View source for PhET/C2/Color-Vision/Marathi

{|border=1
|| '''Time'''
|| '''Narration'''

|-
||00:01
|| ''' Color Vision, ''' या PhET इंटरऍक्टिव्ह सिम्युलेशन्स वरील पाठात आपले स्वागत.


|-
|| 00:08
|| या पाठात, '''Color Vision, ''', या PhET इंटरऍक्टिव्ह सिम्युलेशन्सचे प्रात्यक्षिक बघणार आहोत.


|-
|| 00:17
|| या पाठासाठी मी:
उबंटु लिनक्स ऑपरेटिंग सिस्टीम वर्जन 16.04, 

|-
|| 00:25
|| जावा वर्जन 1.8

|-
|| 00:29
|| फायरफॉक्स वेब ब्राउजर वर्जन 60.0.2 वापरत आहे.

|-
|| 00:35
|| हा पाठ समजण्यासाठी, माध्यमिक शाळेतील भौतिक आणि जीवशास्त्राचे प्राथमिक ज्ञान असावे.  

|-
|| 00:41
||  सिम्युलेशनद्वारे आपण कलर व्हिजन पाहू- जेव्हा मानवी डोळा, 

पांढरा प्रकाश

|-
|| 00:50
|| वर्णपटातील दिसणारे भिन्न रंग 

|-
|| 00:55
|| वर्णपटातील भिन्न रंगांचा दृश्य प्रकाश आणि फिल्टर्स


|-
|| 01:00
|| तांबडा, हिरवा आणि निळा प्रकाश स्वतंत्रपणे किंवा एकत्र करून पाहतो.

|-
||01:06
|| कृपया या ट्युटोरियलबरोबर दिलेले अतिरिक्त माहिती बघा.

सुरूवात करूया.

|-
|| 01:14
||दृश्य प्रकाश
विद्युत चुंबकीय स्पेक्ट्रमचा एक भाग मानवी डोळ्याद्वारे दृश्य प्रकाश म्हणून ग्रहण केला जातो.

|-
|| 01:25
|| ह्या भागाची व्याप्ती 380 पासून 760 नॅनोमीटर्सपर्यंत आहे.

|-
|| 01:33
|| दृश्य वर्णपटाचे रंग '''VIBGYOR''' म्हणून लक्षात ठेवले जाऊ शकतात.

|-
|| 01:39
|| जांभळा, पारवा, निळा, हिरवा, पिवळा, नारिंगी, तांबडा

|-
|| 01:47
|| सर्वात कमी तरंगलांबी (सर्वाधिक वारंवारता) जांभळ्या रंगाची असते.

|-
|| 01:53
|| सर्वाधिक तरंगलांबी (सर्वात कमी वारंवारता) तांबड्या रंगाची असते.

|-
|| 01:59
|| सर्व रंग एकत्र झाल्यावर पांढरा प्रकाश मिळतो.

|-
||02:04
|| दिलेली लिंक वापरून सिम्युलेशन डाऊनलोड करू.


|-
|| 02:09
|| मी डाऊनलोड्स फोल्डरमधे '''Color Vision''' हे सिम्युलेशन आधीच डाऊनलोड केले आहे.

|-
|| 02:16
|| सिम्युलेशन उघडण्यासाठी, '''color-vision_en.html''' या फाईलवर राईट क्लिक करा.

|-
|| 02:23
|| '''Open With Firefox Web Browser''' हा पर्याय निवडा.

ब्राऊजरमधे फाईल उघडेल.

|-
|| 02:32
|| हा '''Color Vision''' सिम्युलेशनचा इंटरफेस आहे.


|-
||02:37
|| आता आपण इंटरफेस पाहू.

|-
||02:41
|| इंटरफेसमधे दोन स्क्रीन्स आहेत- 


'''Single Bulb'''

'''RGB Bulbs'''

|-
|| 02:49
|| '''Single Bulb''' स्क्रीनवर क्लिक करा.

|-
|| 02:53
|| '''Single Bulb''' स्क्रीनवर उजवीकडे तोंड असलेली एक व्यक्ती दिसेल.

गळ्याच्या खाली दोन लहान प्रतिमा आहेत.

|-
|| 03:04
|| त्यातली पहिली हायलाईट केली आहे.

ही आपल्याला त्या व्यक्तीचा चेहरा दाखवते.

|-
|| 03:11
|| दुसर्‍या प्रतिमेवर क्लिक करा.

हायलाईट केल्यावर ती व्यक्तीच्या मेंदूतील क्रॉस सेक्शन दाखवते.

|-
|| 03:20
|| डोळ्यापासून मेंदूच्या वेगवेगळ्या भागात पसरलेल्या '''optic''' मज्जातंतूंचे निरीक्षण करा.

|-
|| 03:28
|| कलर व्हिजन,
प्रकाशग्रहण करणाऱ्या रेटिनातील '''Cone''' पेशी तरंगलांबींच्या काही रेंजसाठी संवेदनशील असतात.

|-
|| 03:39
|| पाने हिरव्या सोडून दृश्य प्रकाशाच्या इतर सर्व तरंगलांबी शोषून घेतात.

|-
|| 03:46
|| 520 नॅनोमीटर्स तरंगलांबीचा हिरवा प्रकाश परावर्तित केला जातो आणि डोळ्यापर्यंत पोहोचतो.

|-
|| 03:54
|| येथे '''M''' किंवा गॅमा प्रकारचे '''cones''' कार्यान्वित केले जातात.

|-
|| 03:59
|| '''cones''' कडून दृश्य माहिती '''optic''' मज्जातंतूमार्फत रेटिनल गॅंग्लियाला पाठविली जाते.

|-
|| 04:07
|| दोन '''optic''' मज्जातंतू '''optic chiasma''' मध्ये एकमेकांना भेटतात आणि पुढे जातात.

|-
|| 04:14
|| आता त्यांना '''optic''' ट्रॅक्टस म्हटले जाते आणि ते थलॅमसमधील ''synapse''' मधे प्रवेश करतात.

|-
|| 04:21
|| त्यानंतर ते मेंदूच्या मागील बाजूस असलेल्या '''occipital lobe''' मध्ये '''primary visual cortex''' पर्यंत पोचतात.

|-
||04:30
|| आपण सिम्युलेशनवर परत जाऊ.

|-
|| 04:34
|| त्या व्यक्तीच्या मस्तकावरील लंबवर्तुळाचे निरीक्षण करा.

|-
|| 04:39
|| व्यक्तीस दिसणारे रंग तिथे भरलेले असतील.

|-
|| 04:44
|| लक्षात घ्या, तळाशी '''Play/Pause''' बटण आणि त्यापुढे '''Step''' बटण आहे.

|-
|| 04:51
|| रीसेट बटण आपल्याला परत सुरवातीस नेईल.

|-
||04:55
|| त्या व्यक्तीच्या डोळ्यासमोरील टॉर्च किंवा फ्लॅशलाईट पहा.

|-
|| 05:01
|| चालू आणि बंद करण्यासाठी टॉर्चवर तांबडे बटण आहे.

|-
||05:06
|| फ्लॅशलाईटवरील पहिल्या बल्बवर क्लिक करा.

|-
|| 05:11
|| हा पांढरा प्रकाश आहे.

फ्लॅशलाईटच्या तांबड्या बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 05:18
|| फ्लॅशलाईटच्याखाली असलेली पहिली प्रतिमा डीफॉल्टरूपात हायलाईट केलेली आहे.

|-
|| 05:24
|| ह्यात प्रकाशझोत(बीम) दाखवला जातो.

|-
|| 05:28
|| फ्लॅशलाईटच्याखाली असलेल्या दुसर्‍या प्रतिमेवर क्लिक करा.

|-
|| 05:33
|| हे फोटॉनच्या रूपात प्रकाश दर्शवेल.

|-
|| 05:38
|| '''Pause''' बटणावर क्लिक करा.

'''Step''' बटण सक्रिय असल्याचे पहा.

|-
|| 05:45
|| फोटॉन्सची पायरीपायरीने होणारी हालचाल पाहण्यासाठी '''Step''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 05:51
|| फ्लॅशलाईटमधून बीमवर परत येण्यासाठी पहिल्या प्रतिमेवर क्लिक करा.

|-
|| 05:57
|| त्या व्यक्तीच्या डोक्यावर असलेल्या पांढर्‍या लंबवर्तुळाचे निरीक्षण करा.

|-
|| 06:02
|| म्हणजे त्या व्यक्तीला फ्लॅशलाईटमधून येणारा प्रकाश पांढरा दिसतो आहे.

|-
|| 06:08
|| फ्लॅशलाईटवरील दुसर्‍या बल्बवर क्लिक करा.

दृश्य वर्णपटाचे सर्व रंग स्लायडर बल्ब कलरवर  पहा.

|-
|| 06:19
|| बल्ब कलर स्लायडर एका टोकाकडून दुसऱ्या टोकापर्यंत न्या.

|-
|| 06:24
|| ज्या रंगावर हँडल ठेवलेले आहे ते फ्लॅशलाईटच्या प्रकाशाचा रंग ठरवते.

|-
|| 06:31
|| लक्षात घ्या, त्या व्यक्तीच्या डोक्यावरील लंबवर्तुळे त्याच रंगाने भरलेली आहेत.

|-
|| 06:38
|| बल्ब कलर स्लायडर ड्रॅग करून त्या व्यक्तीस दिसणारा रंग तुम्ही बदलू शकता.

बल्ब कलर स्लायडर उजवीकडील तांबड्या रंगावर ड्रॅग करा.

|-
|| 06:50
|| त्या व्यक्तीच्या समोर एक '''toggle switch''' आहे तो पहा.

तो '''Filter Color ''' स्लायडरला जोडलेला आहे.

|-
|| 06:59
|| लक्षात घ्या की '''Filter Color ''' स्लायडरमधे सुध्दा दृश्य वर्णपट आहे.

|-
|| 07:06
|| '''toggle switch''' वर क्लिक करा.

फ्लॅशलाईटपासून निघणाऱ्या बीमच्या मार्गावर एक फिल्टर दिसेल.

|-
|| 07:16
|| '''Filter Color ''' स्लायडर एका टोकापासून दुसऱ्या टोकापर्यंत ड्रॅग करा.

|-
|| 07:21
|| ज्या रंगावर हँडल ठेवलेले आहे ते फिल्टरचा रंग दर्शविते.

|-
|| 07:28
|| लक्षात घ्या, फिल्टर तांबडा आहे आणि तो तांबडा बीम पुढे पाठवत आहे.

त्या व्यक्तीला देखील दिवा तांबडा दिसत आहे.

|-
|| 07:38
|| '''Bulb Color ''' स्लायडर जांभळ्या रंगाकडे ड्रॅग करा.

फ्लॅशलाईटमधून जांभळा प्रकाश बाहेर येईल.

|-
|| 07:56
|| परंतु फिल्टर तांबडा असल्यामुळे, त्या व्यक्तीपर्यंत कोणताही प्रकाश पोचत नाही.

|-
|| 07:52
|| म्हणजेच त्या व्यक्तीला प्रकाश दिसत नाही.

|-
|| 07:56
|| फिल्टर कलर स्लायडर डाव्या टोकाकडील जांभळ्या रंगावर ड्रॅग करा.

|-
|| 08:02
|| फिल्टर जांभळ्या रंगाचे झालेले दिसेल आणि जांभळा प्रकाश त्या व्यक्तीकडे पाठवला जाईल.

त्या व्यक्तीला जांभळा प्रकाश दिसत आहे.

|-
|| 08:13
|| बल्ब कलर स्लायडर उजव्या टोकाकडील तांबड्या रंगावर ड्रॅग करा.

|-
|| 08:19
||अजूनही फिल्टर जांभळाच राहिला आहे परंतु प्रकाशाचा बीम तांबडा झाला आहे.

|-
|| 08:26
|| परंतु जांभळा फिल्टर तांबड्या रंगाचा प्रकाश पुढे पाठवत नसल्याने,

त्या व्यक्तीस प्रकाश दिसत नाही.

|-
|| 08:35
|| दोन्ही स्लायडर्स विविध रंगांवर ड्रॅग करून कुठल्या रंगाचा प्रकाश पुढे पाठवला जातो ते पहा.

|-
|| 08:43
|| तुम्हाला दिसेल की जेव्हा दोन्ही स्लायडर्स एकाच किंवा जवळील रंगावर असतात तेव्हा प्रकाश पुढे पाठवला जातो.

|-
|| 08:53
|| फिल्टर स्वतःच्या रंगाची तरंगलांबी वगळता इतर सर्व तरंगलांबींचा प्रकाश अडवतो. 
|-
|| 09:01
|| फिल्टरच्या रंगांसाठी ट्रान्समिशन जास्तीत जास्त असते तर जवळच्या तरंगलांबींसाठी कमी होते.

|-
|| 09:09
|| असाईनमेंट म्हणून, फ्लॅशलाईटसाठी पांढरा प्रकाश निवडा आणि विविध फिल्टर्समधून पुढे जाणाऱ्या प्रकाशाचे रंग पहा.

|-
|| 09:22
|| आता इंटरफेसच्या तळाशी असणाऱ्या '''RGB Bulbs''' स्क्रीनवर क्लिक करा.
 
|-
|| 09:29
|| येथेही तुम्हाला उजवीकडे तोंड असलेल्या व्यक्तीचे चित्र दिसेल.

माणसाच्या मेंदूचा क्रॉस सेक्शन दाखवण्यासाठी दुसऱ्या प्रतिमेवर क्लिक करा.  

|-
|| 09:41
||इंटरफेसच्या तळाशी '''Play/Pause''', '''Step''' आणि '''Reset''' ही बटणे दिसतील.

|-
|| 09:49
|| स्क्रीनवर तीन स्लायडर्स आणि तीन फ्लॅशलाईटस दिसतील.

सर्व स्लायडर्स न्यूनतम पातळीवर सेट केलेले आहेत.

|-
|| 10:00
|| सर्वात वर एक तांबडा, मधे दुसरा हिरवा आणि सर्वात खाली निळा स्लायडर आहे.

|-
|| 10:10
|| तांबडा स्लायडर सर्वाधिक पातळीपर्यंत ड्रॅग करा.


|-
|| 10:15
|| तांबड्या स्लाइडरच्या पुढील फ्लॅशलाइटमधून तांबडे फोटॉन कसे बाहेर पडतात ते पहा.

|-
|| 10:22
|| फोटॉन त्या व्यक्तीच्या डोळ्यापर्यंत पोहोचतात आणि त्या व्यक्तीला दिवा तांबडा दिसतो.

|-
|| 10:28
|| हिरवा स्लायडर सर्वाधिक पातळीपर्यंत ड्रॅग करा.


तांबडे आणि हिरवे फोटॉन तांबड्या आणि हिरव्या स्लायडर्सच्या पुढील फ्लॅशलाईट्समधून बाहेर पडताना दिसतील. 

|-
|| 10:41
|| तांबडा आणि हिरवा रंग मिळून पिवळा रंग तयार होतो.

तांबड्या आणि हिरव्या प्रकाशासाठी संवेदनशील '''cones''' सक्रिय असल्यामुळे त्या व्यक्तीला रंग पिवळा दिसेल.

|-
|| 10:53
|| '''Pause''' बटणावर क्लिक करा.

|-
|| 10:56
|| निळा स्लायडर सर्वाधिक पातळीपर्यंत ड्रॅग करा.

|-
|| 11:00
|| '''Play''' बटणावर क्लिक करा. तिन्ही रंग मिसळल्यामुळे त्या व्यक्तीला प्रकाश पांढरा दिसतो हे पहा.

|-
||11:11
|| थोडक्यात,

|-
|| 11:14
|| या पाठात, '''Color Vision, ''', या PhET इंटरऍक्टिव्ह सिम्युलेशन्सचे प्रात्यक्षिक बघितले.


|-
|| 11:22
|| सिम्युलेशनद्वारे आपण कलर व्हिजन पाहिली- जेव्हा मानवी डोळ्याने, 

पांढरा प्रकाश

|-
|| 11:31
|| वर्णपटातील दिसणारे भिन्न रंग

|-
|| 11:35
|| वर्णपटातील भिन्न रंगांचा दृश्य प्रकाश आणि फिल्टर्स


|-
|| 11:40
|| तांबडा, हिरवा आणि निळा प्रकाश स्वतंत्रपणे किंवा एकत्र करून पाहिला.

|-
|| 11:46
|| असाईनमेंट म्हणून, हे 6 रंग मिळविण्यासाठी तांबडा, निळा आणि हिरवा स्लायडर  ऍडजस्ट करा.

|-
|| 11:55
|| या स्कीम्सची रचना करण्यासाठी तुम्ही कोणती '''RGB''' रंगसंगती वापराल?

|-
|| 12:01
|| इंटरनेटवर रंगचक्राची प्रतिमा पहा.

|-
|| 12:06
|| पुढील स्कीम्ससाठी रंगसंगती निवडा.

|-
||12:11
|| दिलेल्या लिंकवरील व्हिडिओमधे स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्टचा सारांश मिळेल. 
हा व्हिडिओ डाऊनलोड करूनही पाहू शकता.

|-
|| 12:20
|| स्पोकन ट्युटोरियल प्रोजेक्ट टीम, स्पोकन ट्युटोरियलच्या सहाय्याने कार्यशाळा चालवते. 
ऑनलाईन परीक्षा उतीर्ण होणा-या विद्यार्थ्यांना प्रमाणपत्र देते. 
अधिक माहितीसाठी कृपया येथे लिहा.

|-
|| 12:35
|| कृपया या फोरममध्ये आपल्या टाईम क्वेरीज पोस्ट करा.    

|-
|| 12:40
|| या प्रकल्पाला पंडित मदन मोहन मालवीय नॅशनल मिशन ऑन टीचर्स अँड टिचिंग यांनी अंशतः अनुदान दिले आहे.

|-
||12:49
|| या प्रोजेक्टसाठी अर्थसहाय्य NMEICT, MHRD, Government of India यांच्याकडून मिळालेले आहे. 
अधिक माहिती या लिंकवर उपलब्ध आहे.

|-
||13:03
|| ह्या ट्युटोरियलचे भाषांतर मनाली रानडे यांनी केले असून आवाज --- यांचा आहे.
सहभागासाठी धन्यवाद.  

|-
|}