Difference between revisions of "Ruby/C2/Ruby-Methods/Marathi"
From Script | Spoken-Tutorial
(First Upload) |
|||
Line 13: | Line 13: | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:01 |
| '''Ruby Methodsवरील पाठात आपले स्वागत'''. | | '''Ruby Methodsवरील पाठात आपले स्वागत'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:05 |
| या पाठात शिकणार आहोत, | | या पाठात शिकणार आहोत, | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:07 |
| मेथड म्हणजे काय? | | मेथड म्हणजे काय? | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:09 |
| '''मेथड'''चा सिंटॅक्स. | | '''मेथड'''चा सिंटॅक्स. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:11 |
| आणि काही उदाहरणे पाहू. | | आणि काही उदाहरणे पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:13 |
| आपण उबंटु ''लिनक्स '''वर्जन 12.04 आणि रूबी''''' 1.9.3 वापरणार आहोत. | | आपण उबंटु ''लिनक्स '''वर्जन 12.04 आणि रूबी''''' 1.9.3 वापरणार आहोत. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:21 |
| या पाठासाठी '''लिनक्स मधील टर्मिनल आणि''' टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे. | | या पाठासाठी '''लिनक्स मधील टर्मिनल आणि''' टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:28 |
| आता '''मेथडसची ओळख करून घेऊ.''' | | आता '''मेथडसची ओळख करून घेऊ.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:31 |
| '''मेथड म्हणजे एखादी विशिष्ट गोष्ट करणारा स्वयंपूर्ण प्रोग्रॅम.''' | | '''मेथड म्हणजे एखादी विशिष्ट गोष्ट करणारा स्वयंपूर्ण प्रोग्रॅम.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:37 |
| '''इतर प्रोग्रॅमिंग लँग्वेज मधील फंक्शनप्रमाणेच रुबीतील मेथड''' आहे. | | '''इतर प्रोग्रॅमिंग लँग्वेज मधील फंक्शनप्रमाणेच रुबीतील मेथड''' आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:42 |
| '''मेथड'''च्या नावाची सुरूवात लोअर केसमधील अक्षरांनी होणे आवश्यक आहे. | | '''मेथड'''च्या नावाची सुरूवात लोअर केसमधील अक्षरांनी होणे आवश्यक आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:45 |
| '''मेथडस कॉल करण्यापूर्वी त्या घोषित करणे आवश्यक आहे.''' | | '''मेथडस कॉल करण्यापूर्वी त्या घोषित करणे आवश्यक आहे.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:49 |
| '''आता मेथडचा''' सिंटॅक्स पाहू. | | '''आता मेथडचा''' सिंटॅक्स पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:52 |
| कीवर्ड '''def''' च्या पुढे '''मेथड'''चे नाव देऊन '''मेथडस घोषित करता येतात'''. | | कीवर्ड '''def''' च्या पुढे '''मेथड'''चे नाव देऊन '''मेथडस घोषित करता येतात'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 00 | + | | 00:57 |
| '''अर्ग्युमेंटसद्वारे मेथडला '''व्हॅल्यूज पास करून, त्यावर कार्य केले जाते. | | '''अर्ग्युमेंटसद्वारे मेथडला '''व्हॅल्यूज पास करून, त्यावर कार्य केले जाते. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:02 |
| '''रुबी कोड सेक्शन हे''' '''मेथडचे मुख्य अंग योग्य ते कार्य करून देते.''' | | '''रुबी कोड सेक्शन हे''' '''मेथडचे मुख्य अंग योग्य ते कार्य करून देते.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:09 |
| '''मेथडचे मुख्य अंग हे वरती त्याच्या घोषणेने सुरू होऊन खाली end''' कीवर्डने संपते. | | '''मेथडचे मुख्य अंग हे वरती त्याच्या घोषणेने सुरू होऊन खाली end''' कीवर्डने संपते. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:16 |
| ह्याला अर्ग्युमेंटस असलेली मेथड म्हणतात. | | ह्याला अर्ग्युमेंटस असलेली मेथड म्हणतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:19 |
| मेथडचा आणखी एक सिंटॅक्स असा आहे- | | मेथडचा आणखी एक सिंटॅक्स असा आहे- | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:23 |
| कीवर्ड '''def च्या पुढे''' '''मेथडचे नाव''' आणि अर्ग्युमेंटची रिकामी सूची. | | कीवर्ड '''def च्या पुढे''' '''मेथडचे नाव''' आणि अर्ग्युमेंटची रिकामी सूची. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:28 |
| '''त्यानंतर रुबी कोड सेक्शन जो मेथडचे मुख्य अंग असतो''' . | | '''त्यानंतर रुबी कोड सेक्शन जो मेथडचे मुख्य अंग असतो''' . | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:32 |
| आणि end कीवर्ड ज्याने मेथड संपते. | | आणि end कीवर्ड ज्याने मेथड संपते. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:36 |
| ह्याला अर्ग्युमेंटस नसलेली मेथड म्हणतात. | | ह्याला अर्ग्युमेंटस नसलेली मेथड म्हणतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:39 |
| मेथड कशी वापरायची ते पाहू. | | मेथड कशी वापरायची ते पाहू. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:42 |
| मी '''gedit''' एडिटरमधे प्रोग्रॅम आधीच टाईप करून ठेवला आहे. | | मी '''gedit''' एडिटरमधे प्रोग्रॅम आधीच टाईप करून ठेवला आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:46 |
| तो उघडू. | | तो उघडू. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:48 |
| येथे फाईलचे नाव '''method hyphen without hyphen argument dot rb''' आहे. | | येथे फाईलचे नाव '''method hyphen without hyphen argument dot rb''' आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:55 |
| मी ही फाईल '''rubyprogram''' नामक फोल्डरमधे सेव्ह केली आहे. | | मी ही फाईल '''rubyprogram''' नामक फोल्डरमधे सेव्ह केली आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 01 | + | | 01:59 |
| '''ह्या प्रोग्रॅममधे मेथडद्वारे दोन अंकांची बेरीज करणार आहे'''. | | '''ह्या प्रोग्रॅममधे मेथडद्वारे दोन अंकांची बेरीज करणार आहे'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:03 |
| प्रोग्रॅम समजून घेऊ. | | प्रोग्रॅम समजून घेऊ. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:05 |
| येथे a हे ग्लोबल व्हेरिएबल घोषित केले आहे. | | येथे a हे ग्लोबल व्हेरिएबल घोषित केले आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:08 |
| आणि त्याला '''5 ही '''प्राथमिक व्हॅल्यू दिली आहे. | | आणि त्याला '''5 ही '''प्राथमिक व्हॅल्यू दिली आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:13 |
| ग्लोबल व्हेरिएबलच्या नावाच्या आधी '''dollar चिन्ह ($) दिलेले असते'''. | | ग्लोबल व्हेरिएबलच्या नावाच्या आधी '''dollar चिन्ह ($) दिलेले असते'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:17 |
| '''रुबी''' प्रोग्रॅम मधे ग्लोबल व्हेरिएबल्स कुठुनही ऍक्सेस करता येते. ते कुठे घोषित केले आहे यास महत्त्व नाही. | | '''रुबी''' प्रोग्रॅम मधे ग्लोबल व्हेरिएबल्स कुठुनही ऍक्सेस करता येते. ते कुठे घोषित केले आहे यास महत्त्व नाही. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:25 |
| येथे कुठलेही अर्ग्युमेंट नसलेली '''add मेथड '''घोषित केली आहे. | | येथे कुठलेही अर्ग्युमेंट नसलेली '''add मेथड '''घोषित केली आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:31 |
| येथे युजरला दुसरी संख्या द्यायला सांगणार आहोत. | | येथे युजरला दुसरी संख्या द्यायला सांगणार आहोत. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:35 |
| युजर व्हॅल्यू देईल. | | युजर व्हॅल्यू देईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:38 |
| '''gets मेथड''' कंसोल वरून '''स्ट्रिंग '''फॉरमॅटमधे इनपुट घेईल. | | '''gets मेथड''' कंसोल वरून '''स्ट्रिंग '''फॉरमॅटमधे इनपुट घेईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:44 |
| त्यामुळे ते '''to_i '''मेथडद्वारे '''इंटीजरमधे बदलणे आवश्यक आहे'''. | | त्यामुळे ते '''to_i '''मेथडद्वारे '''इंटीजरमधे बदलणे आवश्यक आहे'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:50 |
| रूपांतरित व्हॅल्यू नंतर '''b '''व्हेरिएबल मधे संचित होईल'''.''' '''b हे लोकल '''व्हेरिएबल आहे. | | रूपांतरित व्हॅल्यू नंतर '''b '''व्हेरिएबल मधे संचित होईल'''.''' '''b हे लोकल '''व्हेरिएबल आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 02 | + | | 02:56 |
| '''ते व्हेरिएबल ज्या मेथड''' मधे घोषित केले आहे त्यातच उपलब्ध असते. | | '''ते व्हेरिएबल ज्या मेथड''' मधे घोषित केले आहे त्यातच उपलब्ध असते. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:01 |
| येथे ग्लोबल व्हेरिएबल '''a आणि व्हेरिएबल b च्या '''व्हॅल्यूजची बेरीज करत आहोत'''.''' | | येथे ग्लोबल व्हेरिएबल '''a आणि व्हेरिएबल b च्या '''व्हॅल्यूजची बेरीज करत आहोत'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:07 |
| नंतर तो रिझल्ट '''sum ह्या '''व्हेरिएबलमधे संचित करू'''.''' | | नंतर तो रिझल्ट '''sum ह्या '''व्हेरिएबलमधे संचित करू'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:10 |
| नंतर '''sum '''प्रिंट करणार आहोत'''.''' | | नंतर '''sum '''प्रिंट करणार आहोत'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:13 |
| स्ट्रिंगमधे व्हेरिएबल समाविष्ट करण्याची ही एक पध्दत आहे . | | स्ट्रिंगमधे व्हेरिएबल समाविष्ट करण्याची ही एक पध्दत आहे . | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:18 |
| येथ '''sum मधील व्हॅल्यू ही''' '''स्ट्रिंग''' म्हणून परत दिली जाते. व बाहेरच्या '''स्ट्रिंगमधे लिहिली जाते'''. | | येथ '''sum मधील व्हॅल्यू ही''' '''स्ट्रिंग''' म्हणून परत दिली जाते. व बाहेरच्या '''स्ट्रिंगमधे लिहिली जाते'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:25 |
| '''end''' ने मेथडचा शेवट होतो. | | '''end''' ने मेथडचा शेवट होतो. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:28 |
| मेथडस दोन प्रकारच्या असतात. | | मेथडस दोन प्रकारच्या असतात. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:31 |
| '''User-defined method''' – जसे की '''add''' मेथड. | | '''User-defined method''' – जसे की '''add''' मेथड. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:35 |
| '''Pre-defined method '''- जसे '''print''', '''gets''' आणि '''to_i''' मेथड्स. | | '''Pre-defined method '''- जसे '''print''', '''gets''' आणि '''to_i''' मेथड्स. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:42 |
| येथे '''add मेथड कॉल करणार आहोत'''. | | येथे '''add मेथड कॉल करणार आहोत'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:45 |
| बेरजेची क्रिया केली जाईल. रिझल्ट प्रिंट केला जाईल. | | बेरजेची क्रिया केली जाईल. रिझल्ट प्रिंट केला जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:50 |
| '''Save'''वर क्लिक करा. | | '''Save'''वर क्लिक करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:53 |
| आधी सांगितल्याप्रमाणे हा प्रोग्रॅम '''rubyprogram''' फोल्डरमधे सेव्ह होईल. | | आधी सांगितल्याप्रमाणे हा प्रोग्रॅम '''rubyprogram''' फोल्डरमधे सेव्ह होईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 03 | + | | 03:59 |
| आता प्रोग्रॅम कार्यान्वित करू. | | आता प्रोग्रॅम कार्यान्वित करू. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:02 |
| '''Ctrl, Alt आणि T '''एकत्रितपणे दाबून टर्मिनल उघडा. | | '''Ctrl, Alt आणि T '''एकत्रितपणे दाबून टर्मिनल उघडा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:07 |
| स्क्रीनवर टर्मिनल विंडो उघडेल. | | स्क्रीनवर टर्मिनल विंडो उघडेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:11 |
| प्रोग्रॅम कार्यान्वित करण्यासाठी '''rubyprogram '''सबडिरेक्टरीमधे जाणे आवश्यक आहे . | | प्रोग्रॅम कार्यान्वित करण्यासाठी '''rubyprogram '''सबडिरेक्टरीमधे जाणे आवश्यक आहे . | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:16 |
| टाईप करा '''cd '''space '''Desktop/rubyprogram आणि''' एंटर दाबा'''.''' | | टाईप करा '''cd '''space '''Desktop/rubyprogram आणि''' एंटर दाबा'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:26 |
| टाईप करा '''ruby '''space '''method hyphen without hyphen argument dot rb''' आणि एंटर दाबा. | | टाईप करा '''ruby '''space '''method hyphen without hyphen argument dot rb''' आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:40 |
| '''Enter the second number असे''' दाखवले जाईल. | | '''Enter the second number असे''' दाखवले जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:44 |
| मी '''4 टाईप करत आहे. आता''' एंटर दाबा. | | मी '''4 टाईप करत आहे. आता''' एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:48 |
| आपल्याला '''Sum of two numbers 5 and 4 is 9''' हे आऊटपुट मिळेल. | | आपल्याला '''Sum of two numbers 5 and 4 is 9''' हे आऊटपुट मिळेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:53 |
| आता अर्ग्युमेंस असलेल्या '''मेथड'''चे उदाहरण पाहू . | | आता अर्ग्युमेंस असलेल्या '''मेथड'''चे उदाहरण पाहू . | ||
|- | |- | ||
− | | 04 | + | | 04:58 |
| मी हा प्रोग्रॅम आधीच '''gedit''' एडिटरमधे लिहून ठेवला आहे. तो उघडा. | | मी हा प्रोग्रॅम आधीच '''gedit''' एडिटरमधे लिहून ठेवला आहे. तो उघडा. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:03 |
| '''आपल्या फाईलचे नाव method hyphen with hyphen argument dot rb''' असे आहे. | | '''आपल्या फाईलचे नाव method hyphen with hyphen argument dot rb''' असे आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:10 |
| मी ही फाईल '''rubyprogram''' ह्या फोल्डरमधे सेव्ह केली आहे. | | मी ही फाईल '''rubyprogram''' ह्या फोल्डरमधे सेव्ह केली आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:15 |
| हा प्रोग्रॅम समजून घेऊ. | | हा प्रोग्रॅम समजून घेऊ. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:18 |
| येथे '''addनामक''' '''मेथड''' घोषित केली आहे. '''a, b''' ही '''add ह्या मेथडची''' अर्ग्युमेंटस '''आहेत. ''' | | येथे '''addनामक''' '''मेथड''' घोषित केली आहे. '''a, b''' ही '''add ह्या मेथडची''' अर्ग्युमेंटस '''आहेत. ''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:26 |
| येथे '''a''' आणि '''b''' च्या व्हॅल्यूजची बेरीज होईल. | | येथे '''a''' आणि '''b''' च्या व्हॅल्यूजची बेरीज होईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:29 |
| आणि '''मेथडच्या कॉलला बेरीज परत करेल'''. | | आणि '''मेथडच्या कॉलला बेरीज परत करेल'''. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:31 |
| '''end''' ने मेथडचा शेवट होईल. | | '''end''' ने मेथडचा शेवट होईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:35 |
| येथे युजरला इनपुट द्यायला सांगणार आहोत. | | येथे युजरला इनपुट द्यायला सांगणार आहोत. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:38 |
| युजर a आणि bची व्हॅल्यू टाईप करेल. | | युजर a आणि bची व्हॅल्यू टाईप करेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:41 |
| त्या व्हॅल्यूज अनुक्रमे व्हेरिएबल '''a''' आणि '''bमधे संचित होतील.''' | | त्या व्हॅल्यूज अनुक्रमे व्हेरिएबल '''a''' आणि '''bमधे संचित होतील.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:46 |
| येथे '''add''' '''ही मेथड कॉल करणार आहोत.''' | | येथे '''add''' '''ही मेथड कॉल करणार आहोत.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:49 |
| नंतर '''a''' आणि '''b ही '''अर्ग्युमेंटस देणार आहोत'''.''' | | नंतर '''a''' आणि '''b ही '''अर्ग्युमेंटस देणार आहोत'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:52 |
| बेरजेची क्रिया झाल्यावर '''add ही मेथड जी व्हॅल्यू देईल''' ती '''c मधे संचित होईल.''' | | बेरजेची क्रिया झाल्यावर '''add ही मेथड जी व्हॅल्यू देईल''' ती '''c मधे संचित होईल.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 05 | + | | 05:59 |
| येथे '''c मधे संचित असलेली बेरीज '''प्रिंट करणार आहोत. | | येथे '''c मधे संचित असलेली बेरीज '''प्रिंट करणार आहोत. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:03 |
| कोड कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनलवर जा. | | कोड कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनलवर जा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:07 |
| प्रथम टर्मिनल क्लियर करण्यासाठी '''क्लियर''' टाईप करून एंटर दाबा. | | प्रथम टर्मिनल क्लियर करण्यासाठी '''क्लियर''' टाईप करून एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:14 |
| आपण आधीपासूनच '''rubyprogram ह्या '''सबडिरेक्टरीत आहोत'''.''' | | आपण आधीपासूनच '''rubyprogram ह्या '''सबडिरेक्टरीत आहोत'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:17 |
| मागील कमांडसाठी दोन वेळा अप ऍरो की दाबा . | | मागील कमांडसाठी दोन वेळा अप ऍरो की दाबा . | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:22 |
| '''method hyphen without hyphen arguments dot rb''' च्या जागी '''method hyphen with hyphen arguments dot rb टाईप करा''' | | '''method hyphen without hyphen arguments dot rb''' च्या जागी '''method hyphen with hyphen arguments dot rb टाईप करा''' | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:32 |
| आणि एंटर दाबा. | | आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:35 |
| '''Enter the values of a and b '''दाखवले जाईल. | | '''Enter the values of a and b '''दाखवले जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:38 |
| मी '''8 आणि''' '''9 टाईप करणार आहे.''' | | मी '''8 आणि''' '''9 टाईप करणार आहे.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:41 |
| '''टाईप करा''' 8 आणि एंटर दाबा. | | '''टाईप करा''' 8 आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:43 |
| '''टाईप करा''' 9 आणि एंटर दाबा. | | '''टाईप करा''' 9 आणि एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:46 |
| पुढील आऊटपुट मिळेल. | | पुढील आऊटपुट मिळेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:47 |
| '''Sum of two numbers 8 and 9 is 17.''' | | '''Sum of two numbers 8 and 9 is 17.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:52 |
| आता '''रुबी''' '''मेथडचे एक महत्त्वाचे फीचर बघू.''' | | आता '''रुबी''' '''मेथडचे एक महत्त्वाचे फीचर बघू.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:56 |
| टेक्स्ट एडिटरमधील प्रोग्रॅममधे जाऊ . | | टेक्स्ट एडिटरमधील प्रोग्रॅममधे जाऊ . | ||
|- | |- | ||
− | | 06 | + | | 06:59 |
| '''return कीवर्ड '''डिलीट करा'''.''' | | '''return कीवर्ड '''डिलीट करा'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:02 |
| '''Save''' वर क्लिक करा. | | '''Save''' वर क्लिक करा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:05 |
| कोड कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनलवर जा. | | कोड कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनलवर जा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:09 |
| मागील कमांड साठी अप ऍरो की दाबा. एंटर दाबा'''.''' | | मागील कमांड साठी अप ऍरो की दाबा. एंटर दाबा'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:14 |
| '''Enter the values of a and b '''दाखवले जाईल. | | '''Enter the values of a and b '''दाखवले जाईल. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:18 |
| मी '''10 आणि''' '''15 टाईप करणार आहे.''' | | मी '''10 आणि''' '''15 टाईप करणार आहे.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:21 |
| 10टाईप करून एंटर दाबा. 15 टाईप करून एंटर दाबा. | | 10टाईप करून एंटर दाबा. 15 टाईप करून एंटर दाबा. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:27 |
| पुढील आऊटपुट मिळेल. | | पुढील आऊटपुट मिळेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:29 |
| '''Sum of two numbers 10 and 15 is 25. ''' | | '''Sum of two numbers 10 and 15 is 25. ''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:33 |
| '''returnहा कीवर्ड डिलीट केल्यावरही प्रोग्रॅम कुठलीही एरर न देता कार्यान्वित झाला.''' | | '''returnहा कीवर्ड डिलीट केल्यावरही प्रोग्रॅम कुठलीही एरर न देता कार्यान्वित झाला.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:40 |
| याचे कारण '''रुबी मेथड कॅल्क्युलेट केलेली '''व्हॅल्यू आपोआप रिटर्न करतो'''.''' | | याचे कारण '''रुबी मेथड कॅल्क्युलेट केलेली '''व्हॅल्यू आपोआप रिटर्न करतो'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:46 |
| '''रुबीच्या मेथडसमधे return''' हा कीवर्ड ऐच्छिक आहे'''.''' | | '''रुबीच्या मेथडसमधे return''' हा कीवर्ड ऐच्छिक आहे'''.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:50 |
| आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात पोचलो आहोत. | | आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात पोचलो आहोत. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:53 |
| स्लाईडस वर जाऊ. | | स्लाईडस वर जाऊ. | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:55 |
| थोडक्यात, | | थोडक्यात, | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:57 |
| या पाठात शिकलो, | | या पाठात शिकलो, | ||
|- | |- | ||
− | | 07 | + | | 07:59 |
| '''मेथडस म्हणजे काय?''' | | '''मेथडस म्हणजे काय?''' | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:01 |
| अर्ग्युमेंटस नसलेल्या आणि | | अर्ग्युमेंटस नसलेल्या आणि | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:04 |
| अर्ग्युमेंटस असलेल्या '''मेथडचा''' सिंटॅक्स | | अर्ग्युमेंटस असलेल्या '''मेथडचा''' सिंटॅक्स | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:06 |
| '''मेथड''' कडून मिळणारी रिटर्न व्हॅल्यू. | | '''मेथड''' कडून मिळणारी रिटर्न व्हॅल्यू. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:08 |
| आता असाईनमेंट. | | आता असाईनमेंट. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:10 |
| चौरसाचे क्षेत्रफळ काढणारा प्रोग्रॅम लिहा. | | चौरसाचे क्षेत्रफळ काढणारा प्रोग्रॅम लिहा. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:13 |
| त्यासाठी '''मेथड वापरा.''' | | त्यासाठी '''मेथड वापरा.''' | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:14 |
| युजरकडून इनपुट घ्या. | | युजरकडून इनपुट घ्या. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:17 |
| स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. | | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:20 |
| ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:23 |
| जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. | | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:28 |
| स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, | | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:30 |
| Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. | | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:33 |
| परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. | | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:36 |
| अधिक माहितीसाठी कृपया <nowiki>contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा</nowiki> | | अधिक माहितीसाठी कृपया <nowiki>contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा</nowiki> | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:44 |
| "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:49 |
| यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. | | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 08 | + | | 08:55 |
| यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. | | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. | ||
|- | |- | ||
− | | 09 | + | | 09:00 |
− | | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी | + | | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . |
|- | |- | ||
− | | 09 | + | | 09:04 |
| सहभागासाठी धन्यवाद. | | सहभागासाठी धन्यवाद. | ||
|} | |} |
Revision as of 16:56, 1 July 2014
Title of script: Ruby-Methods
Author: Manali Ranade
Keywords: Ruby
Time | Narration
|
---|---|
00:01 | Ruby Methodsवरील पाठात आपले स्वागत. |
00:05 | या पाठात शिकणार आहोत, |
00:07 | मेथड म्हणजे काय? |
00:09 | मेथडचा सिंटॅक्स. |
00:11 | आणि काही उदाहरणे पाहू. |
00:13 | आपण उबंटु लिनक्स वर्जन 12.04 आणि रूबी 1.9.3 वापरणार आहोत. |
00:21 | या पाठासाठी लिनक्स मधील टर्मिनल आणि टेक्स्ट एडिटरचे ज्ञान असावे. |
00:28 | आता मेथडसची ओळख करून घेऊ. |
00:31 | मेथड म्हणजे एखादी विशिष्ट गोष्ट करणारा स्वयंपूर्ण प्रोग्रॅम. |
00:37 | इतर प्रोग्रॅमिंग लँग्वेज मधील फंक्शनप्रमाणेच रुबीतील मेथड आहे. |
00:42 | मेथडच्या नावाची सुरूवात लोअर केसमधील अक्षरांनी होणे आवश्यक आहे. |
00:45 | मेथडस कॉल करण्यापूर्वी त्या घोषित करणे आवश्यक आहे. |
00:49 | आता मेथडचा सिंटॅक्स पाहू. |
00:52 | कीवर्ड def च्या पुढे मेथडचे नाव देऊन मेथडस घोषित करता येतात. |
00:57 | अर्ग्युमेंटसद्वारे मेथडला व्हॅल्यूज पास करून, त्यावर कार्य केले जाते. |
01:02 | रुबी कोड सेक्शन हे मेथडचे मुख्य अंग योग्य ते कार्य करून देते. |
01:09 | मेथडचे मुख्य अंग हे वरती त्याच्या घोषणेने सुरू होऊन खाली end कीवर्डने संपते. |
01:16 | ह्याला अर्ग्युमेंटस असलेली मेथड म्हणतात. |
01:19 | मेथडचा आणखी एक सिंटॅक्स असा आहे- |
01:23 | कीवर्ड def च्या पुढे मेथडचे नाव आणि अर्ग्युमेंटची रिकामी सूची. |
01:28 | त्यानंतर रुबी कोड सेक्शन जो मेथडचे मुख्य अंग असतो . |
01:32 | आणि end कीवर्ड ज्याने मेथड संपते. |
01:36 | ह्याला अर्ग्युमेंटस नसलेली मेथड म्हणतात. |
01:39 | मेथड कशी वापरायची ते पाहू. |
01:42 | मी gedit एडिटरमधे प्रोग्रॅम आधीच टाईप करून ठेवला आहे. |
01:46 | तो उघडू. |
01:48 | येथे फाईलचे नाव method hyphen without hyphen argument dot rb आहे. |
01:55 | मी ही फाईल rubyprogram नामक फोल्डरमधे सेव्ह केली आहे. |
01:59 | ह्या प्रोग्रॅममधे मेथडद्वारे दोन अंकांची बेरीज करणार आहे. |
02:03 | प्रोग्रॅम समजून घेऊ. |
02:05 | येथे a हे ग्लोबल व्हेरिएबल घोषित केले आहे. |
02:08 | आणि त्याला 5 ही प्राथमिक व्हॅल्यू दिली आहे. |
02:13 | ग्लोबल व्हेरिएबलच्या नावाच्या आधी dollar चिन्ह ($) दिलेले असते. |
02:17 | रुबी प्रोग्रॅम मधे ग्लोबल व्हेरिएबल्स कुठुनही ऍक्सेस करता येते. ते कुठे घोषित केले आहे यास महत्त्व नाही. |
02:25 | येथे कुठलेही अर्ग्युमेंट नसलेली add मेथड घोषित केली आहे. |
02:31 | येथे युजरला दुसरी संख्या द्यायला सांगणार आहोत. |
02:35 | युजर व्हॅल्यू देईल. |
02:38 | gets मेथड कंसोल वरून स्ट्रिंग फॉरमॅटमधे इनपुट घेईल. |
02:44 | त्यामुळे ते to_i मेथडद्वारे इंटीजरमधे बदलणे आवश्यक आहे. |
02:50 | रूपांतरित व्हॅल्यू नंतर b व्हेरिएबल मधे संचित होईल. b हे लोकल व्हेरिएबल आहे. |
02:56 | ते व्हेरिएबल ज्या मेथड मधे घोषित केले आहे त्यातच उपलब्ध असते. |
03:01 | येथे ग्लोबल व्हेरिएबल a आणि व्हेरिएबल b च्या व्हॅल्यूजची बेरीज करत आहोत. |
03:07 | नंतर तो रिझल्ट sum ह्या व्हेरिएबलमधे संचित करू. |
03:10 | नंतर sum प्रिंट करणार आहोत. |
03:13 | स्ट्रिंगमधे व्हेरिएबल समाविष्ट करण्याची ही एक पध्दत आहे . |
03:18 | येथ sum मधील व्हॅल्यू ही स्ट्रिंग म्हणून परत दिली जाते. व बाहेरच्या स्ट्रिंगमधे लिहिली जाते. |
03:25 | end ने मेथडचा शेवट होतो. |
03:28 | मेथडस दोन प्रकारच्या असतात. |
03:31 | User-defined method – जसे की add मेथड. |
03:35 | Pre-defined method - जसे print, gets आणि to_i मेथड्स. |
03:42 | येथे add मेथड कॉल करणार आहोत. |
03:45 | बेरजेची क्रिया केली जाईल. रिझल्ट प्रिंट केला जाईल. |
03:50 | Saveवर क्लिक करा. |
03:53 | आधी सांगितल्याप्रमाणे हा प्रोग्रॅम rubyprogram फोल्डरमधे सेव्ह होईल. |
03:59 | आता प्रोग्रॅम कार्यान्वित करू. |
04:02 | Ctrl, Alt आणि T एकत्रितपणे दाबून टर्मिनल उघडा. |
04:07 | स्क्रीनवर टर्मिनल विंडो उघडेल. |
04:11 | प्रोग्रॅम कार्यान्वित करण्यासाठी rubyprogram सबडिरेक्टरीमधे जाणे आवश्यक आहे . |
04:16 | टाईप करा cd space Desktop/rubyprogram आणि एंटर दाबा. |
04:26 | टाईप करा ruby space method hyphen without hyphen argument dot rb आणि एंटर दाबा. |
04:40 | Enter the second number असे दाखवले जाईल. |
04:44 | मी 4 टाईप करत आहे. आता एंटर दाबा. |
04:48 | आपल्याला Sum of two numbers 5 and 4 is 9 हे आऊटपुट मिळेल. |
04:53 | आता अर्ग्युमेंस असलेल्या मेथडचे उदाहरण पाहू . |
04:58 | मी हा प्रोग्रॅम आधीच gedit एडिटरमधे लिहून ठेवला आहे. तो उघडा. |
05:03 | आपल्या फाईलचे नाव method hyphen with hyphen argument dot rb असे आहे. |
05:10 | मी ही फाईल rubyprogram ह्या फोल्डरमधे सेव्ह केली आहे. |
05:15 | हा प्रोग्रॅम समजून घेऊ. |
05:18 | येथे addनामक मेथड घोषित केली आहे. a, b ही add ह्या मेथडची अर्ग्युमेंटस आहेत. |
05:26 | येथे a आणि b च्या व्हॅल्यूजची बेरीज होईल. |
05:29 | आणि मेथडच्या कॉलला बेरीज परत करेल. |
05:31 | end ने मेथडचा शेवट होईल. |
05:35 | येथे युजरला इनपुट द्यायला सांगणार आहोत. |
05:38 | युजर a आणि bची व्हॅल्यू टाईप करेल. |
05:41 | त्या व्हॅल्यूज अनुक्रमे व्हेरिएबल a आणि bमधे संचित होतील. |
05:46 | येथे add ही मेथड कॉल करणार आहोत. |
05:49 | नंतर a आणि b ही अर्ग्युमेंटस देणार आहोत. |
05:52 | बेरजेची क्रिया झाल्यावर add ही मेथड जी व्हॅल्यू देईल ती c मधे संचित होईल. |
05:59 | येथे c मधे संचित असलेली बेरीज प्रिंट करणार आहोत. |
06:03 | कोड कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनलवर जा. |
06:07 | प्रथम टर्मिनल क्लियर करण्यासाठी क्लियर टाईप करून एंटर दाबा. |
06:14 | आपण आधीपासूनच rubyprogram ह्या सबडिरेक्टरीत आहोत. |
06:17 | मागील कमांडसाठी दोन वेळा अप ऍरो की दाबा . |
06:22 | method hyphen without hyphen arguments dot rb च्या जागी method hyphen with hyphen arguments dot rb टाईप करा |
06:32 | आणि एंटर दाबा. |
06:35 | Enter the values of a and b दाखवले जाईल. |
06:38 | मी 8 आणि 9 टाईप करणार आहे. |
06:41 | टाईप करा 8 आणि एंटर दाबा. |
06:43 | टाईप करा 9 आणि एंटर दाबा. |
06:46 | पुढील आऊटपुट मिळेल. |
06:47 | Sum of two numbers 8 and 9 is 17. |
06:52 | आता रुबी मेथडचे एक महत्त्वाचे फीचर बघू. |
06:56 | टेक्स्ट एडिटरमधील प्रोग्रॅममधे जाऊ . |
06:59 | return कीवर्ड डिलीट करा. |
07:02 | Save वर क्लिक करा. |
07:05 | कोड कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनलवर जा. |
07:09 | मागील कमांड साठी अप ऍरो की दाबा. एंटर दाबा. |
07:14 | Enter the values of a and b दाखवले जाईल. |
07:18 | मी 10 आणि 15 टाईप करणार आहे. |
07:21 | 10टाईप करून एंटर दाबा. 15 टाईप करून एंटर दाबा. |
07:27 | पुढील आऊटपुट मिळेल. |
07:29 | Sum of two numbers 10 and 15 is 25. |
07:33 | returnहा कीवर्ड डिलीट केल्यावरही प्रोग्रॅम कुठलीही एरर न देता कार्यान्वित झाला. |
07:40 | याचे कारण रुबी मेथड कॅल्क्युलेट केलेली व्हॅल्यू आपोआप रिटर्न करतो. |
07:46 | रुबीच्या मेथडसमधे return हा कीवर्ड ऐच्छिक आहे. |
07:50 | आपण पाठाच्या अंतिम टप्प्यात पोचलो आहोत. |
07:53 | स्लाईडस वर जाऊ. |
07:55 | थोडक्यात, |
07:57 | या पाठात शिकलो, |
07:59 | मेथडस म्हणजे काय? |
08:01 | अर्ग्युमेंटस नसलेल्या आणि |
08:04 | अर्ग्युमेंटस असलेल्या मेथडचा सिंटॅक्स |
08:06 | मेथड कडून मिळणारी रिटर्न व्हॅल्यू. |
08:08 | आता असाईनमेंट. |
08:10 | चौरसाचे क्षेत्रफळ काढणारा प्रोग्रॅम लिहा. |
08:13 | त्यासाठी मेथड वापरा. |
08:14 | युजरकडून इनपुट घ्या. |
08:17 | स्क्रीनवर दिसत असलेल्या लिंकवर उपलब्ध असलेला व्हिडिओ बघा. |
08:20 | ज्यामध्ये तुम्हाला प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. |
08:23 | जर तुमच्याकडे चांगली Bandwidth नसेल तर आपण व्हिडिओ download करूनही पाहू शकता. |
08:28 | स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट टीम, |
08:30 | Spoken Tutorial च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. |
08:33 | परीक्षा उत्तीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. |
08:36 | अधिक माहितीसाठी कृपया contact [at] spoken hyphen tutorial dot org वर लिहा |
08:44 | "स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्ट" हे "टॉक टू टीचर" या प्रॉजेक्टचा भाग आहे. |
08:49 | यासाठी अर्थसहाय्य National Mission on Education through ICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. |
08:55 | यासंबंधी माहिती पुढील साईटवर उपलब्ध आहे. |
09:00 | ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते . |
09:04 | सहभागासाठी धन्यवाद. |