फंक्शन स्ट्रिंगचा भाग आऊटपुट म्हणून देते. |
02:30 | येथे index 0 स्ट्रिंगची सुरूवात दाखवतो. म्हणजेच कुठल्याच अक्षरापासून स्ट्रिंग extract करावयाचा ते सांगतो. |
02:39 | आणि 11 offset दर्शवते म्हणजेच आऊटपुटमधे कुठपर्यंत स्ट्रिंगची व्हॅल्यू हवी आहे. |
02:46 | Ctrl + S दाबा. फाईल सेव्ह करा. |
02:50 | टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करा. |
02:55 | perl scalars dot pl आणि एंटर दाबा. |
03:00 | टर्मिनलवर हायलाईट केल्याप्रमाणे आऊटपुट दाखवले जाईल. |
03:05 | आता पर्लमधील ऍरे डेटा स्ट्रक्चर पाहू. |
03:09 | ऍरे म्हणजे एलिमेंटसची सूची . |
03:12 | हे एलिमेंटस स्ट्रिंग, नंबर इत्यादी असू शकतात. |
03:16 | ह्याला एक index असतो, जो ऍरेवर विविध क्रिया करताना वापरला जातो. |
03:22 | Index शून्याने सुरू होतो. |
03:25 | इतर प्रोग्रॅमिंग लँग्वेजेस प्रमाणे पर्लमधे ऍरेचा आकार किंवा लांबी आधी घोषित करण्याची गरज नसते. |
03:33 | पर्लमधील ऍरे, त्यातील घटक कमी केले किंवा वाढवले की लहान मोठा होतो. |
03:39 | ऍरेचा सिन्टॅक्स असा आहे. |
03:41 | at the rate variableName space equal to space कंसात कॉमाने वेगळी केलेली ऍरेच्या घटकांची यादी कंस पूर्ण semicolon |
03:54 | आता ऍरे डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. |
03:57 | टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा gedit perlArray dot pl space & आणि एंटर दाबा. |
04:08 | हे gedit मधे perlArray dot pl ही फाईल उघडेल. |
04:12 | स्क्रीनवर दिसत असलेला कोड टाईप करा. |
04:18 | हा नंबर टाईपचे घटक असलेला नंबर ऍरे आहे. |
04:23 | हा स्ट्रिंग टाईपचे घटक असलेला string ऍरे आहे. |
04:29 | ह्या ऍरे मधे नंबर आणि स्ट्रिंग ह्या दोन्ही टाईपचे घटक आहेत. |
04:34 | हे उदाहरण पर्लमधील विविध प्रकारचे ऍरे दाखवते. |
04:39 | पर्लमधे अशाप्रकारे ऍरे प्रिंट केले जातात. |
04:43 | Ctrl + S दाबा. फाईल सेव्ह करा. |
04:47 | टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करण्यासाठी टाईप करा |
04:52 | perl perlArray dot pl आणि एंटर दाबा. |
04:59 | टर्मिनलवर असे आऊटपुट दिसेल. |
05:04 | आता पर्लमधील हॅश डेटा स्ट्रक्चर पाहू. |
05:08 | हॅशला असोसिएटिव्ह ऍरेही म्हणतात. |
05:12 | हे एक Key Value pair data structure आहे |
05:15 | hash मधील की (Key) ही एकमेव असते. |
05:18 | तीच की परत दिली असता त्या कीसाठी आधी दिलेली व्हॅल्यू नव्या व्हॅल्यूने लिहिली जाते. |
05:28 | एक व्हॅल्यू अनेक वेळा येऊ शकते. |
05:30 | की कुठल्याही डेटा प्रकारची व्हॅल्यू साठवू शकते. |
05:34 | हॅशचा सिन्टॅक्स असा आहे. |
05:36 | percentage variable name space equal to space कंस सुरू |
05:41 | एंटर दाबा. |
05:42 | single quote key Name single quote space equal to greater than sign space Value comma |
05:50 | एंटर दाबा. |
05:52 | single quote key Name single quote space equal to greater than sign space Value |
05:58 | एंटर दाबा. |
06:00 | कंस पूर्णsemicolon |
06:03 | आता हॅश डेटा स्ट्रक्चरचे उदाहरण पाहू. |
06:07 | टर्मिनलवर जाऊन टाईप करा. |
06:10 | gedit perlHash dot pl space & आणि एंटर दाबा. |
06:18 | हे gedit मधे perlHash dot pl ही फाईल उघडेल. |
06:22 | स्क्रीनवर दिसणारा कोड टाईप करा. |
06:27 | हा हॅश एका विषयामधे मिळालेले मार्क दर्शवतो. |
06:31 | हे उदाहरण हॅशचा उपयोग दाखवते. |
06:35 | आता हॅश प्रिंट कसे करायचे ते पाहू. |
06:38 | आत्तापुरते मी हॅश कसा प्रिंट करते ते पहा. |
06:42 | सविस्तर माहिती पुढील पाठात पाहू. |
06:47 | Ctrl + S दाबा. फाईल सेव्ह करा. |
06:50 | टर्मिनलवर जाऊन पर्ल स्क्रिप्ट कार्यान्वित करण्यासाठी टाईप करा |
06:55 | perl perlHash dot pl आणि एंटर दाबा. |
07:01 | टर्मिनलवर असे आऊटपुट दिसेल. |
07:05 | थोडक्यात, |
07:06 | या पाठात आपण सँपल प्रोग्रॅमद्वार' , |
07:09 | पर्लमधील स्केलर, |
07:10 | ऍरे आणि |
07:11 | हॅश डेटा स्ट्रक्चर |
07:13 | शिकलो. |
07:15 | असाईनमेंट करू. |
07:17 | स्केलर व्हेरिएबल घोषित करा. |
07:19 | त्याला फ्लोट टाईपची व्हॅल्यू देऊन ती प्रिंट करा. |
07:23 | 'Red', 'Yellow' आणि 'Green' रंगाचा ऍरे घोषित करून तो प्रिंट करा. |
07:28 | एम्प्लॉयी आणि त्याच्या डिपार्टमेंटसाठी हॅश ही व्हॅल्यू देऊन प्रिंट करा. |
07:33 | टीप: 'Employee' =>(equal to greater than sign) 'John' कॉमा |
07:38 | 'Department' =>(equal to greater than sign) 'Engineering' |
07:42 | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. |
07:46 | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. |
07:49 | जर तुमच्याकडे चांगली बॅंडविड्त नसेल तर आपण व्हिडिओ डाउनलोड करूनही पाहू शकता. |
07:53 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियल च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. |
07:59 | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. |
08:03 | अधिक माहितीसाठी कृपया contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा |
08:10 | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. |
08:15 | यासाठी अर्थसहाय्य नॅशनल मिशन ऑन एज्युकेशन थ्रू आय. सी. टी. , एम .एच. आर. डि. गव्हरमेण्ट ऑफ इंडिया यांच्याकडून मिळालेले आहे. |
08.22 | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. |
08:33 | हा पर्लवरील पाठ तुम्हाला आवडला असेल अशी आशा करते. |
08:35 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . |
08:38 | सहभागासाठी धन्यवाद. |