Difference between revisions of "Linux/C2/Basics-of-System-Administration/Kannada"

From Script | Spoken-Tutorial
Jump to: navigation, search
Line 4: Line 4:
 
|-
 
|-
 
|00:02
 
|00:02
|ನಮಸ್ತೆ, ಬೇಸಿಕ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಆಫ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ವಿಥ್ ಲಿನಕ್ಸ್ ಎಂಬ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ.
+
|ನಮಸ್ತೆ, ಬೇಸಿಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ಇನ್ ಲಿನಕ್ಸ್ ಎಂಬ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ.
 
|-
 
|-
  
 
|  00:09
 
|  00:09
|ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ನಾವು ಕೆಳಗಿರುವಂ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲಿದ್ದೇವೆ.
+
|ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ನಾವು ಕೆಳಗಿರುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲಿದ್ದೇವೆ.
 
|-  
 
|-  
  
Line 36: Line 36:
  
 
|  00:20
 
|  00:20
|  Df
+
|  Df ಇತ್ಯಾದಿ.
 
|-
 
|-
  
Line 104: Line 104:
  
 
|  02:07
 
|  02:07
|ಕೊಟ್ಟ್ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅದೃಶ್ಯರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.
+
|ಕೊಟ್ಟ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅದೃಶ್ಯರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.
 
|-
 
|-
  
Line 120: Line 120:
  
 
|  02:34
 
|  02:34
|ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಆದೇಶ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ :-
+
|ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ :-
 
|-
 
|-
  
Line 140: Line 140:
  
 
|  03:05
 
|  03:05
|ನಿಮ್ಮಿಷ್ಟದ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ, ನಾನಂತು ‘duck’ ಎಂದು ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ Enter ಒತ್ತಿ.
+
|ನಿಮ್ಮಿಷ್ಟದ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ, ನಾನಂತು ‘duck’ ಎಂದು ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ, Enter ಒತ್ತಿ.
 
|-
 
|-
  
Line 176: Line 176:
  
 
|  03:55
 
|  03:55
|ಈಗೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ರಚಿತವಾಗಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸೋಣ.
+
|ಈಗ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ರಚಿತವಾಗಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸೋಣ.
 
|-
 
|-
  
Line 268: Line 268:
  
 
|  05:50
 
|  05:50
|ಮತ್ತು ಯಾವ ದಿನಾಂಕದಲ್ಲಿ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಅನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತೇವೆಯೋ ಆ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ತೋರಿಸಲು.
+
|ಮತ್ತು ಯಾವ ದಿನಾಂಕದಲ್ಲಿ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಅನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತೇವೆಯೋ ಆ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಇತ್ಯಾದಿ.
 
|-
 
|-
  
Line 472: Line 472:
  
 
|  10:38
 
|  10:38
|ಒದಲು ಸರಳವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿಆಕ್ರಮಿತವಾದ ಜಾಗವನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
+
|ಓದಲು ಸರಳವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿತವಾದ ಜಾಗವನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
 
|-
 
|-
  
Line 512: Line 512:
  
 
|  11:47
 
|  11:47
|‘du space –(hyphen)ch space*.(astrix dot) txt’ ನಂತರ ನೋಡಿ ಏನಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು.
+
|‘du space –(hyphen)ch space*.(astrix dot) txt’ ನಂತರ ಏನಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು ನೋಡಿ.
 
|-
 
|-
  
 
|  11:59
 
|  11:59
|ಈಗ ನಾನು ಸ್ಲೈಡ್ ಗೆಹೋಗುತ್ತೇನೆ.
+
|ಈಗ ನಾನು ಸ್ಲೈಡ್ ಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ.
 
|-
 
|-
  

Revision as of 13:58, 22 May 2014

Time Narration
00:02 ನಮಸ್ತೆ, ಬೇಸಿಕ್ಸ್ ಆಫ್ ಸಿಸ್ಟಮ್ ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಶನ್ ಇನ್ ಲಿನಕ್ಸ್ ಎಂಬ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಗೆ ನಿಮಗೆ ಸ್ವಾಗತ.
00:09 ಈ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ನಲ್ಲಿ ನಾವು ಕೆಳಗಿರುವ ಅಂಶಗಳನ್ನು ಕಲಿಯಲಿದ್ದೇವೆ.
00:13 Adduser
00:14 Su
00:16 Usermod
00:17 Userdel
00:18 Id
00:19 Du
00:20 Df ಇತ್ಯಾದಿ.
00:22 ನಾನು ಉಬಂಟು 10.10 ಎಂಬ ತಂತ್ರಾಂಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿದ್ದೇನೆ.
00:27 ಪೂರ್ವಸಿದ್ಧತೆಗಾಗಿ ದಯವಿಟ್ಟು ‘General Purpose Utilities in Linux’ ಎಂಬ ಪಾಠವನ್ನು ನೋಡಿ.
00:35 ಅದು ಈ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಿದೆ.
00:39 ಈ ಮೊದಲು ಹೇಳಿರುವ ಆದೇಶಗಳನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲು ಅಡ್ಮಿನ್ ಪ್ರವೇಶವಿರಬೇಕು.
00:47 ಈಗ ಮೊದಲಿಗೆ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುವುದು ಹೇಗೆ ಎಂದು ಕಲಿಯೋಣ.
00:53 ‘adduser’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು ದೃಢೀಕರಿಸಲ್ಪಟ್ಟ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ಲಾಗಿನ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸುತ್ತದೆ.
01:01 ನಾವು ‘sudo’ ಆದೇಶದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಯಾವುದಾದರೂ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಅನ್ನು ಸೇರಿಸಬಹುದು.
01:06 ಈಗ ನಾನು ‘sudo’ ಆದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ವಿವರಿಸುತ್ತೇನೆ.
01:11 ‘sudo’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು ಅಡ್ಮಿನಿಸ್ಟ್ರೇಟೀವ್ ಯೂಸರ್ ಗೆ ಸೂಪರ್ ಯೂಸರ್ ನಂತೆ ಆದೇಶವನ್ನು ಹೊರಡಿಸಲು ಬೇಕಾದ ಅನುಮತಿಯನ್ನು ನೀಡುತ್ತದೆ.
01:19 ‘sudo’ ಎಂಬ ಆದೇಶದಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ವಿಕಲ್ಪಗಳಿವೆ. ನಾವು ಅವುಗಳನ್ನು ಮುಂದಿನ ಪಾಠಗಳಲ್ಲಿ ತಿಳಿಯೋಣ.
01:27 ಈಗ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ಹೇಗೆ ರಚಿಸುವುದೆಂದು ತಿಳಿಯೋಣ.
01:32 ಕೀಬೋರ್ಡ್ ನಲ್ಲಿ Ctrl, Alt, t ಎಂಬ ಮೂರನ್ನೂ ಒಟ್ಟಿಗೇ ಒತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ಟರ್ಮಿನಲ್ ಅನ್ನು ತೆರೆಯಿರಿ.
01:45 ನಾನು ಈಗಾಗಲೇ ಟರ್ಮಿನಲ್ ತೆರೆದಿದ್ದೇನೆ.
01:49 ಇಲ್ಲಿ ‘sudo space adduser’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ Enter ಒತ್ತಿ.
01:58 ಆಗ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಕೇಳುತ್ತದೆ.
02:01 ಇಲ್ಲಿ ನಾನು ಅಡ್ಮಿನ್ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಕೊಟ್ಟು enter ಒತ್ತುತ್ತೇನೆ.
02:07 ಕೊಟ್ಟ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅದೃಶ್ಯರೂಪದಲ್ಲಿ ಇರುತ್ತದೆ.
02:11 ಹಾಗಾಗಿ ನಾವು ಜಾಗ್ರತೆಯಿಂದ ಪಾಸ್ವರ್ಡ ಅನ್ನು ಬರೆಯಬೇಕು.
02:16 ಯಾವಾಗ enter ಒತ್ತುತ್ತೇವೆಯೋ ಆಗ “adduser: Only one or two names allowed” ಎಂಬ ಮೆಸೆಜ್ ಕಾಣುತ್ತದೆ.
02:27 ಈಗ ‘duck’ ಹೆಸರಿನ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸೋಣ.
02:34 ಅದಕ್ಕಾಗಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ :-
02:36 ‘sudo space adduser space duck’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ Enter ಒತ್ತಿ.
02:45 ಈಗ ನಾವು ‘duck’ ಹೆಸರಿನ ಯೂಸರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಿದೆವು.
02:49 ಹೀಗೆ, ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ರಚಿಸುವಾಗ ಯೂಸರ್ ಗೆ ಸಂಬಂಧಿಸಿದ ಒಂದು ‘home’ ಡೈರಕ್ಟರಿಯು ತಾನಾಗಿಯೇ ರಚಿತವಾಗುತ್ತದೆ.
02:58 ಈಗ ಗಮನಿಸಿ, ‘duck’ ಎಂಬ ಯೂಸರ್ ಗೆ ಹೊಸ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಕೇಳುತ್ತದೆ.
03:05 ನಿಮ್ಮಿಷ್ಟದ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ, ನಾನಂತು ‘duck’ ಎಂದು ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡುತ್ತೇನೆ, Enter ಒತ್ತಿ.
03:17 ದಯವಿಟ್ಟು ಹೊಸ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಪುನಃ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
03:20 ಹೀಗೆ, ಸುರಕ್ಷಾ ದೃಷ್ಟಿಯಿಂದ ಹಾಗೂ ದೃಢೀಕರಣಕ್ಕಾಗಿ ಎರಡು ಬಾರಿ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಕೇಳಲಾಗುತ್ತದೆ.
03:26 ಈಗ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ನ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅಪ್ಡೇಟ್ ಆಯಿತು.
03:31 ನಾವಿಲ್ಲಿ ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿ ಬಗ್ಗೆಯೂ ಕೇಳಲ್ಪಡುತ್ತೇವೆ.
03:35 ಆದರೆ, ಸಮಯದ ಅಭಾವದಿಂದ ನಾನು ಕೇವಲ ‘Full Name’ ಗಾಗಿ ‘duck’ ಎಂದು ಭರ್ತಿ ಮಾಡಿ ಉಳಿದ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು enter ಒತ್ತುವುದರಿಂದ ಖಾಲಿ ಬಿಡುತ್ತೇನೆ.
03:46 Enter
03:47 ನಾನು ‘y’ ಎಂದು ಒತ್ತುವುದರ ಮೂಲಕ ಎಲ್ಲವನ್ನೂ ದೃಢೀಕರಿಸುತ್ತೇನೆ.
03:51 ಇದು ಎಲ್ಲಾ ಮಾಹಿತಿಗಳೂ ಸರಿಯಾಗಿವೆ ಎಂದು ದೃಢೀಕರಿಸಲು ಇದೆ.
03:55 ಈಗ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ರಚಿತವಾಗಿದೆಯೇ ಅಥವಾ ಇಲ್ಲವೇ ಎಂದು ಪರೀಕ್ಷಿಸೋಣ.
04:00 ಪರೀಕ್ಷಿಸಲು ದಯವಿಟ್ಟು ಕಮಾಂಡ್ ಪ್ರಾಂಪ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ
04:04 ‘ls space /(slash) home’
04:09 ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
04:11 Home folder ನಲ್ಲಿ ಎಷ್ಟು ಯೂಸರ್ ಗಳಿದ್ದಾವೆಂದು ತೋರಿಸಲು ‘ls’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು ಉಪಯುಕ್ತವಾಗಿದೆ.
04:17 ಹಾಗೂ, ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ರಚಿಸಿದ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ‘duck’ ಇಲ್ಲಿದೆ.
04:23 ಈಗ ಸ್ಲೈಡ್ ಗೆ ತೆರಳುತ್ತೇನೆ.
04:26 ಈಗ ಇನ್ನೊಂದು ಆದೇಶವಿದೆ, ‘su’ ಎಂದು.
04:30 ‘su’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು ‘Switch User’ ಗಾಗಿ ಇದೆ.
04:34 ಈ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಸ್ತುತ ಇರುವ ಯೂಸರ್ ಇಂದ ಮತ್ತೊಂದು ಯೂಸರ್ ಗೆ ಹೋಗಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
04:39 ಈಗ terminal ಗೆ ಹೋಗೋಣ.
04:43 ಇಲ್ಲಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡೋಣ :-
04:45 ‘su space hyphen space duck’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ Enter ಒತ್ತಿ.
04:53 ಈಗ ಅದು ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಕೇಳುತ್ತದೆ.
04:56 ನಾನಿಲ್ಲಿ duck ಎಂಬ ಯೂಸರ್ ನ ಪಾಸ್ವರ್ಡ್ ಅನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆ. ಅದು ‘duck’ ಎಂದೇ ಆಗಿದೆ ಎಂಬುದನ್ನು ನೆನಪಿಸಿಕೊಳ್ಳಿ.
05:04 ದಯವಿಟ್ಟು ಗಮನಿಸಿ, terminal ಎಂಬುದು ಹಳೆಯ ಯೂಸರ್ ನಿಂದ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ಗೆ ಪರಿವರ್ತಿತವಾಗಿದೆ. ಇಲ್ಲಿ ಆ ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ‘duck’ ಆಗಿದೆ.
05:14 ಈ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ನಿಂದ ಹೊರಬರಲು :-
05:17 ‘logout’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
05:22 ಈಗ terminal ‘duck’ ಎಂಬ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ನಿಂದ ಲಾಗ್ ಔಟ್ ಆಗಿ ‘vinhai’ ಎಂಬ ಹಳೆಯ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಗೆ ತೆರಳಿದೆ.
05:31 ಈಗ ‘usermod’ ಎಂಬ ಆದೇಶದ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
05:35 ‘usermod’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು
05:37 ಸೂಪರ್ ಯೂಸರ್ ನನ್ನು ಅಥವಾ ರೂಟ್ ಯೂಸರ್ ನನ್ನು ಬೇರೆ ಯೂಸರ್ ಗಳ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಪರಿವರ್ತಿಸುವಲ್ಲಿ ಸಕ್ಷಮವಾಗಿಸುತ್ತದೆ.
05:46 ಉದಾಹರಣೆಗೆ- ‘password’ ಎಂಬುದನ್ನು ‘no password’ ಅಥವಾ ‘empty password’ ಎಂದು ಪರಿವರ್ತಿಸಲು,
05:50 ಮತ್ತು ಯಾವ ದಿನಾಂಕದಲ್ಲಿ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಅನ್ನು ನಿಷ್ಕ್ರಿಯಗೊಳಿಸುತ್ತೇವೆಯೋ ಆ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ತೋರಿಸಲು ಇತ್ಯಾದಿ.
05:55 ಈಗ ಈ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿ ನೋಡೋಣ.
05:59 ಈಗ ನಾನು duck ಹೆಸರಿನ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ನ ಕೊನೆಯ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ಹೇಗೆ ನೋಡುವುದೆಂದು ತೋರಿಸುತ್ತೇನೆ.
06:05 ಕಮಾಂಡ್ ಪ್ರಾಂಪ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ -
06:09 sudo space usermod space –(hyphen) e space 2012 –(hyphen) 12 –(hyphen)27 space duck ಎದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ
06:33 enter ಒತ್ತಿ.
06:37 ಮೇಲೆ ಹೇಳಿದ ಆದೇಶದಲ್ಲಿನ –e ಎಂಬ ವಿಕಲ್ಪದ ಸಹಾಯದಿಂದ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ನ ಕೊನೆಯ ದಿನಾಂಕವು ನಿಶ್ಚಿತವಾಗುತ್ತದೆ.
06:46 ಈಗ ನೀವು duck ಎಂಬ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಗೆ ಕೊನೆಯ ದಿನಾಂಕವನ್ನು ನಿರ್ಧರಿಸಿದ್ದೀರಿ.
06:52 ಈಗ ‘uid’ ಮತ್ತು ‘gid’ ಎಂಬ ಆದೇಶಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯೋಣ.
06:57 ‘id - command’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು ಎಲ್ಲಾ ಯೂಸರ್ ಗಳ ಮತ್ತು ಗ್ರುಪ್ ಗಳ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಯನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸಲು ಉಪಯೋಗಿಸಲಾಗುತ್ತದೆ.
07:04 ಯೂಸರ್ ಗಳ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ನಾವು ‘id space – (hyphen) u’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತೇವೆ.
07:12 ಗ್ರುಪ್ ನ ಐಡೆಂಟಿಟಿ ಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ನಾವು ‘id space – (hyphen) g’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತೇವೆ.
07:20 ಈಗ ಪ್ರಯೋಗ ಮಾಡೋಣ.
07:22 ಟರ್ಮಿನಲ್ ನಲ್ಲಿ 'id' ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡೋಣ :-
07:25 ಹಾಗೂ enter ಒತ್ತೋಣ.
07:29 ಈಗ ನಾವು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತಿರುವ ಸಿಸ್ಟಮ್ ನಲ್ಲಿನ ಯೂಸರ್ ಐಡಿಗಳನ್ನು ಮತ್ತು ಗ್ರುಪ್ ಐಡಿ ಗಳನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
07:37 ಕೇವಲ ಯೂಸರ್ ಐಡಿ ಯನ್ನು ಪಡೆಯಲು‘– (hyphen)u’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸುತ್ತೇವೆ.
07:43 ಈಗ ‘id space –(hyphen)u’ ಎಂದು ಆದೇಶವನ್ನು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ,
07:49 enter ಒತ್ತಿ.
07:50 ಈಗ ನಾವು ಕೇವಲ ಯೂಸರ್ ಐಡಿ ಗಳನ್ನು ನೋಡುತ್ತೇವೆ.
07:55 ಆದರೆ ನಾವು ಯೂಸರ್ ನ ಹೆಸರನ್ನು ತಿಳಿಯಬೇಕಿದಲ್ಲಿ ಏನು ಮಾಡುವುದು?
08:00 ಹೆಸರನ್ನಿ ತಿಳಿಯಲು,
08:02 ಟರ್ಮಿನಲ್ ನಲ್ಲಿ ‘id space –(hyphen)n space –(hyphen)u’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
08:13 ಈಗ ನಾವು ಯೂಸರ್ ಐಡಿ ಯ ಜಾಗದಲ್ಲಿ ಅವುಗಳ ಹೆಸರನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
08:20 ಈಗ ಗ್ರುಪ್ ಐಡಿ ಗಾಗಿ ಆದೇಶವನ್ನು ಕಲಿಯೋಣ.
08:24 ಈಗ ‘id space –(hyphen)g’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ.
08:29 ಇಲ್ಲಿ ನಾವು ಗ್ರುಪ್ ಐಡಿ ಯನ್ನು ನೋಡಬಹುದು.
08:32 ನಮಗೆ ಪ್ರಸ್ತುತವಿರುವ ಎಲ್ಲಾ ಗ್ರುಪ್ ಗಳ ಐಡಿ ಯನ್ನು ನೋಡಲು,
08:38 ‘id space –(hyphen) (ದೊಡ್ಡ ಅಕ್ಷರದಲ್ಲಿ)G’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
08:46 ನಾನು G ಎಂದು ದೊಡ್ಡ ಅಕ್ಷರದಲ್ಲೇ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿದ್ದೇನೆಂದು ಗಮನಿಸಿ.
08:50 ಪರಿಣಾಮವನ್ನು ಸ್ವತಃ ನೋಡಿ.
08:53 ಈಗ ನಾವು ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ನ್ನು ಡಿಲೀಟ್ ಹೇಗೆ ಮಾಡುವುದೆಂದು ನೋಡೋಣ.
08:57 ಇದಕ್ಕಾಗಿ ನಾವು ‘userdel’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸೋಣ.
09:00 ನಾವು ‘userdel’ ಆದೇಶದಿಂದ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಅನ್ನು ಶಾಶ್ವತವಾಗಿ ಡಿಲೀಟ್ ಮಾಡಬಹುದು.
09:07 ಈಗ ಈ ಆದೇಶವನ್ನು ಪ್ರಯೋಗಿಸೋಣ.
09:09 ಇಲ್ಲಿ ‘sudo space userdel space –(hyphen)r space duck’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ
09:22 ನಾನು ‘-(hyphen)r’ ಎಂಬ ವಿಕಲ್ಪವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದ್ದೇನೆ.
09:25 ಇದು home directory ಯ ಜೊತೆಗೆ ಯೂಸರ್ ಅನ್ನು ಕೂಡಾ ಡಿಲೀಟ್ ಮಾಡುತ್ತದೆ.
09:30 ಈಗ enter ಒತ್ತಿ ನೋಡಿ ಏನಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು.
09:34 ಈಗ duck ಎಂಬ ಯೂಸರ್ ಡಿಲೀಟ್ ಆಗಿದೆ.
09:38 ‘ls space /(slash)home’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡುವುದರಿಂದ
09:41 ಇದನ್ನು ಪರಿಶೀಲಿಸೋಣ. enter ಒತ್ತಿ.
09:47 ನಾವು ಇಲ್ಲಿ duck ಎಂಬ ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಡಿಲೀಟ್ ಆಗಿದೆ ಎಂದು ನೋಡಬಹುದು.
09:53 ಈಗ ನಾವು ಸ್ಲೈಡ್ಸ್ ಗೆ ಹೋಗೋಣ.
09:56 Linux System Administration ಎಂಬಲ್ಲಿ ತುಂಬಾ ಉಪಯೋಗಿಯಾದ ಆದೇಶಗಳೆಂದರೆ‘df’ ಆದೇಶ ಮತ್ತು ‘du’ ಆದೇಶ.
10:03 ‘df’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು disc ನಲ್ಲಿ ಲಭ್ಯವಾಗುವ ಖಾಲಿ ಜಾಗದ ಬಗ್ಗೆ ಮಾಹಿತಿ ಕೊಡುತ್ತದೆ.
10:08 ಹಾಗೂ ‘du’ ಎಂಬ ಆದೇಶವು disc ನಲ್ಲಿ ಫೈಲ್ ಗಳು ಎಷ್ಟು ಜಾಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿಕೊಂಡಿವೆ ಎಂಬುದನ್ನು ತಿಳಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
10:13 ದಯವಿಟ್ಟು ಈ ಎರಡು ಆದೇಶಗಳನ್ನೂ ಉಪಯೋಗಿಸಿ ಅದರ ಪ್ರಯೋಜನವನ್ನು ಸ್ವತಃ ನೋಡಿರಿ.
10:19 ಈಗ ಟರ್ಮಿನಲ್ ಗೆ ಹೋಗೋಣ.
10:26 ದಯವಿಟ್ಟು ‘df space –(hyphen)h’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
10:33 ಇದು ಇಲ್ಲಿ filesystem ಎಂಬುದರ ಆಕಾರವನ್ನು ಮತ್ತು ಅದು ಎಷ್ಟು ಜಾಗವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಿದೆ ಎಂಬ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
10:38 ಓದಲು ಸರಳವಾಗುವ ರೀತಿಯಲ್ಲಿ ಆಕ್ರಮಿತವಾದ ಜಾಗವನ್ನೂ ತೋರಿಸುತ್ತದೆ.
10:46 ಈಗ ‘du’ ಎಂಬ ಆದೇಶದ ಜೊತೆಗೆ ಕೆಲವು ವಿಕಲ್ಪಗಳನ್ನು ನೋಡೋಣ.
10:50 ಈಗಾಗಲೇ ನೀವು ಕೆಲವು text file ಗಳನ್ನು ನಿಮ್ಮ home page ನಲ್ಲಿ ರಚಿಸಿರುವಿರಿ ಎಂದುಕೊಳ್ಳುತ್ತೇನೆ.
10:57 ರಚಿಸಿರದಿದ್ದಲ್ಲಿ ದಯವಿಟ್ಟು ‘General Purpose Utilities in Linux’ ಎಂಬ ಟ್ಯುಟೋರಿಯಲ್ ಅನ್ನು ನೋಡಿ.
11:04 ನಾನು ನನ್ನ home directory ಯಲ್ಲಿ ಕೆಲವು text file ಗಳನ್ನು ಆದೇಶ ಹೊರಡಿಸಲು ರಚಿಸಿರುತ್ತೇನೆ.
11:11 home folder ಗೆ ಹೋಗಲು ಟರ್ಮಿನಲ್ ನಲ್ಲಿ,
11:15 ‘cd space /(slash) home’ ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
11:20 ನಂತರ du space –(hyphen)s space *.(astrix dot) txt ಎಂದು ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ enter ಒತ್ತಿ.
11:33 ಈ ಆದೇಶವು ಡೈರಕ್ಟರಿಯಲ್ಲಿ ಇರುವ txt file ಗಳ ಮಾಹಿತಿಯನ್ನು ಫೈಲ್ ಗಳ ಆಕಾರದ ಮಾಹಿತಿಯೊಡನೆ ದೊರಕಿಸಿಕೊಡುತ್ತದೆ.
11:43 ಅಭ್ಯಾಸಕ್ಕಾಗಿ ಕಮಾಂಡ್ ಪ್ರಾಂಪ್ಟ್ ನಲ್ಲಿ ಹೀಗೆ ಟೈಪ್ ಮಾಡಿ,
11:47 ‘du space –(hyphen)ch space*.(astrix dot) txt’ ನಂತರ ಏನಾಗುತ್ತದೆಯೆಂದು ನೋಡಿ.
11:59 ಈಗ ನಾನು ಸ್ಲೈಡ್ ಗೆ ಹೋಗುತ್ತೇನೆ.
12:01 ಸಂಕ್ಷಿಪ್ತವಾಗಿ ಹೇಳುವುದಾದರೆ ನಾವು ಈವರೆಗೆ,
12:03 ಹೊಸ ಯೂಸರ್ ಅನ್ನು ರಚಿಸಲು ‘adduser’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು,
12:06 ಒಂದರಿಂದ ಇನ್ನೊಂದು ಯೂಸರ್ ಗೆ ಹೋಗಲು ‘su’ ಎಂದು,
12:09 ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ನ ವ್ಯವಸ್ಥೆಯನ್ನು ಬದಲಿಸಲು ‘usermod’ ಎಂದು
12:12 ಯೂಸರ್ ಅಕೌಂಟ್ ಡಿಲೀಟ್ ಮಾಡಲು ‘userdel’ ಎಂದು,
12:15 ಯೂಸರ್ ಐಡಿ ಮತ್ತು ಗ್ರುಪ್ ಐಡಿ ಗಳ ಬಗ್ಗೆ ತಿಳಿಯಲು ‘id’ ಎಂದು,
12:20 File system ನ ಆಕಾರ ಮತ್ತು ಅದರ ಲಭ್ಯತೆಯನ್ನು ತಿಳಿಯಲು ‘df’ ಎಂದು,
12:24 File ಎಂಬುದು ಎಷ್ಟು ಜಾಗವನ್ನು ಆಕ್ರಮಿಸಿದೆ ಎಂದು ತಿಳಿಯಲು ‘du’ ಎಂಬ ಆದೇಶವನ್ನು ಉಪಯೋಗಿಸಬೇಕೆಂದು ತಿಳಿದೆವು.
12:27 ಇಲ್ಲಿ “Basics of system administration” ಎಂಬ ಪಾಠವು ಮುಗಿಯಿತು.
12.33 ಈ ವೆಬ್ ಸೈಟ್ ನಲ್ಲಿ ಸಿಗುವ ವಿಡಿಯೋ
12:37 Spoken tutorial ಪರಿಯೋಜನೆಯನ್ನು ಸಾರರೂಪದಲ್ಲಿ ಹೇಳುತ್ತದೆ.
12:40 ನಿಮ್ಮಲ್ಲಿ ಉತ್ತಮ bandwidth ಇಲ್ಲವಾದಲ್ಲಿ ಇದನ್ನು ಡೌನ್ ಲೋಡ್ ಮಾಡಿ ನೋಡಿ.
12:44 ಈ ಪಾಠವನ್ನಾಧಾರಿಸಿ ಸ್ಪೋಕನ್ ಟ್ಯುಟೊರಿಯಲ್ ಗಣವು ಕಾರ್ಯಶಾಲೆಯನ್ನು ನಡೆಸುತ್ತದೆ. ಯಾರು ಆನ್-ಲೈನ್ ಪರೀಕ್ಷೆಯಲ್ಲಿ ಉತ್ತೀರ್ಣರಾಗುತ್ತಾರೋ ಅವರಿಗೆ ಪ್ರಮಾಣಪತ್ರವನ್ನೂ ನೀಡುತ್ತದೆ.
12:53 spoken tutorial ಎಂಬುದು Talk to a Teacher ಎಂಬ ಪರಿಯೋಜನೆಯ ಭಾಗವಾಗಿದೆ. ಈ ಪ್ರಕಲ್ಪವನ್ನು ರಾಷ್ಟ್ರಿಯ ಸಾಕ್ಷರತಾ ಮಿಷನ್ ICT, MHRD ಭಾರತ ಸರ್ಕಾರ ಎಂಬ ಸಂಸ್ಥೆಯು ಸಮರ್ಥಿಸಿದೆ.
13:03 ಹೆಚ್ಚಿನ ಮಾಹಿತಿಗಾಗಿ ಈ ವೆಬ್ಸೈಟ್ ಅನ್ನು ನೋಡಿರಿ.
13:08 ಈ ಪಾಠದ ಅನುವಾದಕ ಮತ್ತು ಪ್ರವಾಚಕ ಐ ಐ ಟಿ ಬಾಂಬೆಯಿಂದ ವಾಸುದೇವ.

Contributors and Content Editors

PoojaMoolya, Vasudeva ahitanal