View source for ExpEYES/C2/Electro-Magnetism/Marathi

{|border = 1
|'''Time'''
|'''Narration'''

|-
|00:01
| नमस्कार.  '''Electro-magnetic induction''' वरील पाठात आपले स्वागत.

|-
|00:06
| या पाठात शिकणार आहोत: इलेक्ट्रो-मॅग्नेटिक इंडक्शन, कॉईल्सचे म्युच्युअल इंडक्शन, फिरत्या मॅग्नेटद्वारे विद्युतदाब इंड्युस करणे ड्रिव्हन लंबकाचा रेझोनन्स आणि विद्युत मंडलांच्या आकृत्या आपल्या प्रयोगांसाठी दाखवणे.

|-
|00:26
| ह्या पाठासाठी वापरणार आहोत: '''ExpEYES''' वर्जन '''3.1.0''', उबंटु लिनक्स OS वर्जन '''14.10'''

|-
|00:35
| या पाठासाठी तुम्हाला, '''ExpEYES Junior''' च्या इंटरफेसचे ज्ञान असावे. नसल्यास संबंधित पाठांसाठी आमच्या वेबसाईटला भेट द्या.

|-
|00:47
| इलेक्ट्रो-मॅग्नेटिक इंडक्शनच्या प्रात्यक्षिकापासून सुरू करू.

|-
|00:52
|या प्रयोगामधे, 3000 वेढ्यांच्या कॉईलच्या तारा ग्राऊंड(GND) आणि ''' A1''' ला जोडलेल्या आहेत.

|-
|01:00
|मॅग्नेटिक इफेक्ट दाखवण्यासाठी ''5mm'' व्यासाचे आणि ''10mm'' लांबीचे मॅग्नेट वापरले आहे. ही विद्युतमंडलाची आकृती आहे.

|-
|01:11
| प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.

|-
|01:15
| प्लॉट विंडोवर आडवी रेष दिसेल. कागदाची गुंडाळी करून ती कॉईलच्या आत घाला.

|-
|01:23
|कागदाच्या गुंडाळीत मॅग्नेट टाका आणि ते वर - खाली करा.

|-
|01:29
|इंड्युस्ड विद्युतदाब मिळेपर्यंत आणि दाखवला जाईपर्यंत असे करत रहा. 

|-
|01:35
| प्लॉट विंडोवरील '''Experiments''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|01:39
| सिलेक्ट एक्सप्रिमेंट ही सूची उघडेल. '''EM Induction''' वर क्लिक करा. 

|-
|01:46
| इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक इंडक्शन आणि स्किमॅटिक या दोन नव्या विंडो उघडतील. स्किमॅटिक विंडो विद्युत मंडलाची आकृती दाखवेल.

|-
|01:56
|इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक इंडक्शन विंडोवरील '''Start Scanning''' वर क्लिक करा. आडवी रेष  वेवमधे बदललेली दिसेल.

|-
|02:05
|'''periodic scanning''' चा विद्युतदाब मॅग्नेटच्या हालचालीशी जुळल्यास असे दिसते. 

|-
|02:12
|हे दर्शवते की हलणा-या मॅग्नेटमुळे कॉईलमधे विद्युतदाब  इंड्युस झाला आहे. 

|-
|02:18
| दोन कॉईल्सच्या म्युच्युअल इंडक्शनचे प्रात्यक्षिक पाहू.

|-
|02:23
| या प्रयोगामधे, '''A2''' हे '''SINE''' ला जोडलेले आहे. '''SINE''' हे ग्राऊंड ('''GND''') ला तारेच्या सहाय्याने जोडले आहे.

|-
|02:31
|आणि '''A1''' हे ग्राऊंड(GND) ला तारेच्या सहाय्याने जोडले आहे. ही विद्युतमंडलाची आकृती आहे.

|-
|02:37
|प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.

|-
|02:40
|'''A1''' वर क्लिक करून '''CH1''' वर ड्रॅग करा. '''A1 ''' हे '''CH1''' ला प्रदान केले आहे. 

|-
|02:47
| '''A2''' वर क्लिक करून '''CH2''' वर ड्रॅग करा. '''A2''' हे '''CH2''' ला प्रदान केले आहे.

|-
|02:55
| अप्लाईड वेवफॉर्म आणि इंड्युस्ड वेवफॉर्म बघण्यासाठी '''msec/div''' स्लायडर हलवा.

|-
|03:02
| मॅग्नेटिक फिल्डमधील बदल हा इंड्युस्ड विद्युतदाबाला कारणीभूत असतो. कदाचित सेकंडरी कॉईलवर कुठलाही इंड्युस्ड विद्युतदाब दिसणार नाही. 

|-
|03:12
|कॉईल्स एकाच अक्षावर ठेवून जवळ आणा. '''ferromagnetic''' वस्तू अक्षाशी ठेवा.

|-
|03:20
|सेकंडरी कॉईलवर विद्युतदाब इन्ड्युस करण्यासाठी स्क्रू ड्रायव्हर आत घातला आहे. 

|-
|03:26
| '''CH1''' वर क्लिक करून '''FIT''' वर ड्रॅग करा. '''CH2''' वर क्लिक करून '''FIT''' वर ड्रॅग करा.

|-
|03:34
|'''A1''' आणि '''A2''' चा विद्युतदाब आणि वारंवारता उजव्या बाजूला दिसेल.'''A1''' आणि '''A2''' मधील विद्युतदाबाचा फरक हा सेकंडरी कॉईलवरील इंड्युस्ड विद्युतदाबामुळे आहे. 

|-
|03:47
| आता '''DC''' मोटर आणि कॉईल्स वापरून फिरत्या मॅग्नेटने इंड्युस झालेला विद्युतदाब बघू. 

|-
|03:56
| या प्रयोगामधे, '''A1''' हे ग्राऊंड(GND) ला तारेने जोडले आहे.'''SQR2''' हे ग्राऊंड(GND) ला '''DC ''' मोटरद्वारे जोडले आहे.

|-
|04:06
| ''10mm'' व्यासाचे आणि ''10mm'' लांबीचे परमनंट मॅग्नेट '''DC''' मोटरवर बसवले आहे.'''A2''' हे तारेच्या सहाय्याने ग्राऊंड(GND) जोडले आहे. 

|-
|04:18
|ही विद्युत मंडलाची आकृती आहे.

|-
|04:20
|प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.

|-
|04:23
| '''Setting Square waves''' खाली वारंवारतेची व्हॅल्यू '''100Hz''' वर सेट करा. '''SQR2''' चेकबॉक्सवर क्लिक करा.

|-
|04:34
| '''A1''' वर क्लिक करून '''CH1''' वर ड्रॅग करा. '''A1''' हे '''CH1''' ला प्रदान केले आहे.

|-
|04:41
|'''A2''' वर क्लिक करून '''CH2''' वर ड्रॅग करा. '''A2''' हे '''CH2''' ला प्रदान केले आहे.

|-
|04:47
| वेव फॉर्म मिळवण्यासाठी '''msec/div''' स्लायडर हलवा. वेव फॉर्म ऍडजस्ट करण्यासाठी ''' volt/div''' स्लायडर  हलवा.

|-
|04:57
| '''CH1''' वर क्लिक करून '''FIT''' वर ड्रॅग करा. '''CH2''' वर क्लिक करून '''FIT''' वर ड्रॅग करा.

|-
|05:05
| उजव्या बाजूला विद्युतदाब आणि वारंवारतेच्या व्हॅल्यू दिसतील. दोन्ही alternating वेव फॉर्मसाठी या व्हॅल्यूज जवळपास सारख्या आहेत. 

|-
|05:16
|कारण की मॅग्नेट फिरताना, कॉईलच्या भोवतालचे मॅग्नेटिक फिल्ड  ध्रुवांच्यामधे सतत बदलत असते. 

|-
|05:24
|फिरत्या मॅग्नेटचा परिणाम म्हणून कॉईलमधे alternating इंड्युस्ड emf तयार होते.

|-
|05:31
| आता driven pendulum म्हणजे संचालित लंबकाचा प्रयोग पाहू.

|-
|05:34
| इंड्युस्ड मॅग्नेटिक फिल्डद्वारे लंबक हलता ठेवल्यास त्यास '''driven pendulum''' म्हणतात.

|-
|05:41
|या प्रयोगामधे, '''SQR1''' हे ग्राऊंड ('''GND''') ला तारेच्या सहाय्याने जोडले आहे.

|-
|05:47
| बटण मॅग्नेटसमधे धरलेली कागदाची पट्टी लंबक म्हणून कॉईलच्या समोर हलती ठेवली आहे. ही विद्युतमंडलाची आकृती आहे.

|-
| 05:58
|प्लॉट विंडोवर रिझल्ट पाहू.

|-
|06:01
|'''SQR1''' चेकबॉक्सवर क्लिक करा.

|-
|06:05
| '''Experiments''' बटणावर क्लिक करा. सिलेक्ट एक्सप्रिमेंट ही सूची उघडेल. ''' Driven Pendulum''' वर क्लिक करा.

|-
|06:15
|दोन विंडोज उघडतील- '''Schematic of Driven Pendulum''' आणि '''EYES Junior: Driven Pendulum'''.

|-
|06:23
| '''EYES Junior: Driven Pendulum''' विंडोवरील स्लायडर ड्रॅग करा. असे ड्रॅग करताना लंबक हलण्यास सुरूवात होईल.

|-
|06:33
| "2.6 Hz" ते "2.9Hz" मधे लंबक सर्वाधिक एँप्लीट्युडने हलेल.कारण त्याची '''resonant ''' वारंवारता ही त्याच्या नैसर्गिक वारंवारते एवढीच आहे.

|-
|06:47
| थोडक्यात,

|-
|06:49
| या पाठात आपण शिकलो : इलेक्ट्रोमॅग्नेटिक इंडक्शन कॉईल्सचे म्युच्युअल इंडक्शन, फिरत्या मॅग्नेटद्वारे विद्युतदाब इंड्युस करणे, ड्रिव्हन लंबकाचा रेझोनन्स आणि विद्युत मंडलांच्या आकृत्या आपल्या प्रयोगांसाठी दाखवणे.

|-
|07:09
| असाईनमेंट म्हणून हे करून पहा:इलेक्ट्रोमॅग्नेट बनवण्याची कृती, एक कॉईल व एक  मॅग्नेट मधील म्युच्युअल इंडक्शन पहा , प्रयोगांसाठी विद्युत मंडलांच्या आकृत्या दाखवा.

|-
|07:22
| या व्हिडिओमधे तुम्हाला स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टचा सारांश मिळेल. जर तुमच्याकडे चांगली बँडविड्थ नसेल व्हिडिओ डाऊनलोड करून बघा. 

|-
|07:30
| प्रॉजेक्ट टीम, Spoken Tutorials च्या सहाय्याने कार्यशाळा चालविते. विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्रही दिले जाते. अधिक माहितीसाठी कृपया आम्हाला लिहा.

|-
|07:37
| स्पोकन ट्युटोरियल प्रॉजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.

|-
|07:44
| हे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून मी रंजना भांबळे आपला निरोप घेते. सहभागासाठी धन्यवाद.
|}