View source for PhET/C3/Fluid-pressure-and-flow/Marathi

{|border=1
|-
|| '''Time'''
|| '''Narration'''

|-
|| 00:01
|| स्पोकन ट्युटोरियलच्या '''Fluid Pressure and Flow''' या पाठात आपले स्वागत.


|-
|| 00:06
|| या पाठात, '''Fluid Pressure and Flow ''', या PhET सिम्युलेशनचे प्रात्यक्षिक बघणार आहोत.


|-
|| 00:12
|| या पाठासाठी मी वापरत आहे. :
उबंटु लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वर्जन 16.04 


|-
|| 00:19
|| जावा वर्जन 1.8.0 
|-
|| 00:23
|| हा पाठ समजण्यासाठी, माध्यमिक शाळेतील भौतिकशास्त्राचे प्राथमिक ज्ञान असावे.  

|-
|| 00:30
|| हे सिम्युलेशन वापरून, वातावरणाच्या उपस्थितीत आणि अनुपस्थितीत दाबात झालेला बदल पाहू.

|-
|| 00:39
||वेगवेगळ्या घनतेच्या द्रवांच्या दाबांतील बदल पाहू.

|-
|| 00:43
|| बर्नौलीचा सिद्धांत बघू.

|-
|| 00:46
|| टाकीच्या तळाशी असलेला दाब काढू.

 
|-
|| 00:50
|| द्रव प्रवाहाचा गतीमार्ग (trajectory) पाहू.


|-
|| 00:54
|| सिम्युलेशन डाउनलोड करण्यासाठी दिलेली लिंक वापरा. 


|-
|| 00:58
||  मी डाउनलोड्स फोल्डरमधे सिम्युलेशन आधीच डाउनलोड केले आहे.

|-
||  01:03
|| हे सिम्युलेशन कार्यान्वित करण्यासाठी टर्मिनल उघडा.

|-
|| 01:07
|| प्रॉम्प्टवर '''cd space Downloads''' टाईप करून एंटर दाबा.


|-
|| 01:15
||  '''java space hyphen jar space fluid  hyphen  pressure  hyphen  and  hyphen  flow  underscore  en  dot  jar'''  टाईप करून एंटर दाबा.

|-
|| 01:29
|| '''Fluid Pressure and Flow simulation''' उघडेल.

|-
|| 01:33
|| इंटरफेसमध्ये तीन टॅब आहेत.

|-
|| 01:36
|| स्क्रीनच्या डाव्या बाजूला आपल्याकडे तीन बटणे आहेत.

|-
|| 01:40
|| प्रत्येक बटणावर क्लिक केल्यावर एक वेगळी भूमिगत टाकी उघडेल.

|-
|| 01:45
|| पहिल्या बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 01:48
|| नळ आणि टाकी दिसणारा स्क्रीन उघडेल.

|-
|| 01:53
|| पाण्याने टाकी भरण्यासाठी नळाच्या स्लाइडरवर क्लिक करून ड्रॅग करा.

|-
|| 01:58
|| द्रवपदार्थ काढून टाकण्यासाठी टाकीच्या तळाशी दिलेले आउटलेट पहा.

|-
|| 02:04
|| द्रवपदार्थ काढून टाकण्यासाठी स्लाइडर ड्रॅग करा.

|-
|| 02:08
|| टाकीमध्ये प्रेशर गेज ड्रॅग करून द्रवाला स्पर्श करून ठेवा.


|-
|| 02:14
|| '''Fluid Density''' बॉक्सचा विस्तार करण्यासाठी हिरव्या प्लस बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 02:20
|| लक्षात घ्या की '''Fluid Density''' स्लाइडरमध्ये तीन भिन्न द्रव आहेत.

|-
|| 02:26
|| स्लाइडर पेट्रोलवरून मधापर्यंत ड्रॅग करा.

|-
|| 02:30
|| ड्रॅग करत असताना '''Fluid Density'''  मधील बदलाचे निरीक्षण करा.

|-
|| 02:36
|| '''Fluid density''' बॉक्समध्ये 700 ते 1420  किलो प्रति घनमीटर पर्यंत किंमती बदलू शकतो.

|-
|| 02:45
|| '''Fluid density''' बॉक्स बंद करण्यासाठी मायनसच्या लाल बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 12:50
|| '''Gravity ''' बॉक्स मोठा करण्यासाठी प्लसच्या हिरव्या बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 12:55
|| येथे कमी पासून जास्तपर्यंत '''Gravity''' बदलण्यासाठी स्लाइडर देण्यात आला आहे.

|-
|| 03:02
|| स्लाइडर पृथ्वीवर सेट केला आहे.

|-
|| 03:05
|| '''Gravity''' स्लाइडर ड्रॅग करत असताना दाबात झालेले बदल पहा.

|-
|| 03:11
|| गुरुत्वाचे मूल्य 1.0 पासून 20 मीटर प्रति सेकंद वर्ग असे बदलले जाऊ शकते.

|-
|| 03:18
|| '''Reset All''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 03:21
|| नळाचा स्लाइडर ड्रॅग करून टाकी काठोकाठ भरा.

|-
|| 03:26
|| लक्षात घ्या की एकदा टाकी पूर्ण भरली की नळाचा स्लाइडर निष्क्रिय होईल.

|-
|| 03:32
|| ग्रीड रेषा दर्शविण्यासाठी '''Grid''' बॉक्स निवडा.

|-
|| 03:36
|| प्रेशर गेज  0 मीटर रेषेवर ड्रॅग करून ठेवा.

|-
|| 03:41
|| येथे वातावरणाचा दाब 101.325 '''kiloPascal''' आहे.

|-
|| 03:49
|| '''Atmosphere Off''' रेडिओ बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 03:53
|| दाबाचे मूल्य 0.00 '''KiloPascal''' आहे.

|-
|| 03:58
|| '''Atmosphere On''' रेडिओ बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 04:02
|| हे वातावरणाच्या उपस्थितीत दाब मोजल्याचे सूचित करते.

|-
|| 04:08
|| पुढे आपण वेगवेगळ्या द्रवपदार्थांमध्ये दाब मोजू.

|-
|| 04:13
|| '''Fluid Density''', '''Depth''', आणि '''Pressure''' यासाठी सारणी बनवू.

|-
|| 04:19
|| मापनासाठी प्रेशर गेज 1 मीटरवर ड्रॅग करा.

|-
|| 04:24
|| मूल्याची नोंद करा.

|-
|| 04:27
|| तसेच प्रेशर गेज 2 आणि 3 मीटरपर्यंत ड्रॅग करा आणि मूल्यांची नोंद करा.

|-
|| 04:36
|| मी टेबलमधे मूल्यांची नोंद केली आहे.

|-
|| 04:40
|| स्लाइडर पेट्रोलच्या दिशेने ड्रॅग करा.

|-
|| 04:44
|| आपण घनतेमध्ये बदल केल्यामुळे दाबातील बदलाचे निरीक्षण करा.

|-
|| 04:49
|| पेट्रोलमधील दाब मोजण्यासाठी प्रेशर गेज 1 मीटरपर्यंत ड्रॅग करा.

|-
|| 04:56
|| असाइनमेंट म्हणून, द्रवातील विविध खोलीसाठी (depth) दाबांच्या मूल्यांमधील बदल लक्षात घ्या.

|-
|| 05:03
|| आपले निरीक्षण समजावून सांगा.

|-
|| 05:07
|| '''Reset All''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 05:10
|| आता टाकीचा आकार बदलल्यामुळे दाबात झालेला बदल पाहू.

|-
|| 05:16
|| तिसर्‍या टँक बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 05:19
|| एक भूमिगत बेसिन उघडेल.

|-
|| 05:22
|| बेसिन दोन भागांमध्ये विभागले गेले आहे.

|-
|| 05:26
|| लक्षात घ्या की बेसिनच्या डावीकडे नळाऐवजी तीन वजने आहेत.

|-
|| 05:31
|| 500 किलोचे एक आणि 250 किलोची दोन वजने आहेत.

|-
|| 05:37
|| '''Units''' खालील '''Atmospheres''' या रेडिओ बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 05:42
|| प्रेशर गेजवरील मूल्य पहा.

|-
|| 05:45
|| हे 101.300 '''kiloPascal''' वरून  0.9998 '''atmospheres''' असे बदलले आहे.

|-
|| 05:55
|| बेसिनमधील उजवीकडील भागात पाण्याला स्पर्श करून प्रेशर गेज ठेवा.

|-
|| 06:00
|| प्रेशर गेजवरील मूल्य पहा.

|-
|| 06:04
|| '''Grid''' चेक बॉक्स निवडा.

|-
|| 06:07
|| बेसिनच्या डाव्या भागात 250 किलोचे वजन ठेवा.

|-
|| 06:13
|| उजव्या भागातील पाण्याच्या पातळीत होणारे बदल पहा.

|-
|| 06:18
|| डाव्या भागात 500 किलो आणि 250 किलो वजनांची भर घालत रहा.

|-
|| 06:25
|| आपण वजने वाढवत असताना, उजव्या भागातील पाण्याच्या पातळीत वाढ झाल्याचे लक्षात घ्या.

|-
|| 06:31
|| हे हायड्रॉलिक लिफ्टचे तत्व दर्शवते.

|-
|| 06:36
|| आपण आता '''Flow''' टॅब पाहू.

|-
|| 06:39
|| स्क्रीन उघडण्यासाठी '''Flow''' टॅब निवडा.

|-
|| 06:43
|| या स्क्रीनवर पाण्याची नळी आणि एंड पाईप्स आहेत.

|-
|| 06:49
|| प्रत्येक एंड पाईपला तीन हँडल्स आहेत.

|-
|| 06:54
|| एंड पाईपच्या वरच्या आणि खालच्या हँडल्सचा वापर करून पाईपची उंची बदलता येऊ शकते.

|-
|| 07:02
|| पाईप वर आणि खाली हलविण्यासाठी एंड पाईपच्या मधल्या हँडलवर क्लिक आणि ड्रॅग करू शकतो.

|-
|| 07:09
|| '''Flow Rate''' स्लाइडर ड्रॅग करून आपण फ्लो रेट नियंत्रित करू शकतो.

|-
|| 07:14
|| आता '''Flux meter''' चेक बॉक्स निवडा.

|-
|| 07:17
|| स्क्रीनवर निळ्या रंगाचे वर्तुळ(रिंग) पिवळ्या रंगाच्या बॉक्ससह दिसत आहे.

|-
|| 07:23
|| हा बॉक्स '''Flow Rate''', '''Area''' आणि '''Flux''' च्या किंमती दाखवतो.

|-
|| 07:30
|| '''Flux meter''' वापरुन आपण दिलेल्या क्षेत्रात प्रवेश करणारा एकूण प्रवाह मोजू शकतो.

|-
|| 07:37
|| पाईपमधून '''Flux meter'''  ड्रॅग करा.

|-
|| 07:40
|| वॉटर पाईपच्या आकाराशी जुळवून घेत निळी रिंग आकार बदलते हे पहा.

|-
|| 07:46
|| रिंग ड्रॅग करत असताना, त्यामधून जात असलेल्या फ्लक्सचे मूल्य पहा.

|-
|| 07:52
|| रिंगमधून वाहणाऱ्या प्रवाहाचे प्रमाण रिंगच्या क्षेत्रफळावर अवलंबून असते.

|-
|| 07:59
|| '''Flux meter ''' चेकबॉक्स अनचेक करा.

|-
|| 08:03
|| '''Friction''' चेक बॉक्स निवडा.

|-
|| 08:06
|| ठिपक्यांचा प्रवाह मंदावलेला दिसेल.

|-
|| 08:10
|| रेड डॉट्स बटण वापरुन काळे ठिपके द्रवात टाकू शकतो.

|-
|| 08:16
|| '''Reset All''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 08:19
|| '''Dots''' चेक बॉक्स अनचेक करा आणि लाल  बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 08:26
|| पाण्याच्या पाइपमध्ये स्पीडमीटर ड्रॅग करा आणि ठेवा.

|-
|| 08:30
|| तसेच प्रेशर गेज ड्रॅग करून पाण्याच्या पाईपच्या आत ठेवा.

|-
|| 08:35
|| पाण्याच्या पाईपमधून सर्व ठिकाणी प्रेशर गेज आणि स्पीड मीटर ड्रॅग करा.

|-
|| 08:42
|| वेगाचे आणि दाबाचे मूल्य एकसमान राहताना दिसेल.

|-
|| 08:48
|| कारण पाण्याचा प्रवाह सुवाही आहे.

|-
|| 08:52
|| आकार बदलण्यासाठी पाण्याच्या पाईपच्या दोन्ही बाजूंच्या हँडल्सवर क्लिक आणि ड्रॅग करा.
 
|-
|| 09:00
|| खवळलेल्या प्रवाहामध्ये गती आणि दाबातील बदल पहा.

|-
|| 09:05
|| '''Flow Rate''' जास्तीत जास्त वाढवूया.

|-
|| 09:09
|| अगदी डावीकडे स्पीडमीटर ड्रॅग करा.

|-
|| 09:14
|| आणि स्पीड 3.5 मीटर प्रति सेकंद  असल्याचे पहा.

|-
|| 09:19
|| स्पीड अदिश परिमाण आहे हे लक्षात घ्या.

|-
|| 09:23
|| निळा सदिश वेगाच्या दिशेचे प्रतिनिधित्व करतो.

|-
|| 09:27
|| प्रेशर गेज ड्रॅग करा आणि स्पीड मीटरवर ठेवा.

|-
|| 09:32
|| दाब 115.896 '''kiloPascal''' असल्याचे पहा.

|-
|| 09:38
|| साधनांमधून आणखी एक स्पीडमीटर ड्रॅग करा आणि पहिल्या रुंद भागात ठेवा.

|-
|| 09:44
|| रुंद भागातील स्पीड आणि व्हेलॉसिटीतील बदलाकडे लक्ष द्या.

|-
|| 09:49
|| स्पीड 1.4 मीटर प्रति सेकंदपर्यंत कमी झाला आहे आणि सदिश व्हेलॉसिटी देखील कमी झाली आहे.

|-
|| 09:58
|| साधनांमधून आणखी एक प्रेशर गेज ड्रॅग करा आणि पहिल्या रुंद भागात ठेवा.


|-
|| 10:04
|| लक्षात घ्या की दाब 121.528 '''kiloPascal''' पर्यंत वाढला आहे.

|-
|| 10:11
|| येथे असे म्हणू शकतो की दाब वाढत असताना, स्पीड कमी होतो.

|-
|| 10:18
|| असाईनमेंट म्हणून, पेट्रोल आणि मध वापरल्याने द्रवाची घनता बदलते तेव्हा वेग आणि दाबामधील बदल पहा.

|-
|| 10:29
|| '''Water Tower''' उघडण्यासाठी टॅबवर क्लिक करा.

|-
|| 10:33
|| या स्क्रीनमध्ये टाकीच्या तळाशी असलेला दाबा मोजू.

|-
|| 10:38
|| या स्क्रीनमध्ये आपण नळ आणि वॉटर टॉवर पाहू शकतो.

|-
|| 10:43
|| नळावर दोन रेडिओ बटणे आहेत.

|-
|| 10:47
|| पाण्याचा प्रवाह सुरू करण्यासाठी '''Manual''' आणि प्रवाह थांबविण्यासाठी '''Match Leakage'''.

|-
|| 10:53
|| स्क्रीनच्या उजव्या बाजूस असलेला '''Measuring Tape''' चेक बॉक्स निवडा.

|-
|| 10:59
|| टेपच्या सहाय्याने टँकची उंची मोजा.

|-
|| 11:04
|| उंचीच्या मूल्याची नोंद करा.

|-
|| 11:07
|| टाकी पूर्ण भरण्यासाठी '''Fill''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 11:12
|| दाब मोजण्यासाठी टाकीच्या इनलेटवर प्रेशर गेज ठेवा.

|-
|| 11:17
|| पृष्ठभागावरील दाबाचे मूल्य लक्षात घ्या.
|-
|| 11:22
|| दिलेले गणित सोडवू.

|-
|| 11:25
|| घन आकाराची टाकी 10.42 मी  उंचीपर्यंत पाण्याने भरलेली आहे.

|-
|| 11:32
|| टाकीच्या तळाशी कार्य करणारा दाब शोधा.

|-
|| 11:36
|| वातावरणाचा दाब 102.3 '''kPa''' आहे.

|-
|| 11:40
|| पाण्याची घनता 1000 '''kg/m<sup>3</sup>''' आहे.  g= 9.81 '''m/sec<sup>2</sup>''' घ्या. 

|-
|| 11:51
|| टाकीच्या तळाशी प्रेशर गेज क्लिक करून ड्रॅग करा.

|-
|| 11:56
|| टाकीच्या तळाशी 198.1 '''kiloPascal''' दाब दिसेल.

|-
|| 12:05
|| '''P=P<sub>0</sub>+hρg''' हे सूत्र वापरून टाकीच्या तळाशी असलेला दाब मोजा.

|-
|| 12:14
|| दिलेल्या सूत्रात गणितातील किंमती लिहा.

|-
|| 12:19
|| लक्षात घ्या की दाबाचे मूल्य न्यूटन मध्ये रूपांतरित झाले आहे.

|-
|| 12:24
|| टाकीच्या तळाशी असलेल्या दाबाची किंमत 204.5 '''kPa''' आहे.

|-
|| 12:32
|| आता आपण मोजलेल्या मूल्याची तुलना निरीक्षण केलेल्या दाबाशी करू.

|-
|| 12:37
|| लक्षात घ्या सिम्युलेशनमधे पाहिलेला दाब आणि सूत्राने काढलेली किंमत जवळपास सारखी आहे.

|-
|| 12:44
|| दिलेले गणित सोडवू.

|-
|| 12:47
|| '''Reset All''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 12:51
|| आता '''Hose''' ची स्थिती बदलून पाण्याचा प्रवाह पाहू.

|-
|| 12:57
|| टाकी भरण्यासाठी '''Fill''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 13:00
|| प्रथम केशरी स्लाइडरशी '''Hose''' अलाइन करा.

|-
|| 13:04
|| केशरी स्लाइडर उघडा.

|-
|| 13:07
|| '''Hose''' आधी वर आणि नंतर खाली ड्रॅग करा.

|-
|| 13:11
|| द्रव प्रवाहाचा गती मार्ग पहा.

|-
|| 13:15
|| येथे द्रवाची खोली कमी होत असताना द्रवाचा गती मार्ग बदलतो.

|-
|| 13:22
|| थोडक्यात,

|-
|| 13:24
|| या पाठात, '''Fluid Pressure and Flow ''', या PhET सिम्युलेशनचे प्रात्यक्षिक बघितले.


|-
|| 13:31
|| हे सिम्युलेशन वापरून, वातावरणाच्या उपस्थितीत आणि अनुपस्थितीत दाबात झालेला बदल पाहिला.


|-
|| 13:39
|| वेगवेगळ्या घनतेच्या द्रवांचा दाब पाहिला.

|-
|| 13:43
|| बर्नौलीचा सिद्धांत पाहिला.

|-
|| 13:46
||टाकीच्या तळाशी असलेल्या दाबाची गणना केली.

|-
|| 13:50
|| द्रवाचा गतीमार्ग बघितला.


|-
|| 13:54
|| दिलेल्या लिंकवरील व्हिडिओमधे स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश मिळेल.

|-
|| 13:59
|| हा व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता.


|-
|| 14:02
|| स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियलच्या सहाय्याने कार्यशाळा चालवते. 
ऑनलाईन परीक्षा उतीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र देते. 


|-
|| 14:11
|| अधिक माहितीसाठी कृपया येथे लिहा.


|-
|| 14:15
|| कृपया या फोरममध्ये आपल्या टाईम क्वेरीज पोस्ट करा.   

|-
|| 14:19
|| या प्रकल्पाला पंडित मदन मोहन मालवीय नॅशनल मिशन ऑन टीचर्स अँड टिचिंग यांनी अंशतः अनुदान दिले आहे.



|-
|| 14:27
|| या प्रोजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे.


|-
|| 14:34
|| अधिक माहिती या लिंकवर उपलब्ध आहे.


|-
|| 14:39
|| ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज --- यांचा आहे.


|-
|| 14:42
|| सहभागासाठी धन्यवाद.  

|-
|}