Difference between revisions of "Health-and-Nutrition/C2/Pre-pregnancy-Nutrition/Gujarati"
From Script | Spoken-Tutorial
| (9 intermediate revisions by the same user not shown) | |||
| Line 4: | Line 4: | ||
|<center>Narration</center> | |<center>Narration</center> | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 00:01 | + | |00:01 |
| − | | પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ આ '''Spoken Tutorial''' માં તમારું સ્વાગત છે. | + | |પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ આ '''Spoken Tutorial''' માં તમારું સ્વાગત છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 00:05 | + | |00:05 |
| − | | આ ટ્યુટોરિયલમાં આપણે શીખીશું - પ્રજનન વય અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા સમય દરમિયાન લાગતી પોષણ સંબંધિત જરૂરિયાતો . | + | |આ ટ્યુટોરિયલમાં આપણે શીખીશું - પ્રજનન વય અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા સમય દરમિયાન લાગતી પોષણ સંબંધિત જરૂરિયાતો . |
| − | | - | + | |- |
| − | | 00:14 | + | |00:14 |
| − | | ચાલો પહેલા પ્રોટીનથી પ્રારંભ કરીએ | + | |ચાલો પહેલા પ્રોટીનથી પ્રારંભ કરીએ |
| − | | - | + | |- |
| − | | 00:17 | + | |00:17 |
| − | | પ્રોટીન માંસપેશીઓના વિકાસ અને જાળવણી માટે જરૂરી છે. | + | |પ્રોટીન માંસપેશીઓના વિકાસ અને જાળવણી માટે જરૂરી છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 00: 22 | + | |00:22 |
| − | | તે કોષોને ઠીક કરવા, હડ્ડીઓ તથા સાંધાઓના વિકાસમાં સહાય કરે છે, | + | |તે કોષોને ઠીક કરવા, હડ્ડીઓ તથા સાંધાઓના વિકાસમાં સહાય કરે છે, |
| − | | - | + | |- |
| − | | 00: 27 | + | |00:27 |
| − | | તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિમાં વધારો કરવામાં અને તંદુરસ્ત યકૃત માટે પણ મદદ કરે છે. | + | |તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિમાં વધારો કરવામાં અને તંદુરસ્ત યકૃત માટે પણ મદદ કરે છે. |
સાથે જ ઊર્જા પ્રદાન કરે છે. | સાથે જ ઊર્જા પ્રદાન કરે છે. | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 00: 34 | + | |00:34 |
| − | | પ્રોટીન એવા રસાયણ બનાવવામાં મદદ કરે છે, કે જે પાચન માટે અને શરીરમાથી વિષયુક્ત પદાર્થનું વિઘટન કરવામાં મદદ કરે છે. | + | |પ્રોટીન એવા રસાયણ બનાવવામાં મદદ કરે છે, કે જે પાચન માટે અને શરીરમાથી વિષયુક્ત પદાર્થનું વિઘટન કરવામાં મદદ કરે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 00: 41 | + | |00:41 |
| − | | લોહીમાં શુગરની માત્રા જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તે મગજમાં થતી ક્રિયાઓ કરવામાં પણ મદદ કરે છે | + | |લોહીમાં શુગરની માત્રા જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તે મગજમાં થતી ક્રિયાઓ કરવામાં પણ મદદ કરે છે |
| + | |- | ||
| + | |00:47 | ||
| + | |ખોરાકમાં પ્રોટીનની ઉણપથી માતાના પેટમાં બાળકના તથા વિકાસ પર અસર પડે છે | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 00: | + | |00:52 |
| − | | | + | |બાળકની ઓછી ઊંચાઈ તેની નબળી યાદશક્તિ તથા મોટર સ્કિલ પર અસર જેવી સમસ્યાઓ થાય છે, સાથે જ ચેપ થવાની સંભાવના પણ વધી જાય છે. |
| − | + | |- | |
| − | + | |01:00 | |
| − | + | |મોટા વયના લોકોમાં આ સમસ્યા થાય છે - ચામડીની ઝુર્રીઓ, | |
| − | + | ||
| − | | - | + | |
| − | | 01:00 | + | |
| − | | મોટા વયના લોકોમાં આ સમસ્યા થાય છે - ચામડીની ઝુર્રીઓ, | + | |
વાળ ખરવા | વાળ ખરવા | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 01: 05 | + | |01:05 |
| − | | થાક લાગવો અને નબળાઈ, | + | |થાક લાગવો અને નબળાઈ, |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01: 08 | + | |01:08 |
| − | | વારંવાર ચેપ થાય છે અને સ્નાયુનું નુકસાન થાય છે | + | |વારંવાર ચેપ થાય છે અને સ્નાયુનું નુકસાન થાય છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01:11 | + | |01:11 |
| − | | અન્ય એક પ્રોટીન જે કેરાટિન છે તે વાળ, નખ અને ચામડી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંશ છે | + | |અન્ય એક પ્રોટીન જે કેરાટિન છે તે વાળ, નખ અને ચામડી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંશ છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01:18 | + | |01:18 |
| − | | રસપ્રદ રીતે, કહીએ તો પ્રોટીન અલગ અલગ ઘટકોથી બનેલ છે જેને એમિનો એસિડ કહેવાય છે | + | |રસપ્રદ રીતે, કહીએ તો પ્રોટીન અલગ અલગ ઘટકોથી બનેલ છે જેને એમિનો એસિડ કહેવાય છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01: 24 | + | |01:24 |
| − | | કુલ મળીને અહીં 22 એમિનો એસિડ છે, જેમાંથી 9 એમિનો એસિડ ભોજનમાં લેવાય છે | + | |કુલ મળીને અહીં 22 એમિનો એસિડ છે, જેમાંથી 9 એમિનો એસિડ ભોજનમાં લેવાય છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01 | + | |01:33 |
| − | | ચાલો અત્યારે બે પ્રકારના પ્રોટીનને જોઈએ જે છે - પૂર્ણ પ્રોટીન અને અપૂર્ણ પ્રોટીન | + | |ચાલો અત્યારે બે પ્રકારના પ્રોટીનને જોઈએ જે છે - પૂર્ણ પ્રોટીન અને અપૂર્ણ પ્રોટીન |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01:41 | + | |01:41 |
| − | | અગાઉ ઉલ્લેખિત તમામ 9 એમિનો એસિડ, પ્રાણીઓના પ્રોટીનમાં મળી આવે છે. | + | |અગાઉ ઉલ્લેખિત તમામ 9 એમિનો એસિડ, પ્રાણીઓના પ્રોટીનમાં મળી આવે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01: 46 | + | |01:46 |
| − | | તેથી પ્રાણી પ્રોટીનને પૂર્ણ પ્રોટીન કહેવામાં આવે છે | + | |તેથી પ્રાણી પ્રોટીનને પૂર્ણ પ્રોટીન કહેવામાં આવે છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 01:51 | + | |01:51 |
| − | | બીજી તરફ, વનસ્પતિ આશ્રિત પ્રોટીનમાં - | + | |બીજી તરફ, વનસ્પતિ આશ્રિત પ્રોટીનમાં - |
આ આવશ્યક 9 એમિનો એસિડ ઓછી માત્રામાં હોય છે. | આ આવશ્યક 9 એમિનો એસિડ ઓછી માત્રામાં હોય છે. | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 02: 00 | + | |02:00 |
| ઉદાહરણ તરીકે, અનાજમાં લાઇસિન અને દાળમાં મેથિઓનાઇન ઓછી માત્રામાં હોય છે. | | ઉદાહરણ તરીકે, અનાજમાં લાઇસિન અને દાળમાં મેથિઓનાઇન ઓછી માત્રામાં હોય છે. | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 02:07 | + | |02:07 |
| − | | એટલા માટે સંયુક્તમાં વિવિધ વનસ્પતિ પ્રોટીનો એક સાથે લેવું મહત્વપૂર્ણ છે. | + | |એટલા માટે સંયુક્તમાં વિવિધ વનસ્પતિ પ્રોટીનો એક સાથે લેવું મહત્વપૂર્ણ છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 02: 13 | + | |02:13 |
| − | | ઉદાહરણ તરીકે, અનાજ અને દાળ એક સાથે ભોજનમાં લેવાની જરૂર છે જેથી આવશ્યક એમિનો એસિડ પૂરતી માત્રામાં મળી રહે છે | + | |ઉદાહરણ તરીકે, અનાજ અને દાળ એક સાથે ભોજનમાં લેવાની જરૂર છે જેથી આવશ્યક એમિનો એસિડ પૂરતી માત્રામાં મળી રહે છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 02:23 | + | |02:23 |
| − | | હવે આપણે હજી એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ - ચરબી વિશે શીખીશું | + | |હવે આપણે હજી એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ - ચરબી વિશે શીખીશું |
| − | | - | + | |- |
| − | | 02: 28 | + | |02:28 |
| − | | સારા આરોગ્ય માટે ખોરાકમાની સારી ચરબી મહત્વપૂર્ણ છે | + | |સારા આરોગ્ય માટે ખોરાકમાની સારી ચરબી મહત્વપૂર્ણ છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 02:32 | + | |02:32 |
| − | | કેટલીક ચરબી માણસનું શરીર પોતેથી બનાવતું નથી - જેમ કે ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ. | + | |કેટલીક ચરબી માણસનું શરીર પોતેથી બનાવતું નથી - જેમ કે ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ. |
તેથી આહારમાં તેનો સમાવેશ કરવું જરૂરી છે. | તેથી આહારમાં તેનો સમાવેશ કરવું જરૂરી છે. | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 02:40 | + | |02:40 |
| − | | આ ચરબી હૃદયનું આરોગ્ય જાળવી રાખવામાં મદદ છે. | + | |આ ચરબી હૃદયનું આરોગ્ય જાળવી રાખવામાં મદદ છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 02: 42 | + | |02:42 |
| − | | શારીરિક સોજો ટાળે છે અને ગર્ભધારણની સંભાવના વધારવામાં મદદ કરે છે. | + | |શારીરિક સોજો ટાળે છે અને ગર્ભધારણની સંભાવના વધારવામાં મદદ કરે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 02:48 | + | |02:48 |
| − | | તે અવિકસિત બાળક જન્મના જોખમને પણ ટાળે છે | + | |તે અવિકસિત બાળક જન્મના જોખમને પણ ટાળે છે |
અને બાળકમાં બુદ્ધિમતાનો વિકાસ કરે છે | અને બાળકમાં બુદ્ધિમતાનો વિકાસ કરે છે | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 02:56 | + | |02:56 |
| − | | પ્રોટીન અને ચરબી વિશે જાણ્યા બાદ આપણે હવે વિટામિન-A વિશે શીખીશું | + | |પ્રોટીન અને ચરબી વિશે જાણ્યા બાદ આપણે હવે વિટામિન-A વિશે શીખીશું |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03:01 | + | |03:01 |
| − | | વિટામિન A આંખોને તંદુરસ્તી આપે છે અને કોષ વિકાસનું નિયમન કરે છે | + | |વિટામિન A આંખોને તંદુરસ્તી આપે છે અને કોષ વિકાસનું નિયમન કરે છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03: 07 | + | |03:07 |
| − | | સ્ત્રી ગર્ભાવસ્થા માટે મદદ કરે છે અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિ પણ સુધારે છે | + | |સ્ત્રી ગર્ભાવસ્થા માટે મદદ કરે છે અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિ પણ સુધારે છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03:14 | + | |03:14 |
| − | | વિટામિન A ની જેમ, સંપૂર્ણ વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ પણ સ્ત્રીઓને શક્તિ આપવા અને તેમને જીવનભર તંદુરસ્તી આપવામાં ખૂબ જ વિશિષ્ટ ભૂમિકા ભજવે છે | + | |વિટામિન A ની જેમ, સંપૂર્ણ વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ પણ સ્ત્રીઓને શક્તિ આપવા અને તેમને જીવનભર તંદુરસ્તી આપવામાં ખૂબ જ વિશિષ્ટ ભૂમિકા ભજવે છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03:24 | + | |03:24 |
| − | | તમામ B-વિટામિનોમાંથી આપણે પહેલા જોઈશું - વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન | + | |તમામ B-વિટામિનોમાંથી આપણે પહેલા જોઈશું - વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03:31 | + | |03:31 |
| − | | વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન ચેતા પ્રણાલીના કાર્યમાં આવશ્યક છે. | + | |વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન ચેતા પ્રણાલીના કાર્યમાં આવશ્યક છે. |
તેથી મગજના વિકાસમાં સુધાર કરે છે. | તેથી મગજના વિકાસમાં સુધાર કરે છે. | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 03:39 | + | |03:39 |
| − | | અને ગર્ભાધાન સંબંધી ઉબકાથી રાહત આપી શકે છે. | + | |અને ગર્ભાધાન સંબંધી ઉબકાથી રાહત આપી શકે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03:44 | + | |03:44 |
| − | | હજી એક પોષક તત્વ છે, વિટામિન B12 જે ફોલેટ અને કોલાઈન સાથે - એનિમિયા અને ન્યુરલ ટ્યુબ (ચેતા નળી) ખામીને અટકાવવામાં મદદ કરે છે | + | |હજી એક પોષક તત્વ છે, વિટામિન B12 જે ફોલેટ અને કોલાઈન સાથે - એનિમિયા અને ન્યુરલ ટ્યુબ (ચેતા નળી) ખામીને અટકાવવામાં મદદ કરે છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 03: 54 | + | |03:54 |
| − | | ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી એ જન્મની ખામી છે જે - બાળકના કરોડરજ્જુ અને કેન્દ્રિય ચેતા તંત્ર પર અસર કરે છે, જે ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ મહિના દરમિયાન થાય છે. | + | |ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી એ જન્મની ખામી છે જે - બાળકના કરોડરજ્જુ અને કેન્દ્રિય ચેતા તંત્ર પર અસર કરે છે, જે ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ મહિના દરમિયાન થાય છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:04 | + | |04:04 |
| − | | નોંધ લો - ન્યુરલ ટ્યુબ એ બાળકનો એક ભાગ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુમાં વિકસે છે. | + | |નોંધ લો - ન્યુરલ ટ્યુબ એ બાળકનો એક ભાગ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુમાં વિકસે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:11 | + | |04:11 |
| − | | તેથી આ અત્યંત જરૂરી છે કે ગર્ભાવસ્થા પહેલા શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં | + | |તેથી આ અત્યંત જરૂરી છે કે ગર્ભાવસ્થા પહેલા શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં |
ફોલેટ, વિટામિન B12 અને કોલાઈન હોવું જોઈએ. | ફોલેટ, વિટામિન B12 અને કોલાઈન હોવું જોઈએ. | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:20 | + | |04:20 |
| − | | વિટામિન B12 ની ઉણપ લીધે પણ એનિમિયા, વાંઝિયાપણું અને ગર્ભપાતની સમસ્યા થાય છે | + | |વિટામિન B12 ની ઉણપ લીધે પણ એનિમિયા, વાંઝિયાપણું અને ગર્ભપાતની સમસ્યા થાય છે |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:27 | + | |04:27 |
| − | | હવે, આપણે બીજા અગત્યના પોષક તત્વ - ફોલેટ વિશે શીખીશું | + | |હવે, આપણે બીજા અગત્યના પોષક તત્વ - ફોલેટ વિશે શીખીશું |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:31 | + | |04:31 |
| − | | ફોલેટ કે જેને વિટામિન-B9 તરીકે પણ ઓળખાય છે, શરીરમાં તંદુરસ્ત નવા કોષો બનાવવામાં મદદ કરે છે. | + | |ફોલેટ કે જેને વિટામિન-B9 તરીકે પણ ઓળખાય છે, શરીરમાં તંદુરસ્ત નવા કોષો બનાવવામાં મદદ કરે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04: 38 | + | |04:38 |
| − | | આ કોષો ફેફસાંમાંથી શરીરના તમામ ભાગોમાં ઓક્સિજન વહન કરે છે. | + | |આ કોષો ફેફસાંમાંથી શરીરના તમામ ભાગોમાં ઓક્સિજન વહન કરે છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:43 | + | |04:43 |
| − | | સગર્ભા માતામાં ફોલેટની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે અને મગજ અને કરોડરજ્જુની ખામી થાય છે, જેને ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી કહેવાય છે. | + | |સગર્ભા માતામાં ફોલેટની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે અને મગજ અને કરોડરજ્જુની ખામી થાય છે, જેને ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી કહેવાય છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04:52 | + | |04:52 |
| − | | નોંધ લો કે: ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી સમાન ટ્યુટોરીયલમાં પહેલાં જ સમજાવવામાં આવી છે. | + | |નોંધ લો કે: ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી સમાન ટ્યુટોરીયલમાં પહેલાં જ સમજાવવામાં આવી છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 04: 58 | + | |04:58 |
| − | | હવે આપણે આયર્ન (લોહ તત્વ) વિશે શીખીશું | + | |હવે આપણે આયર્ન (લોહ તત્વ) વિશે શીખીશું |
જે લોહીમાં હિમોગ્લોબિન બનાવવા માટે અને બાળકના વિકાસ માટે જરૂરી છે | જે લોહીમાં હિમોગ્લોબિન બનાવવા માટે અને બાળકના વિકાસ માટે જરૂરી છે | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 05:07 | + | |05:07 |
| − | | ગર્ભાવસ્થામાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોવાથી - ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન આપેલ સમસ્યા થાય છે - જેમ કે ઉચ્ચ રક્તદાબ | + | |ગર્ભાવસ્થામાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોવાથી - ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન આપેલ સમસ્યા થાય છે - જેમ કે ઉચ્ચ રક્તદાબ |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05: 13 | + | |05:13 |
| − | | સમય પહેલા પ્રસવ | + | |સમય પહેલા પ્રસવ |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05: 15 | + | |05:15 |
| − | | જન્મથી જ શિશુનું વજન ઓછું અથવા ગર્ભપાત | + | |જન્મથી જ શિશુનું વજન ઓછું અથવા ગર્ભપાત |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05:18 | + | |05:18 |
| આના સિવાય | | આના સિવાય | ||
હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજનને અન્ય પેશીઓ અને કોષોમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે | હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજનને અન્ય પેશીઓ અને કોષોમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે | ||
| − | | - | + | |- |
| − | | 05: 25 | + | |05:25 |
| − | | હિમોગ્લોબિન અને આયર્નની ઓછી માત્રા લીધે એનિમિયા થાય છે. | + | |હિમોગ્લોબિન અને આયર્નની ઓછી માત્રા લીધે એનિમિયા થાય છે. |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05:30 | + | |05:30 |
| − | | વધુમાં, આપેલ લીધે સ્ત્રીઓમાં આયર્નનો અભાવ હોઈ શકે છે, જેમકે માસિક સ્રાવ, | + | |વધુમાં, આપેલ લીધે સ્ત્રીઓમાં આયર્નનો અભાવ હોઈ શકે છે, જેમકે માસિક સ્રાવ, |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05: 36 | + | |05:36 |
| − | | પેટમાં કીડા થવા | + | |પેટમાં કીડા થવા |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05: 38 | + | |05:38 |
| − | | આહારમાં ઓછું આયર્ન હોવું અને ખોરાકમાં ફાયટિક એસિડ અથવા ઓક્સેલેટ્સ હોવાથી આયર્નનું શોષણ ન થવું | + | |આહારમાં ઓછું આયર્ન હોવું અને ખોરાકમાં ફાયટિક એસિડ અથવા ઓક્સેલેટ્સ હોવાથી આયર્નનું શોષણ ન થવું |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05:45 | + | |05:45 |
| − | | ફાયટિક એસિડ અને ઓક્સેલેટ્સ ઘટાડવા અને પોષક તત્ત્વોનું શોષણ વધારવા માટે - | + | |ફાયટિક એસિડ અને ઓક્સેલેટ્સ ઘટાડવા અને પોષક તત્ત્વોનું શોષણ વધારવા માટે - |
| − | | - | + | |- |
| − | | 05: 52 | + | |05:52 |
| − | | રાંધવા પૂર્વ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો જેમ કે - પલાળીને રાખવું, અંકુરીત કરવું, શેકવું અને આથો લાવવો | + | |રાંધવા પૂર્વ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો જેમ કે - પલાળીને રાખવું, અંકુરીત કરવું, શેકવું અને આથો લાવવો |
|- | |- | ||
| − | | 06:00 | + | |06:00 |
| − | | આયર્નની ઉણપ લીધે થનાર '''Anemia''' ના સંકેતો છે- | + | |આયર્નની ઉણપ લીધે થનાર '''Anemia''' ના સંકેતો છે- |
થાક લાગવો અને ઊર્જાનો અભાવ | થાક લાગવો અને ઊર્જાનો અભાવ | ||
| Line 250: | Line 249: | ||
|- | |- | ||
|06:06 | |06:06 | ||
| − | | શ્વાસ ફુલાવો | + | |શ્વાસ ફુલાવો |
હૃદયના ધબકારા વધવા | હૃદયના ધબકારા વધવા | ||
| Line 256: | Line 255: | ||
|- | |- | ||
|06:10 | |06:10 | ||
| − | | અને ફીકી ચામડી | + | |અને ફીકી ચામડી |
|- | |- | ||
| − | | 06:11 | + | |06:11 |
| − | | યાદ રાખો, આયર્ન સાથે - | + | |યાદ રાખો, આયર્ન સાથે - |
હંમેશા '''Vitamin-C ''' થી પ્રચુર ખોરાક ખાવો જોઈએ કારણ કે તેનાથી આયર્નના શોષણમાં મદદ મળે છે | હંમેશા '''Vitamin-C ''' થી પ્રચુર ખોરાક ખાવો જોઈએ કારણ કે તેનાથી આયર્નના શોષણમાં મદદ મળે છે | ||
| Line 269: | Line 268: | ||
|- | |- | ||
| − | | 06:25 | + | |06:25 |
| − | | આગળ, આપણે '''Calcium ''' અને '''Vitamin D''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીશું | + | |આગળ, આપણે '''Calcium ''' અને '''Vitamin D''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીશું |
|- | |- | ||
| Line 278: | Line 277: | ||
|- | |- | ||
|06:35 | |06:35 | ||
| − | | બાળકના હાડકા અને દાંતના વિકાસ માટે '''Calcium''' ની જરૂર રહે છે. | + | |બાળકના હાડકા અને દાંતના વિકાસ માટે '''Calcium''' ની જરૂર રહે છે. |
|- | |- | ||
| Line 289: | Line 288: | ||
|- | |- | ||
| − | | 06:50 | + | |06:50 |
| − | | '''Vitamin-D''' પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી ઉત્તમ માર્ગ છે 11.00 am થી 3.00 pm વચ્ચે 15 to 20 મિનિટ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં ખુલ્લા રહેવું. | + | |'''Vitamin-D''' પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી ઉત્તમ માર્ગ છે 11.00 am થી 3.00 pm વચ્ચે 15 to 20 મિનિટ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં ખુલ્લા રહેવું. |
|- | |- | ||
| − | | 06:59 | + | |06:59 |
| − | | આગળ, આપણે '''Choline''' વિશે શીખીશું. | + | |આગળ, આપણે '''Choline''' વિશે શીખીશું. |
|- | |- | ||
| − | | 07:02 | + | |07:02 |
| − | | '''Choline''' એ બાળકના મગજ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે | + | |'''Choline''' એ બાળકના મગજ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે |
કારણ કે તે યાદશક્તિ વધારે છે અને ધ્યાન લગાડવાની શક્તિ આપે છે | કારણ કે તે યાદશક્તિ વધારે છે અને ધ્યાન લગાડવાની શક્તિ આપે છે | ||
|- | |- | ||
| − | | 07:09 | + | |07:09 |
| − | | ''' Choline''' ના ઉણપ લીધે - વયસ્કોમાં ચરબીયુક્ત યકૃત થાય છે | + | |''' Choline''' ના ઉણપ લીધે - વયસ્કોમાં ચરબીયુક્ત યકૃત થાય છે |
|- | |- | ||
|07:13 | |07:13 | ||
| − | | તેમજ ગર્ભપાત અને | + | |તેમજ ગર્ભપાત અને બાળકમાં '''Neural tube defects''' – |
જે આ ટ્યુટોરીયલમાં અગાઉ ઉલ્લેખ કરાયું છે | જે આ ટ્યુટોરીયલમાં અગાઉ ઉલ્લેખ કરાયું છે | ||
|- | |- | ||
| − | | 07:20 | + | |07:20 |
| − | | ચાલો આગળ વધીએ અને '''Zinc''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીએ, | + | |ચાલો આગળ વધીએ અને '''Zinc''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીએ, |
|- | |- | ||
| − | | 07:24 | + | |07:24 |
| − | | '''Zinc''' રોગપ્રતિરક્ષા માટે અને કોષ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે - | + | |'''Zinc''' રોગપ્રતિરક્ષા માટે અને કોષ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે - |
તે શરીરમાં જનીન ઘટક અને '''protein''' બનાવવામાં મદદ કરે છે | તે શરીરમાં જનીન ઘટક અને '''protein''' બનાવવામાં મદદ કરે છે | ||
| Line 334: | Line 333: | ||
|- | |- | ||
|07:40 | |07:40 | ||
| − | | નોંધ લો કે - આહારમાં '''Zinc ''' ના અભાવે સ્વાદ અને સુંઘવાની શક્તિ પ્રભાવિત થઇ શકે છે. | + | |નોંધ લો કે - આહારમાં '''Zinc ''' ના અભાવે સ્વાદ અને સુંઘવાની શક્તિ પ્રભાવિત થઇ શકે છે. |
|- | |- | ||
|07:46 | |07:46 | ||
| − | | ગર્ભનાળના વિકાસમાં વિલંબ થાય છે: જે એક નળી હોય છે જેના મારફતે પોષકતત્વો માતાથી બાળકને મળે છે. | + | |ગર્ભનાળના વિકાસમાં વિલંબ થાય છે: જે એક નળી હોય છે જેના મારફતે પોષકતત્વો માતાથી બાળકને મળે છે. |
|- | |- | ||
| − | | 07:53 | + | |07:53 |
| − | | '''Zinc''' ની ઉણપ લીધે ગર્ભનો વિકાસ પણ પ્રભાવિત થાય છે | + | |'''Zinc''' ની ઉણપ લીધે ગર્ભનો વિકાસ પણ પ્રભાવિત થાય છે |
અને પરિણામ સ્વરૂપે ઓછા વજન ધરાવતું બાળક જન્મે છે | અને પરિણામ સ્વરૂપે ઓછા વજન ધરાવતું બાળક જન્મે છે | ||
|- | |- | ||
| − | | 08:00 | + | |08:00 |
| − | | અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષકતત્વ જે આપણે જોઈશું તે છે, '''Iodine''' - | + | |અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષકતત્વ જે આપણે જોઈશું તે છે, '''Iodine''' - |
|- | |- | ||
| Line 357: | Line 356: | ||
|- | |- | ||
| − | | 08:13 | + | |08:13 |
| − | | માતામાં '''Iodine ''' ની ઉણપથી ગર્ભપાત થવાનું જોખમ અને મૃત બાળક થવાની સંભાવના વધી જાય છે | + | |માતામાં '''Iodine ''' ની ઉણપથી ગર્ભપાત થવાનું જોખમ અને મૃત બાળક થવાની સંભાવના વધી જાય છે |
|- | |- | ||
| Line 375: | Line 374: | ||
|- | |- | ||
| − | | 08:41 | + | |08:41 |
| − | | સાથે જ તે તંદુરસ્ત રક્તચાપ અને હૃદય ધબકારા બનાવી રાખે છે | + | |સાથે જ તે તંદુરસ્ત રક્તચાપ અને હૃદય ધબકારા બનાવી રાખે છે |
|- | |- | ||
|08:45 | |08:45 | ||
| − | | તે જનીન ઘટકો બનાવવામાં અને હાડકાના વિકાસને સુધારવામાં મદદરૂપ છે | + | |તે જનીન ઘટકો બનાવવામાં અને હાડકાના વિકાસને સુધારવામાં મદદરૂપ છે |
|- | |- | ||
| − | | 08:51 | + | |08:51 |
| − | | સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા માટે સ્વસ્થ પોષકતત્વો સિવાય - | + | |સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા માટે સ્વસ્થ પોષકતત્વો સિવાય - |
તે પણ જરૂરી છે કે તમે દારૂનું સેવન ન કરો કારણ કે તેના લીધે ગર્ભપાત થઇ શકે છે અથવા ગર્ભ કમજોર થાય છે. | તે પણ જરૂરી છે કે તમે દારૂનું સેવન ન કરો કારણ કે તેના લીધે ગર્ભપાત થઇ શકે છે અથવા ગર્ભ કમજોર થાય છે. | ||
| Line 393: | Line 392: | ||
|- | |- | ||
| − | | 09:03 | + | |09:03 |
| − | | સિગારેટ | + | |સિગારેટ |
નશેદાર પદાર્થો | નશેદાર પદાર્થો | ||
| Line 407: | Line 406: | ||
|- | |- | ||
| − | | 09:20 | + | |09:20 |
| − | | નોંધ લો, | + | |નોંધ લો, |
ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા વજન જાળવવું પણ ખુબ મહત્વપૂર્ણ છે, | ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા વજન જાળવવું પણ ખુબ મહત્વપૂર્ણ છે, | ||
|- | |- | ||
| − | | 09:25 | + | |09:25 |
| − | | ઓછું વજન ધરાવતી (કમજોર) સ્ત્રીઓ નાના બાળક અથવા અવિકસિત બાળકને જન્મ આપે છે | + | |ઓછું વજન ધરાવતી (કમજોર) સ્ત્રીઓ નાના બાળક અથવા અવિકસિત બાળકને જન્મ આપે છે |
જે ગર્ભાવસ્થાના 7 થી 8 મહિના દરમિયાન જન્મે છે | જે ગર્ભાવસ્થાના 7 થી 8 મહિના દરમિયાન જન્મે છે | ||
| Line 420: | Line 419: | ||
|- | |- | ||
|09:34 | |09:34 | ||
| − | | આવા બાળકોને અવિકસિત મરણનું જોખમ વધુ હોય છે. | + | |આવા બાળકોને અવિકસિત મરણનું જોખમ વધુ હોય છે. |
|- | |- | ||
| − | | 09:38 | + | |09:38 |
| − | | જ્યારે કે, બીજી તરફ, વધુ વજન ધરાવતી સ્ત્રીઓને - સગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ અને રક્તચાપનું ઉચ્ચ જોખમ હોય છે. | + | |જ્યારે કે, બીજી તરફ, વધુ વજન ધરાવતી સ્ત્રીઓને - સગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ અને રક્તચાપનું ઉચ્ચ જોખમ હોય છે. |
|- | |- | ||
| Line 431: | Line 430: | ||
|- | |- | ||
| − | | 09:49 | + | |09:49 |
| − | | તેથી, સ્ત્રીએ ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવા માટે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે પરામર્શ કરવું જોઈએ. | + | |તેથી, સ્ત્રીએ ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવા માટે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે પરામર્શ કરવું જોઈએ. |
|- | |- | ||
| − | | 09:55 | + | |09:55 |
| − | | આની સાથે, તે પણ મહત્વનું છે કે સ્વસ્થ, સંતુલિત આહાર લેવામાં આવે જેમાં સમાવિષ્ટ હોય - | + | |આની સાથે, તે પણ મહત્વનું છે કે સ્વસ્થ, સંતુલિત આહાર લેવામાં આવે જેમાં સમાવિષ્ટ હોય - |
શાકાહારી અને/અથવા માંસાહારી બંને ખોરાક | શાકાહારી અને/અથવા માંસાહારી બંને ખોરાક | ||
|- | |- | ||
| − | | 10:05 | + | |10:05 |
| − | | યાદ રાખો, તમામ માંસાહારી ખોરાકમાં પ્રચુર માત્રામાં હોય છે - '''protein''', '''omega-3 fatty acids''', '''vitamin B-12''', '''vitamin B-9''', '''zinc''', આયર્ન, '''calcium''', '''choline''' અને '''Vitamin-D''' | + | |યાદ રાખો, તમામ માંસાહારી ખોરાકમાં પ્રચુર માત્રામાં હોય છે - '''protein''', '''omega-3 fatty acids''', '''vitamin B-12''', '''vitamin B-9''', '''zinc''', આયર્ન, '''calcium''', '''choline''' અને '''Vitamin-D''' |
|- | |- | ||
| − | | 10:18 | + | |10:18 |
| − | | પ્રાણીથી મળનાર ખોરાક સાથે, વનસ્પતિથી મળનાર ખોરાક, જેમ કે દાળ, બાજરો, રાગી, નટ્સ અને દાણા આપેલ નિર્માણમાં મદદ કરશે - | + | |પ્રાણીથી મળનાર ખોરાક સાથે, વનસ્પતિથી મળનાર ખોરાક, જેમ કે દાળ, બાજરો, રાગી, નટ્સ અને દાણા આપેલ નિર્માણમાં મદદ કરશે - |
|- | |- | ||
|10:30 | |10:30 | ||
| − | | રોગપ્રતિરક્ષા તંત્ર , સ્નાયુઓ, હાડકા, | + | |રોગપ્રતિરક્ષા તંત્ર , સ્નાયુઓ, હાડકા, |
|- | |- | ||
| − | | 10:33 | + | |10:33 |
| − | | યકૃત, વાળ, ચામડી, આંખો અને મગજ | + | |યકૃત, વાળ, ચામડી, આંખો અને મગજ |
|- | |- | ||
| − | | 10:36 | + | |10:36 |
| − | | આના સિવાય, દૂધ ઉત્પાદકો પણ બાળકના હાડકા અને દાંતના નિર્માણમાં સહાય કરશે | + | |આના સિવાય, દૂધ ઉત્પાદકો પણ બાળકના હાડકા અને દાંતના નિર્માણમાં સહાય કરશે |
|- | |- | ||
| − | | 10:43 | + | |10:43 |
| − | | સાથે જ, પાંદડાવાળી શાકભાજીઓ અને બીજડાંઓ પણ ભરપૂર માત્રામાં '''Calcium ''' ધરાવે છે અને બાળકના હાડકા અને દાંત નિર્માણ કરવામાં મદદ કરે છે. | + | |સાથે જ, પાંદડાવાળી શાકભાજીઓ અને બીજડાંઓ પણ ભરપૂર માત્રામાં '''Calcium ''' ધરાવે છે અને બાળકના હાડકા અને દાંત નિર્માણ કરવામાં મદદ કરે છે. |
|- | |- | ||
| − | | 10:52 | + | |10:52 |
| − | | પાંદડાવાળી શાકભાજીઓની જેમ, ફળો પણ '''Vitamin-C''' પ્રચુર માત્રામાં ધરાવે છે અને તેઓ મદદ કરે છે - | + | |પાંદડાવાળી શાકભાજીઓની જેમ, ફળો પણ '''Vitamin-C''' પ્રચુર માત્રામાં ધરાવે છે અને તેઓ મદદ કરે છે - |
રોગપ્રતિરક્ષા સુધારવામાં, આયર્ન શોષવામાં અને ચેપથી રક્ષણ કરવામાં | રોગપ્રતિરક્ષા સુધારવામાં, આયર્ન શોષવામાં અને ચેપથી રક્ષણ કરવામાં | ||
|- | |- | ||
| − | | 11:04 | + | |11:04 |
| − | | સ્ત્રીની પ્રજનન ક્ષમતા અને બાળકના વિકાસ માટે - ફળીઓ, સૂકો મેવો અને બિયાં માંસાહારી ખોરાક સાથે લેવા જોઈએ. | + | |સ્ત્રીની પ્રજનન ક્ષમતા અને બાળકના વિકાસ માટે - ફળીઓ, સૂકો મેવો અને બિયાં માંસાહારી ખોરાક સાથે લેવા જોઈએ. |
|- | |- | ||
| − | | 11:14 | + | |11:14 |
| − | | વિવિધ માંસાહારી ખોરાક જેમ કે માંછલી, ઈંડા અને દુગ્ધ ઉત્પાદનો મદદ કરે છે - સામાન્ય થાયરોઇડ હોર્મોનને જાળવી રાખવામાં, | + | |વિવિધ માંસાહારી ખોરાક જેમ કે માંછલી, ઈંડા અને દુગ્ધ ઉત્પાદનો મદદ કરે છે - સામાન્ય થાયરોઇડ હોર્મોનને જાળવી રાખવામાં, |
વિકાસમાં સુધાર કરવામાં અને શારીરિક ખામીથી બચાવવામાં | વિકાસમાં સુધાર કરવામાં અને શારીરિક ખામીથી બચાવવામાં | ||
|- | |- | ||
| − | | 11:27 | + | |11:27 |
| − | | નટ્સ સૂકો મેવો અને બિયાંમાં ''' magnesium''' પ્રચુર માત્રામાં હોય છે અને તે જરૂરી છે - | + | |નટ્સ સૂકો મેવો અને બિયાંમાં ''' magnesium''' પ્રચુર માત્રામાં હોય છે અને તે જરૂરી છે - |
ચેતા તંત્રના કાર્ય માટે અને પગના ખેંચાણને અટકાવવા માટે | ચેતા તંત્રના કાર્ય માટે અને પગના ખેંચાણને અટકાવવા માટે | ||
|- | |- | ||
| − | | 11:35 | + | |11:35 |
| પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ - પરનું આ ટ્યુટોરીયલ અહીં સમાપ્ત થાય છે. | | પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ - પરનું આ ટ્યુટોરીયલ અહીં સમાપ્ત થાય છે. | ||
Latest revision as of 07:46, 24 August 2019
| 00:01 | પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ આ Spoken Tutorial માં તમારું સ્વાગત છે. |
| 00:05 | આ ટ્યુટોરિયલમાં આપણે શીખીશું - પ્રજનન વય અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા સમય દરમિયાન લાગતી પોષણ સંબંધિત જરૂરિયાતો . |
| 00:14 | ચાલો પહેલા પ્રોટીનથી પ્રારંભ કરીએ |
| 00:17 | પ્રોટીન માંસપેશીઓના વિકાસ અને જાળવણી માટે જરૂરી છે. |
| 00:22 | તે કોષોને ઠીક કરવા, હડ્ડીઓ તથા સાંધાઓના વિકાસમાં સહાય કરે છે, |
| 00:27 | તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિમાં વધારો કરવામાં અને તંદુરસ્ત યકૃત માટે પણ મદદ કરે છે.
સાથે જ ઊર્જા પ્રદાન કરે છે. |
| 00:34 | પ્રોટીન એવા રસાયણ બનાવવામાં મદદ કરે છે, કે જે પાચન માટે અને શરીરમાથી વિષયુક્ત પદાર્થનું વિઘટન કરવામાં મદદ કરે છે. |
| 00:41 | લોહીમાં શુગરની માત્રા જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તે મગજમાં થતી ક્રિયાઓ કરવામાં પણ મદદ કરે છે |
| 00:47 | ખોરાકમાં પ્રોટીનની ઉણપથી માતાના પેટમાં બાળકના તથા વિકાસ પર અસર પડે છે |
| 00:52 | બાળકની ઓછી ઊંચાઈ તેની નબળી યાદશક્તિ તથા મોટર સ્કિલ પર અસર જેવી સમસ્યાઓ થાય છે, સાથે જ ચેપ થવાની સંભાવના પણ વધી જાય છે. |
| 01:00 | મોટા વયના લોકોમાં આ સમસ્યા થાય છે - ચામડીની ઝુર્રીઓ,
વાળ ખરવા |
| 01:05 | થાક લાગવો અને નબળાઈ, |
| 01:08 | વારંવાર ચેપ થાય છે અને સ્નાયુનું નુકસાન થાય છે |
| 01:11 | અન્ય એક પ્રોટીન જે કેરાટિન છે તે વાળ, નખ અને ચામડી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંશ છે |
| 01:18 | રસપ્રદ રીતે, કહીએ તો પ્રોટીન અલગ અલગ ઘટકોથી બનેલ છે જેને એમિનો એસિડ કહેવાય છે |
| 01:24 | કુલ મળીને અહીં 22 એમિનો એસિડ છે, જેમાંથી 9 એમિનો એસિડ ભોજનમાં લેવાય છે |
| 01:33 | ચાલો અત્યારે બે પ્રકારના પ્રોટીનને જોઈએ જે છે - પૂર્ણ પ્રોટીન અને અપૂર્ણ પ્રોટીન |
| 01:41 | અગાઉ ઉલ્લેખિત તમામ 9 એમિનો એસિડ, પ્રાણીઓના પ્રોટીનમાં મળી આવે છે. |
| 01:46 | તેથી પ્રાણી પ્રોટીનને પૂર્ણ પ્રોટીન કહેવામાં આવે છે |
| 01:51 | બીજી તરફ, વનસ્પતિ આશ્રિત પ્રોટીનમાં -
આ આવશ્યક 9 એમિનો એસિડ ઓછી માત્રામાં હોય છે. |
| 02:00 | ઉદાહરણ તરીકે, અનાજમાં લાઇસિન અને દાળમાં મેથિઓનાઇન ઓછી માત્રામાં હોય છે. |
| 02:07 | એટલા માટે સંયુક્તમાં વિવિધ વનસ્પતિ પ્રોટીનો એક સાથે લેવું મહત્વપૂર્ણ છે. |
| 02:13 | ઉદાહરણ તરીકે, અનાજ અને દાળ એક સાથે ભોજનમાં લેવાની જરૂર છે જેથી આવશ્યક એમિનો એસિડ પૂરતી માત્રામાં મળી રહે છે |
| 02:23 | હવે આપણે હજી એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ - ચરબી વિશે શીખીશું |
| 02:28 | સારા આરોગ્ય માટે ખોરાકમાની સારી ચરબી મહત્વપૂર્ણ છે |
| 02:32 | કેટલીક ચરબી માણસનું શરીર પોતેથી બનાવતું નથી - જેમ કે ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ.
તેથી આહારમાં તેનો સમાવેશ કરવું જરૂરી છે. |
| 02:40 | આ ચરબી હૃદયનું આરોગ્ય જાળવી રાખવામાં મદદ છે. |
| 02:42 | શારીરિક સોજો ટાળે છે અને ગર્ભધારણની સંભાવના વધારવામાં મદદ કરે છે. |
| 02:48 | તે અવિકસિત બાળક જન્મના જોખમને પણ ટાળે છે
અને બાળકમાં બુદ્ધિમતાનો વિકાસ કરે છે |
| 02:56 | પ્રોટીન અને ચરબી વિશે જાણ્યા બાદ આપણે હવે વિટામિન-A વિશે શીખીશું |
| 03:01 | વિટામિન A આંખોને તંદુરસ્તી આપે છે અને કોષ વિકાસનું નિયમન કરે છે |
| 03:07 | સ્ત્રી ગર્ભાવસ્થા માટે મદદ કરે છે અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિ પણ સુધારે છે |
| 03:14 | વિટામિન A ની જેમ, સંપૂર્ણ વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ પણ સ્ત્રીઓને શક્તિ આપવા અને તેમને જીવનભર તંદુરસ્તી આપવામાં ખૂબ જ વિશિષ્ટ ભૂમિકા ભજવે છે |
| 03:24 | તમામ B-વિટામિનોમાંથી આપણે પહેલા જોઈશું - વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન |
| 03:31 | વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન ચેતા પ્રણાલીના કાર્યમાં આવશ્યક છે.
તેથી મગજના વિકાસમાં સુધાર કરે છે. |
| 03:39 | અને ગર્ભાધાન સંબંધી ઉબકાથી રાહત આપી શકે છે. |
| 03:44 | હજી એક પોષક તત્વ છે, વિટામિન B12 જે ફોલેટ અને કોલાઈન સાથે - એનિમિયા અને ન્યુરલ ટ્યુબ (ચેતા નળી) ખામીને અટકાવવામાં મદદ કરે છે |
| 03:54 | ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી એ જન્મની ખામી છે જે - બાળકના કરોડરજ્જુ અને કેન્દ્રિય ચેતા તંત્ર પર અસર કરે છે, જે ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ મહિના દરમિયાન થાય છે. |
| 04:04 | નોંધ લો - ન્યુરલ ટ્યુબ એ બાળકનો એક ભાગ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુમાં વિકસે છે. |
| 04:11 | તેથી આ અત્યંત જરૂરી છે કે ગર્ભાવસ્થા પહેલા શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં
ફોલેટ, વિટામિન B12 અને કોલાઈન હોવું જોઈએ. |
| 04:20 | વિટામિન B12 ની ઉણપ લીધે પણ એનિમિયા, વાંઝિયાપણું અને ગર્ભપાતની સમસ્યા થાય છે |
| 04:27 | હવે, આપણે બીજા અગત્યના પોષક તત્વ - ફોલેટ વિશે શીખીશું |
| 04:31 | ફોલેટ કે જેને વિટામિન-B9 તરીકે પણ ઓળખાય છે, શરીરમાં તંદુરસ્ત નવા કોષો બનાવવામાં મદદ કરે છે. |
| 04:38 | આ કોષો ફેફસાંમાંથી શરીરના તમામ ભાગોમાં ઓક્સિજન વહન કરે છે. |
| 04:43 | સગર્ભા માતામાં ફોલેટની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે અને મગજ અને કરોડરજ્જુની ખામી થાય છે, જેને ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી કહેવાય છે. |
| 04:52 | નોંધ લો કે: ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી સમાન ટ્યુટોરીયલમાં પહેલાં જ સમજાવવામાં આવી છે. |
| 04:58 | હવે આપણે આયર્ન (લોહ તત્વ) વિશે શીખીશું
જે લોહીમાં હિમોગ્લોબિન બનાવવા માટે અને બાળકના વિકાસ માટે જરૂરી છે |
| 05:07 | ગર્ભાવસ્થામાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોવાથી - ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન આપેલ સમસ્યા થાય છે - જેમ કે ઉચ્ચ રક્તદાબ |
| 05:13 | સમય પહેલા પ્રસવ |
| 05:15 | જન્મથી જ શિશુનું વજન ઓછું અથવા ગર્ભપાત |
| 05:18 | આના સિવાય
હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજનને અન્ય પેશીઓ અને કોષોમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે |
| 05:25 | હિમોગ્લોબિન અને આયર્નની ઓછી માત્રા લીધે એનિમિયા થાય છે. |
| 05:30 | વધુમાં, આપેલ લીધે સ્ત્રીઓમાં આયર્નનો અભાવ હોઈ શકે છે, જેમકે માસિક સ્રાવ, |
| 05:36 | પેટમાં કીડા થવા |
| 05:38 | આહારમાં ઓછું આયર્ન હોવું અને ખોરાકમાં ફાયટિક એસિડ અથવા ઓક્સેલેટ્સ હોવાથી આયર્નનું શોષણ ન થવું |
| 05:45 | ફાયટિક એસિડ અને ઓક્સેલેટ્સ ઘટાડવા અને પોષક તત્ત્વોનું શોષણ વધારવા માટે - |
| 05:52 | રાંધવા પૂર્વ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો જેમ કે - પલાળીને રાખવું, અંકુરીત કરવું, શેકવું અને આથો લાવવો |
| 06:00 | આયર્નની ઉણપ લીધે થનાર Anemia ના સંકેતો છે-
થાક લાગવો અને ઊર્જાનો અભાવ |
| 06:06 | શ્વાસ ફુલાવો
હૃદયના ધબકારા વધવા |
| 06:10 | અને ફીકી ચામડી |
| 06:11 | યાદ રાખો, આયર્ન સાથે -
હંમેશા Vitamin-C થી પ્રચુર ખોરાક ખાવો જોઈએ કારણ કે તેનાથી આયર્નના શોષણમાં મદદ મળે છે |
| 06:19 | Vitamin-C રોગ પ્રતિરક્ષક શક્તિ પણ વધારે છે અને તેથી ચેપ લાગવાની સંભાવના ઘટે છે. |
| 06:25 | આગળ, આપણે Calcium અને Vitamin D ના મહત્વ બદ્દલ શીખીશું |
| 06:30 | Calcium ને ગ્રહણ કરવાનો આગ્રહ કરાય છે કારણ કે તેનાથી હાડકાના વિકાસમાં મદદ મળે છે |
| 06:35 | બાળકના હાડકા અને દાંતના વિકાસ માટે Calcium ની જરૂર રહે છે. |
| 06:39 | Calcium ની ઓછી માત્રા હોવી નબળા હાડકાનું કારણ બને છે |
| 06:43 | જ્યારે કે, યાદ રાખો કે- શરીરમાં calcium ના શોષણ માટે Vitamin-D ની જરૂર પડે છે. |
| 06:50 | Vitamin-D પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી ઉત્તમ માર્ગ છે 11.00 am થી 3.00 pm વચ્ચે 15 to 20 મિનિટ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં ખુલ્લા રહેવું. |
| 06:59 | આગળ, આપણે Choline વિશે શીખીશું. |
| 07:02 | Choline એ બાળકના મગજ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે
કારણ કે તે યાદશક્તિ વધારે છે અને ધ્યાન લગાડવાની શક્તિ આપે છે |
| 07:09 | Choline ના ઉણપ લીધે - વયસ્કોમાં ચરબીયુક્ત યકૃત થાય છે |
| 07:13 | તેમજ ગર્ભપાત અને બાળકમાં Neural tube defects –
જે આ ટ્યુટોરીયલમાં અગાઉ ઉલ્લેખ કરાયું છે |
| 07:20 | ચાલો આગળ વધીએ અને Zinc ના મહત્વ બદ્દલ શીખીએ, |
| 07:24 | Zinc રોગપ્રતિરક્ષા માટે અને કોષ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે -
તે શરીરમાં જનીન ઘટક અને protein બનાવવામાં મદદ કરે છે |
| 07:31 | તે ઘા ભરવામાં મદદ કરે છે.
સાથે જ તે સ્ત્રીઓમાં ડિમ્બક્ષરણ અને પ્રજનન ક્ષમતામાં મદદ કરે છે |
| 07:37 | અને તે બાળકના વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે |
| 07:40 | નોંધ લો કે - આહારમાં Zinc ના અભાવે સ્વાદ અને સુંઘવાની શક્તિ પ્રભાવિત થઇ શકે છે. |
| 07:46 | ગર્ભનાળના વિકાસમાં વિલંબ થાય છે: જે એક નળી હોય છે જેના મારફતે પોષકતત્વો માતાથી બાળકને મળે છે. |
| 07:53 | Zinc ની ઉણપ લીધે ગર્ભનો વિકાસ પણ પ્રભાવિત થાય છે
અને પરિણામ સ્વરૂપે ઓછા વજન ધરાવતું બાળક જન્મે છે |
| 08:00 | અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષકતત્વ જે આપણે જોઈશું તે છે, Iodine - |
| 08:05 | Iodine એ થાયરોઇડ હોર્મોનના સામાન્ય સ્તરને જાળવી રાખવા માટે શરીરને લાગતું આવશ્યક ઘટક છે
જે Thyroid gland દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે |
| 08:13 | માતામાં Iodine ની ઉણપથી ગર્ભપાત થવાનું જોખમ અને મૃત બાળક થવાની સંભાવના વધી જાય છે |
| 08:21 | સાથેજ તેનાથી બાળકમાં આપેલ સમસ્યાઓ થાય છે – જેવુ કે જન્મ વિકૃતિ
જન્મ સમયે ઓછું વજન, અવરોધિત વિકાસ તથા મંદબુદ્ધિ |
| 08:30 | Magnesium અન્ય એક પોષકતત્વ છે જે ચેતા તંત્રની શાંતતામાં મદદ કરે છે. |
| 08:35 | મગજમાં રક્ત વાહિનીઓને આરામ આપીને ખેંચાણ અને માથાના માઈગ્રેન દુખાવાથી બચાવે છે |
| 08:41 | સાથે જ તે તંદુરસ્ત રક્તચાપ અને હૃદય ધબકારા બનાવી રાખે છે |
| 08:45 | તે જનીન ઘટકો બનાવવામાં અને હાડકાના વિકાસને સુધારવામાં મદદરૂપ છે |
| 08:51 | સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા માટે સ્વસ્થ પોષકતત્વો સિવાય -
તે પણ જરૂરી છે કે તમે દારૂનું સેવન ન કરો કારણ કે તેના લીધે ગર્ભપાત થઇ શકે છે અથવા ગર્ભ કમજોર થાય છે. |
| 09:00 | બીજી વસ્તુઓ જેને ટાળવી જરૂરી છે તે છે - તમાકુ |
| 09:03 | સિગારેટ
નશેદાર પદાર્થો |
| 09:06 | સ્વ દવા ઉપચાર, ખાંડ, ચા તથા કોફી, જંક ફૂડ અને મીઠા પીણાઓનું અધિક સેવન |
| 09:15 | કારણ કે આ પદાર્થો પ્રજનન આરોગ્યને પ્રભાવિત કરી શકે છે અને ગર્ભવસ્થા પર માઠી અસર કરે છે. |
| 09:20 | નોંધ લો,
ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા વજન જાળવવું પણ ખુબ મહત્વપૂર્ણ છે, |
| 09:25 | ઓછું વજન ધરાવતી (કમજોર) સ્ત્રીઓ નાના બાળક અથવા અવિકસિત બાળકને જન્મ આપે છે
જે ગર્ભાવસ્થાના 7 થી 8 મહિના દરમિયાન જન્મે છે |
| 09:34 | આવા બાળકોને અવિકસિત મરણનું જોખમ વધુ હોય છે. |
| 09:38 | જ્યારે કે, બીજી તરફ, વધુ વજન ધરાવતી સ્ત્રીઓને - સગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ અને રક્તચાપનું ઉચ્ચ જોખમ હોય છે. |
| 09:45 | જેના કારણે ભવિષ્યમાં બાળકને સમસ્યા થઇ શકે છે. |
| 09:49 | તેથી, સ્ત્રીએ ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવા માટે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે પરામર્શ કરવું જોઈએ. |
| 09:55 | આની સાથે, તે પણ મહત્વનું છે કે સ્વસ્થ, સંતુલિત આહાર લેવામાં આવે જેમાં સમાવિષ્ટ હોય -
શાકાહારી અને/અથવા માંસાહારી બંને ખોરાક |
| 10:05 | યાદ રાખો, તમામ માંસાહારી ખોરાકમાં પ્રચુર માત્રામાં હોય છે - protein, omega-3 fatty acids, vitamin B-12, vitamin B-9, zinc, આયર્ન, calcium, choline અને Vitamin-D |
| 10:18 | પ્રાણીથી મળનાર ખોરાક સાથે, વનસ્પતિથી મળનાર ખોરાક, જેમ કે દાળ, બાજરો, રાગી, નટ્સ અને દાણા આપેલ નિર્માણમાં મદદ કરશે - |
| 10:30 | રોગપ્રતિરક્ષા તંત્ર , સ્નાયુઓ, હાડકા, |
| 10:33 | યકૃત, વાળ, ચામડી, આંખો અને મગજ |
| 10:36 | આના સિવાય, દૂધ ઉત્પાદકો પણ બાળકના હાડકા અને દાંતના નિર્માણમાં સહાય કરશે |
| 10:43 | સાથે જ, પાંદડાવાળી શાકભાજીઓ અને બીજડાંઓ પણ ભરપૂર માત્રામાં Calcium ધરાવે છે અને બાળકના હાડકા અને દાંત નિર્માણ કરવામાં મદદ કરે છે. |
| 10:52 | પાંદડાવાળી શાકભાજીઓની જેમ, ફળો પણ Vitamin-C પ્રચુર માત્રામાં ધરાવે છે અને તેઓ મદદ કરે છે -
રોગપ્રતિરક્ષા સુધારવામાં, આયર્ન શોષવામાં અને ચેપથી રક્ષણ કરવામાં |
| 11:04 | સ્ત્રીની પ્રજનન ક્ષમતા અને બાળકના વિકાસ માટે - ફળીઓ, સૂકો મેવો અને બિયાં માંસાહારી ખોરાક સાથે લેવા જોઈએ. |
| 11:14 | વિવિધ માંસાહારી ખોરાક જેમ કે માંછલી, ઈંડા અને દુગ્ધ ઉત્પાદનો મદદ કરે છે - સામાન્ય થાયરોઇડ હોર્મોનને જાળવી રાખવામાં,
વિકાસમાં સુધાર કરવામાં અને શારીરિક ખામીથી બચાવવામાં |
| 11:27 | નટ્સ સૂકો મેવો અને બિયાંમાં magnesium પ્રચુર માત્રામાં હોય છે અને તે જરૂરી છે -
ચેતા તંત્રના કાર્ય માટે અને પગના ખેંચાણને અટકાવવા માટે |
| 11:35 | પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ - પરનું આ ટ્યુટોરીયલ અહીં સમાપ્ત થાય છે.
જોડાવાબદ્દલ આભાર. |
