View source for Linux/C2/Working-with-Linux-Process/Nepali

{| border=1
!Time
!Narration
|-
|0:00
|वर्किंग विड्थ लिनक्स प्रोसेस स्पोकन ट्युटोरियलमा स्वागत छ
|-
|0:05
|म उबुन्टु १०.०४ प्रयोग गर्दैछु
|-
|0:09
|हामी मान्दछौं कि तपाइलाई लिनक्स अपरेटिंग सिस्टममा काम गर्ने र कमाण्डहरुको बारेमा आधारभूत ज्ञान छ
|-
|0:16
|यदि तपाई इच्छुक हुनुहुन्छ भने तलको वेबसाइटमा अर्को स्पोकन ट्युटोरियलमा हेर्न सक्नुहुन्छ
http://spoken-tutorial.org
|-
|0:28
|यो पनि याद गर्नुहोस कि लिनक्स केस सेन्सिटिभ छ र यो ट्युटोरियलमा नभने सम्म सबै कमाण्डहरु लोअर केसमा हुन्छन्
|-
|0:38
|एउटा प्रोसेस भनेको के हो बुझ्न म एउटा छोटो बर्णन गर्दैछु
|-
|0:42
|लिनक्समा चल्ने कुनै पनि चिज एउटा प्रोसेस हो
|-
|0:46
|चलिरहेको शेल र हाम्रो कमाण्ड लिनु पनि प्रोसेस हो
|-
|0:51
|हामीले टर्मिनलमा टाइप गरेका कमाण्डहरु चलिरहेको समयमा प्रोसेस हुन्छन्
|-
|0:56
| तपाईले यो ट्युटोरियल हेरिरहनुभएको भिडियो एउटा प्रोसेस हो
|-
|1:00
|तपाइले स्पोकन ट्युटोरियल वेबसाइट खोल्नुभएको ब्राउजर एउटा प्रोसेस हो
|-
|1:05
|चलिरहेको शेल स्क्रिप्टहरु पनि प्रोसेस हुन् र आदि
|-
|1:11
|प्रोसेसलाई एउटा एक्जिक्युट भइरहेको वा चलिरहेको प्रोग्राम भनि परिभाषित गर्न सकिन्छ
|-
|1:17
|प्रोसेसहरु धेरै मात्रामा हामी जस्तै छन्,तिनीहरु जन्मिन्छन, मर्छन, तिनीहरुको अभिभावक र बच्चा पनि हुन्छन
|-
|1:28
|पहिले शेल प्रोसेसको बारेमा जानौं
|-
|1:31
| हामीले सिस्टममा लगिन गर्ने बित्तिकै लिनक्स कर्नेलले शेल प्रोसेस सुरु गर्छ
|-
|1:36
|यो समयमा यो जान्नु पर्याप्त हुन्छ कि लिनक्स कर्नेल लिनक्स अपरेटिंग सिस्टमको मुख्य भाग हो
|-
|1:43
|यसमा लिनक्सलाई रन गराउने अति आवश्यक तत्व हुन्छ,शेलले अन्य सबै युजर कमाण्डहरु बनाउछन वा जन्माउछन 
|-
|1:53
|एउटा टर्मिनल खोलौं
|-
|1:57
|हामी एउटा डलर चिन्हको रुपमा कमाण्ड प्रम्प्ट देख्न सक्छौं
|-
|2:03
|यो शेल प्रोसेसको काम हो
|-
|2:07
|अब कुनै कमाण्ड टाइप गरौँ, मानौं “date” र इन्टर गरौँ
|-
|2:13
|हामीले यो गर्ने बित्तिक्कै शेल प्रोसेसले एउटा डेट प्रोसेस बनाउनेछ
|-
|2:18
|अब, शेल प्रोसेसले डेट प्रोसेसको जन्म दिएकोले हामी शेल प्रोसेसलाई डेट प्रोसेसको अभिभावक भन्न सक्छौं र डेट प्रोसेसलाई शेल प्रोसेसको बच्चा भन्न सकिन्छ
|-
|2:30
|डेट प्रोसेसले सिस्टमको डेट र टाइम देखाएपछि यो मर्नेछ
|-
|2:40
|एउटा शेलले अर्को शेल प्रोसेसलाई जन्म दिन सक्छ, कुनै प्रोसेस जन्म दिनु वा बनाउनुलाई एउटा प्रोसेसको स्पनिंग भनिन्छ
|-
|2:50
|अर्को शेल प्रोसेस स्पन गर्न, टर्मिनलमा जानुहोस र “sh”टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
|-
|3:00
|हामी टर्मिनलमा नयाँ प्रम्प्ट देख्न सक्छौं, अब हाम्रो मूल शेल मानौं शेल1ले एउटा बच्चा शेल वा सब शेल मानौं शेल 2 जन्माएको छ
|-
|3:13
|अब, तपाइले नयाँ कमाण्ड प्रम्प्टमा एउटा कमाण्ड रन गर्न सक्नुहुन्छ, यो नयाँ कमाण्ड प्रम्प्टमा ls कमाण्ड रन गरौँ
|-
|3:20
|अब, कमाण्ड प्रम्प्टमा “ls” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्, हामी फाइलहरु र डाइरेक्टरिहरुको एउटा सूची देख्न सक्छौं
|-
|3:32
|अहिले एउटा नयाँ ls नामक प्रोसेस बनाईएको छ
|-
|3:35
|यहाँ, शेल 2 ls को प्यारेन्ट हो भने शेल 1 ls को ग्र्याण्ड प्यारेन्ट हो र ls शेल2 को चाइल्ड हो भने शेल2 आफै शेल1को चाइल्ड हो
|-
|3:56
|शेल2 हटाउन, खाली नयाँ प्रम्प्टमा “exit” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
|-
|4:04
|यसले शेल2 हट्नेछ र हामी हाम्रो मूल कमाण्ड प्रम्प्टमा फर्किनेछौँ
|-
|4:12
|हाम्रो र प्रोसेसहरुको समानता हेर्ने क्रममा अब, हामीलाई थाहा छ कि हरेकलाई चिनाउने केहि बिशेषताहरु छन्
ती विशेषताहरु हाम्रो नाम, अभिभावकको नाम, जन्म मिति,प्यान कार्ड नं आदि हुनसक्छन
|-
|4:26
|यसैगरी, प्रोसेसहरुको अन्य विशेषताहरु जस्तैPID(Process ID), PPID(Parent Process ID), Start time, आदि हुन्छन
|-
|4:38
|एउटा प्रोसेस टेबलमा प्राय यी बिशेषताहरु कर्नेलले ब्यबस्थापन गरेको हुन्छ
|-
|4:43
|हरेक प्रोसेस PID नामक एउटा यूनिक इन्टिजरले चिनिन्छ, कुनै प्रोसेसको जन्म भएपछि कर्नेलले PID दिन्छ
|-
|4:51
|कुनै प्यारेन्ट प्रोसेस, जसले एउटा नयाँ मानौं PID P1 भएको प्रोसेस स्पन गरेको छ, त्यसलाई मानौं P1प्रोसेसको PPID भनिन्छ
|-
|5:00
|करेन्ट शेलको PID हेर्न, प्रम्प्टमा टाइप गरौँ, “echo स्पेस डलर डलर” र इन्टर थिच्नुहोस्
|-
|5:11
|एउटा नम्बर देखाइनेछ, यो करेन्ट शेलको PID हो
|-
|5:23
|हामीले प्रोसेसको कुरा गर्दा एकदमै धेरै प्रयोग गर्ने एउटा कमाण्ड ps कमाण्ड हो
|-
|5:29
|psवा प्रोसेस स्ट्याटस एउटा कमाण्ड हो जसले सिस्टममा रन भइरहेको प्रोसेस देखाउछ
|-
|5:34
|यसलाई कुनै विकल्प बिना रन गरेमा के हुन्छ, हेरौं
|-
|5:40
|अब, कमाण्ड प्रम्प्टमा “ps” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
|-
|5:47
|यसरी साधारणतया हामी सिस्टममा रन भइरहेका युजरको प्रोसेसहरुको सूची देख्न सक्छौं
|-
|5:54
|तपाई प्रोसेसको नाम CMD हेडिंग मूनि देख्न सक्नुहुन्छ
|-
|5:58
|यो बाहेक तपाई PID, TTY वा प्रोसेस रन भइरहेको कन्सोल र TIME देख्न सक्नुहुन्छ
|-
|6:06
|जुन प्रोसेस सुरु भएपछी लागेको जम्मा प्रोसेसर टाइम हो
|-
|6:12
|मेरो मेसिनमा यसले दुई प्रोसेस देखाउछ
|-
|6:16
|एउटा ब्याश, शेल प्रोसेस जुन हामीले प्रयोग गरिरहेका छौं, अर्को ps प्रोसेस आफै हो
|-
|6:25
|यहाँ ध्यान दिनुपर्ने अर्को महत्वपुर्ण कुरा भनेको शेल प्रोसेसको PID  त्यहि हो जुन इको स्पेस डलर डलर कमान्डमा थियो
|-
|6:35
|यदि हामीले एउटा शेल स्पन गर्यौं भने के हुन्छ हेरौं, टर्मिनलमा “sh”टाइप गरौँ र इन्टर थिच्नुहोस्
|-
|6:42
|अब, देखापर्ने नयाँ प्रम्प्टको न्यू लाइनमा “ps” टाइप गर्नुहोस् र इन्टर थिच्नुहोस्
|-
|6:51
|अब, हामी सूचीमा तीन प्रोसेस देख्न सक्छौं, sh प्रोसेस थपिएको छ
|-
|6:57
|यहाँ फेरि सम्झिनुहोस कि ब्याश प्रोसेसको PID पहिलेको जस्तै छ
|-
|7:05
|ps विभिन्न विकल्पहरु सहित आउछ जुन हामी अब हेर्नेछौं, हामीले हेर्ने पहिलो विकल्पले सूचीकृत प्रोसेसहरुको लागि थप विशेषताहरु देखाउनेछ
|-
|7:13
|अब प्रम्प्टमा यसो टाइप गर्नुहोस्, “ps स्पेस माइनस f” र इन्टर थिच्नुहोस्,यसले फेरि पहिलो केसमा जस्तै तीन प्रोसेसहरु सुचिकृत गर्छ
|-
|7:28
|Bash, sh रps -f
|-
|7:31
|खाली भिन्नता भनेको अहिले धेरै बिशेषताहरु सुचिकृत छन
|-
|7:36
|UID ले प्रोसेस सुरु गर्ने युजरको युजरनेम दिन्छ, यसले प्रोसेस बनाउने प्यारेन्ट प्रोसेसको PID  मतलब  PPID  पनि देखाउछ
|-
|7:47
|उदाहरणको लागि हेर्नुहोस् कि ब्याश प्रोसेस sh प्रोसेसको प्यारेन्ट हो, त्यसैले ब्याशको PID र sh प्रोसेसको PPID उहीँ हुन्
|-
|8:00
|यसैगरी, sh प्रोसेसps प्रोसेसको प्यारेन्ट भएकोले sh प्रोसेसको PID  र ps –f को  PPID  उहीँ छ
|-
|8:17
|C ले प्रोसेसरको सदुपयोगिता जनाउछ, हाल यो, प्रोसेसको लाइफटाइममा प्रोसेसर प्रयोगको प्रतिशत इन्टिजरमा छ
|-
|8:26
|यदि प्रयोग नगन्य छ भने यसलाई 0 देखाइनेछ
|-
|8:32
| STIME फिल्डले हामीले प्रोसेस सुरु गरेको समय दिन्छ, बाकी हामीले पहिले नै ps रन गर्दा हेरेका थियौं
|-
|8:42
|प्रोसेस दुई प्रकारका छन्, पहिलो युजर प्रोसेस जसलाई युजरले सुरु गर्छन्
|-
|8:49
|उदाहरणको लागि 'ps' वा हामी प्राय कमाण्डहरु टर्मिनलमा रन गर्छौं
|-
|8:54
|दोस्रो सिस्टम प्रोसेस हो, जुन सिस्टमले सिस्टम सुरु गर्दा वा युजर लगिन गर्दा सुरु हुने प्रोसेसहरु हुन्
|-
|9:05
|सिस्टम प्रोसेसको उदाहरण ब्याश हुनसक्छ
|-
|9:09
|कहिलेकाहीँ हामी दुबै प्रोसेसहरु, सिस्टम प्रोसेस र युजर प्रोसेस हेर्न चाहन्सक्छौँ
|-
|9:17
|त्यसको लागि हामी माइनस  e वा माइनस क्यापिटल A विकल्प प्रयोग गर्छौं
|-
|9:23
|टर्मिनलमा जानुहोस् र प्रम्प्टमा “ps स्पेस माइनस e”टाइप गर्नुहोस् र इन्टर गर्नुहोस्
|-
|9:32
|हामी प्रोसेसहरुको ठूलो सूची देख्न सक्छौं
|-
|9:35
|एउटा मल्टिपेज डिस्प्ले पाउन, प्रम्प्टमा यस्तो टाइप गर्नुहोस्
|-
|9:40
|“ps स्पेस माइनस e स्पेस भर्टिकल बार स्पेस more” र इन्टर गर्नुहोस्
|-
|9:52
|पहिले हामीले हेरेजस्तै मोर ले एउटा विन्डोमा अट्न सक्ने जति प्रोसेसहरु सुचिकृत गर्नेछ
|-
|9:58
|हामीले इन्टर थिचेपछि हामी प्रोसेसको सुचिमा स्क्रोल गर्नेछौं
|-
|10:03
|यो सूचिको पहिलो प्रोसेस चाखलाग्दो छ, यसलाई इनिट प्रोसेस भनिन्छ
|-
|10:09
|जहाँबाट प्राय सबैजसो अन्य प्रोसेस स्पन भएका छन्
|-
|10:12
|यसको PID 1 छ
|-
|10:16
|प्रम्प्टमा फर्किन q थिच्नुहोस्
|-
|10:24
|ल, यो ट्युटोरियलमा हामीले प्रोसेस, शेल प्रोसेस, प्रोसेसको स्पनिंग, प्रोसेसको विशेषताहरु र बिभिन्न प्रकारका प्रोसेसहरुका बारेमा जान्यौं
|-
|10:37
|हामीले ps कमान्डको प्रयोग पनि जान्यौं, यसले मलाई यो ट्युटोरियलको अन्त्यमा ल्याएको छ
|-
|10:45
|स्पोकन ट्युटोरियल टक टू अ टिचर प्रोजेक्टको एक भाग हो, यसलाई नेशनल मिसन अन एजुकेसन थ्रु ICT, MHRD,भारत सरकारको सहयोग रहेको छ
|-
|10:55
|यो सम्बन्धि थप जानकारी तलको लिंकमा उपलब्ध छ
http://spoken-tutorial.org/NMEICT-Intro. 
|-
|11:07
|यो ट्युटोरियलमा मन्दिरा थापाको योगदान रहेको छ 
सहभागिताको लागि धन्यवाद
|}