Difference between revisions of "BOSS-Linux/C2/Working-with-Linux-Process/Marathi"

From Script | Spoken-Tutorial
Jump to: navigation, search
(Created page with "'''Title of script''': Working with Linux process '''Author: Manali Ranade''' '''Keywords: Linux''' {| style="border-spacing:0;" ! <center>Visual Clue</center> ! <center>...")
 
 
Line 7: Line 7:
  
  
{| style="border-spacing:0;"
+
{| border = 1
! <center>Visual Clue</center>
+
|'''Time'''
! <center>Narration</center>
+
|'''Narration'''
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:00
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:00
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Working with Linux process वरील ट्युटोरियलमध्ये आपले स्वागत
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Working with Linux process वरील ट्युटोरियलमध्ये आपले स्वागत
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:05
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:05
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपण लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वापरणार आहोत.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपण लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वापरणार आहोत.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:09
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:09
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम कशी सुरू करायची व कमांड्स विषयी तुम्हाला प्राथमिक माहिती आहे असे आपण मानू या.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम कशी सुरू करायची व कमांड्स विषयी तुम्हाला प्राथमिक माहिती आहे असे आपण मानू या.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:16
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:16
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| जर आपल्याला यासंबंधी माहिती हवी असेल तर [http://Spoken-Tutorial.org/ http://Spoken-Tutorial.org] येथील उपलब्ध ट्युटोरियलमध्ये पाहू शकता.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| जर आपल्याला यासंबंधी माहिती हवी असेल तर [http://Spoken-Tutorial.org/ http://Spoken-Tutorial.org] येथील उपलब्ध ट्युटोरियलमध्ये पाहू शकता.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:28
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:28
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| कमांडस् या Lowercase मध्ये असतात. तसेच त्या Case Sensitive देखील असतात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| कमांडस् या Lowercase मध्ये असतात. तसेच त्या Case Sensitive देखील असतात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:38
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:38
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेस म्हणजे काय हे आपण थोडक्यात जाणून घेऊ या.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेस म्हणजे काय हे आपण थोडक्यात जाणून घेऊ या.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:42
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:42
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| लिनक्समध्ये चालणारी प्रत्येक गोष्ट म्हणजेच प्रोसेस.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| लिनक्समध्ये चालणारी प्रत्येक गोष्ट म्हणजेच प्रोसेस.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:46
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:46
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| कमांडस स्विकारत असलेली चालू शेल देखील एक प्रोसेस आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| कमांडस स्विकारत असलेली चालू शेल देखील एक प्रोसेस आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:51
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:51
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| टाइप केलेल्या कमांड्सही कार्यान्वित होताना प्रोसेसच असतात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| टाइप केलेल्या कमांड्सही कार्यान्वित होताना प्रोसेसच असतात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 0:56
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 00:56
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| या ट्युटोरियलमध्ये आपण बघत असलेला व्हिडिओ देखील एक प्रोसेस आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| या ट्युटोरियलमध्ये आपण बघत असलेला व्हिडिओ देखील एक प्रोसेस आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:00  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:00  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Spoken Tutorial ची वेबसाईट व चालू ब्राउजरही एक प्रोसेसच आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Spoken Tutorial ची वेबसाईट व चालू ब्राउजरही एक प्रोसेसच आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:05
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:05
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| चालू शेल स्क्रिप्टस् सुध्दा प्रोसेसच आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| चालू शेल स्क्रिप्टस् सुध्दा प्रोसेसच आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:11  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:11  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एखादा कार्यान्वित केलेला प्रोग्रॅम अशी आपण प्रोसेसची व्याख्या करू शकतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एखादा कार्यान्वित केलेला प्रोग्रॅम अशी आपण प्रोसेसची व्याख्या करू शकतो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:17  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:17  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेसेस ह्या आपल्यासारख्याच असतात. त्यांचा जन्म व अंतही होतो. त्यांना पालक व मुले असू शकतात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेसेस ह्या आपल्यासारख्याच असतात. त्यांचा जन्म व अंतही होतो. त्यांना पालक व मुले असू शकतात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:28  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:28  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रथम आपण shell process बदल जाणून घेऊ.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रथम आपण shell process बदल जाणून घेऊ.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:31  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:31  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| login केल्याबरोबर लिनक्स kernel द्वारे शेल प्रोसेस सुरू होते.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| login केल्याबरोबर लिनक्स kernel द्वारे शेल प्रोसेस सुरू होते.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:36  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:36  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता इतके सांगणे पुरेसे आहे की लिनक्स kernel हा लिनक्स Operating System चा गाभा आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता इतके सांगणे पुरेसे आहे की लिनक्स kernel हा लिनक्स Operating System चा गाभा आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:43  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:43  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| लिनक्स Operating System चालवणारे अत्यावश्यक घटक kernel मधे असतात. User commands द्वारे निर्माण होणा-या सर्व प्रोसेसना शेल जन्म देते.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| लिनक्स Operating System चालवणारे अत्यावश्यक घटक kernel मधे असतात. User commands द्वारे निर्माण होणा-या सर्व प्रोसेसना शेल जन्म देते.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:53  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:53  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता आपण टर्मिनल उघडू या.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता आपण टर्मिनल उघडू या.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 1:57  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 01:57  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपल्याला टर्मिनलवर डॉलरच्या चिन्हाच्या रूपात command prompt दिसेल.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपल्याला टर्मिनलवर डॉलरच्या चिन्हाच्या रूपात command prompt दिसेल.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:03  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:03  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| हे शेल प्रोसेसचे काम आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| हे शेल प्रोसेसचे काम आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:07  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:07  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता कोणतीही कमांड जसे की date टाईप करून Enter दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता कोणतीही कमांड जसे की date टाईप करून Enter दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:13  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:13  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| असे केल्यावर shell process, date नामक प्रोसेस तयार करेल.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| असे केल्यावर shell process, date नामक प्रोसेस तयार करेल.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:18  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:18  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| शेल प्रोसेस डेट प्रोसेसला जन्म देत असल्याने शेल प्रोसेस ही डेट प्रोसेसची पालक म्हणजे parent ठरते तर डेट प्रोसेस ही शेल प्रोसेसची child म्हणजे बालक ठरते.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| शेल प्रोसेस डेट प्रोसेसला जन्म देत असल्याने शेल प्रोसेस ही डेट प्रोसेसची पालक म्हणजे parent ठरते तर डेट प्रोसेस ही शेल प्रोसेसची child म्हणजे बालक ठरते.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:30
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:30
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एकदा date प्रोसेसने सिस्टीमची तारीख व वेळ दर्शविली की ती नष्ट होते.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एकदा date प्रोसेसने सिस्टीमची तारीख व वेळ दर्शविली की ती नष्ट होते.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:40
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:40
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एक शेल दुसरी शेल प्रोसेस तयार करू शकते. नवीन प्रोसेस तयार करण्याच्या या प्रकाराला spawning of process म्हणतात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एक शेल दुसरी शेल प्रोसेस तयार करू शकते. नवीन प्रोसेस तयार करण्याच्या या प्रकाराला spawning of process म्हणतात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 2:50
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 02:50
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| दुसरी शेल प्रोसेस तयार करण्यासाठी टर्मिनलवर जाऊन केवळ shटाईप करून एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| दुसरी शेल प्रोसेस तयार करण्यासाठी टर्मिनलवर जाऊन केवळ shटाईप करून एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 3:00
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 03:00
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपल्याला टर्मिनलवर नवीन prompt दिसेल. आता आपल्या shell 1 म्हणजेच original शेलने नवी shell तयार केली आहे. तिला आपण shell 2 संबोधू या.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपल्याला टर्मिनलवर नवीन prompt दिसेल. आता आपल्या shell 1 म्हणजेच original शेलने नवी shell तयार केली आहे. तिला आपण shell 2 संबोधू या.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 3:13
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 03:13
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता आपण नव्या command prompt वर कमांड कार्यान्वित करू शकतो. या नव्या command prompt वर ls ही कमांड कार्यान्वित करा.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता आपण नव्या command prompt वर कमांड कार्यान्वित करू शकतो. या नव्या command prompt वर ls ही कमांड कार्यान्वित करा.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 3:20
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 03:20
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता command prompt वर ls टाईप करा आणि एंटर दाबा. आपल्याला फाईल्स आणि डिरेक्टरीजची सूची दिसेल.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता command prompt वर ls टाईप करा आणि एंटर दाबा. आपल्याला फाईल्स आणि डिरेक्टरीजची सूची दिसेल.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 3:32
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 03:32
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता ls नामक नवीन प्रोसेस तयार झाली आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता ls नामक नवीन प्रोसेस तयार झाली आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 3:35
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 03:35
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| इथे Shell2 ही ls ची parentआहे तर shell1 ही ls ची grandparent आहे. तसेच lsही shell2 ची child व shell2 ही shell1 ची childआहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| इथे Shell2 ही ls ची parentआहे तर shell1 ही ls ची grandparent आहे. तसेच lsही shell2 ची child व shell2 ही shell1 ची childआहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 3:56
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 03:56
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Shell2 नष्ट करण्यासाठी नवीन promptवर exit टाईप करा आणि एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Shell2 नष्ट करण्यासाठी नवीन promptवर exit टाईप करा आणि एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 4:04
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 04:04
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| अशा प्रकारे Shell2 नष्ट होईल आणि आपण आपल्या ओरिजनल promptवर परत येऊ.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| अशा प्रकारे Shell2 नष्ट होईल आणि आपण आपल्या ओरिजनल promptवर परत येऊ.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 4:12
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 04:12
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेसेस व आपल्यातील साम्य पुढेही दाखवता येईल. आपल्याला जसे आपले नाव, पालकांचे नाव, PAN क्रमांक, जन्मतारीख अशी व्यक्तिगत माहिती असते,
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेसेस व आपल्यातील साम्य पुढेही दाखवता येईल. आपल्याला जसे आपले नाव, पालकांचे नाव, PAN क्रमांक, जन्मतारीख अशी व्यक्तिगत माहिती असते,
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 4:26
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 04:26
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| त्याचप्रमाणे प्रोसेसेसचे सुध्दा गुणधर्म असतात जसे की PID म्हणजे (process ID) PPID म्हणजे (parent process ID), start time इत्यादी.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| त्याचप्रमाणे प्रोसेसेसचे सुध्दा गुणधर्म असतात जसे की PID म्हणजे (process ID) PPID म्हणजे (parent process ID), start time इत्यादी.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 4:38
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 04:38
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| बहुतांश गुणधर्म कर्नेल द्वारे प्रोसेस टेबलमध्ये राखले जातात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| बहुतांश गुणधर्म कर्नेल द्वारे प्रोसेस टेबलमध्ये राखले जातात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 4:43
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 04:43
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रत्येक प्रोसेस PID नावाच्या एका पूर्णांकाने ओळखली जाते. हा अंक कर्नेल द्वारे दिला जातो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रत्येक प्रोसेस PID नावाच्या एका पूर्णांकाने ओळखली जाते. हा अंक कर्नेल द्वारे दिला जातो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 4:51
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 04:51
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Parent प्रोसेसचा PID हा त्या प्रोसेसने spawn केलेल्या P1 प्रोसेसचा PPID असतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Parent प्रोसेसचा PID हा त्या प्रोसेसने spawn केलेल्या P1 प्रोसेसचा PPID असतो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:00
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:00
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| चालू शेलचा PID बघण्यासाठी command prompt वरecho space आणि dollar dollar असे टाईप करून एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| चालू शेलचा PID बघण्यासाठी command prompt वरecho space आणि dollar dollar असे टाईप करून एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:11
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:11
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एक संख्या दिसेल तो आपल्या चालू shell चा PID आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एक संख्या दिसेल तो आपल्या चालू shell चा PID आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:23
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:23
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेस बद्दल बोलताना आपण ज्या कमांडचा सर्वात जास्त वापर करतो ती म्हणजे psकमांड
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेस बद्दल बोलताना आपण ज्या कमांडचा सर्वात जास्त वापर करतो ती म्हणजे psकमांड
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:29
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:29
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ps म्हणजेच प्रोसेस स्टेटस कमांड चालू प्रोसेसेस दर्शविते.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ps म्हणजेच प्रोसेस स्टेटस कमांड चालू प्रोसेसेस दर्शविते.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:34
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:34
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ही कमांड कुठल्याही पर्यायाशिवाय कार्यान्वित केली तर काय होते ते पाहू.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ही कमांड कुठल्याही पर्यायाशिवाय कार्यान्वित केली तर काय होते ते पाहू.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:40
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:40
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता command prompt वर ps टाईप करून एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता command prompt वर ps टाईप करून एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:47
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:47
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| युझर प्रोग्रॅम चालू असताना त्याच्या मालकीच्या प्रोसेसेसची यादी आपल्याला ह्याप्रकारे पाहता येते.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| युझर प्रोग्रॅम चालू असताना त्याच्या मालकीच्या प्रोसेसेसची यादी आपल्याला ह्याप्रकारे पाहता येते.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:54
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:54
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपण CMD या शीर्षकाखाली प्रोसेसचे नाव बघू शकता.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपण CMD या शीर्षकाखाली प्रोसेसचे नाव बघू शकता.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 5:58
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 05:58
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| याशिवाय आपल्याला PID तसेच TTY किंवा console, ज्यावर ही प्रोसेस चालू आहे ते बघता येते.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| याशिवाय आपल्याला PID तसेच TTY किंवा console, ज्यावर ही प्रोसेस चालू आहे ते बघता येते.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:06
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:06
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| TIME खाली प्रोसेसने संगणकाच्या प्रोसेसरचा घेतलेला एकूण वेळही दिसतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| TIME खाली प्रोसेसने संगणकाच्या प्रोसेसरचा घेतलेला एकूण वेळही दिसतो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:12
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:12
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| माझ्या मशिनवर या दोन प्रोसेसेस दिसत आहेत.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| माझ्या मशिनवर या दोन प्रोसेसेस दिसत आहेत.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:16
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:16
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| पहिली bash,म्हणजे आपण वापरत असलेली shell प्रोसेस आणि दुसरी म्हणजे स्वतः ps प्रोसेस आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| पहिली bash,म्हणजे आपण वापरत असलेली shell प्रोसेस आणि दुसरी म्हणजे स्वतः ps प्रोसेस आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:25
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:25
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| दुसरी महत्त्वाची गोष्ट लक्षात घ्या की shell प्रोसेसचा PID आणि echo space dollar dollar या कमांडने दिलेला PID सारखाच आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| दुसरी महत्त्वाची गोष्ट लक्षात घ्या की shell प्रोसेसचा PID आणि echo space dollar dollar या कमांडने दिलेला PID सारखाच आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:35
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:35
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| नवी shell किंवा subshell बनवल्याने काय होते ते बघण्यास टर्मिनलवर sh कमांड द्या.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| नवी shell किंवा subshell बनवल्याने काय होते ते बघण्यास टर्मिनलवर sh कमांड द्या.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:42
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:42
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता नवीन ओळीवर नवा prompt येईल. तेथे ps टाईप करून एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता नवीन ओळीवर नवा prompt येईल. तेथे ps टाईप करून एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:51
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:51
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता आपल्याला तीन प्रोसेसेसची सूची दिसेल. त्या सूचीत sh ही प्रोसेस समाविष्ट झाली आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता आपल्याला तीन प्रोसेसेसची सूची दिसेल. त्या सूचीत sh ही प्रोसेस समाविष्ट झाली आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 6:57
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 06:57
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| येथे पुन्हा लक्षात घ्या की bash प्रोसेसचा PID वरील प्रमाणे तोच राहिला आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| येथे पुन्हा लक्षात घ्या की bash प्रोसेसचा PID वरील प्रमाणे तोच राहिला आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 7:05
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 07:05
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ps ह्या कमांडसोबत अनेक पर्यायही आहेत. पहिला पर्याय सूचीतील प्रोसेसेसचे गुणधर्म दर्शवतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ps ह्या कमांडसोबत अनेक पर्यायही आहेत. पहिला पर्याय सूचीतील प्रोसेसेसचे गुणधर्म दर्शवतो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 7:13
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 07:13
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता prompt वर ps space minus fटाईप करून एंटर दाबा. हे आपल्याला वरीलप्रमाणे प्रोसेसेसची सूची दर्शवेल.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता prompt वर ps space minus fटाईप करून एंटर दाबा. हे आपल्याला वरीलप्रमाणे प्रोसेसेसची सूची दर्शवेल.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 7:28
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 07:28
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| bash, sh आणि ps minus f
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| bash, sh आणि ps minus f
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 7:31
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 07:31
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| फरक एवढाच आहे की आता सूचीत अधिक गुणधर्म दिसत आहेत.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| फरक एवढाच आहे की आता सूचीत अधिक गुणधर्म दिसत आहेत.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 7:36
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 07:36
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| युजरचे नाव UID खाली मिळते. प्रोसेसचा PPID म्हणजेच पेरेंट प्रोसेसचा PID ही दर्शवला जातो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| युजरचे नाव UID खाली मिळते. प्रोसेसचा PPID म्हणजेच पेरेंट प्रोसेसचा PID ही दर्शवला जातो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 7:45
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 07:45
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| उदाहरणार्थ bash प्रोसेस ही sh प्रोसेसची पेरेंट प्रोसेस आहे. त्यामुळे bash प्रोसेसची PID आणि sh प्रोसेसची PPID सारखीच आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| उदाहरणार्थ bash प्रोसेस ही sh प्रोसेसची पेरेंट प्रोसेस आहे. त्यामुळे bash प्रोसेसची PID आणि sh प्रोसेसची PPID सारखीच आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:00  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:00  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| त्याचप्रमाणे जसे sh प्रोसेस ही ps प्रोसेसची पेरेंट प्रोसेस असल्यामुळे sh प्रोसेसची PID आणि ps minus f या प्रोसेसची PPID सारखी आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| त्याचप्रमाणे जसे sh प्रोसेस ही ps प्रोसेसची पेरेंट प्रोसेस असल्यामुळे sh प्रोसेसची PID आणि ps minus f या प्रोसेसची PPID सारखी आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:17  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:17  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| C हा नंबर प्रोसेसचे युटिलायझेशन म्हणजेच प्रोसेसने प्रोसेसरचा वापरलेला वेळ पूर्णांक टक्क्यांत सांगतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| C हा नंबर प्रोसेसचे युटिलायझेशन म्हणजेच प्रोसेसने प्रोसेसरचा वापरलेला वेळ पूर्णांक टक्क्यांत सांगतो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:26  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:26  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| वापर अत्यंत कमी असल्यामुळे आपल्याला इथे शून्य दर्शवत आहे.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| वापर अत्यंत कमी असल्यामुळे आपल्याला इथे शून्य दर्शवत आहे.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:32  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:32  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Stream फिल्ड आपल्याला प्रोसेस केव्हा सुरू झाली ते दर्शवते. ps कमांड समजून घेताना आपण इतर फिल्डबद्दल जाणून घेतले होते.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| Stream फिल्ड आपल्याला प्रोसेस केव्हा सुरू झाली ते दर्शवते. ps कमांड समजून घेताना आपण इतर फिल्डबद्दल जाणून घेतले होते.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:42  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:42  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेसेस दोन प्रकारच्या असतात. पहिली म्हणजे userप्रोसेस. या प्रोसेसेस userकडून सुरू केल्या जातात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| प्रोसेसेस दोन प्रकारच्या असतात. पहिली म्हणजे userप्रोसेस. या प्रोसेसेस userकडून सुरू केल्या जातात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:49  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:49  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| उदाहरणार्थ ps कमांड किंवा टर्मिनलवर बहुतांशी कार्यान्वित केलेल्या कमांड.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| उदाहरणार्थ ps कमांड किंवा टर्मिनलवर बहुतांशी कार्यान्वित केलेल्या कमांड.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 8:54  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 08:54  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आणि दुसरी प्रोसेस म्हणजे सिस्टीम प्रोसेस. या प्रोसेसेस सिस्टीम सुरू करताना किंवा user login करताना सिस्टीम द्वारे सुरू केल्या जातात.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आणि दुसरी प्रोसेस म्हणजे सिस्टीम प्रोसेस. या प्रोसेसेस सिस्टीम सुरू करताना किंवा user login करताना सिस्टीम द्वारे सुरू केल्या जातात.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:05  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:05  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| bash हे सिस्टीम प्रोसेसचे एक उदाहरण होऊ शकते.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| bash हे सिस्टीम प्रोसेसचे एक उदाहरण होऊ शकते.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:09
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:09
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| कधी कधी आपल्याला सर्व म्हणजेच दोन्ही, सिस्टीम आणि युजर प्रोसेस बघायच्या असतात.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| कधी कधी आपल्याला सर्व म्हणजेच दोन्ही, सिस्टीम आणि युजर प्रोसेस बघायच्या असतात.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:17  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:17  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| तेव्हा आपण minus e किंवा minus capital A या पर्यायांचा उपयोग करतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| तेव्हा आपण minus e किंवा minus capital A या पर्यायांचा उपयोग करतो.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:23  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:23  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता टर्मिनलवर जा आणि command prompt वरps space minus e टाईप करून एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आता टर्मिनलवर जा आणि command prompt वरps space minus e टाईप करून एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:32  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:32  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपल्याला प्रोसेसची मोठी सूची दिसेल.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| आपल्याला प्रोसेसची मोठी सूची दिसेल.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:35  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:35  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| मल्टिपेज डिस्प्ले मिळवण्यासाठी command prompt वर टाईप करा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| मल्टिपेज डिस्प्ले मिळवण्यासाठी command prompt वर टाईप करा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:40  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:40  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ps space minus e space vertical bar space more आणि एंटर दाबा.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| ps space minus e space vertical bar space more आणि एंटर दाबा.
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:52  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:52  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| more पर्यायामुळे एका वेळी स्क्रीनवर मावतील एवढ्याच प्रोसेस दाखवल्या जातात.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| more पर्यायामुळे एका वेळी स्क्रीनवर मावतील एवढ्याच प्रोसेस दाखवल्या जातात.  
  
 
|-
 
|-
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 9:58  
+
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 09:58  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एंटर या बटणाच्या सहाय्याने आपण प्रोसेसेसची सूची स्क्रॉल करू शकतो.
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| एंटर या बटणाच्या सहाय्याने आपण प्रोसेसेसची सूची स्क्रॉल करू शकतो.
  
Line 358: Line 358:
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 11:07
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:none;padding:0.097cm;"| 11:07
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| <nowiki>*</nowiki>ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते&nbsp;. सहभागासाठी धन्यवाद.  
 
| style="border-top:none;border-bottom:1pt solid #000000;border-left:1pt solid #000000;border-right:1pt solid #000000;padding:0.097cm;"| <nowiki>*</nowiki>ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते&nbsp;. सहभागासाठी धन्यवाद.  
 
 
|}
 
|}

Latest revision as of 17:19, 11 April 2017

Title of script: Working with Linux process

Author: Manali Ranade

Keywords: Linux


Time Narration
00:00 Working with Linux process वरील ट्युटोरियलमध्ये आपले स्वागत
00:05 आपण लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वापरणार आहोत.
00:09 लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम कशी सुरू करायची व कमांड्स विषयी तुम्हाला प्राथमिक माहिती आहे असे आपण मानू या.
00:16 जर आपल्याला यासंबंधी माहिती हवी असेल तर http://Spoken-Tutorial.org येथील उपलब्ध ट्युटोरियलमध्ये पाहू शकता.
00:28 कमांडस् या Lowercase मध्ये असतात. तसेच त्या Case Sensitive देखील असतात.
00:38 प्रोसेस म्हणजे काय हे आपण थोडक्यात जाणून घेऊ या.
00:42 लिनक्समध्ये चालणारी प्रत्येक गोष्ट म्हणजेच प्रोसेस.
00:46 कमांडस स्विकारत असलेली चालू शेल देखील एक प्रोसेस आहे.
00:51 टाइप केलेल्या कमांड्सही कार्यान्वित होताना प्रोसेसच असतात.
00:56 या ट्युटोरियलमध्ये आपण बघत असलेला व्हिडिओ देखील एक प्रोसेस आहे.
01:00 Spoken Tutorial ची वेबसाईट व चालू ब्राउजरही एक प्रोसेसच आहे.
01:05 चालू शेल स्क्रिप्टस् सुध्दा प्रोसेसच आहे.
01:11 एखादा कार्यान्वित केलेला प्रोग्रॅम अशी आपण प्रोसेसची व्याख्या करू शकतो.
01:17 प्रोसेसेस ह्या आपल्यासारख्याच असतात. त्यांचा जन्म व अंतही होतो. त्यांना पालक व मुले असू शकतात.
01:28 प्रथम आपण shell process बदल जाणून घेऊ.
01:31 login केल्याबरोबर लिनक्स kernel द्वारे शेल प्रोसेस सुरू होते.
01:36 आता इतके सांगणे पुरेसे आहे की लिनक्स kernel हा लिनक्स Operating System चा गाभा आहे.
01:43 लिनक्स Operating System चालवणारे अत्यावश्यक घटक kernel मधे असतात. User commands द्वारे निर्माण होणा-या सर्व प्रोसेसना शेल जन्म देते.
01:53 आता आपण टर्मिनल उघडू या.
01:57 आपल्याला टर्मिनलवर डॉलरच्या चिन्हाच्या रूपात command prompt दिसेल.
02:03 हे शेल प्रोसेसचे काम आहे.
02:07 आता कोणतीही कमांड जसे की date टाईप करून Enter दाबा.
02:13 असे केल्यावर shell process, date नामक प्रोसेस तयार करेल.
02:18 शेल प्रोसेस डेट प्रोसेसला जन्म देत असल्याने शेल प्रोसेस ही डेट प्रोसेसची पालक म्हणजे parent ठरते तर डेट प्रोसेस ही शेल प्रोसेसची child म्हणजे बालक ठरते.
02:30 एकदा date प्रोसेसने सिस्टीमची तारीख व वेळ दर्शविली की ती नष्ट होते.
02:40 एक शेल दुसरी शेल प्रोसेस तयार करू शकते. नवीन प्रोसेस तयार करण्याच्या या प्रकाराला spawning of process म्हणतात.
02:50 दुसरी शेल प्रोसेस तयार करण्यासाठी टर्मिनलवर जाऊन केवळ shटाईप करून एंटर दाबा.
03:00 आपल्याला टर्मिनलवर नवीन prompt दिसेल. आता आपल्या shell 1 म्हणजेच original शेलने नवी shell तयार केली आहे. तिला आपण shell 2 संबोधू या.
03:13 आता आपण नव्या command prompt वर कमांड कार्यान्वित करू शकतो. या नव्या command prompt वर ls ही कमांड कार्यान्वित करा.
03:20 आता command prompt वर ls टाईप करा आणि एंटर दाबा. आपल्याला फाईल्स आणि डिरेक्टरीजची सूची दिसेल.
03:32 आता ls नामक नवीन प्रोसेस तयार झाली आहे.
03:35 इथे Shell2 ही ls ची parentआहे तर shell1 ही ls ची grandparent आहे. तसेच lsही shell2 ची child व shell2 ही shell1 ची childआहे.
03:56 Shell2 नष्ट करण्यासाठी नवीन promptवर exit टाईप करा आणि एंटर दाबा.
04:04 अशा प्रकारे Shell2 नष्ट होईल आणि आपण आपल्या ओरिजनल promptवर परत येऊ.
04:12 प्रोसेसेस व आपल्यातील साम्य पुढेही दाखवता येईल. आपल्याला जसे आपले नाव, पालकांचे नाव, PAN क्रमांक, जन्मतारीख अशी व्यक्तिगत माहिती असते,
04:26 त्याचप्रमाणे प्रोसेसेसचे सुध्दा गुणधर्म असतात जसे की PID म्हणजे (process ID) PPID म्हणजे (parent process ID), start time इत्यादी.
04:38 बहुतांश गुणधर्म कर्नेल द्वारे प्रोसेस टेबलमध्ये राखले जातात.
04:43 प्रत्येक प्रोसेस PID नावाच्या एका पूर्णांकाने ओळखली जाते. हा अंक कर्नेल द्वारे दिला जातो.
04:51 Parent प्रोसेसचा PID हा त्या प्रोसेसने spawn केलेल्या P1 प्रोसेसचा PPID असतो.
05:00 चालू शेलचा PID बघण्यासाठी command prompt वरecho space आणि dollar dollar असे टाईप करून एंटर दाबा.
05:11 एक संख्या दिसेल तो आपल्या चालू shell चा PID आहे.
05:23 प्रोसेस बद्दल बोलताना आपण ज्या कमांडचा सर्वात जास्त वापर करतो ती म्हणजे psकमांड
05:29 ps म्हणजेच प्रोसेस स्टेटस कमांड चालू प्रोसेसेस दर्शविते.
05:34 ही कमांड कुठल्याही पर्यायाशिवाय कार्यान्वित केली तर काय होते ते पाहू.
05:40 आता command prompt वर ps टाईप करून एंटर दाबा.
05:47 युझर प्रोग्रॅम चालू असताना त्याच्या मालकीच्या प्रोसेसेसची यादी आपल्याला ह्याप्रकारे पाहता येते.
05:54 आपण CMD या शीर्षकाखाली प्रोसेसचे नाव बघू शकता.
05:58 याशिवाय आपल्याला PID तसेच TTY किंवा console, ज्यावर ही प्रोसेस चालू आहे ते बघता येते.
06:06 TIME खाली प्रोसेसने संगणकाच्या प्रोसेसरचा घेतलेला एकूण वेळही दिसतो.
06:12 माझ्या मशिनवर या दोन प्रोसेसेस दिसत आहेत.
06:16 पहिली bash,म्हणजे आपण वापरत असलेली shell प्रोसेस आणि दुसरी म्हणजे स्वतः ps प्रोसेस आहे.
06:25 दुसरी महत्त्वाची गोष्ट लक्षात घ्या की shell प्रोसेसचा PID आणि echo space dollar dollar या कमांडने दिलेला PID सारखाच आहे.
06:35 नवी shell किंवा subshell बनवल्याने काय होते ते बघण्यास टर्मिनलवर sh कमांड द्या.
06:42 आता नवीन ओळीवर नवा prompt येईल. तेथे ps टाईप करून एंटर दाबा.
06:51 आता आपल्याला तीन प्रोसेसेसची सूची दिसेल. त्या सूचीत sh ही प्रोसेस समाविष्ट झाली आहे.
06:57 येथे पुन्हा लक्षात घ्या की bash प्रोसेसचा PID वरील प्रमाणे तोच राहिला आहे.
07:05 ps ह्या कमांडसोबत अनेक पर्यायही आहेत. पहिला पर्याय सूचीतील प्रोसेसेसचे गुणधर्म दर्शवतो.
07:13 आता prompt वर ps space minus fटाईप करून एंटर दाबा. हे आपल्याला वरीलप्रमाणे प्रोसेसेसची सूची दर्शवेल.
07:28 bash, sh आणि ps minus f
07:31 फरक एवढाच आहे की आता सूचीत अधिक गुणधर्म दिसत आहेत.
07:36 युजरचे नाव UID खाली मिळते. प्रोसेसचा PPID म्हणजेच पेरेंट प्रोसेसचा PID ही दर्शवला जातो.
07:45 उदाहरणार्थ bash प्रोसेस ही sh प्रोसेसची पेरेंट प्रोसेस आहे. त्यामुळे bash प्रोसेसची PID आणि sh प्रोसेसची PPID सारखीच आहे.
08:00 त्याचप्रमाणे जसे sh प्रोसेस ही ps प्रोसेसची पेरेंट प्रोसेस असल्यामुळे sh प्रोसेसची PID आणि ps minus f या प्रोसेसची PPID सारखी आहे.
08:17 C हा नंबर प्रोसेसचे युटिलायझेशन म्हणजेच प्रोसेसने प्रोसेसरचा वापरलेला वेळ पूर्णांक टक्क्यांत सांगतो.
08:26 वापर अत्यंत कमी असल्यामुळे आपल्याला इथे शून्य दर्शवत आहे.
08:32 Stream फिल्ड आपल्याला प्रोसेस केव्हा सुरू झाली ते दर्शवते. ps कमांड समजून घेताना आपण इतर फिल्डबद्दल जाणून घेतले होते.
08:42 प्रोसेसेस दोन प्रकारच्या असतात. पहिली म्हणजे userप्रोसेस. या प्रोसेसेस userकडून सुरू केल्या जातात.
08:49 उदाहरणार्थ ps कमांड किंवा टर्मिनलवर बहुतांशी कार्यान्वित केलेल्या कमांड.
08:54 आणि दुसरी प्रोसेस म्हणजे सिस्टीम प्रोसेस. या प्रोसेसेस सिस्टीम सुरू करताना किंवा user login करताना सिस्टीम द्वारे सुरू केल्या जातात.
09:05 bash हे सिस्टीम प्रोसेसचे एक उदाहरण होऊ शकते.
09:09 कधी कधी आपल्याला सर्व म्हणजेच दोन्ही, सिस्टीम आणि युजर प्रोसेस बघायच्या असतात.
09:17 तेव्हा आपण minus e किंवा minus capital A या पर्यायांचा उपयोग करतो.
09:23 आता टर्मिनलवर जा आणि command prompt वरps space minus e टाईप करून एंटर दाबा.
09:32 आपल्याला प्रोसेसची मोठी सूची दिसेल.
09:35 मल्टिपेज डिस्प्ले मिळवण्यासाठी command prompt वर टाईप करा.
09:40 ps space minus e space vertical bar space more आणि एंटर दाबा.
09:52 more पर्यायामुळे एका वेळी स्क्रीनवर मावतील एवढ्याच प्रोसेस दाखवल्या जातात.
09:58 एंटर या बटणाच्या सहाय्याने आपण प्रोसेसेसची सूची स्क्रॉल करू शकतो.
10:03 या सूचीतील पहिली प्रोसेस ही आपली उत्सुकता वाढविणारी आहे तिला init प्रोसेस म्हणतात.
10:09 या प्रोसेसपासून बहुतांशी इतर सर्व प्रोसेस तयार होतात.
10:12 ह्या प्रोसेसचा PID एक असतो.
10:16 prompt वर परत येण्यासाठी q दाबा.
10:24 तर ह्या ट्युटोरियलमधे आपण प्रोसेस म्हणजे काय ते शिकलो. शेल प्रोसेस, प्रोसेसेसची उत्पत्ती, त्यांचे गुणधर्म व प्रकार माहित करून घेतले.
10:37 आपण ps कमांडही शिकलो. अशा प्रकारे आपण ह्या ट्युटोरियलच्या अंतिम टप्प्यात पोहोचलो आहोत.
10:45 "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.
10:55 *यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे.
11:07 *ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . सहभागासाठी धन्यवाद.

Contributors and Content Editors

PoojaMoolya, Ranjana