Difference between revisions of "Health-and-Nutrition/C2/Pre-pregnancy-Nutrition/Gujarati"

From Script | Spoken-Tutorial
Jump to: navigation, search
 
(14 intermediate revisions by the same user not shown)
Line 1: Line 1:
 
{|border=1
 
{|border=1
| <center>Time</center>
+
 
 +
|<center>Time</center>
 
|<center>Narration</center>
 
|<center>Narration</center>
  
| -
+
|-
| 00:01
+
|00:01
| પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ આ '''Spoken Tutorial''' માં તમારું સ્વાગત છે.
+
|પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ આ '''Spoken Tutorial''' માં તમારું સ્વાગત છે.
  
| -
+
|-
| 00:05
+
|00:05
| આ ટ્યુટોરિયલમાં આપણે શીખીશું - પ્રજનન વય અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા સમય દરમિયાન લાગતી પોષણ સંબંધિત જરૂરિયાતો .
+
|આ ટ્યુટોરિયલમાં આપણે શીખીશું - પ્રજનન વય અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા સમય દરમિયાન લાગતી પોષણ સંબંધિત જરૂરિયાતો .
  
| -
+
|-
| 00:14
+
|00:14
| ચાલો પહેલા પ્રોટીનથી પ્રારંભ કરીએ
+
|ચાલો પહેલા પ્રોટીનથી પ્રારંભ કરીએ
  
| -
+
|-
| 00:17
+
|00:17
| પ્રોટીન માંસપેશીઓના વિકાસ અને જાળવણી માટે જરૂરી છે.
+
|પ્રોટીન માંસપેશીઓના વિકાસ અને જાળવણી માટે જરૂરી છે.
  
| -
+
|-
| 00: 22
+
|00:22
| તે કોષોને ઠીક કરવા, હડ્ડીઓ તથા સાંધાઓના વિકાસમાં સહાય કરે છે,
+
|તે કોષોને ઠીક કરવા, હડ્ડીઓ તથા સાંધાઓના વિકાસમાં સહાય કરે છે,
  
| -
+
|-
| 00: 27
+
|00:27
| તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિમાં વધારો કરવામાં અને તંદુરસ્ત યકૃત માટે પણ મદદ કરે છે.
+
|તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિમાં વધારો કરવામાં અને તંદુરસ્ત યકૃત માટે પણ મદદ કરે છે.
 
સાથે જ ઊર્જા પ્રદાન કરે છે.
 
સાથે જ ઊર્જા પ્રદાન કરે છે.
 
    
 
    
| -
+
|-
| 00: 34
+
|00:34
| પ્રોટીન એવા રસાયણ બનાવવામાં મદદ કરે છે, કે જે પાચન માટે અને શરીરમાથી વિષયુક્ત પદાર્થનું વિઘટન કરવામાં મદદ કરે છે.
+
|પ્રોટીન એવા રસાયણ બનાવવામાં મદદ કરે છે, કે જે પાચન માટે અને શરીરમાથી વિષયુક્ત પદાર્થનું વિઘટન કરવામાં મદદ કરે છે.
  
| -
+
|-
| 00: 41
+
|00:41
| લોહીમાં શુગરની માત્રા જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તે મગજમાં થતી ક્રિયાઓ કરવામાં પણ મદદ કરે છે
+
|લોહીમાં શુગરની માત્રા જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તે મગજમાં થતી ક્રિયાઓ કરવામાં પણ મદદ કરે છે
  
| 00:47
+
|-
| ખોરાકમાં પ્રોટીનની ઉણપથી માતાના પેટમાં બાળકના તથા વિકાસ પર અસર પડે છે
+
|00:47
 +
|ખોરાકમાં પ્રોટીનની ઉણપથી માતાના પેટમાં બાળકના તથા વિકાસ પર અસર પડે છે
  
| -
+
|-
| 00: 52
+
|00:52
| બાળકની ઓછી ઊંચાઈ તેની નબળી યાદશક્તિ તથા મોટર સ્કિલ પર અસર જેવી સમસ્યાઓ થાય છે, સાથે જ ચેપ થવાની સંભાવના પણ વધી જાય છે.
+
|બાળકની ઓછી ઊંચાઈ તેની નબળી યાદશક્તિ તથા મોટર સ્કિલ પર અસર જેવી સમસ્યાઓ થાય છે, સાથે જ ચેપ થવાની સંભાવના પણ વધી જાય છે.
  
| -
+
|-
| 01:00
+
|01:00
| મોટા વયના લોકોમાં આ સમસ્યા થાય છે - ચામડીની ઝુર્રીઓ,
+
|મોટા વયના લોકોમાં આ સમસ્યા થાય છે - ચામડીની ઝુર્રીઓ,
 
વાળ ખરવા
 
વાળ ખરવા
  
| -
+
|-
| 01: 05
+
|01:05
| થાક લાગવો અને નબળાઈ,
+
|થાક લાગવો અને નબળાઈ,
  
| -
+
|-
| 01: 08
+
|01:08
| વારંવાર ચેપ થાય છે અને સ્નાયુનું નુકસાન થાય છે
+
|વારંવાર ચેપ થાય છે અને સ્નાયુનું નુકસાન થાય છે
  
| -
+
|-
| 01:11
+
|01:11
| અન્ય એક પ્રોટીન જે કેરાટિન છે તે વાળ, નખ અને ચામડી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંશ છે
+
|અન્ય એક પ્રોટીન જે કેરાટિન છે તે વાળ, નખ અને ચામડી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંશ છે
  
| -
+
|-
| 01:18
+
|01:18
| રસપ્રદ રીતે, કહીએ તો પ્રોટીન અલગ અલગ ઘટકોથી બનેલ છે જેને એમિનો એસિડ કહેવાય છે
+
|રસપ્રદ રીતે, કહીએ તો પ્રોટીન અલગ અલગ ઘટકોથી બનેલ છે જેને એમિનો એસિડ કહેવાય છે
  
| -
+
|-
| 01: 24
+
|01:24
| કુલ મળીને અહીં 22 એમિનો એસિડ છે
+
|કુલ મળીને અહીં 22 એમિનો એસિડ છે, જેમાંથી 9 એમિનો એસિડ ભોજનમાં લેવાય છે
જેમાંથી 9 એમિનો એસિડ ભોજનમાં લેવાય છે
+
  
| -
+
|-
| 01.33
+
|01:33
| ચાલો અત્યારે બે પ્રકારના પ્રોટીનને જોઈએ જે છે - પૂર્ણ પ્રોટીન અને અપૂર્ણ પ્રોટીન
+
|ચાલો અત્યારે બે પ્રકારના પ્રોટીનને જોઈએ જે છે - પૂર્ણ પ્રોટીન અને અપૂર્ણ પ્રોટીન
  
| -
+
|-
| 01:41
+
|01:41
| અગાઉ ઉલ્લેખિત તમામ 9 એમિનો એસિડ, પ્રાણીઓના પ્રોટીનમાં મળી આવે છે.
+
|અગાઉ ઉલ્લેખિત તમામ 9 એમિનો એસિડ, પ્રાણીઓના પ્રોટીનમાં મળી આવે છે.
  
| -
+
|-
| 01: 46
+
|01:46
| તેથી પ્રાણી પ્રોટીનને પૂર્ણ પ્રોટીન કહેવામાં આવે છે
+
|તેથી પ્રાણી પ્રોટીનને પૂર્ણ પ્રોટીન કહેવામાં આવે છે
  
| -
+
|-
| 01:51
+
|01:51
| બીજી તરફ, વનસ્પતિ આશ્રિત પ્રોટીનમાં -
+
|બીજી તરફ, વનસ્પતિ આશ્રિત પ્રોટીનમાં -
 
આ આવશ્યક 9 એમિનો એસિડ ઓછી માત્રામાં હોય છે.
 
આ આવશ્યક 9 એમિનો એસિડ ઓછી માત્રામાં હોય છે.
  
| -
+
|-
| 02: 00
+
|02:00  
 
| ઉદાહરણ તરીકે, અનાજમાં લાઇસિન અને દાળમાં મેથિઓનાઇન ઓછી માત્રામાં હોય છે.
 
| ઉદાહરણ તરીકે, અનાજમાં લાઇસિન અને દાળમાં મેથિઓનાઇન ઓછી માત્રામાં હોય છે.
  
| -
+
|-
| 02:07
+
|02:07
| એટલા માટે સંયુક્તમાં વિવિધ વનસ્પતિ પ્રોટીનો એક સાથે લેવું મહત્વપૂર્ણ છે.
+
|એટલા માટે સંયુક્તમાં વિવિધ વનસ્પતિ પ્રોટીનો એક સાથે લેવું મહત્વપૂર્ણ છે.
  
| -
+
|-
| 02: 13
+
|02:13  
| ઉદાહરણ તરીકે, અનાજ અને દાળ એક સાથે ભોજનમાં લેવાની જરૂર છે જેથી આવશ્યક એમિનો એસિડ પૂરતી માત્રામાં મળી રહે છે
+
|ઉદાહરણ તરીકે, અનાજ અને દાળ એક સાથે ભોજનમાં લેવાની જરૂર છે જેથી આવશ્યક એમિનો એસિડ પૂરતી માત્રામાં મળી રહે છે
  
| -
+
|-
| 02:23
+
|02:23
| હવે આપણે હજી એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ - ચરબી વિશે શીખીશું
+
|હવે આપણે હજી એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ - ચરબી વિશે શીખીશું
  
| -
+
|-
| 02: 28
+
|02:28  
| સારા આરોગ્ય માટે ખોરાકમાની સારી ચરબી મહત્વપૂર્ણ છે
+
|સારા આરોગ્ય માટે ખોરાકમાની સારી ચરબી મહત્વપૂર્ણ છે
  
| -
+
|-
| 02:32
+
|02:32
| કેટલીક ચરબી માણસનું શરીર પોતેથી બનાવતું નથી - જેમ કે ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ.
+
|કેટલીક ચરબી માણસનું શરીર પોતેથી બનાવતું નથી - જેમ કે ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ.
 
તેથી આહારમાં તેનો સમાવેશ કરવું જરૂરી છે.
 
તેથી આહારમાં તેનો સમાવેશ કરવું જરૂરી છે.
  
| -
+
|-
| 02:40
+
|02:40
| આ ચરબી હૃદયનું આરોગ્ય જાળવી રાખવામાં મદદ છે.
+
|આ ચરબી હૃદયનું આરોગ્ય જાળવી રાખવામાં મદદ છે.
  
| -
+
|-
| 02: 42
+
|02:42  
| શારીરિક સોજો ટાળે છે અને ગર્ભધારણની સંભાવના વધારવામાં મદદ કરે છે.
+
|શારીરિક સોજો ટાળે છે અને ગર્ભધારણની સંભાવના વધારવામાં મદદ કરે છે.
  
| -
+
|-
|
+
|02:48
02:48
+
|તે અવિકસિત બાળક જન્મના જોખમને પણ ટાળે છે
| તે અવિકસિત બાળક જન્મના જોખમને પણ ટાળે છે
+
 
અને બાળકમાં બુદ્ધિમતાનો વિકાસ કરે છે
 
અને બાળકમાં બુદ્ધિમતાનો વિકાસ કરે છે
  
| -
+
|-
| 02:56
+
|02:56
| પ્રોટીન અને ચરબી વિશે જાણ્યા બાદ આપણે હવે વિટામિન-A વિશે શીખીશું
+
|પ્રોટીન અને ચરબી વિશે જાણ્યા બાદ આપણે હવે વિટામિન-A વિશે શીખીશું
  
| -
+
|-
| 03:01
+
|03:01
| વિટામિન A આંખોને તંદુરસ્તી આપે છે અને કોષ વિકાસનું  નિયમન કરે છે
+
|વિટામિન A આંખોને તંદુરસ્તી આપે છે અને કોષ વિકાસનું  નિયમન કરે છે
  
| -
+
|-
| 03: 07
+
|03:07  
| સ્ત્રી ગર્ભાવસ્થા માટે મદદ કરે છે અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિ પણ સુધારે છે
+
|સ્ત્રી ગર્ભાવસ્થા માટે મદદ કરે છે અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિ પણ સુધારે છે
  
| -
+
|-
| 03:14
+
|03:14
| વિટામિન A ની જેમ, સંપૂર્ણ વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ પણ સ્ત્રીઓને શક્તિ આપવા અને તેમને જીવનભર તંદુરસ્તી આપવામાં ખૂબ જ વિશિષ્ટ ભૂમિકા ભજવે છે
+
|વિટામિન A ની જેમ, સંપૂર્ણ વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ પણ સ્ત્રીઓને શક્તિ આપવા અને તેમને જીવનભર તંદુરસ્તી આપવામાં ખૂબ જ વિશિષ્ટ ભૂમિકા ભજવે છે
  
| -
+
|-
| 03:24
+
|03:24
| તમામ B-વિટામિનોમાંથી આપણે પહેલા જોઈશું - વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન
+
|તમામ B-વિટામિનોમાંથી આપણે પહેલા જોઈશું - વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન
  
| -
+
|-
| 03:31
+
|03:31
| વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન ચેતા પ્રણાલીના કાર્યમાં આવશ્યક છે.
+
|વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન ચેતા પ્રણાલીના કાર્યમાં આવશ્યક છે.
 
તેથી મગજના વિકાસમાં સુધાર કરે છે.
 
તેથી મગજના વિકાસમાં સુધાર કરે છે.
  
| -
+
|-
| 03:39
+
|03:39
| અને ગર્ભાધાન સંબંધી ઉબકાથી રાહત આપી શકે છે.
+
|અને ગર્ભાધાન સંબંધી ઉબકાથી રાહત આપી શકે છે.
  
| -
+
|-
| 03:44
+
|03:44
| હજી એક પોષક તત્વ છે, વિટામિન B12 જે ફોલેટ અને કોલાઈન સાથે - એનિમિયા અને ન્યુરલ ટ્યુબ (ચેતા નળી) ખામીને અટકાવવામાં મદદ કરે છે
+
|હજી એક પોષક તત્વ છે, વિટામિન B12 જે ફોલેટ અને કોલાઈન સાથે - એનિમિયા અને ન્યુરલ ટ્યુબ (ચેતા નળી) ખામીને અટકાવવામાં મદદ કરે છે
  
| -
+
|-
| 03: 54
+
|03:54  
| ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી એ જન્મની ખામી છે જે - બાળકના કરોડરજ્જુ અને કેન્દ્રિય ચેતા તંત્ર પર અસર કરે છે, જે ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ મહિના દરમિયાન થાય છે.
+
|ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી એ જન્મની ખામી છે જે - બાળકના કરોડરજ્જુ અને કેન્દ્રિય ચેતા તંત્ર પર અસર કરે છે, જે ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ મહિના દરમિયાન થાય છે.
  
| -
+
|-
| 04:04
+
|04:04
| નોંધ લો - ન્યુરલ ટ્યુબ એ બાળકનો એક ભાગ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુમાં વિકસે છે.
+
|નોંધ લો - ન્યુરલ ટ્યુબ એ બાળકનો એક ભાગ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુમાં વિકસે છે.
  
| -
+
|-
| 04:11
+
|04:11
| તેથી આ અત્યંત જરૂરી છે કે ગર્ભાવસ્થા પહેલા શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં
+
|તેથી આ અત્યંત જરૂરી છે કે ગર્ભાવસ્થા પહેલા શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં
 
ફોલેટ, વિટામિન B12 અને કોલાઈન હોવું જોઈએ.
 
ફોલેટ, વિટામિન B12 અને કોલાઈન હોવું જોઈએ.
  
| -
+
|-
| 04:20
+
|04:20
| વિટામિન B12 ની ઉણપ લીધે પણ એનિમિયા, વાંઝિયાપણું અને ગર્ભપાતની સમસ્યા થાય છે
+
|વિટામિન B12 ની ઉણપ લીધે પણ એનિમિયા, વાંઝિયાપણું અને ગર્ભપાતની સમસ્યા થાય છે
  
| -
+
|-
| 04:27
+
|04:27
| હવે, આપણે બીજા અગત્યના પોષક તત્વ - ફોલેટ વિશે શીખીશું
+
|હવે, આપણે બીજા અગત્યના પોષક તત્વ - ફોલેટ વિશે શીખીશું
  
| -
+
|-
| 04:31
+
|04:31
| ફોલેટ કે જેને વિટામિન-B9 તરીકે પણ ઓળખાય છે, શરીરમાં તંદુરસ્ત નવા કોષો બનાવવામાં મદદ કરે છે.
+
|ફોલેટ કે જેને વિટામિન-B9 તરીકે પણ ઓળખાય છે, શરીરમાં તંદુરસ્ત નવા કોષો બનાવવામાં મદદ કરે છે.
  
| -
+
|-
| 04: 38
+
|04:38  
| આ કોષો ફેફસાંમાંથી શરીરના તમામ ભાગોમાં ઓક્સિજન વહન કરે છે.
+
|આ કોષો ફેફસાંમાંથી શરીરના તમામ ભાગોમાં ઓક્સિજન વહન કરે છે.
  
| -
+
|-
| 04:43
+
|04:43
| સગર્ભા માતામાં ફોલેટની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે અને મગજ અને કરોડરજ્જુની ખામી થાય છે, જેને ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી કહેવાય છે.
+
|સગર્ભા માતામાં ફોલેટની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે અને મગજ અને કરોડરજ્જુની ખામી થાય છે, જેને ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી કહેવાય છે.
  
| -
+
|-
| 04:52
+
|04:52
| નોંધ લો કે: ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી સમાન ટ્યુટોરીયલમાં પહેલાં જ સમજાવવામાં આવી છે.
+
|નોંધ લો કે: ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી સમાન ટ્યુટોરીયલમાં પહેલાં જ સમજાવવામાં આવી છે.
  
| -
+
|-
| 04: 58
+
|04:58  
| હવે આપણે આયર્ન (લોહ તત્વ) વિશે શીખીશું
+
|હવે આપણે આયર્ન (લોહ તત્વ) વિશે શીખીશું
 
જે લોહીમાં હિમોગ્લોબિન બનાવવા માટે અને બાળકના વિકાસ માટે જરૂરી છે
 
જે લોહીમાં હિમોગ્લોબિન બનાવવા માટે અને બાળકના વિકાસ માટે જરૂરી છે
  
| -
+
|-
| 05:07
+
|05:07
| ગર્ભાવસ્થામાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોવાથી - ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન આપેલ સમસ્યા થાય છે - જેમ કે ઉચ્ચ રક્તદાબ
+
|ગર્ભાવસ્થામાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોવાથી - ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન આપેલ સમસ્યા થાય છે - જેમ કે ઉચ્ચ રક્તદાબ
  
| -
+
|-
| 05: 13
+
|05:13  
| સમય પહેલા પ્રસવ
+
|સમય પહેલા પ્રસવ
  
| -
+
|-
| 05: 15
+
|05:15  
| જન્મથી જ શિશુનું વજન ઓછું અથવા ગર્ભપાત
+
|જન્મથી જ શિશુનું વજન ઓછું અથવા ગર્ભપાત
  
| -
+
|-
| 05:18
+
|05:18
 
| આના સિવાય
 
| આના સિવાય
 
હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજનને અન્ય પેશીઓ અને કોષોમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે
 
હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજનને અન્ય પેશીઓ અને કોષોમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે
  
| -
+
|-
| 05: 25
+
|05:25  
| હિમોગ્લોબિન અને આયર્નની ઓછી માત્રા લીધે એનિમિયા થાય છે.
+
|હિમોગ્લોબિન અને આયર્નની ઓછી માત્રા લીધે એનિમિયા થાય છે.
  
| -
+
|-
| 05:30
+
|05:30
| વધુમાં, આપેલ લીધે સ્ત્રીઓમાં આયર્નનો અભાવ હોઈ શકે છે,  જેમકે માસિક સ્રાવ,
+
|વધુમાં, આપેલ લીધે સ્ત્રીઓમાં આયર્નનો અભાવ હોઈ શકે છે,  જેમકે માસિક સ્રાવ,
  
| -
+
|-
| 05: 36
+
|05:36  
| પેટમાં કીડા થવા
+
|પેટમાં કીડા થવા
  
| -
+
|-
| 05: 38
+
|05:38  
| આહારમાં ઓછું આયર્ન હોવું અને ખોરાકમાં ફાયટિક એસિડ અથવા ઓક્સેલેટ્સ હોવાથી આયર્નનું શોષણ ન થવું
+
|આહારમાં ઓછું આયર્ન હોવું અને ખોરાકમાં ફાયટિક એસિડ અથવા ઓક્સેલેટ્સ હોવાથી આયર્નનું શોષણ ન થવું
  
| -
+
|-
| 05:45
+
|05:45
| ફાયટિક એસિડ અને ઓક્સેલેટ્સ ઘટાડવા અને પોષક તત્ત્વોનું શોષણ વધારવા માટે -
+
|ફાયટિક એસિડ અને ઓક્સેલેટ્સ ઘટાડવા અને પોષક તત્ત્વોનું શોષણ વધારવા માટે -
  
| -
+
|-
| 05: 52
+
|05:52  
| રાંધવા પૂર્વ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો જેમ કે - પલાળીને રાખવું, અંકુરીત કરવું, શેકવું અને આથો લાવવો
+
|રાંધવા પૂર્વ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો જેમ કે - પલાળીને રાખવું, અંકુરીત કરવું, શેકવું અને આથો લાવવો
  
 
|-
 
|-
| 06:00
+
|06:00
| આયર્નની ઉણપ લીધે થનાર '''Anemia''' ના સંકેતો છે-
+
|આયર્નની ઉણપ લીધે થનાર '''Anemia''' ના સંકેતો છે-
  
 
થાક લાગવો અને ઊર્જાનો અભાવ
 
થાક લાગવો અને ઊર્જાનો અભાવ
Line 249: Line 249:
 
|-
 
|-
 
|06:06
 
|06:06
| શ્વાસ ફુલાવો
+
|શ્વાસ ફુલાવો
  
 
હૃદયના ધબકારા વધવા
 
હૃદયના ધબકારા વધવા
Line 255: Line 255:
 
|-
 
|-
 
|06:10
 
|06:10
| અને ફીકી ચામડી
+
|અને ફીકી ચામડી
  
 
|-
 
|-
| 06:11
+
|06:11
| યાદ રાખો, આયર્ન સાથે -
+
|યાદ રાખો, આયર્ન સાથે -
  
 
હંમેશા '''Vitamin-C ''' થી પ્રચુર ખોરાક ખાવો જોઈએ કારણ કે તેનાથી આયર્નના શોષણમાં મદદ મળે છે
 
હંમેશા '''Vitamin-C ''' થી પ્રચુર ખોરાક ખાવો જોઈએ કારણ કે તેનાથી આયર્નના શોષણમાં મદદ મળે છે
Line 268: Line 268:
  
 
|-
 
|-
| 06:25
+
|06:25
| આગળ, આપણે '''Calcium ''' અને '''Vitamin D''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીશું
+
|આગળ, આપણે '''Calcium ''' અને '''Vitamin D''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીશું
  
 
|-
 
|-
Line 277: Line 277:
 
|-
 
|-
 
|06:35
 
|06:35
| બાળકના હાડકા અને દાંતના વિકાસ માટે '''Calcium''' ની જરૂર રહે છે.
+
|બાળકના હાડકા અને દાંતના વિકાસ માટે '''Calcium''' ની જરૂર રહે છે.
  
 
|-
 
|-
Line 288: Line 288:
  
 
|-
 
|-
| 06:50
+
|06:50
| '''Vitamin-D''' પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી ઉત્તમ માર્ગ છે 11.00 am થી 3.00 pm વચ્ચે 15 to 20 મિનિટ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં ખુલ્લા રહેવું.
+
|'''Vitamin-D''' પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી ઉત્તમ માર્ગ છે 11.00 am થી 3.00 pm વચ્ચે 15 to 20 મિનિટ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં ખુલ્લા રહેવું.
  
 
|-
 
|-
| 06:59
+
|06:59
| આગળ, આપણે '''Choline''' વિશે શીખીશું.
+
|આગળ, આપણે '''Choline''' વિશે શીખીશું.
  
 
|-
 
|-
| 07:02
+
|07:02
| '''Choline''' એ બાળકના મગજ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે
+
|'''Choline''' એ બાળકના મગજ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે
  
 
કારણ કે તે યાદશક્તિ વધારે છે અને ધ્યાન લગાડવાની શક્તિ આપે છે
 
કારણ કે તે યાદશક્તિ વધારે છે અને ધ્યાન લગાડવાની શક્તિ આપે છે
  
 
|-
 
|-
| 07:09
+
|07:09
| ''' Choline''' ના ઉણપ લીધે - વયસ્કોમાં ચરબીયુક્ત યકૃત થાય છે
+
|''' Choline''' ના ઉણપ લીધે - વયસ્કોમાં ચરબીયુક્ત યકૃત થાય છે
  
 
|-
 
|-
 
|07:13
 
|07:13
| તેમજ ગર્ભપાત અને balak ma '''Neural tube defects''' –  
+
|તેમજ ગર્ભપાત અને બાળકમાં '''Neural tube defects''' –  
  
 
જે આ ટ્યુટોરીયલમાં અગાઉ ઉલ્લેખ કરાયું છે
 
જે આ ટ્યુટોરીયલમાં અગાઉ ઉલ્લેખ કરાયું છે
  
 
|-
 
|-
| 07:20
+
|07:20
| ચાલો આગળ વધીએ અને '''Zinc''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીએ,
+
|ચાલો આગળ વધીએ અને '''Zinc''' ના મહત્વ બદ્દલ શીખીએ,
  
 
|-
 
|-
| 07:24
+
|07:24
| '''Zinc''' રોગપ્રતિરક્ષા માટે અને કોષ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે -
+
|'''Zinc''' રોગપ્રતિરક્ષા માટે અને કોષ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે -
  
 
તે શરીરમાં જનીન ઘટક અને '''protein''' બનાવવામાં મદદ કરે છે
 
તે શરીરમાં જનીન ઘટક અને '''protein''' બનાવવામાં મદદ કરે છે
Line 333: Line 333:
 
|-
 
|-
 
|07:40
 
|07:40
| નોંધ લો કે - આહારમાં '''Zinc ''' ના અભાવે સ્વાદ અને સુંઘવાની શક્તિ પ્રભાવિત થઇ શકે છે.
+
|નોંધ લો કે - આહારમાં '''Zinc ''' ના અભાવે સ્વાદ અને સુંઘવાની શક્તિ પ્રભાવિત થઇ શકે છે.
  
 
|-
 
|-
 
|07:46
 
|07:46
| ગર્ભનાળના વિકાસમાં વિલંબ થાય છે: જે એક નળી હોય છે જેના મારફતે પોષકતત્વો માતાથી બાળકને મળે છે.
+
|ગર્ભનાળના વિકાસમાં વિલંબ થાય છે: જે એક નળી હોય છે જેના મારફતે પોષકતત્વો માતાથી બાળકને મળે છે.
  
 
|-
 
|-
| 07:53
+
|07:53
| '''Zinc''' ની ઉણપ લીધે ગર્ભનો વિકાસ પણ પ્રભાવિત થાય છે
+
|'''Zinc''' ની ઉણપ લીધે ગર્ભનો વિકાસ પણ પ્રભાવિત થાય છે
  
 
અને પરિણામ સ્વરૂપે ઓછા વજન ધરાવતું બાળક જન્મે છે
 
અને પરિણામ સ્વરૂપે ઓછા વજન ધરાવતું બાળક જન્મે છે
  
 
|-
 
|-
| 08:00
+
|08:00
| અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષકતત્વ જે આપણે જોઈશું તે છે, '''Iodine''' -
+
|અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષકતત્વ જે આપણે જોઈશું તે છે, '''Iodine''' -
  
 
|-
 
|-
Line 356: Line 356:
  
 
|-
 
|-
| 08:13
+
|08:13
| માતામાં '''Iodine ''' ની ઉણપથી ગર્ભપાત થવાનું જોખમ અને મૃત બાળક થવાની સંભાવના વધી જાય છે
+
|માતામાં '''Iodine ''' ની ઉણપથી ગર્ભપાત થવાનું જોખમ અને મૃત બાળક થવાની સંભાવના વધી જાય છે
  
 
|-
 
|-
Line 374: Line 374:
  
 
|-
 
|-
| 08:41
+
|08:41
| સાથે જ તે તંદુરસ્ત રક્તચાપ અને હૃદય ધબકારા બનાવી રાખે છે
+
|સાથે જ તે તંદુરસ્ત રક્તચાપ અને હૃદય ધબકારા બનાવી રાખે છે
  
 
|-
 
|-
 
|08:45
 
|08:45
| તે જનીન ઘટકો બનાવવામાં અને હાડકાના વિકાસને સુધારવામાં મદદરૂપ છે
+
|તે જનીન ઘટકો બનાવવામાં અને હાડકાના વિકાસને સુધારવામાં મદદરૂપ છે
  
 
|-
 
|-
| 08:51
+
|08:51
| સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા માટે સ્વસ્થ પોષકતત્વો સિવાય -
+
|સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા માટે સ્વસ્થ પોષકતત્વો સિવાય -
  
 
તે પણ જરૂરી છે કે તમે દારૂનું સેવન ન કરો કારણ કે તેના લીધે ગર્ભપાત થઇ શકે છે અથવા ગર્ભ કમજોર થાય છે.
 
તે પણ જરૂરી છે કે તમે દારૂનું સેવન ન કરો કારણ કે તેના લીધે ગર્ભપાત થઇ શકે છે અથવા ગર્ભ કમજોર થાય છે.
Line 392: Line 392:
  
 
|-
 
|-
| 09:03
+
|09:03
| સિગારેટ
+
|સિગારેટ
  
 
નશેદાર પદાર્થો  
 
નશેદાર પદાર્થો  
Line 406: Line 406:
  
 
|-
 
|-
| 09:20
+
|09:20
| નોંધ લો,
+
|નોંધ લો,
  
 
ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા વજન જાળવવું પણ ખુબ મહત્વપૂર્ણ છે,
 
ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા વજન જાળવવું પણ ખુબ મહત્વપૂર્ણ છે,
  
 
|-
 
|-
| 09:25
+
|09:25
| ઓછું વજન ધરાવતી (કમજોર) સ્ત્રીઓ નાના બાળક અથવા અવિકસિત બાળકને જન્મ આપે છે
+
|ઓછું વજન ધરાવતી (કમજોર) સ્ત્રીઓ નાના બાળક અથવા અવિકસિત બાળકને જન્મ આપે છે
  
 
જે ગર્ભાવસ્થાના 7 થી 8 મહિના દરમિયાન જન્મે છે
 
જે ગર્ભાવસ્થાના 7 થી 8 મહિના દરમિયાન જન્મે છે
Line 419: Line 419:
 
|-
 
|-
 
|09:34
 
|09:34
| આવા બાળકોને અવિકસિત મરણનું જોખમ વધુ હોય છે.
+
|આવા બાળકોને અવિકસિત મરણનું જોખમ વધુ હોય છે.
  
 
|-
 
|-
| 09:38
+
|09:38
| જ્યારે કે, બીજી તરફ, વધુ વજન ધરાવતી સ્ત્રીઓને - સગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ અને રક્તચાપનું ઉચ્ચ જોખમ હોય છે.
+
|જ્યારે કે, બીજી તરફ, વધુ વજન ધરાવતી સ્ત્રીઓને - સગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ અને રક્તચાપનું ઉચ્ચ જોખમ હોય છે.
  
 
|-
 
|-
Line 430: Line 430:
  
 
|-
 
|-
| 09:49
+
|09:49
| તેથી, સ્ત્રીએ ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવા માટે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે પરામર્શ કરવું જોઈએ.
+
|તેથી, સ્ત્રીએ ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવા માટે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે પરામર્શ કરવું જોઈએ.
  
 
|-
 
|-
| 09:55
+
|09:55
| આની સાથે, તે પણ મહત્વનું છે કે સ્વસ્થ, સંતુલિત આહાર લેવામાં આવે જેમાં સમાવિષ્ટ હોય -
+
|આની સાથે, તે પણ મહત્વનું છે કે સ્વસ્થ, સંતુલિત આહાર લેવામાં આવે જેમાં સમાવિષ્ટ હોય -
  
 
શાકાહારી અને/અથવા માંસાહારી બંને ખોરાક
 
શાકાહારી અને/અથવા માંસાહારી બંને ખોરાક
  
 
|-
 
|-
| 10:05
+
|10:05
| યાદ રાખો, તમામ માંસાહારી ખોરાકમાં પ્રચુર માત્રામાં હોય છે - '''protein''', '''omega-3 fatty acids''', '''vitamin B-12''', '''vitamin B-9''', '''zinc''', આયર્ન, '''calcium''', '''choline''' અને '''Vitamin-D'''
+
|યાદ રાખો, તમામ માંસાહારી ખોરાકમાં પ્રચુર માત્રામાં હોય છે - '''protein''', '''omega-3 fatty acids''', '''vitamin B-12''', '''vitamin B-9''', '''zinc''', આયર્ન, '''calcium''', '''choline''' અને '''Vitamin-D'''
  
 
|-
 
|-
| 10:18
+
|10:18
| પ્રાણીથી મળનાર ખોરાક સાથે, વનસ્પતિથી મળનાર ખોરાક, જેમ કે દાળ, બાજરો, રાગી, નટ્સ અને દાણા આપેલ નિર્માણમાં મદદ કરશે -
+
|પ્રાણીથી મળનાર ખોરાક સાથે, વનસ્પતિથી મળનાર ખોરાક, જેમ કે દાળ, બાજરો, રાગી, નટ્સ અને દાણા આપેલ નિર્માણમાં મદદ કરશે -
  
 
|-
 
|-
 
|10:30
 
|10:30
| રોગપ્રતિરક્ષા તંત્ર , સ્નાયુઓ, હાડકા,
+
|રોગપ્રતિરક્ષા તંત્ર , સ્નાયુઓ, હાડકા,
  
 
|-
 
|-
| 10:33
+
|10:33
| યકૃત, વાળ, ચામડી, આંખો અને મગજ
+
|યકૃત, વાળ, ચામડી, આંખો અને મગજ
  
 
|-
 
|-
| 10:36
+
|10:36
| આના સિવાય, દૂધ ઉત્પાદકો પણ બાળકના હાડકા અને દાંતના નિર્માણમાં સહાય કરશે
+
|આના સિવાય, દૂધ ઉત્પાદકો પણ બાળકના હાડકા અને દાંતના નિર્માણમાં સહાય કરશે
  
 
|-
 
|-
| 10:43
+
|10:43
| સાથે જ, પાંદડાવાળી શાકભાજીઓ અને બીજડાંઓ પણ ભરપૂર માત્રામાં '''Calcium ''' ધરાવે છે અને બાળકના હાડકા અને દાંત નિર્માણ કરવામાં મદદ કરે છે.
+
|સાથે જ, પાંદડાવાળી શાકભાજીઓ અને બીજડાંઓ પણ ભરપૂર માત્રામાં '''Calcium ''' ધરાવે છે અને બાળકના હાડકા અને દાંત નિર્માણ કરવામાં મદદ કરે છે.
  
 
|-
 
|-
| 10:52
+
|10:52
| પાંદડાવાળી શાકભાજીઓની જેમ, ફળો પણ '''Vitamin-C''' પ્રચુર માત્રામાં ધરાવે છે અને તેઓ મદદ કરે છે -
+
|પાંદડાવાળી શાકભાજીઓની જેમ, ફળો પણ '''Vitamin-C''' પ્રચુર માત્રામાં ધરાવે છે અને તેઓ મદદ કરે છે -
  
 
રોગપ્રતિરક્ષા સુધારવામાં, આયર્ન શોષવામાં અને ચેપથી રક્ષણ કરવામાં
 
રોગપ્રતિરક્ષા સુધારવામાં, આયર્ન શોષવામાં અને ચેપથી રક્ષણ કરવામાં
  
 
|-
 
|-
| 11:04
+
|11:04
| સ્ત્રીની પ્રજનન ક્ષમતા અને બાળકના વિકાસ માટે - ફળીઓ, સૂકો મેવો અને બિયાં માંસાહારી ખોરાક સાથે લેવા જોઈએ.
+
|સ્ત્રીની પ્રજનન ક્ષમતા અને બાળકના વિકાસ માટે - ફળીઓ, સૂકો મેવો અને બિયાં માંસાહારી ખોરાક સાથે લેવા જોઈએ.
  
 
|-
 
|-
| 11:14
+
|11:14
| વિવિધ માંસાહારી ખોરાક જેમ કે માંછલી, ઈંડા અને દુગ્ધ ઉત્પાદનો મદદ કરે છે - સામાન્ય થાયરોઇડ હોર્મોનને જાળવી રાખવામાં,
+
|વિવિધ માંસાહારી ખોરાક જેમ કે માંછલી, ઈંડા અને દુગ્ધ ઉત્પાદનો મદદ કરે છે - સામાન્ય થાયરોઇડ હોર્મોનને જાળવી રાખવામાં,
  
 
વિકાસમાં સુધાર કરવામાં અને શારીરિક ખામીથી બચાવવામાં
 
વિકાસમાં સુધાર કરવામાં અને શારીરિક ખામીથી બચાવવામાં
  
 
|-
 
|-
| 11:27
+
|11:27
| નટ્સ સૂકો મેવો અને બિયાંમાં ''' magnesium''' પ્રચુર માત્રામાં હોય છે અને તે જરૂરી છે -
+
|નટ્સ સૂકો મેવો અને બિયાંમાં ''' magnesium''' પ્રચુર માત્રામાં હોય છે અને તે જરૂરી છે -
  
 
ચેતા તંત્રના કાર્ય માટે અને પગના ખેંચાણને અટકાવવા માટે
 
ચેતા તંત્રના કાર્ય માટે અને પગના ખેંચાણને અટકાવવા માટે
  
 
|-
 
|-
| 11:35
+
|11:35
 
| પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ - પરનું આ ટ્યુટોરીયલ અહીં સમાપ્ત થાય છે.
 
| પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ - પરનું આ ટ્યુટોરીયલ અહીં સમાપ્ત થાય છે.
  
 
જોડાવાબદ્દલ આભાર.
 
જોડાવાબદ્દલ આભાર.
 +
 
|}
 
|}

Latest revision as of 07:46, 24 August 2019

Time
Narration
00:01 પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ આ Spoken Tutorial માં તમારું સ્વાગત છે.
00:05 આ ટ્યુટોરિયલમાં આપણે શીખીશું - પ્રજનન વય અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા સમય દરમિયાન લાગતી પોષણ સંબંધિત જરૂરિયાતો .
00:14 ચાલો પહેલા પ્રોટીનથી પ્રારંભ કરીએ
00:17 પ્રોટીન માંસપેશીઓના વિકાસ અને જાળવણી માટે જરૂરી છે.
00:22 તે કોષોને ઠીક કરવા, હડ્ડીઓ તથા સાંધાઓના વિકાસમાં સહાય કરે છે,
00:27 તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિમાં વધારો કરવામાં અને તંદુરસ્ત યકૃત માટે પણ મદદ કરે છે.

સાથે જ ઊર્જા પ્રદાન કરે છે.

00:34 પ્રોટીન એવા રસાયણ બનાવવામાં મદદ કરે છે, કે જે પાચન માટે અને શરીરમાથી વિષયુક્ત પદાર્થનું વિઘટન કરવામાં મદદ કરે છે.
00:41 લોહીમાં શુગરની માત્રા જાળવવામાં મદદ કરે છે અને તે મગજમાં થતી ક્રિયાઓ કરવામાં પણ મદદ કરે છે
00:47 ખોરાકમાં પ્રોટીનની ઉણપથી માતાના પેટમાં બાળકના તથા વિકાસ પર અસર પડે છે
00:52 બાળકની ઓછી ઊંચાઈ તેની નબળી યાદશક્તિ તથા મોટર સ્કિલ પર અસર જેવી સમસ્યાઓ થાય છે, સાથે જ ચેપ થવાની સંભાવના પણ વધી જાય છે.
01:00 મોટા વયના લોકોમાં આ સમસ્યા થાય છે - ચામડીની ઝુર્રીઓ,

વાળ ખરવા

01:05 થાક લાગવો અને નબળાઈ,
01:08 વારંવાર ચેપ થાય છે અને સ્નાયુનું નુકસાન થાય છે
01:11 અન્ય એક પ્રોટીન જે કેરાટિન છે તે વાળ, નખ અને ચામડી માટે અત્યંત મહત્વપૂર્ણ અંશ છે
01:18 રસપ્રદ રીતે, કહીએ તો પ્રોટીન અલગ અલગ ઘટકોથી બનેલ છે જેને એમિનો એસિડ કહેવાય છે
01:24 કુલ મળીને અહીં 22 એમિનો એસિડ છે, જેમાંથી 9 એમિનો એસિડ ભોજનમાં લેવાય છે
01:33 ચાલો અત્યારે બે પ્રકારના પ્રોટીનને જોઈએ જે છે - પૂર્ણ પ્રોટીન અને અપૂર્ણ પ્રોટીન
01:41 અગાઉ ઉલ્લેખિત તમામ 9 એમિનો એસિડ, પ્રાણીઓના પ્રોટીનમાં મળી આવે છે.
01:46 તેથી પ્રાણી પ્રોટીનને પૂર્ણ પ્રોટીન કહેવામાં આવે છે
01:51 બીજી તરફ, વનસ્પતિ આશ્રિત પ્રોટીનમાં -

આ આવશ્યક 9 એમિનો એસિડ ઓછી માત્રામાં હોય છે.

02:00 ઉદાહરણ તરીકે, અનાજમાં લાઇસિન અને દાળમાં મેથિઓનાઇન ઓછી માત્રામાં હોય છે.
02:07 એટલા માટે સંયુક્તમાં વિવિધ વનસ્પતિ પ્રોટીનો એક સાથે લેવું મહત્વપૂર્ણ છે.
02:13 ઉદાહરણ તરીકે, અનાજ અને દાળ એક સાથે ભોજનમાં લેવાની જરૂર છે જેથી આવશ્યક એમિનો એસિડ પૂરતી માત્રામાં મળી રહે છે
02:23 હવે આપણે હજી એક મહત્વપૂર્ણ પોષક તત્વ - ચરબી વિશે શીખીશું
02:28 સારા આરોગ્ય માટે ખોરાકમાની સારી ચરબી મહત્વપૂર્ણ છે
02:32 કેટલીક ચરબી માણસનું શરીર પોતેથી બનાવતું નથી - જેમ કે ઓમેગા-3 ફેટી એસિડ.

તેથી આહારમાં તેનો સમાવેશ કરવું જરૂરી છે.

02:40 આ ચરબી હૃદયનું આરોગ્ય જાળવી રાખવામાં મદદ છે.
02:42 શારીરિક સોજો ટાળે છે અને ગર્ભધારણની સંભાવના વધારવામાં મદદ કરે છે.
02:48 તે અવિકસિત બાળક જન્મના જોખમને પણ ટાળે છે

અને બાળકમાં બુદ્ધિમતાનો વિકાસ કરે છે

02:56 પ્રોટીન અને ચરબી વિશે જાણ્યા બાદ આપણે હવે વિટામિન-A વિશે શીખીશું
03:01 વિટામિન A આંખોને તંદુરસ્તી આપે છે અને કોષ વિકાસનું નિયમન કરે છે
03:07 સ્ત્રી ગર્ભાવસ્થા માટે મદદ કરે છે અને પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા દરમિયાન તે રોગ પ્રતિરોધક શક્તિ પણ સુધારે છે
03:14 વિટામિન A ની જેમ, સંપૂર્ણ વિટામિન B કોમ્પ્લેક્સ પણ સ્ત્રીઓને શક્તિ આપવા અને તેમને જીવનભર તંદુરસ્તી આપવામાં ખૂબ જ વિશિષ્ટ ભૂમિકા ભજવે છે
03:24 તમામ B-વિટામિનોમાંથી આપણે પહેલા જોઈશું - વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન
03:31 વિટામિન-B6-પાઇરીડોક્સિન ચેતા પ્રણાલીના કાર્યમાં આવશ્યક છે.

તેથી મગજના વિકાસમાં સુધાર કરે છે.

03:39 અને ગર્ભાધાન સંબંધી ઉબકાથી રાહત આપી શકે છે.
03:44 હજી એક પોષક તત્વ છે, વિટામિન B12 જે ફોલેટ અને કોલાઈન સાથે - એનિમિયા અને ન્યુરલ ટ્યુબ (ચેતા નળી) ખામીને અટકાવવામાં મદદ કરે છે
03:54 ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી એ જન્મની ખામી છે જે - બાળકના કરોડરજ્જુ અને કેન્દ્રિય ચેતા તંત્ર પર અસર કરે છે, જે ગર્ભાવસ્થાના પ્રથમ મહિના દરમિયાન થાય છે.
04:04 નોંધ લો - ન્યુરલ ટ્યુબ એ બાળકનો એક ભાગ છે જે મગજ અને કરોડરજ્જુમાં વિકસે છે.
04:11 તેથી આ અત્યંત જરૂરી છે કે ગર્ભાવસ્થા પહેલા શરીરમાં પૂરતા પ્રમાણમાં

ફોલેટ, વિટામિન B12 અને કોલાઈન હોવું જોઈએ.

04:20 વિટામિન B12 ની ઉણપ લીધે પણ એનિમિયા, વાંઝિયાપણું અને ગર્ભપાતની સમસ્યા થાય છે
04:27 હવે, આપણે બીજા અગત્યના પોષક તત્વ - ફોલેટ વિશે શીખીશું
04:31 ફોલેટ કે જેને વિટામિન-B9 તરીકે પણ ઓળખાય છે, શરીરમાં તંદુરસ્ત નવા કોષો બનાવવામાં મદદ કરે છે.
04:38 આ કોષો ફેફસાંમાંથી શરીરના તમામ ભાગોમાં ઓક્સિજન વહન કરે છે.
04:43 સગર્ભા માતામાં ફોલેટની ઉણપ એનિમિયા તરફ દોરી જાય છે અને મગજ અને કરોડરજ્જુની ખામી થાય છે, જેને ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી કહેવાય છે.
04:52 નોંધ લો કે: ન્યુરલ ટ્યુબ ખામી સમાન ટ્યુટોરીયલમાં પહેલાં જ સમજાવવામાં આવી છે.
04:58 હવે આપણે આયર્ન (લોહ તત્વ) વિશે શીખીશું

જે લોહીમાં હિમોગ્લોબિન બનાવવા માટે અને બાળકના વિકાસ માટે જરૂરી છે

05:07 ગર્ભાવસ્થામાં હિમોગ્લોબિન ઓછું હોવાથી - ગર્ભાવસ્થા દરમ્યાન આપેલ સમસ્યા થાય છે - જેમ કે ઉચ્ચ રક્તદાબ
05:13 સમય પહેલા પ્રસવ
05:15 જન્મથી જ શિશુનું વજન ઓછું અથવા ગર્ભપાત
05:18 આના સિવાય

હિમોગ્લોબિન ઓક્સિજનને અન્ય પેશીઓ અને કોષોમાં પરિવહન કરવામાં મદદ કરે છે

05:25 હિમોગ્લોબિન અને આયર્નની ઓછી માત્રા લીધે એનિમિયા થાય છે.
05:30 વધુમાં, આપેલ લીધે સ્ત્રીઓમાં આયર્નનો અભાવ હોઈ શકે છે, જેમકે માસિક સ્રાવ,
05:36 પેટમાં કીડા થવા
05:38 આહારમાં ઓછું આયર્ન હોવું અને ખોરાકમાં ફાયટિક એસિડ અથવા ઓક્સેલેટ્સ હોવાથી આયર્નનું શોષણ ન થવું
05:45 ફાયટિક એસિડ અને ઓક્સેલેટ્સ ઘટાડવા અને પોષક તત્ત્વોનું શોષણ વધારવા માટે -
05:52 રાંધવા પૂર્વ પદ્ધતિઓનો ઉપયોગ કરો જેમ કે - પલાળીને રાખવું, અંકુરીત કરવું, શેકવું અને આથો લાવવો
06:00 આયર્નની ઉણપ લીધે થનાર Anemia ના સંકેતો છે-

થાક લાગવો અને ઊર્જાનો અભાવ

06:06 શ્વાસ ફુલાવો

હૃદયના ધબકારા વધવા

06:10 અને ફીકી ચામડી
06:11 યાદ રાખો, આયર્ન સાથે -

હંમેશા Vitamin-C થી પ્રચુર ખોરાક ખાવો જોઈએ કારણ કે તેનાથી આયર્નના શોષણમાં મદદ મળે છે

06:19 Vitamin-C રોગ પ્રતિરક્ષક શક્તિ પણ વધારે છે અને તેથી ચેપ લાગવાની સંભાવના ઘટે છે.
06:25 આગળ, આપણે Calcium અને Vitamin D ના મહત્વ બદ્દલ શીખીશું
06:30 Calcium ને ગ્રહણ કરવાનો આગ્રહ કરાય છે કારણ કે તેનાથી હાડકાના વિકાસમાં મદદ મળે છે
06:35 બાળકના હાડકા અને દાંતના વિકાસ માટે Calcium ની જરૂર રહે છે.
06:39 Calcium ની ઓછી માત્રા હોવી નબળા હાડકાનું કારણ બને છે
06:43 જ્યારે કે, યાદ રાખો કે- શરીરમાં calcium ના શોષણ માટે Vitamin-D ની જરૂર પડે છે.
06:50 Vitamin-D પ્રાપ્ત કરવાનો સૌથી ઉત્તમ માર્ગ છે 11.00 am થી 3.00 pm વચ્ચે 15 to 20 મિનિટ માટે સૂર્યપ્રકાશમાં ખુલ્લા રહેવું.
06:59 આગળ, આપણે Choline વિશે શીખીશું.
07:02 Choline એ બાળકના મગજ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે

કારણ કે તે યાદશક્તિ વધારે છે અને ધ્યાન લગાડવાની શક્તિ આપે છે

07:09 Choline ના ઉણપ લીધે - વયસ્કોમાં ચરબીયુક્ત યકૃત થાય છે
07:13 તેમજ ગર્ભપાત અને બાળકમાં Neural tube defects

જે આ ટ્યુટોરીયલમાં અગાઉ ઉલ્લેખ કરાયું છે

07:20 ચાલો આગળ વધીએ અને Zinc ના મહત્વ બદ્દલ શીખીએ,
07:24 Zinc રોગપ્રતિરક્ષા માટે અને કોષ વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે -

તે શરીરમાં જનીન ઘટક અને protein બનાવવામાં મદદ કરે છે

07:31 તે ઘા ભરવામાં મદદ કરે છે.

સાથે જ તે સ્ત્રીઓમાં ડિમ્બક્ષરણ અને પ્રજનન ક્ષમતામાં મદદ કરે છે

07:37 અને તે બાળકના વિકાસ માટે મહત્વપૂર્ણ છે
07:40 નોંધ લો કે - આહારમાં Zinc ના અભાવે સ્વાદ અને સુંઘવાની શક્તિ પ્રભાવિત થઇ શકે છે.
07:46 ગર્ભનાળના વિકાસમાં વિલંબ થાય છે: જે એક નળી હોય છે જેના મારફતે પોષકતત્વો માતાથી બાળકને મળે છે.
07:53 Zinc ની ઉણપ લીધે ગર્ભનો વિકાસ પણ પ્રભાવિત થાય છે

અને પરિણામ સ્વરૂપે ઓછા વજન ધરાવતું બાળક જન્મે છે

08:00 અન્ય મહત્વપૂર્ણ પોષકતત્વ જે આપણે જોઈશું તે છે, Iodine -
08:05 Iodine એ થાયરોઇડ હોર્મોનના સામાન્ય સ્તરને જાળવી રાખવા માટે શરીરને લાગતું આવશ્યક ઘટક છે

જે Thyroid gland દ્વારા ઉત્પન્ન થાય છે

08:13 માતામાં Iodine ની ઉણપથી ગર્ભપાત થવાનું જોખમ અને મૃત બાળક થવાની સંભાવના વધી જાય છે
08:21 સાથેજ તેનાથી બાળકમાં આપેલ સમસ્યાઓ થાય છે – જેવુ કે જન્મ વિકૃતિ

જન્મ સમયે ઓછું વજન, અવરોધિત વિકાસ તથા મંદબુદ્ધિ

08:30 Magnesium અન્ય એક પોષકતત્વ છે જે ચેતા તંત્રની શાંતતામાં મદદ કરે છે.
08:35 મગજમાં રક્ત વાહિનીઓને આરામ આપીને ખેંચાણ અને માથાના માઈગ્રેન દુખાવાથી બચાવે છે
08:41 સાથે જ તે તંદુરસ્ત રક્તચાપ અને હૃદય ધબકારા બનાવી રાખે છે
08:45 તે જનીન ઘટકો બનાવવામાં અને હાડકાના વિકાસને સુધારવામાં મદદરૂપ છે
08:51 સ્વસ્થ ગર્ભાવસ્થા માટે સ્વસ્થ પોષકતત્વો સિવાય -

તે પણ જરૂરી છે કે તમે દારૂનું સેવન ન કરો કારણ કે તેના લીધે ગર્ભપાત થઇ શકે છે અથવા ગર્ભ કમજોર થાય છે.

09:00 બીજી વસ્તુઓ જેને ટાળવી જરૂરી છે તે છે - તમાકુ
09:03 સિગારેટ

નશેદાર પદાર્થો

09:06 સ્વ દવા ઉપચાર, ખાંડ, ચા તથા કોફી, જંક ફૂડ અને મીઠા પીણાઓનું અધિક સેવન
09:15 કારણ કે આ પદાર્થો પ્રજનન આરોગ્યને પ્રભાવિત કરી શકે છે અને ગર્ભવસ્થા પર માઠી અસર કરે છે.
09:20 નોંધ લો,

ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા વજન જાળવવું પણ ખુબ મહત્વપૂર્ણ છે,

09:25 ઓછું વજન ધરાવતી (કમજોર) સ્ત્રીઓ નાના બાળક અથવા અવિકસિત બાળકને જન્મ આપે છે

જે ગર્ભાવસ્થાના 7 થી 8 મહિના દરમિયાન જન્મે છે

09:34 આવા બાળકોને અવિકસિત મરણનું જોખમ વધુ હોય છે.
09:38 જ્યારે કે, બીજી તરફ, વધુ વજન ધરાવતી સ્ત્રીઓને - સગર્ભાવસ્થામાં ડાયાબિટીસ અને રક્તચાપનું ઉચ્ચ જોખમ હોય છે.
09:45 જેના કારણે ભવિષ્યમાં બાળકને સમસ્યા થઇ શકે છે.
09:49 તેથી, સ્ત્રીએ ગર્ભ ધારણ કરતા પહેલા તંદુરસ્ત વજન જાળવી રાખવા માટે આરોગ્યસંભાળ પ્રદાતા સાથે પરામર્શ કરવું જોઈએ.
09:55 આની સાથે, તે પણ મહત્વનું છે કે સ્વસ્થ, સંતુલિત આહાર લેવામાં આવે જેમાં સમાવિષ્ટ હોય -

શાકાહારી અને/અથવા માંસાહારી બંને ખોરાક

10:05 યાદ રાખો, તમામ માંસાહારી ખોરાકમાં પ્રચુર માત્રામાં હોય છે - protein, omega-3 fatty acids, vitamin B-12, vitamin B-9, zinc, આયર્ન, calcium, choline અને Vitamin-D
10:18 પ્રાણીથી મળનાર ખોરાક સાથે, વનસ્પતિથી મળનાર ખોરાક, જેમ કે દાળ, બાજરો, રાગી, નટ્સ અને દાણા આપેલ નિર્માણમાં મદદ કરશે -
10:30 રોગપ્રતિરક્ષા તંત્ર , સ્નાયુઓ, હાડકા,
10:33 યકૃત, વાળ, ચામડી, આંખો અને મગજ
10:36 આના સિવાય, દૂધ ઉત્પાદકો પણ બાળકના હાડકા અને દાંતના નિર્માણમાં સહાય કરશે
10:43 સાથે જ, પાંદડાવાળી શાકભાજીઓ અને બીજડાંઓ પણ ભરપૂર માત્રામાં Calcium ધરાવે છે અને બાળકના હાડકા અને દાંત નિર્માણ કરવામાં મદદ કરે છે.
10:52 પાંદડાવાળી શાકભાજીઓની જેમ, ફળો પણ Vitamin-C પ્રચુર માત્રામાં ધરાવે છે અને તેઓ મદદ કરે છે -

રોગપ્રતિરક્ષા સુધારવામાં, આયર્ન શોષવામાં અને ચેપથી રક્ષણ કરવામાં

11:04 સ્ત્રીની પ્રજનન ક્ષમતા અને બાળકના વિકાસ માટે - ફળીઓ, સૂકો મેવો અને બિયાં માંસાહારી ખોરાક સાથે લેવા જોઈએ.
11:14 વિવિધ માંસાહારી ખોરાક જેમ કે માંછલી, ઈંડા અને દુગ્ધ ઉત્પાદનો મદદ કરે છે - સામાન્ય થાયરોઇડ હોર્મોનને જાળવી રાખવામાં,

વિકાસમાં સુધાર કરવામાં અને શારીરિક ખામીથી બચાવવામાં

11:27 નટ્સ સૂકો મેવો અને બિયાંમાં magnesium પ્રચુર માત્રામાં હોય છે અને તે જરૂરી છે -

ચેતા તંત્રના કાર્ય માટે અને પગના ખેંચાણને અટકાવવા માટે

11:35 પૂર્વ ગર્ભાવસ્થા પોષણ - પરનું આ ટ્યુટોરીયલ અહીં સમાપ્ત થાય છે.

જોડાવાબદ્દલ આભાર.

Contributors and Content Editors

Bharat636