Difference between revisions of "Linux/C2/The-Linux-Environment/Malayalam"

|'''Time'''

|'''Narration'''

|Linux environmentഉം അത് manupulate ചെയ്യുന്ന മാർഗങ്ങളും എന്ന ട്യൂട്ടോറിയലിലേക്ക് സ്വാഗതം.

|ഇതിൽ നൽകിയിട്ടുള്ള ഉദാഹരണങ്ങൾ പരീക്ഷിച്ച് നോക്കുന്നതിനായി ഒരു ലിനക്സ്‌ സിസ്റ്റം ആവശ്യമാണ്, ഉബുണ്ടുവാണ് ഉത്തമം.

|Linux operating സിസ്റ്റത്തെ കുറിച്ചും അതിലെ commands, file systems, shell എന്നിവയെ കുറിച്ചും നിങ്ങൾക്ക് അടിസ്ഥാനമായ അറിവുകൾ ഉണ്ടല്ലോ.  

| ഇല്ലെങ്കിൽ ബന്ധപ്പെട്ട  ട്യൂട്ടോറിയലുകൾക്കായി ഞങ്ങളുടെ വെബ്സൈറ്റ് സന്ദർശിക്കുക.

|ഈ ട്യൂട്ടോറിയലിനായി  Ubuntu 10.10 ഉപയോഗിക്കുന്നു.

|ശ്രദ്ധിക്കുക, ലിനക്സ്‌ കേസ് സെൻസിറ്റീവ് ആണ്. അത് പോലെ ഈ ട്യൂട്ടോറിയലിൽ  ഉപയോഗിച്ചിട്ടുള്ള commands, എടുത്ത് പറഞ്ഞിട്ടില്ലെങ്കിൽ, ലോവേർ കേസിൽ ആയിരിക്കും.  

|ഓപ്പറേറ്റിംഗ് സിസ്റ്റത്തിന്റെ പ്രവർത്തനവും commandsനോട് അത് എങ്ങനെ പ്രതികരിക്കുന്നു എന്നതും  Linux environmentനെ അടിസ്ഥാനപ്പെടുത്തിയിരിക്കുന്നു.

|ഷെല്ലുകളുടെ സെറ്റിംഗ്സിൽ മാറ്റം വരുത്തി ലിനക്സ്‌ നല്ല രീതിയിൽ കസ്റ്റമൈസ് ചെയ്യാവുന്നതാണ്.

|ഇതെങ്ങനെ ചെയ്യാമെന്ന് നോക്കാം.

|ഷെല്ലുകളുടെ പ്രവർത്തനം തീരുമാനിക്കുന്നത് സാധാരണയായി shell variables ആണ്.  

|01:04  

|shell variables രണ്ട് തരത്തിലുണ്ട്

|Environment variables യൂസറുടെ മുഴുവൻ  environmentലും ലഭ്യമായതിനാൽ ആണ്  അവയെ അങ്ങനെ വിളിക്കുന്നത്.

| ഇവ shell scripts റണ്‍ ചെയ്യുന്നവയെ പോലെ, shellൽ നിന്നും പരിണമിക്കപ്പെട്ട  subshellsലും  ലഭ്യമാണ്.  

|Local variables, അതിന്റെ പേര് പോലെ തന്നെ  വളരെ  പരിമിതമായ ലഭ്യതയാണ് ഉള്ളത്.

|ഇവ shellൽ നിന്നും പരിണമിക്കപ്പെട്ട subshellsൽ ലഭ്യമല്ല.

|01:36  

|ഈ ട്യൂട്ടോറിയലിൽ പ്രധാനമായും   environment variablesനെ കുറിച്ചാണ് പറയുന്നത്. ആദ്യം ഈ ഷെൽ വേരിയബിളുകളുടെ മൂല്യം കാണുന്നതെങ്ങനെ എന്ന് നോക്കാം.  

|നിലവിലുള്ള ഷെല്ലിലെ വേരിയബിളുകൾ കാണുന്നതിനായി command set റണ്‍ ചെയ്യുന്നു.  

|ടെർമിനലിൽ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക '''set''' space pipeline character '''more''' എന്റർ കൊടുക്കുക.

|നമുക്ക് നിലവിലുള്ള എല്ലാ shell വേരിയബിളുകളും കാണാം.

| ഉദാഹരണത്തിന് '''HOME''' environment വേരിയബിളും  അതിന് അസൈൻ ചെയ്തിട്ടുള്ള മൂല്യവും നോക്കുക.

|-

|ലിസ്റ്റിലൂടെ മൂവ് ചെയ്യുന്നതിനായി എന്ററും പുറത്ത് വരാൻ '''q'''ഉം കൊടുക്കുക.

|ഇവിടെ കൂടുതൽ systematic ആയിട്ടുള്ള  multipage ഔട്ട്പുട്ട് ലഭിക്കുന്നതിനായിട്ടാണ്  setൽ നിന്നുള്ള ഔട്ട്പുട്ട്  moreലേക്ക്  pipeline ചെയ്തത്.

|environment variables മാത്രം കാണുന്നതിനായി '''env''' കമാൻഡ് റണ്‍ ചെയ്യുക.

|ടെർമിനലിൽ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക '''env'''  space 'vertical-bar' '''more''' എന്നിട്ട്  എന്റർ കൊടുക്കുക.

|ഉദാഹരണത്തിന്, '''SHELL''' വേരിയബിൾ. അതിന്റെ മൂല്യം '''slash bin slash bash'''

| ഈ ലിസ്റ്റിൽ നിന്ന് പുറത്ത് വരാനായി '''q''' പ്രസ്‌ ചെയ്യാവുന്നതാണ്.

|ഇപ്പോൾ ലിനക്സിലെ ചില പ്രധാനപ്പെട്ട environment variables പരിശോധിക്കാം.

|ഇവിടെ  നമ്മൾ  bash shell ആണ് ഉപയോഗിക്കുന്നത്.

|വിവിധ ഷെല്ലുകൾ customize ചെയ്യുന്നതിൽ ചെറിയ ചില വ്യത്യാസങ്ങൾ ഉണ്ട്.

|ഒരു വേരിയബിളിൽ എന്താണ് സ്റ്റോർ ചെയ്തിരിക്കുന്നത്  എന്ന് അറിയുന്നതിനായി വേരിയബിളിന്റെ പേരിന് മുൻപിലായി dollar ചിഹ്നവും  അതിന്റെ കൂടെ  echo കമാൻഡും ഉപയോഗിക്കണം.

|നമ്മൾ  ആദ്യം കാണുന്ന environment വേരിയബിൾ ''SHELL'''  വേരിയബിളാണ്.

|ഇത് നിലവിലുള്ള ഷെല്ലിന്റെ പേര് സ്റ്റോർ ചെയ്യുന്നു.

|ഷെൽ വേരിയബിളിന്റെ  മൂല്യം കാണാൻ ടെർമിനലിൽ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക '''echo''' space '''dollar''' വലിയ അക്ഷരത്തിൽ '''S-H-E-L-L''' എന്റർ പ്രസ്‌ ചെയ്യുക.  

|'''slash bin slash bash''' ആണ് നമ്മൾ ഇപ്പോൾ ഓപ്പറേറ്റ് ചെയ്യുന്ന  ഷെൽ.

|അടുത്ത വേരിയബിൾ '''HOME'''.

| ലിനക്സിൽ ലോഗിൻ ചെയ്യുമ്പോൾ  നമ്മൾ യൂസർ nameഓട്  കൂടിയ  directoryയിൽ ആയിരിക്കും.

|ഈ diectoryയെ  home directory എന്ന് പറയുന്നു. ഇതാണ്  HOME വേരിയബിളിൽ അടങ്ങിയിട്ടുള്ളത്.

|04:17  

|മൂല്യം കാണുവാനായി ടെർമിനലിൽ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക, '''echo''' space '''dollar'''  വലിയ അക്ഷരത്തിൽ '''H-O-M-E'''  എന്റർ.  

|അടുത്ത environment വേരിയബിൾ  '''PATH.'''

|ഏതെങ്കിലും executable  കമാൻഡ് ലൊക്കേറ്റ് ചെയ്യുന്നതിനായി shell തിരയുന്ന absolute paths ആണ്  '''PATH''' വേരിയബിളിൽ അടങ്ങിയിരിക്കുന്നത്.  

|04:40  

| path വേരിയബിളിന്റെ മൂല്യം നോക്കാം.

|04:43  

|ടെർമിനലിൽ വീണ്ടും ടൈപ്പ് ചെയ്യുക '''echo''' space '''dollar''' വലിയ അക്ഷരത്തിൽ '''P-A-T-H ''' എന്റർ കൊടുക്കുക.

|04:51  

|എന്റെ കംപ്യൂട്ടറിൽ അത് '''slash user slash local slash sbin slash user slash local slash bin slash user slash sbin slash user slash bin''' etc എന്ന് കാണുന്നു.

|ഇത് ഓരോ സിസ്റ്റത്തിലും ചെറുതായി വ്യത്യാസപ്പെട്ടിരിക്കും.

|യഥാർത്ഥത്തിൽ ഇത് :(colon) delimiter ഉപയോഗിച്ച്  വേർതിരിച്ചിട്ടുള്ള directoriesന്റെ ഒരു ലിസ്റ്റ് ആണ്, ഒരു എക്സിക്യൂട്ടബിൾ കമാൻഡ് കണ്ടെത്തുന്നതിനായി ഷെൽ ഈ orderൽ സെർച്ച്‌ ചെയ്യുന്നു.  

|നമുക്ക് നമ്മുടെ directoryഉം ഈ ലിസ്റ്റിൽ ചേർക്കാവുന്നതാണ്. അപ്പോൾ shell നമ്മുടെ directoryഉം തിരയുന്നു.

|05:25  

|നമ്മുടെ directory  ചേർക്കുന്നതിനായി ടെർമിനലിൽ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക.

|05:29

|വലിയ അക്ഷരത്തിൽ  '''P-A-T-H'''  'equal-to' '''dollar''' വീണ്ടും വലിയ അക്ഷരത്തിൽ  '''P-A-T-H'''  '''colon slash home slash''' നമ്മുടെ  directoryയുടെ പേര് എന്റർ.

|05:54  

|ഇപ്പോൾ  '''PATH'''ന്റെ മൂല്യം '''echo'''  ചെയ്താൽ,  

|06:04  

|നമ്മുടെ directoryയും '''PATH''' വേരിയബിളിന്റെ ഭാഗം ആയിരിക്കും.

|ഈ  directory ഇവിടെ കാണാം.

|മറ്റൊരു വേരിയബിളാണ്  '''LOGNAME.''' 

|06:20  

|ഇത് നിലവിലുള്ള യൂസറുടെ യൂസർ നെയിം സ്റ്റോർ ചെയ്യുന്നു.  

|06:24  

|മൂല്യം കാണുന്നതിനായി ടൈപ്പ് ചെയ്യുക   '''echo''' space '''dollar LOGNAME''' എന്റർ .

|ടെർമിനൽ തുറക്കുമ്പോൾ ഒരു  ഡോളർ ചിഹ്നം കാണാം. നമ്മുടെ കമാൻഡുകൾ എന്റർ ചെയ്യുന്നതിനുള്ള  പ്രോംപ്റ്റ് ആണിത്.  

|Environment വേരിയബിൾ  PS1 പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന പ്രൈമറി പ്രോംപ്റ്റ് സ്ട്രിംഗ് ആണിത്. 

|ഒരു സെക്കൻഡറി പ്രോംപ്റ്റ് സ്ട്രിംഗ് കൂടി ഉണ്ട്.

|കമാൻഡ് ഒരു വരിയിൽ കൂടുതൽ ദൈർഘ്യമുള്ളതാണെങ്കിൽ രണ്ടാമത്തെ വരി മുതൽ നമുക്ക് പ്രോംപ്റ്റ് ആയി ഒരു ഗ്രേറ്റർ ദാൻ ചിഹ്നം കൂടി കാണാം.  

|07:00  

|ഇതാണ് environment വേരിയബിൾ  PS2 പ്രതിനിധീകരിക്കുന്ന സെക്കൻഡറി പ്രോംപ്റ്റ് സ്ട്രിംഗ്.

|07:05  

|സെക്കൻഡറി കമാൻഡ് പ്രോംപ്റ്റിന്റെ മൂല്യം കാണുന്നതിനായി ടെർമിനലിൽ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക '''echo''' space '''dollar PS2''' എന്റർ.

|നമുക്ക് പ്രൈമറി പ്രോംപ്റ്റ് സ്ട്രിംഗ് മാറ്റി  പ്രോംപ്റ്റിൽ  “at the rate” <@> ആക്കാം.

|07:28  

|ഇതിനായി ടൈപ്പ് ചെയ്യുക,  ''' PS1'''  'equal-to' quotesനുള്ളിൽ  'at the rate' “ എന്റർ.

| ഇപ്പോൾ പ്രോംപ്റ്റ് ആയി '''dollar''' ചിഹ്നത്തിന് പകരം '''at the rate''' ചിഹ്നം കാണാം.

|നമുക്ക് പ്രോംപ്റ്റിൽ നമ്മുടെ യൂസർ നെയിം ഡിസ്പ്ലേ ചെയ്യിക്കുന്നത് പോലുള്ള രസകരമായ ചില കാര്യങ്ങൾ ചെയ്യാം.  

|ടൈപ്പ് ചെയ്യുക വലിയ അക്ഷരത്തിൽ '''PS1''' 'equal-to' quotesനുള്ളിൽ  '''dollar LOGNAME''' എന്റർ.

|08:12  

|ഇപ്പോൾ എന്റെ യൂസർ നെയിം ആണ് എന്റെ പ്രോംപ്റ്റ്.  

|തിരികെ വരാനായി ടൈപ്പ് ചെയ്യുക '''PS1''' 'equal-to' quotesനുള്ളിൽ dollar''. എന്റർ കൊടുക്കുക.

|നമ്മൾ  പല environment  വേരിയബിളുകൾക്ക് മൂല്യങ്ങൾ അസൈൻ ചെയ്തു.  

|08:32  

|പക്ഷേ, ഓർക്കുക ഈ മാറ്റങ്ങളെല്ലാം, അതായത് നമ്മുടെ directory PATH വേരിയബിളിൽ ചേർത്തത് പോലുള്ളവ, നിലവിലുള്ള sessionന് മാത്രം ബാധകമാണ്.  

|ഒരു ടെർമിനൽ ക്ലോസ് ചെയ്തിട്ട് വീണ്ടും തുറക്കുകയോ  അല്ലെങ്കിൽ ഒരു പുതിയ  ടെർമിനൽ തുറക്കുകയോ ചെയ്ത്   path വേരിയബിളിന്റെ മൂല്യം echo ചെയ്ത് പരിശോധിക്കുമ്പോൾ,

|നമ്മൾ വരുത്തിയ മാറ്റങ്ങളൊന്നും നിലവിലില്ല എന്ന് കാണാം.

|09:05  

| ഈ മാറ്റങ്ങൾ സ്ഥിരമായി നിലനിർത്തുന്നതിനുള്ള മാർഗങ്ങൾ  കുറച്ച് കൂടി advanced ആയ ട്യൂട്ടോറിയലിൽ നോക്കാം.

|പലപ്പോഴും നമ്മൾ അടുത്ത സമയത്ത് എക്സിക്യൂട്ട് ചെയ്ത കമാൻഡ്  നമുക്ക് വീണ്ടും എക്സിക്യൂട്ട് ചെയ്യേണ്ടി വരാറുണ്ട്. എന്ത് ചെയ്യും? മുഴുവൻ കമാൻഡും ഒരിക്കൽ കൂടി ടൈപ്പ് ചെയ്യണോ ?

|വേണ്ട, അതിന് പല മാർഗങ്ങൾ ഉണ്ട്.  

|സാധാരണയായി നിങ്ങളുടെ കീബോർഡിലെ  up കീ അമർത്തുമ്പോൾ അവസാനം ടൈപ്പ് ചെയ്ത കമാൻഡ് കാണിക്കും.

|അമർത്തി പിടിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കുക, ഇത്  മുൻപ് ഉപയോഗിച്ച കമാൻഡുകൾ ഓരോന്നായി കാണിച്ചു കൊണ്ടിരിക്കും.

|തിരിച്ച് പോകാനായി  down  കീ പ്രസ്‌ ചെയ്യുക.  

|ഇങ്ങനെ ധാരാളം കമാൻഡുകൾ ഉള്ളപ്പോൾ ഇങ്ങനെ സ്ക്രോൾ ചെയ്യുന്നത് ബുദ്ധിമുട്ടാണ്. അപ്പോൾ  '''history''' കമാൻഡ് ഉപയോഗിക്കുന്നതാണ് എളുപ്പം.

|09:52  

|പ്രോംപ്റ്റിൽ  '''history''' എന്ന് ടൈപ്പ് ചെയ്യുക.

|09:58  

|എന്റർ അമർത്തുക, നേരത്തേ എക്സിക്യൂട്ട് ചെയ്യപ്പെട്ട കമാൻഡിന്റെ ഒരു ലിസ്റ്റ് കാണാം.

|10:04  

|വലിയ ഒരു ലിസ്റ്റിന് പകരം അവസാനത്തെ പത്തെണ്ണം മാത്രമാണ് നിങ്ങൾക്ക് കാണേണ്ടതെങ്കിൽ

|10:08  

|'''history space 10''' ടൈപ്പ് ചെയ്തിട്ട് എന്റർ കൊടുക്കുക.

|10:20  

|ശ്രദ്ധിക്കുക, ഈ ലിസ്റ്റിൽ നേരത്തേ അസൈൻ ചെയ്തിട്ടുള്ള കമാൻഡുകൾക്ക് ഓരോ നമ്പർ നൽകിയിട്ടുണ്ട്.

|ഒരു പ്രത്യേക കമാൻഡ് ആവർത്തിക്കുന്നതിനായി

|exclamation മാർക്കിന് ശേഷം കമാൻഡിന്റെ നമ്പർ ടൈപ്പ് ചെയ്യുക. ഉദാഹരണമായി എന്റെ കേസിൽ 442ടൈപ്പ് ചെയ്താൽ  '''echo space dollar PATH'''  എക്സിക്യൂട്ട് ചെയ്യും.

|10:51  

|അവസാനത്തെ കമാൻഡ് വീണ്ടും എക്സിക്യൂട്ട് ചെയ്യണമെങ്കിൽ  exclamation മാർക്ക്‌ രണ്ട് പ്രാവശ്യം ടൈപ്പ് ചെയ്ത്  എന്റർ ചെയ്താൽ മതിയാകും.  

|അടുത്തതായി tilde substitution നോക്കാം.  tilde(~) character ഹോം directoryയുടെ ഒരു ഷോർട്ട് ഹാൻഡ്‌ ആണ്.

|അതായത് ഹോം directoryയിലെ  testtree എന്ന directoryയിലേക്ക് പോകണമെങ്കിൽ ഇങ്ങനെ ടൈപ്പ് ചെയ്താൽ മതിയാകും,  '''cd''' space '''~(tilde)''' slash '''testtree'''.  

|11:25  

|നിലവിൽ പ്രവർത്തനത്തിലുള്ള directoryയിൽ നിന്നും  അവസാന directoryയിലേക്കും തിരിച്ചും പോകുന്നതിനായി  '''cd '~(tilde)' minus''' അല്ലെങ്കിൽ '''cd minus'''  കമാൻഡ് ഉപയോഗിക്കാവുന്നതാണ്.

|അതായത്, നമ്മൾ ഇപ്പോൾ  '''testtree''' directoryയിൽ  ആണ്. അത് പോലെ നമ്മൾ അവസാനം സന്ദർശിച്ചത് ഹോം directory ആയിരുന്നു.  

|'''cd space minus''' റണ്‍ ചെയ്ത് എന്റർ കൊടുത്താൽ നമ്മൾ ഹോം directoryയിലേക്ക് പോകും.  

|11:47  

|ഇത് വീണ്ടും റണ്‍ ചെയ്യുകയാണെങ്കിൽ '''testtree''' directoryയിലേക്ക് തിരിച്ച് പോകും.

|11:55  

|അവസാനമായി വളരെ പ്രധാനപ്പെട്ട '''alias''' കമാൻഡ് നോക്കാം.  

|നിങ്ങൾക്ക് ഒരു വലിയ കമാൻഡ്  വീണ്ടും വീണ്ടും റണ്‍ ചെയ്യേണ്ടതായി വന്നേക്കാം.  

|ഈ അവസരങ്ങളിൽ, ഇതിന്  നമുക്ക് ചെറിയ ഒരു  '''alias''' നെയിം നൽകാം, എന്നിട്ട് കമാൻഡ് റണ്‍ ചെയ്യാനായി ഈ '''alias''' നെയിം ഉപയോഗിക്കാം.

|പാട്ടുകൾക്കായി നിങ്ങൾ സ്ഥിരമായി സന്ദർശിക്കുന്ന directoryയ്ക്ക് ഒരു വലിയ path ഉണ്ടെന്ന് കരുതുക. ഇതിനായി നിങ്ങൾക്ക് ഒരു  alias സൃഷ്ടിക്കാവുന്നതാണ്.  

|ടൈപ്പ് ചെയ്യുക, '''alias''' space '''cdMusic''' 'equal-to' ഡബിൾ quotesനുള്ളിൽ  '''cd''' space '''slash home slash arc slash files slash entertainment slash music ''' എന്നിട്ട് എന്റർ.

|12:47  

|ഇനി ഈ directoryയിലേക്ക് പോകേണ്ടുമ്പോഴെല്ലാം  '''cdMusic''' ടൈപ്പ് ചെയ്ത് എന്റർ കൊടുക്കുക.

|നോക്കു, നമ്മളിപ്പോൾ  '''music''' directoryയിലാണ്.  

|ഇപ്പോൾ നിങ്ങൾക്ക്  മുൻപത്തെ  directoryയിലേക്ക്  തിരികെ പോകണമെങ്കിൽ  പ്രോംപ്റ്റിൽ  ടൈപ്പ് ചെയ്യുക,  '''cd space minus'''

|13:08  

|ഒരു '''alias''' അണ്‍ സെറ്റ് ചെയ്യാനായി ടൈപ്പ് ചെയ്യുക, '''unalias space cdMusic''' എന്നിട്ട് എന്റർ കൊടുക്കുക.  

|ഇപ്പോൾ വീണ്ടും ടെർമിനലിൽ '''cdMusic''' നൽകിയാൽ “command was not found”  എന്ന എറർ സന്ദേശം ലഭിക്കും.  

|13:30  

|നിലവിൽ പ്രവർത്തനത്തിലുള്ള directoryയിൽ  '''test1''', '''test2''' എന്നീ രണ്ട് ഫയലുകൾ ഉണ്ടെന്ന് കരുതുക.  

|'''rm test1''' കൊടുക്കുമ്പോൾ  '''test1'''  നിശബ്ദമായി നീക്കം ചെയ്യപ്പെടുന്നു.

|'''rm''' കമാൻഡിനോടൊപ്പം '''hyphen i''' ഓപ്ഷൻ  നൽകിയാൽ നീക്കം ചെയ്യുന്നതിന് മുൻപ് അനുവാദം ചോദിക്കുമെന്ന് നമുക്ക് അറിയാം.

|13:52  

|അത് കൊണ്ട്  നമുക്കൊരു  '''alias''' സെറ്റ് ചെയ്യാം, '''alias rm''' equal-to, quotesനുള്ളിൽ '''rm space hyphen i'''   

|ഇപ്പോൾ നമ്മൾ  '''rm'''  റണ്‍ ചെയ്യുമ്പോൾ  യഥാർത്ഥത്തിൽ റണ്‍ ചെയ്യുന്നത്  ''' rm hyphen i'''  ആണ്.  

|14:13  

|അതായത്  '''test1'''  നിശബ്ദമായി നീക്കം ചെയ്യപ്പെടുന്നു, എന്നാൽ  '''test2''' നീക്കം ചെയ്യുന്നതിന് മുൻപ് സിസ്റ്റം അനുവാദം ചോദിക്കുന്നു.

|14:20  

|ഇവിടെ പഠിച്ചത്, environment variables, history, aliasing.

|ഇതോടെ ട്യൂട്ടോറിയലിന്റെ അവസാന ഭാഗത്ത് എത്തിയിരിക്കുന്നു.

|സ്പോകെന്‍ ട്യൂട്ടോറിയല്‍ പ്രൊജക്റ്റ്‌, ടോക്ക്  ടു എ ടീച്ചര്‍ പ്രൊജക്റ്റിന്റെ ഭാഗമാണ്. ഇതിനെ പിന്താങ്ങുന്നത് "നാഷണല്‍  മിഷന്‍ ഓണ്‍ എഡ്യൂക്കേഷന്‍ ത്രൂ ICT, MHRD, ഗവന്മെന്റ്  ഓഫ് ഇന്ത്യ".

|14:36  

|ഈ മിഷനെ കുറിച്ചുള്ള കുടുതല്‍ വിവരങ്ങള്‍ ഇവിടെ ലഭ്യമാണ്.

|14:39  

|ഈ ട്യൂട്ടോറിയല്‍ സമാഹരിച്ചത് ദേവി സേനന്‍, IIT Bombay, നന്ദി.